projectplan Centrum voor Levensvragen Noord-Kennemerland en Kop van Noord-Holland Organisatie: Netwerk Palliatieve Zorg Noord-Kennemerland

Transcriptie

1 projectplan Centrum voor Levensvragen Noord-Kennemerland en Kop van Noord-Holland Organisatie: Netwerk Palliatieve Zorg Noord-Kennemerland en Kop van Noord-Holland Auteur: Patricia Appeldoorn Datum: Maandag 1 juli 2013 Plaats: Heerhugowaard

2 INHOUDSOPGAVE 1. Samenvatting 3 2. Inleiding 4 3. Aanleiding 4 4. Netwerk Palliatieve Zorg Noord-Kennemerland Doelstelling Effectief samenwerkingsverband Wat is Palliatieve Zorg Samenwerking met ZONH 6 5. Doelgroep Het werkgebied 7 6. Plan van aanpak Wat gaat het centrum doen? Doelstellingen CvL Samenwerking met andere organisaties Communicatie/promotie Planning Financiën 12 02

3 1. SAMENVATTING Aanvrager Naam organisatie: Stichting ZONH (namens de Netwerken Palliatieve Zorg Noord-Kennemerland en de Kop van Noord-Holland) (post)adres: W.M. Dudokweg 69 Postcode: 1703 DC Woonplaats: Heerhugowaard Contactpersoon: Patricia Appeldoorn, coördinator Telefoon: adres: Wie Binnen de Netwerken Palliatieve Zorg Noord Kennemerland en de Kop van Noord-Holland is een leemte gesignaleerd met betrekking tot levensvragen. Om die leemte op te vullen en de aandacht en zorg voor zingevingsvragen van patiënten in de palliatieve fase te verbeteren willen de Netwerken Palliatieve Zorg Noord Kennemerland en de Kop van Noord-Holland een Centrum Voor Levensvragen oprichten die zich richt op de regio s Noord Kennemerland en de Kop van Noord Holland. Wat Om de bereikbaarheid en beschikbaarheid van deskundigen op het gebied van zingevingsvragen te verbeteren, evenals de aandacht en zorg voor levensvragen en spiritualiteit van patiënten in de palliatieve fase te verbeteren willen de netwerken Palliatieve Zorg Noord-Kennemerland en Kop van Noord-Holland een Centrum voor Levensvragen oprichten. Dit centrum zal gaan functioneren als een onafhankelijke organisatie, niet gebonden aan religieuze of levensbeschouwelijke organisaties Hoe Het Centrum voor Levensvragen is een goed georganiseerde backoffi ce die mensen met levensvragen op professionele wijze kan ondersteunen. Het telefoonnummer van het centrum voor levensvragen wordt bemand door goed opgeleide en getrainde vrijwilligers. Deze vrijwilligers horen de vraag aan en zorgen er voor dat er contact komt met een geestelijk verzorger. Binnen het CvL gaat om het zorg dragen voor de beschikbaarheid van geestelijke verzorging en professionals op het gebied van levensvragen voor zorgvragers thuis, als aanvulling en vervolg op de geestelijke zorg die binnen de intramurale zorg beschikbaar is en die in de eerstelijns gezondheidszorg nagenoeg ontbreekt. Deze begeleiders werken vanuit een bepaalde levensbeschouwelijke achtergrond, bijvoorbeeld: Boeddhistisch, Islamitisch, Rooms-Katholiek, Protestant, Humanistisch. De Netwerken Palliatieve Zorg Noord Kennemerland en Kop van Noord-Holland zijn zelfstandige netwerken die ondergebracht zijn bij Stichting ZONH. 03

