Beschrijving van het Netwerk Palliatieve Zorg Haaglanden

Transcriptie

1 Netwerk Palliatieve Zorg Haaglanden Beschrijving van het Netwerk Palliatieve Zorg Haaglanden Juli 2014 Ilse Brummelhuis, netwerkcoördinator 1

2 INHOUDSOPGAVE Inleiding 3 1. Missie en organisatie Missie Netwerkparticipatie / samenwerkingsovereenkomst Financiering 4 2. Structuur Netwerk Bestuurlijk kader Bestuurlijk Platform Netwerkoverleg Procedure toelating Netwerk Palliatieve Zorg Helpdesk Palliatieve Zorg Haaglanden-DWO Informatiepunt Palliatieve Zorg Haaglanden Functie van netwerkcoördinator Functie van projectleider Coördinator Helpdesk Palliatieve Zorg 7 3. Activiteiten van het netwerk Informatie en versterken van verbindingen Kwaliteitsverbetering en richtlijnen Deskundigheidsbevordering Variëteit in aanbod en spreiding palliatieve plaatsen Overig 8 4. Landelijke organisatie Stichting Fibula Naar acht consortia en één Nationaal Programma Palliatieve Zorg 9 5. Overige relaties Gemeente Den Haag CZ Zorgkantoren 10 Bijlage 1: Ledenlijst Stuurgroep 11 Bijlage 2: Ledenlijst Netwerkoverleg Bijlage 3: Samenwerkingsovereenkomst Bijlage 4: Protocol taken en verantwoordelijkheden Bijlage 5: Richtlijnen en informatiemateriaal Bijlage 6: Jaarplan Netwerk Palliatieve Zorg Haaglanden Behaalde resultaten Bijlage 7 : Jaarplan Helpdesk Palliatieve Zorg Haaglanden DWO

3 INLEIDING Het Netwerk Palliatieve Zorg Haaglanden richt zich op het versterken van de samenwerking en het verbeteren van de kwaliteit van de palliatieve zorg. Daarbij staat kennis delen centraal. Het Netwerk omvat Den Haag, Rijswijk, Leidschendam, Voorburg, Wassenaar en Zoetermeer, een regio met ruim inwoners. Het netwerk is een open samenwerkingsverband van verschillende organisaties en wordt gecoördineerd door een netwerkcoördinator. De missie, organisatie en structuur van het netwerk worden beschreven in paragraaf 1 en 2. De doorlopende activiteiten van het netwerk worden toegelicht in paragraaf 3. Het jaarplan 2014 (bijlage 6) geeft een uitgebreide beschrijving van de activiteiten, aangevuld met specifieke thema s voor De netwerken palliatieve zorg maken deel uit van een uitgebreide ondersteuningsstructuur op het gebied van palliatieve zorg in Nederland. In paragraaf 4 wordt een toelichting gegeven op de landelijke ontwikkelingen. Als bijlagen zijn toegevoegd: - Ledenlijst Bestuurlijk Platform - Ledenlijst Netwerkoverleg - Samenwerkingsovereenkomst - Protocol taken en verantwoordelijkheden - Richtlijnen en informatiemateriaal - Jaarplan Netwerk Palliatieve Zorg Haaglanden 2014 / Behaalde resultaten Jaarplan Helpdesk Palliatieve Zorg Haaglanden DWO

4 1. Missie en organisatie 1.1 Missie Het bieden van kwalitatief goede palliatieve zorg aan alle patiënten en hun naasten in de regio Haaglanden waarbij de toegankelijkheid tot palliatieve deskundigheid gelijk is ongeacht de verblijfplaats van de patiënt. De geboden zorg wordt verleend volgens de professionele standaarden en sluit aan op de wensen en behoeften van de zorgvrager. Deze zorg komt tot stand door een optimale samenwerking tussen de zorgverleners onderling, samen met mantelzorgers en vrijwilligers. 1.2 Netwerkparticipatie / samenwerkingsovereenkomst Het netwerk staat open voor alle instellingen in de regio die de afspraken van de samenwerkingsovereenkomst onderschrijven. In 2009 hebben bestuurders van zorginstellingen die deelnemen aan het netwerk een samenwerkingsovereenkomst (bijlage 3) ondertekend. Met het ondertekenen van de samenwerkingsovereenkomst verplichten de netwerkpartners zich tot een goede samenwerking op het gebied van palliatieve zorg. Sinds 2009 hebben zich ook een aantal nieuwe partners bij het netwerk gevoegd. Er is een gezamenlijke verbetercultuur. Binnen het netwerk is men gericht op het signaleren van knelpunten en op het gezamenlijk aanpakken van knelpunten. Een klankbordgroep adviseert en signaleert vanuit het perspectief van patiënten en naasten. 1.4 Financiering Sinds 2007 is de financiering van het netwerk geregeld vanuit een landelijke subsidieregeling van het Ministerie van VWS. De coördinator van de helpdesk palliatieve zorg wordt gefinancierd door het IKNL. 2. Structuur Netwerk Palliatieve Zorg Haaglanden 2.1 Netwerk In het netwerk vormen de zorgplekken (thuis, hospice/bijna thuis huis/palliatieve unit, verzorgingshuis, verpleeghuis en ziekenhuis) de samenstellende delen. Zij dienen gezamenlijk zorg te dragen voor het goed functioneren van het netwerk van zorgplekken. Om de gezamenlijke verantwoordelijkheid vorm te geven is een structuur nodig teneinde de samenhang in de palliatieve zorg te bereiken. Deelnemers van het netwerk zijn alle zorgverleners en vrijwilligers die zich op welke wijze dan ook, bezighouden met palliatieve zorg. De formele betrokkenheid wordt gevormd door instellingen die de samenwerkingsovereenkomst hebben ondertekend. Voor het netwerk in zijn totaliteit worden door de coördinator 2 maal per jaar netwerkbijeenkomsten georganiseerd die als doel hebben: deskundigheidsbevordering, uitwisseling van informatie, afstemming van initiatieven en het ontwikkelen van ideeën. Voor deze bijeenkomsten worden allen die geïnteresseerd en betrokken zijn bij het netwerk uitgenodigd. Een netwerk kent immers een open structuur. 4

