Raadsvoorstel. 5 Bevaarbaarheid Apeldoorns Kanaal

Transcriptie

1 Raadsvoorstel Raadsvergadering Afdeling en opsteller 3 oktober 2016 LO/G. Haas g.haas@heerde.nl Commissie Ruimte Portefeuille 19 september 2016 W.I. Meijer Programma Ruimte Opnemen in Bestuursagenda Ja Agendapunt Onderwerp 5 Bevaarbaarheid Apeldoorns Kanaal De raad besluit om: 1. In te stemmen met de koers van de Stuurgroep Veluwekroon voor een aanbesteding die betaalbaar en acceptabel is door de realisatie van vaste bruggen, met een tussendeel dat in de toekomst beweegbaar kan worden gemaakt, en een vrije doorvaarhoogte van tenminste 1.30 meter, waarbij de ambitie blijft het beweegbaar maken voor de BM-categorie op de lange termijn. 2. Het voorbereidingskrediet te verhogen van ,00 naar ,00 exclusief BTW ten laste van het subsidiebedrag van de provincie Gelderland. Inleiding De provincie Gelderland heeft op 12 mei 2014 schriftelijk een éénmalig subsidiebedrag van maximaal ,00 toegezegd voor het beweegbaar en bedienbaar maken van de Kloosterbrug en de Manenbergerbrug. Voor Hattem is een bedrag van ,00 beschikbaar gesteld (Hoenwaardsebrug) en voor het Waterschap een bedrag van ,00 (keersluis Het Bastion, Hezenbergerbrug en Hezenbergersluis) Deze subsidiebeschikking was het resultaat van de Samenwerkingsovereenkomst die op 12 juli 2014 door de leden van de Stuurgroep Veluwekroon, bestaande uit de gemeenten Hattem en Heerde, het Waterschap Veluwe (thans Vallei en Veluwe) en de provincie Gelderland, is ondertekend en het door dezelfde partijen ondertekende Ambitiedocument Veluwe van 15 april Maar zeker ook van de inspanningen van de Stichting Apeldoorns Kanaal. In de Samenwerkingsovereenkomst wordt gesproken over het bedienbaar maken van de bruggen, zodanig dat motorvoertuigen uit de door partijen in onderling overleg nader te bepalen categorieën motorbootvaarroute de bruggen kunnen passeren. In het Ambitiedocument staat dat, naast de mogelijkheid van kanoën en roeien, motorboten uit de zogenaamde BM categorie en Maritiem erfgoed op het Apeldoorns Kanaal moeten kunnen varen. 1 / 5

2 Met het Waterschap is vervolgens door de gemeenten Hattem en Heerde, conform de toelichting in het raadsbesluit van 12 mei 2014, een realisatieovereenkomst afgesloten, die voorziet in het verrichten van diverse onderzoeken, het in beeld brengen van de benodigde aanpak en het maken van keuzes ten behoeve van de voorbereiding van een vervolgstap. Het resultaat van deze eerste stap diende te bestaan uit een Plan van Aanpak, waarin randvoorwaarden, het Programma van Eisen, de risico s en een globale raming van de onderhoudskosten zijn opgenomen. Er lag op dat moment al een onderzoeksrapport van Movares Nederland B.V. van 4 december 2013 in opdracht van de provincie naar de beheer- en onderhoudskosten. In de periode oktober 2014 tot de zomer van 2015 heeft het onderzoek naar de investeringskosten, beheer en onderhoud van de bruggen, de sluis in Hattem en het deel van het Apeldoorns Kanaal plaatsgevonden. Uit de berekening van de investeringskosten door de projectorganisatie bleek dat het provinciale budget niet voldoende zou zijn voor het toegankelijk en beweegbaar maken van de bruggen voor de BM categorie. in de tussentijd is ook het onderzoek van Ecorys, dat op verzoek van de provincie heeft plaatsgevonden, bekend geworden. De conclusie in het rapport is dat het bevaarbaar maken van het Apeldoorns Kanaal niet conditioneel is voor de versterking van de regionale recreatieve economie. Veel initiatieven zijn ook zonder vergaande investeringen in het beweegbaar maken voor de BMklasse realiseerbaar. Bevaarbaarheid en private investeringen in de recreatieve sector stimuleren het gebied in brede zin zoals verbreding van de economische structuur, versterking van de leefbaarheid en het woonklimaat en een bijdrage aan de instandhouding van voorzieningen cultuurhistorische waarden. De Stuurgroep Veluwekroon heeft in september 2015 het ambtelijk advies ontvangen om de markt de ruimte te geven om met een oplossing te komen voor het bevaarbaar maken van het Apeldoorns Kanaal binnen het beschikbare budget. In onze ogen kon de realisatie van het beoogde klasse van bevaarbaarheid (BM) in het geding komen, wanneer het beschikbare provinciale budget voor de verschillende partijen leidend zou zijn. Bij ons was de verwachting dat het budget van de provincie in ieder geval toereikend zou zijn om de Kloosterbrug en Manenbergerbrug toegankelijk te maken voor de BM categorie. In eerste instantie is geopteerd voor een afzonderlijke procedure voor onze gemeente. Daarbij was het uitgangspunt dat vooraf alle mogelijke financiële risico s inzichtelijk moesten zijn, om onverwachte financiële tegenvallers te voorkomen. In januari 2016 heeft de Stuurgroep Veluwekroon besloten om te starten met een uitvraag aan de markt binnen het beschikbare budget, ook voor de BM-klasse. De voorbereidende werkzaamheden hiervoor zijn door de projectorganisatie uitgevoerd. Vervolgens is er bestuurlijk overleg gevoerd met als resultaat de koers van de Stuurgroep Veluwekroon op 1 juli Op 30 juni 2016 heeft het college van Hattem de raad laten weten, dat er extra middelen nodig zijn voor vaarwegbeheer vanaf het Bastion voor varianten met grotere motorboten (BM-categorie). Het standpunt is dat vanwege de beperkte toegevoegde economische waarde van bevaarbaarheid geen extra middelen voor vaarwegbeheer tussen het Bastion en de gemeentegrens van Heerde beschikbaar wordt gesteld. Als de (andere) partners (in Veluwekroon) niet de kosten op Hattems grondgebied voor haar rekening willen nemen, kan de categorie grote motorboten niet meegenomen worden in de aanbesteding. Het Algemeen Bestuur van het Waterschap heeft in 2014 al besloten dat zij volledig gecompenseerd dient te worden door de gemeenten Hattem en Heerde voor extra kosten. 2 / 5

