Diversiteit Loont?! Factsheet Middelbaar Beroepsonderwijs
|
|
- Magdalena de Jong
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Diversiteit Loont?! Factsheet Middelbaar Beroepsonderwijs Inleiding In opdracht van het Sectorbestuur Onderwijsarbeidsmarkt heeft EIM onderzoek gedaan naar de meerwaarde van diversiteitsbeleid in het onderwijs. Op basis van literatuurstudie, expertinterviews en workshops is in kaart gebracht wat de doelen van onderwijsinstellingen zijn en welke vormen van diversiteitsbeleid in het onderwijs voorkomen. Door deze twee met elkaar te verbinden wordt de mogelijke meerwaarde van diversiteitsbeleid zichtbaar: hoe kan diversiteitsbeleid bijdragen aan het behalen van de doelen van de instelling? Het rapport Diversiteit Loont?! beschrijft de uitkomsten voor primair en voortgezet onderwijs, mbo en hbo. Deze factsheet vat de bevindingen voor het middelbaar beroepsonderwijs samen. Hoe divers is het mbo? Van het onderwijzend personeel in de sector beroepsonderwijs en volwasseneneducatie in Nederland was in ,4% (niet-westers) allochtoon. Op directieniveau was dat 0,9% en op ondersteunend niveau 7,1% 1. Het aandeel (niet-westers) allochtone deelnemers in het mbo was in datzelfde jaar 19,7% van het totale mbo (19,9% in 2008) 2. Het aandeel allochtonen in de klas is daarmee beduidend hoger dan het aandeel allochtonen voor de klas. Doelen: wat drijft het roc? In een workshop met deelnemers uit de sector is een groslijst met mogelijke doelen van roc s doorgenomen. Per doel is door de deelnemers aangegeven hoe belangrijk dit voor hun roc is. Ook hebben de deelnemers enkele doelen aan de lijst toegevoegd. Hieronder zijn de doelen weergegeven die ofwel door iedereen van het hoogste belang werden geacht (topprioriteit), ofwel door bijna iedereen (tamelijk tot zeer belangrijk). TOPPRIORITEIT Meer diploma s / geslaagden Goede beoordeling door afnemend beroepenveld Voldoende personeel (op dit moment) Aansluiting op vmbo en hbo, doorlopende leerlijnen TAMELIJK-ZEER BELANGRIJK Meer deelnemers Goede naam bij potentiële deelnemers Goede beoordeling door inspectie In het mbo staan volgens betrokkenen een aantal externe kwaliteitsindicatoren centraal: het aantal diploma s, de beoordeling door het afnemend beroepenveld, en de aansluiting op vooropleiding en vervolgonderwijs. Daarnaast is voldoende personeel een topprioriteit, maar wordt daarin vooral de huidige situatie betrokken (dus geen langetermijnstrategie). 1 Bron: Statistieken Arbeidsmarkt Onderwijssectoren, 2 Bron: CBS Statline, statline.cbs.nl.
2 Ook zeer belangrijk voor een roc is de reputatie bij potentiële deelnemers en de inspectie. En het aantal deelnemers is van belang, want hierop is de bekostiging van roc s gebaseerd. Elementen van diversiteitsbeleid: wat kan een roc doen? In het onderwijs zijn ervaringen opgedaan met een aantal elementen van diversiteitsbeleid. Sommige maatregelen zijn gericht op het bevorderen van een etnisch diverser personeelsbestand. Andere maatregelen richten zich op het bevorderen van interculturele competenties, het omgaan met verschillen, bij ál het personeel, van welke etnische achtergrond dan ook. In het mbo zijn de volgende maatregelen mogelijk om de diversiteit van het (docenten)team te bevorderen: Werving via netwerken van allochtone medewerkers Dit blijkt in de praktijk vaak beter te werken om specifieke doelgroepen te werven dan algemene kanalen. Gericht binnenhalen van talentvolle trainees/stagiairs In de stagefase kan worden onderzocht of de stagiair goed past bij het roc en andersom. Allochtone onderwijsassistenten werven en bij geschiktheid opscholen tot docent Als het werven van allochtone docenten moeilijk is, kan een roc ook op het niveau van onderwijsassistenten werven, en bij gebleken geschiktheid zelf het traject naar een onderwijsbevoegdheid aanbieden. Goede mentoring en ontwikkeltrajecten voor alle medewerkers Betrokkenen benadrukken dat goede ontwikkelmogelijkheden voor alle medewerkers van belang zijn; als het talent structureel wordt herkend en gestimuleerd, wordt diversiteit onderdeel van regulier personeelsbeleid. Daarbij is de cultuur op de werkvloer ook van belang: alle medewerkers moeten zich op hun plaats voelen in het team. Een combinatie van een aantal van deze maatregelen zien we in het volgende praktijkvoorbeeld van ROC Nijmegen. Dit roc maakt gebruik van het bijzondere feit dat het mbo zowel onderwijsassistenten opleidt als deze in dienst heeft. In het project zijn zestien aspirant-onderwijsassistenten aangenomen, die waren geworven via een stichting van de gemeente. Dit zijn allen niet-westerse allochtonen van de eerste generatie. Zij volgen een leerwerktraject (BBLopleiding) tot onderwijsassistent. Allen zijn in dienst van het roc, en (als er voldoende werk is) kunnen zij na het behalen van het diploma ook binnen het roc aan de slag als onderwijsassistent. Bijzonder is dat het project een commerciële oorsprong had: het roc verkocht opleidingstrajecten tot onderwijsassistent aan de gemeente. Inmiddels zijn nog elf van deze zestien over. Een paar uitvallers bleken te hoog opgeleid. En daarnaast waren er problemen bij teams rond de opvang van deze nieuwkomers. Alleen harde afspraken helpen, in de ervaring van het projectteam, om te voorkomen dat deze groep als eerste weer vertrekt bij bezuinigingen, en om te voorkomen dat teams al te gemakkelijk een excuus verzinnen om niet met deze mensen te werken. De gevolgen van dit project zijn als volgt in een figuur samen te vatten.