5 2.2 Bestuurlijk kader Het bestuur van Stichting Transmurale Zorg Den Haag en omstreken functioneert als bestuurlijk kader voor het netwerk. Op deze wijze kan geprofiteerd worden van ervaringen, opgedaan op andere terreinen. Tevens is er breed bestuurlijk draagvlak voor de activiteiten van het netwerk. 2.3 Bestuurlijk Platform Het bestuurlijk platform is een proactief, beleids- en besluitvormend orgaan. De leden van het bestuurlijk platform (bijlage 1) zijn vertegenwoordigers vanuit de 5 zorgplekken en niet namens de zorgplekken. Daarnaast zijn ook de Stichting Terminale Zorg door Vrijwilligers, het Zorgkantoor en de gemeente Den Haag vertegenwoordigd. De leden worden benoemd op basis van deskundigheid en beleidsmatig inzicht door de directeur van de Stichting, op voordracht van het bestuurlijk platform. Taken van het bestuurlijk Platform - Het vaststellen van het jaarplan - Het instellen van werkgroepen - Het nemen van besluiten over voorstellen en activiteiten - Het vaststellen van de thema s van de netwerkbijeenkomsten - Het bepalen van de activiteiten van de netwerkcoördinator De voorzitter is de directeur Stichting Transmurale Zorg Den Haag e.o. Het bestuurlijk platform komt 4x per jaar bijeen. 2.4 Netwerkoverleg Het netwerkoverleg is een plek voor professionele ontmoeting en verdieping. Vanuit de gezamenlijke verbetercultuur zijn alle organisaties die formeel lid zijn vertegenwoordigd in het netwerkoverleg zodat gezamenlijk knelpunten gesignaleerd en aangepakt kunnen worden. De leden van het netwerkoverleg (bijlage 2) zijn contactpersonen van de deelnemende organisaties of een door hen aangewezen persoon. Het betreft deskundigen op het gebied van palliatieve zorg. Taken van het netwerkoverleg: - Het inhoud geven aan de agenda - Het doen van voorstellen aan de stuurgroep over nieuwe projecten - Het doen van voorstellen aan de stuurgroep over thema s van netwerkbijeenkomsten - Het deelnemen aan werkgroepen of zorgen voor een deskundige collega - Het verspreiden van informatie binnen de eigen organisatie zoals voorlichtingsmateriaal, publieksvoorlichting, scholingsaanbod en overige bijeenkomsten - Het implementeren van regionale richtlijnen palliatieve zorg Op deze manier wordt vanuit een breed draagvlak richting en invulling gegeven aan beleidsontwikkeling en uitvoering ten aanzien van palliatieve zorg. De voorzitter is de netwerkcoördinator en zij ontvangt daarbij inhoudelijke ondersteuning van de projectleider palliatieve zorg. Het netwerkoverleg vindt drie keer per jaar plaats. De netwerkcoördinator vormt de verbindende schakel tussen het netwerkoverleg en het bestuurlijk platform. 2.5 Procedure toelating van instellingen tot het Netwerk Palliatieve Zorg Voor organisaties die formeel lid willen worden van het netwerk is door de stuurgroep een procedure afgesproken. - Een organisatie meldt zich bij de netwerkcoördinator. - De organisatie heeft een gesprek met de netwerkcoördinator en ontvangt de samenwerkingsovereenkomst, het protocol met taken en verantwoordelijkheden van deelnemende organisaties en het jaarplan van het netwerk. 5

6 - De organisatie besluit of men daadwerkelijke deel gaat uitmaken van het netwerk en aan de afspraken in het protocol wil en kan voldoen. - De organisatie dient een verzoek in om lid te worden. - Het bestuurlijk platform van het netwerk besluit in haar vergadering over het verzoek. - Organisaties treden toe tot het netwerk door ondertekening van de Samenwerkingsovereenkomst Netwerk Palliatieve Zorg Haaglanden door afvaardiging van het bestuur van de betreffende organisatie. 2.6 Helpdesk Palliatieve Zorg Haaglanden-DWO Ter ondersteuning van zorgvragers en ter bevordering van de kwaliteit van de palliatieve zorg is er de Helpdesk Palliatieve Zorg. De Helpdesk wordt bemand door een team van verpleegkundigen, gespecialiseerd in de palliatieve zorg. Zij worden ondersteund door een groep artsen, allen kaderartsen palliatieve zorg en twee apothekers. Een anesthesist/pijnbehandelaar, internistoncoloog en een geestelijk verzorger zijn vaak aanwezig bij de casuïstiekbesprekingen van het team. Het team geeft informatie over zorg en zorgmogelijkheden in de palliatieve fase aan zorgverleners en het biedt zorgverleners ondersteuning en advies bij problemen in de zorgverlening en behandeling van patiënten in de palliatieve fase. De Helpdesk is bereikbaar voor vragen van hulpverleners uit de regio Haaglanden en Delft Westland Oostland. Het IKNL heeft landelijk de verantwoordelijkheid voor consultatie in de palliatieve zorg. Een adviseur van het IKNL, locatie Leiden is betrokken bij de Helpdesk. De Helpdesk heeft een eigen jaarplan (bijlage 7). 2.7 Informatiepunt Palliatieve Zorg Haaglanden Voor patiënten en mantelzorgers is er een Informatiepunt Palliatieve Zorg ingericht bij de Stichting Terminale Zorg door Vrijwilligers. Patiënten en mantelzorgers kunnen hier terecht met vragen over de zorg in de laatste levensfase. 2.8 Functie van de netwerkcoördinator. In de functie van netwerkcoördinator ligt het accent op ondersteunend bezig zijn, initiëren, begeleiden en voortdurend werken aan verbeteringen. Daarvoor is het van belang dat de coördinator het vertrouwen geniet van participanten binnen het netwerk en te midden van hen werkzaam is. De coördinator wordt hiërarchisch aangestuurd door de directeur van Stichting Transmurale Zorg en legt functioneel verantwoording af aan het bestuurlijk platform. Dit doet zij door terugkoppeling van de actuele en geplande activiteiten voornamelijk vanuit het Jaarplan. 2.9 Functie van de projectleider In de functie van de projectleider ligt het accent op kwaliteitsverbeterprojecten op netwerkniveau. De projectleider palliatieve zorg wordt functioneel aangestuurd door de netwerkcoördinator. De hiërarchisch leidinggevende is de directeur Transmurale Zorg Coördinator van de Helpdesk Palliatieve Zorg Haaglanden-DWO De coördinator van de helpdesk stuurt het helpdeskteam aan. De coördinator wordt gefinancierd door het IKNL en werkt volgens de voorwaarden die het IKNL gesteld heeft aan de coördinatiefunctie. Functioneel wordt de coördinator aangestuurd door de directeur van de Stichting Transmurale Zorg. In de vergaderingen van het netwerk vindt uitwisseling van informatie over en voor de helpdesk plaats. Waar mogelijk wordt de helpdesk betrokken bij activiteiten van het netwerk. 6

