Diversiteit Loont?! Factsheet Middelbaar Beroepsonderwijs

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Diversiteit Loont?! Factsheet Middelbaar Beroepsonderwijs"

Transcriptie

1 Diversiteit Loont?! Factsheet Middelbaar Beroepsonderwijs Inleiding In opdracht van het Sectorbestuur Onderwijsarbeidsmarkt heeft EIM onderzoek gedaan naar de meerwaarde van diversiteitsbeleid in het onderwijs. Op basis van literatuurstudie, expertinterviews en workshops is in kaart gebracht wat de doelen van onderwijsinstellingen zijn en welke vormen van diversiteitsbeleid in het onderwijs voorkomen. Door deze twee met elkaar te verbinden wordt de mogelijke meerwaarde van diversiteitsbeleid zichtbaar: hoe kan diversiteitsbeleid bijdragen aan het behalen van de doelen van de instelling? Het rapport Diversiteit Loont?! beschrijft de uitkomsten voor primair en voortgezet onderwijs, mbo en hbo. Deze factsheet vat de bevindingen voor het middelbaar beroepsonderwijs samen. Hoe divers is het mbo? Van het onderwijzend personeel in de sector beroepsonderwijs en volwasseneneducatie in Nederland was in ,4% (niet-westers) allochtoon. Op directieniveau was dat 0,9% en op ondersteunend niveau 7,1% 1. Het aandeel (niet-westers) allochtone deelnemers in het mbo was in datzelfde jaar 19,7% van het totale mbo (19,9% in 2008) 2. Het aandeel allochtonen in de klas is daarmee beduidend hoger dan het aandeel allochtonen voor de klas. Doelen: wat drijft het roc? In een workshop met deelnemers uit de sector is een groslijst met mogelijke doelen van roc s doorgenomen. Per doel is door de deelnemers aangegeven hoe belangrijk dit voor hun roc is. Ook hebben de deelnemers enkele doelen aan de lijst toegevoegd. Hieronder zijn de doelen weergegeven die ofwel door iedereen van het hoogste belang werden geacht (topprioriteit), ofwel door bijna iedereen (tamelijk tot zeer belangrijk). TOPPRIORITEIT Meer diploma s / geslaagden Goede beoordeling door afnemend beroepenveld Voldoende personeel (op dit moment) Aansluiting op vmbo en hbo, doorlopende leerlijnen TAMELIJK-ZEER BELANGRIJK Meer deelnemers Goede naam bij potentiële deelnemers Goede beoordeling door inspectie In het mbo staan volgens betrokkenen een aantal externe kwaliteitsindicatoren centraal: het aantal diploma s, de beoordeling door het afnemend beroepenveld, en de aansluiting op vooropleiding en vervolgonderwijs. Daarnaast is voldoende personeel een topprioriteit, maar wordt daarin vooral de huidige situatie betrokken (dus geen langetermijnstrategie). 1 Bron: Statistieken Arbeidsmarkt Onderwijssectoren, 2 Bron: CBS Statline, statline.cbs.nl.

2 Ook zeer belangrijk voor een roc is de reputatie bij potentiële deelnemers en de inspectie. En het aantal deelnemers is van belang, want hierop is de bekostiging van roc s gebaseerd. Elementen van diversiteitsbeleid: wat kan een roc doen? In het onderwijs zijn ervaringen opgedaan met een aantal elementen van diversiteitsbeleid. Sommige maatregelen zijn gericht op het bevorderen van een etnisch diverser personeelsbestand. Andere maatregelen richten zich op het bevorderen van interculturele competenties, het omgaan met verschillen, bij ál het personeel, van welke etnische achtergrond dan ook. In het mbo zijn de volgende maatregelen mogelijk om de diversiteit van het (docenten)team te bevorderen: Werving via netwerken van allochtone medewerkers Dit blijkt in de praktijk vaak beter te werken om specifieke doelgroepen te werven dan algemene kanalen. Gericht binnenhalen van talentvolle trainees/stagiairs In de stagefase kan worden onderzocht of de stagiair goed past bij het roc en andersom. Allochtone onderwijsassistenten werven en bij geschiktheid opscholen tot docent Als het werven van allochtone docenten moeilijk is, kan een roc ook op het niveau van onderwijsassistenten werven, en bij gebleken geschiktheid zelf het traject naar een onderwijsbevoegdheid aanbieden. Goede mentoring en ontwikkeltrajecten voor alle medewerkers Betrokkenen benadrukken dat goede ontwikkelmogelijkheden voor alle medewerkers van belang zijn; als het talent structureel wordt herkend en gestimuleerd, wordt diversiteit onderdeel van regulier personeelsbeleid. Daarbij is de cultuur op de werkvloer ook van belang: alle medewerkers moeten zich op hun plaats voelen in het team. Een combinatie van een aantal van deze maatregelen zien we in het volgende praktijkvoorbeeld van ROC Nijmegen. Dit roc maakt gebruik van het bijzondere feit dat het mbo zowel onderwijsassistenten opleidt als deze in dienst heeft. In het project zijn zestien aspirant-onderwijsassistenten aangenomen, die waren geworven via een stichting van de gemeente. Dit zijn allen niet-westerse allochtonen van de eerste generatie. Zij volgen een leerwerktraject (BBLopleiding) tot onderwijsassistent. Allen zijn in dienst van het roc, en (als er voldoende werk is) kunnen zij na het behalen van het diploma ook binnen het roc aan de slag als onderwijsassistent. Bijzonder is dat het project een commerciële oorsprong had: het roc verkocht opleidingstrajecten tot onderwijsassistent aan de gemeente. Inmiddels zijn nog elf van deze zestien over. Een paar uitvallers bleken te hoog opgeleid. En daarnaast waren er problemen bij teams rond de opvang van deze nieuwkomers. Alleen harde afspraken helpen, in de ervaring van het projectteam, om te voorkomen dat deze groep als eerste weer vertrekt bij bezuinigingen, en om te voorkomen dat teams al te gemakkelijk een excuus verzinnen om niet met deze mensen te werken. De gevolgen van dit project zijn als volgt in een figuur samen te vatten.

