Veiligheidsplan De Leemstee

Transcriptie

1 Veiligheidsplan De Leemstee 1

2 Inhud Veiligheidsplan De Leemstee Inleiding De definitie van ngewenst gedrag De definitie van pesten SWPBS als schlbrede aanpak Wat is Schlwide Psitive Behavir Supprt (SWPBS)? De kern van de SWPBS aanpak SWPBS staat vr een schlbrede aanpak Preventie staat centraal SWPBS-schlen maken hun gedragsverwachtingen cncreet, leren het gewenste gedrag aan en bekrachtigen dit gedrag systematisch De SWPBS-schl stuurt p data ver het gedrag van de leerlingen Er is sprake van partnerschap met uders en de ketenpartners PBS wrdt gebrgd met een kwaliteitssysteem Onze aanpak vr fysieke en psychische veiligheid van leerlingen p schlbreed niveau Basiselementen die wij schlbreed belangrijk vinden m.b.t. fysieke en psychische veiligheid zijn: He ziet nze preventie van ngewenst gedrag binnen SWPBS eruit? De samenwerking met uders De schlcntactpersn (vertruwenspersn) De cördinatie van SWPBS en pestpreventie Het prgramma Pestpreventie SWPBS De Stp Lp Praat rutine Actief tezicht huden Prcedures vr teamleden: Aanpak in geval van pesten Kmt pesten tóch vr, dan zijn er de vlgende maatregelen: Cnsequenties bij ngewenst gedrag Het mnitren van de sciale veiligheid van nze leerlingen Tt slt Bijlage: Stappenplan stppen met ngewenst gedrag 2

3 Veiligheidsplan De Leemstee 1. Inleiding Op nze schl prberen we vr de kinderen een veilig klimaat te scheppen. Een veilig klimaat waarin kinderen zich ptimaal kunnen ntwikkelen. Ongewenst gedrag vrmt een bedreiging vr een plezierig werk- en leefklimaat p schl. Helaas kmt ngewenst gedrag vr, k bij kinderen p De Leemstee. In dit veiligheidsplan wrdt de structurele en schlbrede aanpak vr ngewenst gedrag beschreven. In dit plan is in ieder geval pgenmen dat De Leemstee: a. b. de sciale veiligheid van leerlingen p schl mnitrt; b. er zrg vr draagt dat leerlingen, leraren en uders een berep kunnen den p een vertruwenspersn; en c. er zrg vr draagt dat bij een persn tenminste de vlgende taken zijn belegd: het cördineren van het anti-pestbeleid, en de belangenbehartiging in het kader van ngewenst gedrag. Pesten is een vrm van ngewenst gedrag; maar nder ngewenst gedrag wrden veel meer ngewenste gedragingen verstaan. We spreken daarm verderp in dit plan niet van pesten maar gebruiken de term ngewenst gedrag. 1.1 De definitie van ngewenst gedrag Onder ngewenst gedrag verstaan wij alle uitingen die niet in lijn zijn met de mgangsvrmen en de regels en afspraken binnen nze schl. Er zijn meerdere vrmen van ngewenst gedrag: verbaal; bijv. schelden, schreeuwen. fysiek; bijv. slaan, schppen, gien met spullen, dingen kapt maken. seksuele intimidatie; bijv. ngewenste aanrakingen, ngewenste tespelingen. discriminatie; bijv. discriminatie vanwege huidskleur, afkmst. respectls gedrag; bijv. mgaan met gezag, huden aan afspraken. pesten; zie de definitie van pesten. 1.2 De definitie van pesten De Wetgeving Sciale Veiligheid p schl (april 2014) definieert pesten als een vrm van agressief gedrag, waarbij een betrekkelijk machtelze persn wrdt aangevallen, vernederd f buitengeslten dr één f meerdere individuen. Pesten heeft drie kenmerken: het is intentineel het vindt herhaaldelijk en ver een langere peride plaats en er is een machtsverschil tussen dader en slachtffer. Er is sprake van pesten wanneer iemand herhaaldelijk f een lange tijd schade ndervindt dr bewust handelen van een f meerdere leerlingen. Er is hierbij een 3

