AANVRAAG VANGNETUITKERING 2016; BUIG TEKORT. Het college van burgemeester en wethouders van Den Haag,

Transcriptie

1 Ons kenmerk BSW/ RIS AANVRAAG VANGNETUITKERING 2016; BUIG TEKORT Het college van burgemeester en wethouders van Den Haag, overwegende dat: - de gemeente Den Haag in 2016 een tekort had op de bijstandsmiddelen; - dit tekort hoger was dan het door het Rijk gehanteerde eigen risico; besluit: op basis van het daarvoor bedoelde aanvraagformulier een verzoek in te dienen bij de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid voor een Vangnetuitkering Participatiewet over Den Haag, 27 juni 2017 Het college van burgemeester en wethouders, de secretaris, de burgemeester, Annet Bertram Pauline Krikke Gemeente Den Haag Postbus T Spui DJ Den Haag Den Haag

2 Aanvraagformulier Verzoek tot een Vangnetuitkering Participatiewet over 2016 BSW/ Het verzoek is ingediend door het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Den Haag over het uitkeringsjaar 2016 Datum: 27 juni 2017 Ondertekening: de secretaris, de burgemeester, Annet Bertram Pauline Krikke

3 Inhoudsopgave Toelichting Globale analyse tekort Informatie gemeenteraad Opvattingen van de gemeenteraad Maatregelen

4 Toelichting Inleiding Met de wijziging van het Besluit Participatiewet per 1 januari 2017 is geregeld dat het college alleen via een door de minister van SZW beschikbaar gesteld aanvraagformulier een verzoek tot een vangnetuitkering, als bedoeld in artikel 74 van de Participatiewet kan indienen. Daarbij is toegelicht dat reeds vanaf aanvragen tot vangnetuitkering over 2016 geldt dat deze niet meer vormvrij kunnen worden ingediend. Met deze aanscherping kan de beoordeling door de Toetsingscommissie vangnet Participatiewet aanzienlijk efficiënter plaatsvinden, terwijl de extra belasting voor de aanvragende gemeente minimaal zal zijn. De indiening geschiedt via de website van de Toetsingscommissie vangnet Participatiewet ( Via het voor 2016 vastgestelde aanvraagformulier verstrekt het college alle informatie die de toetsingscommissie nodig heeft om het recht op vangnetuitkering over 2016 te kunnen beoordelen. Het is hierbij nadrukkelijk de bedoeling dat het college alle relevante informatie in het aanvraagformulier vermeldt, zonder verwijzing naar andere brondocumenten. Via het aanvraagformulier hoeft het college geen informatie te verstrekken over de jaarcijfers (toegekend budget, de netto uitkeringslasten en de door de accountant gerapporteerde foute of onzekere bestedingen), aangezien het ministerie mede op basis van de SiSa-verantwoording- al over deze gegevens beschikt en zij de toetsingscommissie daarover zal informeren. In te vullen format VU 2016 Hierna dient het college aan te geven dat voldaan is aan de voorwaarden als bedoeld in artikel 10a van het Besluit Participatiewet, voor het recht op vangnetuitkering over het uitkeringsjaar De belangrijkste bronnen van de gemeente Den Haag voor de beantwoording van de vragen is de brief (RIS ) van 7 december 2016 en de brief van 9 december 2015 (RIS ) waarmee het College de Raad informeert over het BUIG tekort en de maatregelen die zijn getroffen om het tekort te beperken.