7 3 Activiteiten van het Netwerk De activiteiten van het netwerk zijn onderverdeeld in: - Informatie en versterken van verbindingen - Kwaliteitsverbetering en richtlijnen - Deskundigheidsbevordering - Overzicht capaciteit - Overig De activiteiten die jaarlijks terugkeren worden hieronder kort toegelicht. De uitgebreide beschrijving van de activiteiten en de thema s voor 2013 staan beschreven in het Jaarplan Netwerk Palliatieve Zorg Haaglanden (bijlage 6). 3.1 Informatie en versterken van verbindingen Netwerkbijeenkomsten Jaarlijks worden er 2 netwerkbijeenkomsten / symposia georganiseerd voor zorgverleners die werkzaam zijn in de palliatieve zorg. Het doel is deskundigheidsbevordering en persoonlijk contact tussen verschillende professionals. Digitale nieuwsbrief 4 à 5 keer per jaar wordt de digitale nieuwsbrief verspreid. Middels deze nieuwsbrief wordt de regio geïnformeerd over activiteiten en actuele ontwikkelingen in de palliatieve zorg. Website Via de website wordt veel algemene informatie gegeven over palliatieve zorg en over het palliatieve zorgaanbod in de regio. Ook nieuws op het gebied van palliatieve zorg en de agenda met regionale activiteiten worden op de website geplaatst. Informatiemateriaal Brochures worden actief verspreid en er is de mogelijkheid tot aanvragen en downloaden via de website. Internationale Dag van de Palliatieve Zorg (IDPZ) Met de IDPZ wil men patiënten en hun naaste omgeving informeren over palliatieve zorg. 3.2 Kwaliteitsverbetering en richtlijnen Het netwerk richt zich op de continuïteit van zorg en het verbeteren van de samenwerking. De stuurgroep neemt besluiten over kwaliteitsverbeterprojecten en innovatieprojecten die onder leiding van de projectleider palliatieve zorg worden uitgevoerd. Voor het ontwikkelen van regionale richtlijnen en afspraken worden regionale werkgroepen gevormd. Werkgroepen zijn van tijdelijke aard en worden samengesteld op basis van deskundigheid en betrokkenheid bij het specifieke onderwerp. Activiteiten van het netwerk hebben onder meer geleid tot: - brochure Huisbezoeken in de palliatieve fase ; - brochure Geestelijke begeleiding in de laatste levensfase en - regionale richtlijn Zorg voor naasten Voor een volledig overzicht van de door het netwerk ontwikkelde richtlijnen en informatiemateriaal zie bijlage Deskundigheidsbevordering Basisscholing voor verpleegkundigen en verzorgenden 7

8 Het netwerk organiseert jaarlijks één basisscholing voor verpleegkundigen en één basisscholing voor verzorgenden. Deze scholing levert een belangrijke bijdrage aan deskundigheidsbevordering op het gebied van palliatieve zorg in de regio. Scholingen Zorgpad Stervensfase Voor medewerkers van organisaties die het Zorgpad Stervensfase implementeren worden in 2014 de laatste scholingen georganiseerd en gegeven. Scholingen in Company Er wordt ondersteuning geboden bij het organiseren van In-company scholingen palliatieve zorg in zorginstellingen. 3.4 Overzicht capaciteit Ieder jaar verzamelt de netwerkcoördinator in het eerste kwartaal de kwantitatieve gegevens van de hospices, bijna thuis huis en palliatieve units in verpleeghuizen. De stuurgroep adviseert op basis van deze cijfers het zorgkantoor met betrekking tot uitbreiding van de capaciteit. Het Ministerie van VWS heeft de netwerken een signalerende en adviserende rol toebedeeld om over- of ondercapaciteit van hospices en bijna thuis huizen, voor zover deze in aanmerking komen voor de subsidieverstrekking op grond van de Regeling Palliatieve Terminale Zorg, zoveel mogelijk te voorkomen. Op de netwerkwebsite wordt een actueel overzicht gegeven van vrije plaatsen in hospices, bijna thuis huis en palliatieve units in de regio. 3.5 Overig Praktijkbezoeken brengen aan verschillende zorginstellingen Opstellen jaarplan en jaarverslag Aanvragen en verantwoording subsidie VWS Deelname aan regionale en landelijke overleggen van netwerkcoördinatoren; deelname aan bijeenkomsten georganiseerd door o.a. Agora, IKNL en andere netwerken Deelname aan congressen en symposia 4. Landelijke organisatie 4.1 Stichting Fibula Stichting Fibula is het platform van netwerken palliatieve zorgin Nederland. De naam Fibula is afkomstig van de mantelspeld die de Romeinen gebruikten om hun mantel bijeen te houden. De stichting Fibula wil een open communicatie bevorderen, zij wil een gesprekspartner zijn voor externe partijen en hierbij de netwerken vertegenwoordigen. De stichting ziet het volgende als haar taak: Het beïnvloeden van landelijke beleidsvorming, door vertegenwoordiging van de netwerken in landelijke overlegsituaties. Dit gebeurt nu al in gesprekken met het Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport (VWS) en IKNL. Vertegenwoordiging in diverse overlegsituaties namens de netwerken. Zoals bijvoorbeeld de betrokkenheid bij de realisatie van het magazine Pal voor U en het Witboek Palliatieve Zorg. Verder is Fibula betrokken bij het onderzoek naar de organisatie van de netwerken palliatieve zorg. Bevorderen van de communicatie tussen en met de netwerken. Participeert samen met andere landelijke partijen in de Kerngroep Palliatieve Zorg. 8

9 4.2 Naar acht consortia en één Nationaal Programma Palliatieve Zorg In het Nationaal Programma Palliatieve Zorg (NPPZ) worden de verschillende en uiteenlopende initiatieven en ontwikkelingen gebundeld. Het NPPZ moet zorgen voor een samenhangend beleid voor patiënten in de palliatieve fase. Bij de zorg en ondersteuning voor mensen met een ongeneeslijke ziekte uitmondend in een terminaal traject zijn veel verschillende partijen betrokken. Vanuit de patiënt bezien zijn dat mantelzorgers, huisartsen, thuiszorg, ziekenhuizen, verpleeghuizen, hospices en vrijwilligers. De kwaliteit van palliatieve zorg wordt verhoogd door vraag gestuurde zorg. Dat betekent dat de vraag van patiënt en diens naasten integraal onderdeel zijn van de palliatieve zorgontwikkeling. Beginnend bij concrete patiënten casuïstiek. Die laat zien wat nodig is en wat maatgevend moet zijn. Het NPPZ is gericht op een samenhangende ontwikkeling van zorg, onderzoek en onderwijs. Dit vraagt om een nieuwe organisatie van de palliatieve zorg in Nederland, om een programmatische aanpak. Elk van de acht UMC s in Nederland (AMC Amsterdam, VUmc Amsterdam, UMC Groningen, LUMC Leiden, UMC Maastricht, UMC St.Radboud Nijmegen, Erasmus MC Rotterdam, UMC Utrecht) zet een Expertisecentrum Palliatieve Zorg op en vormt samen met de regionale netwerken een consortium. Om zo gezamenlijk en op een doelmatige manier de palliatieve zorg te blijven verbeteren. In onze regio betekent dit een consortium van de netwerken Zuid-Holland Noord, Haaglanden, Midden- Holland en Delft-Westland-Oostland, rondom het LUMC. Vanuit de netwerken komt naar voren welke aspecten van de zorg, of de organisatie daarvan, verbetering behoeven. De knelpunten op de werkvloer vormen de basis voor de verbeteringen die in gang zullen worden gezet. Er zal een activiteitenprogramma worden opgesteld. Bij het doorvoeren van de noodzakelijke verbeteringen gaan de betrokken partijen gezamenlijk aan de slag. 5. Overige relaties 5.1 Gemeente Den Haag De gemeente Den Haag is in 2012 met het project Dood gewoon in Den Haag gestart. Met dit project wil de gemeente i.s.m. vrijwillige en professionele zorgverleners het aanbod in de zorg voor de Haagse ouderen en naaste betrokkenen verder versterken en een goede informatievoorziening voor de Haagse inwoners ontwikkelen. De aandachtsgebieden binnen dit project zijn: - Regie nemen rond de eigen dood - De vergeten buur - Behoeften van mantelzorgers tijdens en na het stervensproces Vanuit het netwerk palliatieve zorg zijn er verschillende organisaties en de netwerkcoördinator bij dit project betrokken. 5.2 CZ Zorgkantoren Inleiding In haar inkoopdocument beschrijft CZ zorgkantoren haar visie op palliatief terminale zorg. De achterliggende jaren is palliatief terminale zorg (PTZ) steeds een aandachtspunt geweest in het beleid en de inkoop van CZ zorgkantoren. In het begin werd vooral de oprichting en ontwikkeling van regionale netwerken gestimuleerd, gevolgd door het bevorderen van de kwaliteit van de geleverde palliatief terminale zorg. CZ zorgkantoren voert gesprekken met diverse netwerkcoördinatoren. Deze gesprekken zorgen er voor dat CZ zorgkantoren op de hoogte blijft van zowel regionale als landelijke ontwikkelingen en 9