4 duidelijke daderrl en een slachtfferrl. Ok de rl van de meelpers f mstanders wrdt bij de pestpreventie binnen SWPBS heel belangrijk gevnden. 2. SWPBS als schlbrede aanpak Omgaan met ngewenst gedrag vraagt m meer dan een plan beschreven in een prtcl. Het vraag m een psitieve aanpak die in alle ruimtes en grepen en met regelmaat aangebden en nderhuden wrdt. Schl behrt een veilige plek te zijn vr alle leerlingen. Ongewenst gedrag bedreigt dit uitgangspunt. De Leemstee heeft gekzen vr een aanpak waarbij het sciaal-emtineel leren van de hele schl de hgste pririteit krijgt, in plaats van alleen te fcussen p een antipestprgramma in de grep. Wij, het schlteam van De Leemstee, kiezen ervr m te investeren in een stevig psitief schlsysteem, SWPBS (Schl Wide Psitive Behavir Supprt), waarin k het vrkmen van ngewenst gedrag is pgenmen. Wij zetten pas een antipestprgramma in wanneer SWPBS niet vldende blijkt te zijn vr een grep. 2.1 Wat is Schlwide Psitive Behavir Supprt (SWPBS)? SWPBS is een geïntegreerde, schlbrede en preventieve aanpak, gericht p alle leerlingen. Del van dit systeem is m een veilig en psitief schlklimaat te creëren dat alle leerlingen in staat stelt m ptimaal te prfiteren van het gebden nderwijs. Om dit te bereiken maakt PBS gebruik van een cmbinatie van evidence based interventies en strategieën, gericht p het versterken van gewenst gedrag en p het vrkmen van prbleemgedrag. Vr verreweg de meeste leerlingen biedt deze sciale mgeving vldende basis m zich ged te kunnen richten p de lesstf en gede vrderingen te maken. Vr de 20% leerlingen die meer ndig heeft m ditzelfde del te bereiken, zijn er aanvullende interventies beschikbaar, p schl en bij de ketenpartners in zrg. Hierbij zijn de lijnen krt en de interventies cmplementair aan de wijze waarp in en m schl met alle leerlingen wrdt gewerkt. De uders zijn partner in het expliciteren, aanleren en bekrachtigen van het gewenste gedrag. Bij de leerlingen die meer intensieve begeleiding ndig hebben, spelen uders een centrale rl in deze begeleiding. Deze aanpak leidt vr alle leerlingen tt meer effectieve leertijd, een grtere taakgerichtheid van de leerlingen en minder verstringen in de klas, wat weer leidt tt betere leerprestaties. 2.2 De kern van de SWPBS aanpak De vlgende zes elementen vrmen samen het hart van de SWPBS-aanpak: SWPBS staat vr een schlbrede aanpak SWPBS-schlen werken met een geïntegreerde methdiek vr het stimuleren van gewenst gedrag p schl en het creëren van een psitief schlklimaat. De vaste 4

5 nderdelen van het prgramma richten zich steeds p drie niveaus: de hele schl, de afznderlijke grepen en de individuele leerlingen. SWPBS is een methdiek met een paraplu-functie. Algemeen bekende preventieprgramma s en methden met vergelijkbare uitgangspunten (zals bijvrbeeld Taakspel, Kanjertraining, de Vreedzame schl en diverse Pestprgramma s) passen naadls in de aanpak Preventie staat centraal Schlen die aan de slag gaan met PBS veren een preventief beleid binnen de schl, gericht p het bevrderen van gewenst gedrag bij alle leerlingen. Daarnaast richt de methdiek zich p de beheften van individuele leerlingen, met als del alle leerlingen ptimaal te laten prfiteren van het gebden nderwijs. Onze schl werkt structureel aan de sciaal-emtinele ntwikkeling van de kinderen. We werken met de methde Ged Gedaan. De schl staat pen vr datgene wat kinderen en uders inbrengen en aangeven rndm pesten en ngewenst gedrag. Er zijn 2 schlcntactpersnen (vertruwenspersn) die aanspreekpunt zijn vr uders en kinderen, wanneer het zaken betreft die ze in vertruwen willen melden (zie k de klachtenregeling in deze schlgids). De schlcntactpersnen zijn verantwrdelijk vr het zrg dragen van het anti-pestbeleid en de belangenbehartiging in het kader van ngewenst gedrag. De schl kan een adviserende rl spelen, m uders dr te sturen naar een externe instantie ter ndersteuning van de sciale weerbaarheid en de cmpetenties van kinderen te vergrten. Bij het signaleren van ngewenst gedrag nderneemt de grepsleerkracht het initiatief vr het stappenplan stppen met ngewenst gedrag. Leerkrachten surveilleren in de pauzes en zijn alert p ngewenst gedrag. Het nderwerp ngewenst gedrag en expliciet het thema pesten wrdt binnen de grep regelmatig aan de rde gesteld. Aan het begin van het schljaar wrdt er aandacht geschnken aan de grepsvrming, middels grepsvrmende activiteiten, pstellen van afspraken en mgangsregels en het pstellen van een pestcntract. Ok wrdt het stappenplan stppen met ngewenst gedrag besprken met de kinderen. Ter ndersteuning van de leerkracht is er infrmatie te vinden ver de directe aanpak van pesten binnen de grep p de site van de Stichting Schl en Veiligheid, SWPBS-schlen maken hun gedragsverwachtingen cncreet, leren het gewenste gedrag aan en bekrachtigen dit gedrag systematisch De schl stelt haar basiswaarden vast en vertaalt deze naar cncreet gedrag. Gewenst gedrag wrdt structureel aangeleerd, geefend en herhaald. Gewenst gedrag wrdt systematisch bekrachtigd. Er zijn duidelijk mschreven cnsequenties die vlgen p het vertreden van gedragsregels. 5