5 Globale analyse tekort Vereist De toetsingscommissie moet kunnen vaststellen wat de globale analyse is van de mogelijke oorzaak en omvang van het tekort en van de verwachte ontwikkelingen van dat tekort in de komende jaren. Toelichting: Voor een goede beoordeling door de toetsingscommissie is het van belang dat u afzonderlijk informatie verstrekt over onderdelen van het beschreven vereiste. Antwoord gemeente (hieronder per onderdeel de tekst van de gemeente invoegen) a. Mogelijke oorzaak en de omvang van het tekort: i. Omvang tekort. Wat is de inhoud van de globale analyse, waarbij het college ingaat op de mogelijke omvang van het tekort in 2016? Omvang van het tekort (RIS d.d. 7 december 2016) De prognose voor de uitkeringslasten inclusief loonkostensubsidie bedraagt 383,2 mln., en de rijksbijdrage 334 mln. De baten uit vorderingen wordt geschat op 14,9 mln. Het BUIG-tekort 2016 op de bijstandsuitkeringen wordt geschat op 34,2 mln. Gelet op deze inschatting zal de gemeente Den Haag een beroep doen op de vangnetregeling. De vangnetregeling betreft uitsluitend de bijstandsuitkeringen en kent in 2016 een eigen risico van 30 euro per inwoner (Den Haag 15,6 mln.) of 7,5 % van het budget (Den Haag 25,1 mln.). Na aftrek van het eigen risico van 15,6 mln. en 2,4 mln. onzekerheden resteert een bedrag van 16,2 mln. voor de vangnetregeling. (Als aanvulling op bovenstaande omvang tekort uit de brief van 7 december 2016 aan de Raad, verwijzen we u voor de actuele stand van zaken 2016 naar het SiSarapport). ii. Mogelijke oorzaak tekort Wat is de inhoud van de globale analyse, waarbij het college ingaat op de mogelijke oorzaak van het tekort in 2016? De mogelijke oorzaken van het tekort in 2016 die in dat jaar met de Raad zijn gedeeld (RIS d.d. 7 december 2016), zijn als volgt. a. De scheve ontwikkeling op de arbeidsmarkt in onze gemeente met als gevolg groei van het aantal uitkeringen. Hierover is de Raad al geïnformeerd (RIS , Programmatische aanpak economie en werk en het SEOR onderzoek 2015). Den Haag wordt al jaren gekenmerkt door een slechte arbeidsmarktsituatie. Afgelopen maanden is er sprake van een lichte groei van de werkgelegenheid, maar deze is laag in vergelijking met de Nederlandse groei en komt onvoldoende ten goede aan bijstandsgerechtigden. b. De huidige landelijke stijging van het bijstandsvolume, dat volgens het CBS veroorzaakt wordt door drie groepen, namelijk: 1. Oudere WW-ers, die na afloop van de WW in de bijstand stromen. Dit is een na-ijleffect van de laatste economische crisis; 2. Arbeidsbeperkten, die voor de Participatiewet, een beroep konden doen op de Wajong en vanaf 2015 een beroep doen op de bijstand. Na invoering van de Participatiewet staat de Wajong-regeling alleen open voor duurzaam arbeidsongeschikten; en 3. De instroom van statushouders. Deze stijging zien we ook terug in het bijstandsbestand van onze gemeente. De stijging van het aantal IOAW-uitkeringen in Den Haag is in de eerste drie kwartalen 2016 met 127 (+14 %) gestegen. De inschatting is dat jaarlijks vanaf 2015 een paar honderd arbeidsbeperkten extra in de bijstand stromen. Over de ontwikkeling van de statushouders is de Raad verwezen naar de rapportage stand van zaken huisvesting statushouders (RIS ). c. De Haagse bijstandspopulatie wordt gekenmerkt door een lage opleiding (79%). Deze lage opleiding in combinatie met de werkloosheidsduur leidt tot een structurele kwalitatieve mismatch op de Haagse arbeidsmarkt. Daarnaast verdringen hoger opgeleiden de laag opgeleiden. Tenslotte is ook de verhoging van de AOW-gerechtigde leeftijd een oorzaak dat mensen langer in de

