STARTOVEREENKOMST Integrale gebiedsontwikkeling Noordrand Goeree-Overflakkee

Transcriptie

1 STARTOVEREENKOMST Integrale gebiedsontwikkeling Noordrand Goeree-Overflakkee Ondergetekenden: 1. De gemeente Goeree-Overflakkee, vertegenwoordigd door de heer D.A. Markwat, wethouder, handelend ter uitvoering van het besluit van het college van burgemeester en wethouders d.d., hierna te noemen gemeente ; 2. De provincie Zuid-Holland, krachtens besluit van de Commissaris van de Koning d.d. rechtsgeldig vertegenwoordigd door de heer J.F. Weber, hierna te noemen provincie : 3. Vereniging tot behoud van Natuurmonumenten, vertegenwoordigd door mevrouw M. Bruggink, regiodirecteur Zuid-Holland en Zeeland, hierna te noemen Natuurmonumenten ; 4. Stichting Het Wereld Natuur Fonds Nederland, vertegenwoordigd door de heer J.A. van de Gronden, algemeen directeur, hierna te noemen Wereld Natuur Fonds. Hierna gezamenlijk te noemen: de partners Inleiding Het project Integrale gebiedsontwikkeling Noordrand Goeree-Overflakkee (hierna te noemen Noordrand GO ) is een gezamenlijk project van de gemeente, de provincie, Natuurmonumenten en het Wereld Natuur Fonds. Noordrand GO vindt plaats op de zuidoever van het Haringvliet, net ten oosten van de Haringvlietsluizen tot aan Middelharnis (bijlage 1, kaart van het gebied). Doel van de overeenkomst In het kader van de integrale gebiedsontwikkeling Noordrand GO willen de partners afspraken vastleggen in een startovereenkomst. In de startovereenkomst Noordrand GO worden de ambities en afspraken over realisatie van die ambities tussen partners vastgelegd. Na het tekenen van de startovereenkomst zullen meerdere uitvoeringsovereenkomsten worden opgesteld, waarin nadere afspraken worden uitgewerkt ten aanzien van de daadwerkelijke investeringen in de realisatie van het project, voor zover de startovereenkomst daar niet in voorziet. DE PARTNERS VERKLAREN HET VOLGENDE TE ZIJN OVEREENGEKOMEN: Artikel 1. De gezamenlijke ambitie: natuur en economie versterken elkaar in Noordrand GO De partners hebben gezamenlijk de ambitie om de Noordrand van Goeree-Overflakkee duurzaam en integraal te ontwikkelen. Binnen het project zijn vier sporen te benoemen, die hierna verder worden uitgewerkt. 1.1 Ontwikkeling woonconcept met natuur Eerste Bekading, Middelharnis 1.2 Natuurontwikkeling, recreatie en wind Zuiderdiep- en Halspolder/Zuiderdiep/Scheelhoek 1.3 Recreatief netwerk Noordrand GO 1.4 Agrarische structuurversterking Noordrand GO. 1

2 1.1 Ontwikkeling woonconcept met natuur Eerste Bekading, Middelharnis Het introduceren van een bijzonder woonmilieu op Goeree-Overflakkee in de Eerste Bekading te Middelharnis. Ingezet wordt op het bouwen van woningen op een terp aan de dijk van het Haringvliet, waarbij de rest van de Eerste Bekading als natuur wordt ontwikkeld, aansluitend aan het door het waterschap Hollandse Delta, hierna te noemen waterschap, aan te leggen zoetwaterkanaal, compenserende maatregelen kierbesluit Haringvliet (CMK) en de drinkwaterleiding van Evides. De aan te leggen natuur sluit aan en is vergelijkbaar met de buitendijkse natuur aan het Haringvliet. Deze natuurontwikkeling zal voor publiek toegankelijk zijn en maakt onderdeel uit van en wordt gefinancierd uit de woningbouwontwikkeling. a) Op verzoek van partners heeft het waterschap toegezegd over te zullen gaan tot het aanleggen van een zoetwaterkanaal volgens een zuidelijk tracé, waardoor voldoende ruimte overblijft voor het realiseren van het gewenste woonconcept. b) Partners maken na de aanbesteding medio april van het zoetwaterkanaal door het waterschap, onderling en met het waterschap, nadere afspraken over: - De noordelijke oever van het kanaal ontspannen en geïntegreerd uit te laten voeren; - Geen drainage aan te laten brengen; - De uitkomende grond uit het kanaal af te laten voeren naar een terp aan de Haringvlietdijk ten behoeve van