6 2.2.4 De SWPBS-schl stuurt p data ver het gedrag van de leerlingen De schl maakt actief gebruik van systematische gegevensverzameling. Om systematisch zicht en tezicht te huden p de ntwikkeling van leerlingen en vregtijdig te kunnen ingrijpen bij prblemen, hanteert de schl.a. incidentenregistratie (IRIS schlklimaat). Ok gebruikt de schl andere data m zicht te krijgen p het SWPBS-implementatieprces Er is sprake van partnerschap met uders en de ketenpartners Het samenwerken met de uders is een belangrijk nderdeel van de methdiek. De schl ntwikkelt manieren m een psitieve band met de uders p te buwen en met hen samen te werken vanuit gezamenlijke waarden en verwachtingen. Daarnaast richten SWPBS-schlen zich p krte lijnen met de zrg- en ketenpartners p het mment dat specifieke hulp ndig is vr leerlingen PBS wrdt gebrgd met een kwaliteitssysteem Wanneer schlen werken met SWPBS is er expliciete aandacht vr het brgen van de kwaliteit van de methdiek na implementatie. Hierte is een systeem vr certificering van schlen ntwrpen. Op deze manier werken wij als schlteam van De Leemstee systematisch en planmatig aan de cmpetenties vr sciaal emtineel leren. Het werken aan deze cmpetenties dient schlbreed dr iedereen p schl te gebeuren en niet in subgrepen f p individuele basis. Wij kiezen ervr m binnen SWPBS te werken met de lessen pestpreventie. 3. Onze aanpak vr fysieke en psychische veiligheid van leerlingen p schlbreed niveau Met SWPBS hebben wij p De Leemstee het del een psitief schlklimaat te creëren waarin alle leerlingen en vlwassenen zich veilig velen, zwel fysiek als psychisch, waardr zij zich ptimaal kunnen ntwikkelen. Wij gaan daarbij uit van de vlgende waarden: Respect Veiligheid Verantwrdelijkheid/Betrkkenheid Hieruit vlgen de vlgende algemene gedragsverwachtingen die wij hanteren: De matrix van gedragsverwachtingen schlbreed Ruimte Respect Veiligheid Verantwrdelijkheid/betrkkenheid Schlbreed Algemeen/veral en altijd Let p je wrden. Speel samen, iedereen hrt erbij. Luister naar elkaar. Praat zacht/stil zijn. Handen thuis. Lp rustig. Stp, lp, praat. Laat weten waar je bent. 1 jngen 1 meisje tegelijk naar het tilet. Ga zrgvuldig met alle spullen m. Laat de ruimte netjes achter. Help elkaar. Gebruik de materialen waarvr ze 6

7 Lkalen Gebruik je stille vinger. Wacht p je beurt. De krtste rute. bedeld zijn. Zit ged. Rustig binnenkmen. Stilte teken. Ptld ruilsysteem. Bas blkje Ruim de spullen netjes p. Gangen/Hal Hud de hal netjes. Jassen en tassen p de kapstk. Trap Lp rechts p de treden. Lp dr. Tilet Was je handen na het tiletbezek. Cmputerlkaal Werk rustig. Blijf aan je taak bij je eigen cmputer. Hud je aan het ICT-prtcl. Laat het tilet netjes achter. Hud je aan de pdracht. Laat je werkplek netjes achter. Schlplein Let p je wrden. Blijf p het plein. Hud je aan de pleinregels. Fietsenstalling Speel samen. Kijk uit vr andermans fiets. Lp met de fiets aan de hand. Zet de fiets tussen de blauwe palen. Help elkaar. Ga p de afgesprken plek staan. Gymzaal/Speelzaal Speel sprtief. Wacht p de gele lijn. Hud je aan de spelregels. Kleedkamer Stil zijn bij stilte signaal. Leg je spullen netjes bij elkaar. Keuken Help elkaar. Alleen met testemming in de keuken. Hud rekening met elkaar. Laat de keuken netjes achter. Kken en bakken nder begeleiding. Eerst handen wassen. Binnen pati Let p je wrden. Glijden p je billen. Wacht p je beurt. Ruim je spullen p. 3.1 Basiselementen die wij schlbreed belangrijk vinden m.b.t. fysieke en psychische veiligheid zijn: Een schlklimaat creëren waarin pesten dr het cmplete team eenduidig als ngewenst gedrag wrdt aangemerkt. Onderschrijven dat k teschuwers (mstanders) en mede-weters een belangrijke rl in het pestprces vervullen. Onderkennen dat er vr zwel slachtffer als dader hulp gebden met wrden. 3.2 He ziet nze preventie van ngewenst gedrag binnen SWPBS eruit? 7