3 Dit illustreert het belang van een goede inbedding in het reguliere personeelsbeleid. Het beschreven project levert per direct wel extra handen in de klas, maar de betrokken onderwijsassistenten haken af als er niet voldoende begeleiding is. Competente mentoren zijn een noodzakelijke voorwaarde voor het welslagen van zo n soort project. Alleen op die manier is er ook voldoende (en divers) personeel op de langere termijn. In het mbo zijn ook ervaringen opgedaan met een aantal manieren om interculturele competenties op roc s te bevorderen: Trainingen/cursussen Dit is de meest voorkomende manier om aan interculturele competenties te werken. Vaak wordt daarbij geen onderscheid gemaakt naar communicatie binnen een team en communicatie met deelnemers; de basiscompetenties zijn op al deze terreinen in te zetten. Inhoudelijk zijn de trainingen vaak toegespitst op houding en vaardigheden, meer dan op kennis van specifieke culturen. Volgens betrokkenen maken deze training de meeste indruk als de deelnemers een spiegel wordt voorgehouden van de eigen houding, vooronderstellingen en stijl. Gedragscode Dit kan een instrument zijn om medewerkers én deelnemers scherp te houden op interculturele competenties, het omgaan met verschillen. Betrokkenen geven echter aan dat zo n code alleen indirecte waarde heeft: op het moment dat hij expliciet ter sprake komt, is er meestal al iets misgegaan in de verhoudingen. De meerwaarde van diversiteitsbeleid: waarom diversiteit? Diversiteitsbeleid heeft op de lange termijn alleen zin als het bijdraagt aan de (top)prioriteiten van het roc. Daarom hebben betrokkenen verschillende verbindingen gelegd tussen elementen van diversiteitsbeleid en de prioriteiten van een roc. De volgende figuur laat zien hoe een diverser docententeam kan bijdragen aan de belangrijkste doelen van een roc 3. Doordat in een divers docententeam allochtone docenten een rolmodel kunnen zijn voor leerlingen, kunnen zij die leerlingen ook stimuleren de opleiding af te maken; dit gaat de uitval tegen. Ook hebben zij, als ze in hetzelfde etnisch-culturele netwerk zitten, directere toegang tot ouders en andere betrokkenen bij degene die dreigt uit te vallen. De kwaliteit van de betrokken docent is hierbij een cruciale randvoorwaarde. Daarnaast wordt van diversiteit in het docententeam een positief effect verwacht op de mate waarin leerlingen met verschillen in achtergrond kunnen omgaan, wat weer positief uit- 3 Hiernaast hebben roc s een inspanningsverplichting om een bepaald percentage vrouwen, gehandicapten en allochtonen deel uit te laten maken van de formatie volgens de cao bve (artikel D-16, D-17).
4 werkt op de beroepsvoorbereiding dat beroep wordt immers in een steeds multiculturelere maatschappij uitgeoefend.
5 In de volgende figuur is te zien op welke manier interculturele competenties bijdragen aan de doelen van een roc. Training interculturele competenties personeel Gedragscodes voor medewerkers Interculturele competenties docenten Begrepen voelen, betere begeleiding, meer kennis Minder uitval Interculturele competenties leerlingen Goede beoordeling beroepenveld Meer onderling begrip voor verschillen Minder institutioneel racisme Goede naam bij potentiele deelnemers Afhankelijk van concurrentie en demografie Grotere instroom van deelnemers Trainingen en gedragscodes dragen bij aan interculturele competenties. Deze competenties zorgen ervoor dat er meer kennis is over achtergronden van leerlingen en meer vaardigheden om leerlingen te begeleiden, zodat zij zich meer begrepen voelen. Dat leidt tot minder uitval, en dus ook tot efficiënter onderwijs. En interculturele competenties bij leerlingen geven hen later een betere start op de (multiculturele) arbeidsmarkt. Meer begrip voor verschillen leidt op roc-niveau tot minder uitsluitingsmechanismen (waarvoor een deskundige de term institutioneel racisme gebruikte). Het roc komt dan bekend te staan als een plaats waar mensen van verschillende achtergronden zich thuis voelen. En dat kan leiden tot meer instroom, afhankelijk van de etnische samenstelling van potentiële deelnemers en de directe concurrentie van andere opleidingen.
Diversiteit loont?! De meerwaarde van diversiteitsbeleid in het. Jurriaan Berger Johan Bokdam
Diversiteit loont?! De meerwaarde van diversiteitsbeleid in het onderwijs Jurriaan Berger Johan Bokdam Zoetermeer, 4 september 2009 Dit onderzoek is gefinancierd door het Sectorbestuur Onderwijsarbeidsmarkt
Nadere informatieDiversiteit in het po, vo en mbo
Diversiteit in het, en 1. Inleiding In het onderwijs wordt het belang van een divers samengesteld personeelsbestand onderkend. 1 Omdat de school een maatschappelijke instelling is, is het wenselijk dat
Nadere informatieHet hoofdstuk effectiever werken aan diversiteit geschreven door lector Dr. Sjiera de Vries is onderdeel van De Staat van de Ambtelijke Dienst (STAD)
Het hoofdstuk effectiever werken aan diversiteit geschreven door lector Dr. Sjiera de Vries is onderdeel van De Staat van de Ambtelijke Dienst (STAD) 2013. De gehele publicatie is na te lezen op de website
Nadere informatieSamenvatting onderzoek Medewerkers in het MBO
Samenvatting onderzoek Medewerkers in het MBO Uitgevoerd door ABF Research in opdracht van SOM Aanleiding De arbeidsmarkt voor mbo-personeel is dynamisch. Nieuw personeel stroomt in en ander personeel
Nadere informatieOplegvel Collegebesluit
Onderwerp Mentorenproject jongeren 2008-2011 Oplegvel Collegebesluit Portefeuille M. Divendal Auteur Mevr. J. van der Meer Telefoon 5115091 E-mail: jmeer@haarlem.nl STZ/JOS Reg.nr. 136463 Bijlagen A +
Nadere informatieBrug tussen onderwijs en ondernemer. Seminar Onderwijsrelatiemanagers als belangenbehartigers 4 november 2008 Verslag van de workshops
Brug tussen onderwijs en ondernemer Seminar Onderwijsrelatiemanagers als belangenbehartigers 4 november 2008 Verslag van de workshops Brug tussen onderwijs en ondernemer Wie is het belangrijkst in de samenwerking?