10 knelpunten. De verkregen informatie en adviezen worden gebruikt als input voor haar beleid en inkoop. Halverwege 2012 hebben binnen het inkoopteam V&V Haaglanden van CZ zorgkantoor zich een aantal wijzigingen voorgedaan. Hierdoor bestaat de behoefte om met elkaar hernieuwde afspraken te maken over de wijze van informering en afstemming. Om inzicht te hebben in de ketenontwikkeling in de regio Haaglanden en toetsing van haar beleidsvisie in de praktijk te kunnen uitvoeren is betrokkenheid bij het Bestuurlijk Platform gewenst. Vergaderstructuur Het bestuurlijk platform is verantwoordelijk voor de activiteiten van het netwerk. Zij komt vier maal per jaar bijeen. Voor het bestuurlijk platform geldt dat de desbetreffende contactpersoon van het CZ zorgkantoor een meeleesfunctie heeft. Op verzoek van de voorzitter kan de contactpersoon aansluiten bij het Bestuurlijk Platform. Bijvoorbeeld wanneer zorgkantoor gerelateerde punten op de agenda staan. Hierbij valt te denken aan financiering, visie van zorgkantoor op palliatief terminale zorg etc. Daarnaast is een contactpersoon van CZ zorgkantoor aanwezig bij (een gedeelte van) de vergadering van het bestuurlijk p latform waarin het jaarprogramma wordt voorbereid en de jaarverantwoording wordt voorbereid. Samenwerking De samenwerking tussen het Netwerk Palliatieve Zorg en CZ zorgkantoren heeft als doelstelling de ontwikkeling van de zorgketen PTZ te optimaliseren. De samenwerking richt zich hierbij op informatie-uitwisseling en het stimuleren van samenwerkingsafspraken binnen de gehele keten. Daarnaast dient er aandacht te zijn voor het afstemmen van (kwaliteits)afspraken met individuele aanbieders en afspraken met het netwerk en vice versa. 10

11 BIJLAGE 1 BESTUURLIJK PLATFORM, JANUARI 2014 Natalie Bommeljé Algemeen directeur Evita Zorg Van Alkemadelaan AJ Den Haag Jaqueline Bos Unithoofd Interne Geneeskunde en Oncologie HagaZiekenhuis, locatie Leyenburg Postbus LN Den Haag Ilse Brummelhuis Coördinator Netwerk PZ Haaglanden Stichting Transmurale Zorg Den Haag e.o. Loosduinseweg AA LP Den Haag Bernard Derksen Manager specialistische zorg Haagse Wijk- en WoonZorg Binckhorstlaan BC Den Haag Jan-Willem den Dool Locatiemanager WZH Waterhof WZH Waterhof Polanenhof MC Den Haag Marijanne Engel Projectleider Netwerk PZ Haaglanden Stichting Transmurale Zorg Den Haag e.o. Loosduinseweg AA LP Den Haag Daniëlle Liebrechts Manager specialistisch team Florence Laan van Vredenoord DA Rijswijk Mia van Leeuwen (voorzitter) Directeur Stichting Transmurale Zorg Den Haag e.o. Loosduinseweg AA LP Den Haag Martin Schoolmeester Zorginkoper Verpleging & Verzorging Zorgkantoor CZ zorgkantoren Afdeling V&V Postbus EC Tilburg Mieke Storm Coördinator Stichting Terminale Zorg door Vrijwilligers Burgemeester Patijnlaan CB Den Haag Annemarie van Veldhuizen Coördinator Jacobshospice Den Haag Koningin Emmakade JL Den Haag Birgitta van Vlaanderen Adviseur eerstelijnszorg Georganiseerde eerstelijnszorg Zoetermeer Croesinckplein EA Zoetermeer Elisabeth de Vries Beleidsmedewerker Gemeente Den Haag Dienst OCW Postbus 12652, 2500 DP Den Haag 11

12 BIJLAGE 2 NETWERKOVERLEG, JANUARI 2014 Susan van Aarsen Coördinator Extramurale zorg & Hospice Eykenburg Stichting Eykenburg Kruisbessenstraat VD Den Haag Barbara van den Berg Nurse Practitioner Oncologie en Palliatie HagaZiekenhuis, locatie Leyenburg Postbus LN Den Haag Irma van den Berg Nurse Practitioner i.o. Team Thuiszorgtechnologie Midden- Holland Vierstroom Ilse Brummelhuis Coördinator Netwerk PZ Haaglanden Stichting Transmurale Zorg Den Haag e.o. Loosduinseweg AA Den Haag Carly Brussé Teamleider zorg & welzijn Cardia, locatie Tabitha Mozartlaan KZ Den Haag Ellie van der Burg Specialist ouderengeneeskunde en consulent Helpdesk Saffier de Residentie Groep Locatie Nolenshaghe, Unit Sweelinckplein Mgr. Nolenslaan XZ Den Haag Joke Campo Coördinator Hospice Het Vliethuys Fonteynenburghlaan CX Voorburg Ernst Diek Zorgmanager verpleegkundig team Hospice Wassenaar Florence Herenweg ES Wassenaar Karin Drijkoningen Palliatief Verpleegkundige MCH Haaglanden, locatie Westeinde Lijnbaan VA Den Haag Jenike Eita Hospice verpleegkundige WZH Waterhof Polanenhof MC Den Haag Marijanne Engel Projectleider Netwerk PZ Haaglanden Stichting Transmurale Zorg Den Haag e.o. Loosduinseweg AA LP Den Haag Anneke Filippini Beleid en Kwaliteit Senioren Residentie Van Ommerenpark Van Ommerenpark EX Wassenaar Pauline de Haan Hopice verpleegkundige Het Vliethuys Hospice Het Vliethuys Fonteynenburghlaan CX Voorburg Lisette Hendriks Geestelijk verzorger Lange Land Ziekenhuis Toneellaan NA Zoetermeer 12

