BSW/ RIS Aan: de Gemeenteraad. J. Apperloo. BUIG-ontwikkeling. Spui DJ Den Haag Den Haag.

Transcriptie

1 030 Retouradres: Postbus 12600, 2500 DJ Den Haag Aan: de Gemeenteraad Datum 7 december 2016 RIS Contactpersoon J. Apperloo Dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheidsprojecten Afdeling Beleid Telefoonnummer adres - Onderwerp BUIG-ontwikkeling Aanleiding Periodiek informeren wij uw raad over de BUIG-ontwikkeling. Wij hebben u geïnformeerd over de verschillende sporen, namelijk onze beïnvloeding van het Rijksbeleid, de bestuursrechtelijke procedure en de civielrechtelijke procedure (RIS , RIS ). In de brief van 9 december 2015 (RIS ) bent u op de hoogte gesteld van de maatregelen en beleidsintensiveringen die wij hebben genomen om het tekort op de bijstand uitgaven te verminderen. Belangrijke onderwerpen binnen die maatregelen betreffen het aanvalsplan Den Haag maakt werk en een aantal instroom beperkende maatregelen. Met deze raadsmededeling stellen wij u op de hoogte van de meest recente ontwikkelingen op het gebied van het BUIG-budget. Daarbij informeren wij u over de omvang van het tekort en over de stand van zaken omtrent de ingezette maatregelen en beleidsintensiveringen om de bijstanduitgaven te verminderen. Op basis van het huidige tekort zullen wij bij het Rijk een aanvraag voor de vangnetuitkering 2016 doen. Deze raadsmededeling is een onderdeel van het proces voor deze aanvraag. Ook het verslag van de vergadering, waarin u deze raadsmededeling behandelt, is een onderdeel van dit proces. We gaan in op zeven onderwerpen: - Arbeidsmarkt en bestandsontwikkelingen - Maatregelen en beleidsintensiveringen - Gevolgen programma 7 - Vangnet BUIG Omvang van het tekort - Juridische procedures - Vooruitblik 2017 Gemeente Den Haag Postbus T Spui DJ Den Haag Den Haag

2 Arbeidsmarkt en bijstandsontwikkeling 2016 De arbeidsmarkt begint zich positief te ontwikkelen en de vraag naar personeel stijgt licht. Volgens de arbeidsmarktmonitor van het UWV waren er in september landelijk mensen werkloos, of 5,7 procent van de beroepsbevolking. Eind eerste kwartaal 2016 waren dat er nog , wat neerkomt op 6,5 procent. Het aantal werkenden nam met toe. Deze positieve ontwikkeling is ook in Den Haag zichtbaar in de cijfers van het aantal WW-ers en de aantallen niet-werkende werkzoekenden (NWW-ers). Het aantal NWW-ers is in Den Haag in de periode januari 2016 (43.796) tot en met september met bijna mensen gedaald naar mensen. Het aantal WW-uitkeringen is in Den Haag ten opzichte van januari 2016 met ruim 800 gedaald. Deze trends zijn in alle G4 waarneembaar. Deze positieve ontwikkelingen leiden nog niet direct tot een landelijke daling van het bijstandsvolume. Want mensen treden actief tot de arbeidsmarkt en op die manier neemt de beroepsbevolking toe. Ook in Den Haag is over de eerste drie kwartalen 2016 het bijstandsvolume nog gestegen. Vanaf het tweede kwartaal 2016 is er sprake van een afnemende instroom, waardoor het totaal aantal bijstandsgerechtigden levensonderhoud lijkt te stabiliseren. Over het eerste kwartaal 2016 was het aantal bijstandsuitkeringen levensonderhoud nog gestegen met 534 uitkeringen tot Vanaf januari tot en met het derde kwartaal is dit aantal echter slechts beperkt gestegen tot een totaal van , waardoor de totale stijging over de drie kwartalen 2016 uitkomt op 605. Het totale bijstandsvolume, inclusief bijstandsuitkeringen IOAW, IOAZ en BBZ-starters, is vanaf januari met 725 uitkeringen gestegen, van in januari naar eind september. Maatregelen en beleidsintensiveringen In de brief van 9 december 2015 (RIS ) bent u op de hoogte gesteld van de maatregelen die wij hebben