Nadere informatieVoor vakmensen voor de toekomst
Voor vakmensen voor de toekomst D66 Gelderland wil een klimaatneutrale en toekomstbestendige provincie zijn. Dat betekent windmolens plaatsen, zonneweides aanleggen en elk huis in Gelderland energieneutraal
Nadere informatie43. Interculturele Samenwerking binnen de Algemene Onderwijsbond
43. Interculturele Samenwerking binnen de Algemene Onderwijsbond Inhoud Inleiding Van OETC-groep naar allochtonengroep Antiracisme Onderwijs in allochtone levende talen Intercultureel onderwijs Wie kan
Nadere informatieNieuwe kans op extra instroom
Nieuwe kans op extra instroom Focus op de arbeidsmarkt Naast het erkennen van leerbedrijven is Calibris verantwoordelijk voor ontwikkeling en onderhoud van kwalificaties in de sectoren zorg, welzijn en
Nadere informatieAansluiting onderwijs en arbeidsmarkt; kan dat wel?
Aansluiting onderwijs en arbeidsmarkt; kan dat wel? 1 Waar wil ik het over hebben? Het MBO De arbeidsmarkt Jongeren Waar hebben wij het over als we het hebben over aansluiting? Mijn conclusies 2 Het MBO
Nadere informatiein het mbo Werken aan uitstroom - instroom
ONTWIKKELINGEN CULTUUREDUCATIE IN HET MBO ONDERWIJSVERNIEUWING Onderwijsvernieuwing in het mbo Onderwijs 2032, nieuwe speerpunten voor het kunstvakonderwijs én binnen het mbo een eigen verklaring over
Nadere informatieDiversiteitsmonitor. Cijfers en feiten over diversiteit in het po, vo, mbo en op lerarenopleidingen. Een stand van zaken
Diversiteitsmonitor 2005 2006 2007 Cijfers en feiten over diversiteit in het po, vo, mbo en op lerarenopleidingen. Een stand van zaken Diversiteitsmonitor Cijfers en feiten over diversiteit in het po,
Nadere informatieGenderscan mbo Techniek
Genderscan mbo Techniek Doelen Pamflet Meer meisjes in mbo Techniek Aandacht voor gender in Techniek- en ICT-opleidingen wordt een vaste waarde binnen mbo-scholen Voorlichtingsactiviteiten die een brede
Nadere informatie5. Onderwijs en schoolkleur
5. Onderwijs en schoolkleur Niet-westerse allochtonen verlaten het Nederlandse onderwijssysteem gemiddeld met een lager onderwijsniveau dan autochtone leerlingen. Al in het basisonderwijs lopen allochtone
Nadere informatie25PN ROC Nijmegen eo. MBO Factsheet Schooljaar Jongeren in kwetsbare positie Definitieve cijfers - versie 2 Uitgave: mei 2018
25PN ROC Nijmegen eo MBO Factsheet Schooljaar 2016-2017 Jongeren in kwetsbare positie Definitieve cijfers - versie 2 Uitgave: mei 2018 25PN : ROC Nijmegen eo Dit document bevat gedetailleerde cijferinformatie
Nadere informatiePresentatie onderzoeksverslag Plaatje 1 Welkom bij mijn presentatie. Mijn naam is Monica Heikoop en ik ben docent aan de opleiding Communicatie van
Presentatie onderzoeksverslag Plaatje 1 Welkom bij mijn presentatie. Mijn naam is Monica Heikoop en ik ben docent aan de opleiding Communicatie van de Hogeschool Rotterdam. Mijn presentatie is opgebouwd
Nadere informatie25LT ROC Gilde Opleidingen. MBO Factsheet Schooljaar Jongeren in kwetsbare positie Definitieve cijfers - versie 1 Uitgave: mei 2018
25LT ROC Gilde Opleidingen MBO Factsheet Schooljaar 2017-2018 Jongeren in kwetsbare positie Definitieve cijfers - versie 1 Uitgave: mei 2018 25LT : ROC Gilde Opleidingen Dit document bevat gedetailleerde
Nadere informatieOpiniepeiling diversiteitbeleid
Opiniepeiling diversiteitbeleid Eindrapport Onderzoek in opdracht van Sectorbestuur Onderwijsarbeidsmarkt drs. H.S. Vrielink drs. J. Fledderus ResearchNed juni 2010 2010 ResearchNed Nijmegen in opdracht
Nadere informatieAanval op de uitval. perspectief en actie
Aanval op de uitval perspectief en actie Fatma wil fysiotherapeut worden. En dat kan ze ook. Maar ze heeft nog een wel een lange leerloopbaan te gaan. Er kan in die leerloopbaan van alles misgaan waardoor
Nadere informatie25MA ROC Leiden. MBO Factsheet Schooljaar Jongeren in kwetsbare positie Voorlopige cijfers - versie 1 Uitgave: mei 2017
25MA ROC Leiden MBO Factsheet Schooljaar 2016-2017 Jongeren in kwetsbare positie Voorlopige cijfers - versie 1 Uitgave: mei 2017 25MA : ROC Leiden Dit document bevat gedetailleerde cijferinformatie over
Nadere informatieMethodiekbeschrijving Januari 2008. Laat Zien Wat Je Kunt
Methodiekbeschrijving Januari 2008 Laat Zien Wat Je Kunt Deel 1: Methodiekbeschrijving Het is bij de juiste methodiekvaststelling bepalend uit welke personen de doelgroep bestaat. De methodiek is vooral
