Onderwerp : Gevolgen meicirculaire 2013 voor de Voorjaarsnota 2013 en de Kadernota

Transcriptie

1 Nummer : (aanvullend voorstel) Onderwerp : Gevolgen meicirculaire 2013 voor de Voorjaarsnota 2013 en de Kadernota Korte inhoud : Gevolgen voor de Voorjaarsnota 2013 We stellen voor om de structurele verlaging van de algemene uitkering 2013 van toe te voegen aan het al bestaande structureel tekort op de begroting Ook kunnen de lager geraamde uitgaven voor het CJG op dit tekort gecorrigeerd worden. Per saldo wordt hiermee de onttrekking van het begrotingstekort van 2013 aan de Algemene reserve verhoogd. Verder stellen wij voor om in minder toe te voegen aan de reserve demografische ontwikkelingen, gelijk aan de minder ontvangen middelen voor krimp in de algemene uitkering. Daarnaast stellen we voor om tegenover de extra inkomsten voor de decentralisatie van de jeugdzorg voor eenzelfde bedrag uitgaven te ramen ( ). Tenslotte stellen we voor om ook de incidentele verlaging van de algemene uitkering 2013 van te onttrekken aan de Algemene reserve. Uithuizen, 26 juni 2013 Gevolgen voor de Kadernota Verder stellen wij voor om akkoord te gaan met de Kadernota , aangevuld met bovenstaande wijzigingen binnen het meerjarenperspectief en het college de opdracht te geven om op basis hiervan en op basis van beraadslaging in de raad de begroting 2014 met bijbehorende meerjarenraming verder uit te werken. AAN DE RAAD. Inleiding Begin juni zijn de Voorjaarsnota 2013 en de Kadernota aan u verstrekt. Op dat moment was de meicirculaire 2013 nog maar net gepubliceerd en hadden we de gevolgen hiervan nog niet in beide nota s verwerkt. Inmiddels zijn de gevolgen van de, op 31 mei gepubliceerde, meicirculaire 2013 door ons berekend. Hieronder geven wij inzicht in de nieuwe berekening van de Algemene uitkering voor de jaren 2013 tot en met 2017, waarbij we de wijzigingen ten opzichte van de Voorjaarsnota 2013 en de Kadernota toelichten. Tenslotte doen we een voorstel over de verwerking van de wijzigingen op de Algemene uitkering in de begroting 2013, in de begroting 2014 en in de meerjarenraming

2 Algemene uitkering 2013 tot en met 2017 Op basis van de meicirculaire hebben wij een nieuwe berekening van de Algemene uitkering (AU) gemaakt. Voor de jaren 2013 tot en met 2017 geven we aan wat de nieuwe berekening is en wat de wijziging is ten opzichte van de berekening bij de Voorjaarsnota 2013 en/of de Kadernota Hierbij maken we onderscheid tussen het structurele deel van de AU en het incidentele deel. Structureel deel van de AU Jaar AU bij AU o.b.v. Verschil AU Verschil voorjaars-/ meicirculaire bij meicirc. t.o.v. kadernota -/- AU in Kadernota voorjaars-/ kadernota Incidenteel deel van de AU Jaar AU bij voorjaars- /kader-nota AU o.b.v. junicirculaire Verschil t.o.v. Kadernota Toelichting op de structurele verschillen (x 1.000) Omschrijving a. Ontwikkeling van de uitkeringsbasis b. Verdeelreserve 2011/ c. Toename integratieuitkering Wmo d. Aanpassing van het accres e. Structureel effect van de Onderuitputting f. Aanpassing rekentarieven OZB-inkomensmaatstaf en waardedaling WOZ-waardes g. Vervallen deel van de suppletie-uitkering OZB h. Lagere apparaatskosten door opschaling gemeenten i. Korting op onderwijshuisvesting