genomen om het tekort op de bijstanduitgaven te verminderen. Het gaat daarbij zowel om maatregelen in het kader van het aanvalsplan werkgelegenheid, als een aantal aanvullende maatregelen: Aanvalsplan Werkgelegenheid Een aantal belangrijke maatregelen om meer mensen uit de uitkering aan het werk te krijgen, zijn neergelegd in het aanvalsplan Den Haag maakt Werk (RIS ). Onderdelen zijn onder meer de wijkbanenplannen, extra inzet op werkloosheid onder ouderen, een sluitende aanpak voor jongeren en een intensivering van social return. Ook het realiseren van beschut werk en de banenafspraak maken deel uit van dit aanvalsplan. De ambitie van het aanvalsplan Den Haag maakt werk voor 2016 was om mensen uit de bijstand naar werk of school te laten uitstromen. Over de resultaten en de effecten van het aanvalsplan wordt u op korte termijn separaat geïnformeerd. Vooruitlopend daarop kunnen wij melden dat tot en met het derde kwartaal mensen zijn uitgestroomd. Tot en met het tweede kwartaal 2016 zijn mensen uitgestroomd. Op basis van deze resultaten is de verwachting dat de uitstroomambitie voor 2016 ruimschoots zal worden behaald. Het succes van het aanvalsplan, de behaalde resultaten en het herstel van de economie dragen voor een belangrijk deel bij aan de uitstroom van het aantal bijstandsgerechtigden. 2/9

3 Flexibele arbeidsmarkt De gemeente stimuleert parttime werken bij bijstandsgerechtigden. De redenen hiervoor zijn dat op de arbeidsmarkt meer vraag is ontstaan naar flexibele arbeidsrelaties, dat parttime werken een prima opstap kan zijn naar een fulltime baan en dat door parttime werken vak- en werknemersvaardigheden behouden of verkregen kunnen worden. Daarnaast wordt door het systeem van verrekenen van inkomsten door parttime werken het tekort in de bijstand teruggebracht. Het aantal parttimers in de bijstand is van januari tot en met september 2016 gestegen van 1914 naar 1993 personen. Tot en met het derde kwartaal 2016 zijn door bijstandsgerechtigden, die parttime werken, 9,4 miljoen aan uitkeringslasten verminderd door inkomsten uit arbeid. Vergeleken met 2015 is dit bedrag met 0,7 mln. toegenomen. In 2015 zijn twee beleidsintensiveringen gestart: a. Van deel naar heel Voor de uitkeringsgerechtigden betekent parttime werken veelal dat het inkomen te laag is om uitkeringsonafhankelijk te worden, terwijl de extra inkomsten die door parttime werken worden gegenereerd in de regel na zes maanden volledig worden verrekend met de uitkering. Een grote groep parttimers wil en kan ook fulltime werken. Daarom hebben de accountmanagers van het Werkgeversservicepunt de opdracht om ook voor parttimers een fulltime baan te zoeken. Tot en met september zijn 195 parttimers succesvol bemiddel naar fulltime werk. De doelstelling voor 2016 is om op deze wijze 220 kandidaten te laten uitstromen. Deze doelstelling zal ook behaald worden. b. Sociaal uitzendbureau In januari 2016 is het sociale uitzendbureau genaamd Haags Perspectief, gestart. Met dit initiatief wordt ingehaakt op de vraag naar flexibele inzet van werknemers voor bedrijven om de positie van deze medewerkers te versterken. Kandidaten krijgen maximaal voor een periode van 2 maanden een aanbod van werk in combinatie met een opleiding om de competenties te vergroten. Na deze periode met behoud van uitkering ontvangen zij een contract met een marktconform salaris voor een periode van 6 maanden. Met dit contract hoeft er geen beroep te worden gedaan op de uitkering. Na deze periode bemiddelt Tempo- Team actief door naar regulier werk. Tot en met het derde kwartaal 2016 zijn er 74 kandidaten bemiddeld naar werk en 45 kandidaten hebben een Haags