6 bijstand blijven. d. De achterblijvende rijksbijdrage op basis van het verdeelmodel. De invoering van het nieuwe verdeelmodel van het BUIG budget over gemeenten is voor grote steden nadelig. Volgens onderzoek van APE (het bureau dat het voorgaande verdeelsysteem heeft ontwikkeld en beheerde) zou Den Haag bij het oude verdeelsysteem voor ,2 mln. ontvangen. Het definitieve ontvangen budget in 2015 op basis van het nieuwe verdeelmodel was 334,6 mln., en is daarmee dus 23,6 mln. lager vergeleken met het oude model. Als aanvulling op bovenstaand punt d over de problemen met het verdeelmodel uit de brief van 7 december 2016 aan de gemeenteraad is inzake de problemen met het Macrobudget nog het volgende op te melden: d.1 Uit de op 18 april 2017 door het Rijk gepubliceerde voorlopige verantwoordingen 2016 ( blijkt dat het macrobudget 271,1 mln. te laag was om de BUIG uitgaven van alle gemeenten te dekken. Als gevolg van het te lage macrobudget ( 271,1 mln.) heeft de gemeente Den Haag 16,1 mln. te weinig budget ontvangen. d.2. Bovenop het onder d.1 genoemde tekort is er nog een korting van 61,3 mln. toegepast ter dekking van de vangnetuitkeringen over het jaar Deze vangnetregeling is bedoeld om gemeenten met een BUIG tekort te compenseren. De gemeente Den Haag ontving in ,6 mln. minder budget als gevolg van deze korting ter financiering van de vangnetregeling. b. Verwachte ontwikkelingen van dat tekort in de komende jaren. Wat is de inhoud van de globale analyse, waarbij het college ingaat op de verwachte ontwikkelingen van dat tekort in de komende jaren? Vooruitblik De verwachting in 2017 is dat het economische herstel zich voorzichtig voortzet. De ontwikkeling van het stijgingspercentage van de beroepsbevolking wordt gelijk geschat aan de stijging van het bijstandsvolume. Uitgaande van dit scenario zal ook in Den Haag rekening gehouden moeten worden met een gelijkblijvende werkloosheid en een licht stijgende bijstandspopulatie. Het Rijk heeft ondertussen het aangepaste verdeelmodel gepresenteerd. Ondanks deze aanpassing is het opmerkelijk dat voor Den Haag het voorlopig budget 2017 lager is vastgesteld dan het definitieve budget van 2016, namelijk op 328,7 mln. Dit is 4 mln. minder dan waar we in de begroting rekening mee hebben gehouden. Een andere negatieve uitkomst van het aangepaste verdeelmodel is dat het eigenrisico van Den Haag met ongeveer 12 mln. stijgt. Wel is de ervaring van de afgelopen jaren dat het BUIG-budget bij het nader voorlopig budget en het definitief budget nog met enkele miljoenen naar boven wordt bijgesteld. De discussie over het verdeelmodel is nog niet afgerond. Omdat vooral centrumgemeenten nadeel ervaren van de herverdeeleffecten hebben het Rijk en de VNG afgesproken dat voor het model 2018 gekeken zal worden naar de interactie en stapelingseffecten, die zich in deze gemeenten voordoen. Als aanvulling op deze vooruitblik uit de brief van 7 december 2016 aan de gemeenteraad is nog op te merken dat de Gemeente Den Haag ook in volgende jaren rekening houdt met tekorten in dezelfde orde van grote als in De omvang van deze tekorten hangen in grote mate af van de omvang van het macrobudget en aanpassingen in het verdeelmodel. De wijze waarop deze tekorten de komende jaren het beste kunnen worden opgevangen, maakt deel uit van de lopende begrotingsvoorbereiding. Op basis van de rijksbegroting 2017, het feit dat in de verdeling geen rekening meer wordt gehouden met het historisch aandeel en het huidig verdeelmodel is de verwachting dat het tekort op de BUIG in de periode stijgt van 42,7 mln. naar 45,2 mln. 1 Uit de brief van 7 december 2016 ( RIS ) waarmee het College de Raad heeft geïnformeerd over het BUIG tekort en maatregelen die zijn getroffen om het tekort te beperken.