3 j. Uitname voor uitvoeringskosten inburgering k. Uitname voor scootmobielen l. Uitname voor maatschappelijke stages m. Diverse wijzigingen Totaal a. In de meicirculaire 2013 zijn nieuwe ramingen verwerkt van de ontwikkeling van de uitkeringsbasis. Onder andere de landelijke aantallen maatstaven zijn aangepast. Dit leidt tot een afname van de uitkeringsfactor met één punt en in de jaren hierna laat de uitkeringsfactor een stijging zien. b. Van de verdeelreserve van zowel 2011 als 2012 wordt één punt prijsgegeven. c. De integratie-uitkering Wmo (IU Wmo) neemt toe. De lichte zorgzwaartepaketten in de AWBZ voor nieuwe gevallen zouden per geëxtramuraliseerd worden. Dit is voor een deel gebeurd; een deel vindt plaats per Deze laatste groep zal in 2013 mogelijk een langer beroep doen op de Wmo. Hiervoor worden gemeenten in 2013 gecompenseerd via de IU Wmo. Verder is afgesproken dat de bestaande regelingen voor financiële compensatie worden afgeschaft. Het budget hiervan wordt vanaf 2014 overgeheveld naar het gemeentefonds. Gemeenten kunnen zo maatwerk bieden door het compenseren van beperkingen met voorzieningen via de Wmo of het geven van directe inkomenssteun via de bijzondere bijstand. De middelen zijn niet geoormerkt. Normaal gesproken zetten we tegenover een toename van de integratie-uitkering ook een extra uitgave. Aangezien we volop bezig zijn met bezuinigen en ook de uitgaven voor Wmo teruggebracht moeten worden, stellen we voor om deze extra uitgaven niet te ramen. d. De afgesproken toepassing van de normeringssystematiek (samen de trap op en af) leidt in de huidige moeilijke financiële omstandigheden tot een neerwaartse aanpassing van de accressen, behalve voor het jaar e. Als gevolg van met name onderuitputting bij de verschillende departementen, komt het accres voor 2012 lager uit dan voorheen werd verondersteld. Dit heeft een structurele doorwerking naar de jaren hierna. f. In 2013 neemt de algemene uitkering als gevolg van hogere WOZwaardes af (toename van de correctie via de inkomensmaatstaf). Verder wordt met ingang van het uitkeringsjaar 2014 het rekentarief voor woningen en niet-woningen aangepast, omdat op een nieuw WOZ-tijdvak begint met waardepeildatum Ook dit leidt tot een lagere algemene uitkering. g. Bij de afschaffing van de OZB over woningen van gebruikers in 2006 is een suppletie-uitkering in het leven geroepen. Deze tijdelijke regeling wordt afgebouwd als in mei van een jaar de raming van het accres voor het volgende jaar in reële termen positief uitvalt. Dit is voor 2014 het geval. De bedragen in 2014 dalen met tweederde ten opzichte van Voor een kleine gemeente als Eemsmond met een relatief hoog WOZ-bestand heeft dit forse gevolgen.

4 h. In de decembercirculaire is aangekondigd dat er een uitname uit het gemeentefonds zou plaatsvinden voor de besparingen uit de schaalvoordelen, die ontstaan uit de beoogde opschaling van gemeenten. De verdeling hiervan over de gemeenten was nog niet meegenomen. In de meicirculaire is dit wel gebeurd. De uitname vindt plaats via de uitkeringsfactor en raakt hiermee alle gemeenten, om zo opschaling te stimuleren, ongeacht het wel of niet aanwezig zijn herindelingplannen. Tegenover deze lagere inkomsten horen ook lagere uitgaven te staan. Een taakstelling tot lagere personeelsuitgaven van in 2015 oplopend tot in i. Vanuit het gemeentefonds wordt 256 miljoen overgeheveld naar de begroting van OCW ten behoeve van de scholen in het primair onderwijs en voortgezet onderwijs. Dit bedrag wordt in de verdeling binnen het gemeentefonds toegerekend aan onderwijshuisvesting, maar daar niet aan uitgegeven (macro gezien). Het betreft hier niet geoormerkt geld wat uit het gemeentefonds wordt genomen. De verplichting tot het voorzien in onderwijshuisvesting vervalt echter niet. De VNG heeft in december 2012 aangegeven haar leden te adviseren de korting één op één door te vertalen naar het budget voor onderwijshuisvesting als de korting in stand blijft. De sector onderwijs beschikt met de verschuiving dan immers zelf over vervangend budget, terwijl de gemeenten dit geld niet over hebben. j. In verband met een wijziging van de wet Inburgering zijn nieuwkomers met ingang van zelf verantwoordelijk voor hun inburgering. Er wordt een bedrag van 24,6 miljoen uitgenomen uit het gemeentefonds. Voor Eemsmond een lagere algemene uitkering, waar ook een kostenverlaging tegenover komt te staan. k. Hulpmiddelen zoals rolstoelen en scootmobiel worden verstrekt door gemeenten binnen de Wmo. Hiervoor geldt voortaan een plicht tot hergebruik. Voor Eemsmond leidt dit uitname uit het gemeentefonds tot een lagere algemene uitkering met in 2015, oplopend tot in Hier wordt in de begroting een kostenverlaging tegenover gezet. l. De wettelijke verplichte maatschappelijke stage voor het voortgezet onderwijs wordt per 2015 afgeschaft. Hiertoe vindt een uitname plaats uit het gemeentefonds. De uitgaven zullen in de begroting tegen dezelfde hoogte naar beneden worden bijgesteld.