de woningbouwontwikkeling; - De kosten en kostenverdeling voor herstel voor het in depot zetten van de uit het zoetwaterkanaal vrij komende gronden in de Eerste Bekading. Bij het eventueel niet kunnen uitvoeren van het woonconcept zal sprake zijn van waardevermindering van de grond en het maken van herstelkosten voor het weer conventioneel moeten aanleggen van de noordelijke oever van het kanaal, het aanbrengen van drainage en het verwijderen van de terp, dan wel het nemen van het verlies van het niet verwijderen van de terp en het aanbrengen van gebiedsontsluiting. c) Partners werken een plan, inclusief business case, uit om tot realisatie van het woonconcept, inclusief natuur, te komen, als onderdeel van de uitvoeringsovereenkomst. Voorbereiden van de uitvoeringsovereenkomst op basis van een door de gemeente aan te leveren startnotitie februari/maart d) De van particulieren benodigde gronden worden aangekocht, dan wel geruild tegen beschikbare voormalige BBL-gronden buiten de Eerste Bekading, wanneer dit voor de ontwikkeling van het project door de partners gewenst en noodzakelijk wordt geacht. e) Gemeente en provincie spannen zich in om de ontwikkeling planologisch mogelijk te maken. f) Uitwerking uitvoeringsovereenkomst Ontwikkeling woonconcept Eerste Bekading is afhankelijk van uitkomst overleg met het waterschap in april, waardoor naar verwachting medio mei gestart kan worden met de meervoudige onderhandse selectie van een ontwikkelaar. g) De gemeente verplicht zich, conform daarover met de provincie gemaakte afspraken, eventueel resterende opbrengsten in te zetten in de ontwikkeling van het gebied Noordrand GO (zie bijlage 2). 1.2 Natuurontwikkeling, recreatie en wind Zuiderdiep- en Halspolder/Zuiderdiep/Scheelhoek In dit gebied wordt het bestaande natuurgebied Scheelhoek en Zuiderdiep robuuster gemaakt door realisatie van nieuwe en beleefbare natuur in Blok de Wit in de Zuiderdieppolder (zie kaart), om zodoende een brak/zout intergetijdengebied met hoge natuurwaarden en recreatiemogelijkheden te realiseren. Een gebied dat incidenteel met brak/zout water overstroomt en bestaat uit slikken, schorren, gorzen en natuurlijk open 2

3 water. Belangrijk voor onder andere steltlopers en een paai- en opgroeigebied voor trekvissen. Een gebied dat een impuls zal geven aan de verdere recreatieve en economische ontwikkeling van Goeree-Overflakkee door het realiseren van recreatieve voorzieningen in het gebied zelf en in aansluiting op bestaande en nog te ontwikkelen voorzieningen op Goeree-Overflakkee en daarbuiten. In dit gebied wordt daarnaast invulling gegeven aan de doelstelling tot het realiseren van 78 MW aan windenergie, vastgelegd in de overeenkomst van 30 oktober 2014 tussen gemeente en provincie (bijlage 3), binnen de grenzen van de windlocatie Noordrand uit zowel de gemeentelijke als de provinciale structuurvisie. a) Blok de Wit wordt door de gemeente zo spoedig mogelijk na ondertekening van deze overeenkomst, doch uiterlijk 1 januari 2017, doorverkocht aan Natuurmonumenten ten behoeve van de aanleg van beleefbare natuur, onder voorbehoud van het bereiken van overeenstemming tussen provincie en gemeente over de verkoop van de voormalige BBL-gronden aan de gemeente. De aankoop vindt plaats tegen de op dit moment bekend zijnde getaxeerde waarde voor de gronden en de getaxeerde waarde van de panden, na hertaxatie, en wordt gefinancierd uit het Droomfondsproject, aan te vullen met andere investeringsmiddelen die beschikbaar zijn voor Noordrand GO (zie artikel 4). Blok de Wit zal, na overdracht van de grond door de gemeente aan Natuurmonumenten, beschikbaar zijn voor het plaatsen van maximaal 5 windturbines aan de zuidgrens van het perceel, grenzend aan de Zuiderdiepweg, voor zover passend binnen de daarop van toepassing zijnde (natuur- )wetgeving als gevolg van de reeds aanwezige natuurgebieden, vallend binnen