3 In de Stuurgroep Veluwekroon van 1 juli 2016 is gekozen voor een aanbesteding die betaalbaar en acceptabel is. Daarbij wordt de ambitie voor het beweegbaar maken van bruggen over het Apeldoorns Kanaal voor de BM-categorie niet verlaten, maar nu niet haalbaar geacht. Er is gesproken over de realisatie van bruggen met een vrije doorvaarhoogte. Gelet op de hoogte van de Manenbergerbrug stellen wij voor om uit te gaan van tenminste 1,30 meter. De Kloosterbrug, die nu een vrije doorvaarhoogte heeft van 0,95 m moet in dat geval geheel vervangen worden. Er komen nieuwe landhoofden (de aansluiting met het tussendeel op de weg) en een nieuw tussendeel, dat zodanig wordt geconstrueerd dat het in de toekomst eenvoudig beweegbaar kan worden gemaakt. De Manenbergerbrug heeft nu al een vrije doorvaarhoogte van 1,30 m en is zodanig geconstrueerd dat deze beweegbaar kan worden gemaakt. Voor een volledig overzicht van de vrije doorvaarthoogten van de andere bruggen in de gemeente Heerde wordt verwezen naar de bijlage. Beoogd effect Duidelijkheid over de koers die de gemeente Heerde wil varen in de bevaarbaarheid van het Apeldoorns Kanaal. Bevoegdheid / Juridisch kader De gemeente handelt hier vanuit het algemeen belang en de ambities die partijen overeen gekomen zijn. Eerdere besluitvorming en kaders Samenwerkingsovereenkomst, Ambitiedocument en raadsbesluit van 12 mei Argumenten/Kanttekeningen Wij hechten aan bevaarbaarheid van het Apeldoorns Kanaal Het Apeldoorns Kanaal vormt een zichtbaar lint door onze gemeente, wat zich leent voor tal van activiteit in, nabij of vanaf het water. Wij willen dit waar mogelijk graag benutten en mogelijkheden scheppen om het kanaal te bevaren. Het resterende subsidiebedrag van de provincie is naar verwachting onvoldoende om de Kloosterbrug en de Manenbergerbrug beweegbaar te maken Ook wij zijn van mening, dat na aftrek van de voorbereidingskosten het resterende subsidiebedrag van de provincie niet voldoende is voor alle investeringskosten en risicobedragen die samenhangen met het beweegbaar maken van beide bruggen. Wat de werkelijke investeringskosten zijn, is nog niet bekend omdat er geen uitvraag heeft plaatsgevonden. De bandbreedte aan extra investeringskosten waarover het afgelopen jaar gesproken is varieerde van ,00 tot 1,3 miljoen. Onderhoud en beheer komen voor rekening van de gemeente Het subsidiebedrag van de provincie laat geen ruimte voor de kosten van onderhoud en beheer en is hier ook niet voor bedoeld. Bij een functionele constructie om de bruggen beweegbaar te maken (betonbrug met rechtopgaand bewegingswerk) wijken de kosten die Movares destijds berekende voor onderhoud (gemiddeld 8.300,00 per brug) niet veel af. De huidige berekeningen voor beide bruggen in Wapenveld komen op een bedrag van gemiddeld ,00 per jaar ( ,00 per brug). 3 / 5

