Datum: 8 december 2014 Verslag vastgesteld: 27 januari Opening De voorzitter opent de vergadering om uur.

Transcriptie

1 Bijeenkomst: Overlegvergadering GMR Oudergeleding: Aanwezig: Christiaan Potjer, Benito Boer, Fonda Sahla, Erdal Büke, Widia Mahabier, Jur Kosterbok Afwezig: Mireille van Asperen, Eduard Mulder Personeelsgeleding: Aanwezig: Dominique Tas, Marjoleine Brink, Wim van den Tol, Wouter Ruitenbeek, Margreet Vermeulen, Marion de Koning Afwezig: Annemieke Loos CvB: Aanwezig: Wiely Hendricks Afwezig: Jo Willenborg Notulen: Marianne Gommans Voorzitter: Benito Boer Datum: 8 december 2014 Verslag vastgesteld: 27 januari Opening De voorzitter opent de vergadering om uur. 2. Mededelingen en rondvraag Voorstellen nieuwe leden: De nieuwe leden in de GMR, Margreet Vermeulen, Marion de Koning, Widia Mahabier en Jur Kosterbok, stellen zich voor. Ambitiestatement: Wiely Hendricks leidt het onderwerp in door te zeggen dat het Ambitiestatement een soort bedrijfsplan is voor De Haagse Scholen voor de periode , waarin nieuwe voornemens opgenomen worden. Dat is nog niet eenvoudig. Om het proces van gedachtevorming te begeleiden is een breed samengestelde regiegroep opgericht, die daarbij begeleid wordt door een extern bureau. Leden van de GMR hebben op informele basis deelgenomen aan een mindmap-sessie, net als directeuren en leden van de Raad van Toezicht. Het formele traject voor de GMR volgt later, vervolgt Hendricks. Het wordt een Ambitiestatement in twee delen. In het eerste deel staan visie, missie en thema s vermeld. Dat gedeelte zal het College van Bestuur nog voor de kerstvakantie afronden en ter kennisneming aan de GMR zal sturen. In deel twee wordt aangegeven welke activiteiten en middelen nodig zijn om de ambities te verwezenlijken. Voor dit tweede document is er een formele rol voor de GMR. Dat neemt niet weg dat het op prijs wordt gesteld wanneer de GMR ook zijn kijk wil delen op de richting, die in het eerste gedeelte aangegeven wordt. (Actie: WH) Notitie Sociaal-Emotioneel Leren: Het onderwerp zal volgende vergaderronde besproken worden. Daarop vooruitlopend geeft Wiely Hendricks aan dat de doelen in het onderwijs breder zijn dan taal en rekenen en andere cognitieve onderwerpen. Het is een richtinggevende en op ontwikkeling gerichte notitie. Elke school moet zijn eigen manier en tempo vinden om met sociaal-emotioneel leren aan de slag te gaan. Onderzoek Bestuurskantoor: Er zijn verschillende aanleidingen voor het College van Bestuur om te kijken naar de inrichting en omvang van het Bestuurskantoor, zegt Wiely Hendricks. Zo neemt de financiële ruimte op scholen af. Wanneer er minder formatie op de scholen komt, dan ligt het voor de hand om ook naar de formatie op het bestuurskantoor te kijken. Het Bestuurskantoor heeft de laatste jaren hard gewerkt om taken te realiseren. Er is, volgens Hendricks, wel enige versplintering ontstaan en verbeteringen op de integraliteit lijken mogelijk. Ten slotte start er ook een nieuwe planperiode en dan is het de vraag of de capaciteit van het Bestuurskantoor hierbij aansluit. De scholen zijn tevreden over het Bestuurskantoor, zo blijkt bijv. uit de tevredenheidsonderzoeken, maar het is goed de vraag te stellen of er op deze manier verder gewerkt moet worden of dat er aanpassingen wenselijk zijn. Mochten er beslissingen uit voortvloeien, dan zal hierover ook in de GMR verder gesproken worden. Expertisecentrum: Er zijn plannen voor meer samenwerking tussen de scholen voor speciaal onderwijs, maar deze zijn de afgelopen periode niet verder uitgewerkt, geeft Hendricks aan. 1/5

