Gemeente West Maas en Waal. Perspectiefnota Alphen Altforst Appeltern Beneden-Leeuwen Boven-Leeuwen Dreumel Maasbommel Wamel

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Gemeente West Maas en Waal. Perspectiefnota 2013. Alphen Altforst Appeltern Beneden-Leeuwen Boven-Leeuwen Dreumel Maasbommel Wamel"

Transcriptie

1 Gemeente West Maas en Waal Perspectiefnota 2013 Alphen Altforst Appeltern Beneden-Leeuwen Boven-Leeuwen Dreumel Maasbommel Wamel

2 1

3 INHOUDSOPGAVE Aanbieding aan de raad 4 Vaststellingsbesluit 6 Leeswijzer 8 Deel 1 - Programma's 10 Programma 1 - Wonen, werken en recreëren 12 Programma 2 - Maatschappelijke zaken 14 Programma 3 - Fysieke leefomgeving 18 Programma 4 - Burger, bestuur en veiligheid 22 Algemene dekkingsmiddelen 26 Deel 2 - Financiën 30 Kaders en uitgangspunten 32 Financieel meerjaren perspectief 34 Bijlagen 36 Meerjaren investeringsplan 38 Actualisatie risico's 40 2

4 3

5 AANBIEDING AAN DE RAAD Hierbij bieden wij u de Perspectiefnota 2013 aan. Deze nota geeft de kaders, richtlijnen en uitgangspunten aan op basis waarvan het beleid voor de komende 4 jaar wordt vorm gegeven. De nota dient ter ondersteuning van uw kaderstellende rol, u kunt in een vroegtijdig stadium de kaders voor de komende jaren vast stellen. Op basis van uw besluitvorming over deze Perspectiefnota stellen wij de Programmabegroting op. Financieel uitgangspunt voor de opstelling van deze nota is de bijgestelde begroting 2012 op basis van de 1 e Burap 2012 en het bij de begroting 2012 gepresenteerde meerjarenperspectief Het meerjarenperspectief wordt nu uitgebreid met het jaar Extrapolatie naar 2016 heeft plaats gevonden op basis van bestaand beleid. In de nota zijn per programma de externe ontwikkelingen en beleidsvoornemens opgenomen, alsmede de daaruit voortvloeiende activiteiten. Hierbij zijn wij, gelet op de economische omstandigheden en de beperkte financiële middelen, uitgegaan van een bescheiden ambitieniveau. Het uitgangspunt blijft een solide financieel beleid. Wij hebben in dit kader ook een terughoudende ambitie betreffende nieuwe activiteiten. Om u een volledig beeld te schetsen presenteren wij u ook de doorlopende activiteiten. Dit zijn activiteiten uit voorgaande jaren die binnen het meerjarenperspectief van deze nota tot realisatie moeten komen. De raming van de Algemene Uitkering uit het Gemeentefonds hebben wij voorzichtigheidshalve gebaseerd op de decembercirculaire 2011 en een mogelijke korting als gevolg van de voorgenomen rijksbezuinigingen. De meicirculaire verschijnt naar verwachting medio juni. Mocht dit tot andere financiële inzichten leiden zullen wij u hierover aanvullend informeren. Op basis van de huidige inzichten ziet het meerjarenperspectief er als volgt uit: - = nadeel Bedragen x Saldo begroting Saldo begroting na 1e bestuursrapportage Ontwikkelingen perspectiefnota 2013 Autonome ontwikkelingen Bestaand beleid (heroverweging/intensivering) Voorstellen nieuw beleid Effecten ontwikkelingen perspectiefnota Saldo begroting na Perspectiefnota Ombuigingsvoorstellen/dekkingsplan Programma 2 - Budgetruimte WWB/Wmo Alg. dekkingsmiddelen - Inzet incidentele beleidsruimte 30 - Structurele inzet inc. beleidsruimte Onderuitputting kapitaallasten Lonen op nullijn Totaal ombuigingsvoorstellen/dekkingsplan Saldo begroting na ombuigingsvoorstellen/dekkingsplan De ontwikkelingen worden bij de programma s toegelicht. Een onzekere factor betreft de decentralisatie van rijkstaken. Om u hier inzicht in te verschaffen hebben wij een bijlage Actualisatie risico s opgenomen. Deze ontwikkelingen kunnen we nog niet financieel vertalen, maar het lijkt ons goed u hier al kennis van te laten nemen. 4

6 Voor het overige verwijzen wij u naar de Leeswijzer, waarin de aanpak en opzet van de Perspectiefnota is toegelicht. Wij zien als college uit naar een eerste moment van gedachten wisseling met u op 7 juni Op deze avond is er een technische vragenmarkt, die gevolgd wordt door een bestuurlijke voorbereidingsronde. Op deze avond kunt u met de ambtelijke organisatie en met ons college in gesprek c.q. vragen stellen. Vervolgens zal de formele behandeling van de Perspectiefnota 2013 plaats vinden in uw raadsvergadering van 28 juni Wij vertrouwen op een constructief overleg met uw raad. Hoogachtend, BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN WEST MAAS EN WAAL, De gemeentesecretaris, De burgemeester, P.G. Arissen Th.A.M. Steenkamp 5

7 VASTSTELLINGSBESLUIT Onderwerp: Perspectiefnota 2013 Nr. "invullen door griffier" De Raad van de gemeente West Maas en Waal, Gezien het voorstel van Burgemeester en Wethouders, d.d. 22 mei 2012, nr. BESLUIT: - In te stemmen met de Perspectiefnota 2013; - In te stemmen met de daarin opgenomen kaders en uitgangspunten; - In te stemmen met de opgenomen ombuigingsvoorstellen/dekkingsplan; - Het college opdracht te verstrekken de begroting op te stellen binnen de kaders van deze Perspectiefnota. Aldus vastgesteld in de openbare vergadering op 28 juni 2012 DE RAAD VAN DE GEMEENTE WEST MAAS EN WAAL, De griffier, De voorzitter, Mr. G.E.M. Gieling Th.A.M. Steenkamp 6

8 7

9 LEESWIJZER De indeling van de Perspectiefnota is, om eenheid in de P&C documenten te realiseren, in grote lijnen hetzelfde als de programmabegroting. In deel één vindt u de programma s en in deel twee wordt inzicht gegeven in de financiën. De paragrafen maken geen onderdeel uit van deze perspectiefnota. Mogelijke ontwikkelingen worden meegenomen bij de betreffende programma s. Deel 1: Programma s Per programma worden voor de herkenbaarheid onder het kopje Algemeen de omschrijving en doelstelling opgenomen. Bij het onderdeel Wat willen we bereiken herhalen wij de subdoelstellingen uit de programmabegroting. In deze perspectiefnota presenteren wij voor het eerst de effectindicatoren. Deze kunt u gebruiken bij de kaderstelling. Wenst op bij bepaalde doelstellingen andere effecten te bereiken als wij nu voorstellen kunt u dit bij de behandeling inbrengen. Logischerwijs heeft dit consequenties voor de onderdelen Wat gaan we daarvoor doen? en wellicht voor Wat mag het kosten, wij verzoeken u dan ook hierbij tevens voorstellen in dit kader te doen. Bij het onderdeel Wat gaan we daarvoor doen gaan we in op de activiteiten uit de programmabegroting De activiteiten zijn in deze perspectiefnota geactualiseerd (realisatie) en nieuwe activiteiten zijn opgenomen gerelateerd aan de subdoelstellingen zoals genoemd in het onderdeel Wat willen we bereiken. Onder het kopje realisatie geven wij aan wat naar de huidige inzichten het verwachte jaar van realisatie is. Om u een volledig beeld van de activiteiten te schetsen presenteren wij tevens de uit de voorgaande jaren doorlopende activiteiten. Na de (doorlopende) activiteiten volgt de tabel Wat mag het kosten. In deze tabel presenteren wij de financiële informatie uitgesplitst naar de volgende onderdelen: 1. Bestaand beleid 2012 = primaire begroting en vastgestelde begrotingswijzigingen 2. 1 e Bestuursrapportage 2012 = effecten uit de 1 e Bestuursrapportage Autonome ontwikkelingen = ontwikkelingen waarop wij in principe geen invloed uit kunnen oefenen 4. Bestaand beleid = ontwikkelingen in bestaand beleid 5. Voorstellen nieuw beleid = voorstellen voor nieuw beleid gerelateerd aan de doelstellingen 6. Ombuigingsvoorstellen = voorstellen voor dekkingsmaatregelen en ombuigingen Onder deze tabel lichten wij de ontwikkelingen en effecten van deze perspectiefnota toe. Per programma geven we ook inzicht in de investeringen die gepland zijn. We rapporteren over ontwikkelingen en noodzakelijke vervangingsinvesteringen. Deel 2: Financiën In dit deel schetsen wij de kaders en uitgangspunten voor het opstellen van deze perspectiefnota, en dus de programmabegroting en de financiële ontwikkelingen. De in deel 1 bij de programma s aangegeven financiële ontwikkelingen zijn in een totaal overzicht opgenomen: het financieel meerjarenperspectief. Het vertrekpunt in dit overzicht is het saldo van onze meerjarenbegroting Na verwerking van de structurele effecten uit de 1 e Bestuursrapportage 2012 en de financiële ontwikkelingen uit deze perspectiefnota wordt het saldo van baten en lasten na de voorgestelde ombuigingsvoorstellen voor de jaren 2013 tot en met 2016 gepresenteerd. Bijlagen Tot slot presenteren wij u in de bijlagen het Meerjareninvesteringsplan en de actuele nieuwe risico s. De uitgebreide risico-inventarisatie vindt plaats bij de programmabegroting. 8

10 9

11 Deel 1 Programma's 10

12 11

13 PROGRAMMA 1 - WONEN, WERKEN EN RECREËREN ALGEMEEN Omschrijving Dit programma omvat de beleidsvelden woningbouw, bedrijvigheid en werkgelegenheid, recreatie en toerisme en vergunningverlening, toezicht en handhaving. Doelstelling Een aantrekkelijke vitale gemeente om in te wonen, werken en recreëren met een goed voorzieningenniveau. Ontwikkelingen - Structuurvisie Gelderland Om flexibeler in te spelen op de veranderende behoeften en de regionale verschillen wil de provincie Gelderland de nieuwe structuurvisie op een andere manier vorm en inhoud geven. Samen met partners als gemeenten, Prorail, Kamer van Koophandel, waterschappen en ondernemers wil ze hier uitvoering aan geven. Dit proces moet, via cocreatie, resulteren in een nieuwe structuurvisie in WAT WILLEN WE BEREIKEN? 1. Iedereen kan in onze dorpen komen en blijven wonen. 2. Leefbaarheid van de dorpen behouden. 3. Economische groei realiseren en lokale werkgelegenheid bevorderen. 4. Aanwezige natuurwaarden en landschappelijke elementen behouden en mogelijk versterken. WAT GAAN WE DAARVOOR DOEN? Nieuwe activiteiten 1.1 Deltaprogramma rivieren Maas en Waal (Waalweelde) - Bepalen strategie - Uitwerken gebiedsopgave in ruimtelijke maatregelen via regioprocessen - Vaststellen Deltaprogramma Rivieren Realisatie Actualiseren Structuurvisies: Tuinen van Appeltern en Gouden Ham/de Schans 2013 Doorlopende activiteiten Realisatie 2.a Opstellen Visie leefbaarheid kernen Structuurvisie Dorpen (Wro) - Toekomstvisie 2030 (Wmo) - Uitvoeringsagenda leefbaarheid kernen - Evaluatie proces, Communicatie en Participatie 12