13 Annet Kiela en/of Mascha Oudeman Specialistisch Verpleegkundigen Team HWW Zorg HWW Zorg Doorniksestraat AZ Den Haag Lia van Kippersluis Coördinator Stichting Terminale Zorg door Vrijwilligers Burgemeester Patijnlaan CB Den Haag Petra Menken Wijkverpleegkundige Stichting Wassenaarse Zorgverlening Van Zuylen van Nijeveltstraat LJ Wassenaar Lieke Mouthaan Coördinator Jacobshospice Koningin Emmakade JL Den Haag Truus Leinders Coördinator Helpdesk PZ Haaglanden Stichting Transmurale Zorg Den Haag e.o. Loosduinseweg AA Den Haag Marja Nieuwland Of Marleen Hallensleben Elleke Nagel Stafverpleegkundige Teamleider zorg en Welzijn Leidinggevende Team Palliatieve Terminale Zorg Humanitas Woonzorgplus Den Haag Locatie: Wijndaelercentrum Cath. van Rennesstraat GM Den Haag Locatie: Duinhage De Savornin Lohmanlaan AW Den Haag Allerzorg Westkapellelaan AV Den Haag Peter van de Peppel Steunpuntdirecteur PrivaZorg Haaglanden en Delft Binckhorstlaan 123 b 2516 BA Den Haag Elske van der Pol Adviseur Netwerken Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL) locatie Leiden Schuttersveld ZA Leiden Ingrid Pool Coördinator Bijna Thuis Huis Zoetermeer Vaartdreef GE Zoetermeer Stanley van Rijswijk Zorgmanager H.V.P. Zorg B.V. Melis Stokelaan 2496 W 2541 GS Den Haag Anita Rip Afdelingshoofd PTU Bosch en Duin Respect Zorggroep Scheveningen Postbus AB Den Haag Ingrid Schonk Coördinator Hospice Wassenaar Van Zuylen van Nijeveltstraat MB Wassenaar Sandra van Staveren Specialist Ouderengeneeskunde Dorestad Parnassia, Divisie Wonen met Zorg Passievruchtstraat BJ Den Haag 13

14 Erica Tiersen Divisiemanager NAH Middin Prinses Beatrixlaan VZ Rijswijk Maaike Vedder Verpleegkundig coördinator terinale zorg Evita Zorg Den Haag Van Alkemadelaan AJ Den Haag Marion Wouters en Christel Brouwer Verpleegkundige nivo 5 Palliatief verpleegkundige Florence Thuiszorg Florence VBL TT-Team Laan van Vredenoord DA Rijswijk 14

15 BIJLAGE 3 SAMENWERKINGSOVEREENKOMST Samenwerkingsovereenkomst Netwerk Palliatieve Zorg Haaglanden De organisaties die deelnemen aan het Netwerk Palliatieve Zorg regio Haaglanden: Stichting Bronovo-Nebo, gevestigd te s-gravenhage HagaZiekenhuis, gevestigd te s-gravenhage Medisch Centrum Haaglanden, gevestigd te s-gravenhage Jacobshospice, gevestigd te s-gravenhage Hospice Het Vliethuys, gevestigd te Voorburg Hospice Wassenaar, gevestigd te Wassenaar Allerzorg, gevestigd te Woerden Cardia, gevestigd te s-gravenhage Cato, gevestigd te s-gravenhage Evita Zorg Den Haag, gevestigd te s-gravenhage Stichting Eykenburg, gevestigd te s-gravenhage Florence, gevestigd te Rijswijk Haagse Wijk- en WoonZorg, gevestigd te s-gravenhage Humanitas Woonzorgplus Den Haag, gevestigd te s-gravenhage HVP Zorg, gevestigd te s-gravenhage Middin, gevestigd te Rijswijk Parnassia, gevestigd te s-gravenhage Priva Zorg, gevestigd te s-gravenhage Respect Zorggroep Scheveningen, gevestigd te s-gravenhage Saffier De Residentie Groep, gevestigd te s Gravenhage Vierstroom, gevestigd te Gouda Stichting Wassenaarse Zorgverlening, gevestigd te s-wassenaar WoonZorgcentra Haaglanden, gevestigd te s-gravenhage Huisartsen Kring Haaglanden, gevestigd te s-gravenhage Integraal Kankercentrum Nederland locatie Leiden, gevestigd te Leiden Stichting Terminale Zorg door Vrijwilligers, gevestigd te s-gravenhage Zorgbelang Zuid-Holland Regio West, gevestigd te Rijswijk Stichting Transmurale Zorg Den Haag e.o., gevestigd te s-gravenhage Hierna gezamenlijk te noemen de organisaties: 15

16 Overwegende: 1. dat de samenwerking van partijen ten doel heeft de continuïteit en kwaliteit van de palliatieve zorg te bevorderen, 2. dat voor de cliënten de overzichtelijkheid en toegankelijkheid van zorgaanbieders en hun werkzaamheden van groot belang is, 3. dat partijen zich hiertoe verenigd hebben in het Netwerk Palliatieve Zorg in de regio Haaglanden, 4. dat de coördinatie van het netwerk ligt bij de Stichting Transmurale Zorg Den Haag en omstreken, 5. dat cliënten en mantelzorgers betrokken worden bij het netwerk. komen overeen dat de samenwerking op het gebied van palliatieve zorg in de regio Haaglanden wordt voortgezet onder de navolgende afspraken. Artikel 1 Bestuurlijk kader 1.1 Centraal in het netwerk staat het bestuurlijk platform, een proactief, beleidsvormend en initiërend orgaan. Het bestuurlijk platform is samengesteld uit vertegenwoordigers vanuit de verschillende zorgplekken. Ook zijn het Zorgkantoor en Stichting Terminale Zorg door Vrijwilligers vertegenwoordigd. Zij komen tenminste 5 keer per jaar bij elkaar onder voorzitterschap van de directeur Stichting Transmurale Zorg Den Haag e.o. 1.2 Het bestuurlijk platform draagt de verantwoordelijkheid voor de activiteiten van het netwerk en is verantwoordelijk voor de inhoudelijke aansturing van de netwerkcoördinator. 1.3 Jaarlijks stelt het bestuurlijk platform een jaarplan met doelstellingen vast. De netwerkcoördinator draagt zorg voor de uitvoering van het jaarplan. 1.4 De bestuurlijke verantwoordelijkheid van het netwerk ligt bij het bestuur van de Stichting Transmurale Zorg Den Haag e.o. 1.5 De medezeggenschap van cliënten en hun naasten is de gezamenlijke verantwoordelijkheid van de zorgorganisaties en Zorgbelang. Daartoe is een klankbordgroep van cliëntenvertegenwoordigers opgericht. 1.6 De verantwoordelijkheid voor de uitvoerende zorg ligt bij de zorgorganisaties. 1.7 Iedere zorgorganisatie heeft een eigen klachtenregeling. Artikel 2 Samenwerking door Zorgorganisaties 2.1 De zorgorganisaties onderschrijven de visie van het netwerk en streven dit actief na. 2.2 Om de continuïteit van de zorg te bevorderen maken de zorgorganisaties gebruik van een transmuraal overdrachtsformulier bij de transities van palliatieve terminale patiënten. 2.3 Op een projectmatige wijze wordt met ondersteuning vanuit het Netwerk Palliatieve Zorg gewerkt aan kwaliteitsverbetering palliatieve zorg. 2.4 Voor inhoudelijke vragen over de behandeling van patiënten maken medewerkers gebruik van de expertise van de Helpdesk Palliatieve Zorg Haaglanden. 2.5 Vanuit de ketengedachte wordt volgens de richtlijnen palliatieve zorg van Pallialine gewerkt. Artikel 3 Scholing van Werknemers 16

