Aanvraagformulier. Verzoek tot een. Vangnetuitkering Participatiewet over 2016

Transcriptie

1 Aanvraagformulier Verzoek tot een Vangnetuitkering Participatiewet over 2016 Het verzoek is ingediend door het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Krimpen aan den IJssel over het uitkeringsjaar 2016 Datum: Ondertekening: De secretaris, De burgemeester, 1

2 Inhoudsopgave Toelichting Globale analyse tekort Informatie gemeenteraad Opvattingen van de gemeenteraad Maatregelen

3 Toelichting Inleiding Met de wijziging van het Besluit Participatiewet per 1 januari 2017 is geregeld dat het college alleen via een door de minister van SZW beschikbaar gesteld aanvraagformulier een verzoek tot een vangnetuitkering, als bedoeld in artikel 74 van de Participatiewet kan indienen. Daarbij is toegelicht dat reeds vanaf aanvragen tot vangnetuitkering over 2016 geldt dat deze niet meer vormvrij kunnen worden ingediend. Met deze aanscherping kan de beoordeling door de Toetsingscommissie vangnet Participatiewet aanzienlijk efficiënter plaatsvinden, terwijl de extra belasting voor de aanvragende gemeente minimaal zal zijn. De indiening geschiedt via de website van de Toetsingscommissie vangnet Participatiewet ( Via het voor 2016 vastgestelde aanvraagformulier verstrekt het college alle informatie die de toetsingscommissie nodig heeft om het recht op vangnetuitkering over 2016 te kunnen beoordelen. Het is hierbij nadrukkelijk de bedoeling dat het college alle relevante informatie in het aanvraagformulier vermeldt, zonder verwijzing naar andere brondocumenten. Via het aanvraagformulier hoeft het college geen informatie te verstrekken over de jaarcijfers (toegekend budget, de netto uitkeringslasten en de door de accountant gerapporteerde foute of onzekere bestedingen), aangezien het ministerie mede op basis van de SiSa-verantwoording- al over deze gegevens beschikt en zij de toetsingscommissie daarover zal informeren. In te vullen format VU 2016 Hierna dient het college aan te geven dat voldaan is aan de voorwaarden als bedoeld in artikel 10a van het Besluit Participatiewet, voor het recht op vangnetuitkering over het uitkeringsjaar

4 1. Globale analyse tekort Vereist De toetsingscommissie moet kunnen vaststellen wat de globale analyse is van de mogelijke oorzaak en omvang van het tekort en van de verwachte ontwikkelingen van dat tekort in de komende jaren. Toelichting: Voor een goede beoordeling door de toetsingscommissie is het van belang dat u afzonderlijk informatie verstrekt over onderdelen van het beschreven vereiste. Antwoord gemeente (hieronder per onderdeel de tekst van de gemeente invoegen) a. Mogelijke oorzaak en de omvang van het tekort i. Omvang tekort. Wat is de inhoud van de globale analyse, waarbij het college ingaat op de mogelijke omvang van het tekort in 2016? De uitvoering in 2015 heeft geresulteerd in een tekort van Het beschikbare budget voor 2016 (stand cf. de gegevens per 1 januari 2017) is voldoende voor gemiddeld 404 uitkeringen op jaarbasis. Gedurende 2016 is steeds per kwartaal de bestandsontwikkeling vastgelegd en gekoppeld aan een prognose van het tekort. Dit heeft geleid tot het volgende beeld. Kwartaal bestandsomvang prognose tekort De realisatie aan het einde van het vierde kwartaal kwam uit op 512 uitkeringen. Het werkelijke tekort wordt opgenomen in de Sisa-verantwoording. ii. Mogelijke oorzaak tekort Wat is de inhoud van de globale analyse, waarbij het college ingaat op de mogelijke oorzaak van het tekort in 2016? Er was in 2016 sprake van een verhoogde instroom in de uitkering, met name in de categorieën vergunninghouders, einde WW, arbeid gerelateerd en nieuwe doelgroep. Verklaringen voor de hoge instroom zien wij in: - verbeterde voorlichting - economische situatie - verslechtering financiële positie huishoudens - verhoogde instroom vergunninghouders - instroom nieuwe doelgroep (met arbeidshandicap) - verbreding woonmarktregio Ten aanzien van de uitstroom speelt een belangrijke rol dat het opleidingsniveau van het merendeel van de bijstandsgerechtigden relatief laag is. In de regio Rijnmond heeft 72% van de bijstandsgerechtigden een opleiding tot maximaal MBO1-niveau. Een dergelijk opleidingsniveau wordt de laatste jaren steeds minder gevraagd door werkgevers. Daarnaast hebben (en benutten) werkgevers de mogelijkheid om kandidaten met een hoger opleidingsniveau aan te nemen, ook als dat hogere niveau voor de functie/werkzaamheden niet noodzakelijk is. Verder speelt een rol dat een aanzienlijk deel van het cliëntenbestand 55 jaar of ouder is. Ook deze groep heeft een moeilijke arbeidsmarktpositie. 4