3 Dit illustreert het belang van een goede inbedding in het reguliere personeelsbeleid. Het beschreven project levert per direct wel extra handen in de klas, maar de betrokken onderwijsassistenten haken af als er niet voldoende begeleiding is. Competente mentoren zijn een noodzakelijke voorwaarde voor het welslagen van zo n soort project. Alleen op die manier is er ook voldoende (en divers) personeel op de langere termijn. In het mbo zijn ook ervaringen opgedaan met een aantal manieren om interculturele competenties op roc s te bevorderen: Trainingen/cursussen Dit is de meest voorkomende manier om aan interculturele competenties te werken. Vaak wordt daarbij geen onderscheid gemaakt naar communicatie binnen een team en communicatie met deelnemers; de basiscompetenties zijn op al deze terreinen in te zetten. Inhoudelijk zijn de trainingen vaak toegespitst op houding en vaardigheden, meer dan op kennis van specifieke culturen. Volgens betrokkenen maken deze training de meeste indruk als de deelnemers een spiegel wordt voorgehouden van de eigen houding, vooronderstellingen en stijl. Gedragscode Dit kan een instrument zijn om medewerkers én deelnemers scherp te houden op interculturele competenties, het omgaan met verschillen. Betrokkenen geven echter aan dat zo n code alleen indirecte waarde heeft: op het moment dat hij expliciet ter sprake komt, is er meestal al iets misgegaan in de verhoudingen. De meerwaarde van diversiteitsbeleid: waarom diversiteit? Diversiteitsbeleid heeft op de lange termijn alleen zin als het bijdraagt aan de (top)prioriteiten van het roc. Daarom hebben betrokkenen verschillende verbindingen gelegd tussen elementen van diversiteitsbeleid en de prioriteiten van een roc. De volgende figuur laat zien hoe een diverser docententeam kan bijdragen aan de belangrijkste doelen van een roc 3. Doordat in een divers docententeam allochtone docenten een rolmodel kunnen zijn voor leerlingen, kunnen zij die leerlingen ook stimuleren de opleiding af te maken; dit gaat de uitval tegen. Ook hebben zij, als ze in hetzelfde etnisch-culturele netwerk zitten, directere toegang tot ouders en andere betrokkenen bij degene die dreigt uit te vallen. De kwaliteit van de betrokken docent is hierbij een cruciale randvoorwaarde. Daarnaast wordt van diversiteit in het docententeam een positief effect verwacht op de mate waarin leerlingen met verschillen in achtergrond kunnen omgaan, wat weer positief uit- 3 Hiernaast hebben roc s een inspanningsverplichting om een bepaald percentage vrouwen, gehandicapten en allochtonen deel uit te laten maken van de formatie volgens de cao bve (artikel D-16, D-17).

4 werkt op de beroepsvoorbereiding dat beroep wordt immers in een steeds multiculturelere maatschappij uitgeoefend.

5 In de volgende figuur is te zien op welke manier interculturele competenties bijdragen aan de doelen van een roc. Training interculturele competenties personeel Gedragscodes voor medewerkers Interculturele competenties docenten Begrepen voelen, betere begeleiding, meer kennis Minder uitval Interculturele competenties leerlingen Goede beoordeling beroepenveld Meer onderling begrip voor verschillen Minder institutioneel racisme Goede naam bij potentiele deelnemers Afhankelijk van concurrentie en demografie Grotere instroom van deelnemers Trainingen en gedragscodes dragen bij aan interculturele competenties. Deze competenties zorgen ervoor dat er meer kennis is over achtergronden van leerlingen en meer vaardigheden om leerlingen te begeleiden, zodat zij zich meer begrepen voelen. Dat leidt tot minder uitval, en dus ook tot efficiënter onderwijs. En interculturele competenties bij leerlingen geven hen later een betere start op de (multiculturele) arbeidsmarkt. Meer begrip voor verschillen leidt op roc-niveau tot minder uitsluitingsmechanismen (waarvoor een deskundige de term institutioneel racisme gebruikte). Het roc komt dan bekend te staan als een plaats waar mensen van verschillende achtergronden zich thuis voelen. En dat kan leiden tot meer instroom, afhankelijk van de etnische samenstelling van potentiële deelnemers en de directe concurrentie van andere opleidingen.

Diversiteit loont?! De meerwaarde van diversiteitsbeleid in het. Jurriaan Berger Johan Bokdam

Diversiteit loont?! De meerwaarde van diversiteitsbeleid in het. Jurriaan Berger Johan Bokdam Diversiteit loont?! De meerwaarde van diversiteitsbeleid in het onderwijs Jurriaan Berger Johan Bokdam Zoetermeer, 4 september 2009 Dit onderzoek is gefinancierd door het Sectorbestuur Onderwijsarbeidsmarkt

Nadere informatie

Diversiteit in het po, vo en mbo

Diversiteit in het po, vo en mbo Diversiteit in het, en 1. Inleiding In het onderwijs wordt het belang van een divers samengesteld personeelsbestand onderkend. 1 Omdat de school een maatschappelijke instelling is, is het wenselijk dat

Nadere informatie

Het hoofdstuk effectiever werken aan diversiteit geschreven door lector Dr. Sjiera de Vries is onderdeel van De Staat van de Ambtelijke Dienst (STAD)

Het hoofdstuk effectiever werken aan diversiteit geschreven door lector Dr. Sjiera de Vries is onderdeel van De Staat van de Ambtelijke Dienst (STAD) Het hoofdstuk effectiever werken aan diversiteit geschreven door lector Dr. Sjiera de Vries is onderdeel van De Staat van de Ambtelijke Dienst (STAD) 2013. De gehele publicatie is na te lezen op de website

Nadere informatie

Samenvatting onderzoek Medewerkers in het MBO

Samenvatting onderzoek Medewerkers in het MBO Samenvatting onderzoek Medewerkers in het MBO Uitgevoerd door ABF Research in opdracht van SOM Aanleiding De arbeidsmarkt voor mbo-personeel is dynamisch. Nieuw personeel stroomt in en ander personeel

Nadere informatie

Oplegvel Collegebesluit

Oplegvel Collegebesluit Onderwerp Mentorenproject jongeren 2008-2011 Oplegvel Collegebesluit Portefeuille M. Divendal Auteur Mevr. J. van der Meer Telefoon 5115091 E-mail: jmeer@haarlem.nl STZ/JOS Reg.nr. 136463 Bijlagen A +

Nadere informatie

Brug tussen onderwijs en ondernemer. Seminar Onderwijsrelatiemanagers als belangenbehartigers 4 november 2008 Verslag van de workshops

Brug tussen onderwijs en ondernemer. Seminar Onderwijsrelatiemanagers als belangenbehartigers 4 november 2008 Verslag van de workshops Brug tussen onderwijs en ondernemer Seminar Onderwijsrelatiemanagers als belangenbehartigers 4 november 2008 Verslag van de workshops Brug tussen onderwijs en ondernemer Wie is het belangrijkst in de samenwerking?

Nadere informatie

Voor vakmensen voor de toekomst

Voor vakmensen voor de toekomst Voor vakmensen voor de toekomst D66 Gelderland wil een klimaatneutrale en toekomstbestendige provincie zijn. Dat betekent windmolens plaatsen, zonneweides aanleggen en elk huis in Gelderland energieneutraal

Nadere informatie

43. Interculturele Samenwerking binnen de Algemene Onderwijsbond

43. Interculturele Samenwerking binnen de Algemene Onderwijsbond 43. Interculturele Samenwerking binnen de Algemene Onderwijsbond Inhoud Inleiding Van OETC-groep naar allochtonengroep Antiracisme Onderwijs in allochtone levende talen Intercultureel onderwijs Wie kan

Nadere informatie

Nieuwe kans op extra instroom

Nieuwe kans op extra instroom Nieuwe kans op extra instroom Focus op de arbeidsmarkt Naast het erkennen van leerbedrijven is Calibris verantwoordelijk voor ontwikkeling en onderhoud van kwalificaties in de sectoren zorg, welzijn en

Nadere informatie

Aansluiting onderwijs en arbeidsmarkt; kan dat wel?

