STAD & LOP TURNHOUT GELIJKE ONDERWIJSKANSEN BASIS & SECUNDAIR PLANNING

Transcriptie

1 STAD & LOP TURNHOUT GELIJKE ONDERWIJSKANSEN BASIS & SECUNDAIR PLANNING Inhoud p. 1 I. Strategische doelen p. 2 II. Actieplannen p. 2 III. Acties p Uitbouw voorschoolse & vroegschoolse educatie p De introductie van een brede schoolwerking p De beheersing van schoolkosten p De afbouw van sociale en etnische segregatie p De versterking van ouderbetrokkenheid p Het informele taalleren p Het terugdringen van ongekwalificeerde uitstroom p Trajecten op maat (leren & werken) p

2 I. Strategische doelen Gelijke kansen in onderwijs - het realiseren van optimale leer- en ontwikkelingskansen voor alle leerlingen; - het vermijden van uitsluiting, segregatie en discriminatie; - het bevorderen van sociale mix en cohesie. II. Actieplannen Meer gelijke onderwijskansen 1 Strategieën om de achterstelling van kansarme groepen in het onderwijs te doorbreken kunnen (en moeten) zich richten op meer gelijke kansen bij - de instroom, - de doorstroom, - de uitstroom. De instroom Een meer gelijke toegang tot het onderwijs kan gerealiseerd worden door - de uitbouw van voor- en vroegschoolse educatie, - de introductie van een brede schoolwerking, - de beheersing van de schoolkosten. De doorstroom Een meer gelijke behandeling kan tot stand gebracht worden door - de valorisatie van leerlingenrechten, - de afbouw van sociale en etnische segregatie, - curriculumhervormingen, - de uitbouw van inclusief onderwijs, - pedagogische innovaties, - meer intercultureel onderwijs, - de versterking van ouderbetrokkenheid, - de schepping van een positief schoolklimaat, - de opleiding van aspirant -leerkrachten in het licht van meer gelijke onderwijskansen. De uitstroom Positieve discriminatie is een sleutelbegrip bij de realisatie van meer gelijke uitkomsten. Meer gelijke uitkomsten kunnen bereikt worden door - de uitbouw van een onderwijsvoorrangsbeleid, - het terugdringen van ongekwalificeerde uitstroom, - het opzetten van trajecten op maat binnen de systemen van leren & werken, - de verdere uitbouw van differentiatie binnen de klas. 1 Naar Gelijke kansen op school: het kan! Ides Nicaise & Ella Desmedt, p

3 III. Acties De instroom De uitbouw van voorschoolse en vroegschoolse educatie Voorschoolse educatie - De Stad en het LOP blijven samen met andere partners ijveren voor een structurele verankering van meerdere peuterspeelpunten in de stadsregio Turnhout. - De peuterspeelpunten worden regelmatig als agendapunt opgenomen in het overleg van de stuurgroep kleuterparticipatie. - Er wordt onderzocht hoe voorschoolse educatie, opvoedingsondersteuning en netwerkvorming kunnen ingebouwd worden in de peuterspeelpunten. - Er wordt uitgezocht op welke manier de peuterspeelpunten de overgang naar het kleuteronderwijs kunnen faciliteren. - Er wordt uitgezocht welke samenwerkingsverbanden kunnen aangegaan worden tussen de peuterspeelpunten en andere relevante partners. Gelijke kansen - Onderwijs, LOP Gelijke kansen - Onderwijs: peuterspeelpunten, stedelijke jeugddienst, stedelijke preventiedienst, jeugdwelzijnswerk, speelotheken, opvoedingswinkel, Kind en Gezin, bewonersorganisaties, Landelijke Dienst Opvanggezinnen Vroegschoolse educatie - Zoveel mogelijk kleuters stappen zo vroeg mogelijk (vanaf 2,5 jaar) in het kleuteronderwijs in. - Elk jaar wordt een deelgroep samengesteld om ouders van niet-ingeschreven 4- & 5- jarige kleuters te overtuigen om hun kind te laten participeren aan het kleuteronderwijs. Alle leden van die deelgroep zijn gebonden door het beroepsgeheim. - Thema s die op de agenda blijven zijn: voldoende aanwezigheid van ingeschreven kleuters, inperking van te laat komen, zindelijkheid en de thuistaal van de kleuter. - Ook ouderparticipatie als voorwaarde voor de participatie van kleuters uit kwetsbare gezinnen blijft een aandachtspunt. - Om de 2 jaar organiseren we een toonmoment kleuterparticipatie waarin goede praktijkvoorbeelden van ouder- & kleuterparticipatie worden gepresenteerd aan basisscholen uit het arrondissement Turnhout. Tussentijds kunnen op vraag ook kleinschaligere vormingen (vb. themalunches) worden georganiseerd. - Gelijke kansen - Onderwijs, LOP, kleuterscholen, CLB s, Kind en Gezin, de opvoedingswinkel - LOP, CLB s, OCMW, onthaalbureau Prisma (deelgroep niet-ingeschreven kleuters) De introductie van een brede schoolwerking Op de nazorgdag kansarmoede 2010 is het concept brede school gepresenteerd aan directies, leerkrachten en CLB-medewerkers en pedagogisch begeleiders van het Turnhoutse basisonderwijs. De Stad en het LOP willen de kansen die brede school biedt verder verkennen. - We gaan op zoek naar partners om een brede schoolwerking in Turnhout uit te bouwen. - We onderzoeken of de opstart van een stimuleringsfonds zinvol en haalbaar is. - We brengen bestaande brede schoolwerkingen in Turnhout in kaart - 3 -