Nadere informatie25LH ROC Midden Nederland. MBO Factsheet Schooljaar Jongeren in kwetsbare positie Definitieve cijfers - versie 1 Uitgave: mei 2017
25LH ROC Midden Nederland MBO Factsheet Schooljaar 2015-2016 Jongeren in kwetsbare positie Definitieve cijfers - versie 1 Uitgave: mei 2017 25LH : ROC Midden Nederland Dit document bevat gedetailleerde
Nadere informatie25PZ ROC van Amsterdam. MBO Factsheet Schooljaar Jongeren in kwetsbare positie Voorlopige cijfers - versie 1 Uitgave: mei 2017
25PZ ROC van Amsterdam MBO Factsheet Schooljaar 2016-2017 Jongeren in kwetsbare positie Voorlopige cijfers - versie 1 Uitgave: mei 2017 25PZ : ROC van Amsterdam Dit document bevat gedetailleerde cijferinformatie
Nadere informatieInterculturele managementcompetenties
Handreiking Interculturele managementcompetenties Handreiking voor (opleidings)managers in het hsao HO-raad, oktober 2012 Project intercultureel vakmanschap in het hsao Deelproject van het ZonMw programma
Nadere informatieLAAGGELETTERDHEID IN LAAK
LAAGGELETTERDHEID IN LAAK Uitgevoerd door: CINOP Advies Etil Kohnstamm Instituut Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt (ROA), Maastricht University DEZE FACTSHEETRAPPORTAGE IS ONTWIKKELD IN OPDRACHT
Nadere informatieInterculturele Competenties:
Interculturele Competenties: Een vak apart W. Shadid Leiden, mei 2010 Interculturele Competenties 2 Inleiding Vooral in multiculturele samenlevingen wordt de laatste tijd veel nadruk gelegd op interculturele
Nadere informatie28DE ROC de Leijgraaf
28DE ROC de Leijgraaf MBO Factsheet Schooljaar 2018-2019 Jongeren in kwetsbare positie Voorlopige cijfers - versie 2 Uitgave: juli 2019 28DE : ROC de Leijgraaf Dit document bevat gedetailleerde cijferinformatie
Nadere informatie25LJ ROC Ter AA. MBO Factsheet Schooljaar Jongeren in kwetsbare positie Definitieve cijfers - versie 1 Uitgave: mei 2017
25LJ ROC Ter AA MBO Factsheet Schooljaar 2015-2016 Jongeren in kwetsbare positie Definitieve cijfers - versie 1 Uitgave: mei 2017 25LJ : ROC Ter AA Dit document bevat gedetailleerde cijferinformatie over
Nadere informatie25LT ROC Gilde Opleidingen. MBO Factsheet Schooljaar Jongeren in kwetsbare positie Voorlopige cijfers - versie 1 Uitgave: mei 2017
25LT ROC Gilde Opleidingen MBO Factsheet Schooljaar 2016-2017 Jongeren in kwetsbare positie Voorlopige cijfers - versie 1 Uitgave: mei 2017 25LT : ROC Gilde Opleidingen Dit document bevat gedetailleerde
Nadere informatie25LT ROC Gilde Opleidingen. MBO Factsheet Schooljaar Jongeren in kwetsbare positie Definitieve cijfers - versie 1 Uitgave: mei 2017
25LT ROC Gilde Opleidingen MBO Factsheet Schooljaar 2015-2016 Jongeren in kwetsbare positie Definitieve cijfers - versie 1 Uitgave: mei 2017 25LT : ROC Gilde Opleidingen Dit document bevat gedetailleerde
Nadere informatie25LZ ROC Tilburg. MBO Factsheet Schooljaar Jongeren in kwetsbare positie Voorlopige cijfers - versie 1 Uitgave: mei 2017
25LZ ROC Tilburg MBO Factsheet Schooljaar 2016-2017 Jongeren in kwetsbare positie Voorlopige cijfers - versie 1 Uitgave: mei 2017 25LZ : ROC Tilburg Dit document bevat gedetailleerde cijferinformatie over
Nadere informatieRegiorapportage Mobiliteitsbranche Den Haag
Regiorapportage Mobiliteitsbranche Den Haag Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en in het onderwijs in de motorvoertuigen- en tweewielerbranche in de regio Den Haag ROC Mondriaan 2012 2013 1 1. Kans op werk
Nadere informatieHet Loopbaanlab brengt onderwijsprofessionals in beweging
Oktober 2015 Het Loopbaanlab brengt onderwijsprofessionals in beweging Uitkomsten van meerjarig onderzoek naar de effecten van het Loopbaanlab Leestijd 8 minuten Hoe blijf ik in beweging? De kwaliteit
Nadere informatie27GZ ROC Mondriaan. MBO Factsheet Schooljaar Jongeren in kwetsbare positie Definitieve cijfers - versie 1 Uitgave: mei 2017
27GZ ROC Mondriaan MBO Factsheet Schooljaar 2015-2016 Jongeren in kwetsbare positie Definitieve cijfers - versie 1 Uitgave: mei 2017 27GZ : ROC Mondriaan Dit document bevat gedetailleerde cijferinformatie
Nadere informatieOnderwerp: Beantwoording van de schriftelijke vragen van de raadsleden P.J. Verveen (D66) en drs. M. Živanović (Leefbaar Rotterdam) over jongerenwerk.