17 3.1 Ter bevordering van de deskundigheid van medewerkers van de zorgorganisaties, organiseert het Netwerk Palliatieve Zorg verschillende netwerkbijeenkomsten. Aan deze bijeenkomsten wordt bijgedragen en deelgenomen door de zorgorganisaties. Voor verpleegkundigen en verzorgenden zijn de netwerkbijeenkomsten geaccrediteerd. 3.2 Om de kwaliteit van de zorg te bevorderen wordt door de zorgorganisaties gebruik gemaakt van het themagerichte scholingsaanbod vanuit het IKNL LOCATIE LEIDEN. 3.3 In het bijzonder wordt daarbij gebruik gemaakt van de scholing palliatieve zorg. Deze scholing wordt georganiseerd vanuit het Netwerk Palliatieve Zorg. Doelgroep bij deze scholing zijn de verpleegkundigen en verzorgenden. Voor verpleegkundigen en verzorgenden is de scholing geaccrediteerd. 3.4 Zorgorganisaties stellen de verschillende doelgroepen in staat de scholingen en cursussen die georganiseerd worden vanuit het Netwerk Palliatieve Zorg, wanneer voor hun werkzaamheden relevant, bij te wonen. Artikel 4 Transparantie voor Cliënten 4.1 Ter bevordering van de transparantie betreffende palliatieve terminale zorg maken de hospices en palliatieve units hun beschikbare plaatsen openbaar op de website van het Netwerk Palliatieve Zorg Haaglanden. 4.2 Zorgorganisaties wijzen hun cliënten op het bestaan en de functie van de helpdesk en de website. 4.3 Daarnaast maken zorgorganisaties in hun werkzaamheden voor het netwerk gebruik van het informatiepakket Palliatieve Zorg. Dit informatiepakket bevat een overzicht van mogelijkheden voor zorgverlening en ondersteuning voor mensen in de laatste levensfase. 4.4 Door organisaties wordt gebruik gemaakt van het aanbod van organisaties die zijn gespecialiseerd in nazorg voor nabestaanden. Deze samenwerkingsovereenkomst gaat in op en geldt voor de duur van vijf jaar. Het bestuurlijk platform evalueert de overeenkomst jaarlijks en rapporteert het bestuur daarover. Aldus opgemaakt en overeengekomen te s-gravenhage, 17

18 BIJLAGE 4 Protocol met taken en verantwoordelijkheden van deelnemende organisaties Dit protocol is een bijlage van de samenwerkingsovereenkomst waarin de gemaakte afspraken worden uitgewerkt in taken en verantwoordelijkheden en gaat in op 1 oktober Inleiding De missie van het netwerk palliatieve zorg Haaglanden is het bieden van kwalitatief goede palliatieve zorg aan alle cliënten en hun naasten in de regio Haaglanden waarbij de toegankelijkheid tot palliatieve deskundigheid gelijk is ongeacht de verblijfplaats van de cliënt. De geboden zorg wordt verleend volgens de professionele standaarden en sluit zoveel mogelijk aan op wensen en behoeften van de cliënt. Deze zorg komt tot stand door een optimale samenwerking tussen de zorgverleners. Om deze missie gestalte te geven hebben deelnemende organisaties die verantwoordelijk zijn voor het bevorderen van de kwaliteit en continuïteit van palliatieve zorg voor cliënten taken en verantwoordelijkheden op het niveau van de zorgverlening, de organisatie en het netwerk Namens de zorgplekken zijn één of meerdere organisaties vertegenwoordigd in de stuurgroep van het netwerk. Deze organisaties vertegenwoordigen: - Verpleeg- Verzorgingshuizen en Thuiszorg (VVT) - Ziekenhuis - Hospice - Stichting Terminale Zorg door Vrijwilligers (VPTZ) - Geestelijke Gezondheidszorg (GGZ) - Huisartsen Kring Haaglanden (HKH) De deelnemende organisaties die een rol spelen bij de organisatie van de zorg hebben taken en verantwoordelijkheden op netwerkniveau en specifieke taken. Deze organisaties vertegenwoordigen: - Stichting Transmurale Zorg Den Haag en omstreken (TMZ) - Het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL) - Zorgbelang Zuid-Holland, regio West De taken en verantwoordelijkheden van de deelnemende zorgorganisaties (VVT, ziekenhuizen, hospices, VPTZ, GGZ en HKH) A. Niveau van de zorgverlening Taken: - Het gebruik maken van de aanwezige kennis en kunde in het netwerk, en daarbij in het bijzonder van de consultatiefunctie van de Helpdesk Palliatieve Zorg Haaglanden. - Het informeren van de cliënt en diens mantelzorger over alle mogelijkheden van zorg zodat een verantwoordelijke keuze gemaakt kan worden. Hierbij wordt gebruik gemaakt van de informatiemap palliatieve zorg. Vrijwilligerszorg wordt uitdrukkelijk genoemd naast professionele zorg en er vindt een actieve verwijzing plaats naar de Stichting Terminale Zorg door Vrijwilligers. - Het samenwerken en afstemmen van de zorg tussen de VVT, ziekenhuizen, hospices, VPTZ, GGZ en huisartsen. - Het deelnemen aan de basisscholing palliatieve zorg voor verpleegkundigen en verzorgenden. - Werken aan kwaliteitsverbetering door gebruik te maken van de projectmatige ondersteuning bij de implementatie van kwaliteitsverbeterprojecten. 18

19 B. Niveau van de organisatie Taken: - Het zichtbaar inzetten en continue alert zijn op het bieden van goede palliatieve zorg. - Het actueel houden en ontwikkelen van beleid op het gebied van palliatieve zorg. - Het werken met relevante en actuele protocollen. - Het verbinden en delen van kennis tussen de VVT, ziekenhuizen, hospices, VPTZ, GGZ en huisartsen. - Onderzoeken of en zo ja welke scholing kan bijdragen aan de kennis van medewerkers over palliatieve zorg in de VVT, de ziekenhuizen, de GGZ en hospices. - Het onderling afstemmen en gezamenlijke aanpakken van knel- en verbeterpunten van hospices regionaal. - Het leveren van gegevens ten behoeve van het capaciteitsonderzoek palliatieve zorgplekken in de regio Haaglanden door hospices en palliatieve units. - Het actief verspreiden van informatie vanuit het netwerk binnen de eigen de organisatie, in het bijzonder scholingen, netwerkbijeenkomsten en kwaliteitsverbeterprojecten. C. Netwerkniveau Verantwoordelijkheden: - Er geldt een aanwezigheidsverplichting in de stuurgroep die 5 x per jaar vergaderd. De aangewezen functionaris dient bij afwezigheid voor vervanging te zorgen. - Het vaststellen van een jaarplan met doelstellingen. - Het jaarlijks evalueren van de samenwerkingsovereenkomst en het Bestuur daarover rapporteren. - Er geldt een inspanningsverplichting om aan werkgroepen deel te nemen en tot het uitwerken van specifieke thema s, voortkomend uit het jaarplan. De aangewezen functionaris neemt zelf deel of zorgt voor een afvaardiging. - De deelnemende organisaties die geen zitting hebben in de stuurgroep dragen zorg voor een contactpersoon palliatieve zorg binnen in de instelling. - Het verbeteren van de samenwerking in het Netwerk Palliatieve Terminale Zorg. De taken en verantwoordelijkheden van organisaties die niet betrokken zijn bij de directe zorgverlening A. Netwerkniveau Verantwoordelijkheden: - Er geldt een aanwezigheidsverplichting in de stuurgroep die 5 x per jaar vergaderd. De aangewezen functionaris dient bij afwezigheid voor vervanging te zorgen. - Het vaststellen van een jaarplan met doelstellingen. - Het jaarlijks evalueren van de samenwerkingsovereenkomst en het Bestuur daarover rapporteren. - Er geldt een inspanningsverplichting om aan werkgroepen deel te nemen en tot het uitwerken van specifieke thema s, voortkomend uit het jaarplan. De aangewezen functionaris neemt zelf deel of zorgt voor een afvaardiging. - Het verbeteren van de samenwerking in het Netwerk Palliatieve Zorg. B. Specifieke taken Stichting Transmurale Zorg Den Haag en omstreken - Het dragen van de bestuurlijke verantwoordelijkheid van het netwerk door het bestuur van de Stichting Transmurale Zorg Den Haag e.o. - Het faciliteren van het netwerk door het in dienst hebben van de netwerkcoördinator en de projectleider palliatieve zorg. 19