Natura2000. Bij de overdracht van de gronden van gemeente naar Natuurmonumenten zal de mogelijkheid van plaatsing van deze windturbines privaatrechtelijk worden vastgelegd, waarbij tevens zal worden vastgelegd dat de inkomsten uit de plaatsing van de windturbines ter beschikking van de gemeente komen. De gemeente verplicht zich, conform daarover met de provincie gemaakte afspraken, deze inkomsten in te zetten in de ontwikkeling van het gebied Noordrand GO (zie bijlage 2). b) Gemeente faciliteert binnen de wettelijke kaders (o.a. afsluiten anterieure overeenkomst, kosten beoogd eigenaar Natuurmonumenten) een in 2016 te starten aparte bestemmingsplanwijziging voor het realiseren van natuur met recreatief medegebruik in Blok de Wit. c) Natuurmonumenten bespreekt met partners Noordrand GO inrichtingsvoorstellen voor deze gronden in samenhang met Scheelhoek en Zuiderdiep, op basis van daarover eerder tussen gemeente, Natuurmonumenten en agrariërs in het gebied gemaakte afspraken, die in een aparte overeenkomst (samenwerkingsovereenkomst Zuiderdiep- en Halspolder, bijlage 3) tussen deze partijen zullen worden vastgelegd. d) Natuurmonumenten draagt de kosten voor de natuurinrichting van Blok de Wit. De gemeente draagt zorg voor de aanleg van de recreatieve infrastructuur van Noordrand GO, inclusief Blok de Wit. e) Natuurmonumenten wordt eigenaar en beheerder van de nieuwe natuur in Blok de Wit. 1.3 Recreatief netwerk Noordrand GO Beleefbaar en toegankelijk maken van Noordrand GO voor extensieve recreatie (wandelen, fietsen, kanoën, natuurbeleving), in aansluiting op de bredere omgeving, a) Gemeente werkt samen met de partners uiterlijk in april 2016 een recreatieve routekaart inclusief investeringsplanning uit voor Noordrand GO en zorgt voor samenhang tussen en met recreatieve ontwikkelingen in Scheelhoek/Zuiderdiep, Eerste Bekading en andere gebieden langs het Haringvliet. 3

4 b) Partners faciliteren initiatiefnemers die willen aansluiten op het recreatief netwerk (bijvoorbeeld aanbieders van varen met fluisterboten, initiatieven vanuit Droomfondsproject Haringvliet). c) Gemeente heeft een inspanningsverplichting tot het aanleggen van de recreatieve infrastructuur in Noordrand GO, aanvullend op wat door anderen wordt bekostigd (zie voorbeelden onder b). Openstelling natuur, bestaand en nieuw aan te leggen, is afhankelijk van de aanleg van de recreatieve infrastructuur daarin. Na aanleg daarvan zal onmiddellijke openstelling van de nieuwe natuur in Blok de Wit en de wandelroutes in de Scheelhoek plaatsvinden. d) Gemeente maakt daar waar nodig en mogelijk vanuit de regie over de voormalige BBL-gronden, afspraken met de uiteindelijke eigenaren van deze gronden over het gebruiksrecht en recht van overpad voor het borgen van de toegankelijkheid van recreatieve routes. 1.4 Agrarische structuurversterking Noordrand GO Binnen Noordrand GO bij verkoop van voormalige BBL-gronden komen tot agrarische structuurversterking. In relatie tot de genoemde sporen 1.1, 1.2 en 1.3 Noordrand GO neemt de gemeente op basis van de brief van de provincie van 18 mei 2015 (bijlage 2) regie ten aanzien van de bij de provincie in eigendom zijnde voormalige BBL-gronden op Goeree-Overflakkee, waaronder die in de Noordrand GO. De provincie verkoopt deze gronden aan de gemeente en de afspraken daarover worden vastgelegd in een afzonderlijke overeenkomst tussen provincie en gemeente. a) Provincie en gemeente maken in een onderling af te sluiten overeenkomst afspraken over de verkoop van de voormalige BBL-gronden aan de gemeente. b) Gemeente maakt voor de gronden als bedoeld onder a per te onderscheiden deelgebied een grondplan voor doorlevering van de gronden. c) In de grondplannen wordt rekening gehouden met de ambities en afspraken inzake Noordrand GO, zoals verwoord in deze overeenkomst. Artikel 2. Proces Het proces bestaat uit de volgende