Aansluiting onderwijs en arbeidsmarkt; kan dat wel? Aansluiting onderwijs en arbeidsmarkt; kan dat wel? 1 Waar wil ik het over hebben? Het MBO De arbeidsmarkt Jongeren Waar hebben wij het over als we het hebben over aansluiting? Mijn conclusies 2 Het MBO

Nadere informatie

in het mbo Werken aan uitstroom - instroom

in het mbo Werken aan uitstroom - instroom ONTWIKKELINGEN CULTUUREDUCATIE IN HET MBO ONDERWIJSVERNIEUWING Onderwijsvernieuwing in het mbo Onderwijs 2032, nieuwe speerpunten voor het kunstvakonderwijs én binnen het mbo een eigen verklaring over

Nadere informatie

Diversiteitsmonitor. Cijfers en feiten over diversiteit in het po, vo, mbo en op lerarenopleidingen. Een stand van zaken

Diversiteitsmonitor. Cijfers en feiten over diversiteit in het po, vo, mbo en op lerarenopleidingen. Een stand van zaken Diversiteitsmonitor 2005 2006 2007 Cijfers en feiten over diversiteit in het po, vo, mbo en op lerarenopleidingen. Een stand van zaken Diversiteitsmonitor Cijfers en feiten over diversiteit in het po,

Nadere informatie

Genderscan mbo Techniek

Genderscan mbo Techniek Genderscan mbo Techniek Doelen Pamflet Meer meisjes in mbo Techniek Aandacht voor gender in Techniek- en ICT-opleidingen wordt een vaste waarde binnen mbo-scholen Voorlichtingsactiviteiten die een brede

Nadere informatie

5. Onderwijs en schoolkleur

5. Onderwijs en schoolkleur 5. Onderwijs en schoolkleur Niet-westerse allochtonen verlaten het Nederlandse onderwijssysteem gemiddeld met een lager onderwijsniveau dan autochtone leerlingen. Al in het basisonderwijs lopen allochtone

Nadere informatie

25PN ROC Nijmegen eo. MBO Factsheet Schooljaar Jongeren in kwetsbare positie Definitieve cijfers - versie 2 Uitgave: mei 2018

25PN ROC Nijmegen eo. MBO Factsheet Schooljaar Jongeren in kwetsbare positie Definitieve cijfers - versie 2 Uitgave: mei 2018 25PN ROC Nijmegen eo MBO Factsheet Schooljaar 2016-2017 Jongeren in kwetsbare positie Definitieve cijfers - versie 2 Uitgave: mei 2018 25PN : ROC Nijmegen eo Dit document bevat gedetailleerde cijferinformatie

Nadere informatie

Presentatie onderzoeksverslag Plaatje 1 Welkom bij mijn presentatie. Mijn naam is Monica Heikoop en ik ben docent aan de opleiding Communicatie van

Presentatie onderzoeksverslag Plaatje 1 Welkom bij mijn presentatie. Mijn naam is Monica Heikoop en ik ben docent aan de opleiding Communicatie van Presentatie onderzoeksverslag Plaatje 1 Welkom bij mijn presentatie. Mijn naam is Monica Heikoop en ik ben docent aan de opleiding Communicatie van de Hogeschool Rotterdam. Mijn presentatie is opgebouwd

Nadere informatie

25LT ROC Gilde Opleidingen. MBO Factsheet Schooljaar Jongeren in kwetsbare positie Definitieve cijfers - versie 1 Uitgave: mei 2018

25LT ROC Gilde Opleidingen. MBO Factsheet Schooljaar Jongeren in kwetsbare positie Definitieve cijfers - versie 1 Uitgave: mei 2018 25LT ROC Gilde Opleidingen MBO Factsheet Schooljaar 2017-2018 Jongeren in kwetsbare positie Definitieve cijfers - versie 1 Uitgave: mei 2018 25LT : ROC Gilde Opleidingen Dit document bevat gedetailleerde

Nadere informatie

Opiniepeiling diversiteitbeleid

Opiniepeiling diversiteitbeleid Opiniepeiling diversiteitbeleid Eindrapport Onderzoek in opdracht van Sectorbestuur Onderwijsarbeidsmarkt drs. H.S. Vrielink drs. J. Fledderus ResearchNed juni 2010 2010 ResearchNed Nijmegen in opdracht

Nadere informatie

Aanval op de uitval. perspectief en actie

Aanval op de uitval. perspectief en actie Aanval op de uitval perspectief en actie Fatma wil fysiotherapeut worden. En dat kan ze ook. Maar ze heeft nog een wel een lange leerloopbaan te gaan. Er kan in die leerloopbaan van alles misgaan waardoor

Nadere informatie

25MA ROC Leiden. MBO Factsheet Schooljaar Jongeren in kwetsbare positie Voorlopige cijfers - versie 1 Uitgave: mei 2017

25MA ROC Leiden. MBO Factsheet Schooljaar Jongeren in kwetsbare positie Voorlopige cijfers - versie 1 Uitgave: mei 2017 25MA ROC Leiden MBO Factsheet Schooljaar 2016-2017 Jongeren in kwetsbare positie Voorlopige cijfers - versie 1 Uitgave: mei 2017 25MA : ROC Leiden Dit document bevat gedetailleerde cijferinformatie over

Nadere informatie

Methodiekbeschrijving Januari 2008. Laat Zien Wat Je Kunt

Methodiekbeschrijving Januari 2008. Laat Zien Wat Je Kunt Methodiekbeschrijving Januari 2008 Laat Zien Wat Je Kunt Deel 1: Methodiekbeschrijving Het is bij de juiste methodiekvaststelling bepalend uit welke personen de doelgroep bestaat. De methodiek is vooral

Nadere informatie

25LH ROC Midden Nederland. MBO Factsheet Schooljaar Jongeren in kwetsbare positie Definitieve cijfers - versie 1 Uitgave: mei 2017

25LH ROC Midden Nederland. MBO Factsheet Schooljaar Jongeren in kwetsbare positie Definitieve cijfers - versie 1 Uitgave: mei 2017 25LH ROC Midden Nederland MBO Factsheet Schooljaar 2015-2016 Jongeren in kwetsbare positie Definitieve cijfers - versie 1 Uitgave: mei 2017 25LH : ROC Midden Nederland Dit document bevat gedetailleerde

Nadere informatie

25PZ ROC van Amsterdam. MBO Factsheet Schooljaar Jongeren in kwetsbare positie Voorlopige cijfers - versie 1 Uitgave: mei 2017