Rotterdam, 29 mei 2012. Onderwerp: Beantwoording van de schriftelijke vragen van de raadsleden P.J. Verveen (D66) en drs. M. Živanović (Leefbaar Rotterdam) over jongerenwerk. Aan de Gemeenteraad. Op 31
Nadere informatieStimuleren van lager opgeleiden tot scholing. Patricia Gielen, Irma van der Neut, Loek Nieuwenhuis
Stimuleren van lager opgeleiden tot scholing Patricia Gielen, Irma van der Neut, Loek Nieuwenhuis Stimuleren van lager opgeleiden tot scholing (RWI) Probleem: employability lager opgeleiden Lager opgeleiden
Nadere informatie08PG ROC Friese Poort. MBO Factsheet Schooljaar Jongeren in kwetsbare positie Definitieve cijfers - versie 1 Uitgave: mei 2017
08PG ROC Friese Poort MBO Factsheet Schooljaar 2015-2016 Jongeren in kwetsbare positie Definitieve cijfers - versie 1 Uitgave: mei 2017 08PG : ROC Friese Poort Dit document bevat gedetailleerde cijferinformatie
Nadere informatiePrimair Onderwijs po 079-3232.333 Voorgezet onderwijs vo 079-3232.444
Voorlichtingspublicatie Betreft de onderwijssector(en) Informatie CFI/ICO Primair Onderwijs po 079-3232.333 Voorgezet onderwijs vo 079-3232.444 Wet van 9 december 2005, houdende opneming in de Wet op het
Nadere informatiemiddelbaar beroepsonderwijs Brainport regio Eindhoven Onderwijsvisie Onze kijk op onderwijs
middelbaar beroepsonderwijs Brainport regio Eindhoven Onderwijsvisie Onze kijk op onderwijs Summa College maart 2013 Inhoudsopgave Hoofdstuk 1: De vijf onderwijspijlers 4 Hoofdstuk 2: De vijf onderwijspijlers
Nadere informatieRegiorapportage Mobiliteitsbranche Breda Bergen op Zoom
Regiorapportage Mobiliteitsbranche Breda Bergen op Zoom Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en in het onderwijs in de motorvoertuigen- en tweewielerbranche in de regio Breda Bergen op Zoom ROC West-Brabant
Nadere informatievoor het middelbaar beroepsonderwijs
voor het middelbaar beroepsonderwijs Peer Support betekent systematische en structurele begeleiding van een jongerejaars student door een ouderejaars. Peer Support is een internationaal erkend programma
Nadere informatie25LT ROC Gilde Opleidingen. MBO Factsheet Schooljaar Jongeren in kwetsbare positie Definitieve cijfers - versie 2 Uitgave: mei 2018
25LT ROC Gilde Opleidingen MBO Factsheet Schooljaar 2016-2017 Jongeren in kwetsbare positie Definitieve cijfers - versie 2 Uitgave: mei 2018 25LT : ROC Gilde Opleidingen Dit document bevat gedetailleerde
Nadere informatieKansen voor jongeren bij u op de werkvloer Menukaart voor werkgevers
Kansen voor jongeren bij u op de werkvloer Menukaart voor werkgevers Voorwoord Een wereld van verschil maken voor jong talent én voor uzelf. Wie wil dat nu niet? Niet iedereen heeft hiertoe de mogelijkheid.
Nadere informatieMogen we uit het hokje alsjeblieft?
44 ONDERWIJSBLAD ONDERWIJSACHTERSTAND TEKST JOËLLE POORTVLIET BEELD TYPETANK Mogen we uit het hokje alsjeblieft? Meiden met een migratie-achtergrond doen het goed in het onderwijs. Althans, ze halen steeds
Nadere informatieKRAAMTALENT KNELPUNTEN BEDRIJVEN DOELSTELLINGEN PROJECTPLAN KNELPUNTEN ROC'S GRONINGEN FRIESLAND DRENTHE
KRAAMTALENT GRONINGEN FRIESLAND DRENTHE donderdag 7 juni 2012 - dia 2 KNELPUNTEN BEDRIJVEN ONDERTEKENING CONVENANT 27-01-2010 Verouderd personeelsbestand Afname animo bij jongeren voor de Kraamzorg Door
Nadere informatiekiezen ontdekken doen
kiezen ontdekken doen op vmbo-, mavo-, havo/vwo- en mbo-niveau met een praktische, versnelde opleiding naar het hbo Tot 2011 vmbo De Kring, sector Landbouw breed Leerwegen: bbl (+lwoo) kbl gl Sinds 2004
Nadere informatieLAAGGELETTERDHEID IN LEIDSCHENVEEN-YPENBURG
LAAGGELETTERDHEID IN LEIDSCHENVEEN-YPENBURG Uitgevoerd door: CINOP Advies Etil Kohnstamm Instituut Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt (ROA), Maastricht University DEZE FACTSHEETRAPPORTAGE IS
Nadere informatieLAAGGELETTERDHEID IN HAAGSE HOUT
LAAGGELETTERDHEID IN HAAGSE HOUT Uitgevoerd door: CINOP Advies Etil Kohnstamm Instituut Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt (ROA), Maastricht University DEZE FACTSHEETRAPPORTAGE IS ONTWIKKELD
Nadere informatieAfgestudeerden en uitvallers in Avans en het hoger beroepsonderwijs
Leer- en Innovatiecentrum Breda, 's-hertogenbosch, Tilburg NOTITIE ons kenmerk IR24052017 contactpersoon Daniël Rijckborst telefoon 0610359505 onderwerp Factsheet Vereniging Hogescholen e-mail d.rijckborst@avans.nl
Nadere informatieFactsheet Toelatingstoets PABO
Pabo-opleidingen zitten in de lift De pabo s hebben de afgelopen jaren veel stappen gezet om de kwaliteit verder te versterken, onder meer door de invoering van de toelatingstoetsen. Deze maatregelen betalen
Nadere informatieMentorProgramma Friesland
MentorProgramma Friesland - een eigen methodiek - Thank you for believing in me before I believed in myself (Yamada) Februari 2014. Het MentorProgramma Friesland is een samenwerkingsverband van Friesland
Nadere informatieRaadsvragen van de raadsleden Topdag (DENK) en Rennenberg (OAE) over discriminatie rondom stageplaatsen allochtone MBO-studenten.