4 2. INLEIDING Levensvragen zijn vragen over de zin van het leven. Ieder mens heeft levensvragen of vragen rond het bestaan. Soms stelt iemand de vraag direct, zoals: Wat is de zin van mijn leven? Vaak echter leven deze vragen onder de oppervlakte. Mensen komen er pas mee als er ruimte en tijd voor is, in vertrouwelijk contact met een ander. Levensvragen komen met name naar boven bij mensen die te maken krijgen met een, crisissituatie een ziekte en/of met verlies ervaringen. Erkenning en herkenning van levensvragen zijn belangrijk omdat hieruit troost en steun verkregen kan worden en verbondenheid met het leven kan worden ervaren. Niet iedereen heeft de mogelijkheid om in eigen kring hierover een gesprek te voeren. Dan kan het goed zijn om contact te maken met iemand die deze begeleiding wel kan bieden. 3. AANLEIDING Binnen het Netwerk Palliatieve Zorg Noord Kennemerland en het Netwerk Palliatieve Zorg Kop van Noord-Holland is een leemte gesignaleerd met betrekking tot levensvragen. Palliatieve zorg betreft zorg voor mensen die ongeneeslijk ziek zijn en in de laatste levensfase verkeren. In deze fase zijn inherent aan het ziekteproces en aan de confrontatie met de dood vaak zingevingsvragen verbonden zoals: - Wat is de zin van mijn leven? - Wat doe ik met de tijd die mij resteert? - Hoe kom ik in het reine met wat mij nog dwars zit? In de regio West-Friesland is een Centrum voor Levensvragen actief en zij kwamen met het signaal naar het Netwerk Palliatieve Zorg Kop van Noord-Holland en Noord Kennemerland dat er vragen binnen komen van mensen uit Alkmaar e.o. Ook consulenten van het consultteam palliatieve zorg melden ons dat zij niet kunnen doorverwijzen naar een Centrum voor Levensvragen wanneer er sprake is van achterliggende problematiek op het gebied van levensvragen. Vanuit het Hospice zijn er signalen dat bij cliënten vaak sprake is van levensvragen die in de thuissituatie niet zijn gesignaleerd c.q. opgepakt en bij opname in het Hospice naar boven komen. Ook het Hospice zou graag door willen verwijzen naar een Centrum voor Levensvragen. Om die leemte op te vullen en de aandacht en zorg voor zingevingsvragen van patiënten in de palliatieve fase te verbeteren wil het Netwerk Palliatieve Zorg Noord Kennemerland een Centrum Voor Levensvragen oprichten dat zich richt op Noord Kennemerland en de Kop van Noord Holland. 0404

5 4. NETWERK PALLIATIEVE ZORG NOORD-KENNEMERLAND Palliatieve zorg betreft zorg voor mensen die ongeneeslijk ziek zijn en in de laatste levensfase verkeren. Deze zorg wordt ook wel terminale zorg of stervensbegeleiding genoemd, maar is veel breder. In het netwerk palliatieve zorg Noord-Kennemerland werken allerlei organisaties samen om de palliatieve zorg voor deze regio zo goed mogelijk te organiseren. 4.1 Doelstelling Het Netwerk palliatieve zorg Noord-Kennemerland stelt zich tot doel door samenwerking tussen de diverse organisaties en de individuele hulpverleners de kwaliteit van de zorg te verbeteren. Palliatieve zorg voegt toe aan de kwaliteit van leven. Door goede communicatie en afstemming tussen de diverse organisaties en de individuele hulpverleners is voor de cliënt en diens naaste in de palliatieve fase een kwalitatief goed zorgaanbod gegarandeerd. 4.2 Effectief samenwerkingsverband Veel mensen willen graag thuis in hun eigen omgeving sterven. De behoefte aan hulp en ondersteuning kan toenemen. Dan kan een beroep gedaan worden op verschillende hulp-/ zorgverleners en organisaties: huisarts, thuiszorg, fysiotherapeut, psychosociale zorg, maatschappelijk werk, vrijwilligers palliatieve terminale zorg, steunpunt mantelzorg, vrijwillige thuishulp, buddyzorg, apotheek, enz. Als de zorg thuis te zwaar wordt of te veel problemen geeft, kan opvang, verpleging en begeleiding in een instelling plaats vinden. Er zijn verschillende soorten voorzieningen, zoals bijna-thuis-huizen, hospices en units in verzorgingshuizen, verpleeghuizen en ziekenhuizen. De Netwerken Palliatieve Zorg Noord Kennemerland en de Kop van Noord-Holland zijn netwerken waarin al deze zorgaanbieders vertegenwoordigd zijn: ziekenhuis, verpleeg- en verzorgingshuizen, thuiszorg, huisartsen, hospice en vrijwilligersorganisaties. Om de palliatieve zorg voor deze regio zo goed mogelijk te organiseren. 05