Perspectief-contract. De ambitie is dat in werkzoekenden via Haags Perspectief aan de slag gaan. Beperken instroom door inspanningsperiode Eén van de maatregelen om de instroom in de bijstand te verlagen is de invoering van een 4-weekse inspanningsperiode voor volwassenen in de leeftijd van 27 tot 35 jaar. In 2015 is hiervoor een pilot gestart en in 2016 is deze werkwijze breed ingevoerd. De bedoeling van deze inspanningsperiode is dat de uitkeringsgerechtigde vanaf de start van zijn uitkeringsaanvraag actief bezig is met het vinden van werk. Deze inspanningsperiode heeft als doel de instroom te beperken en heeft een algemeen activerende werking. Door de gunstige ontwikkeling op de arbeidsmarkt, de vermindering instroom en toegenomen instroom van statushouders is deze afzonderlijke maatregel niet meetbaar. De uitvoering van de inspanningsperiode heeft er ook toe geleid dat door de persoonlijke gesprekken enerzijds sociaal kwetsbaren eerder herkend worden en anderzijds meer mensen aangemeld worden bij het Centraal Maatregelteam omdat zij niet reageren op de uitnodigingen voor deze gesprekken. 3/9

4 Beperken instroom door preventieve maatregelen Mensen met een WW-uitkering krijgen aan het einde van deze periode een voorlichting van de gemeente over de (verplichtingen van de) bijstand en de re-integratievoorzieningen die Den Haag kan aanbieden. Met het UWV is recent afgesproken dat de gemeente al ten tijde van de WW- uitkering mensen, die een bijstandsuitkering zullen aanvragen, in re-integratie neemt. Beperken instroom door handhaving en fraudebestrijding aan de poort In 2015 is op basis van de positieve resultaten van een pilot besloten om extra onderzoek bij huisbezoeken te verrichten bij complexere bijstandsaanvragen en op basis van risicoprofielen. Bij de normale huisbezoeken op basis van risicoprofielen leidt dit tot ruim 48% afwijzingen van de uitkeringsaanvraag. Deze extra controle verhoogde het percentage afwijzingen tot ruim 64%. In 2016 is deze methodiek van extra onderzoek verder uitgebreid. Hierdoor werden tot en met het derde kwartaal 373 aanvragen stopgezet en evenveel uitkeringen voorkomen. Hiermee is op jaarbasis ca. 4,8 mln. bespaard. Effecten sluitende aanpak Over de aanpak jeugdwerkloosheid wordt u separaat geïnformeerd. Hier wordt alleen ingegaan op de totale resultaten en het effect van de zoekopdracht dat jongeren weer naar school gaan. Vanaf het derde kwartaal is zichtbaar dat de instroom van jongeren afneemt en de uitstroom van jongeren toeneemt. In het eerste kwartaal 2016 steeg het bijstandsvolume jongeren van naar Tot en met het derde kwartaal 2016 is er nu sprake van een daling tot ten opzichte van het eerste kwartaal. Uiteindelijk is het bijstandsvolume jongeren over de periode januari tot en met september slechts met 172 gestegen. Deze stijging is volledig toe te schrijven aan de instroom van statushouders. Sinds 2015 wordt er bij de zoekopdrachten voor jongeren meer aandacht besteed aan de mogelijkheid om weer naar school te gaan. Onderwijs in combinatie met de mogelijkheid van studiefinanciering zijn een voorliggende voorziening op de bijstand. Tot en met het derde kwartaal 2016 zijn 218 jongeren succesvol teruggeleid naar school. Dit is bijna 14% op het totaal van 1590 jongeren die in de bijstand zijn ingestroomd Overige maatregelen Het opleggen van een maatregel omdat een bijstandsgerechtigde niet voldoet aan zijn verplichtingen, leidt tot een verlaging van de bijstandskosten. Het opleggen van een maatregel is niet bedoeld als sturingsmiddel om de bijstandskosten te verlagen, maar heeft als doel gedragsverandering bij de bijstandsgerechtigde te bewerkstelligen. In totaal