2 Saskia Schenning in Onderwijsraad: De Onderwijsraad (adviesorgaan) wisselt elke vier jaar van samenstelling. Per 1 januari a.s. zal Saskia Schenning, bovenschools directeur bij DHS, toetreden, meldt Wiely Hendricks. Hijzelf heeft zitting in de PO-raad, en Jo Willenborg, lid van het College van Bestuur, is actief als Dagelijks Bestuurder van het Samenwerkingsverband Passend Primair Onderwijs Haaglanden. 3. Verslag overlegvergadering d.d. 1 juli 2014 en actiepuntenlijst De notulen worden vastgesteld. De bespreking van de actiepunten wordt verschoven naar de volgende vergadering. 4. Ingekomen/uitgegane stukken De lijst is digitaal verspreid. Bij vragen nemen de deelnemers aan de vergadering contact op met de ambtelijk secretaris. 5. Financiën en Personeel De voorzitter merkt op dat de GMR geconstateerd heeft dat er verschillende zaken in beweging zijn, die samenhang met elkaar vertonen. De GMR heeft een aantal doumenten ter informatie ontvangen, waarvoor hij zijn dank uitspreekt. Hij geeft het woord aan Wiely Hendricks. Deze begint met de opmerking dat hij graag hoort wat er leeft bij de ouders en het personeel op de scholen en gaat vervolgens in op de achtergrondgeschiedenis van DHS. Toen de gemeente in 2008 het openbaar primair onderwijs verzelfstandigde en de stichting De Haagse Scholen opgericht werd, is er verder gewerkt aan de hersteloperatie die al in 2005 gestart werd. Belangrijkste onderwerpen waren het op orde brengen van de financiën en de onderwijskwaliteit. Vorig jaar was er geen enkele school meer zwak (van de 22 zwakke scholen eerder), waren de financiën op orde, werkte de leerkracht van het jaar op een van onze scholen en kende DHS als enige bestuur in de Randstad een excellente school. Ook de sportiefste school van Nederland en de school die beloond werd met de Cultuurprijs van de gemeente Den Haag had DHS in haar gelederen. Intussen is er een nieuwe periode aangebroken en zijn er drie grote ontwikkelingen gaande, waardoor de financiële ruimte op scholen afneemt. Wiely Hendricks benadrukt dat het beeld dat hij nu gaat schetsen veralgemeniseerd en gesimplificeerd is. De drie ontwikkelingen zijn: I. Minder leerlingen: Voor het eerst in jaren is het leerlingaantal van DHS in totaal gedaald, en wel met ongeveer 250 leerlingen. Het leerlingaantal wordt maandelijks bijgehouden. Dit jaar kwamen er minder leerlingen binnen, dan er weggingen. Dat was echter elk jaar het geval en werd steeds weer gecompenseerd in de zomermaanden. Maar dit jaar niet. II. Minder gewichtenleerlingen: DHS kent relatief veel scholen (± 20) met veel gewichtenleerlingen. Voor gewichtenleerlingen ontvangen de scholen extra gelden. Een aantal jaren geleden is de systematiek veranderd en is het opleidingsniveau van de ouders de bepalende factor geworden. DHS ontvangt voor minder kinderen extra gelden. III. Bekostiging rijksoverheid: De rijksbekostiging bedraagt ongeveer 90% van de totale bekostiging. Daarnaast dragen de gemeente (9%) en overige bronnen (1%) bij. De extra vergoeding die DHS ontvangt van het rijk blijft achter bij de extra kosten die gemaakt moeten worden voor zaken als loon, energie en schoonmaak. De daling van het leerlingenaantal hoeft volgens Wiely Hendricks niet structureel te zijn; voor de afname gewichtenleerlingen en de achterblijvende bekostiging houdt hij er rekening mee dat ook in de komende jaren er geen verbetering zal zijn. Aangezien er, naast deze ontwikkelingen, een Bestuursakkoord is afgesloten tussen de PO-raad en het Ministerie van 2/5

3 Onderwijs en er een nieuwe cao is, is er na de zomervakantie besloten om de Meerjarenbegroting te herzien. Het totale beeld is slechter dan eerder verwacht werd. Het aantal FTE zal in de komende vier jaar met 150 afnemen. Per school kan het beeld wisselen. De afgelopen twee jaar heeft DHS al 20 FTE minder gekregen, vooral in de categorie Onderwijs Ondersteunend Personeel. Met een aantal van 150 kom je al gauw op leerkrachtniveau uit. Daarbij tekent Wiely Hendricks aan dat hij het belangrijk vindt voor de kwaliteit en dynamiek in de teams dat ook jonge leerkrachten behouden worden voor de scholen. Over vijf jaar zal er een grote uitstroom van ouder personeel plaatsvinden. DHS zal een gedeelte van het eigen vermogen inzetten om het proces van uitstroom te begeleiden. Zonder die inzet zou het aantal FTE s dat de organisatie moet verlaten, hoger uitvallen. Nu vindt er een gedeeltelijke overbrugging plaats tot de tijd dat de grijze golf afscheid neemt. In de PO-raad deelt Wiely