5 Per 1 juli 2016 was de instroomprognose ten opzichte van hoger en de uitstroomprognose 11 hoger dan in 2015, per saldo resulterend in een toename van 55 uitkeringen. b. Verwachte ontwikkelingen van dat tekort in de komende jaren. Wat is de inhoud van de globale analyse, waarbij het college ingaat op de verwachte ontwikkelingen van dat tekort in de komende jaren? Wij verwachten een bestandsgroei die in 2017 en 2018 enigszins zal afvlakken door het - relatief- afnemen van de instroom van vergunninghouders en door de verhoogde uitstroom. Globaal gaan wij uit van de volgende ontwikkeling: Jaar Gemiddeld aantal uitkeringen 1 ) Uitgaven levensonderhoud 2 ) Uitgaven loonkostensubsidie 3 ) Uitgaven totaal 4 ) Budget 5 ) Inkomsten terugvordering 4 ) Tekort 4 ) ) analoog aan landelijke prognose bijstandsvolume septembercirculaire ) x1000, berekend op basis van gemiddelde kosten per uitkering van ) x1000, uitgaand van voortschrijdende verplichting beschut werk 4 ) x ) x1000, analoog aan landelijke prognose macrobudget 5

6 2. Informatie gemeenteraad Vereist De toetsingscommissie moet kunnen vaststellen dat het college de gemeenteraad in 2016 heeft geïnformeerd over zijn analyse, bedoeld in onderdeel 1 en maatregelen die zijn genomen of zullen worden genomen om tot tekortreductie te komen. Toelichting: Hieronder verstrekt u informatie over het informeren van de gemeenteraad over uw in 2016 opgestelde analyse en de maatregelen die u reeds heeft genomen dan wel zullen worden genomen om tot tekortreductie te komen. Het is niet vereist dat al in 2016 maatregelen genomen zijn. Antwoord gemeente (hieronder per onderdeel de tekst van de gemeente invoegen) Datum informeren van de gemeenteraad door het college Op welke datum heeft het college de gemeenteraad geïnformeerd over zijn analyse, bedoeld in onderdeel 1, én over de maatregelen die zijn genomen of zullen worden genomen om tot tekortreductie te komen? Het college heeft de raad bij brief van 3 mei 2016 geïnformeerd over een verwacht tekort, alsook over de procedure voor het aanvragen van een vangnetuitkering. Bij brief van 9 augustus 2016 is de raad geïnformeerd over de ontwikkeling van het uitkeringenbestand, over de analyse van de oorzaken en de te verwachten omvang van het tekort, alsook over een aantal beheersmaatregelen, die ten tijde van het voorleggen van de informatie deels al in gang gezet waren. Bij brief van 26 oktober 2016 is de raad geïnformeerd over de ontwikkelingen tot en met het derde kwartaal van 2016, alsook over een aanvullende, niet eerder aan de raad gemelde beheersmaatregel. Aan de raad is toegezegd dat de raad doorlopend geïnformeerd zal worden over de ontwikkelingen door toezending van de kwartaalrapportages van de uitvoeringsorganisatie IJsselgemeenten. De betreffende raadsinformatiebrieven zijn (digitaal) beschikbaar en kunnen desgewenst worden toegezonden. 6