zijn er maatregelen opgelegd, waarvan 826 met een financieel gevolg. Tot en met het derde kwartaal 2016 is 0,5 mln. aan maatregel opgelegd. Daarnaast is ook het verhaal bij alimentatieplichtige ex-partners in 2016 geïntensiveerd. Door actief de alimentatieplichtige ex-partners te benaderen en daarmee de betaling van de alimentatie te realiseren wordt de bijstandsuitkering lager. De opbrengst van deze intensivering wordt in 2017 pas zichtbaar, omdat onderzoeken naar verhaalmogelijkheden tijd kosten en de verhaalplichtige pas na enige tijd aan zijn verplichtingen gaat voldoen. Deze beleidsintensivering heeft als bijvangst dat door de ex-partners een aantal fraudezaken is gemeld. 4/9

5 Financiële effecten product bijstandsverlening en inkomensvoorziening 2016 Onder dit product vallen verschillende regelingen: de Participatiewet (bijstandsuitkering levensonderhoud en loonkostensubsidies), en drie kleine regelingen (de IOAW, de IOAZ en de BBZ). In het begin van 2016 verwachtten wij nog een groei van het bijstandsvolume van 7,6%. In het halfjaarbericht konden we dat percentage naar beneden bij stellen op 6,9%. Op basis van de ontwikkelingen van het derde kwartaal kunnen we dit percentage verder bijstellen naar 5,7% voor geheel Hoewel het groeipercentage van het bijstandsvolume lager is dan verwacht, blijven de lasten toenemen. De gemeente ontvangt voor deze regelingen van het Rijk een gebundelde macro-uitkering. Deze vergoeding is lager dan de lasten voor de gemeente, met als gevolg een tekort op het product bijstandsverlening en inkomensvoorziening. Deze tekorten zijn dusdanig groot dat de ingezette maatregelen slechts een beperkt effect hebben op het tekort. De resultaten, die dit jaar bereikt zijn in de uitstroom en de andere beleidsintensiveringen, leiden niet tot een substantiële vermindering van het tekort op de bijstandsmiddelen. De instroom in de bijstand levensonderhoud lijkt af wel te nemen. Daarentegen is er nog wel sprake van een stijging van de IOAW. Deze stijging wordt veroorzaakt door ouderen die vanuit de WW de bijstand instromen. Vangnet BUIG 2016 Gelet op de prognose voor 2016 is het vrijwel zeker dat de gemeente Den Haag in aanmerking komt voor een uitkering op grond van de vangnetregeling BUIG. De vangnetuitkering biedt gemeenten financiële compensatie voor grote(re) tekorten op het BUIG-budget als bedoeld in artikel 69 van de Participatiewet. Om aanspraak te kunnen maken op een vangnetuitkering moet de gemeente aan een beperkt aantal voorwaarden voldoen. De onafhankelijke Toetsingscommissie vangnet Participatiewet beoordeelt of een verzoekende gemeente aan alle geldende procedurele en inhoudelijke voorwaarden voldoet, om vervolgens de minister van SZW te adviseren over de beslissing. De minister neemt in beginsel het advies van de commissie over. De vangnet aanvraag 2016 moet uiterlijk 15 augustus 2017 zijn ingediend. Het belangrijkste document voor deze aanvraag is een brief waarmee het college de raad in 2016 heeft geïnformeerd over zijn analyse en de maatregelen die worden genomen dan wel worden overwogen om tot tekortreductie te komen. Het gaat om een globale analyse van de mogelijke oorzaak, de omvang van het tekort en de maatregelen die worden genomen dan wel worden overwogen om tot tekortreductie te komen. Daarbij een document, verslag, waaruit de opvattingen van de gemeenteraad hieromtrent blijken. We vragen u deze raadsmededeling ook op deze wijze te behandelen. De maatregelen staan in deze raadsmededeling. De globale analyse van de mogelijke oorzaak en de omvang van het tekort zijn: a. De scheve ontwikkeling op de arbeidsmarkt in onze gemeente met als gevolg groei van het aantal uitkeringen. U bent hierover reeds geïnformeerd (RIS , Programmatische aanpak economie en werk en het SEOR onderzoek 2015). Den Haag wordt al jaren gekenmerkt door een slechte arbeidsmarktsituatie. Afgelopen maanden is er sprake van een lichte groei van de werkgelegenheid, maar deze is laag in vergelijking met de Nederlandse groei en komt onvoldoende ten goede aan bijstandsgerechtigden. 5/9