4 Cirkeldag Een initiatief van de stad dat het LOP mee ondersteunt De onderwijspartners laten kennismaken met relevante welzijnsinstellingen, inzicht verwerven in werking, doelgroep en toegankelijkheid van de verschillende organisaties Gelijke kansen - Onderwijs, LOP, CLB s, Thomas More, scholen, welzijnsinstellingen, justitie De beheersing van schoolkosten 1. Operationele doelen 1. financiële drempels afbouwen 2. een betere kennis van de armoede bij alle personeelsleden, ouders en leerlingen 3. een vlottere communicatie met ouders in armoede (oog voor communicatievormen en taal) 4. de omgang met kwetsbare kinderen/jongeren en hun ouders zou een onderdeel moeten worden van het zorgbeleid op school 5. ouderbetrokkenheid uit de kansengroepen verhogen (barrières overwinnen naar participatie op school) 6. betrokkenheid verhogen van relevante verenigingen bij het aansturen van het lokale armoedebeleid 2. Acties Gegevensverzameling - We verzamelen kennis over armoede en sociale uitsluiting. We informeren ons over de standpunten en acties van o.a. het Vlaams netwerk van verenigingen waar armen het woord nemen, het Centrum voor sociaal beleid van de UA, de minister van armoedebestrijding en Welzijnszorg. We verzamelen actuele gegevens uit o.a. de armoedemonitor en -barometer, uit het Unicef-rapport over kinderarmoede, uit de HIVArapporten onder meer over studiekosten, uit de Stadsmonitor. We willen die kennis uitdragen o.a. via de nieuwsbrief Welzijn - Onderwijs en de nieuwsbrief op - We willen informatie blijven verzamelen over de verschillende systemen van schoolboekenverkoop (nieuw of tweedehands) & -verhuur (intern of extern boekenfonds) in het secundair onderwijs. - We blijven ons informeren over experimenten met ICT. - Jaarlijks vragen we bij het Turnhoutse onderwijs cijfers op over onbetaalde schoolrekeningen. We volgen de discussies over de invoering van een maximumfactuur in de 1 ste graad secundair en verkennen verschillende pistes. - We wisselen informatie en goede praktijkvoorbeelden uit met de dienst onderwijs in Geel en de dienst Samenlevingsopbouw in Mol. Opvolging - We volgen kosteloos basisonderwijs en de maximumfacturen op de voet en geven de overheid zo nodig feedback. - We volgen de ervaringen op van de Turnhoutse basisscholen met het scholenfonds en geven zo nodig signalen aan de lokale overheid. - We houden de in 2004 afgesloten gedragscode op de agenda. We actualiseren de code. - We willen proactief samenwerken met het OCMW om een aantal onbetaalde schoolrekeningen te voorkomen of te beheersen. - We geven signalen aan de overheid over de communicatie, de formulieren, de procedure i.v.m. de aanvraag van studietoelagen. Sensibilisering - 4 -