5 Toelichting op de incidentele verschillen (x 1.000) Omschrijving a. Onderuitputting b. Krimpgelden -6 1 c. Invoeringskosten decentralisatie jeugdzorg d. Transitiekosten decentralisatie AWBZ-begeleiding naar Wmo 49 Totaal a. Met de aangekondigde onderuitputting van de rijksbegroting in 2012 is in de rekening 2012 voor een deel rekening gehouden. De onderuitputting viel echter negatiever uit, wat leidt tot een correctie op de algemene uitkering van 2012 in b. Door de lagere uitkeringsfactor voor 2013 nemen de te ontvangen middelen voor krimp iets af. Voor 2014 nemen deze minimaal toe. Deze lagere inkomsten brengt met zich mee dat we per saldo iets minder middelen toevoegen aan de Reserve demografische ontwikkelingen. De wijziging op de budgetten verloopt hiermee budgetneutraal. c. Voor de invoeringskosten van de decentralisatie jeugdzorg is voor 2013 nog 24 miljoen beschikbaar en voor 2014 nog 16 miljoen. Voor Eemsmond een incidentele extra uitkering van in 2013 en in Hier komt ook een verhoging van de uitgaven tegenover te staan en verloopt hiermee budgetneutraal. d. Het kabinet stelt, in aanvulling op de middelen die al beschikbaar zijn gesteld voor de decentralisatie begeleiding, in 2014 een bedrag beschikbaar via de algemene uitkering. Deze middelen zijn bedoeld als compensatie voor de (transitie)kosten die samenhangen met de inwerkingtreding van de nieuwe Wmo per 2015 (budgetneutraal). Wijzigingen in 2013 en in het meerjarenperspectief We stellen voor om de structurele verlaging van de algemene uitkering 2013 van toe te voegen aan het al bestaande structureel tekort op de begroting Ook kunnen de lager geraamde uitgaven voor het CJG op dit tekort gecorrigeerd worden. Per saldo wordt hiermee de onttrekking van het begrotingstekort van 2013 aan de Algemene reserve verhoogd. Daarnaast stellen we voor om ook de incidentele verlaging van de algemene uitkering 2013 van te onttrekken aan de Algemene Reserve. De vrij besteedbare ruimte in de algemene reserve zal hiermee in 2013 op negatief uitkomen: van positief loopt dit terug naar negatief Deze negatieve stand zal bij de herijking van de reserves (bij de uitwerking van de begroting 2014) opgelost moeten worden.

6 Het hogere structurele tekort in 2013 is ook verwerkt in het meerjarenperspectief. Verder leidt de meicirculaire ook tot wijzigingen in de jaren 2014 tot en met 2017 van het meerjarenperspectief, zoals deze in de Kadernota is opgenomen. Hieronder presenteren wij het nieuwe meerjarenperspectief en zijn de wijzigingen terug te vinden in de gearceerde delen. Gewijzigde recapitulatie meerjarenperspectief , inclusief meicirculaire incl.wijzigingen - bestaand en/of onvermijdelijk - incl. wijzigingen - nieuw Omschrijving Uitgangspunt correctie structureel overschot voorjaarsnota /- correctie structurele wijziging meicirculaire correctie lager uitgaven CJG obv lagere inkomsten in AU ' Af: Onvoorzien structureel Loon-/prijsmutaties Risico structureel urentoerekening aan investeringen/projecten Structurele budgetaanpassingen - bestaand Structurele budgetaanpassingen - nieuw Opbouw structureel budget rationeel wegbeheer Totaal (=A) Bij: Aanpassing belastingen Gevolgen areaalontwikkelingen (structureel) pm Vrijkomende middelen Algemene uitkering Taakstellende bezuiniging Extra taakstellende bezuiniging o.b.v. gevolgen meicirculaire Vermindering uitgaven door korting in AU: - uitvoeringskosten inburgering maatschappelijke stages scootmobielen lagere apparaatskosten door opschaling gemeenten onderwijshuisvesting Totaal (=B) Af: Investeringen Investeringen bestaand Investeringen nieuw Investeringen bestaand Investeringen nieuw Investeringen bestaand Investeringen nieuw 0 Totaal investeringen (=C) Structurele saldi Opgevoerd aan incidentele bedragen in: (deze dienen te w orden gedekt uit de Reserves) Bestaand beleid Nieuw beleid Investeringen - bestaand beleid Investeringen - nieuw beleid Gevolgen areaalontwikkelingen (incidenteel) Incidenteel beschikbaar Totaal te onttrekken aan de reserves Incidentele ruimte gedurende het boekjaar