7 3. Opvattingen van de gemeenteraad Vereist De toetsingscommissie moet kunnen vaststellen wat de opvattingen van de gemeenteraad zijn over de informatie van het college. Toelichting: Hieronder dient u aan te geven welke opvattingen de gemeenteraad had bij de door het college aangeboden globale analyse en maatregelen om tot tekortreductie te komen. Indien de gemeenteraad ermee heeft volstaan om de informatie alleen voor kennisgeving aan te nemen, dient u dat afzonderlijk te vermelden. Zoals reeds eerder vermeld zijn verwijzingen naar brondocumenten niet toegestaan, hetgeen ook geldt indien vergaderingen van gemeenteraad worden opgenomen op video et cetera. Mocht er alleen een video bestaan over de bespreking, dan dient u de kernpunten kort samen te vatten en hieronder weer te geven. Indien de analyse en maatregelen zijn besproken in een raadscommissie, dan dient u aan te geven hoe de kernpunten in de gemeenteraad zijn besproken of anderszins aan hem zijn teruggekoppeld. Antwoord gemeente (hieronder per onderdeel de tekst van de gemeente invoegen) a. Is de informatie besproken in de gemeenteraad? Ja Indien de informatie is besproken in de gemeenteraad, dan kunnen de relevante onderdelen van het verslag hierna worden toegevoegd dan wel samengevat. Van de besprekingen in raadscommissie en raad zijn video-opnamen beschikbaar via de website van de gemeente. De raad heeft zijn opvattingen in het onderstaande besluit verwoord. Van het besluit is vanzelfsprekend ook een ondertekend exemplaar (digitaal) beschikbaar. * * * * * * * De raad van de gemeente Krimpen aan den IJssel; gelezen de raadsinformatiebrief van burgemeester en wethouders d.d. 9 augustus 2016, waarin de raad nader wordt geïnformeerd over de sterk negatieve ontwikkeling van het aantal uitkeringsgerechtigden in Krimpen aan den IJssel, de oorzaken van die ontwikkeling en de gevolgen voor het voor uitkeringen beschikbare budget, alsook over de maatregelen die burgemeester en wethouders reeds hebben geïnitieerd om de genoemde ontwikkeling tegen te gaan en de gevolgen daarvan zoveel mogelijk te ondervangen; gehoord de toelichting van de zijde van burgemeester en wethouders in de commissievergaderingen van 1 september 2016 en 15 september 2016; gezien het raadsmemo van de wethouder Sociale Zaken d.d. 13 september 2016; gelet op de rol die de opvattingen van de raad spelen bij het beoordelen van een aanvraag om toekenning van een vangnetuitkering T P besluit zijn opvattingen als volgt vast te leggen: De raad heeft met zorg kennis genomen van de door het college geschetste toename van het cliëntenbestand en de daaraan verbonden uitgaven. Hoewel de raadsinformatiebrief zich uitsluitend richt op het aantal periodieke uitkeringen en het daarbij behorende budget voor 2016 voorziet de raad ook een budgettekort in 2017 en een doorwerking in de omvang van het beroep op bijzondere bijstand en het Voorzieningenfonds. Naar het oordeel van de raad geeft de raadsinformatiebrief een goede analyse van de oorzaken, waarbij vooral de uitbreiding van de doelgroepen van de Participatiewet, de verhoogde taakstelling voor huisvesting van vergunninghouders en de verhoogde instroom na beëindiging van werkzaamheden of een WW-uitkering in het oog springen. Ook is opvallend dat meer mensen op de rand van het bestaansminimum verkeren en een aanvullende uitkering nodig hebben. Ten aanzien van de hoogte van het beschikbare budget heeft de raad kennis genomen van de nadelige gevolgen van het geldende verdeelmodel voor de gemeente Krimpen aan den IJssel in samenhang met de historische omvang van het cliëntenbestand en de historische uitgaven. 7

8 Ten aanzien van de door het college beschreven beheersmaatregelen om de bestandstoename en de budgetoverschrijding tegen te gaan benadrukt de raad dat de beoordeling of een inwoner recht op uitkering heeft conform de huidige praktijk streng maar rechtvaardig uitgevoerd moet worden. De raad is geen voorstander is van een ontmoedigingsbeleid bij de toegang tot een uitkering omdat het risico bestaat dat een dergelijke aanpak maatschappelijke gevolgen heeft die op termijn meer problemen en bijbehorende kosten opleveren dan de uitgavenbeperking die hiermee wordt gerealiseerd. De raad onderschrijft het belang van het Uitvoeringsplan Hoogwaardig Handhaven bij het tegengaan van misbruik en oneigenlijk gebruik van uitkeringen. De raad heeft met instemming kennis genomen van de maatregelen die het college reeds in gang gezet heeft om de uitstroom naar arbeid te bevorderen en is blij te kunnen constateren dat daaraan na het opstellen van de raadsinformatiebrief nog nieuwe initiatieven kunnen worden toegevoegd. In de eerste plaats gaat het om het samenbrengen van werkcoaches van GR IJsselgemeenten, IJssel Werkt (Capelle Werkt) en Promen met het doel de efficiency en effectiviteit van re-integratie inspanningen te verbeteren. Verder is melding gemaakt van de inzet van uitkeringsgerechtigden bij een bedrijf dat eerder geëxporteerde productiearbeid vanuit Oost Europa terug wil halen naar Nederland. De raad roept het college op om alert te blijven op nieuwe mogelijkheden om uitstroom te realiseren en zich daarin proactief op te stellen. Ten aanzien van de acties die samen met economische zaken zijn opgepakt, vraagt de raad zich af of dit op korte termijn rendement zal opleveren in de vorm van een daling van het cliëntenbestand, maar de raad ziet daarin geen reden om de genoemde acties achterwege te laten of minder aandacht te geven. De raad waardeert overigens ten zeerste de opstelling van de gemeenten Capelle aan den IJssel en Zuidplas om er mee akkoord te gaan dat de GR IJsselgemeenten tijdelijk meer aandacht gegeven heeft aan uitstroom van uitkeringsgerechtigden uit Krimpen aan den IJssel. Voor de komende periode verzoekt de raad het college om de raad eenmaal per kwartaal te informeren over de omvang van het cliëntenbestand, de uitvoering en het effect van de getroffen matregelen en de inzet van eventueel nieuwe initiatieven. Aldus vastgesteld door de raad van de gemeente Krimpen aan den IJssel in zijn openbare vergadering van 22 september 2016 De griffier, De voorzitter, * * * * * * * b. Is de informatie in de gemeenteraad voor kennisgeving aangenomen? Nee, zie de besluitvorming onder a., hierboven. 8