14 WAT MAG HET KOSTEN? Exploitatie Rekening Bedragen x Lasten Bestaand beleid e Bestuursrapportage Bestaand beleid - Toerekening GrEx 75 - Taakstelling personeel (GrEx) Taakstelling personeel (BWT) -15 Totaal bestaand beleid Totaal nieuw beleid Totaal lasten Baten Bestaand beleid e Bestuursrapportage Totaal bestaand beleid Totaal nieuw beleid Totaal baten Saldo van lasten en baten Toelichting ontwikkelingen 1 e Bestuursrapportage 2012 De structurele effecten betreffende dit programma hebben betrekking op administratieve wijzigingen. Bestaand beleid - Toerekening GrEx en Taakstelling personeel (GrEx) Bij de perspectiefnota 2012 hebt u besloten om, in verband met de afnemende bouwactiviteiten, minder (interne) lasten door te berekenen aan de grondexploitaties. Hierdoor neemt de doorbelasting aan onze exploitatie toe. Als ombuigingsvoorstel is een taakstelling opgenomen binnen de projecten en grondexploitaties. De jaarschijf 2016 is nieuw in deze perspectiefnota 2013 en heeft als basis de geraamde cijfers Om de oplopende doorbelasting en taakstelling door te laten werken moet de jaarschijf 2016 voor deze bedragen worden gemuteerd. - Taakstelling personeel (BWT) Met de vaststelling van de perspectiefnota 2012 hebt u besloten om een taakstelling te ramen in verband met de afname van het bouwvolume. De jaarschijf 2016 is gebaseerd op de geraamde cijfers voor Om de oplopende taakstelling door te laten werken moeten wij de jaarschijf 2016 voor dit bedrag aanpassen. Nieuw beleid Er is geen sprake van financiële effecten van nieuw beleid. 13

15 PROGRAMMA 2 - MAATSCHAPPELIJKE ZAKEN ALGEMEEN Omschrijving Dit programma omvat welzijn, onderwijs, sport, cultuur, zorg en sociale voorzieningen. Doelstelling Alle inwoners zijn zelfredzaam, doen mee in de samenleving en werken samen aan sociale samenhang en leefbaarheid. Ontwikkelingen - Doordecentralisatie huisvesting onderwijs Het Rijk wil de huisvestingsmiddelen voor buitenonderhoud van basisscholen decentraliseren naar de scholen. Daarnaast wil het extra budget voor voorschoolse educatie inzetten voor grote steden, in plaats van verdelen over alle gemeenten. Het volgt de lijn van de bestuursafspraken voor onderwijshuisvesting. Eerst komt onder gemeenten een draagvlakonderzoek, dan een besluit over wel of niet doordecentraliseren van buitenonderhoud en aanpassingen in het primair onderwijs. Als mogelijke ingangsdatum van de wetswijziging noemt het kabinet Wet werken naar vermogen (WWNV) Deze wet wordt een brede voorziening met zoveel mogelijk gelijke rechten, plichten en arbeidsmarktkansen voor mensen met arbeidsvermogen die nu nog gebruikmaken van de verschillende regimes van de Wet sociale werkvoorziening (Wsw), Wet werk en arbeidsondersteuning jonggehandicapten (Wet Wajong) en de Wet werk en bijstand (WWB)/Wet investeren in jongeren (WIJ). De uitkeringsvoorwaarden, financiering, ondersteuning en uitvoering van de huidige regelingen worden met de nieuwe wet zoveel mogelijk gelijk getrokken. - Jeugdzorg De provinciale jeugdzorg (Wet op de jeugdzorg), jeugdbescherming en jeugdreclassering, jeugd- GGZ (Zorgverzekeringswet) en de zorg voor licht verstandelijk gehandicapte jeugd (AWBZ) worden overgeheveld naar gemeenten. Uiterlijk in 2016 moet de decentralisatie van alle onderdelen van de zorg voor jeugd gerealiseerd zijn. Samen met de tijdelijke regeling CJG komt er één financiering en een nieuw wettelijk kader voor al deze vormen van ondersteuning en hulp aan kinderen en hun opvoeders. - Overheveling AWBZ De ondersteunende begeleiding moet dicht bij de burger, op het lokale niveau, door maatwerk georganiseerd worden. Om die reden heeft het Rijk besloten de functie begeleiding uit de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) te schrappen en de met de extramurale AWBZ-begeleiding te bereiken resultaten onder de reikwijdte van de compensatieplicht van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) te brengen. Bestaande rechten gaan niet over. In het regeerakkoord is afgesproken dat de gemeenten vanaf 2013 verantwoordelijk zijn voor die mensen die voor het eerst of opnieuw een beroep doen op begeleiding en vanaf 2014 voor alle mensen die in aanmerking komen voor begeleiding. WAT WILLEN WE BEREIKEN? 1. Jeugd en jongeren (tot 23 jaar) op een verantwoorde manier laten opgroeien en zorg dragen voor een zinvolle vrijetijdsbesteding. 2. Vergroten van de zelfredzaamheid van onze inwoners (Inwoners wonen zo lang mogelijk zelfstandig in een door henzelf gekozen omgeving). 3. Goede gezondheid en verantwoorde levensstijl van onze inwoners. 4. Bevorderen actieve en passieve deelname/betrokkenheid aan de samenleving. 5. Voorzieningenniveau dat bijdraagt aan de leefbaarheid in de kernen. 14

16 WAT GAAN WE DAARVOOR DOEN? Nieuwe activiteiten Realisatie 4.1 Implementeren Wet werken naar vermogen Opstellen uitvoeringsprogramma op basis van visie Leefbaarheid kernen 2013 Doorlopende activiteiten 1.a Implementeren decentralisatie jeugdzorg Activiteiten afhankelijk van wetgeving (zie ontwikkelingen) Realisatie a Realiseren gezondheidscentrum in Dreumel a Implementeren Welzijn nieuwe stijl b MFA Alphen Onderzoeken financieel haalbaar alternatief c De Rosmolen / Binnenbad Realiseren/vervangen 2014 WAT MAG HET KOSTEN? Exploitatie Rekening Bedragen x Lasten Bestaand beleid e Bestuursrapportage Autonome ontwikkelingen - Inburgering Bestaand beleid - Alcoholopvoeding p.m. p.m. p.m. p.m. - Huisvestingsvoorzieningen onderwijs 45 - Renovatie voetbalvelden 30 - Transitieplan BREED Vervangingsinvesteringen Totaal bestaand beleid Totaal nieuw beleid Totaal lasten Baten Bestaand beleid Totaal bestaand beleid Totaal nieuw beleid Totaal baten Saldo van lasten en baten

17 Toelichting ontwikkelingen 1 e Bestuursrapportage 2012 In deze bestuursrapportage zijn diverse structurele ontwikkelingen opgenomen. De belangrijkste betreffen de sociale voorzieningen. De ontwikkelingen inzake de IOAW, IOAZ en het Persoonsgebonden budget leveren voordelen op, de uitvoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning levert een structureel nadeel op. Autonome ontwikkelingen - Inburgering De maatschappelijke begeleiding voor inburgeringsplichtigen is in de huidige Wet inburgering opgenomen. De minister heeft tijdens de besprekingen over de wijzingen in de Wet inburgering in de Tweede Kamer toegezegd dat de maatschappelijke begeleiding per 1 januari 2013 gecontinueerd wordt. Gezien de afname van het budget Inburgering met ingang van 1 januari 2013 moeten wij rekening houden met jaarlijks aan extra lasten. Bestaand beleid - Alcoholopvoeding Het project alcoholopvoeding Durf nu loopt in 2012 af. U zult als raad een besluit moeten nemen over een vervolg. Hier kan budget mee gemoeid zijn. - Huisvestingsvoorzieningen onderwijs In de begroting is een jaarlijkse stelpost opgenomen voor huisvestingsvoorzieningen voor primair- en voortgezet onderwijs. In de perspectiefnota 2011 is besloten om de geraamde stelposten voor de jaarschijven in 2011 ineens toe te voegen aan de reserve onderwijshuisvesting. Dit resulteerde in eenmalige voordelen in deze jaarschijven. Vanaf het jaar 2016 moet deze stelpost weer worden opgevoerd. - Renovatie voetbalvelden Voor de stelselmatige renovatie van de voetbalvelden wordt 1 maal per 2 jaar een budget opgenomen. Voor de jaarschijf 2016 moet dit budget weer worden geraamd. - Transitieplan Breed Op 5 april 2012 hebt u besloten akkoord te gaan met transitieplan Breed. Het transitieplan houdt in dat Breed gaat omvormen tot een arbeidsbemiddelingsbedrijf. In 2012 is een aanvraag ingediend voor herstructureringsfaciliteiten, waarbij gemeenten 25% van de kosten van herstructurering zelf dienen te financieren. Voor onze gemeente gaat het om een bedrag van Vanaf 2013 is er, ondanks de omvorming, sprake van een geraamd negatief exploitatieresultaat van Breed. We moeten rekening houden met een extra gemeentelijke bijdrage. Wij ramen hiervoor in 2013, in 2014, in 2015 en in Vervangingsinvesteringen Dit betreft de lasten van de actualisatie van het meerjareninvesteringsplan. Zie ook onder het kopje Investeringen. Nieuw beleid Er is geen sprake van financiële effecten van nieuw beleid. Investeringen Bedrag Bijdragen Bedragen x WMO hulpmiddelen Buitenzwembad waterstofzuiger 9 9 Mobiele regeninstallatie 6 6 Totaal investeringen Toelichting investeringen De investeringen betreffen noodzakelijke vervangingsinvesteringen. Wij gaan er hierbij van uit dat u het bestaande beleid wil continueren. 16

18 17

19 PROGRAMMA 3 - FYSIEKE LEEFOMGEVING ALGEMEEN Omschrijving Dit programma omvat de beleidsontwikkeling, inrichting en ontwerp, beheer, onderhoud en exploitatie van onze openbare ruimte, verkeer, milieu en afval. Doelstelling Een gezonde, schone, veilige leefomgeving voor nu en in de toekomst, die een duurzaam evenwicht nastreeft tussen milieubesparing en belasting. Ontwikkelingen - Wetgeving onkruidbestrijdingsmethode op verharding en plantsoenen De aanpassing van de wet heeft een verbod op het gebruik van de onkruidbestrijdingsmiddelen tot gevolg. In 2012 wordt bepaald welke middelen nog gebruikt mogen worden. Dit kan tot gevolg hebben dat wij andere bestrijdingsmethodes moeten gaan gebruiken. - Hervorming gemeenschappelijke regeling MARN In regionaal verband wordt nagedacht over het anders organiseren van het takenpakket van de MARN. De realisatie hiervan is afhankelijk van de snelheid, waarmee keuzes in regionaal verband worden gemaakt. Het op de juiste manier afwikkelen van bestuurlijke, personele, organisatorische, juridische en financiële belangen van MARN vergt tijd en vraagt een gefaseerde opbouw. WAT WILLEN WE BEREIKEN? 1. Een nette, goed onderhouden, veilige en functionele leefomgeving. 2. Goede en veilige bereikbaarheid van de kernen en buitengebied voor alle verkeersdeelnemers. 3. Creëren en behouden van een duurzame, gezonde en schone leefomgeving en bijdragen aan oplossingen voor (boven)lokale klimaatproblematiek. WAT GAAN WE DAARVOOR DOEN? Nieuwe activiteiten Realisatie 1.1 Aanpassen van beheerssystemen t.b.v. BGT Opstellen verkeersveiligheidsplannen / fietsvoorziening / schoolomgeving (p2) Herzien en digitaliseren wegenlegger Realiseren samenwerkingsvorm waterketen Rivierenland Opstellen Milieubeleidsvisie Uitvoeren projecten Regio Rivierenland programmaraad Aantrekkelijk - Gezamenlijk energieloket - Effectmonitoring van het uitvoeringsprogramma - Energie uit de rivier (st-maas-waalsymbiose) - Zonne-energie bij bedrijven - Zonne-energie bij particulieren - Energiekansenkaart - Gemeentelijke energieconvenanten

20 Doorlopende activiteiten Realisatie 1.a Opstellen bomenbeleidsplan 2013 WAT MAG HET KOSTEN? Exploitatie Rekening Bedragen x Lasten Bestaand beleid e Bestuursrapportage Autonome ontwikkelingen - Onkruidbestrijdingsmethode p.m. p.m. p.m. p.m. - Actualisering wegenlegger 30 - Effect bestuursakkoord water p.m. p.m. p.m. p.m. Bestaand beleid - Nieuwe/vervangingsinvesteringen Verkeersteller -5 Totaal bestaand beleid Regionale projecten programmaraad p.m. p.m. p.m. p.m. Aantrekkelijk Totaal nieuw beleid Totaal lasten Baten Bestaand beleid e Bestuursrapportage Totaal bestaand beleid Totaal nieuw beleid Totaal baten Saldo van lasten en baten Toelichting ontwikkelingen 1 e Bestuursrapportage 2012 De structurele effecten van de bestuursrapportage zijn minimaal. Er is alleen sprake van een administratieve wijziging met structurele effecten. Per saldo heeft deze wijziging geen financieel effect. Autonome ontwikkelingen - Onkruidbestrijdingsmethode In 2012 wordt op basis van wetgeving betreffende onkruidbestrijding op verharding en plantsoenen bepaald welke bestrijdingsmiddelen nog gebruikt mogen worden. Dit kan tot gevolg hebben dat wij andere bestrijdingsmethoden moeten gaan gebruiken. Wij ramen de financiële consequenties hiervan voorlopig pro memorie. - Actualisering wegenlegger In de Wegenwet is opgenomen dat iedere gemeente een wegenlegger moet hebben en bijhouden. Wij hebben een sterk verouderde wegenlegger die geactualiseerd moet worden. De kosten voor deze actualisatie bedragen Gelet op het incidentele karakter van deze uitgave stellen wij voor deze te dekken ten laste van de incidentele beleidsruimte. Zie ook het Financieel Meerjarenperspectief. 19