7 1. Informatie gemeenteraad Vereist De toetsingscommissie moet kunnen vaststellen dat het college de gemeenteraad in 2016 heeft geïnformeerd over zijn analyse, bedoeld in onderdeel 1 en maatregelen die zijn genomen of zullen worden genomen om tot tekortreductie te komen. Toelichting: Hieronder verstrekt u informatie over het informeren van de gemeenteraad over uw in 2016 opgestelde analyse en de maatregelen die u reeds heeft genomen dan wel zullen worden genomen om tot tekortreductie te komen. Het is niet vereist dat al in 2016 maatregelen genomen zijn. Antwoord gemeente (hieronder per onderdeel de tekst van de gemeente invoegen) Datum informeren van de gemeenteraad door het college Op welke datum heeft het college de gemeenteraad geïnformeerd over zijn analyse, bedoeld in onderdeel 1, én over de maatregelen die zijn genomen of zullen worden genomen om tot tekortreductie te komen? a. De meest recente informatie aan de Raad over de analyse van het tekort en de maatregelen die zijn genomen, is van 7 december 2016, RIS Ook op 24 juni 2015 (RIS ) en 29 september 2015 (RIS ) is de raad geïnformeerd over het budgettaire knelpunt met als oorzaak een ontoereikende financiering door het Rijk. b. In de brief van 9 december 2015 (RIS ) is de Raad op de hoogte gesteld van de maatregelen en beleidsintensiveringen die wij hebben genomen om het tekort op de bijstand uitgaven te verminderen; en c. Met de rapportage Economie en werkgelegenheid en de daarbij behorende drie voortgangsrapportages Den Haag maakt werk, Kennis economie en Stedelijke economie wordt de Raad periodiek geïnformeerd over de arbeidsmarkt en de bestandsontwikkelingen. Hieronder treft u een overzicht van rapportages uit 2016 van het College aan de Raad en/of Commissie Samenleving. 1. Stand van zaken economie en werkgelegenheid, brief van 28 april 2016, RIS Handhaving en fraude, resultaten 2015 en vooruitblik 2016, brief van 17 mei 2016, RIS Wijkbanenplan Laak, brief van 7 juni 2016, RIS Extra impuls werkgelegenheid, brief van 30 juni 2016, RIS Voortgang Den Haag maakt werk, brief van 25 november 2016, RIS Economie en werkgelegenheid, brief van 28 november 2016, RIS Actieprogramma sociaal ondernemerschap, brief van 6 december 2016, RIS Wijkbanplan Den Haag Zuidwest, brief van 6 december 2016, RIS Programmabegroting , RIS Jaarrekening 2015, RIS

8 2. Opvattingen van de gemeenteraad Vereist De toetsingscommissie moet kunnen vaststellen wat de opvattingen van de gemeenteraad zijn over de informatie van het college. Toelichting: Hieronder dient u aan te geven welke opvattingen de gemeenteraad had bij de door het college aangeboden globale analyse en maatregelen om tot tekortreductie te komen. Indien de gemeenteraad ermee heeft volstaan om de informatie alleen voor kennisgeving aan te nemen, dient u dat afzonderlijk te vermelden. Zoals reeds eerder vermeld zijn verwijzingen naar brondocumenten niet toegestaan, hetgeen ook geldt indien vergaderingen van gemeenteraad worden opgenomen op video et cetera. Mocht er alleen een video bestaan over de bespreking, dan dient u de kernpunten kort samen te vatten en hieronder weer te geven. Indien de analyse en maatregelen zijn besproken in een raadscommissie, dan dient u aan te geven hoe de kernpunten in de gemeenteraad zijn besproken of anderszins aan hem zijn teruggekoppeld. Antwoord gemeente (hieronder per onderdeel de tekst van de gemeente invoegen) a. Is de informatie besproken in de gemeenteraad? Nee. De Raad heeft de brief met de informatie over het BUIG tekort en de maatregelen die getroffen zijn om het tekort te beperken met kennisname van de inhoud afgedaan. Zie antwoord onder b. Indien de informatie is besproken in de gemeenteraad, dan kunnen de relevante onderdelen van het verslag hierna worden toegevoegd dan wel samengevat. b. Is de informatie in de gemeenteraad voor kennisgeving aangenomen? Ja. (Blijkt uit de vastgestelde lijst van ingekomen stukken van de vergadering van de commissie Samenleving van 12 januari 2017). De wijze van afhandeling vond de Raad voldoende omdat zij frequent wordt geïnformeerd. Zie ook het antwoord op vraag 1.