6 b. De huidige landelijke stijging van het bijstandsvolume wordt volgens het CBS veroorzaakt door drie groepen, namelijk: 1. Oudere WW-ers, die na afloop van de WW in de bijstand stromen. Dit is een na-ijleffect van de laatste economische crisis; 2. Arbeidsbeperkten, die voor de Participatiewet, een beroep konden doen op de Wajong en vanaf 2015 een beroep doen op de bijstand. Na invoering van de Participatiewet staat de Wajong-regeling alleen open voor duurzaam arbeidsongeschikten; en 3. De instroom van statushouders. Deze stijging zien we ook terug in het bijstandsbestand van onze gemeente. De stijging van het aantal IOAW-uitkeringen in Den Haag is in de eerste drie kwartalen 2016 met 127 (+14 %) gestegen. De inschatting is dat jaarlijks vanaf 2015 een paar honderd arbeidsbeperkten extra in de bijstand stromen. Over de ontwikkeling van de statushouders verwijzen wij u naar de rapportage stand van zaken huisvesting statushouders (RIS ). c. De Haagse bijstandspopulatie wordt gekenmerkt door een lage opleiding (79%). Deze lage opleiding in combinatie met de werkloosheidsduur leidt tot een structurele kwalitatieve mismatch op de Haagse arbeidsmarkt. Daarnaast verdringen hoger opgeleiden de laag opgeleiden. Tenslotte is ook de verhoging van de AOW-gerechtigde leeftijd een oorzaak dat mensen langer in de bijstand blijven. d. De achterblijvende rijksbijdrage op basis van het verdeelmodel. De invoering van het nieuwe verdeelmodel van het BUIG budget over gemeenten is voor grote steden nadelig. Volgens onderzoek van APE (het bureau dat het voorgaande verdeelsysteem heeft ontwikkeld en beheerde) zou Den Haag bij het oude verdeelsysteem voor ,2 mln. ontvangen. Het definitieve ontvangen budget in 2015 op basis van het nieuwe verdeelmodel was 334,6 mln., en is daarmee dus 23,6 mln. lager vergeleken met het oude model. Omvang van het tekort De prognose voor de uitkeringslasten inclusief loonkostensubsidie bedraagt 383,2 mln., en de rijksbijdrage 334 mln. De baten uit vorderingen wordt geschat op 14,9 mln. Het BUIG-tekort 2016 op de bijstandsuitkeringen wordt geschat op 34,2 mln. Gelet op deze inschatting zal de gemeente Den Haag een beroep doen op de vangnetregeling. De vangnetregeling betreft uitsluitend de bijstandsuitkeringen en kent in 2016 een eigen risico van 30 euro per inwoner (Den Haag 15,6 mln.) of 7,5 % van het budget (Den Haag 25,1 mln.). Na aftrek van het eigen risico van 15,6 mln. en 2,4 mln. onzekerheden resteert een bedrag van 16,2 mln. voor de vangnetregeling. Juridische procedures De uitkomsten van het verdeelmodel 2015, maar ook die van 2016, noodzaakten het college om een tweetal juridische procedures te starten tegen de Staat der Nederlanden. Hieronder volgt een stand van zaken met betrekking tot deze procedures. Wij zien deze procedures ook als maatregelen om de financiële situatie op het gebied van de bijstandsmiddelen om te buigen. Bestuursrechtelijke procedure Op 19 april 2016 heeft de rechtbank Den Haag uitspraak gedaan in de bestuursrechtelijke procedure aangaande het budget Ondanks de gebreken in het verdeelmodel en de kritiek van de Raad voor Financiële Verhoudingen op het verdeelmodel, heeft de rechtbank ons niet in het gelijk gesteld. Onze juristen zien nog voldoende mogelijkheden om in hoger beroep te gaan bij de Centrale Raad van Beroep. Op 12 mei 2016 is het besluit genomen om in hoger beroep te gaan. 6/9