21 - Samenwerkingsvorm watersector Rivierenland - effect bestuursakkoord water In het Bestuursakkoord Water 2011 is aangegeven dat het mogelijk moet zijn om in Nederland in 2020 zo n 380 miljoen minder uit te geven in de waterketen. Deze besparing moet mogelijk worden door samenwerkingen tussen gemeenten onderling en ook samenwerkingen met het waterschap. Eind 2012 moet duidelijk zijn hoe wij in de Regio Rivierenland de waterketen het meest doelmatig kunnen inrichten. Bij dit besluit wordt ook gekozen voor een samenwerkingsvorm. Dit kan grote consequenties, op het gebied van personeel en financiën, hebben voor onze organisatie. Bestaand beleid - Vervangingsinvesteringen Dit betreft de lasten van de actualisatie van het meerjareninvesteringsplan. Zie ook onder Investeringen. - Verkeersteller De vervanging van de verkeersteller is geraamd in De jaarschijf 2016 heeft als basis de geraamde cijfers van Dit bedrag moet daarom in 2016 worden gecorrigeerd. Nieuw beleid - Regionale projecten programmaraad Aantrekkelijk De samenwerkende gemeenten in Rivierenland hebben de doelstelling dat in % van het energieverbruik wordt opgewekt door duurzame energie. Op dit moment wordt circa 3,6% gehaald. De afgelopen jaren heeft de realisatie van de doelstellingen een ad hoc-karakter gehad, waarbij de verantwoordelijkheid voor de realisatie niet was geborgd. Er is voor een uitvoeringsprogramma vastgesteld dat daar verandering in moet brengen, de focus komt te liggen op de opwekkingskant van duurzame energie. Hiervoor worden diverse projecten in regioverband uitgevoerd. De hiermee gemoeid zijnde kosten zijn nog niet bekend. Investeringen Bedrag Bijdragen Bedragen x Beheerssysteem BGT Vervanging 2 aanhangwagens 9 9 Vervanging transportbussen Totaal investeringen Toelichting investeringen - Beheersysteem BGT De Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT)/Informatiemodel Grootschalige Geografie (IMGEO) is een uniform, landelijk dekkend grootschalig en objectgericht topografisch bestand. De Grootschalige Basiskaart Nederland (GBKN) wordt vervangen door de BGT. De opbouw en het beheer van de BGT/IMGEO is een verantwoordelijkheid van de gezamenlijke bronhouders. De gemeente is bronhouder én tevens gebruiker. De invoering van de BGT zorgt voor grote technische en inhoudelijke wijzigingen en vraagt om organisatorische wijzigingen in de reguliere processen. Wij ramen de kosten voor 2013 op Vervangingsinvesteringen De overige investeringen betreffen noodzakelijke vervangingsinvesteringen. 20

22 21

23 PROGRAMMA 4 - BURGER, BESTUUR EN VEILIGHEID ALGEMEEN Omschrijving Het programma omvat de dienstverlening aan burgers, het functioneren van het bestuur en de organisatie en de integrale veiligheid. Doelstelling Voldoende waardering van onze burgers, bedrijven en instellingen voor de kwaliteit van ons bestuur en onze dienstverlening en een zo optimaal mogelijk gevoel van veiligheid in onze gemeente. Daarnaast het beperken en bestrijden van brand, ongevallen en rampen. Ontwikkelingen - Kabinetsvoornemen vermindering volksvertegenwoordiging Het wetsvoorstel Vermindering aantal leden vertegenwoordigende lichamen heeft mede tot doel het aantal raadsleden te verminderen. Op basis van het wetsvoorstel zal de raad van onze gemeente bestaan uit 13 raadsleden. Dit heeft ook gevolgen voor het aantal wethouders dat benoemd mag worden. Er kunnen maximaal 3 wethouders worden benoemd. - Wet nadeelcompensatie en schadevergoeding Het wetsvoorstel regelt twee onderwerpen uit het overheidsaansprakelijkheidsrecht: - Nadeelcompensatie Rechtmatig overheidshandelen leidt in de praktijk regelmatig tot schade. Momenteel bestaan er regelingen over nadeelcompensatie in verschillende wetten en regelingen. Om het nadeelcompensatierecht overzichtelijker te maken, omvat het voorstel een algemene regeling in de Awb voor nadeelcompensatie. - Schadevergoeding bij onrechtmatige besluiten Schade die is veroorzaakt door onrechtmatig overheidshandelen moet worden vergoed. Het wetsvoorstel beoogt een duidelijke competentieverdeling tussen de bestuursrechter en de burgerlijke rechter voor schadeverzoeken wegens onrechtmatige besluiten. Het wetsvoorstel is een formalisering van het schadevergoedingsrecht. Deze formalisering, in combinatie met de huidige economische situatie, kan een toename van verzoeken tot schadevergoeding veroorzaken. - Wetsvoorstel wijzigingen Wet Gemeenschappelijke Regelingen Dit betreft wijzigingen in het kader van de dualisering gemeente- en provinciebestuur in relatie tot de Wet Gemeenschappelijke Regelingen. Het is nog niet duidelijk wanneer het wetsvoorstel gewijzigd gaat worden. Enkele punten waarop het betrekking heeft zijn de introductie van een lichte samenwerkingsvorm met rechtspersoonlijkheid en de versterking van de invloed van raden op begroting en jaarrekening van het openbaar lichaam en het gemeenschappelijk orgaan. - Aanbestedingswet Naar verwachting treedt op 1 januari 2013 de nieuwe Aanbestedingswet in werking. De belangrijkste wijzigingen in de nieuwe wet zijn codificering van het begrip proportionaliteit, een verzwaring van de motiveringsplicht en een vermindering van de administratieve lasten. Dat laatste zal gepaard gaan met het verplicht gebruik moeten maken van Tenderned. WAT WILLEN WE BEREIKEN? 1. Kwalitatief voldoende dienstverlening aan burgers, bedrijven en instellingen denkend vanuit de klant. 2. Het vergroten van het gevoel van veiligheid bij burgers. 3. Burgers, maatschappelijke instellingen en bedrijven voelen zich optimaal betrokken bij de totstandkoming van ons beleid en zijn tevreden over de kwaliteit van ons bestuur. 22

24 WAT GAAN WE DAARVOOR DOEN? Nieuwe activiteiten Realisatie 3.1 Uitvoeren actieplan KTO Doorlopende activiteiten Realisatie 1.a Implementatie servicenormen b Opstellen telefoonprotocol c Uitvoeren Concernplan d Inrichten gemeentelijk Klantcontactcentrum (KCC) a Implementeren werkwijze burgerparticipatie b Uitvoeren communicatieplan structuurvisie dorpen 2013 WAT MAG HET KOSTEN? Exploitatie Rekening Bedragen x Lasten Bestaand beleid e Bestuursrapportage Autonome ontwikkelingen - Vermindering politieke ambtsdragers Bestaand beleid - Huisvesting Klant Contact Centrum p.m. p.m. p.m. p.m. - Vervangingsinvesteringen 8 Totaal bestaand beleid Nieuw beleid - Implementatie Burgernet Invoering "Het Nieuwe Werken" p.m. p.m. p.m. p.m. Totaal nieuw beleid Totaal lasten Baten Bestaand beleid e Bestuursrapportage Totaal bestaand beleid Totaal nieuw beleid Totaal baten Saldo van lasten en baten Toelichting ontwikkelingen 1 e Bestuursrapportage 2012 De structurele effecten uit deze bestuursrapportage zijn marginaal. 23

25 Toelichting ontwikkelingen Autonome ontwikkelingen - Vermindering politieke ambtsdragers Vooruitlopend op de aanname van het wetsvoorstel vermindering aantal politieke ambtsdragers, heeft het Rijk een korting op het Gemeentefonds doorgevoerd. Deze korting is al verwerkt in onze begroting. Uitgaande van het aantal inwoners van onze gemeente betekent dit een korting van ca Het verminderen van het aantal politieke ambtsdragers moet leiden tot een besparing op de loonkosten en de kosten van directe ondersteuning. Deze vermindering van rijksmiddelen wordt doorgezet naar minder uitgaven aan politieke ambtsdragers en de daaraan verbonden ondersteuning in de vorm van een taakstelling met ingang van Het wetsvoorstel vermindering aantal politieke ambtsdragers is nog niet aangenomen. Zie ook onder Ontwikkelingen. Bestaand beleid - Huisvesting Klantcontactcentrum (KCC) Bij de inrichting van het KCC zijn twee doelstellingen van wezenlijk belang. Het realiseren van de meest efficiënte werkwijze en een hoge kwaliteit van dienstverlening. Om dit te kunnen realiseren is het noodzakelijk enkele fysieke aanpassingen binnen het gemeentehuis te aan te brengen. Veelal aanpassingen die kunnen samenvallen met onderhoudswerkzaamheden. De kosten die gemaakt moeten worden om het KCC te huisvesten kunnen daarom gedeeltelijk uit het onderhoudsbudget gedekt worden. De mogelijkheid bestaat dat voor een nog nader te bepalen deel aanvullende financiële middelen nodig zijn. - Vervangingsinvesteringen Dit betreft de lasten van de actualisatie van het meerjareninvesteringsplan. Zie ook onder Investeringen. Nieuw beleid - Implementatie Burgernet Wij hebben ingestemd met de implementatie van Burgernet in onze gemeente. Het relatiebeheer zal worden uitgevoerd door Bureau Burgernet. Hiervoor is vanaf 2013 jaarlijks een bedrag nodig van Invoering Het Nieuwe Werken Bij het nieuwe werken gaat het om flexibiliteit in werktijden en arbeidsplaatsen. Een ontwikkeling die in Nederland onomkeerbaar blijkt te zijn en past bij de nieuwe werknemer. Deze ontwikkeling is van belang om onze organisatie te kunnen verjongen en een betere en efficiëntere ondersteuning van de klant te kunnen bieden. Zo zullen bijvoorbeeld medewerkers (in bepaalde functies) desgewenst de klant thuis bezoeken. Het management zal nog meer dan nu sturen op het behalen van doelen en niet op het proces daarnaartoe. Medewerkers zullen locatieonafhankelijk moeten kunnen werken. Om dit mogelijk te maken is een investering nodig in opleiding, infrastructuur, communicatiemiddelen en huisvesting. Vooralsnog ramen wij de kosten hiervoor pro memorie. Investeringen Bedrag Bijdragen Bedragen x Toebehoren keuken gemeentehuis 8 8 Totaal investeringen

26 25

27 ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN ALGEMEEN Omschrijving Binnen de begroting bestaat onderscheid tussen algemene dekkingsmiddelen en specifieke dekkingsmiddelen. Specifieke dekkingsmiddelen zijn de inkomsten die direct samenhangen met een bepaald programma. Dat kunnen de inkomsten zijn van het Rijk met een specifiek bestedingsdoel (bijvoorbeeld voor de uitvoering van de Wet Werk en Bijstand in programma 2), de opbrengsten uit verkoop van gronden (programma 1) of opbrengsten uit verleende diensten, zoals het verstrekken van een paspoort (programma 4). Ook de rioolheffing en de afvalstoffenheffing zijn specifieke dekkingsmiddelen. De specifieke dekkingsmiddelen worden rechtstreeks binnen het betreffende programma verantwoord. De algemene dekkingsmiddelen zijn dekkingsmiddelen die vrij aan te wenden zijn. De besteding van deze inkomsten is op voorhand niet gebonden aan een bepaald programma of doel, maar wordt ingezet ter dekking van de tekorten op de programma s. De dekking bestaat voor het grootste gedeelte uit de algemene uitkering uit het gemeentefonds en de lokale heffingen die niet bestedingsgebonden zijn. De overige dekkingsmiddelen bestaan uit rentebaten en de post onvoorzien Doelstelling We willen een financieel gezonde gemeente voor nu en in de toekomst zijn. Om dit te bereiken voeren wij een verantwoord en stabiel financieel beleid met sluitende begrotingen, waarbinnen ruimte wordt gemaakt voor noodzakelijke en gewenste veranderingen van beleid en het opvangen van onvoorziene omstandigheden. Wij maken voortdurend een afweging tussen onze bestuurlijke ambities en de daarvoor beschikbare middelen. Ontwikkelingen Er zijn geen nieuwe externe ontwikkelingen te melden. WAT MAG HET KOSTEN? Exploitatie Rekening Bedragen x Lasten Bestaand beleid e Bestuursrapportage Autonome ontwikkelingen - Loonontwikkeling Prijsontwikkeling 76 Bestaand beleid - Loonontwikkeling (periodieken) 58 - Taakstelling personeel (overhead) Kapitaallasten (vrijval) -113 Totaal bestaand beleid Totaal nieuw beleid Totaal lasten