8 Met alle leerlingen en grepen nemen we de waarden en daaruit vrtvleiende gedragsverwachtingen van de schl dr bij de start van het schljaar. Deze wrden behalve uitverig besprken, k met alle leerlingen geefend. Z weten de leerlingen welk gewenst gedrag van hen verwacht wrdt, in welke ruimte en deze gedragsverwachtingen zijn in die ruimte k zichtbaar. In het begin van het schljaar wrdt psitief sciaal gedrag extra bekrachtigd dr cmplimenten en het belningssysteem; p nze schl heeft elke grep een eigen belningssysteem. Kernelement hierbij is dat alle leerlingen het verschil tussen respectvl en respectls gedrag weten! 3.3 De samenwerking met uders Een gede samenwerking met uders is een essentieel nderdeel van SWPBS en preventie van ngewenst gedrag. Alle uders van de leerlingen van De Leemstee wrden geïnfrmeerd ver de preventieve aanpak van ngewenst gedag. Alle uders wrden ingelicht via uderavnden, de nieuwsbrief, de website van de schl en de schlgids. Daarbij krijgen zij k advies ver he m te gaan met pesten en ngewenst gedrag en p welke manier zij hun kind het beste kunnen benaderen. Ouders hebben een belangrijke rl in het signaleren van pestgedrag. Wanneer zij signalen zien van pestgedrag bij hun kind (als slachtffer dan wel dader) kunnen zij dit altijd melden bij de leerkracht van hun kind, bij de intern begeleider, de schlcntactpersn f directie. Wanneer een interventie p het gebied van ngewenst gedrag ndig is zullen uders hier altijd van p de hgte wrden gesteld. In een gesprek wrdt aangegeven welke interventie ingezet wrdt en wrden afspraken gemaakt ver de manier waarp de uders hun kind het beste kunnen begeleiden en reageren. We verwachten van uders dat zij het belang van de aandacht vr het ngewenste gedrag nderschrijven. Ongewenst gedrag dat buiten schl m gebeurt, kan zijn weerslag hebben p de schlse situatie. Ok in dit geval kan het besprken wrden p schl. Echter wanneer schl er niet bij betrkken is, dan hpen we dat de betrkken uders hun verantwrdelijkheden p zich nemen. Ok vr uders is er veel ndersteunende infrmatie te vinden p de site De schlcntactpersn (vertruwenspersn) Wanneer uders zrg hebben rndm hun kind kunnen zij vanzelfsprekend altijd terecht bij de grepsleerkracht. Mchten uders in vertruwen een gesprek willen ver hun kind kunnen zij terecht bij de schlcntactpersnen van nze schl f de directie. Ok leerlingen kunnen altijd bij deze persnen terecht. 3.5 De cördinatie van SWPBS en pestpreventie 8

9 Het gehele systeem van SWPBS wrdt begeleid en gecördineerd dr het PBS-team van nze schl. De cördinatr van deze werkgrep is, naast het cördineren van het gehele SWPBS-prces, verantwrdelijk vr het cördineren van het prgramma pestpreventie SWPBS van nze schl zals beschreven in dit beleidsplan. De directie van de schl en de Intern begeleiders zijn verantwrdelijk vr de belangenbehartiging in het kader van ngewenst gedrag. 4. Het prgramma Pestpreventie SWPBS Hiernder wrdt het prgramma pestpreventie van SWPBS uitgelegd. Vr De Leemstee geldt dat naast pestgedrag hiermee k ander ngewenst gedrag bedeld wrdt. In de pestpreventielessen wrdt niet gesprken ver pesten, maar ver niet respectvl f ngewenst gedrag. Bij het nderdeel pestpreventie binnen SWPBS hrt een lessenserie. In Pestpreventie PBS wrdt pestgedrag vergeleken met een brandende kaars. Net als de kaars zuurstf ndig heeft, heeft pestgedrag aandacht ndig m aan te huden. De pestpreventielessen sluiten naadls aan bij de interventies p het eerste, grene niveau van de PBS-piramide, welke in het PBS-plan van nze schl staan mschreven. Met deze preventieve pestaanpak leren wij alle leerlingen he de aandacht van pestgedrag weggehaald kan wrden, dr een driestappenreactie: het gebruik van een stpsignaal, weglpen en praten met een vlwassene. Deze interventie wrdt niet alleen aangeleerd, maar k geefend en bekrachtigd. In dit hfdstuk vindt u een beschrijving van de manier waarp deze pestpreventie binnen nze schl is geïmplementeerd. Het pestpreventieprgramma PBS bestaat uit vaste lessen welke vr elke buw zijn uitgewerkt. Hierin wrdt de reactieketen stp, lp, praat aangeleerd en geefend met de hele klas. Er is daarbij aandacht vr het weghalen van de aandacht vr pesten. De leerlingen leren k he zij meten reageren wanneer tegen hen Stp gezegd wrdt dr een ander. Er wrdt geefend met specifieke situaties waarin deze prcedure wel f juist niet gepast is. Dr veel met de leerlingen te efenen willen wij bereiken dat de reactieketen een autmatisme vr hen wrdt. Vr de hgere grepen is er een extra les, specifiek gericht p pesten via de scial media. 4.1 De Stp Lp Praat rutine Pestpreventie in het grene basisniveau van PBS gaat uit van drie stappen als reactie p pesten: stp, lp weg en praat. Met het team is afgestemd welk gebaar we daarbij hanteren. Bij Stp wrdt een handgebaar gebruikt waarbij de hand p brsthgte wrdt gehuden en de vingers recht mhg gestrekt zijn. Daarbij wrdt de adem/stem laag gebracht en stevig Stp gezegd. De leerlingen leren in de pestpreventielessen he zij dit kunnen den. Er wrdt aandacht besteed aan stevig staan, stevig stp zeggen en het gede handgebaar. 9