gemeente Eindhoven Inboeknummer Beslisdatum B&W 25 september 2018 Dossiernummer 18.39.103_2.4.1. Raadsvragen van de raadsleden Topdag (DENK) en Rennenberg (OAE) over discriminatie rondom stageplaatsen
Nadere informatieCultureel management van hogescholen
Cultureel management van hogescholen Workshop Fontys Docentevent Yolanda te Poel Lector Diversiteit in de jeugdzorg Fontys Hogeschool Pedagagogiek Eindhoven 10 januari 2013 Dialoog: Wat is goed cultureel
Nadere informatieFiguur 1: Aantal gediplomeerde studenten lerarenopleidingen studiejaar 2004-2008 (bronnen: hbo-raad en vsnu, bewerkt door sbo)
Aantal gediplomeerden aan de lerarenopleidingen in Nederland Ondanks huidige en verwachte lerarentekorten is er geen sprake van een substantiële groei van aantal gediplomeerden aan de verschillende lerarenopleidingen.
Nadere informatieFeiten en cijfers. Afgestudeerden en uitvallers in het hoger beroepsonderwijs. April 2016
Feiten en cijfers Afgestudeerden en uitvallers in het hoger beroepsonderwijs April 2016 Feiten en cijfers 2 Het algemene beeld Start van de studie uitval en wisselaars Tal van inspanningen bij hogescholen
Nadere informatieHANDREIKING (H)ERKEND MULTITALENT
HANDREIKING (H)ERKEND MULTITALENT VOORBEELDEN VAN HOGESCHOOLPROJECTEN De stimuleringsregeling (H)Erkend MultiTalent financiert innovatieve projecten, die de culturele diversiteit van de sector versterken
Nadere informatieRegiorapportage Mobiliteitsbranche Noord-Holland Zuid
Regiorapportage Mobiliteitsbranche Noord-Holland Zuid Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en in het onderwijs in de motorvoertuigen- en tweewielerbranche in de regio Noord-Holland Zuid ROC Nova College 2012
Nadere informatieFiche 4: Hoe verhoog je je interculturele competentie?
Fiche 4: Hoe verhoog je je interculturele competentie? In deze fiche vind je instrumenten om de interculturele competenties van personeelsleden op te bouwen en te vergroten zodat het diversiteitsbeleid
Nadere informatieRegiorapportage Mobiliteitsbranche Zuid-Limburg
Regiorapportage Mobiliteitsbranche Zuid-Limburg Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en in het onderwijs in de motorvoertuigen- en tweewielerbranche in de regio Zuid- Limburg ROC Arcus College 2012 2013 1
Nadere informatieCulturele diversiteit in het onderwijs
Rally Rijkschroeff m.m.v. Nathan Deen en Roline Redmond Culturele diversiteit in het onderwijs Het maatschappelijk debat Full Color November 2002 Samenvatting Inleiding De aanwezigheid en de instroom van
Nadere informatieDaar zouden we het vaker over moeten hebben. Inleiding Simultaan
Daar zouden we het vaker over moeten hebben. Onderzoek naar interculturele competenties van onderwijsmedewerkers (Judith de Beer. Erasmus Universiteit Rotterdam. april 2006) Inleiding De titel daar zouden
Nadere informatieLoopbanen in het onderwijs? Analyse van de loopbaanontwikkeling van onderwijspersoneel
Loopbanen in het onderwijs? Analyse van de loopbaanontwikkeling van onderwijs 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Resultaten Karin Jettinghoff en Jo Scheeren, SBO Januari 2010 2 1. Inleiding Tot voor kort
Nadere informatieVM2 Nijmegen. Kandinsky College VMBO
VM2 Nijmegen Kandinsky College ROC Nijmegen Kandinsky College VMBO VMBO basis/kader/gemend met LWOO Aantal leerlingen: 439 Kenmerken: opleidingsschool, winnaar Gouden Schoolbank 2008, veel buitenschools
Nadere informatieRegiorapportage Mobiliteitsbranche Groot Amsterdam - Gooi en Vechtstreek
Regiorapportage Mobiliteitsbranche Groot Amsterdam - Gooi en Vechtstreek Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en in het onderwijs in de motorvoertuigen- en tweewielerbranche in de regio Groot Amsterdam -
Nadere informatieDe arbeidsmarkt van morgen, wie hebben we nodig en wie biedt zich aan?
, wie hebben we nodig en wie biedt zich aan? Biebwatch, Amsterdam, Rob Gründemann, Teamleider Personeelsbeleid Lector Sociale Innovatie, Hogeschool Utrecht Opzet van de presentatie Ontwikkelingen op de
Nadere informatieRegiorapportage Mobiliteitsbranche Arnhem
Regiorapportage Mobiliteitsbranche Arnhem Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en in het onderwijs in de motorvoertuigen- en tweewielerbranche in de regio Arnhem Rijn IJssel 2012 2013 1 1. Kans op werk Het
Nadere informatieRegiorapportage Mobiliteitsbranche Doetinchem
Regiorapportage Mobiliteitsbranche Doetinchem Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en in het onderwijs in de motorvoertuigen- en tweewielerbranche in de regio Doetinchem Graafschap College 2012 2013 1 1.