20 - Het benutten van de expertise en verbindingen met andere doelgroepen binnen de Stichting TMZ. - Het leveren van de voorzitter bij de stuurgroepvergaderingen. - Het voeren van het secretariaat voor de stuurgroep en projecten. Zorgbelang Zuid-Holland, regio West - Het inbrengen van patiëntenperspectief en cliënten betrekken rondom thema s die betrekking hebben op zorgvragers. - Het organiseren van vergaderingen klankbordgroep palliatieve zorg. Het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL) Het IKNL is het kennis- en kwaliteitsinstituut voor de oncologische en palliatieve zorg. Het IKNL richt zich op zorgverleners, bestuurders en beleidsmedewerkers in de eerste en tweede lijn. Het biedt ondersteuning aan de netwerken palliatieve zorg op het gebied van kennisontwikkeling, deskundigheidsbevordering en kwaliteitsverbetering van palliatieve zorg. 20

21 BIJLAGE 5 Richtlijnen en informatiemateriaal Informatiepakket Palliatieve Zorg Haaglanden / Zoetermeer Doel van het informatiepakket: mensen die weten dat ze niet meer beter worden informeren over de verschillende zorgmogelijkheden en overige relevante zaken. Het informatiepakket kan ook als ondersteuning dienen in de voorlichting van patiënten door zorgverleners. Huisbezoeken in de palliatieve fase Doel van huisbezoeken in de palliatieve fase is: het bieden van (verpleegkundige) ondersteuning en continuïteit van zorg aan patiënten in de palliatieve fase en hun naasten. De huisbezoeken zijn bedoeld voor palliatieve patiënten die (nog) geen geïndiceerde verpleegkundige zorg thuis nodig hebben. Er is een patiëntenfolder en een richtlijn voor zorgverleners beschikbaar. Geestelijke begeleiding in de laatste levensfase, voor mensen uit diverse levensbeschouwelijke en culturele achtergronden. Het doel van dit boekje is dat de geestelijke zorg of geestelijke begeleiding in de laatste levensfase beter wordt afgestemd op de behoefte aan geestelijke zorg van de patiënt en naasten. De brochure geeft toegang tot een breed netwerk van geestelijk verzorgers en geestelijk begeleiders in de regio. De brochure is ook als A5 boekje verkrijgbaar: Zorg voor naasten Doel van de regionale richtlijn is om de zorg voor naasten van palliatieve patiënten / cliënten / bewoners te verbeteren. In de richtlijn staan achtergrond, theorie, veel praktische tips en een checklist. Bij de richtlijn horen een A4 boekje met tekst richtlijn en een samenvattingskaart Netwerkzorg op maat Netwerkzorg op maat is een digitaal model dat veel informatie bevat voor zorgverleners die werkzaam zijn in de palliatieve zorg. U kunt hierbij denken aan richtlijnen, instrumenten, folders, etc. Netwerkzorgopmaat Basisscholingen Palliatieve Zorg voor verpleegkundigen en verzorgenden. Doel van de scholingen is op een laagdrempelige manier een bijdrage leveren aan deskundigheidsbevordering palliatieve zorg in de regio Haaglanden. De scholingen bestaan uit vier middagen en de onderwerpen die behandeld worden zijn: introductie in de palliatieve zorg, symptoommanagement, communicatie bij rouw en verlies, ethische dilemma's in de dagelijkse Zorg. De lessen worden verzorgd door deskundigen uit het werkveld. De deelnemers zijn werkzaam bij verschillende organisaties, zoals de thuiszorg, ziekenhuizen, verpleeg- en verzorgingshuizen, hospices en palliatieve units. Door de uitwisseling van ervaringen vanuit verschillende werkvelden maakt men kennis met werkwijzen elders. Praktijkervaringen van de docenten uit het werkveld dragen bij aan de kwaliteit en de dynamiek van de scholing. Naast de door het netwerk ontwikkelde richtlijnen en materialen zijn ook andere informatiematerialen verkrijgbaar: Regionale Informatiegids Brochure met palliatieve zorgorganisaties uit de regio Haaglanden Helpdesk Palliatieve Zorg Haaglanden-DWO De helpdesk is voor zorgverleners die vragen hebben over zorg, zorgmogelijkheden en behandeling 21

22 Informatiepunt Palliatieve Zorg Haaglanden Het informatiepunt is voor zorgvragers die vragen hebben over de zorg in de laatste levensfase Tijdschrift Pal voor U Magazine over palliatieve voor patiënten en naasten Themaboekje Wie denkt er nu aan seks? Over seksualiteit en intimiteit bij een ongeneeslijke ziekte KNMG brochure Spreek op tijd over uw levenseinde Handreiking om met de dokter te praten over grenzen, wensen en verwachtingen rond uw levenseinde KNMG brochure Tijdig spreken over het levenseinde Handreiking om met de patiënt het gesprek aan te gaan over grenzen, wensen en verwachtingen rond het levenseinde 22