9 3. Maatregelen 2016 Vereist De toetsingscommissie moet kunnen vaststellen welke maatregelen zijn getroffen in het jaar waarin het tekort bestond om het tekort te verminderen en hoe het college het effect van deze maatregelen kwalificeert. Toelichting: De informatieverstrekking over dit vereiste moet u zien in de context dat het college niet verplicht is om over 2016 maatregelen tot tekortreductie in uitvoering te hebben genomen. Voor het recht op vangnetuitkering over 2016 is het toegestaan dat het college de gemeenteraad in 2016 informeert over maatregelen die zullen worden genomen en waarvan de uitvoering eerst na 2016 een aanvang neemt. Voor de beoordeling door de toetsingscommissie geeft u allereerst aan of u in 2016 maatregelen heeft getroffen gericht op tekortreductie. Indien maatregelen zijn getroffen, geeft u vervolgens aan welke maatregelen zijn getroffen om het tekort te verminderen en hoe het college het effect van deze maatregelen kwalificeert. Onder kwalificeren van maatregelen wordt verstaan het aangeven welke effecten de maatregelen hebben. Dat mag het effect zijn van alle maatregelen gezamenlijk of voor zover dit mogelijk is, het effect van elke maatregel afzonderlijk. Kwantificeren van de maatregelen is niet vereist. Indien het voor u niet mogelijk is een effect van de maatregel te beschrijven, dan volstaat een dergelijke opmerking. Geef daarbij wel aan waarom het niet lukt een effect te beschrijven. Antwoord gemeente (hieronder per onderdeel de tekst van de gemeente invoegen) a. Zijn in 2016 maatregelen getroffen gericht op tekortreductie? Ja. Sinds 2006 richt de gemeente Den Haag zich expliciet op bestandsreductie en zo nodig wordt een intensivering van maatregelen ingezet. Beleid en uitvoering zijn in Den Haag dus al enige jaren sterk gericht op: 1. Uitstroombevordering (Aanvalsplan Den Haag Maakt werk ; Stip-banen; Van deel naar heel; Sociaal Uitzendbureau). 2. Instroombeperking (Inspanningsperiode voor volwassenen; handhaving aan de poort; Scholing als voorliggende voorziening; Sluitende aanpak Jongeren). 3. Kosten beperking (Invoering Verhaal onderhoudsplicht ex-partner; Procesaanpassing dat no-show beter gemeld wordt als maatregelwaardig gedrag). Bij de beantwoording van de vraag onder b. worden de maatregelen benoemd die in 2015 en 2016 zijn getroffen. b. Welke maatregelen zijn getroffen om het tekort te verminderen?