25PZ ROC van Amsterdam. MBO Factsheet Schooljaar Jongeren in kwetsbare positie Voorlopige cijfers - versie 1 Uitgave: mei 2017 25PZ ROC van Amsterdam MBO Factsheet Schooljaar 2016-2017 Jongeren in kwetsbare positie Voorlopige cijfers - versie 1 Uitgave: mei 2017 25PZ : ROC van Amsterdam Dit document bevat gedetailleerde cijferinformatie

Nadere informatie

Interculturele managementcompetenties

Interculturele managementcompetenties Handreiking Interculturele managementcompetenties Handreiking voor (opleidings)managers in het hsao HO-raad, oktober 2012 Project intercultureel vakmanschap in het hsao Deelproject van het ZonMw programma

Nadere informatie

LAAGGELETTERDHEID IN LAAK

LAAGGELETTERDHEID IN LAAK LAAGGELETTERDHEID IN LAAK Uitgevoerd door: CINOP Advies Etil Kohnstamm Instituut Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt (ROA), Maastricht University DEZE FACTSHEETRAPPORTAGE IS ONTWIKKELD IN OPDRACHT

Nadere informatie

Interculturele Competenties:

Interculturele Competenties: Interculturele Competenties: Een vak apart W. Shadid Leiden, mei 2010 Interculturele Competenties 2 Inleiding Vooral in multiculturele samenlevingen wordt de laatste tijd veel nadruk gelegd op interculturele

Nadere informatie

28DE ROC de Leijgraaf

28DE ROC de Leijgraaf 28DE ROC de Leijgraaf MBO Factsheet Schooljaar 2018-2019 Jongeren in kwetsbare positie Voorlopige cijfers - versie 2 Uitgave: juli 2019 28DE : ROC de Leijgraaf Dit document bevat gedetailleerde cijferinformatie

Nadere informatie

25LJ ROC Ter AA. MBO Factsheet Schooljaar Jongeren in kwetsbare positie Definitieve cijfers - versie 1 Uitgave: mei 2017

25LJ ROC Ter AA. MBO Factsheet Schooljaar Jongeren in kwetsbare positie Definitieve cijfers - versie 1 Uitgave: mei 2017 25LJ ROC Ter AA MBO Factsheet Schooljaar 2015-2016 Jongeren in kwetsbare positie Definitieve cijfers - versie 1 Uitgave: mei 2017 25LJ : ROC Ter AA Dit document bevat gedetailleerde cijferinformatie over

Nadere informatie

25LT ROC Gilde Opleidingen. MBO Factsheet Schooljaar Jongeren in kwetsbare positie Voorlopige cijfers - versie 1 Uitgave: mei 2017

25LT ROC Gilde Opleidingen. MBO Factsheet Schooljaar Jongeren in kwetsbare positie Voorlopige cijfers - versie 1 Uitgave: mei 2017 25LT ROC Gilde Opleidingen MBO Factsheet Schooljaar 2016-2017 Jongeren in kwetsbare positie Voorlopige cijfers - versie 1 Uitgave: mei 2017 25LT : ROC Gilde Opleidingen Dit document bevat gedetailleerde

Nadere informatie

25LT ROC Gilde Opleidingen. MBO Factsheet Schooljaar Jongeren in kwetsbare positie Definitieve cijfers - versie 1 Uitgave: mei 2017

25LT ROC Gilde Opleidingen. MBO Factsheet Schooljaar Jongeren in kwetsbare positie Definitieve cijfers - versie 1 Uitgave: mei 2017 25LT ROC Gilde Opleidingen MBO Factsheet Schooljaar 2015-2016 Jongeren in kwetsbare positie Definitieve cijfers - versie 1 Uitgave: mei 2017 25LT : ROC Gilde Opleidingen Dit document bevat gedetailleerde

Nadere informatie

25LZ ROC Tilburg. MBO Factsheet Schooljaar Jongeren in kwetsbare positie Voorlopige cijfers - versie 1 Uitgave: mei 2017

25LZ ROC Tilburg. MBO Factsheet Schooljaar Jongeren in kwetsbare positie Voorlopige cijfers - versie 1 Uitgave: mei 2017 25LZ ROC Tilburg MBO Factsheet Schooljaar 2016-2017 Jongeren in kwetsbare positie Voorlopige cijfers - versie 1 Uitgave: mei 2017 25LZ : ROC Tilburg Dit document bevat gedetailleerde cijferinformatie over

Nadere informatie

Regiorapportage Mobiliteitsbranche Den Haag

Regiorapportage Mobiliteitsbranche Den Haag Regiorapportage Mobiliteitsbranche Den Haag Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en in het onderwijs in de motorvoertuigen- en tweewielerbranche in de regio Den Haag ROC Mondriaan 2012 2013 1 1. Kans op werk

Nadere informatie

Het Loopbaanlab brengt onderwijsprofessionals in beweging

Het Loopbaanlab brengt onderwijsprofessionals in beweging Oktober 2015 Het Loopbaanlab brengt onderwijsprofessionals in beweging Uitkomsten van meerjarig onderzoek naar de effecten van het Loopbaanlab Leestijd 8 minuten Hoe blijf ik in beweging? De kwaliteit

Nadere informatie

27GZ ROC Mondriaan. MBO Factsheet Schooljaar Jongeren in kwetsbare positie Definitieve cijfers - versie 1 Uitgave: mei 2017

27GZ ROC Mondriaan. MBO Factsheet Schooljaar Jongeren in kwetsbare positie Definitieve cijfers - versie 1 Uitgave: mei 2017 27GZ ROC Mondriaan MBO Factsheet Schooljaar 2015-2016 Jongeren in kwetsbare positie Definitieve cijfers - versie 1 Uitgave: mei 2017 27GZ : ROC Mondriaan Dit document bevat gedetailleerde cijferinformatie

Nadere informatie

Onderwerp: Beantwoording van de schriftelijke vragen van de raadsleden P.J. Verveen (D66) en drs. M. Živanović (Leefbaar Rotterdam) over jongerenwerk.