23 BIJLAGE 6 JAARPLAN NETWERK PALLIATIEVE ZORG Netwerk Palliatieve Zorg Haaglanden Jaarplan Netwerk Palliatieve Zorg Haaglanden 2014 Inleiding Het Netwerk Palliatieve Zorg Haaglanden (Netwerk PZH) richt zich op het versterken van de samenwerking en verbeteren van de kwaliteit van de palliatieve zorg. Daarbij staat kennis delen centraal. Het netwerk omvat het gebied Den Haag, Rijswijk, Leidschendam, Voorburg, Wassenaar en Zoetermeer, een regio met ruim inwoners. Sinds 2007 is de financiering van het netwerk geregeld vanuit een landelijke subsidieregeling van het Ministerie van VWS. Deelnemers van het netwerk zijn alle zorgverleners en vrijwilligers die zich op welke wijze dan ook, bezighouden met palliatieve zorg. De formele betrokkenheid wordt gevormd door instellingen die de samenwerkingsovereenkomst hebben ondertekend. Het netwerk wordt gecoördineerd door een netwerkcoördinator. Daarnaast is een projectleider palliatieve zorg werkzaam binnen het netwerk. Het Bestuurlijk Platform van het Netwerk PZH is verantwoordelijk voor de activiteiten van het netwerk en daarnaast voor de activiteiten die voortkomen uit de Helpdesk Palliatieve Zorg Haaglanden. In 2013 is de organisatiestructuur van het netwerk aangepast aan nieuwe ontwikkelingen. De stuurgroep is opgesplitst in een Bestuurlijk Platform en een Netwerkoverleg. Het Bestuurlijk Platform is een proactief, beleids- en besluitvormend orgaan. Het Netwerkoverleg is een plek voor professionele ontmoeting en verdieping en adviseert het Bestuurlijk Platform. In het najaar 2013 heeft het 1 e netwerkoverleg plaatsgevonden. Hierin zijn afspraken gemaakt over onderlinge werkbezoeken en zijn twee werkgroepen opgericht. Eén werkgroep richt zich op de agenda van de netwerkoverleggen en de andere werkgroep richt zich op communicatie tussen de netwerkleden onderling. In 2014 is het streven dat de ingezette veranderingen gaan leiden tot meer samenwerking, kennisdeling en afstemming binnen het netwerk. Ook zal onderzocht worden op welke wijze er meer kan worden samengewerkt met het netwerk dementie. Het indienen van een subsidieaanvraag voor het Goede Voorbeeld Dementie en palliatieve zorg in het kader van het Verbeterprogramma Palliatieve Zorg behoort tot de mogelijkheden, als ook het organiseren van een symposium over dit thema. 23

24 Verder groeit vanuit de 1 e en 2 e lijn de behoefte aan meer samenwerking op het gebied van palliatieve zorg. Dit thema zal een speciaal aandachtsgebied worden binnen de activiteiten van het netwerk. Daarnaast zijn er in het kader van vorming van een regionaal consortium Palliatieve Zorg, verkennende gesprekken over meer samenwerking tussen het LUMC, het IKNL locatie Leiden en de netwerken palliatieve zorg Haaglanden, Zuid-Holland Noord, Midden-Holland en Delft Westland Oostland (DWO). Tenslotte is er samenwerking rondom het project Dood gewoon in Den Haag, een initiatief van de Gemeente Den Haag. De doelstelling is om tot een dienstenpakket te komen rond het thema waardig sterven voor alle Hagenaars. De speerpunten zijn: - wijkgesprekken om de dood bespreekbaar te maken onder leiding van een trainer van Stichting Sterven op je Eigen Manier (STEM). Hierbij wordt samengewerkt met Resto Van Harte om op deze manier De vergeten buur te bereiken; - ontwikkelen van een website voor de Haagse burger; - ontwikkelen van een cursusaanbod waarin aandacht is voor eigen regie en sterven. Enkele andere resultaten uit 2013: - Er zijn 6 zorgorganisaties toegetreden tot het Netwerk PZH en in totaal zijn er 23 zorgaanbieders formeel aangesloten bij het netwerk. - Alle informatie over het Netwerk PZH is in 2013 samengebracht in de Beschrijving van het Netwerk Palliatieve Zorg Haaglanden, en voor iedereen toegankelijk via de website van het netwerk en van de Stichting Transmurale Zorg Den Haag e.o. - De website van het netwerk is geheel vernieuwd. Er is een duidelijke verdeling in Patiënt en naasten, Hulpverleners en Zorg in uw regio. Ook heeft de website nu een heldere en rustige uitstraling. - Op advies van de werkgroep nieuwe ideeën is het project Interculturele Palliatieve Zorg gestart en streven is dat in 2014 een kennisnetwerk Interculturele Palliatieve Zorg is opgericht. 1. Informatie en versterken van verbindingen Activiteit Doelstelling Actie en resultaat Door wie Netwerkstructuur Er worden jaarlijks 4 vergaderingen van het Bestuurlijk Platform gehouden onder voorzitterschap van de directeur van Transmurale Zorg Vergaderingen organiseren, agenda samenstellen en notuleren. Netwerkcoördinator(NC) Projectleider (PL) Leden Bestuurlijk Platform en Netwerkoverleg Er worden jaarlijks 3 bijeenkomsten van het Netwerkoverleg gehouden onder leiding 24

25 van de NC. Verbinding Netwerkleden Netwerkleden houden tussen de netwerkoverleggen door de verbinding. Een werkgroep doet voorstellen om onderlinge communicatie te bevorderen en monitort het verloop. PL en netwerkleden Netwerkbijeenkomsten / symposia Deskundigheidsbevordering en persoonlijk contact tussen verschillende professionals. Organiseren van 2 bijeenkomsten. NC met werkgroep Netwerkwebsite Patiënten en naasten informeren over nieuws in de palliatieve zorg, veranderingen in het leven, zorgmogelijkheden in de regio, regie houden en afscheid nemen. Actueel houden van de website. NC, PL, secretariaat Zorgverleners informeren over actualiteiten, scholingen, deskundigheidsbevorderi ng, projecten, regionale zorgmogelijkheden en actueel overzicht van vrije plaatsen in hospices, bijna thuis huizen en palliatieve units. Elektronische nieuwsbrief Netwerk is geïnformeerd over actuele, regionale en landelijke palliatieve nieuwsberichten. Opstellen en verzenden van 6 nieuwsbrieven. Netwerkpartners uitnodigen om nieuws of artikelen voor de nieuwsbrief aan te leveren. NC, PL, Netwerkpartners Internationale Dag van de Palliatieve Zorg (IDPZ) Aandacht vragen voor palliatieve zorg. Informeren en stimuleren van netwerkpartners om NC, PL 25

26 activiteiten te organiseren. Ondersteuning bieden met promotiemateriaal en PR. Huisartsen De huisartsen zijn geïnformeerd over actuele berichten en worden betrokken bij relevante activiteiten (bijvoorbeeld netwerkbijeenkomsten, samenwerking rondom thuiszorg, het geven van scholingen). - Max. 4 x per jaar een nieuwsbericht verspreiden via de reguliere regionale nieuwsbrieven voor huisartsen. - Huisartsen worden uitgenodigd voor netwerkbijeenkomsten en indien relevant betrokken bij de voorbereiding. NC, PL - Huisartsen worden betrokken bij scholingen en bij voor hen relevante projecten. Den Haag TranS PR en verbinding brede groep zorgverleners in de regio. Bijdrage leveren d.m.v. meedenken over invulling en voordragen van organisaties en personen. NC en PL Artikel schrijven. Geestelijke zorg in de laatste levensfase Ernstig zieke mensen ontvangen zo goed mogelijk passende geestelijke zorg afgestemd op de levensbeschouwelijke en culturele achtergrond. Geactualiseerde versie van het document verspreiden, digitaal en op papier, met daarin een overzicht van contactpersonen voor geestelijke verzorgers in instellingen en buiten instellingen. PL i.s.m. werkgroep Verbinding leggen met het project Interculturele palliatieve zorg. 26