Hendricks zijn zorgen over de achterblijvende bekostiging. De krimp in leerlingenaantal in een groot deel van het land vormt daar echter een probleem dat meer in het oog springt. De collega-besturen in Den Haag delen zijn zorgen en ook in Rotterdam komt er beweging. De bedoeling is om het onderwerp op de politieke agenda te krijgen. Daarom vinden er ook gesprekken plaats met politiek (wethouder) en ministerie. Bij dat laatste gesprek komen ook zaken als de criteria voor gewichtenleerlingen en de instroom van leerlingen uit de Midden- en Oost-Europese landen aan de orde. Er wordt aan erkenning van de problematiek op nationaal niveau gewerkt. Aan de leerlingenaantallen zal DHS zelf wat moeten doen, vervolgt Hendricks. Het totale volume aan leerlingen in Den Haag is gestegen, terwijl er bij De Haagse Scholen sprake is van een afname. DHS probeert hierop grip te krijgen. De oorzaken zijn wel duidelijk, maar er is nog niet meteen een oplossing. Er is contact geweest met grote openbare besturen in Utrecht en Almere, maar die kennen het probleem niet. In grote lijnen zijn er vier redenen naar voren gekomen: I. Den Haag kent een bevolking met een erg versnipperde sociale achtergrond. Er komen nieuwe aanbieders op de randen van de markt, die leerlingen van DHS aantrekken. Naast de opkomst van Islamitisch Onderwijs en een school gericht op Turkse leerlingen in de binnenstad, is er ook sprake van schoolbesturen op het zand die zich richten op een exclusieve markt. Beide ontwikkelingen doen zich in Utrecht en Almere niet voor. II. De Haage Scholen zit in drie van de vijf gevallen op minder gunstige locaties in de VINEX-wijken, of heeft als laatste bestuur een school mogen oprichten. Dit heeft zijn oorzaak al in de jaren 90, dus nog voor er sprake was van een onafhankelijke stichting, maar werkt nu nog altijd door. III. DHS heeft veel scholen in het centrum van de stad, waar de gezinnen aanmerkelijk kleiner zijn geworden dan een aantal jaren geleden. IV. DHS is relatief terughoudend in het opnemen van extra leerlingen op gewilde locaties. Nu wordt er bijv. wel een uitbreiding van de AMG Schmidtschool gepland, waardoor een groei van 200 leerlingen mogelijk wordt. In totaal is er een terugloop van ongeveer 250 leerlingen. Opvallend daarbij zijn de locaties in de binnenstad en in de VINEX-wijken. De overige scholen kunnen dit niet compenseren. Gelukkig zijn er veel goede ontwikkelingen op onderwijsinhoudelijk gebied, juist ook in de binnenstad en de VINEX. Er is de wil om verder te gaan met vernieuwing en met verbetering van de onderwijskwaliteit. De top in leerlingenaantal in de VINEX in het algemeen is bereikt, maar de terugloop bij DHS is relatief groter dan bij andere besturen (vraag GMR). Op een vraag van een van de GMR-leden wat het geheim is van de AMG Schmidtschool en of dat niet geëxporteerd kan worden naar andere locaties, antwoordt Wiely Hendricks dat dat niet zo helder is. Er is bij groei en krimp niet een directe lijn met de onderwijskwaliteit, maar 3/5

4 ook andere zaken als gunstige looplijnen, een mooi gebouw, een directie die de ouderpopulatie aanspreekt en kan binden, zijn belangrijke factoren. Bovendien hoeven zich maar een paar ongelukkige incidenten voor te doen, waar de school vaak weinig of niets aan kan doen, en de naam van een school zingt rond in de wijk. Wat ook meespeelt is dat DHS er voor kiest open te staan voor alle leerlingen. Daardoor zijn er relatief veel aandachtvragers onder onze leerlingen, en dat doet voor sommige ouders afbreuk aan de aantrekkingskracht. Het ligt in ieder geval niet aan de onderwijskwaliteit of de inzet van de leerkrachten. De GMR wil graag weten hoe DHS het probleem aan gaat pakken. Wiely Hendricks geeft aan dat er geen eenduidige oplossing is. Voor een enkele school zal de uitstraling van een nieuw gebouw mogelijk voor aanwas zorgen, op een andere school kan er misschien wat aan de looproute gedaan worden. Belangrijk is dat er ook naar het grote DHS geheel gekeken wordt. Dus ook scholen die niet met een terugloop te kampen