10 Wanneer dit niet het gewenste effect heeft en het ngewenste gedrag drgaat, leren we de leerlingen dr te gaan naar de tweede stap: lp. Daarbij is het vral de bedeling de aandacht vr het ngewenste gedrag weg te halen, net als de kaars waar geen zuurstf meer vr is, zdat het pestgedrag stpt. We leren de leerlingen stevig staan, met de adem in hun buik, kin is recht naar vren, brst ietsje vruit, schuders ntspannen laten hangen en armen ntspannen laten mee zwaaien. De leerling kijkt zelfverzekerd naar de ander, stapt gecentreerd weg, blijft de ander aankijken en zdra de ander uit het gezichtsveld is, lpen ze weg. Mcht blijken dat het ngewenste gedrag niet stpt, dan is de derde reactie: praat van tepassing. De leerling gaat dan naar een vlwassene te en vraagt m hulp vr het plssen van het prbleem. Degene die ngewenst gedrag vertnt kent deze drie stappen stp-lp-praat k en heeft dus twee keuzemmenten m er vr te kiezen zelf te stppen, gaat de leerling dr ttdat de ander leerling naar de leerkracht stapt en praat, dan is dit grensverschrijdend gedrag. Medeleerlingen hebben k een verantwrdelijkheid als teschuwer. Vlgens dezelfde rutine stp-lp-praat ndersteunt de teschuwer de gepeste leerling. Ok de teschuwer kan de leerling steunen dr k stp te repen, vervlgens indien ndig met de gepeste leerling mee uit de situatie te lpen en zelfs uiteindelijk mee naar de leerkracht te gaan m te praten. De teschuwer, de mstander, heeft een steunende rl, die in dit prces erg belangrijk is. De wrden pester en gepeste zetten we hier tussen haakjes. Wij benemen dit gedrag en degene die het uitvert niet als zdanig. Wij hanteren het mtt: Alles wat je aandacht geeft, greit. Dus als wij als leraren veelvuldig het wrd pesten nemen schenken we aandacht aan wat we juist niet willen zien. SWPBS schenkt aandacht aan gedrag wat we juist wel willen zien, psitief gedrag wrdt daarm belnd: een gede stp-lp-praat rutine, je medeleerling ndersteunen als teschuwer, p tijd stppen met ngewenst gedrag is p nze schl een cmpliment waard! 4.2 Actief tezicht huden Actief tezicht huden is binnen SWPBS een belangrijk item. In het schlbrede PBSplan van nze schl staat beschreven he wij in vrije ruimtes actief tezichthuden m gewenst gedrag te laten greien en ngewenst gedrag te verminderen en snel te stppen. Tezichthuders spelen een belangrijke rl in de effectiviteit van het nderdeel pestpreventie binnen PBS. Als wij actief tezien p het tepassen van geleerde waarden, gedragsverwachtingen en rutines dr leerlingen wrdt het geleerde beter geautmatiseerd in het dagelijks gedrag van de leerlingen. Alle teamleden hanteren hierbij de vlgende prcedures: Het waarschuwen van leerlingen m incidenten te vrkmen (geven van reminders); 10