9 4. Maatregelen 2016 Vereist De toetsingscommissie moet kunnen vaststellen welke maatregelen zijn getroffen in het jaar waarin het tekort bestond om het tekort te verminderen en hoe het college het effect van deze maatregelen kwalificeert. Toelichting: De informatieverstrekking over dit vereiste moet u zien in de context dat het college niet verplicht is om over 2016 maatregelen tot tekortreductie in uitvoering te hebben genomen. Voor het recht op vangnetuitkering over 2016 is het toegestaan dat het college de gemeenteraad in 2016 informeert over maatregelen die zullen worden genomen en waarvan de uitvoering eerst na 2016 een aanvang neemt. Voor de beoordeling door de toetsingscommissie geeft u allereerst aan of u in 2016 maatregelen heeft getroffen gericht op tekortreductie. Indien maatregelen zijn getroffen, geeft u vervolgens aan welke maatregelen zijn getroffen om het tekort te verminderen en hoe het college het effect van deze maatregelen kwalificeert. Onder kwalificeren van maatregelen wordt verstaan het aangeven welke effecten de maatregelen hebben. Dat mag het effect zijn van alle maatregelen gezamenlijk of voor zover dit mogelijk is, het effect van elke maatregel afzonderlijk. Kwantificeren van de maatregelen is niet vereist. Indien het voor u niet mogelijk is een effect van de maatregel te beschrijven, dan volstaat een dergelijke opmerking. Geef daarbij wel aan waarom het niet lukt een effect te beschrijven. Antwoord gemeente (hieronder per onderdeel de tekst van de gemeente invoegen) a. Zijn in 2016 maatregelen getroffen gericht op tekortreductie? Ja Indien ja, ga naar vraag b en c. b. Welke maatregelen zijn getroffen om het tekort te verminderen? 1. Er is een nieuw handhavingsbeleidsplan vastgesteld, waarbij extra aandacht wordt gericht op het voorkomen van onterechte instroom; 2. Binnen het samenwerkingsverband GR IJsselgemeenten (uitvoering Participatiewet) is in samenspraak met de andere deelnemende gemeenten tijdelijk extra aandacht gegeven aan de uitstroom van uitkeringsgerechtigden uit de gemeente Krimpen aan den IJssel; 3. Per 1 september 2016 is een samenwerking met twee uitzendbureaus aangegaan om extra uitstroom te genereren; 4. Er is contact gelegd met de bedrijfsschool van IHC (scheepswerf) om de mogelijkheid van gerichte opleiding met baangarantie te onderzoeken; 5. Er wordt gewerkt aan retailversterking in Krimpen aan den IJssel conform een overeenkomst met de minister van EZ d.d. 12 mei 2016; 6. Er wordt meer gebruik gemaakt van BWT-trajecten (Bouwen aan een Werkende Toekomst) bij de GR Promen (uitvoeringsorganisatie voormalige WSW); 7. Samenwerking en kennisoverdracht tussen de (re-integratieconsulenten van de GR IJsselgemeenten en de GR Promen wordt gestimuleerd; 8. Het college heeft ingestemd met de inzet van twee extra Fte voor de re-integratie van vergunninghouders. 9

10 c. Hoe kwalificeert het college het effect van deze maatregelen? De genoemde maatregelen zijn voor het grootste deel in gang gezet in het laatste kwartaal van 2016 of per 1 januari In de cijfers over 2016 zien wij een gering effect. Over heel 2016 is de uitstroom in aantallen uitkeringen (totaal 124) 10 hoger dan in Gerekend in uren werkaanvaarding is er sprake van een verhoging van 51 Fte naar 65 Fte. Verder is een hoger aantal arbeidsgerichte trajecten in gang gezet en wij verwachten dat wij in 2017 verdere effecten zullen zien. Na het eerste kwartaal hebben wij vastgesteld dat de groei van het uitkeringenbestand in dat kwartaal uiterst beperkt is geweest (+2). 10