6 4.3 Wat is Palliatieve Zorg Palliatieve zorg betreft de zorg voor mensen die ongeneeslijk ziek zijn en in de laatste fase van hun leven verkeren. Deze zorg wordt ook wel terminale zorg of stervensbegeleiding genoemd, maar is veel breder. Genezen is niet meer mogelijk. De zorg of behandeling richt zich op een zo hoog mogelijke kwaliteit van leven tijdens ziekte en sterven. Er is aandacht voor: Lichamelijke klachten zoals pijn of benauwdheid, gevoelens van angst, verdriet en verwerking van de ziekte, vragen rondom leven en dood, zorg voor de naasten, allerlei praktische zaken. De belangrijkste doelen van palliatieve zorg zijn: het verlichten van lichamelijk, psychosociaal en spiritueel lijden, en het ondersteunen bij de afronding van het bestaan. 4.4 Samenwerking met ZONH De Netwerken Palliatieve Zorg Noord Kennemerland en de Kop van Noord-Holland zijn zelfstandige netwerken die ondergebracht zijn bij Stichting ZONH. ZONH ondersteunt niet alleen deze netwerken maar ook de regionale netwerken palliatieve zorg in West-Friesland en Zaanstreek/ Waterland. ZONH ondersteunt eerstelijnszorgverleners bij het verbeteren van de samenhang in de zorg in Noord-Holland. Zij doen dat met adviezen en projecten op verschillende thema s. Zij concentreren zich op de regionale en lokale ondersteuningsvragen. Daarnaast stimuleren zij samenwerking met andere regionale partners zoals provincie, gemeenten, zorgverzekeraar, woningcorporaties en zorg- en welzijnsinstellingen. 06

7 5. DOELGROEP Het Centrum voor Levensvragen is er in principe voor iedereen in de regio Noord Kennemerland en de Kop van Noord Holland die te maken krijgt met ingrijpende levensveranderingen en daarvan merkbaar negatieve gevolgen ondervindt voor de kwaliteit van leven. 5.1 Het werkgebied Noord-Kennemerland Akersloot Alkmaar Bergen Egmond Graft-de Rijp Heerhugowaard Heilo Langedijk Limmen Schermer Schoorl Kop van Noord-Holland Den Helder Anna Paulowna Harenkarspel Niedorp Schagen Texel Wieringen Wieringermeer Zijpe 07

8 6. PLAN VAN AANPAK 6.1 Wat gaat het centrum doen? Om de bereikbaarheid en beschikbaarheid van deskundigen op het gebied van zingevingsvragen te verbeteren, evenals de aandacht en zorg voor levensvragen en spiritualiteit van patiënten in de palliatieve fase te verbeteren willen de netwerken Palliatieve Zorg Noord-Kennemerland en Kop van Noord-Holland een Centrum voor Levensvragen oprichten. Dit centrum zal gaan functioneren als een onafhankelijke organisatie, niet gebonden aan religieuze of levensbeschouwelijke organisaties. De diensten die het centrum gaat ontwikkelen komen ter beschikking van iedereen in de thuissituatie die daar behoefte aan heeft, ongeacht zijn of haar levensbeschouwelijke achtergrond. Er zijn geen criteria voor indicatie. Bij de opzet van het Centrum voor Levensvragen zal gebruik gemaakt worden van de ervaringen van het Centrum voor Levensvragen West-Friesland. In eerste instantie is het CvL een telefoonnummer waar naar toe gebeld kan worden, maar achter dit telefoonnummer zit een goed georganiseerde backoffi ce die mensen met levensvragen op professionele wijze zullen ondersteunen. Het telefoonnummer van het centrum voor levensvragen wordt bemand door goed opgeleide en getrainde vrijwilligers. Deze vrijwilligers horen de vraag aan en zorgen er voor dat er contact komt met een geestelijk verzorger. Deze geestelijk verzorger biedt telefonische begeleiding en/of besluit tot het maken van een huisbezoek. Binnen het CvL gaat om het zorg dragen voor de beschikbaarheid van geestelijke verzorging en professionals op het gebied van levensvragen voor zorgvragers thuis, als aanvulling en vervolg op de geestelijke zorg die binnen de intramurale zorg beschikbaar is en die in de eerstelijns gezondheidszorg nagenoeg ontbreekt. Deze begeleiders werken vanuit een bepaalde levensbeschouwelijke achtergrond, bijvoorbeeld: Boeddhistisch, Islamitisch, Rooms-Katholiek, Protestant, Humanistisch. Het opzetten van het CvL wordt gecoördineerd door een projectleider. De projectleider zorgt voor de feitelijke organisatie van het CvL. Dit betekent: - Het samenstellen van een pool van professionals op het gebied van levensvragen; - Het samenstellen van pool (opgeleide) vrijwilligers; - Organiseren trainingen voor vrijwilligers en professionals op het gebied van levensvragen; - In samenwerking met de professionals op het gebied van levensvragen het organiseren themabijeenkomsten, scholingen etc.; - Afstemming met andere CvL; - Verantwoordelijkheid voor PR en communicatie; - Verantwoordelijk voor fi nanciën om CvL ook op lange termijn te borgen. 08