11 Het geregeld bekrachtigen van leerlingen die p de juiste manier reageren en zich aan de waarde respect huden; Het cnsequent reageren p meldingen van pestgedrag en het herhalen van de gedragslessen bij ngewenst gedrag. Jaarlijks wrdt een teambijeenkmst gewijd aan het herhalen aan deze afgesprken prcedures. 4.3 Prcedures vr teamleden: Bekrachtigen van gewenst gedrag binnen Pestpreventie PBS Binnen de pestpreventie is het belangrijk alert te zijn p vrbeelden van ged gedrag. Dr de pgingen van leerlingen bij het juist gebruiken van stp-lp-praat te signaleren kunnen we ervr zrgen dat gewenst gedrag en het inzetten van stp-lp-praat een vaste gewnte wrdt. Daarnaast is het bekrachtigen van gedrag passend bij de basiswaarden en gedragsverwachtingen van nze schl, zals hierbven beschreven, een essentieel nderdeel van PBS ter vrkming van pestgedrag. Met name leerlingen die bekend zijn met ngewenst (pest)gedrag, zijn minder geneigd een nieuwe manier van reageren uit te prberen. Vral deze leerlingen zullen belnd meten wrden vr elke pging in de gede richting. Het geven van reminders aan leerlingen m incidenten te vrkmen Het is van belang dat leerlingen die ng meite hebben met de stp-lppraatrutine er tussendr aan herinnerd wrden welke reactie van hen verwacht wrdt. Dit geldt vr zwel degene die ngewenst gedrag vertnt als degene die last heeft van ngewenst gedrag van de ander. Aan het begin van niet-klasgebnden situaties (pauzes en dergelijke) herinnert de leerkracht deze leerlingen aan he hij f zij met reageren p niet respectvl gedrag f he hij f zij met reageren p een stpsignaal. Aan het einde van deze vrije situatie praat de leerkracht weer krt met deze leerlingen m te bevragen he het ging en te bekrachtigen vr wat gelukt is. Reageren p meldingen van pestgedrag Wanneer dr leerkrachten gesignaleerd wrdt dat leerlingen zich niet aan de schlafspraken huden wrdt hier direct en cnsequent p gereageerd vlgens de reactieprcedure pestpreventie. Zveel mgelijk wrdt geprbeerd hiermee incidenten te vrkmen. De vlgende specifieke manier van reageren wrdt schlbreed ingezet: Stap 1: Bekrachtig de leerling vr het melden van het ngewenste gedrag ( Ik ben blij dat je het mij verteld hebt.) Stap 2: Vraag naar wie, waar en wanneer. Stap 3: Zrg vr de veiligheid van de leerling. Gaat het ngewenste gedrag ng steeds dr? Lpt de leerling die dit meldt risic? Is hij f zij bang vr wraak? Wat heeft de leerling ndig m zich veilig te velen? 11

12 He ernstig is de situatie? Stap 4: Vraag aan de leerling: Heb je tegen de pester stp gezegd? (Z ja, geef de leerling een cmpliment vr het p de juiste wijze reageren.) Stap 5: Vraag de leerling: Ben je weggelpen van het ngewenste gedrag? (Z ja, geef de leerling een cmpliment vr het p de juiste wijze reageren.) Wanneer de melder de stp en / f lprutine niet gedaan blijkt te hebben wrdt extra geefend met de leerling. De vlwassene gaat nderstaande interactie aan met degene die ngewenst (pest)gedrag heeft vertnd tegen een andere leerling: Stap 1: Geef de leerling eerst een psitieve reactie vr het willen bespreken van het pestgedrag (bijvrbeeld: Bedankt dat je er met mij ver wilt praten.) Stap 2: Vraag: Heeft.. tegen ju gezegd dat je mest stppen? Z ja: He heb je daarp gereageerd? Z nee: Met degene die het ngewenste gedrag heeft gemeld wrdt de driestappenreactie in deze situatie ng eens geefend. Stap 3: Vraag: Liep.. weg? Z ja: He heb je daarp gereageerd? Z nee: Met degene die het ngewenste gedrag heeft gemeld wrdt de driestappenreactie in deze situatie ng eens geefend. Vervlgens wrdt de driestappenreactie extra geefend. He vaak dit geefend met wrden, hangt af van de ernst en de frequentie van het pestgedrag. 4.4 Aanpak in geval van pesten Wanneer zich p schl pesten vrdet, hanteren wij een eenduidige aanpak gericht p alle betrkken partijen. Deze aanpak is vr alle leerlingen transparant, k al blijkt dit vr de meeste leerlingen gedurende hun hele schllpbaan nit ndig te zijn. Belangrijk in de aanpak van het pesten vinden wij het dat er verbinding blijft bestaan tussen alle betrkkenen. Daarte stellen wij uders meteen p de hgte bij een eerste pestincident. Wij registreren pesten, net als elk ander ngewenst gedrag, in nze incidentenregistratiesysteem (IRIS Schlklimaat). Wij willen vermijden dat leerlingen ingedeeld wrden in grepen: pesters, meelpers f slachtffers. Wij wijzen deze leerlingen niet af, alleen het ngewenst gedrag dat bij pesten hrt wijzen wij af. Onze pedaggische aanpak is een plssingsgerichte aanpak waarbij het psitief aandacht geven aan álle leerlingen centraal staat. Een basisbehefte van alle leerlingen is de behefte erbij te hren. Daarm wrdt er binnen SWPBS p De Leemstee veel aandacht besteed aan de grepsvrming en het klasklimaat. 4.5 Kmt pesten tóch vr, dan zijn er de vlgende maatregelen: Wanneer pestgedrag zich vrdet p het schlplein f in een andere algemene ruimte van de schl geeft de pleindienst f tezichthuder dit dr aan de grepsleerkracht van de betreffende leerling(en) en nteert dit 12