28 Exploitatie Rekening Baten Bestaand beleid e Bestuursrapportage 2012 Autonome ontwikkelingen - Algemene uitkering Bestaand beleid - Opbrengst OZB (inflatie/areaal) 45 Totaal bestaand beleid Totaal nieuw beleid Totaal baten Saldo van lasten en baten Toelichting ontwikkelingen 1 e Bestuursrapportage 2012 De effecten uit deze bestuursrapportage betreffen voornamelijk aanpassingen van de personeelskosten en een stijging van de pensioenpremie. Lasten Autonome ontwikkelingen - Loon- en prijsontwikkeling In de huidige meerjarenbegroting is rekening gehouden met een loon- en prijsontwikkeling. De jaarschijf 2016 is, met als basis de geraamde cijfers van 2015, nieuw in deze perspectiefnota. Voor 2016 moet nog rekening worden gehouden met een verhoging van de lonen en prijzen ten opzichte van Bestaand beleid - Loonontwikkeling (periodieke verhogingen) In de huidige meerjarenbegroting wordt rekening gehouden met een jaarlijkse stijging van de loonkosten als gevolg van periodieke verhogingen. Jaarschijf 2016 is nieuw in deze perspectiefnota 2013 en heeft als basis de geraamde cijfers van Voor 2016 moeten wij nog rekening houden met een verhoging ten opzichte van Taakstelling in verband met overhead In de perspectiefnota 2012 is als gevolg van een vermindering van bouwactiviteiten een taakstelling opgenomen voor vermindering van overhead. De jaarschijf 2016 is nieuw in deze perspectiefnota 2013 en heeft als basis de geraamde cijfers van Om de oplopende taakstelling door te laten werken moet de jaarschijf 2016 voor dit bedrag worden gemuteerd. - Vrijval kapitaallasten De jaarlijkse vrijval van kapitaallasten is in de jaarschijven van de huidige meerjarenbegroting reeds verwerkt. In deze perspectiefnota 2013 is jaarschijf 2016 toegevoegd. 27

29 Toelichting ontwikkelingen Baten Autonome ontwikkelingen - Algemene uitkering Na het stuklopen van de onderhandelingen in het Catshuis is op 26 april 2012 het zogenoemde wandelgangenakkoord tussen D66, Groen Links, CU, VVD en CDA gesloten. Hierin hebben deze vijf partijen afspraken gemaakt voor ingrijpende voorstellen om de overheidsfinanciën op orde te brengen. Tot welke bezuinigingen en tot welke effecten dit leidt op de algemene uitkering uit het gemeentefonds is nog onzeker. Vooralsnog gaan wij uit van een korting op de algemene uitkering van ca De circulaire met uitgebreide informatie over de accressen en andere ontwikkelingen in het gemeentefonds verschijnt naar verwachting medio juni Bestaand beleid - Opbrengst OZB In de meerjarenbegroting wordt rekening gehouden met een jaarlijkse aanpassing van de opbrengsten Onroerende Zaakbelastingen als gevolg van inflatiecorrectie en areaaluitbreiding. Jaarschijf 2016 is nieuw in deze perspectiefnota met als basis de geraamde cijfers van Voor 2016 moet nog rekening worden gehouden met een verhoging van de opbrengsten OZB ten opzichte van

30 29

31 Deel 2 Financiën 30

32 31

33 KADERS EN UITGANGSPUNTEN Voor het opstellen van de perspectiefnota hanteren wij de volgende grondslagen. Deze gelden tevens als kaders en uitgangspunten voor het opstellen van de programmabegroting Onderdeel Grondslag Toelichting Loonontwikkeling Prijsontwikkeling Rente Huren en pachten Subsidies Belastingen 0,0% Het huidige salarispeil is conform de vastgestelde CAO , inclusief eindejaarsuitkering en reguliere periodieke verhogingen. Deze CAO loopt tot december Voor de jaren 2013 tot en met 2016 gaan wij uit van de nullijn. 1,0% Het indexeringspercentage voor materiële lasten en subsidies voor 2013 tot en met 2016 bedraagt 1% per jaar. 4,0% Als rentepercentage hanteren wij 4%, zowel over het financieringstekort als voor de berekening van de kapitaallasten van nieuwe investeringen en bespaarde rente over het eigen vermogen. 1,0% Het indexeringspercentage is gelijk aan het percentage voor de prijsontwikkeling van de materiële lasten en subsidies. 1,0% Idem divers Voor de jaren houden wij rekening met een stijging van 0,5% per jaar. Aantal inwoners Per Per Per Per Aantal woningen Per Per Per Per Overige Algemene uitkering Onvoorzien Decembercirculaire 2011 Leges en heffingen 100% kostendekkend De groei hebben wij gebaseerd op ons woningbouwprogramma en de verwachte demografische ontwikkelingen binnen onze gemeente De groei hebben wij gebaseerd op ons woningbouwprogramma. De raming van de algemene uitkering is gebaseerd op de decembercirculaire 2011 en een mogelijke korting als gevolg van de voorgenomen rijksbezuinigingen. Actualisatie vindt plaats na publicatie van de junicirculaire Voor de post onvoorzien ramen wij conform de bestendige gedragslijn een bedrag van voor incidentele onvoorziene uitgaven 32

34 33

35 FINANCIEEL MEERJAREN PERSPECTIEF - = nadeel Bedragen x Saldo begroting Saldo op basis van begroting Structurele effecten 1 e Bestuursrapportage Saldo begroting na 1e bestuursrapportage Ontwikkelingen perspectiefnota 2013 Autonome ontwikkelingen Programma 2 - Inburgering Programma 3 - Onkruidbestrijdingsmethode p.m. p.m. p.m. p.m. - Actualisering wegenlegger Effect bestuursakkoord water p.m. p.m. p.m. p.m. Programma 4 - Vermindering politieke ambtsdragers Alg. dekkingsmiddelen - Loonontwikkeling Prijsontwikkeling Algemene uitkering Totaal autonome ontwikkelingen Bestaand beleid Programma 1 - Toerekening GrEx Taakstelling personeel (GrEx) 35 - Taakstelling personeel (BWT) 15 Programma 2 - Alcoholopvoeding p.m. p.m. p.m. p.m. - Huisvestingsvoorzieningen onderwijs Renovatie voetbalvelden Transitieplan BREED Vervangingsinvesteringen Programma 3 - Nieuwe/vervangingsinvesteringen Verkeersteller (vervanging) 5 Programma 4 - Huisvesting Klant Contact Centrum p.m. p.m. p.m. p.m. - Vervangingsinvesteringen -8 Alg. dekkingsmiddelen - Loonontwikkeling (periodieken) Taakstelling personeel (overhead) 10 - Kapitaallasten (vrijval) Opbrengst OZB (inflatie/areaal) 45 Totaal bestaand beleid Voorstellen nieuw beleid Programma 3 - Reg. projecten programmaraad Aantrekkelijk p.m. p.m. p.m. p.m. Programma 4 - Implementatie Burgernet Invoering "Het Nieuwe Werken" p.m. p.m. p.m. p.m. Totaal nieuw beleid Effecten perspectiefnota Saldo begroting na perspectiefnota Ombuigingsvoorstellen/dekkingsplan Programma 2 - Budgetruimte WWB/WMO Alg. dekkingsmiddelen - Inzet incidentele beleidsruimte 30 - Structurele inzet incidentele beleidsruimte Onderuitputting kapitaallasten Lonen op nullijn Totaal ombuigingsvoorstellen Saldo baten en lasten na ombuigingsvoorstellen

36 Toelichting ontwikkelingen De ontwikkelingen worden bij de programma s nader toegelicht. Ombuigingsvoorstellen - Budgetruimte WWB/Wmo De jaarrekeningen van de afgelopen jaren geven (forse) positieve resultaten te zien. Een analyse van deze resultaten laat binnen de onderdelen Bijstandverlening, inkomensvoorzieningen en Wet Maatschappelijke Ondersteuning structureel overschotten zien en dan met name binnen de verstrekkingen. Wij stellen voor om deze budgetten reëel te ramen en de budgetten met te verlagen, en dit bedrag in te zetten als ombuiging c.q. dekking. - Inzet incidentele beleidsruimte Binnen onze begroting is een stelpost opgenomen voor het opvangen van incidentele lasten (nieuw) beleid. Deze is gevormd door incidentele baten (bespaarde rente van reserves en voorzieningen) waar nog geen incidentele lasten tegenover staan. Voorgesteld wordt om de eenmalige kosten van de actualisatie van de wegenlegger ( ) in 2013 te dekken door de inzet van incidentele beleidsruimte. Daarnaast stellen wij voor om met ingang van 2015 een deel van deze incidentele ruimte als structureel dekkingsmiddel in te zetten. - Onderuitputting kapitaallasten In de meerjarenbegroting nemen wij kapitaallasten op die voortvloeien uit de investeringen in het meerjareninvesteringsplan. In de praktijk blijkt dat de uitvoering van deze investeringen niet altijd conform planning verloopt, waardoor jaarlijks ruimte ontstaat binnen het geraamde budget kapitaallasten. Wij stellen voor om jaarlijks vooruitlopend op deze onderuitputting een bedrag van op te nemen. - Loonontwikkeling In de huidige meerjarenbegroting hebben wij rekening gehouden met een jaarlijkse loonontwikkeling van 2%. Het huidige salarispeil in onze begroting is conform de vastgestelde CAO Deze loopt tot 31 december Gelet op de huidige ontwikkelingen stellen wij voor om voor de jaren 2013 tot en met 2016 de nullijn te hanteren. 35

37 Bijlagen 36

38 37

39 MEERJAREN INVESTERINGSPLAN Bedragen x Omschrijving v/n Netto Bij- invest dragen Programma 1 - Wonen, werken en recreëren Programma 2 - Maatschappelijke zaken 2013: Hulpmiddelen WMO n : Hulpmiddelen WMO n : Hulpmiddelen WMO n : Hulpmiddelen WMO n Buitenzwembad waterstofzuiger (2015) v 9 9 Mobiele regeninstallatie (2015) v 6 6 Totaal programma Programma 3 - Fysieke leefomgeving Beheerssysteem BGT (2013) n Bus 93-BZ-SV (2014) v Bus 94-BZ-SV (2014) v Aanhangwagen (2014) v 5 5 Hogedrukreiniger (2014) v 2 2 Klikokantelaar (2014) v 3 3 Vervanging 2 aanhangwagens (2015) v 9 9 Vervanging transportbussen (2016) v Gemeentelijk rioleringsplan (GRP): vervangingen GRP v vervangingen GRP v vervangingen GRP v vervangingen GRP v Gemeentelijk rioleringsplan (GRP): maatregelen waterplan n maatregelen waterplan n maatregelen waterplan n maatregelen waterplan n Totaal programma Programma 4 - Burger, bestuur en veiligheid Testapparatuur ademlucht (2013) v 8 8 Personeels-/materieel wagen Beneden-Leeuwen (2013) v Uniformen 49 korpsleden (2013) v stuks ladders + lagedruk slangen (2013) v 5 5 Randapparatuur C 2000 (2013) v Koffieautomaten gangen (2013) v 5 5 Verrijdbare stelling archief (2013) v Divers materieel brandweer (2014) v Telefooncentrale (2014) v Ademluchttoestellen (2015) v Motorspuit aanhangwagen (2015) v Inrichting gemeentehuis (2015) v Toebehoren keuken gemeentehuis (2016) v 8 8 Totaal programma TOTAAL