Nadere informatieRegiorapportage Mobiliteitsbranche Rotterdam
Regiorapportage Mobiliteitsbranche Rotterdam Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en in het onderwijs in de motorvoertuigen- en tweewielerbranche in de regio Rotterdam Albeda College / Zadkine 2012 2013 1
Nadere informatieErkend leerbedrijf. dáár wordt het vak geleerd. horeca bakkerij reizen recreatie facilitaire dienstverlening
Erkend leerbedrijf dáár wordt het vak geleerd horeca bakkerij reizen recreatie facilitaire dienstverlening Waarom erkend leerbedrijf? Jonge mensen wegwijs maken in de sector: dat is de taak van een leerbedrijf.
Nadere informatieRegiorapportage Mobiliteitsbranche Eindhoven
Regiorapportage Mobiliteitsbranche Eindhoven Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en in het onderwijs in de motorvoertuigen- en tweewielerbranche in de regio Eindhoven Summa College 2012 2013 1 1. Kans op
Nadere informatieRegiorapportage Mobiliteitsbranche Noord-Holland Noord
Regiorapportage Mobiliteitsbranche Noord-Holland Noord Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en in het onderwijs in de motorvoertuigen- en tweewielerbranche in de regio Noord-Holland Noord ROC kop van Noord-Holland
Nadere informatieGroenhorst College Praktijkonderwijs
Groenhorst College Praktijkonderwijs Het Groenhorst College Praktijkonderwijs in Emmeloord heet vanaf september 2017 Aeres Praktijkonderwijs Emmeloord. Inhoud Let op! Omdat het praktijkonderwijs beleidsmatig
Nadere informatieInformatie avond Arbeidsmarkt gekwalificeerd Assistent (AKA) Brede opleiding niveau-1. Welkom! Accent Nijkerk
Informatie avond Arbeidsmarkt gekwalificeerd Assistent (AKA) Brede opleiding niveau-1 Welkom! Accent Nijkerk Waar staat AKA? ARBEIDSMARKT 1 2 3 4 1 AKA VMBO PRO (BL, GL, KL, TL) Niveaus in het MBO Niveau
Nadere informatieRegiorapportage Mobiliteitsbranche Groningen
Regiorapportage Mobiliteitsbranche Groningen Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en in het onderwijs in de motorvoertuigen- en tweewielerbranche in de regio Groningen Noorderpoort College / Alfa-College
Nadere informatieDoorlopende leerlijn vmbo - mbo
Doorlopende leerlijn vmbo - mbo Cris van der Weele, 1 juni 2017 Landelijke vereniging van vakcolleges Vandaag Wat is een vakcollege? Doorlopende leerlijn vmbo - mbo Best practices Kansen en uitdagingen
Nadere informatieRegiorapportage Mobiliteitsbranche Flevoland
Regiorapportage Mobiliteitsbranche Flevoland Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en in het onderwijs in de motorvoertuigen- en tweewielerbranche in de regio Flevoland ROC Flevoland 2012 2013 1 1. Kans op
Nadere informatie26CC Helicon. MBO Factsheet Schooljaar Jongeren in kwetsbare positie Definitieve cijfers - versie 1 Uitgave: mei 2018
26CC Helicon MBO Factsheet Schooljaar 2017-2018 Jongeren in kwetsbare positie Definitieve cijfers - versie 1 Uitgave: mei 2018 26CC : Helicon Dit document bevat gedetailleerde cijferinformatie over mbo-instelling
Nadere informatieHBO/WO TABBLAD OMSCHRIJVING INHOUD HBO en WO 100_n_opl en n_inst_2015 Aantal bekostigde en niet bekostigde opleidingen en instellingen HBO en WO
HBO/WO TABBLAD OMSCHRIJVING INHOUD HBO en WO 100_n_opl en n_inst_ Aantal bekostigde en niet bekostigde opleidingen en instellingen HBO en WO 200_ofdinschrijvingen Hoofdinschrijvingen HBO 301 instroom_ba
Nadere informatieDiversiteitsbeleid: het perspectief bepaalt de vorm
Sjiera de Vries, Menno Vos & Gürkan Çelik Diversiteitsbeleid: het perspectief bepaalt de vorm Vanuit welk perspectief geeft u uw diversiteitsbeleid vorm? Streeft u naar diversiteit om meer klanten te trekken,
Nadere informatieBve-sector Beroepsonderwijs en volwasseneneducatie voor zmv-vrouwen
Advies Bve-sector INLEIDING De Bve-raad wil zich de komende jaren inspannen om voor elke deelnemer randvoorwaarden te scheppen voor onderwijs op maat en een leven lang leren (Bve-raad, 2005). 1 In een
Nadere informatieFeiten en cijfers. Afgestudeerden en uitvallers in het hoger beroepsonderwijs. Mei 2015
Feiten en cijfers Afgestudeerden en uitvallers in het hoger beroepsonderwijs Mei 2015 Feiten en cijfers 2 Inleiding Op 19 mei 2015 hebben de hogescholen hun strategische agenda #hbo2025: wendbaar & weerbaar1
Nadere informatieRegiorapportage Mobiliteitsbranche Dordrecht-Gorinchem-Zwijndrecht
Regiorapportage Mobiliteitsbranche Dordrecht-Gorinchem-Zwijndrecht Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en in het onderwijs in de motorvoertuigen- en tweewielerbranche in de regio Dordrecht-Gorinchem-Zwijndrecht
Nadere informatieUw brief van Ons kenmerk Contactpersoon Zoetermeer. FEZ/IR/2001/24182 van Rijn 13 juni 2001
OC enw De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten Generaal Postbus 20018 2500 AE 's-gravenhage Ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschappen Europaweg 4 Postbus 25000 2700 LZ Zoetermeer Telefoon