10 Het gaat om maatregelen in het kader van het aanvalsplan Den Haag Maakt werk, als een aantal aanvullende maatregelen: Aanvalsplan Den Haag maakt Werk Een aantal belangrijke maatregelen om meer mensen uit de uitkering aan het werk te krijgen, zijn neergelegd in het aanvalsplan Den Haag maakt Werk (RIS ). Onderdelen zijn onder meer de wijkbanenplannen, extra inzet op werkloosheid onder ouderen, een sluitende aanpak voor jongeren en een intensivering van social return. Ook het realiseren van beschut werk en de banenafspraak maken deel uit van dit aanvalsplan. De ambitie van het aanvalsplan Den Haag maakt werk voor 2016 was om mensen uit de bijstand naar werk of school te laten uitstromen. Over de resultaten en de effecten van het aanvalsplan wordt u op korte termijn separaat geïnformeerd. Tot en met het derde kwartaal mensen zijn uitgestroomd. Tot en met het tweede kwartaal 2016 zijn mensen uitgestroomd. Op basis van deze resultaten is de verwachting dat de uitstroomambitie voor 2016 ruimschoots zal worden behaald. Het succes van het aanvalsplan, de behaalde resultaten en het herstel van de economie dragen voor een belangrijk deel bij aan de uitstroom van het aantal bijstandsgerechtigden. Flexibele arbeidsmarkt De gemeente stimuleert parttime werken bij bijstandsgerechtigden. De redenen hiervoor zijn dat op de arbeidsmarkt meer vraag is ontstaan naar flexibele arbeidsrelaties, dat parttime werken een prima opstap kan zijn naar een fulltime baan en dat door parttime werken vak- en werknemersvaardigheden behouden of verkregen kunnen worden. Daarnaast wordt door het systeem van verrekenen van inkomsten door parttime werken het tekort in de bijstand teruggebracht. Het aantal parttimers in de bijstand is van januari tot en met september 2016 gestegen van 1914 naar 1993 personen. Tot en met het derde kwartaal 2016 zijn door bijstandsgerechtigden, die parttime werken, 9,4 miljoen aan uitkeringslasten verminderd door inkomsten uit arbeid. Vergeleken met 2015 is dit bedrag met 0,7 mln. toegenomen. In 2015 zijn twee beleidsintensiveringen gestart: a. Van deel naar heel Voor de uitkeringsgerechtigden betekent parttime werken veelal dat het inkomen te laag is om uitkeringsonafhankelijk te worden, terwijl de extra inkomsten die door parttime werken worden gegenereerd in de regel na zes maanden volledig worden verrekend met de uitkering. Een grote groep parttimers wil en kan ook fulltime werken. Daarom hebben de accountmanagers van het Werkgeversservicepunt de opdracht om ook voor parttimers een fulltime baan te zoeken. Tot en met september zijn 195 parttimers succesvol bemiddel naar fulltime werk. De doelstelling voor 2016 is om op deze wijze 220 kandidaten te laten uitstromen. Deze doelstelling zal ook behaald worden. b. Sociaal uitzendbureau In januari 2016 is het sociale uitzendbureau genaamd Haags Perspectief, gestart. Met dit initiatief wordt ingehaakt op de vraag naar flexibele inzet van werknemers voor bedrijven om de positie van deze medewerkers te versterken. Kandidaten krijgen maximaal voor een periode van 2 maanden een aanbod van werk in combinatie met een opleiding om de competenties te vergroten. Na deze periode met behoud van uitkering ontvangen zij een contract met een marktconform salaris voor een periode van 6 maanden. Met dit contract hoeft er geen beroep te worden gedaan op de uitkering. Na deze periode bemiddelt Tempo- Team actief door naar regulier werk. Tot en met het derde kwartaal 2016 zijn er 74 kandidaten bemiddeld naar werk en 45 kandidaten hebben een Haags Perspectief-contract. De ambitie is dat in werkzoekenden via Haags Perspectief aan de slag gaan. c. Beperken instroom door inspanningsperiode Eén van de maatregelen om de instroom in de bijstand te verlagen is de invoering van een 4-weekse inspanningsperiode voor volwassenen in de leeftijd van 27 tot 35 jaar. In 2015 is hiervoor een pilot gestart en in 2016 is deze werkwijze breed ingevoerd. De bedoeling van deze inspanningsperiode is dat de uitkeringsgerechtigde vanaf de start van zijn uitkeringsaanvraag actief bezig is met het vinden van werk. Deze inspanningsperiode heeft als doel de instroom te beperken en heeft een algemeen activerende werking. Door de gunstige ontwikkeling op de arbeidsmarkt, de vermindering instroom en toegenomen instroom van statushouders is deze afzonderlijke maatregel niet meetbaar. De uitvoering van de inspanningsperiode heeft er ook toe geleid dat door de persoonlijke gesprekken enerzijds sociaal kwetsbaren eerder herkend worden en anderzijds meer mensen aangemeld worden bij het Centraal Maatregelteam omdat zij niet reageren op de uitnodigingen voor deze gesprekken.