Onderwerp: Beantwoording van de schriftelijke vragen van de raadsleden P.J. Verveen (D66) en drs. M. Živanović (Leefbaar Rotterdam) over jongerenwerk. Rotterdam, 29 mei 2012. Onderwerp: Beantwoording van de schriftelijke vragen van de raadsleden P.J. Verveen (D66) en drs. M. Živanović (Leefbaar Rotterdam) over jongerenwerk. Aan de Gemeenteraad. Op 31

Nadere informatie

Stimuleren van lager opgeleiden tot scholing. Patricia Gielen, Irma van der Neut, Loek Nieuwenhuis

Stimuleren van lager opgeleiden tot scholing. Patricia Gielen, Irma van der Neut, Loek Nieuwenhuis Stimuleren van lager opgeleiden tot scholing Patricia Gielen, Irma van der Neut, Loek Nieuwenhuis Stimuleren van lager opgeleiden tot scholing (RWI) Probleem: employability lager opgeleiden Lager opgeleiden

Nadere informatie

08PG ROC Friese Poort. MBO Factsheet Schooljaar Jongeren in kwetsbare positie Definitieve cijfers - versie 1 Uitgave: mei 2017

08PG ROC Friese Poort. MBO Factsheet Schooljaar Jongeren in kwetsbare positie Definitieve cijfers - versie 1 Uitgave: mei 2017 08PG ROC Friese Poort MBO Factsheet Schooljaar 2015-2016 Jongeren in kwetsbare positie Definitieve cijfers - versie 1 Uitgave: mei 2017 08PG : ROC Friese Poort Dit document bevat gedetailleerde cijferinformatie

Nadere informatie

Primair Onderwijs po 079-3232.333 Voorgezet onderwijs vo 079-3232.444

Primair Onderwijs po 079-3232.333 Voorgezet onderwijs vo 079-3232.444 Voorlichtingspublicatie Betreft de onderwijssector(en) Informatie CFI/ICO Primair Onderwijs po 079-3232.333 Voorgezet onderwijs vo 079-3232.444 Wet van 9 december 2005, houdende opneming in de Wet op het

Nadere informatie

middelbaar beroepsonderwijs Brainport regio Eindhoven Onderwijsvisie Onze kijk op onderwijs

middelbaar beroepsonderwijs Brainport regio Eindhoven Onderwijsvisie Onze kijk op onderwijs middelbaar beroepsonderwijs Brainport regio Eindhoven Onderwijsvisie Onze kijk op onderwijs Summa College maart 2013 Inhoudsopgave Hoofdstuk 1: De vijf onderwijspijlers 4 Hoofdstuk 2: De vijf onderwijspijlers

Nadere informatie

Regiorapportage Mobiliteitsbranche Breda Bergen op Zoom

Regiorapportage Mobiliteitsbranche Breda Bergen op Zoom Regiorapportage Mobiliteitsbranche Breda Bergen op Zoom Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en in het onderwijs in de motorvoertuigen- en tweewielerbranche in de regio Breda Bergen op Zoom ROC West-Brabant

Nadere informatie

voor het middelbaar beroepsonderwijs

voor het middelbaar beroepsonderwijs voor het middelbaar beroepsonderwijs Peer Support betekent systematische en structurele begeleiding van een jongerejaars student door een ouderejaars. Peer Support is een internationaal erkend programma

Nadere informatie

25LT ROC Gilde Opleidingen. MBO Factsheet Schooljaar Jongeren in kwetsbare positie Definitieve cijfers - versie 2 Uitgave: mei 2018

25LT ROC Gilde Opleidingen. MBO Factsheet Schooljaar Jongeren in kwetsbare positie Definitieve cijfers - versie 2 Uitgave: mei 2018 25LT ROC Gilde Opleidingen MBO Factsheet Schooljaar 2016-2017 Jongeren in kwetsbare positie Definitieve cijfers - versie 2 Uitgave: mei 2018 25LT : ROC Gilde Opleidingen Dit document bevat gedetailleerde

Nadere informatie

Kansen voor jongeren bij u op de werkvloer Menukaart voor werkgevers

Kansen voor jongeren bij u op de werkvloer Menukaart voor werkgevers Kansen voor jongeren bij u op de werkvloer Menukaart voor werkgevers Voorwoord Een wereld van verschil maken voor jong talent én voor uzelf. Wie wil dat nu niet? Niet iedereen heeft hiertoe de mogelijkheid.

Nadere informatie

Mogen we uit het hokje alsjeblieft?

Mogen we uit het hokje alsjeblieft? 44 ONDERWIJSBLAD ONDERWIJSACHTERSTAND TEKST JOËLLE POORTVLIET BEELD TYPETANK Mogen we uit het hokje alsjeblieft? Meiden met een migratie-achtergrond doen het goed in het onderwijs. Althans, ze halen steeds

Nadere informatie

KRAAMTALENT KNELPUNTEN BEDRIJVEN DOELSTELLINGEN PROJECTPLAN KNELPUNTEN ROC'S GRONINGEN FRIESLAND DRENTHE

KRAAMTALENT KNELPUNTEN BEDRIJVEN DOELSTELLINGEN PROJECTPLAN KNELPUNTEN ROC'S GRONINGEN FRIESLAND DRENTHE KRAAMTALENT GRONINGEN FRIESLAND DRENTHE donderdag 7 juni 2012 - dia 2 KNELPUNTEN BEDRIJVEN ONDERTEKENING CONVENANT 27-01-2010 Verouderd personeelsbestand Afname animo bij jongeren voor de Kraamzorg Door

Nadere informatie

kiezen ontdekken doen

kiezen ontdekken doen kiezen ontdekken doen op vmbo-, mavo-, havo/vwo- en mbo-niveau met een praktische, versnelde opleiding naar het hbo Tot 2011 vmbo De Kring, sector Landbouw breed Leerwegen: bbl (+lwoo) kbl gl Sinds 2004

Nadere informatie

LAAGGELETTERDHEID IN LEIDSCHENVEEN-YPENBURG

LAAGGELETTERDHEID IN LEIDSCHENVEEN-YPENBURG LAAGGELETTERDHEID IN LEIDSCHENVEEN-YPENBURG Uitgevoerd door: CINOP Advies Etil Kohnstamm Instituut Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt (ROA), Maastricht University DEZE FACTSHEETRAPPORTAGE IS

Nadere informatie

LAAGGELETTERDHEID IN HAAGSE HOUT

LAAGGELETTERDHEID IN HAAGSE HOUT LAAGGELETTERDHEID IN HAAGSE HOUT Uitgevoerd door: CINOP Advies Etil Kohnstamm Instituut Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt (ROA), Maastricht University DEZE FACTSHEETRAPPORTAGE IS ONTWIKKELD

Nadere informatie

Afgestudeerden en uitvallers in Avans en het hoger beroepsonderwijs

Afgestudeerden en uitvallers in Avans en het hoger beroepsonderwijs Leer- en Innovatiecentrum Breda, 's-hertogenbosch, Tilburg NOTITIE ons kenmerk IR24052017 contactpersoon Daniël Rijckborst telefoon 0610359505 onderwerp Factsheet Vereniging Hogescholen e-mail d.rijckborst@avans.nl

Nadere informatie

Factsheet Toelatingstoets PABO

Factsheet Toelatingstoets PABO Pabo-opleidingen zitten in de lift De pabo s hebben de afgelopen jaren veel stappen gezet om de kwaliteit verder te versterken, onder meer door de invoering van de toelatingstoetsen. Deze maatregelen betalen

Nadere informatie

MentorProgramma Friesland

MentorProgramma Friesland MentorProgramma Friesland - een eigen methodiek - Thank you for believing in me before I believed in myself (Yamada) Februari 2014. Het MentorProgramma Friesland is een samenwerkingsverband van Friesland

Nadere informatie

Raadsvragen van de raadsleden Topdag (DENK) en Rennenberg (OAE) over discriminatie rondom stageplaatsen allochtone MBO-studenten.