40 Omschrijving v/n Netto Bij- invest dragen TOTAAL Waarvan: - vervangingsinvesteringen vervangingsinvesteringen vervangingsinvesteringen vervangingsinvesteringen nieuwe/uitbreidingsinvesteringen nieuwe/uitbreidingsinvesteringen nieuwe/uitbreidingsinvesteringen nieuwe/uitbreidingsinvesteringen Toelichting Volgens de nota Activabeleid geldt als ondergrens voor het activeren van investeringen een bedrag van Dit uitgangspunt is in bovenstaand meerjareninvesteringsplan verwerkt. De (geringe) financiële effecten moeten echter nog in onze meerjarenbegroting worden verwerkt. 39

41 ACTUALISATIE RISICO'S In deze perspectiefnota nemen wij voor het eerst een actualisatie van de risico s op. De volledige risico-inventarisatie maken wij op bij de programmabegroting Hierop vooruitlopend willen wij toch al de op dit moment te voorziene nieuwe risico s presenteren. 1. Decentralisatie van rijkstaken, dit betreft: a. Huisvesting onderwijs Het Rijk wil de huisvestingsmiddelen voor buitenonderhoud van basisscholen decentraliseren naar de scholen. Daarnaast wil het extra budget voor voorschoolse educatie inzetten voor grote steden, in plaats van verdelen over alle gemeenten. b. Wet werken naar vermogen (WWNV) Deze wet vervangt diverse wetten en zorgt voor uniforme uitkeringsvoorwaarden, financiering, ondersteuning en uitvoering. c. Jeugdzorg Uiterlijk 2016 moet de decentralisatie van alle onderdelen van de zorg voor de jeugd gerealiseerd zijn. d. Overheveling AWBZ In het regeerakkoord is afgesproken dat de gemeenten vanaf 2013 verantwoordelijk zijn voor die mensen die voor het eerst of opnieuw een beroep doen op begeleiding en vanaf 2014 voor alle mensen die in aanmerking komen voor begeleiding. De financiële effecten van de decentralisaties zijn nog niet te overzien, wij willen u alvast deelgenoot maken van de mogelijke risico s op dit terrein. 2. Gemeenschappelijke regeling Breed Betreffende de GR Breed bent u akkoord gegaan met het transitieplan. Op grond hiervan ontstaat een geraamd negatief exploitatieresultaat in de komende jaren. Dit te verwachten tekort hebben wij bij de financiële ontwikkelingen opgenomen. Zie ook programma 2. Hierbij is nog geen rekening gehouden met de consequenties van de Wet werken naar vermogen en mogelijke aanvullende rijksbezuinigingen. De mogelijke financiële effecten hiervan zijn nog niet te bepalen. 3. Uitwijkfaciliteit ICT In het kader van continuïteit van de IT gerelateerde bedrijfsvoering zullen wij een gemeentebrede disasterrecovery-oplossing (uitwijkfaciliteiten) op moeten zetten. Deze voorziening regelt dat bij een calamiteit de IT-middelen zo snel mogelijk weer beschikbaar zijn. In het Egem-I plan is hier geen rekening mee gehouden. 40

Omschrijving Het programma omvat de dienstverlening aan burgers, het functioneren van het bestuur en de organisatie en de integrale veiligheid.

Omschrijving Het programma omvat de dienstverlening aan burgers, het functioneren van het bestuur en de organisatie en de integrale veiligheid. PROGRAMMA 4 - BURGER, BESTUUR EN VEILIGHEID ALGEMEEN Omschrijving Het programma omvat de dienstverlening aan burgers, het functioneren van het bestuur en de organisatie en de integrale veiligheid. Doelstelling

Nadere informatie

Inhoudsopgave. I Inleiding 3. II Kaders begroting III Financiële beschouwing begroting 2014 en meerjarenraming 4

Inhoudsopgave. I Inleiding 3. II Kaders begroting III Financiële beschouwing begroting 2014 en meerjarenraming 4 Perspectiefnota 2014 Inhoudsopgave blz. I Inleiding 3 II Kaders begroting 2014 3 III Financiële beschouwing begroting 2014 en meerjarenraming 4 Bijlagen: begrotingscirculaire 2014-2017 provincie Groningen

Nadere informatie

Te berikken effekt De raadsvergadering waarin de programmabegroting 2013 wordt vastgesteld wordt niet belast met discussies over kaders.

Te berikken effekt De raadsvergadering waarin de programmabegroting 2013 wordt vastgesteld wordt niet belast met discussies over kaders. Riedsútstel Ried : 2 februari 2012 Status : Besluitvormend Agindapunt : 11 Portefúljehâlder : K. Antuma Amtner : E. Plantinga Taheakke : Conceptraadsbesluit Op besjen : - Underwerp Uitgangspunten voor

Nadere informatie

Inhoudsopgave. I Inleiding 3. II Financiële beschouwing begroting 2016 en meerjarenraming 3. III Kaders begroting

Inhoudsopgave. I Inleiding 3. II Financiële beschouwing begroting 2016 en meerjarenraming 3. III Kaders begroting Perspectiefnota 2016 Inhoudsopgave blz. I Inleiding 3 II Financiële beschouwing begroting 2016 en meerjarenraming 3 III Kaders begroting 2016 4 Bijlagen: begrotingscirculaire 2016-2019 provincie Groningen

Nadere informatie

Raadsvoorstel agendapunt

Raadsvoorstel agendapunt Raadsvoorstel agendapunt Aan de raad van de gemeente IJsselstein Zaaknummer : 489473 Datum : 10 oktober 2017 Programma : Alle Blad : 1 van 6 Commissie : Bestuur Portefeuillehouder: mr. P.J.M. van Domburg

Nadere informatie

Meerjarenbegroting Gemeentefinanciën Bloemendaal

Meerjarenbegroting Gemeentefinanciën Bloemendaal Meerjarenbegroting 2019-2022 1 Belangrijke data: 25 september 2018 vastgesteld in college 11 oktober 2018 informatiebijeenkomst (beeldvormend - technisch) 16, 17 en 18 oktober 2018 commissiebehandeling

Nadere informatie

Bijlagen 1 Voorjaarsnota

Bijlagen 1 Voorjaarsnota Raadsvoorstel Agendapunt: Onderwerp Voorjaarsnota 2012 Datum voorstel 10 april 2012 Datum raadsvergadering 15 mei 2012 Bijlagen 1 Voorjaarsnota Ter inzage Aan de gemeenteraad, 0. Samenvatting De voorjaarsnota

Nadere informatie

Samenleving, Bestuur en Ruimte

Samenleving, Bestuur en Ruimte Agendapunt 6 Aan de raad van de gemeente IJsselstein Raadsstuknummer: 2010/31770 Datum: 21 september 2010 programma: Blad: 1 van 5 cluster: Samenleving, Bestuur en Ruimte portefeuillehouder: R.G. de Vries

Nadere informatie

Raadsvoorstel 26 juni 2014 AB14.00447 RV2014.030

Raadsvoorstel 26 juni 2014 AB14.00447 RV2014.030 Raadsvergadering d.d. Casenummer Raadsvoorstelnummer Raadsvoorstel 26 juni 2014 AB14.00447 RV2014.030 Gemeente Bussum Vaststellen Perspectiefnota 2015 Brinklaan 35 Postbus 6000 1400 HA Bussum Aan de gemeenteraad.

Nadere informatie

ADDENDUM KADERBRIEF 2015 INZAKE HERZIENE MEERJARENBEGROTING 2015-2018 + OMBUIGINGSOPERATIE GEMEENTE TUBBERGEN

ADDENDUM KADERBRIEF 2015 INZAKE HERZIENE MEERJARENBEGROTING 2015-2018 + OMBUIGINGSOPERATIE GEMEENTE TUBBERGEN ADDENDUM KADERBRIEF 2015 INZAKE HERZIENE MEERJARENBEGROTING 2015-2018 + OMBUIGINGSOPERATIE GEMEENTE TUBBERGEN Definitieve versie 12-08-2014 Addendum Kaderbrief 2015 gemeente Tubbergen definitieve versie

Nadere informatie

PROGRAMMA 1 - WONEN, WERKEN EN RECREËREN

PROGRAMMA 1 - WONEN, WERKEN EN RECREËREN PROGRAMMA 1 - WONEN, WERKEN EN RECREËREN ALGEMEEN Omschrijving Dit programma omvat de beleidsvelden woningbouw, bedrijvigheid en werkgelegenheid, recreatie en toerisme en vergunningverlening, toezicht

Nadere informatie

Kaders Financieel gezond Brummen

Kaders Financieel gezond Brummen Kaders Financieel gezond Brummen 1. Inleiding Naar aanleiding van de vaststelling van de Programmabegroting 2019-2022 en de aanbevelingen die de provincie heeft gedaan in haar besluit financieel toezicht

Nadere informatie

: Aanvullend voorstel voor voorjaarsnota 2006 en kadernota 2007

: Aanvullend voorstel voor voorjaarsnota 2006 en kadernota 2007 Nummer Onderwerp : B-2.14.2006 : Aanvullend voorstel voor voorjaarsnota 2006 en kadernota 2007 Korte inhoud : Voor de voorjaarsnota moet de begrote algemene uitkering worden verhoogd met 144.637 en de

Nadere informatie

Voorstel In te stemmen met de 10e wijziging van de begroting 2018 waarin de mutaties zijn verwerkt van de

Voorstel In te stemmen met de 10e wijziging van de begroting 2018 waarin de mutaties zijn verwerkt van de Raadsvoorstel Zaaknummer: 2018-009925 Onderwerp Bestuursrapportage 2018 Datum voorstel Datum raadsvergadering 21 augustus 2018 9 oktober 2018 Aan de raad, Voorstel In te stemmen met de 10e wijziging van

Nadere informatie

Agendapunt. Op grond van artikel 192 van de gemeentewet is de raad het bevoegd orgaan om de begroting tussentijds te wijzigen.

Agendapunt. Op grond van artikel 192 van de gemeentewet is de raad het bevoegd orgaan om de begroting tussentijds te wijzigen. RAADSVOORSTEL Agendapunt Raad 27 oktober 2016 Afdeling Middelen Voorstel nummer 2016.00077 Datum 27 september 2016 Onderwerp Tweede bestuursrapportage 2016 Programma Alle begrotingsprogramma's Inlichtingen

Nadere informatie

19 mei 2015 Corr.nr , FC Nummer 36/2015 Zaaknr

19 mei 2015 Corr.nr , FC Nummer 36/2015 Zaaknr 19 mei 2015 Corr.nr. 2015-20.867, FC Nummer 36/2015 Zaaknr. 574002 Voordracht van Gedeputeerde Staten aan Provinciale Staten van Groningen ter vaststelling van de Voorjaarsnota 2015 en de daarin opgenomen

Nadere informatie

GESPREKSNOTITIE VOORJAARSGESPREK 23 JUNI 2017 VS

GESPREKSNOTITIE VOORJAARSGESPREK 23 JUNI 2017 VS GESPREKSNOTITIE VOORJAARSGESPREK 23 JUNI 2017 VS 20170512 1. INLEIDING In 2016 hebben we met u en met de samenleving intensief gesproken over de toekomst van Zutphen. Gezamenlijk hebben we vastgesteld

Nadere informatie

Voorstel van het college aan de raad. Raadsvergadering d.d. 10 november 2016

Voorstel van het college aan de raad. Raadsvergadering d.d. 10 november 2016 GEMEENTE OLDEBROEK Raadsvergadering d.d. 10 november 2016 Voorstel van het college aan de raad Agendapunt Onderwerp: Programmabegroting 2017 en verwerking financiële effecten uit de septembercirculaire.