7 Opmerkelijk is dat de rechtbank in Utrecht het bezwaar van de gemeente Utrecht tegen de uitkomsten van het verdeelmodel 2015 wel gegrond heeft verklaard en de staatssecretaris heeft veroordeeld tot herziening van het verdeelbesluit. Deze uitspraak ten gunste van de gemeente Utrecht kan ook ons hoger beroep versterken. Het ministerie SZW heeft laten weten in hoger beroep te gaan naar aanleiding van de Utrechtse uitspraak. In het beroep wordt nauw samengewerkt met de andere gemeenten, die in deze procedure zitten, zoals Utrecht en Den Bosch. Daarnaast wordt voor de inhoudelijke beoordeling van de technische aspecten van het verdeelmodel gebruik gemaakt van het onderzoeksbureau APE. De Centrale raad van Beroep (CRvB), die deze zaken behandelt, heeft beslist om vanwege de complexiteit van het onderwerp het beroep in verschillende onderdelen te behandelen. Op 15 november ligt de eerste zaak voor of de staatssecretaris wel de bevoegdheid had om conform het nieuwe verdeelmodel van 2015 de bijstandsmiddelen te verdelen, omdat de besluitvorming van de Participatiewet nog niet afgerond was. De CRvB zal op andere zittingen de uitwerking en de uitkomsten van het verdeelmodel 2015 behandelen. Deze bestuursrechtelijke procedure betekent dat wij ook bezwaar maken tegen de verdeelbesluiten van het Rijk over 2016 en Omdat wij deze procedure hebben lopen hebben onze juridische adviseurs geadviseerd voor het jaar 2015 ook een aanvraag te doen voor de tijdelijke vangnetregeling Civiele procedure In de civiele procedure is de gemeente Den Haag, i.c. de Haagse advocaat, ook trekker voor 5 andere gemeenten, Utrecht, Nijmegen, Assen, Landgraaf en Den Bosch, waarmee wij samen deze procedure aangaan. Deze procedure is gericht tegen de oorzaak van de schade en de regeling waarin het verdeelmodel is neergelegd. De (primaire) vordering van de dagvaardingsprocedure houdt in een verklaring voor recht dat het nieuwe verdeelmodel (en de eigen risiconorm) onrechtmatig en onverbindend is en dat de Staat der Nederlanden aansprakelijk is voor de schade die gemeenten als gevolg daarvan leiden. De rechtbank heeft de eerste zitting op 3 april 2017 bepaald. Vooruitblik 2017 De verwachting in 2017 is dat het economische herstel zich voorzichtig voortzet. De ontwikkeling van de stijging percentage van de beroepsbevolking wordt gelijk geschat aan de stijging van het bijstandsvolume. Uitgaande van dit scenario zal ook in Den Haag rekening gehouden moeten worden met een gelijkblijvende werkloosheid. Het Rijk heeft ondertussen het aangepaste verdeelmodel gepresenteerd. Ondanks deze aanpassing is het opmerkelijk dat voor Den Haag het voorlopig budget 2017 lager is vastgesteld dan het definitieve budget van 2016, namelijk op 328,7 mln. Dit is 4 mln. minder dan waar we in de begroting rekening mee hebben gehouden. Een andere negatieve uitkomst van het aangepaste verdeelmodel is dat het eigenrisico van Den Haag met ongeveer 12 mln. stijgt. Wel is de ervaring van de afgelopen jaren dat het BUIG-budget bij het nader voorlopig budget en het definitief budget nog met enkele miljoenen naar boven wordt bijgesteld. In het risicocumulatiemodel is voor 2017 rekening gehouden met een mogelijk nadeel van 32 mln. op het verdeelmodel en een beroep op de vangnetregeling van 22 mln., totaal 54 mln. Bij de begrotingsretraite wordt u geïnformeerd over de verwachting 2017 op basis van de nieuwe inzichten. 7/9