13 incident in het registratiesysteem. Deze incidentenregistratie is beveiligd en p verzek dr de uders in te zien. Ok nemen de leerkrachten vregtijdig cntact p met uders bij incidenten; Leerling vult een epsblad in (dit is nderdeel van het stappenplan stppen met ngewenst gedrag). Het stappenplan stppen met ngewenst gedrag gaat in. De leerkracht herhaalt de gedragslessen van de stp-lp-praatreactie met de leerlingen; De leerkracht geeft de leerlingen reminders vr iedere vrije situatie de week vlgend p het incident; Vr de leerling(en) die herhaaldelijk blijven pvallen in de incidentenregistratie, wrdt een gedragsfunctieanalyse gemaakt. Vervlgens wrdt een plan van aanpak bepaald gericht p het veranderen van de functie van het gedrag en het versterken van de sciale vaardigheden (een gele f rde interventie binnen SWPBS). Wanneer er sprake is van pesten binnen een grep en de grene basis van de reactieketen biedt nvldende uitkmst, dan kan gekzen wrden vr een Steungrepaanpak. Bij deze plssingsgerichte Steungrepaanpak wrden k medeleerlingen ingezet m de fysieke en psychische veiligheid van de gepeste leerling te ndersteunen. Pesten wrdt dr de Steungrepaanpak p een, vr alle betrkkenen, veilige manier pgelst. Tevens leert deze aanpak de leerlingen m p een andere manier m te gaan met cnflicten. Uitgangspunt hierbij is dat het versterken van de gehele grep p sciaal gebied beter helpt dan straffen. Een herstelgesprek: Bij een (ernstig) pestincident kan een herstelgesprek ndig zijn. Kern van het herstellen is het feit dat pesten iets beschadigt, relatineel en/f materieel. Het biedt de pester de kans de schade te herstellen. En er wrden sluitende afspraken gemaakt m pesten vr de tekmst te vrkmen. Een herstelgesprek kan k plaatsvinden nadat er een cnsequentie is uitgedeeld. 4.6 Cnsequenties bij ngewenst gedrag Jnge kind Cnsequenties van klein naar grt Uit de kring/situatie Andere pdracht Time ut Time ut + uders p gesprek Oude kind Kleine cnsequenties Time ut (afkelen) Extra werk/ander werk Psitieve strafregels Gesprek met kind Grte cnsequenties 13

14 Nablijven en kind belt uders (+ stppen met ngewenst gedrag blad) Time ut buiten de klas (+ stppen met ngewenst gedrag blad) Verlies privilege/leuke activiteit (+ stppen met ngewenst gedrag blad) Uitznderlijke cnsequentie Cntact met uders en kind Verwijdering naar de directeur 5. Het mnitren van de sciale veiligheid van nze leerlingen De sciale veiligheid van nze leerlingen vlgen wij dr jaarlijks de ZIEN-vragenlijst af te nemen in het najaar en in maart. Gedrag van de leerlingen wrdt k gemnitrd dr het bijhuden van de gedragsincidenten in IRIS Schlklimaat. Van deze registratie wrdt maandelijks een analyse gemaakt dr de data-analist van het PBS-team van nze schl. De analyse wrdt besprken p de maandelijkse PBSteam bijeenkmst en er wrdt direct een actieplan van gemaakt. Schl det vanuit PBS tevens jaarlijks mee aan de veiligheidsmnitr van Praktikn. Zwel alle uders, kinderen van grep 7 en 8 als persneel krijgen een prep m deze mnitr in te vullen. Het mnitren van Pestpreventie SWPBS Het pestpreventie prgramma van SWPBS vrziet in een Fllw-up. Dit is een instrument dat bedeld is vr het evalueren van de pestpreventie en waarmee nagegaan kan wrden he effectief deze is. Met deze infrmatie kan het prgramma waar ndig aangepast en verbeterd wrden, zdat een z effectief mgelijke interventie ntstaat. De bijbehrende vragenlijst zal een keer per jaar wrden afgenmen. Tevens wrdt vr SWPBS jaarlijks het zelfberdelingsnderzek ingevuld dr alle teamleden. Deze vragenlijst geeft jaarlijks inzicht in de stand van zaken rndm SWPBS in schl en biedt aanleiding tt het stellen van de jaarlijkse delen vr SWPBS in nze schl. 6. Tt slt Het blijft van grt belang dat wij, De Leemstee, samen met de uders en de leerlingen blijven werken aan het ptimaliseren van nze schlbrede klimaat. Binnen de guden driehek uders-leerling-schl dienen we allen eenzelfde del: dat álle leerlingen zich veilig velen p schl en zich ptimaal kunnen ntwikkelen, zwel thuis als p schl tt sciaal cmpetente persnlijkheden. 14