Nadere informatie

Inhoudsopgave blz. 3. Kadernota blz. 5. Algemene uitgangspunten.blz. 7. Raadsbesluit.blz. 9. Meerjarenperspectief.blz. 11

Inhoudsopgave blz. 3. Kadernota blz. 5. Algemene uitgangspunten.blz. 7. Raadsbesluit.blz. 9. Meerjarenperspectief.blz. 11 Kadernota 2013-2016 Gemeente Pekela; 1 2 INHOUDSOPGAVE Inhoudsopgave blz. 3 Kadernota blz. 5 Algemene uitgangspunten.blz. 7 Raadsbesluit.blz. 9 Meerjarenperspectief.blz. 11 Rijksbezuinigingen en algemene

Nadere informatie

Zaaknummer : Raadsvergadering : Agendapunt : Commissie :

Zaaknummer : Raadsvergadering : Agendapunt : Commissie : Zaaknummer : 94335 Raadsvergadering : Agendapunt : Commissie : Onderwerp : Begroting 2015 Collegevergadering : Agendapunt : Portefeuillehouder : Wethouder J.B. Boer Meer informatie bij : Eric Gussekloo

Nadere informatie

Programma 10. Financiën

Programma 10. Financiën Programma 10 Financiën Aandeel programma 10 in totale begroting 1% Financiën Overige programma's 99% Programma 10 Financiën Inleiding Ons college hanteert als uitgangspunt bij haar financiële beleid dat

Nadere informatie

Bestuursdienst / advies aan Burgemeester en Wethouders

Bestuursdienst / advies aan Burgemeester en Wethouders Bestuursdienst / advies aan Burgemeester en Wethouders Reg.nr: BW17-0200 Casenr.:CBB170194 Sector/afd.:Regie & Ontwikkeling / Regie & Ontwikkeling 1 Steller/tel/e-mail: I. Harmsen / 5271 / i.harmsen@heerhugowaard.nl

Nadere informatie

Financiële ontwikkelingen na gereedkomen primitieve begroting

Financiële ontwikkelingen na gereedkomen primitieve begroting Financiële ontwikkelingen na gereedkomen primitieve begroting Inleiding In de raadsvergadering van 3 december 2014 is een nieuwe Planning & Control Cyclus vastgesteld. Met deze vaststelling zijn de 1 e

Nadere informatie

UITGANGSPUNTEN voor de Programmabegroting

UITGANGSPUNTEN voor de Programmabegroting UITGANGSPUNTEN voor de Programmabegroting 2016-2019 1 Inleiding Voor de begroting 2016 worden in deze notitie de beleidskaders en uitgangspunten genoemd. 1. De gemeente streeft naar een materieel sluitende

Nadere informatie

Memo Reg.nr.: O-FIN/2013/16 / RIS

Memo Reg.nr.: O-FIN/2013/16 / RIS Memo Reg.nr.: O-FIN/2013/16 / RIS 2013-37 Aan : Raadsleden gemeente Boxmeer Van : College van Burgemeester en Wethouders Kopie : Datum : 23 januari 2013 Onderwerp : Decembercirculaire 2012 Bijlage(n) :

Nadere informatie

Gemeente Oudewater Gemeente Woerden

Gemeente Oudewater Gemeente Woerden RAADSINFORMATIEBRIEF Oudewater 15R.00417 Gemeente Oudewater Gemeente Woerden 15R.00417 Van : college van burgemeester en wethouders 23 juni 2015 Datum 23 juni 2015 Portefeuillehouder(s) : Wethouder A.M.

Nadere informatie

Raadsvoorstel. Bevoegdheid Raad. Vergaderdatum: 28 oktober 2014 Registratienummer: 2014/44 Agendapunt nummer: 5a

Raadsvoorstel. Bevoegdheid Raad. Vergaderdatum: 28 oktober 2014 Registratienummer: 2014/44 Agendapunt nummer: 5a Raadsvoorstel Bevoegdheid Raad Vergadering Gemeenteraad Oirschot Vergaderdatum: 28 oktober 2014 Registratienummer: 2014/44 Agendapunt nummer: 5a Onderwerp Scenario's dekkingsplan begroting 2015-2018 Voorstel

Nadere informatie

Wat zijn de argumenten? De financiële rechtmatigheid is een belangrijk criterium bij de beoordeling van de jaarrekening door de accountant.

Wat zijn de argumenten? De financiële rechtmatigheid is een belangrijk criterium bij de beoordeling van de jaarrekening door de accountant. Raadsvoorstel Registratienummer: CONCEPT Onderwerp: 2e Managementrapportage 2017 Portefeuillehouder: wethouder W.A.R. Visser Te nemen besluit: - De begroting 2017 te wijzigen volgens de in de 2e managementrapportage

Nadere informatie

Onderwerp Bestuursrapportage 2016 en Begroting 2017

Onderwerp Bestuursrapportage 2016 en Begroting 2017 Onderwerp Bestuursrapportage 2016 en Begroting 2017 Portefeuillehouder Zoetendal Datum collegebesluit 4 oktober 2016 Opsteller A. de Boer Registratie GF16.20071 Agendapunt 3/4 Voorstel 1. Vaststellen van

Nadere informatie

Begroting Aanbieding Gemeenteraad 20 september 2013

Begroting Aanbieding Gemeenteraad 20 september 2013 Begroting 2014 Aanbieding Gemeenteraad ember Laatste begroting deze raadsperiode Sluitende begroting 2014 Meerjarenperspectief moeilijk Bezuinigingsplan Strategische investeringen Ambities Stadsvisie Belastingen

Nadere informatie

AAN DE AGENDACOMMISSIE

AAN DE AGENDACOMMISSIE AAN DE AGENDACOMMISSIE Agenda: 8-6-2017 Franeker, 18-4-2017 Onderwerp Concept begroting 2018 Dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheid Noardwest Fryslân (Dienst) Portefeuillehouder Wethouder T. Twerda Doel

Nadere informatie

Raadsstuk. Onderwerp Bestuursrapportage Nummer 2018/ Portefeuillehouder Snoek, M. Programma/beleidsveld 7.2 Algemene dekkingsmiddelen

Raadsstuk. Onderwerp Bestuursrapportage Nummer 2018/ Portefeuillehouder Snoek, M. Programma/beleidsveld 7.2 Algemene dekkingsmiddelen Raadsstuk Onderwerp Bestuursrapportage 2018 Nummer 2018/576433 Portefeuillehouder Snoek, M. Programma/beleidsveld 7.2 Algemene dekkingsmiddelen Afdeling Concerncontrol Auteur Geffen, M. van Telefoonnummer

Nadere informatie

gemeente Eindhoven 0,6 1,5 3,6 4,0 2,8 5,9 7,9 8,2

gemeente Eindhoven 0,6 1,5 3,6 4,0 2,8 5,9 7,9 8,2 gemeente Eindhoven Inboeknummer 14bst001068 Dossiernummer 14.27.601 1 juli 2014 Raadsinformatiebrief Onderwerp: Meicirculaire Gemeentefonds 2014. Inleiding Drie keer per jaar (in mei, september, december)

Nadere informatie

PROGRAMMA 5 - BEDRIJFSVOERING

PROGRAMMA 5 - BEDRIJFSVOERING PROGRAMMA 5 - BEDRIJFSVOERING ALGEMEEN Omschrijving Het programma omvat het functioneren van de gemeentelijke organisatie. De bedrijfsvoering is ondersteunend aan en mede bepalend voor de kwaliteit van

Nadere informatie

Begroting Aanbieding Gemeenteraad 26 september 2014

Begroting Aanbieding Gemeenteraad 26 september 2014 Begroting 2015 Aanbieding Gemeenteraad 26 september 2014 Helmond is een ondernemende stad een volwaardige speler binnen toptechnologieregio Brainport centrumstad van de Peel Deze positie is en blijft het

Nadere informatie

Gemeente West Maas en Waal. Perspectiefnota 2016. Alphen Altforst Appeltern Beneden-Leeuwen Boven-Leeuwen Dreumel Maasbommel Wamel

Gemeente West Maas en Waal. Perspectiefnota 2016. Alphen Altforst Appeltern Beneden-Leeuwen Boven-Leeuwen Dreumel Maasbommel Wamel Gemeente West Maas en Waal Perspectiefnota 2016 Alphen Altforst Appeltern Beneden-Leeuwen Boven-Leeuwen Dreumel Maasbommel Wamel INHOUDSOPGAVE Aanbieding aan de raad 2 Vaststellingsbesluit 5 Leeswijzer

Nadere informatie

Reactienotitie informatieavond Perspectiefnota (19 juni 2014) beantwoording/toelichting

Reactienotitie informatieavond Perspectiefnota (19 juni 2014) beantwoording/toelichting Reactienotitie informatieavond Perspectiefnota (19 juni 2014) beantwoording/toelichting 1. Algemene reserve (gelabeld deel) Het gelabelde deel van de algemene reserve neemt toe van 3.3 miljoen naar 5,2

Nadere informatie

1 e BESTUURSRAPPORTAGE 2017

1 e BESTUURSRAPPORTAGE 2017 1 e BESTUURSRAPPORTAGE 2017 Aldus vastgesteld door de raad van Beesel in de openbare vergadering van 10 juli 2017 De griffier, De voorzitter, Drs. E. Apeldoorn-Feijts dr. P. Dassen-Housen Verseon 201707478

Nadere informatie

\ raadsvoorstel. Voerendaal, d.d. 29 april Nummer: Portefeuillehouder: P. Verbraak. Afdeling: Beleid. Programma: Leven en welzijn koesteren

\ raadsvoorstel. Voerendaal, d.d. 29 april Nummer: Portefeuillehouder: P. Verbraak. Afdeling: Beleid. Programma: Leven en welzijn koesteren \ raadsvoorstel Voerendaal, d.d. 29 april 2009 Nummer: Portefeuillehouder: P. Verbraak Afdeling: Beleid Programma: Leven en welzijn koesteren Product: Onderwerp: Zuid-Limburg Aan de Raad. \ Voorstel De

Nadere informatie

1e Bestuursrapportage

1e Bestuursrapportage 2019 1e Bestuursrapportage Gemeente Terschelling 24-5-2019 1 Inhoudsopgave Inleiding... 3 1. Ontwikkeling van de lopende budgetten... 4 2. Overzicht (Meerjaren)resultaat 2019 tot en met 2023... 5 2.1 Algemeen...

Nadere informatie

T.J. Kolsteren raad oktober 2012

T.J. Kolsteren raad oktober 2012 Agendapunt commissie: steller telefoonnummer email T.J. Kolsteren 040-2083563 tko@valkenswaard.nl agendapunt kenmerk datum raadsvergadering onderwerp Bestuursrapportage 2012 (begrotingswijziging) 12raad00592

Nadere informatie

Gemeente Langedijk. 2e Kwartaalrapportage Verzonden aan de raad 23 juli e Kwartaalrapportage Gemeente Langedijk - 1 -

Gemeente Langedijk. 2e Kwartaalrapportage Verzonden aan de raad 23 juli e Kwartaalrapportage Gemeente Langedijk - 1 - Gemeente Langedijk 2e Kwartaalrapportage 2014 Verzonden aan de raad 23 juli 2014. - 1 - - 2 - Inleiding Hierbij ontvangt u de 2 e Kwartaalrapportage 2014. In de nu voorliggende kwartaalrapportage wordt

Nadere informatie

Zuidplas. Raadsvoorstel. Aan de raad van de gemeente Zuidplas

Zuidplas. Raadsvoorstel. Aan de raad van de gemeente Zuidplas Raadsvoorstel raadsvergadering 04/07/2017 portefeuillehouder J. Hordijk L. Evers behandelend ambtenaar datum 24/05/2017 bijlagen Openbaar Geheim 8 ja nee Aan de raad van de gemeente Toelichting op de beslispunten

Nadere informatie

Inhoudsopgave. 1 Inleiding... 5

Inhoudsopgave. 1 Inleiding... 5 Kadernota 2015 Inhoudsopgave 1 Inleiding.... 5 2 Financieel perspectief 2015-2018... 6 2.1 Inleiding... 6 2.2 Algemene uitgangspunten voor de begroting.... 6 2.3 Meerjarig perspectief, bestaand beleid....