4 De kosten van beheer van beweegbare bruggen zijn afhankelijk van de keuze of gewerkt wordt met vrijwilligers of met betaalde krachten en afspraken over de frequentie van bediening van de bruggen. De coördinatie- en scholingskosten van vrijwilligers zijn veel geringer dan de inzet van betaalde krachten, maar ook dan zijn er jaarlijkse kosten. De kosten van nautisch vaarwegbeheer bedragen op het gehele traject in Hattem tot en met de Manenbergerbrug naar verwachting ,00 per jaar. Wanneer er echter sprake is van een maximum snelheid van 6 kilometer per uur wordt nautisch beheer niet noodzakelijk geacht. Er is wel een risico omdat de natuurvriendelijke oever met zand in plaats van klei is aangelegd, waardoor de kans op uitspoelen groter is. Wij hebben het Waterschap hier overigens tijdens de werkzaamheden aan het Apeldoorns Kanaal voor aansprakelijk gesteld mocht dit in de toekomst tot problemen gaan leiden. Voor bevaarbaarheid zijn ook maatregelen op het Hattems grondgebied nodig De sluis is voor de bevaarbaarheid een belangrijke schakel. Het beschikbare subsidiebedrag van de provincie voor het Waterschap is voldoende voor aanpassing van de sluis, maar er moeten ook investeringen aan de andere twee bruggen plaatsvinden waarin het subsidiebedrag niet voorziet, aldus de memo van de projectmanager in januari Het subsidiebedrag voor de Hoenwaardse brug is naar verwachting van de gemeente Hattem voldoende. Ook voor de bestaande Kloosterbrug en Manenbergerbrug worden kosten gemaakt In het beheerplan Kunstwerken wordt voor het onderhoud van deze bruggen uitgegaan van een bedrag van 1283,00 per brug per jaar. De Kloosterbrug staat in het beheerplan Kunstwerken voor vervanging in De Manenbergerbrug is in 2006 gebouwd en heeft een ontwerplevensduur van 50 jaar. De werkelijke levensduur is naar verwachting 75 jaar. Wij reserveren niet voor vervanging maar zetten het bij gelegenheid op de investeringslijst. De vervanging van deze bruggen met een vaste betonconstructie bedragen naar verwachting ,00 per brug. Geld Op 12 mei 2014 heeft u besloten om, op basis van een totaalbedrag van ,00 aan voorbereidingskosten, voor het Heerder aandeel een voorbereidingskrediet van ,00, exclusief BTW, beschikbaar te stellen ten laste van het door de provincie beschikbaar gestelde subsidiebedrag voor het beweegbaar maken van twee bruggen in het Apeldoorns Kanaal. In april 2015 bleek het voorbereidingskrediet van de drie partijen onvoldoende. De provincie heeft vervolgens de toezegging gedaan dat het voorbereidingsbudget met ,00 (waarvan ,00 voor de gemeente Heerde) mocht worden opgehoogd. Ook dit bedrag is volledig verbruikt. Er is geen raadsvoorstel geweest om het voorbereidingskrediet hierop aan te passen. Om te komen tot de daadwerkelijke aanbesteding moeten nog voorbereidingskosten worden gemaakt. Communicatie Het overleg heeft plaatsgevonden via de Stuurgroep Veluwekroon. Uitvoering De provincie is bereid om de termijn waarbinnen de realisatie moet plaatsvinden te verruimen naar 31 december Daartoe heeft Gedeputeerde Staten bij de najaarsnota 2016 een voorstel aan Provinciale Staten verzonden. Wij stellen voor om de uitvraag te organiseren via de projectorganisatie maar voor de uiteindelijke opdrachtverstrekking en begeleiding van de werken geen realisatieovereenkomst aan te gaan met het Waterschap en dit in eigen beheer uit te voeren. 4 / 5

5 Indien u besluit om een uitvraag te doen voor het beweegbaar maken van de bruggen komen we bij u terug met een raadsvoorstel voor een investeringskrediet. Advies commissie(s) Vanuit de commissie is gevraagd om een overzicht van wat besteed is aan het AK. Dit overzicht wordt nagezonden. De commissie adviseert behandeling als B-onderwerp. Heerde, 6 september 2016 Het college van Heerde drs. W.R.J.M. Pijnenburg-Adriaenssen, burgemeester B. van Zuthem, gemeentesecretaris Bijlagen: 1. Raadsbesluit bevaarbaarheid Apeldoorns Kanaal 2. Rapport Movares 3. Ambitiedocument en besluit GS 4. Samenwerkingsovereenkomst Gebiedsontwikkeling Apeldoorns Kanaal 5. Raadsvoorstel 12 mei Beschikking provincie van 12 mei Kostenoverzicht bruggen en sluis tot en met 7 juni Informatie van het college aan de raad gemeente Hattem 9. Baten bevaarbaar Apeldoorns Kanaal eindrapport Ecorys 10. Overzicht doorvaarhoogten bruggen in de gemeente Heerde Ter inzage: Geen 5 / 5