Nadere informatieSamen voor onderwijs in Apeldoorn
Samen voor onderwijs in Apeldoorn toelichting samenwerking AVOO en Veluwse Onderwijsgroep bijlage bij het convenant tussen gemeente Apeldoorn, De Veluwse Onderwijsgroep en AVOO (i.v.m. de personele unie
Nadere informatieFiguur: Procentuele uitval studenten hbo lerarenopleidingen na het eerste studiejaar (instroomjaren 2004 tot en met 2008)
Uitval van studenten aan lerarenopleidingen Bij de verschillende hbo lerarenopleidingen vallen in het algemeen minder studenten uit dan in het totale hbo. Bij de talenopleidingen vallen relatief veel studenten
Nadere informatieOnderwijsvoorziening
Onderwijsvoorziening 1. Doel van de onderwijsondersteuning Inleiding Veel leerlingen van het Viertaal College maken de overstap naar het regulier voortgezet onderwijs het Regius College. Omdat deze groep
Nadere informatieProtocol PDG en educatieve minor
Protocol PDG en educatieve minor 28 april 2014 Inhoud Protocol voor beoordelingen door de NVAO van de kwaliteit van de afstudeerrichtingen algemeen vormend onderwijs en beroepsgericht onderwijs, het traject
Nadere informatieWerkend leren in de jeugdhulpverlening
Werkend leren in de jeugdhulpverlening en welzijnssector Nulmeting Samenvatting Een onderzoek in opdracht van Sectorfonds Welzijn Bernadette Holmes-Wijnker Jaap Bouwmeester B2796 Leiden, 1 oktober 2003
Nadere informatieHorizon College Alkmaar pagina 1
Horizon College Alkmaar pagina 1 Horizon College: workshops voor ouders Samen werk maken van je opleiding. Dat is het leidend principe van het ROC Horizon College. Jacqueline Koutstaal, stafmedewerker
Nadere informatieThema s voor diversiteitsbeleid. In de maatschappelijke opvang voor dak- en thuislozen
Thema s voor diversiteitsbeleid In de maatschappelijke opvang voor dak- en thuislozen MOVISIE Kennis en advies voor maatschappelijke ontwikkeling MOVISIE verzamelt, ontwikkelt en verspreidt kennis en adviseert
Nadere informatieOnderwijs. Hoofdstuk 10. 10.1 Inleiding
Hoofdstuk 10 Onderwijs 10.1 Inleiding Leiden kennisstad heeft een hoog opgeleide bevolking en herbergt binnen haar grenzen veel onderwijsinstellingen. In dit hoofdstuk gaat het zowel om de opleiding die
Nadere informatieKies Kleur in Groen
Kies Kleur in Groen 2013-2014-2015 U leest het goed. Kies Kleur in Groen loopt langer door. Tot het einde van schooljaar 2014/2015, om precies te zijn. Dat komt doordat het ministerie toestemming heeft
Nadere informatieFAQ lijst Hooghuisbreed
FAQ lijst Hooghuisbreed Algemeen Hoe is passend onderwijs in deze regio geregeld? Sinds 2014 is passend onderwijs ingevoerd op alle scholen in Nederland. Dat houdt in dat de leerlingen zoveel mogelijk
Nadere informatiePiter Jelles Strategisch Perspectief
Piter Jelles Strategisch Perspectief Strategisch Perspectief Inhoudsopgave Vooraf 05 Piter Jelles Onze missie 07 Onze ambities 07 Kernthema s Verbinden 09 Verbeteren 15 Vernieuwen 19 Ten slotte 23 02 03
Nadere informatienog nooit zo allochtoon gevoeld als op de universiteit.
nog nooit zo allochtoon gevoeld als op de universiteit. Onderzoek naar sociale hulpbronnen als studiesuccesfactor voor niet-westerse allochtone studenten in het Nederlandse hoger onderwijs Lunchbijeenkomst
Nadere informatie1
Maar www.lecot.be www.raedschelders.be 1 Wat verstaan we onder diversiteit? Alle aspecten waarop mensen van elkaar verschillen Uiterlijke of fysiek goed zichtbare persoonskenmerken Geslacht, leeftijd,
Nadere informatieAdvies onderzoeksfase Lef L up! Samenvatting
Advies onderzoeksfase Lef L up! Samenvatting Achtergrond Aansluitend op de strategische doelstelling van Noorderlink 'Mobiliteit tussen Noorderlink organisaties bevorderen' gaan we de kracht van het netwerk
Nadere informatie26CC Helicon MBO Factsheet Schooljaar Jongeren in kwetsbare positie Voorlopige cijfers - versie 2 Uitgave: juli 2019
26CC Helicon MBO Factsheet Schooljaar 2018-2019 Jongeren in kwetsbare positie Voorlopige cijfers - versie 2 Uitgave: juli 2019 26CC : Helicon Dit document bevat gedetailleerde cijferinformatie over mbo-instelling
Nadere informatieVoorstel taal- en rekenbeleid [school]
Inleiding Landelijk Op 27 april 2010 heeft de Eerste Kamer het wetsvoorstel 'Referentieniveaus Nederlandse taal en rekenen' aangenomen. Het wetsvoorstel treedt op 1 augustus 2010 in werking. De kern van
Nadere informatieOPROEP aan scholen. 1. Doel en doelgroep van het programma Peer Buddy Nieuwkomers
OPROEP aan scholen Stichting Learn2Gether en Peer2Peer hebben de handen in elkaar geslagen ten behoeve van het Peer Buddy Nieuwkomer programma. Een viertal scholen met een ISKafdeling worden in de gelegenheid
Nadere informatie