Nadere informatie

INHOUDSOPGAVE. I. Inleiding. II. Voorjaarsnota 2014. III. Uitgangspunten voor de begroting 2015. Ontwikkelingen 2015 en volgende jaren

INHOUDSOPGAVE. I. Inleiding. II. Voorjaarsnota 2014. III. Uitgangspunten voor de begroting 2015. Ontwikkelingen 2015 en volgende jaren INHOUDSOPGAVE I. Inleiding II. Voorjaarsnota 2014 III. Uitgangspunten voor de begroting 2015 IV. Ontwikkelingen 2015 en volgende jaren 4.1. Uitgangspositie 4.2. Toelichting op de mutaties 4.3. Overige

Nadere informatie

College van Gedeputeerde Staten Statenvoorstel. Ontwerp-besluit pag. 4. Toelichting: pag. 5

College van Gedeputeerde Staten Statenvoorstel. Ontwerp-besluit pag. 4. Toelichting: pag. 5 2017MME151 College van Gedeputeerde Staten Statenvoorstel DATUM 26 september 2017 NUMMER PS AFDELING Managementondersteuning COMMISSIE Alle STELLER Alex van der Weij DOORKIESNUMMER 3992 DOCUMENTUMNUMMER

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Aanbieding 3. Programma 1. Burger en Bestuur 4. Programma 2. Openbare orde en Veiligheid 5. Programma 6. Sport recreatie en landschap 6

Inhoudsopgave. Aanbieding 3. Programma 1. Burger en Bestuur 4. Programma 2. Openbare orde en Veiligheid 5. Programma 6. Sport recreatie en landschap 6 Inhoudsopgave Aanbieding 3 Programma 1. Burger en Bestuur 4 Programma 2. Openbare orde en Veiligheid 5 Programma 6. Sport recreatie en landschap 6 Programma 7. Maatschappelijke ondersteuning 7 Programma

Nadere informatie

Voorgesteld wordt de volgende uitgangspunten voor de begroting 2014 te hanteren:

Voorgesteld wordt de volgende uitgangspunten voor de begroting 2014 te hanteren: Nota voor : vergadering Algemeen Bestuur Datum : 19 december 2012 Onderwerp : Uitgangspunten begroting 2014 en planning besluitvorming Agendapunt : 5 Kenmerk : AB/1224 Bijlage: Planning en controlcyclus

Nadere informatie

Algemene uitkering

Algemene uitkering Onderwerp Decembercirculaire 2010 van het Gemeentefonds. Beslispunten 1. De Decembercirculaire 2010 voor kennisgeving aan te nemen; 2. Op basis van de uitkomsten van de Decembercirculaire 2010 de begroting

Nadere informatie

Doorkiesnummer : (0495) 575 521 Agendapunt: 8 ONDERWERP

Doorkiesnummer : (0495) 575 521 Agendapunt: 8 ONDERWERP Wijnen, Peter FIN S3 RAD: RAD131106 2013-11-06T00:00:00+01:00 BW: BW131001 voorstel gemeenteraad Vergadering van de gemeenteraad van 6 november 2013 Portefeuillehouder : J.M. Cardinaal Behandelend ambtenaar

Nadere informatie

Onderwerp : Verwerking septembercirculaire 2014 in de begroting, als 1 e begrotingswijziging op de programmabegroting 2015

Onderwerp : Verwerking septembercirculaire 2014 in de begroting, als 1 e begrotingswijziging op de programmabegroting 2015 Raadsvoorstel *Z0150D438FB* Aan de raad Documentnummer : INT-14-14335 Afdeling : Bedrijfsvoering Onderwerp : Verwerking septembercirculaire 2014 in de begroting, als 1 e begrotingswijziging op de programmabegroting

Nadere informatie

Raadsstuk. Onderwerp Decemberrapportage 2018 Nummer 2018/ Portefeuillehouder Snoek, M. Programma/beleidsveld 7.2 Algemene dekkingsmiddelen

Raadsstuk. Onderwerp Decemberrapportage 2018 Nummer 2018/ Portefeuillehouder Snoek, M. Programma/beleidsveld 7.2 Algemene dekkingsmiddelen Raadsstuk Onderwerp Decemberrapportage 2018 Nummer 2018/802709 Portefeuillehouder Snoek, M. Programma/beleidsveld 7.2 Algemene dekkingsmiddelen Afdeling Concerncontrol Auteur Geffen, M. van Telefoonnummer

Nadere informatie

OXT.?W III III MUI MUI INI II 13.017609. Advies B&W. Beslissing. Bespreken. Burgemeester Gelok. Registratienummer

OXT.?W III III MUI MUI INI II 13.017609. Advies B&W. Beslissing. Bespreken. Burgemeester Gelok. Registratienummer Advies B&W B&W Registratienummer 2 2 OXT.?W Beslissing Burgemeester Gelok Raadsinformatiebijeenkomst 7 november 203 Secretaris Van den Berge Gemeenteraadsbijeenkomst n.v.t. Wethouder Schenk T Bespreken

Nadere informatie

15 maart Begrotingswijziging

15 maart Begrotingswijziging Raadsvoorstel Agendanummer: Datum raadsvergadering: 15 maart 2018 Onderwerp: Begrotingswijziging Gevraagde Beslissing: Te besluiten om: 1. De wijzigingen van de budgetten te autoriseren. Aan de gemeenteraad

Nadere informatie

Agendapuntnr.: 7. Aan de gemeenteraad. Geachte raad,

Agendapuntnr.: 7. Aan de gemeenteraad. Geachte raad, Agendapuntnr.: 7 Nr.: 134562 Renswoude, 17 juni 2014 Behandeld door: J. van Dijk Onderwerp: Bezuinigingspakket als gevolg van korting uitkering algemene uitkering Gemeentefonds 2015-2017 Geachte raad,

Nadere informatie

: : 22 september. : dhr. C.L. Jonkers :

: : 22 september. : dhr. C.L. Jonkers : RAADSVOORSTEL ter besluitvorming in de raad Datum Forum vergadering Datum Raadsvergadering Portefeuillehouder Verantwoordelijk MT-lid : : 22 september : dhr. C.L. Jonkers : Zaaknummer : 65564 Onderwerp:

Nadere informatie

bedrag * begrotingsoverschot bij begroting

bedrag * begrotingsoverschot bij begroting Actueel financieel beeld voor de jaren 2018-2022 Met dit overzicht schetsen wij het actuele financiële beeld voor de gemeente Gooise Meren voor de komende jaren. Dit overzicht dient meerdere doelen. Ten

Nadere informatie

HJAM Hendriks en FWT Jetten. Telefoonnummer: Managementrapportage Begrotingswijzigingen

HJAM Hendriks en FWT Jetten. Telefoonnummer: Managementrapportage Begrotingswijzigingen Raadsvergadering 13 december 2016 Volgnummer 116-2016 Onderwerp Programmanummer Alle programma's Registratienummer 2016-36907 Collegevergadering 15-11-2016 Portefeuillehouder Organisatieonderdeel Wethouder

Nadere informatie

Financieel beeld van de gemeente Naarden, Muiden, Bussum September 2014

Financieel beeld van de gemeente Naarden, Muiden, Bussum September 2014 Financieel beeld van de gemeente Naarden, Muiden, Bussum September 2014 Inleiding In de fusieraad van 30 juni 2014 is gesproken over een consolidatie van de drie begrotingen en om inzicht te krijgen in

Nadere informatie

Onderwerp : Zienswijzemogelijkheid programmabegroting 2018 en jaarverantwoording met resultaatbestemming 2016 Veiligheidsregio Brabant-Noord.

Onderwerp : Zienswijzemogelijkheid programmabegroting 2018 en jaarverantwoording met resultaatbestemming 2016 Veiligheidsregio Brabant-Noord. GEMEENTE BOEKEL VOORSTEL AAN DE RAAD Datum : 6 juni 2017 Voorstel van : college van burgemeester en wethouders Onderwerp : Zienswijzemogelijkheid programmabegroting 2018 en jaarverantwoording met resultaatbestemming

Nadere informatie

Portefeuillehouder: W. Zorge Behandelend ambtenaar Tina Bollin, 0595-447776 gemeente@winsum.nl (t.a.v. Tina Bollin)

Portefeuillehouder: W. Zorge Behandelend ambtenaar Tina Bollin, 0595-447776 gemeente@winsum.nl (t.a.v. Tina Bollin) Vergadering: 11 maart 2014 Agendanummer: 9 Status: Besluitvormend Portefeuillehouder: W. Zorge Behandelend ambtenaar Tina Bollin, 0595-447776 E-mail: gemeente@winsum.nl (t.a.v. Tina Bollin) Aan de gemeenteraad,

Nadere informatie

Raadsvoorstel Zaak :

Raadsvoorstel Zaak : Zaak : 00509545 Onderwerp Portefeuillehouder Mevrouw drs. M. Mulder Datum raadsvergadering 27 juni 2017 Samenvatting Het Dagelijks Bestuur (DB) van Baanbrekers heeft de geactualiseerde begroting 2017,

Nadere informatie

Raadsvergadering : 31 oktober 2013 Agendapunt : 12 Commissie : -

Raadsvergadering : 31 oktober 2013 Agendapunt : 12 Commissie : - Raadsvergadering : 31 oktober 2013 Agendapunt : 12 Commissie : - Onderwerp : Begroting 2014 Collegevergadering : 17 september 2014 Agendapunt : 4 Portefeuillehouder : Wethouder J.B. Boer Meer informatie

Nadere informatie

Begrotingswijziging. Saldo primitieve begroting (2016 is incl. onvoorzien)

Begrotingswijziging. Saldo primitieve begroting (2016 is incl. onvoorzien) Raadsvoorstel Agendanummer: Datum raadsvergadering: 30 juni 2016 Onderwerp: Begrotingswijziging Gevraagde Beslissing: Te besluiten om: 1. De wijzigingen van de budgetten te autoriseren; 2. De wijzigingen

Nadere informatie

onderwerp Zienswijze SWA ontwerp programmabegroting 2016 en SWA meerjarenbegroting

onderwerp Zienswijze SWA ontwerp programmabegroting 2016 en SWA meerjarenbegroting Gemeente Nieuwkoop College van Burgemeester en Wethouders nieuwkoop raadsvoorstel portefeuillehouder opgesteld door Registratienummer collegebesluit vergaderdatum raad jaar/nummer T. Veninga Vergunningen,

Nadere informatie

Gemeente Langedijk. Voorstel aan de Raad

Gemeente Langedijk. Voorstel aan de Raad Gemeente Langedijk Raadsvergadering van : 31 mei 2016 Agendanummer : 14 Portefeuillehouder Afdeling Opsteller : J. (Jasper) Nieuwenhuizen : Bestuurs- en managementondersteuning : M. (Mark) Prijs Voorstel

Nadere informatie

Kadernota begroting

Kadernota begroting Kadernota begroting 2010-2013. Doel. Voor u ligt de allereerste kadernota van de gemeente Leerdam. Deze nota geeft de uitgangspunten en de kaders weer die bepalend zijn voor de laatste begroting voor de

Nadere informatie

Onderwerp : Financiele verkenning bestuursakkoord met betrekking tot de Wet Werken Naar Vermogen

Onderwerp : Financiele verkenning bestuursakkoord met betrekking tot de Wet Werken Naar Vermogen MEMO Datum : 16 mei 2011 Aan : Gemeenteraad Van : college B&W Onderwerp : Financiele verkenning bestuursakkoord met betrekking tot de Wet Werken Naar Vermogen In de raadsvergadering van 28 april 2011 is

Nadere informatie

Actuele financiële en vermogenspositie

Actuele financiële en vermogenspositie Actuele financiële en vermogenspositie werk aan de winkel Presentatie voor Auditcommissie 5 maart 2012 Actuele financiële positie (1) Nr. Ontwikkeling Mutatie 2012 2013 2014 2015 Saldo na besluitvorming

Nadere informatie

8 februari Begrotingswijziging

8 februari Begrotingswijziging Raadsvoorstel Agendanummer: Datum raadsvergadering: 8 februari 2018 Onderwerp: Begrotingswijziging Gevraagde Beslissing: Te besluiten om: 1. De wijzigingen van de budgetten te autoriseren. Aan de gemeenteraad

Nadere informatie

Raadsvoorstel. Datum vergadering 25 juni 2014 Nr. 14

Raadsvoorstel. Datum vergadering 25 juni 2014 Nr. 14 Pag. 1/6 Datum vergadering 25 juni 2014 Nr. 14 Omschrijving agendapunt Portefeuillehouder Voorstel om kennis te nemen van de financiële update, in te stemmen met de verdere uitwerking van de oplossingsrichtingen

Nadere informatie

VOORBLAD RAADSVOORSTEL. Presentatie aan de raad 16 mei 2013

VOORBLAD RAADSVOORSTEL. Presentatie aan de raad 16 mei 2013 VOORBLAD RAADSVOORSTEL 13RV0032# Ronde Tafel : Debat : 28 mei 2013 Raadsvergadering : 11 juni 2013 Gewijzigd voorstel : Presentatie aan de raad 16 mei 2013 Portefeuillehouder : Johan Varkevisser Organisatieonderdeel

Nadere informatie

Bestuursdienst / advies aan Burgemeester en Wethouders

Bestuursdienst / advies aan Burgemeester en Wethouders Bestuursdienst / advies aan Burgemeester en Wethouders Reg.nr: BW16-0261 Casenr.: Cbb160259 Sector/afd.:Regie & Ontwikkeling / Regie & Ontwikkeling 1 Steller/tel/e-mail: R. Kieft/ I. Harmsen 5789 / 5271