15 STOPPEN MET ONGEWENST GEDRAG STAPPENPLAN 15

16 STOPPEN MET ONGEWENST GEDRAG Stappenplan vr leerling (en leerkracht): Stp! Lp Praat Stappenplan leerling Stappenplan leerkracht Stap 1 Stp! Stap 2 Lp sterk weg. Stap 3 Praat met de leerkracht: 1. Drlp rutine vr teamlid bij melding dr een leerling van ngewenst (pest)gedrag. (zie het stp pesten kaartje van de pbs studiedag). 2. Neem actie na melding van ngewenst (pest)gedrag: gesprek met dader(s). (zie het stp pesten kaartje van de pbs studiedag) 3. Leerling vult epsblad in en krijgt een cnsequentie. 4. Leerkracht registreert incident in Iris. Leerkracht bewaart epsblad in de zrgmap en maakt krte ntitie in Parnassys met als titel: epsblad nr.1, enz. In de ntitie zelf kun je verwijzen naar Iris. 5. Leerkracht gaat na drie epsbladen (dus drie registraties in Iris) in gesprek met uders en leerling: zie hiervr vervlg stappenplan. Stappenplan vr leerkracht bij: ngewenst gedrag (een leerling hudt zich niet aan de gedragsverwachting, bijv.: verstrt de les, rent dr de hal, speelt p de parkeerplaats, enz.) Stap 1 Stap 2 Gedrag leerling Leerling laat ngewenst gedrag zien Leerling kiest niet vr gewenst gedrag Stappenplan leerkracht Leerkracht drlpt reactieprcedure met leerling 1. Leerkracht geeft leerling de cnsequentie die is aangegeven in de reactieprcedure en leerling vult epsblad in. 2. Leerkracht registreert incident in Iris. Leerkracht bewaart epsblad in de zrgmap en maakt krte ntitie in Parnassys met als titel: epsblad nr. 1, enz. In de ntitie zelf kun je verwijzen naar Iris. 3. Leerkracht gaat na drie epsbladen (dus drie registraties in Iris) in gesprek met uders en leerling: zie hiervr vervlg stappenplan. Stappenplan: vervlg Stap 4 Gesprek met leerling, uders en leerkracht. Leerkracht herhaalt gedragslessen die van tepassing zijn en geeft reminders vr iedere vrije situatie de week vlgend p het incident. Wanneer ngewenst gedrag zich vr blijft den dan vlgt stap 5: Stap 5 Er wrdt een gedragsfunctieanalyse gemaakt. Vervlgens wrdt een plan van aanpak gemaakt gericht p het veranderen van de functie van het gedrag en het versterken van de sciale vaardigheden (een gele f rde interventie binnen SWPBS). Hieraan gekppeld zit een gedragsprtcl met daarbij mgelijke gevlgen, waarnder k de mgelijkheid tt schrsen. I.B.- er en/f Gedragsspecialist kan dit maken f hierbij helpen. Gesprek met uders, leerling (midden/bvenbuw) en I.B.-er. Er wrdt uitleg gegeven aan het Plan van Aanpak/gedragsprtcl. Ouders en leerling ndertekenen dit. Wanneer plan van aanpak niet vldende blijkt dan vlgt stap 6: Stap 6 Schrsingsgesprek met leerling, uders, leerkracht, I.B.-er en directeur N.B. Een vrval kan dusdanig ernstig zijn dat er beslten wrdt sneller dr de stappen te gaan. 16

17 Cnsequenties bij ngewenst gedrag Jnge kind Cnsequenties van klein naar grt Uit de kring/situatie Andere pdracht Time ut Time ut + uders p gesprek Oude kind Kleine cnsequenties Time ut (afkelen) Extra werk/ander werk Psitieve strafregels Gesprek met kind Grte cnsequenties Nablijven en kind belt uders (+ stppen met ngewenst gedrag blad) Time ut buiten de klas (+ stppen met ngewenst gedrag blad) Verlies privilege/leuke activiteit (+ stppen met ngewenst gedrag blad) Uitznderlijke cnsequentie Cntact met uders en kind Verwijdering naar de directeur 17

18 Stp ngewenst gedrag - Oepsblad - Naam: Grep: Datum: Wie waren er bij betrkken? (naam + grep) Wat gebeurde er? Wat is er mis gegaan? Waar is het gebeurd? Wanneer is het gebeurd? Waar met je in het vervlg aan denken? Het stp met ngewenst gedrag blad is nderdeel van het stppen ngewenst gedrag stappenplan vr leerlingen. Dit blad wrdt bewaard in de zrgmap. 18