5 - We blijven inzetten op de (h)erkenning van en de adequate reactie op signalen van kansarmoede door het schoolteam. - Jaarlijks brengen we leerkrachten in contact met de wereld van de kansarmoede a.h.v. o.m. een cultureel evenement of getuigenissen (evt. ervaringsdeskundigen) - We zorgen voor een vlotte informatie uitwisseling met de werkgroep Betrokken ouders, open school. - Het informatie- en sensibiliseringsmateriaal van de dienst studietoelagen wordt zo ruim mogelijk verspreid. - Zitdagen worden georganiseerd in samenwerking met de dienst studietoelagen en het OCMW van Turnhout. - De evoluties in het dossier over de automatische toekenning worden van dichtbij opgevolgd. - Welzijn - Onderwijs, OCMW, Digid@k en andere organisaties ondersteunen op vraag in de regio ouders bij het indienen van een studietoelage. - We maken regelmatig een rapport op van het aantal ondersteunde gezinnen. 3. Partners Gelijke kansen - Onderwijs, LOP, scholen basis & secundair, OCMW, t Antwoord, dienst studietoelagen, CLB s, PRISMA, basiseducatie, Digid@k, onthaalscholen 4. Begroting - Op jaarbasis: 1188,78 (personeelskosten zitdagen september & januari) + 72 (catering zitdagen september & januari) - Op jaarbasis: 1000: cultureel evenement De wereld van de kansarmoede (LOP Turnhout basis & secundair) - Op jaarbasis: : schoolcheques (Stad Turnhout) 5. Evaluatie We evalueren regelmatig onze acties en operationele doelen. De doorstroom De afbouw van sociale en etnische segregatie Doelen van het nieuwe inschrijvingsbeleid In november 2011 is een nieuw inschrijvingsbeleid goedgekeurd door het Vlaamse Parlement. - Het nieuwe inschrijvingsbeleid streeft naar een grotere sociale mix. Basisscholen en scholen met een 1 ste graad secundair gaan streven naar meer sociale mix in hun schoolbevolking. - Die inspanningen kunnen alleen maar renderen als ouders in hun schoolkeuze het belang van een gezonde sociale mix verrekenen. Dat vergt veel informatie en sensibilisering. De Stad kan hier samen met het LOP het verschil maken. Hoe scholen en ouders informeren en sensibiliseren? - Op de Lichtkrant, in de stadskrant, in de nieuwsbrief Welzijn - Onderwijs en op de website van Turnhout en van het LOP worden de gemaakte afspraken gepubliceerd. - Een brochure voor de ouders wordt jaarlijks aangemaakt. Die wordt verstuurd naar de ouders van instappers en bezorgd aan alle zesdeklassers in het basisonderwijs in de regio. - Intermediairen worden betrokken bij de communicatie met moeilijk bereikbare ouders. - Sessies voor schoolbesturen, administratief personeel en ouders worden opgezet. Wat als een leerling geen school vindt? De LOP-deskundige heeft het mandaat gekregen om autonoom te bemiddelen. De leden van de bemiddelingscel en van de stuurgroep van het LOP secundair worden geregeld gebrieft. Bemiddeling door het LOP - 5 -

6 - Voor leerplichtige leerlingen wordt ernaar gestreefd de periode zonder school zo kort mogelijk te houden. - Bemiddelingen worden in kaart gebracht. Van de wat complexere zaken wordt een dossier aangelegd. - Over de bemiddelingen wordt gereflecteerd in de stuurgroep en zo nodig binnen de werkgroep bemiddeling. LOP, CLB s, scholen, welzijnspartners De versterking van ouderbetrokkenheid Betrokken ouders, open school - We willen met ouderwerkingen uit basis en secundair een traject opzetten om hen te versterken in hun contacten met de school. - Informatie over initiatieven i.v.m. ouderbereik en NT2 worden uitgewisseld. - Lopende projecten (gezinsleren, taal van de school ) worden opgevolgd. - De kansen, die de engagementsverklaring biedt, worden verkend. Het engagement t.a.v. de schooltaal krijgt hierin een plaats. - Er wordt gezocht naar een goede afstemming met bestaande initiatieven (sociaal tolkendienst, pictogrammen, anderstalige brieven ) - We verkennen hoe we (kwetsbare) ouders kunnen betrekken bij het nieuwe inschrijvingsbeleid (o.a. de visie i.v.m. meer sociale mix & de communicatie over de lokale afspraken) - We willen impulsen geven om ouderwerkingen meer een afspiegeling te laten worden van de schoolbevolking. - Ouders en leden van ouderwerkingen over de netten heen wisselen informatie en goede praktijken uit op de Ouderbox. CLB s, Gelijke kansen - Onderwijs Turnhout, LOP, diensten onderwijs Geel & Mol, basiseducatie, ouderkoepels, Gelijke kansen Diversiteit Turnhout, PRISMA Het informele taalleren Het LOP sensibiliseert, faciliteert en brengt relevante partners samen voor diverse taalinitiatieven: taalstimulering van kleuters, taalstimulering in de vrije tijd, Nederlands als 2 de taal, taal- en opvoedingsondersteuning voor ouders. Gelijke kansen - Onderwijs Turnhout, Huis van het Nederlands, Centrum voor Basiseducatie, Centra voor Volwassenonderwijs, Gelijke kansen Diversiteit Turnhout, PRISMA, LOP De uitstroom Het terugdringen van ongekwalificeerde uitstroom OKAN-werking - De evoluties binnen de regelgeving worden toegelicht. - Signalen naar de overheid worden doorgegeven. - De schoolloopbanen van ex-anderstalige nieuwkomers worden in kaart gebracht. - We volgen op de voet de ontwikkelingen op het vlak van migratie en het migratiebeleid van de overheid. - Knelpunten en goede praktijkvoorbeelden worden uitgewisseld