Nadere informatie

J. Goossens raad november 2013

J. Goossens raad november 2013 Agendapunt commissie: steller telefoonnummer email J. Goossens 040 2083571 jgo@valkenswaard.nl agendapunt kenmerk datum raadsvergadering onderwerp Programmabegroting 2014-2017. 13raad00542 7 november 2013

Nadere informatie

2015-415. Nieuwegein. Gemeenteraad. Raadsvoorstel Afdeling Financiën. 1 Onderwerp. Programmabegroting 2016. 2 Gevraagd besluit

2015-415. Nieuwegein. Gemeenteraad. Raadsvoorstel Afdeling Financiën. 1 Onderwerp. Programmabegroting 2016. 2 Gevraagd besluit Nieuwegein m S\ Gemeenteraad Onderwerp Programmabegroting 2016 Datum 25 september 2015 Raadsvoorstel Afdeling Financiën Portefeuillehouder mr. J.A.N. Gadella 2015-415 1 Onderwerp Programmabegroting 2016

Nadere informatie

Jaap Maas raad juni 2013

Jaap Maas raad juni 2013 Agendapunt commissie: steller telefoonnummer email Jaap Maas 040-2083474 jaap.maas@valkenswaard.nl agendapunt kenmerk datum raadsvergadering onderwerp Nota Kaders 2014-2017. 13raad00279 20 juni 2013 aan

Nadere informatie

Onderwerp: Jaarrekening 2006 en begroting 2008 van de Veiligheidsregio Brabant-Noord. Nummer:

Onderwerp: Jaarrekening 2006 en begroting 2008 van de Veiligheidsregio Brabant-Noord. Nummer: Gemeente Boxmeer Onderwerp: Jaarrekening 2006 en begroting 2008 van de Veiligheidsregio Brabant-Noord. Nummer: AAN de Raad van de gemeente Boxmeer Boxmeer, 29 mei 2007 Aanleiding Ter uitvoering van het

Nadere informatie

Algemeen Bestuur SK Dagelijks Bestuur SK Betreft: Kadernota Begroting 2016 en Meerjarenraming Datum: 5 maart 2015

Algemeen Bestuur SK Dagelijks Bestuur SK Betreft: Kadernota Begroting 2016 en Meerjarenraming Datum: 5 maart 2015 Aan: Van: Algemeen Bestuur SK Dagelijks Bestuur SK Betreft: Kadernota Begroting 2016 en Meerjarenraming 2017-2019 Datum: 5 maart 2015 Inleiding Met deze nota worden de uitgangspunten van de begroting 2016

Nadere informatie

Raadsadvies. Ontwerp programmabegroting 2019 GR

Raadsadvies. Ontwerp programmabegroting 2019 GR *2018.06052* 2018.06052 Dossier: 24544 Onderwerp Inhoud Advies Beleid en Dienstverlening Raadsadvies Ontwerp programmabegroting 2019 GR Samenwerkingsverband Welzijnszorg Oosterschelderegio (SWVO) Ontwerp

Nadere informatie

Nr.: 06-50a Diemen, 15 september 2006 Onderwerp: Voorjaarsnota 2006 (aanvullend voorstel) Op 11 september behandeld geweest in de auditcommissie

Nr.: 06-50a Diemen, 15 september 2006 Onderwerp: Voorjaarsnota 2006 (aanvullend voorstel) Op 11 september behandeld geweest in de auditcommissie Nr.: 06-50a Diemen, 15 september 2006 Onderwerp: Voorjaarsnota 2006 (aanvullend voorstel) Op 11 september behandeld geweest in de auditcommissie Aan de raad. Inleiding Op 5 juli heeft een eerste bespreking

Nadere informatie

Onderwerp : Gevolgen meicirculaire 2013 voor de Voorjaarsnota 2013 en de Kadernota

Onderwerp : Gevolgen meicirculaire 2013 voor de Voorjaarsnota 2013 en de Kadernota Nummer : 05.11.2013 (aanvullend voorstel) Onderwerp : Gevolgen meicirculaire 2013 voor de Voorjaarsnota 2013 en de Kadernota 2014 2017 Korte inhoud : Gevolgen voor de Voorjaarsnota 2013 We stellen voor

Nadere informatie

Raadsinformatiebrief llllllllllllllll llll! llllllllllllllllllll illllillllillllllii

Raadsinformatiebrief llllllllllllllll llll! llllllllllllllllllll illllillllillllllii eeme ^Echt-Susteren Raadsinformatiebrief llllllllllllllll llll! llllllllllllllllllll illllillllillllllii Kenmerk Z19/010306 / D - 18943 Datum B&W-vergadering Portefeuillehouder(s) G.H.C. Frische Onderwerp

Nadere informatie

Datum Agendapunt Documentnummer. 20 september 2016 R10S005/z

Datum Agendapunt Documentnummer. 20 september 2016 R10S005/z Datum Agendapunt Documentnummer R10S005/z160036313 Onderwerp Programmabegroting 2017-2020 Raadsvoorstel Zeewolde Beoogd effect Realisatie van vastgestelde programma s en taken op basis van een sluitend

Nadere informatie

categotie/ agendanr

categotie/ agendanr Raadsvoorstel Jaar Raad categotie/ agendanr. B.enW. 2016 RA16.0095 B 2 16/760 (b ~Gemeente ~ Emmen 2018-2020 Portefeuillehouder: J. Otter Afdeling: Financiën & Belastingen Team: Financieel Advies AS Berghuis

Nadere informatie

Voorstel raad en raadsbesluit

Voorstel raad en raadsbesluit Voorstel raad en raadsbesluit Gemeente Landgraaf Programma Documentnummer: B.19.0701 *B.19.0701* Landgraaf, 8 april 2019 ONDERWERP: Begroting 2020 Veiligheidsregio Zuid-Limburg PROGRAMMA 2. Veiligheid

Nadere informatie

Bestuursrapportage 2014 24-06-2014. Michel Tromp

Bestuursrapportage 2014 24-06-2014. Michel Tromp Bestuursrapportage 2014 24-06-2014 Michel Tromp Agenda 1. Opzet 2. Realisatie beleid en voortgang projecten 3. Nieuwe ontwikkelingen 4. Financiële ontwikkelingen 5. Risico s 1. Opzet Opzet - Waarom? Tussentijds

Nadere informatie

S. Nieuwenburg 3580

S. Nieuwenburg 3580 steller telefoonnummer email Agendapunt commissie: 5.1 S. Nieuwenburg 3580 Stefan.Nieuwenburg@a2samenwerking.nl agendapunt kenmerk datum raadsvergadering 250782/250832 portefeuillehouder H. Tindemans Van

Nadere informatie

Voorstelnummer: Houten, 1 oktober 2013

Voorstelnummer: Houten, 1 oktober 2013 Raadsvoorstel Voorstelnummer: 2013-068 Houten, 1 oktober 2013 Onderwerp: Raadsvoorstel Tweede bestuursrapportage 2013 Beslispunten: 1. De begroting 2013 te wijzigen op basis van de sheet "Financiële effecten

Nadere informatie

Gemeente Bladel Economisch hart van de Kempen llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll

Gemeente Bladel Economisch hart van de Kempen llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll Gemeente Bladel Economisch hart van de Kempen llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll Nummer : R2017.037 Onderwerp : Vaststellen perspectiefnota 2017 Bladel Casteren Hapert Hoogeloon Netersel

Nadere informatie

VOORSTEL AAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN DE GEMEENTE ROERMOND

VOORSTEL AAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN DE GEMEENTE ROERMOND ^ gemeente Roermond VOORSTEL AAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN DE GEMEENTE ROERMOND datum indiening: 24 oktober 2013 datum/agendapunt B&Wvergadering: 051113/A05 afdeling: Welzijn Onderwerp: huisvestingsprogramma

Nadere informatie

Raadsvoorstel. Raadsvergadering d.d. : 22 november Agendapunt : 12. : concept begroting 2012 Ability. B&W besluit d.d.

Raadsvoorstel. Raadsvergadering d.d. : 22 november Agendapunt : 12. : concept begroting 2012 Ability. B&W besluit d.d. Raadsvoorstel Raadsvergadering d.d. : 22 november 2011 Agendapunt : 12 Portefeuillehouder Onderwerp : dhr. K.P. Berghuis : concept begroting 2012 Ability B&W besluit d.d. : 1 november 2011 Inleiding Op

Nadere informatie

Voorstel Uw raad wordt voorgesteld de programmabegroting 2018 en de meerjarenraming vast te stellen.

Voorstel Uw raad wordt voorgesteld de programmabegroting 2018 en de meerjarenraming vast te stellen. Vergadering gemeenteraad d.d. 9 november 2017 Agenda nummer 4 Portefeuillehouder: wethouder de heer J.H. Menninga Onderwerp: Programmabegroting 2018 en meerjarenraming 2019-2021 Korte inhoud: Op grond

Nadere informatie

Begroting Aanbieding Raad

Begroting Aanbieding Raad Begroting 2013 Aanbieding Raad Agenda Financieel meerjarenperspectief 2013 e.v. Onzekerheden en risico s Bezuinigingen IVP en strategische investeringen Traject behandeling Presentatie begroting 2013 2

Nadere informatie

: 14 april 2014 : 12 mei : dhr. G.H.J. Weierink : Onderwerp: Synchronisatieproces Planning- & controlcyclus Montfoort en IJsselstein

: 14 april 2014 : 12 mei : dhr. G.H.J. Weierink : Onderwerp: Synchronisatieproces Planning- & controlcyclus Montfoort en IJsselstein RAADSVOORSTEL ter besluitvorming in de raad Datum Forum vergadering Datum Raadsvergadering Portefeuillehouder Verantwoordelijk MT-lid : 14 april 2014 : 12 mei 2014 : dhr. G.H.J. Weierink : Zaaknummer :

Nadere informatie

BIEO Begroting in één oogopslag

BIEO Begroting in één oogopslag BIEO 2017 Begroting in één oogopslag INLEIDING Voor u ligt de begroting in één oogopslag (BIEO) 2017 van de gemeente Wierden. Naast het begrotingsjaar 2017 wordt er aandacht geschonken aan de ontwikkeling

Nadere informatie

*ZEA006D8E93* Raadsvergadering d.d. 30 juni 2015

*ZEA006D8E93* Raadsvergadering d.d. 30 juni 2015 *ZEA006D8E93* Raadsvergadering d.d. 30 juni 2015 Agendanr. 13. Aan de Raad No.ZA.15-33292/DV.15-498, afdeling Samenleving. Sellingen, 18 juni 2015 Onderwerp: Jaarverslag en jaarrekening 2014, Actualisatie

Nadere informatie

23 juni 2015 Financiële gevolgen meicirculaire 2015 gemeentefonds M.A. Bouter

23 juni 2015 Financiële gevolgen meicirculaire 2015 gemeentefonds M.A. Bouter Aan Gemeenteraad Datum Betreft Contactpersoon 23 juni 2015 Financiële gevolgen meicirculaire 2015 gemeentefonds M.A. Bouter Doorkiesnummer Email Bijlage(n) Ons kenmerk Uw kenmerk CC 1 592113 Hofhoek 5

Nadere informatie

De raden van alle gemeenten in de provincie Limburg

De raden van alle gemeenten in de provincie Limburg De raden van alle gemeenten in de provincie Limburg Cluster FIN Behandeld J.G.G.M. Janssen Ons kenmerk Telefoon +31 43 389 72 38 Uw kenmerk Maastricht 20 maart 2018 Bijlage(n) Verzonden Onderwerp Aandachtspunten

Nadere informatie

Raadsvoorstel agendapunt

Raadsvoorstel agendapunt Raadsvoorstel agendapunt Aan de raad van de gemeente IJsselstein Zaaknummer : 65537 Datum : 8 juli 2014 Programma : bestuur Blad : 1 van 6 Cluster : Bestuur Portefeuillehouder: dhr. H.C.V. Veldhuijsen

Nadere informatie

VOORJAARSNOTA

VOORJAARSNOTA VOORJAARSNOTA 2015 2018 1. Inleiding De situatie ten tijde van het opstellen van deze voorjaarsnota kan opnieuw onzeker worden genoemd. Hoewel de eerste tekenen van een voorzichtig economisch herstel zich

Nadere informatie