Raadsvragen van de raadsleden Topdag (DENK) en Rennenberg (OAE) over discriminatie rondom stageplaatsen allochtone MBO-studenten. gemeente Eindhoven Inboeknummer Beslisdatum B&W 25 september 2018 Dossiernummer 18.39.103_2.4.1. Raadsvragen van de raadsleden Topdag (DENK) en Rennenberg (OAE) over discriminatie rondom stageplaatsen

Nadere informatie

Cultureel management van hogescholen

Cultureel management van hogescholen Cultureel management van hogescholen Workshop Fontys Docentevent Yolanda te Poel Lector Diversiteit in de jeugdzorg Fontys Hogeschool Pedagagogiek Eindhoven 10 januari 2013 Dialoog: Wat is goed cultureel

Nadere informatie

Figuur 1: Aantal gediplomeerde studenten lerarenopleidingen studiejaar 2004-2008 (bronnen: hbo-raad en vsnu, bewerkt door sbo)

Figuur 1: Aantal gediplomeerde studenten lerarenopleidingen studiejaar 2004-2008 (bronnen: hbo-raad en vsnu, bewerkt door sbo) Aantal gediplomeerden aan de lerarenopleidingen in Nederland Ondanks huidige en verwachte lerarentekorten is er geen sprake van een substantiële groei van aantal gediplomeerden aan de verschillende lerarenopleidingen.

Nadere informatie

Feiten en cijfers. Afgestudeerden en uitvallers in het hoger beroepsonderwijs. April 2016

Feiten en cijfers. Afgestudeerden en uitvallers in het hoger beroepsonderwijs. April 2016 Feiten en cijfers Afgestudeerden en uitvallers in het hoger beroepsonderwijs April 2016 Feiten en cijfers 2 Het algemene beeld Start van de studie uitval en wisselaars Tal van inspanningen bij hogescholen

Nadere informatie

HANDREIKING (H)ERKEND MULTITALENT

HANDREIKING (H)ERKEND MULTITALENT HANDREIKING (H)ERKEND MULTITALENT VOORBEELDEN VAN HOGESCHOOLPROJECTEN De stimuleringsregeling (H)Erkend MultiTalent financiert innovatieve projecten, die de culturele diversiteit van de sector versterken

Nadere informatie

Regiorapportage Mobiliteitsbranche Noord-Holland Zuid

Regiorapportage Mobiliteitsbranche Noord-Holland Zuid Regiorapportage Mobiliteitsbranche Noord-Holland Zuid Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en in het onderwijs in de motorvoertuigen- en tweewielerbranche in de regio Noord-Holland Zuid ROC Nova College 2012

Nadere informatie

Fiche 4: Hoe verhoog je je interculturele competentie?

Fiche 4: Hoe verhoog je je interculturele competentie? Fiche 4: Hoe verhoog je je interculturele competentie? In deze fiche vind je instrumenten om de interculturele competenties van personeelsleden op te bouwen en te vergroten zodat het diversiteitsbeleid

Nadere informatie

Regiorapportage Mobiliteitsbranche Zuid-Limburg

Regiorapportage Mobiliteitsbranche Zuid-Limburg Regiorapportage Mobiliteitsbranche Zuid-Limburg Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en in het onderwijs in de motorvoertuigen- en tweewielerbranche in de regio Zuid- Limburg ROC Arcus College 2012 2013 1

Nadere informatie

Culturele diversiteit in het onderwijs

Culturele diversiteit in het onderwijs Rally Rijkschroeff m.m.v. Nathan Deen en Roline Redmond Culturele diversiteit in het onderwijs Het maatschappelijk debat Full Color November 2002 Samenvatting Inleiding De aanwezigheid en de instroom van

Nadere informatie

Daar zouden we het vaker over moeten hebben. Inleiding Simultaan

Daar zouden we het vaker over moeten hebben. Inleiding Simultaan Daar zouden we het vaker over moeten hebben. Onderzoek naar interculturele competenties van onderwijsmedewerkers (Judith de Beer. Erasmus Universiteit Rotterdam. april 2006) Inleiding De titel daar zouden

Nadere informatie

Loopbanen in het onderwijs? Analyse van de loopbaanontwikkeling van onderwijspersoneel

Loopbanen in het onderwijs? Analyse van de loopbaanontwikkeling van onderwijspersoneel Loopbanen in het onderwijs? Analyse van de loopbaanontwikkeling van onderwijs 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Resultaten Karin Jettinghoff en Jo Scheeren, SBO Januari 2010 2 1. Inleiding Tot voor kort

Nadere informatie

VM2 Nijmegen. Kandinsky College VMBO

VM2 Nijmegen. Kandinsky College VMBO VM2 Nijmegen Kandinsky College ROC Nijmegen Kandinsky College VMBO VMBO basis/kader/gemend met LWOO Aantal leerlingen: 439 Kenmerken: opleidingsschool, winnaar Gouden Schoolbank 2008, veel buitenschools

Nadere informatie

Regiorapportage Mobiliteitsbranche Groot Amsterdam - Gooi en Vechtstreek

Regiorapportage Mobiliteitsbranche Groot Amsterdam - Gooi en Vechtstreek Regiorapportage Mobiliteitsbranche Groot Amsterdam - Gooi en Vechtstreek Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en in het onderwijs in de motorvoertuigen- en tweewielerbranche in de regio Groot Amsterdam -

Nadere informatie

De arbeidsmarkt van morgen, wie hebben we nodig en wie biedt zich aan?

De arbeidsmarkt van morgen, wie hebben we nodig en wie biedt zich aan? , wie hebben we nodig en wie biedt zich aan? Biebwatch, Amsterdam, Rob Gründemann, Teamleider Personeelsbeleid Lector Sociale Innovatie, Hogeschool Utrecht Opzet van de presentatie Ontwikkelingen op de

Nadere informatie

Regiorapportage Mobiliteitsbranche Arnhem

Regiorapportage Mobiliteitsbranche Arnhem Regiorapportage Mobiliteitsbranche Arnhem Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en in het onderwijs in de motorvoertuigen- en tweewielerbranche in de regio Arnhem Rijn IJssel 2012 2013 1 1. Kans op werk Het

Nadere informatie

Regiorapportage Mobiliteitsbranche Doetinchem

Regiorapportage Mobiliteitsbranche Doetinchem Regiorapportage Mobiliteitsbranche Doetinchem Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en in het onderwijs in de motorvoertuigen- en tweewielerbranche in de regio Doetinchem Graafschap College 2012 2013 1 1.