9 De eerste acties zijn gericht op het samenstellen van een groep van professionals op het gebied van levensvragen die beschikbaar zijn voor zorgvragers uit de regio s Noord-Kennemerland en Kop van Noord-Holland. Ten tweede op het vlak van PR en Communicatie door o.a. het maken van een brochure en het opstellen en onderhouden van een website en een digitale verwijsgids met daarin opgenomen alle professionals op het gebied van levensvragen en organisaties op het gebied van levensbeschouwing en zingeving. Ook wordt een belangrijke taak om de fi nancieringsmogelijkheden te onderzoeken en te benutten bij Gemeenten (WMO) en het zorgkantoor. Om zo het CvL op lange termijn te continueren. 6.2 Doelstellingen Centrum voor Levensvragen Kwalitatieve doelstellingen: - Zorg dragen voor optimale aandacht en zorg voor levensvragen en zingeving voor mensen die te maken krijgen met ingrijpende levensveranderingen en daarvan merkbaar grote negatieve gevolgen ondervinden voor de kwaliteit van hun leven. - Het centrum moet bijdragen aan het onder de aandacht brengen van levensvragen en zingeving bij zorgverleners die werkzaam zijn met zorgvragers die te maken hebben met ingrijpende levensgebeurtenissen; - Het bieden van een regionaal platform voor professionals op het gebied van levensvragen t.b.v. deskundigheidsbevordering en samenwerking. Kwantitatieve doelstellingen: Het Centrum voor Levensvragen richt zich vooral op patiënten in de palliatieve terminale fase en ouderen. De ontwikkelingen binnen deze doelgroepen zien er als volgt uit. Regio Aantal Aantal Aantal Aantal inwoners inwoners 60+ inwoners 60+ inwoners 60+ NK KOPNH Bron Centraal Bureau Statistiek Verwachting is dat het centrum voor levensvragen het eerste jaar ongeveer 100 personen zal bereiken/ ondersteunen. Er wordt uitgegaan van een groeimodel in de komende jaren. Jaar Aantal Telefoon Huisbezoeken Bijeenkomsten