hebben, moeten kijken of en waar er groeimogelijkheden zijn. Het belang van de medewerkers en hun loyaliteit, waar de GMR op wijst, wordt door Wiely Hendricks beaamt. Hij twijfelt niet aan hun inzet of kwaliteiten. Het is belangrijk dat ook de teams kijken naar mogelijkheden. Sommige problemen, zoals een grotere administratieve last voor het onderwijzend personeel, zijn niet specifiek voor DHS, maar spelen breder. De inbreng van een directeur in de leerlingwerving (vraag GMR) laat veel onderscheid zien, zegt Hendricks. Elke directeur heeft zijn eigen kwaliteiten en accenten. DHS probeert de directieleden te sturen in die kwesties die in die schoolspecifieke situatie passend zijn. Een van de GMR-leden brengt in dat er ook meer aandacht geschonken kan worden aan de wensen van de ouders. Zij weet dat er ouders zijn die niet voor een DHS-school kiezen, maar voor een nabijgelegen school, omdat daar sprake is van een continurooster. Bij de DHS-school kunnen de kinderen wel overblijven, maar dat brengt extra kosten met zich mee. Hendricks spreekt uit dat de vragen van de ouders erg belangrijk zijn. Volgens de normen is er sprake van leegstaande lokalen, geeft Hendricks aan naar aanleiding van een opmerking van de GMR. Dat wil niet zeggen dat de lokalen niet gebruikt worden. Er komt binnenkort een verzoek van een school op Islamitische grondslag aan DHS om lokalen te bieden. DHS moet aan dat verzoek voldoen. Voor wat betreft de opzet van Brede Buurtscholen, geldt dat DHS deze al veel heeft en hiermee verder is dan andere besturen. Het belang van een goede koppeling met de voorschool (opmerking GMR) is een aandachtspunt. Minder leerlingen betekent minder inkomsten. Dat wil zeggen dat er ook minder uitgaven mogelijk zijn. Bij een sector als het onderwijs, waar personeelskosten meer dan driekwart van de totale uitgaven uitmaken, heeft dat gevolgen voor het personeel, vervolgt Hendricks. De grijze golf van leerkrachten die met pensioen gaan, komt te laat (vraag GMR). Wiely Hendricks benadrukt dat hij het belangrijk vindt dat er ook jonge leerkrachten op de scholen blijven (vraag GMR). Zij zijn degenen die vaak een tijdelijk contract hebben, en bij personeelskrimp wordt daar als eerste naar gekeken. De school kan eigen middelen inzetten of bijv. een beroep doen op het budget herverdeling lump sum om een jonge leerkracht in dienst te houden en zo de periode te overbruggen tot een oudere collega met pensioen gaat. Misschien wordt nog overwogen dit budget te verhogen (vraag GMR). Een GMR-lid vraagt of minder leerlingen leidt tot een verkenning van mogelijke samenvoeging van scholen. Wiely Hendricks geeft aan dat het een lastige zaak is. Of een fusie financieel rendeert, is afhankelijk van het behoud van de leerlingen. Ook is het belangrijk dat de nieuwe gebouw-situatie voordelen creëert. Er is een rijksnorm voor gemiddelde schoolgrootte. Die ligt op 299 leerlingen. Wanneer de leerlingenaantallen dalen, komt die dichterbij. Het is verder belangrijk te kijken naar het perspectief van de scholen, en 4/5

5 de spreiding over de stad. Het GMR-lid wijst erop dat het ook op de scholen een ingewikkeld verhaal is. Wanneer het nodig is, is het belangrijk tijdig goed de verschillende mogelijkheden te bekijken. De voorzitter sluit de discussie met de opmerking dat de GMR de informatie waardeert en graag op de hoogte blijft van de ontwikkelingen. 6. Rondvraag Gevolgen nieuwe cao: Een van de leden doet het verzoek om volgende keer aandacht te besteden aan de gevolgen van de nieuwe cao. 7. Sluiting De voorzitter dankt de aanwezigen voor hun inbreng en sluit de vergadering om uur. GMR Interne Vergadering In de aansluitende interne bespreking van de GMR, gaat de GMR akkoord met de wijziging in het reglement om de termijnen van reglementair aftredende leden door te laten lopen tot 1 augustus volgend op de aftredingsdatum. In het voorjaar zullen er verkiezingen georganiseerd worden voor deze zetels en eventuele andere vacatures die ontstaan. Deze bespreking wordt om uur door de voorzitter gesloten. 5/5