Nadere informatie

Regiorapportage Mobiliteitsbranche Rotterdam

Regiorapportage Mobiliteitsbranche Rotterdam Regiorapportage Mobiliteitsbranche Rotterdam Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en in het onderwijs in de motorvoertuigen- en tweewielerbranche in de regio Rotterdam Albeda College / Zadkine 2012 2013 1

Nadere informatie

Erkend leerbedrijf. dáár wordt het vak geleerd. horeca bakkerij reizen recreatie facilitaire dienstverlening

Erkend leerbedrijf. dáár wordt het vak geleerd. horeca bakkerij reizen recreatie facilitaire dienstverlening Erkend leerbedrijf dáár wordt het vak geleerd horeca bakkerij reizen recreatie facilitaire dienstverlening Waarom erkend leerbedrijf? Jonge mensen wegwijs maken in de sector: dat is de taak van een leerbedrijf.

Nadere informatie

Regiorapportage Mobiliteitsbranche Eindhoven

Regiorapportage Mobiliteitsbranche Eindhoven Regiorapportage Mobiliteitsbranche Eindhoven Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en in het onderwijs in de motorvoertuigen- en tweewielerbranche in de regio Eindhoven Summa College 2012 2013 1 1. Kans op

Nadere informatie

Regiorapportage Mobiliteitsbranche Noord-Holland Noord

Regiorapportage Mobiliteitsbranche Noord-Holland Noord Regiorapportage Mobiliteitsbranche Noord-Holland Noord Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en in het onderwijs in de motorvoertuigen- en tweewielerbranche in de regio Noord-Holland Noord ROC kop van Noord-Holland

Nadere informatie

Groenhorst College Praktijkonderwijs

Groenhorst College Praktijkonderwijs Groenhorst College Praktijkonderwijs Het Groenhorst College Praktijkonderwijs in Emmeloord heet vanaf september 2017 Aeres Praktijkonderwijs Emmeloord. Inhoud Let op! Omdat het praktijkonderwijs beleidsmatig

Nadere informatie

Informatie avond Arbeidsmarkt gekwalificeerd Assistent (AKA) Brede opleiding niveau-1. Welkom! Accent Nijkerk

Informatie avond Arbeidsmarkt gekwalificeerd Assistent (AKA) Brede opleiding niveau-1. Welkom! Accent Nijkerk Informatie avond Arbeidsmarkt gekwalificeerd Assistent (AKA) Brede opleiding niveau-1 Welkom! Accent Nijkerk Waar staat AKA? ARBEIDSMARKT 1 2 3 4 1 AKA VMBO PRO (BL, GL, KL, TL) Niveaus in het MBO Niveau

Nadere informatie

Regiorapportage Mobiliteitsbranche Groningen

Regiorapportage Mobiliteitsbranche Groningen Regiorapportage Mobiliteitsbranche Groningen Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en in het onderwijs in de motorvoertuigen- en tweewielerbranche in de regio Groningen Noorderpoort College / Alfa-College

Nadere informatie

Doorlopende leerlijn vmbo - mbo

Doorlopende leerlijn vmbo - mbo Doorlopende leerlijn vmbo - mbo Cris van der Weele, 1 juni 2017 Landelijke vereniging van vakcolleges Vandaag Wat is een vakcollege? Doorlopende leerlijn vmbo - mbo Best practices Kansen en uitdagingen

Nadere informatie

Regiorapportage Mobiliteitsbranche Flevoland

Regiorapportage Mobiliteitsbranche Flevoland Regiorapportage Mobiliteitsbranche Flevoland Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en in het onderwijs in de motorvoertuigen- en tweewielerbranche in de regio Flevoland ROC Flevoland 2012 2013 1 1. Kans op

Nadere informatie

26CC Helicon. MBO Factsheet Schooljaar Jongeren in kwetsbare positie Definitieve cijfers - versie 1 Uitgave: mei 2018

26CC Helicon. MBO Factsheet Schooljaar Jongeren in kwetsbare positie Definitieve cijfers - versie 1 Uitgave: mei 2018 26CC Helicon MBO Factsheet Schooljaar 2017-2018 Jongeren in kwetsbare positie Definitieve cijfers - versie 1 Uitgave: mei 2018 26CC : Helicon Dit document bevat gedetailleerde cijferinformatie over mbo-instelling

Nadere informatie

HBO/WO TABBLAD OMSCHRIJVING INHOUD HBO en WO 100_n_opl en n_inst_2015 Aantal bekostigde en niet bekostigde opleidingen en instellingen HBO en WO

HBO/WO TABBLAD OMSCHRIJVING INHOUD HBO en WO 100_n_opl en n_inst_2015 Aantal bekostigde en niet bekostigde opleidingen en instellingen HBO en WO HBO/WO TABBLAD OMSCHRIJVING INHOUD HBO en WO 100_n_opl en n_inst_ Aantal bekostigde en niet bekostigde opleidingen en instellingen HBO en WO 200_ofdinschrijvingen Hoofdinschrijvingen HBO 301 instroom_ba

Nadere informatie

Diversiteitsbeleid: het perspectief bepaalt de vorm

Diversiteitsbeleid: het perspectief bepaalt de vorm Sjiera de Vries, Menno Vos & Gürkan Çelik Diversiteitsbeleid: het perspectief bepaalt de vorm Vanuit welk perspectief geeft u uw diversiteitsbeleid vorm? Streeft u naar diversiteit om meer klanten te trekken,

Nadere informatie

Bve-sector Beroepsonderwijs en volwasseneneducatie voor zmv-vrouwen

Bve-sector Beroepsonderwijs en volwasseneneducatie voor zmv-vrouwen Advies Bve-sector INLEIDING De Bve-raad wil zich de komende jaren inspannen om voor elke deelnemer randvoorwaarden te scheppen voor onderwijs op maat en een leven lang leren (Bve-raad, 2005). 1 In een

Nadere informatie

Feiten en cijfers. Afgestudeerden en uitvallers in het hoger beroepsonderwijs. Mei 2015

Feiten en cijfers. Afgestudeerden en uitvallers in het hoger beroepsonderwijs. Mei 2015 Feiten en cijfers Afgestudeerden en uitvallers in het hoger beroepsonderwijs Mei 2015 Feiten en cijfers 2 Inleiding Op 19 mei 2015 hebben de hogescholen hun strategische agenda #hbo2025: wendbaar & weerbaar1

Nadere informatie

Regiorapportage Mobiliteitsbranche Dordrecht-Gorinchem-Zwijndrecht

Regiorapportage Mobiliteitsbranche Dordrecht-Gorinchem-Zwijndrecht Regiorapportage Mobiliteitsbranche Dordrecht-Gorinchem-Zwijndrecht Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en in het onderwijs in de motorvoertuigen- en tweewielerbranche in de regio Dordrecht-Gorinchem-Zwijndrecht

Nadere informatie

Uw brief van Ons kenmerk Contactpersoon Zoetermeer. FEZ/IR/2001/24182 van Rijn 13 juni 2001