7 Ook in de onttrekkingen aan de reserves verandert een en ander. Hieronder staat het gewijzigd overzicht van de mutaties aan incidentele posten uit de Kadernota Mutaties op reserves: (NB. Hierbij is geen rekening gehouden met rentetoevoeging) Toev. (+) / Stand 1-1-'14 Onttrekk. (-/-) Stand 1-1-'18 - Reserve automatisering Reserve personeelsbeleid Reserve e-overheid/kcc Reserve gladheidsbestrijding Reserve vervanging machines/materieel Reserve rationeel wegbeheer Reserve economische ontwikkelingen Reserve bedrijventerrein Eemsmond Reserve Boukemapark Reserve sportvoorzieningen Reserve sociale werkvoorzieningen Reserve sociale voorzieningen Reserve Wet maatschappelijke ondersteuning Reserve energiebesparende maatregelen Reserve afkoopsom graven Reserve geothermie Reserve milieu Reserve bovenwijkse voorzieningen Reserve grondbedrijf Reserve actualiseren bestemmingsplannen Reserve woon-/leefbaarheidplannen Eemsdelta Reserve Woonplan Eemsmond Reserve lokale woon-/leefbaarheidplannen Reserve jaarovergang Algemene reserve (ondergrens en weerstandscapaciteit) Reserve BTW-compensatiefonds Reserve infrastructuur Reserve demografische ontwikkelingen Algemene reserve (vrij besteedbaar) Financiële consequenties Om tot een sluitend meerjarenperspectief te komen, hebben we een aanvullende taakstellende bezuiniging moeten opnemen in 2014 van Een verhoging van de taakstelling naar Deze zal bij de uitwerking van de begroting 2014 meegenomen moeten worden. Verder willen we erop wijzen dat de bezuinigingsoperatie van het rijk om te voldoen aan de Europese begrotingsregels op lijken te lopen naar 6 miljard. Deze zijn nog niet verwerkt in de meicirculaire 2013, evenals de eventuele gevolgen van waardedaling van grote objecten en van de decentralisaties, en zijn daarmee ook nog niet in onze meerjarenperspectief meegenomen. Eerste indicaties geven aan dat de bezuinigingsoperatie van het rijk voor onze gemeente nog zou kunnen leiden tot aanvullende bezuinigingen (bovenop de in dit meerjarenperspectief) van circa Uiteraard is dit nog onzeker en afhankelijk van de maatregelen die het rijk hiertoe gaat treffen. Voorstel Gevolgen voor de Voorjaarsnota 2013 We stellen voor om de verlaging van de algemene uitkering 2013 van te voegen aan het al bestaande structureel tekort op de begroting Ook kunnen de lager geraamde uitgaven voor het CJG op dit tekort gecorrigeerd worden. Per saldo wordt hiermee de onttrekking van het begrotingstekort van 2013 aan de Algemene reserve verhoogd. Verder stellen wij voor om in minder toe te voegen aan de reserve demografische ontwikkelingen, gelijk aan de minder ontvangen middelen voor krimp in de algemene uitkering.

8 Daarnaast stellen we voor om tegenover de extra inkomsten voor de decentralisatie van de jeugdzorg voor eenzelfde bedrag uitgaven te ramen ( ). Ten slotte stellen we voor om het resterend incidenteel tekort van te onttrekken aan de Algemene reserve. Het hiermee ontstane negatief vrij besteedbaar deel van de Algemene reserve zal bij de herschikking van de reserves bij de uitwerking van de Begroting 2014 opgelost moeten worden. Gevolgen voor de Kadernota Verder stellen wij voor om akkoord te gaan met de Kadernota , aangevuld met bovenstaande wijzigingen binnen het meerjarenperspectief en het college de opdracht te geven om op basis hiervan en op basis van beraadslaging in de raad de begroting 2014 met bijbehorende meerjarenraming verder uit te werken. Burgemeester en wethouders van de gemeente Eemsmond, M. van Beek, burgemeester B.L. Meijer, secretaris