Stimuleren van lager opgeleiden tot scholing. Patricia Gielen, Irma van der Neut, Loek Nieuwenhuis

Transcriptie

1 Stimuleren van lager opgeleiden tot scholing Patricia Gielen, Irma van der Neut, Loek Nieuwenhuis

2 Stimuleren van lager opgeleiden tot scholing (RWI) Probleem: employability lager opgeleiden Lager opgeleiden participeren minder in scholing dan hoger opgeleiden Lager opgeleiden kwetsbare positie op de arbeidsmarkt Opdracht: Breng werkzame elementen en praktische aanknopingspuntenin kaart die worden ingezet om de scholingsdeelname van lager opgeleiden verhogen. Opzet: Literatuur, 4 sectoren / 4 bedrijven, best practises, sectoraal beleid. Sectoren: bouw, schoonmaak, levensmiddelenindustrie en afvalverwerking

3 Beleid Leven lang leren Ambitie Lissabon doelstelling: Nederland: 20% participatie aan leven lang leren in 2020 In 2009: 17% 50% hoger opgeleiden Waarom: Ontwikkeling van de kenniseconomie Veranderingen op de arbeidsmarkt (bv vergrijzing) Roep om flexibiliteit en mobiliteit Behoud en ontwikkeling van vakmanschap

4 Deelname leven lang leren naar opleidingsniveau (CBS) 30 % deelnemers ja aar jaartal basisonderwijs vmbo-mbo1 havo-vwo-mbo hbo wo

5 Problemen en uitdagingen? Bedrijven Lager opgeleide medewerkers Kwaliteit: Zwarte koekjes, communicatie Willen wel en meer: maar wat? Krapte op de arbeidsmarkt Scholingsangst Complexere bedrijfsprocessen, innovatie Beperkte competenties Te zware belasting oudere medewerkers Sociaal maatschappelijk problemen Boeien en binden van personeel Behoefte aan veilige omgeving Brede inzetbaarheid van personeel Culturele verschillen Verhogen efficiëntie, verbeteren bedrijfsresultaat Meerdere banen Extern: scholingsplicht, eisen afnemer, CAO, MVO Alweer scholen?

6 Kunnen lager opgeleiden gestimuleerd worden tot scholing? JA, maar geen blauwdruk!

7 Samenhangend pakket aan maatregelen 1. (functiegericht) scholingsaanbod. 2. Dialoog: urgentie van scholing (bedrijf en werknemer) 3. Faciliteren:op de werkplek, onder werktijd en op kosten van de baas 4. Maatwerk: aansluiten bij taak, startsituatie en leerstijl van deelnemer, kwaliteit docent 5. Begeleiden: (In)formeel. Scholing van leidinggevenden. 6. Condities: HR-instrumentenom scholings-en ontwikkelvraag te stimuleren en condities om vraag te realiseren.

8 Wat helpt? Wet-en regelgeving: Eisen veilig werken en bevoegdheid voor de uitoefening van de functie Gericht op financiering van scholing Gericht op financiering van scholing Aanbestedingseisen en (internationale) standaarden Sectoraal: cao-afspraken over scholing ontwikkeling en aanbod van een opleidingsaanbod op maat (ROC s of AOC s, sectorale ondersteuners, particuliere aanbieders, bedrijven zelf) financiële middelen

9 Sectorale inbedding (2009) Institutionele setting (sectorcultuur t.a.v. scholing) Vakbonden Werkgeversorg. CAO-afspraken rond: Regulier onderwijs Scholing/EVC O&O-fondsen Vraag naar scholing Aard van het productieproces Werking KBB Werking fonds Aard van de arbeidsmarkt Bedrijf werknemers Deelname aan een leven lang leren

10 Vergelijking sectoren Wat valt op? Vooral voorwaardelijk leren (zoeken naar zekerheden in diploma s om investering in tijd, energie en middelen) Wat werkt? Goed overleg tussen werknemers en werkgevers Over grens van bedrijf en sector heen kijken Positioneer individu meer als centrale actor Randvoorwaarden: Professionele ondersteuning Massa en samenwerken Loopbaanverkenning

11 Sectorale ondersteuning Invulling cao-afspraken over scholing Ondersteuning: het belang van scholing benadrukken, adviseren over en ontwikkelen van scholing ondersteunen bij de implementatie en uitvoering van scholing financieren van scholing ondersteunen bij aanvraag van subsidies Afstemming en samenhang tussen verschillende stimulansen en vormen van ondersteuning verhoogt de impact ervan op de leercultuur en scholingsbereidheid binnen bedrijven.

12 Voorbeelden sectorale ondersteuning Scholingsconsulenten (boomteelt) Anticyclisch opleiden (bouw) Scholingsplannen (zuivel) Ondersteunen ESF aanvragen (afval en voeding)

13 Specifieke instrumenten Bijvoorbeeld: vouchers en leerrekeningen (Projectdirectie, Vrijhaven, Ford) workshops loopbaanadvies en scholingsbereidheid (ING, Philips) loopbaanadviseurs (bouw) leerambassadeurs (VDL) projecten (Excelleren.nu gericht op MKB) Wat kun je er mee bereiken? Werknemers gaan nadenken over leervragen, maken deze kenbaar en gaan deelnemen aan scholing.

14 Specifieke vormen Bijvoorbeeld Meester gezel (stadswachten en bouw) EVC in combinatie met scholing (zeer divers) Online opleidingstrajecten (zoetwaren online, bakkers)

15 Wat levert het op? Voordelen voor bedrijf Voordelen voor medewerkers meer betrokkenheid van werknemers bij het bedrijf meer zelfvertrouwen bredere inzetbaarheid / grotere employability van werknemers betere communicatie op de werkvloer minder kans op verlies van de baan een beter carrière of toekomstperspectief grotere bereidheid van werknemers tot verandering verbetering van de eigen veiligheid verbeterde kwaliteit een hoger salaris verbeterde bedrijfsresultaten grotere zelfredzaamheid in de maatschappij

16 Vragen?

17 Contactgegevens P.M. Gielen (IVA) of Prof. A.F.M. Nieuwenhuis (IVA) of Irma van der Neut (IVA)

18 Bronnen Vakkrachten in ontwikkeling Groeitempo leven lang leren Verschillen in leercultuur tussen sectoren Te vinden op