Uw brief van Ons kenmerk Contactpersoon Zoetermeer. FEZ/IR/2001/24182 van Rijn 13 juni 2001 OC enw De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten Generaal Postbus 20018 2500 AE 's-gravenhage Ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschappen Europaweg 4 Postbus 25000 2700 LZ Zoetermeer Telefoon

Nadere informatie

Samen voor onderwijs in Apeldoorn

Samen voor onderwijs in Apeldoorn Samen voor onderwijs in Apeldoorn toelichting samenwerking AVOO en Veluwse Onderwijsgroep bijlage bij het convenant tussen gemeente Apeldoorn, De Veluwse Onderwijsgroep en AVOO (i.v.m. de personele unie

Nadere informatie

Figuur: Procentuele uitval studenten hbo lerarenopleidingen na het eerste studiejaar (instroomjaren 2004 tot en met 2008)

Figuur: Procentuele uitval studenten hbo lerarenopleidingen na het eerste studiejaar (instroomjaren 2004 tot en met 2008) Uitval van studenten aan lerarenopleidingen Bij de verschillende hbo lerarenopleidingen vallen in het algemeen minder studenten uit dan in het totale hbo. Bij de talenopleidingen vallen relatief veel studenten

Nadere informatie

Onderwijsvoorziening

Onderwijsvoorziening Onderwijsvoorziening 1. Doel van de onderwijsondersteuning Inleiding Veel leerlingen van het Viertaal College maken de overstap naar het regulier voortgezet onderwijs het Regius College. Omdat deze groep

Nadere informatie

Protocol PDG en educatieve minor

Protocol PDG en educatieve minor Protocol PDG en educatieve minor 28 april 2014 Inhoud Protocol voor beoordelingen door de NVAO van de kwaliteit van de afstudeerrichtingen algemeen vormend onderwijs en beroepsgericht onderwijs, het traject

Nadere informatie

Werkend leren in de jeugdhulpverlening

Werkend leren in de jeugdhulpverlening Werkend leren in de jeugdhulpverlening en welzijnssector Nulmeting Samenvatting Een onderzoek in opdracht van Sectorfonds Welzijn Bernadette Holmes-Wijnker Jaap Bouwmeester B2796 Leiden, 1 oktober 2003

Nadere informatie

Horizon College Alkmaar pagina 1

Horizon College Alkmaar pagina 1 Horizon College Alkmaar pagina 1 Horizon College: workshops voor ouders Samen werk maken van je opleiding. Dat is het leidend principe van het ROC Horizon College. Jacqueline Koutstaal, stafmedewerker

Nadere informatie

Thema s voor diversiteitsbeleid. In de maatschappelijke opvang voor dak- en thuislozen

Thema s voor diversiteitsbeleid. In de maatschappelijke opvang voor dak- en thuislozen Thema s voor diversiteitsbeleid In de maatschappelijke opvang voor dak- en thuislozen MOVISIE Kennis en advies voor maatschappelijke ontwikkeling MOVISIE verzamelt, ontwikkelt en verspreidt kennis en adviseert

Nadere informatie

Onderwijs. Hoofdstuk 10. 10.1 Inleiding

Onderwijs. Hoofdstuk 10. 10.1 Inleiding Hoofdstuk 10 Onderwijs 10.1 Inleiding Leiden kennisstad heeft een hoog opgeleide bevolking en herbergt binnen haar grenzen veel onderwijsinstellingen. In dit hoofdstuk gaat het zowel om de opleiding die

Nadere informatie

Kies Kleur in Groen

Kies Kleur in Groen Kies Kleur in Groen 2013-2014-2015 U leest het goed. Kies Kleur in Groen loopt langer door. Tot het einde van schooljaar 2014/2015, om precies te zijn. Dat komt doordat het ministerie toestemming heeft

Nadere informatie

FAQ lijst Hooghuisbreed

FAQ lijst Hooghuisbreed FAQ lijst Hooghuisbreed Algemeen Hoe is passend onderwijs in deze regio geregeld? Sinds 2014 is passend onderwijs ingevoerd op alle scholen in Nederland. Dat houdt in dat de leerlingen zoveel mogelijk

Nadere informatie

Piter Jelles Strategisch Perspectief

Piter Jelles Strategisch Perspectief Piter Jelles Strategisch Perspectief Strategisch Perspectief Inhoudsopgave Vooraf 05 Piter Jelles Onze missie 07 Onze ambities 07 Kernthema s Verbinden 09 Verbeteren 15 Vernieuwen 19 Ten slotte 23 02 03

Nadere informatie

nog nooit zo allochtoon gevoeld als op de universiteit.

nog nooit zo allochtoon gevoeld als op de universiteit. nog nooit zo allochtoon gevoeld als op de universiteit. Onderzoek naar sociale hulpbronnen als studiesuccesfactor voor niet-westerse allochtone studenten in het Nederlandse hoger onderwijs Lunchbijeenkomst

Nadere informatie

1

1 Maar www.lecot.be www.raedschelders.be 1 Wat verstaan we onder diversiteit? Alle aspecten waarop mensen van elkaar verschillen Uiterlijke of fysiek goed zichtbare persoonskenmerken Geslacht, leeftijd,

Nadere informatie

Advies onderzoeksfase Lef L up! Samenvatting

Advies onderzoeksfase Lef L up! Samenvatting Advies onderzoeksfase Lef L up! Samenvatting Achtergrond Aansluitend op de strategische doelstelling van Noorderlink 'Mobiliteit tussen Noorderlink organisaties bevorderen' gaan we de kracht van het netwerk

Nadere informatie

26CC Helicon MBO Factsheet Schooljaar Jongeren in kwetsbare positie Voorlopige cijfers - versie 2 Uitgave: juli 2019

26CC Helicon MBO Factsheet Schooljaar Jongeren in kwetsbare positie Voorlopige cijfers - versie 2 Uitgave: juli 2019 26CC Helicon MBO Factsheet Schooljaar 2018-2019 Jongeren in kwetsbare positie Voorlopige cijfers - versie 2 Uitgave: juli 2019 26CC : Helicon Dit document bevat gedetailleerde cijferinformatie over mbo-instelling

Nadere informatie

Voorstel taal- en rekenbeleid [school]

Voorstel taal- en rekenbeleid [school] Inleiding Landelijk Op 27 april 2010 heeft de Eerste Kamer het wetsvoorstel 'Referentieniveaus Nederlandse taal en rekenen' aangenomen. Het wetsvoorstel treedt op 1 augustus 2010 in werking. De kern van

Nadere informatie

OPROEP aan scholen. 1. Doel en doelgroep van het programma Peer Buddy Nieuwkomers

OPROEP aan scholen. 1. Doel en doelgroep van het programma Peer Buddy Nieuwkomers OPROEP aan scholen Stichting Learn2Gether en Peer2Peer hebben de handen in elkaar geslagen ten behoeve van het Peer Buddy Nieuwkomer programma. Een viertal scholen met een ISKafdeling worden in de gelegenheid

Nadere informatie