stappen: 1.1. Tekenen samenwerkingsovereenkomst Zuiderdiep- en Halspolder door gemeente, Natuurmonumenten en boeren (zie artikel 1.2, sub c), tekenen startovereenkomst Noordrand GO door partners, en maken afspraken met waterschap over aanleg kanaal en terp woonconcept Eerste Bekading Uitwerking uitvoeringsplannen: a. Ontwikkeling woonconcept met natuur Eerste Bekading b. Natuurontwikkeling Blok de Wit, inclusief recreatief medegebruik Scheelhoek en Zuiderdiep c. Recreatieve infrastructuur Noordrand GO 1.3 Opstellen uitvoeringsovereenkomst(en) punten uit stap 1.2. Aan het einde van stap 1.3 wordt door de partners een beslissing genomen over verdere investeringen in de realisatiefase. De uitvoeringsplannen worden zo veel als mogelijk gelijktijdig en in samenhang beoordeeld. Planning Noordrand GO: Stap 1.1. Deze overeenkomst getekend maart Maken afspraken met waterschap april 2016 Stap 1.2. Uitwerken uitvoeringsplannen. Gereed juni

5 Stap 1.3. Uitvoeringsovereenkomst(en) getekend, uiterlijk december Artikel 3. De organisatie De organisatie van het project bestaat uit een stuurgroep en een projectteam. De stuurgroep De stuurgroep bestaat uit één bestuurlijke vertegenwoordiger van Natuurmonumenten, Wereld Natuur Fonds en provincie. De gemeente is in de stuurgroep vertegenwoordigd door de wethouders EZ en RO, waarbij de wethouder RO optreedt als voorzitter van de stuurgroep. De stuurgroep is opdrachtgever van het projectteam. De stuurgroep geeft uitwerking, richting en vaart aan het project en zorgt actief voor bestuurlijk draagvlak. De stuurgroep bereidt op basis van unanimiteit een voorstel voor een uitvoeringsplan voor en legt dit ter besluitvorming voor aan de besturen van de partners. De stuurgroep stelt het op te stellen gezamenlijk communicatieplan vast. Het projectteam Het ambtelijk projectteam, waarin elk van de partners is vertegenwoordigd, draagt zorg voor het dagelijks management en de voorbereiding en uitvoering van het project. De voorzitter van de stuurgroep is als linking pin tevens voorzitter van het projectteam. De gemeente levert de secretaris voor het projectteam, die tevens secretaris van de stuurgroep en projectleider is. Terugkoppeling aan de stuurgroep vindt tenminste ieder half jaar plaats. Het projectteam heeft de volgende hoofdtaken: Bewaken van de samenhang, ambitie en kwaliteit van de (deel)plannen en de voortgang van het project; Afstemming met andere projecten, gebiedspartijen en initiatiefnemers in Noordrand GO: Afstemming met de windopgave; Voorbereiden opstellen uitvoeringsplan en uitwerken deelprojecten; Inspanning plegen voor het werven van en afspraken maken met co-financiers, marktpartijen en subsidieverstrekkers, inclusief het indienen van projectvoorstellen en subsidieaanvragen. Voorbereiden uitvoering Noordrand GO in inhoudelijke, organisatorische en financiële zin; Zorgdragen voor de ontwikkeling en uitvoering van een gezamenlijk communicatieplan. Artikel 4. Kosten, inzet en financiering Ten aanzien van de inzet en financiering worden proceskosten, voorbereidingskosten, mogelijke herstelkosten en investeringskosten onderscheiden. Kosten projectorganisatie De partners investeren voor eigen rekening en risico in het beschikbaar stellen van capaciteit voor de projectorganisatie. De kosten van de stuurgroep en het projectteam worden dus gedragen door de partners zelf. De gemeente draagt zorg voor de coördinatie van de uitvoer van het project. 5