8 De discussie over het verdeelmodel is nog niet afgerond. Omdat vooral centrumgemeenten nadeel ervaren van de herverdeeleffecten hebben het Rijk en de VNG afgesproken dat voor het model 2018 gekeken zal worden naar de interactie en stapelingseffecten, die zich in deze gemeenten voordoen. Daarnaast zal het Rijk ook voor 2017 en 2018 nog een tijdelijk vangnet hanteren, waarbij bij een tekort tussen 5% en 12,5% de helft van het tekort gecompenseerd zal worden en voor het deel boven 12,5 % het geheel. Het Rijk heeft de intentie om in 2019 over te gaan naar een definitieve vangnetregeling, waarbij het tekort tussen 5% en 12,5% voor de helft gecompenseerd zal worden en het deel boven 12,5 % voor het geheel. Voor alle G4, Amsterdam, Den Haag, Rotterdam en Utrecht, betekent ook dit nieuwe verdeelmodel een achteruitgang ten opzichte van 2014, i.c. het oude verdeelmodel. In dit traject zijn verschillende onderzoekbureaus, SEO en APE, betrokken om de grote afwijkingen van de werkelijke aantallen bijstandsgerechtigden te kunnen verklaren en de cumulatiefactoren, die in centrumgemeenten een rol spelen, nader te analyseren. De VNG heeft met het Rijk afgesproken ook onderzoek te laten doen naar de uitschieters van het model: waarom sommige gemeente een hoog voordeel of nadeel hebben. Als G4 zijn we vertegenwoordigd in de begeleidingscommissie, die de aanpassingen van het verdeelmodel beoordeelt. Daarnaast is er nauw contact met de VNG en Divosa voor het overleg met het Rijk. Met de rapportage Economie en werkgelegenheid en de daarbij behorende drie voortgangsrapportages Den Haag maakt werk, Kennis economie en Stedelijke economie wordt u periodiek geïnformeerd over de arbeidsmarkt en de bestandsontwikkelingen. Intensiveringen 2017 In 2017 zal het ingezette beleid worden voortgezet. Daarnaast wordt een extra impuls (de STIP-banen) ingezet om de positie van de zwakkere groepen (w.o. de doelgroep zonder startkwalificaties) op de arbeidsmarkt te vergroten. De verwachting is dat extra bijstandsgerechtigden aan het werk gaan. De komende periode zullen we een nadere analyse doen van de gegevens, die door het Rijk beschikbaar zijn gesteld over het nieuwe model. We hopen hiermee inzicht te krijgen in de afwijkingen van het Haagse bijstandsbestand, waardoor het mogelijk is nieuwe maatregelen te ontwikkelen. Deze analyse is noodzakelijk omdat Den Haag structureel geconfronteerd dreigt te worden met een tekort op bijstandsmiddelen. Tot slot In deze raadsmededeling hebben wij aan de orde gesteld dat we ons op alle fronten, door interne maatregelen en juridische procedures, inspannen om het tekort op de bijstandsmiddelen zo laag mogelijk te houden. Met de introductie van het nieuwe verdeelmodel is sinds 2015 een groot tekort ontstaan op de voor de bijstand beschikbare middelen. In deze raadsmededeling hebben wij laten zien hoe wij ons op alle fronten inzetten om dit tekort terug te dringen. Deels doen wij dit door maatregelen uit te voeren waarmee het aantal mensen dat aangewezen is op de bijstand, verder wordt terug gedrongen. Daarnaast blijven wij via beïnvloeding en juridische procedures, nadrukkelijk inzetten om het rijk te bewegen tot een verdeelmodel te komen dat recht doet aan de situatie in steden. Wij willen met u van gedachten wisselen over onze inspanningen. Wij vinden uw mening van belang, maar dit is ook een procedurele noodzaak om een beroep te kunnen doen op de vangnetregeling. 8/9

9 Pas op het moment dat de jaarcijfers definitief zijn, kunnen wij u laten weten wat uiteindelijk het resultaat zal zijn op de bijstandskosten. Dan wordt u ook geïnformeerd voor welk bedrag wij een vangnetaanvraag voor 2016 doen. Het college van burgemeester en wethouders, de secretaris de burgemeester mw. A.W.H. Bertram J.J. van Aartsen 9/9