11 d. Beperken instroom door preventieve maatregelen Mensen met een WW-uitkering krijgen aan het einde van deze periode een voorlichting van de gemeente over de (verplichtingen van de) bijstand en de re-integratievoorzieningen die Den Haag kan aanbieden. Met het UWV is recent afgesproken dat de gemeente al ten tijde van de WWuitkering mensen, die een bijstandsuitkering zullen aanvragen, in re-integratie neemt. Beperken instroom door handhaving en fraudebestrijding aan de poort In 2015 is op basis van de positieve resultaten van een pilot besloten om extra onderzoek bij huisbezoeken te verrichten bij complexere bijstandsaanvragen en op basis van risicoprofielen. Bij de normale huisbezoeken op basis van risicoprofielen leidt dit tot ruim 48% afwijzingen van de uitkeringsaanvraag. Deze extra controle verhoogde het percentage afwijzingen tot ruim 64%. In 2016 is deze methodiek van extra onderzoek verder uitgebreid. Hierdoor werden tot en met het derde kwartaal 373 aanvragen stopgezet en evenveel uitkeringen voorkomen. Hiermee is op jaarbasis ca. 4,8 mln. bespaard. e. Effecten sluitende aanpak Over de aanpak jeugdwerkloosheid wordt u separaat geïnformeerd. Hier wordt alleen ingegaan op de totale resultaten en het effect van de zoekopdracht dat jongeren weer naar school gaan. Vanaf het derde kwartaal is zichtbaar dat de instroom van jongeren afneemt en de uitstroom van jongeren toeneemt. In het eerste kwartaal 2016 steeg het bijstandsvolume jongeren van naar Tot en met het derde kwartaal 2016 is er nu sprake van een daling tot ten opzichte van het eerste kwartaal. Uiteindelijk is het bijstandsvolume jongeren over de periode januari tot en met september slechts met 172 gestegen. Deze stijging is volledig toe te schrijven aan de instroom van statushouders. Sinds 2015 wordt er bij de zoekopdrachten voor jongeren meer aandacht besteed aan de mogelijkheid om weer naar school te gaan. Onderwijs in combinatie met de mogelijkheid van studiefinanciering zijn een voorliggende voorziening op de bijstand. Tot en met het derde kwartaal 2016 zijn 218 jongeren succesvol teruggeleid naar school. Dit is bijna 14% op het totaal van 1590 jongeren die in de bijstand zijn ingestroomd f. Overige maatregelen Het opleggen van een maatregel omdat een bijstandsgerechtigde niet voldoet aan zijn verplichtingen, leidt tot een verlaging van de bijstandskosten. Het opleggen van een maatregel is niet bedoeld als sturingsmiddel om de bijstandskosten te verlagen, maar heeft als doel gedragsverandering bij de bijstandsgerechtigde te bewerkstelligen. In totaal zijn er maatregelen opgelegd, waarvan 826 met een financieel gevolg. Tot en met het derde kwartaal 2016 is 0,5 mln. aan maatregel opgelegd. Daarnaast is ook het verhaal bij alimentatieplichtige ex-partners in 2016 geïntensiveerd. Door actief de alimentatieplichtige ex-partners te benaderen en daarmee de betaling van de alimentatie te realiseren wordt de bijstandsuitkering lager. De opbrengst van deze intensivering wordt in 2017 pas zichtbaar, omdat onderzoeken naar verhaalmogelijkheden tijd kosten en de verhaal plichtige pas na enige tijd aan zijn verplichtingen gaat voldoen. Deze beleidsintensivering heeft als bijvangst dat door de ex-partners een aantal fraudezaken is gemeld. g. Juridische procedures De uitkomsten van het verdeelmodel 2015, maar ook die van 2016, noodzaakten het college om een tweetal juridische procedures te starten tegen de Staat der Nederlanden. Hieronder volgt een stand van zaken met betrekking tot deze procedures. Wij zien deze procedures ook als maatregelen om de financiële situatie op het gebied van de bijstandsmiddelen om te buigen. g.1 Bestuursrechtelijke procedure Op 19 april 2016 heeft de rechtbank Den Haag uitspraak gedaan in de bestuursrechtelijke procedure aangaande het budget Ondanks de gebreken in het verdeelmodel en de kritiek van de Raad voor Financiële Verhoudingen op het verdeelmodel, heeft de rechtbank ons niet in het gelijk gesteld. Onze juristen zien nog voldoende mogelijkheden om in hoger beroep te gaan bij de Centrale Raad van Beroep. Op 12 mei 2016 is het besluit genomen om in hoger beroep te gaan. c. Hoe kwalificeert het college het effect van deze maatregelen? Het College oordeelt dat zowel kwalitatieve als kwantitatieve zin een grote mate van inzet is gepleegd om de tekorten op de bijstand in 2015 en 2016 terug te dringen. (RIS ,15 maart 2017).

12