6 Proces en voorbereidingskosten De gemeente verstrekt opdracht voor proces- en voorbereidingskosten. Dit gebeurt telkens in overleg met het projectteam en nadat dekking van de uitgaven onderling is geregeld. Kosten aanleg woonterp en mogelijke herstelkosten De kosten en kostenverdeling voor herstel zijn onderwerp van nader overleg tussen partners, na afronding van de onderhandelingen met het waterschap over een vergoeding voor het in depot zetten van de uit het zoetwaterkanaal vrij komende gronden in de Eerste Bekading. Met het tekenen van deze startovereenkomst worden er nog geen verplichtingen aangegaan ten aanzien van deze kosten. Investeringskosten Partners investeren allemaal in de realisatie van de gebiedsontwikkeling. Bij de ondertekening van deze overeenkomst worden de volgende bijdragen toegezegd: - De provincie heeft in het Uitvoeringsprogramma Groen maximaal 1,5 mln. gereserveerd voor de integrale gebiedsontwikkeling Noordrand Goeree- Overflakkee, (zie artikel 1, spoor 1 tot en met 4). - Natuurmonumenten neemt inrichting (ad 0,5 mln.) en beheer (ad 0,5 mln.) van de te ontwikkelen natuur in Blok de Wit en het beheer van de wandelroutes in Scheelhoek voor haar rekening. - De gemeente zet, conform de inhoud van de brief van de provincie d.d.18 mei 2015 (bijlage 2) de netto revenuen uit wind in de windlocatie Noordrand (Zuiderdiep- en Halspolder) vanuit de voormalige BBL-gronden, evenals de meerwaarde uit de verkoop van grond voor bijzonder wonen in de Eerste Bekading, in voor de recreatieve infrastructuur in de gebiedsontwikkeling Noordrand. Daaronder vallen routestructuur in Blok de Wit, fietspad Haringvlietdijk tussen Haven van Middelharnis en Scheelhoek, trekpontje Zuiderdiep, fietsverbinding Westplaat Middelharnis naar fietspad Haringvlietdijk, inclusief brug over de Oude Haven, wandelroutes langs Oude Haven en door Scheelhoek, bevaarbaar Zuiderdiep. Daarnaast is vanuit regulier onderhoudsbudget ,-- gereserveerd voor het renoveren van de oude binnenhaven van Stellendam, van waaruit het Zuiderdiep toegankelijk wordt gemaakt voor fluisterboten en kano s. Eventueel resterende opbrengsten worden ingezet voor het realiseren van overige of aanvullende ambities binnen de gebiedsontwikkeling, in onderling overleg tussen partners te bepalen. - Het Wereld Natuur Fonds stelt 1 mln. beschikbaar voor aankoop van Blok de Wit. - Aankoop Blok de Wit, inclusief gebouwen, door Natuurmonumenten wordt mede gefinancierd met een bijdrage van 4 mln. uit het Droomfondsproject Haringvliet. Artikel 5. Communicatie In stap 1.2 wordt een gezamenlijk communicatieplan opgesteld door de communicatiemedewerkers van de partners. Hierin worden o.a. afspraken gemaakt over de centrale boodschap, doelgroepen, logogebruik, woordvoering, rollen en verantwoordelijkheden van de partners. Artikel 6. Recht Op deze overeenkomst is Nederlands recht van toepassing. - Alle geschillen welke mochten ontstaan naar aanleiding van deze overeenkomst dan wel overeenkomsten die daarvan het gevolg zijn, zullen worden voorgelegd aan de bevoegde rechter; - Er is sprake van een geschil zodra één van de partners dit schriftelijk aan de andere partners meldt. Partners dienen hierop in overleg met elkaar te treden ten 6

7 einde te bezien of in der minne een oplossing voor dit geschil kan worden gevonden; - Met de in deze overeenkomst neergelegde afspraken beogen partners elkaar te binden aan de overeengekomen ambitie en de inzet van capaciteit en middelen voor het uitvoeren van stap 1.1 tot en met 1.3. Artikel 7. Looptijd en inwerkingtreding Deze overeenkomst loopt van datum ondertekening tot de datum van ondertekening van de uitvoeringsovereenkomst(en) en betreft stap 1.1 tot en met 1.3 van het project, zoals benoemd in artikel 2. Voor het overige loopt de overeenkomst tot en met 31 december Juni 2018 zal evaluatie tussen partners plaatsvinden en zullen zo nodig nieuwe afspraken worden gemaakt over de einddatum van de looptijd. Wijzigingen of aanvullingen op deze overeenkomst zullen tussen partners alleen gelden inzien zij in schriftelijke, door partners ondertekende vorm, op basis van unanimiteit aan deze overeenkomst worden toegevoegd. Ondertekend in viervoud op.. Namens de partners,. Gemeente Goeree-Overflakkee Provincie Zuid-Holland Vereniging Natuurmonumenten.. Wereld Natuur Fonds 7