7 - We ondersteunen op vraag expertise-uitwisseling over de netten heen, over de stadsgrenzen heen. - Een adviesgroep leidt in samenspraak met de directies de anderstalige nieuwkomers toe naar het basisonderwijs. In de adviesgroep zit een vertegenwoordiger van de Stad, het LOP en de 2 CLB s. - Concentratie of spreiding van anderstalige nieuwkomers in het basisonderwijs blijft een vast thema. - We volgen de ontwikkelingen rond Totem, het opvangcentrum voor asielzoekers in Arendonk en de FOI s (federale opvanginitiatieven). - We streven naar een evenwichtige spreiding van het aantal anderstalige nieuwkomers in Vlaanderen, in het arrondissement Turnhout en in de basisscholen/secundaire vervolgscholen van het arrondissement. Er is nu een parallel overleg in Turnhout en in Weelde Statie. We streven op termijn naar een arrondissementeel overleg. - De contacten met de vervolgscholen uit het arrondissement worden versterkt. - We willen ons ruimer overleg versterken met vertegenwoordigers uit het vervolgonderwijs in het arrondissement Turnhout. Ook vertegenwoordigers van de dienst onderwijs van Geel en Samenlevingsopbouw van Mol zouden structurele partners moeten worden. - We willen meer secundaire scholen in het arrondissement aanmoedigen om gewezen okanners op te nemen en te investeren in hun schoolloopbaan. - We wisselen informatie uit met het volwassenenonderwijs. - We volgen de opbouw van een netwerk cultuursensitieve zorg Kempen op de voet. OKAN -scholen, basisscholen, CLB s, Gelijke kansen - Onderwijs, LOP, onthaalbureau, PRISMA, Totem, docatlas, Huis van het Nederlands, CVO, vervolgscholen, CBE Grensoverschrijdend gedrag - Cijfers over problematische afwezigheden van meer dan 10 halve dagen worden jaarlijks opgevraagd bij scholen lager en secundair onderwijs. - Het spijbelactieplan wordt jaarlijks geëvalueerd en zo nodig verfijnd. - Het preventieve luik (een positief schoolklimaat) blijft op de agenda. - We zoeken naar opportuniteiten om het plan naar het arrondissementele niveau op te tillen. - Dossiers van multi -probleemleerlingen met een geaccidenteerde schoolloopbaan kunnen worden doorgeschoven naar de netwerktafel, een samenwerkingsverband tussen de 6 sectoren van de Integrale Jeugdhulp. - Time-outs worden opgevolgd, knelpunten geïnventariseerd, zo nodig verfijningen aangebracht. - Knelpunten en goede praktijkvoorbeelden worden uitgewisseld. - De evoluties binnen de regelgeving worden toegelicht. - Signalen naar de overheid worden doorgegeven. - Het herstelgericht groepsoverleg op school wordt opgevolgd. - Het proefproject schoolondersteuning in het basisonderwijs wordt geëvalueerd. Gelijke kansen - Onderwijs, LOP, scholen lager en secundair voltijds en deeltijds onderwijs, CLB s, politie, justitie, welzijnspartners, ARKTOS, CIRKANT Het opzetten van trajecten op maat binnen de systemen van leren en werken Regionaal Overlegplatform (ROP) leren en werken - Kwantitatieve en kwalitatieve gegevens worden uitgewisseld. - Knelpunten en goede praktijkvoorbeelden worden uitgewisseld

8 - De evoluties binnen de regelgeving worden toegelicht. - Signalen naar de overheid worden doorgegeven. Centra leren en werken, Syntra, ARKTOS, VDAB, CLB, RESOC, LOP, afgevaardigde promotoren voortraject/brugproject, DBO - 8 -