10 6.3 Samenwerking met andere organisaties De Netwerken Palliatieve Zorg Noord Kennemerland en Kop van Noord-Holland zijn netwerken waarin de belangrijkste zorgaanbieders vertegenwoordigd zijn: ziekenhuis, verpleeg- en verzorgingshuizen, thuiszorg, huisartsen, hospice en vrijwilligersorganisaties. Deze deelnemende organisaties van het netwerk zullen hun inspanningen leveren voor het tot stand komen van het CvL. Dit kan zijn door het beschikbaar stellen van locaties voor trainingen en bijeenkomsten of door het beschikbaar stellen van mensen om te ondersteunen bij de PR. Daarnaast is er samenwerking en aansluiting gezocht met de Centra voor Levensvragen in West-Friesland, Zaanstreek /Waterland en Amsterdam-Diemen. De samenwerking met deze Centra is van zowel inhoudelijke als facilitaire aard. Zo kan aangesloten worden bij of gebruik gemaakt worden van reeds ontwikkelde PR-materialen zoals website en folders. Maar ook zal er gezamenlijk inhoudelijk beleid ontwikkeld worden, samenwerking op het gebied van deskundigheidsbevordering en het gezamenlijk organiseren van themabijeenkomsten/symposia over geestelijke zorg en zingeving. 7. COMMUNICATIE/PROMOTIE Er zal een communicatieplan door de projectleider opgesteld worden. Binnen dit communicatieplan zal vooraal aandacht zijn hoe zorgvragers en zorgverleners geïnformeerd en bereikt kunnen worden. Hierbij wordt een onderscheid gemaakt tussen mensen die al zorg ontvangen via een verzorgingshuis/verpleeghuis/thuiszorg en mensen die geen zorg ontvangen. De eerste groep zal voornamelijk geïnformeerd worden via de zorgverleners. Deze zorgverleners worden geschoold in het signaleren van levensvragen opdat zij goed kunnen verwijzen. De tweede groep zal vooral geïnformeerd moeten worden via andere kanalen. Deze kanalen worden in het communicatieplan uitgewerkt. Maar te denken valt aan: blaadjes van de kerk of via Huis aan huis bladen. Verder zal er via netwerkbijeenkomsten, scholingen, symposia etc. aandacht worden gegeven aan het CvL. Ook zal er een offi ciële opening komen. Er zullen publicaties/artikelen komen in alle nieuwsbrieven van de netwerkleden, in kranten etc. Ook via folders zullen mensen bereikt worden etc. 10

11 8. PLANNING Afhankelijk van de stand van zaken in de financiering staat de start van het Centrum voor levensvragen in Noord-Kennemerland voorzien voor juni/juli Wanneer Wat Najaar 2012/voorjaar 2013 Contact met projectleider CvL Inlezen Contact met project WF mbt ervaringen en ontwikkelingen CvLWF Voorjaar 2013 Indienen projectvoorstel kerngroepen Start met zorgdragen voor projectfi nanciering door middel van het schrijven van fondsaanvragen en subsidieverzoeken 1 januari 2014 Start uitvoering Centrum voor Levensvragen Werkgroep vormen ten behoeve van ontwikkeling coördinatiepunt geestelijke/spirituele zorg Website beschikbaar voor zorgverleners Maart 2014 Werkconferentie geestelijk verzorgers, pastores en predikanten in de regio Inventariseren van wensen en ideeën van cursussen voor zorgverleners, zoveel mogelijk aansluiten bij bestaande aanbod Maken van jaarplan , mede aan de hand van beschikbare fondsen, subsidies en andere middelen. Inventarisatie items netwerkwerk zorg op maat April 2014 Bijeenkomst van werkgroep (platform) van pastores, predikanten en geestelijk verzorgers, Bijeenkomst projectgroep In kaart brengen van beschikbaarheid van geestelijk verzorgers voor patiënten thuis. In kaart brengen vrijwilligers voor loketfunctie bereikbaarheid en beschikbaarheid geestelijk verzorgers Juni 2014 Actief met het opstellen van persoonlijk en inhoudelijk profi el van elke geestelijk verzorger in de regio Bijeenkomst van werkgroep (platform)en/of project groep Eerste opzet van cursusprogramma voor zorgverleners Bijeenkomst van werkgroep (platform) van pastores, predikanten en geestelijk verzorgers. Juni 2014 Eerste artikel over geestelijke zorg en levensvragen in de regionale kranten Cursusprogramma op het gebied van geestelijke zorg en levensvragen voor zorgverleners gereed. Plaatsing van dit programma op de website van CvL Maart juni 2016 Bijsturing & fi nanciering 11

12 9. FINANCIËN Het doel is dat het CvL tot in lengte van jaren zal bestaan, zolang als er behoefte aan is. Er is een opstartbegroting van 3 jaar. Binnen deze 3 jaar kan het CvL haar bestaansrecht verwerven en is er de tijd om structurele financiering te realiseren om daarmee de toekomst van het CvL veilig te stellen. Deze structurele fi nanciering kan gevonden worden door een samenwerking met het zorgkantoor en via gemeenten (WMO). Het maken van afspraken met zorgkantoren en gemeenten wordt een belangrijke taak van de projectleider. In de bijlage treft u de 3 jarige opstart begroting. 12

13