Studiegids. Bacheloropleiding. Small Business & Retail Management Versie 1.1

Transcriptie

1 Studiegids Bacheloropleiding Small Business & Retail Management Versie 1.1 Hogeschool Utrecht, HU Diensten Utrecht, september 2013

2 Inhoudsopgave 1 Voorwoord 5 2 Inrichting van de opleiding Beroepsprofiel Beroep Uitwerking van beroepsprofiel Competenties beginnende beroepsbeoefenaar Vaardigheden afgestudeerde Werkveld en functies Opleidingsprofiel Algemeen Doelstelling opleiding Het hbo-niveau van de opleiding Didactische uitgangspunten Inrichting opleiding Opleidingsvarianten Verkorte en versnelde opleidingsroutes Getuigschriften Graden en titulatuur Opleidingsstructuur Propedeuse Programma Studieadvies Overstappen Hoofdfase Toelating hoofdfase Programma s Stages en stagewaardigheid Profileringsruimte Excellentie Afstuderen Vervolgopleidingsmogelijkheden Examencommissie Instelling en benoeming Samenstelling Taken en bevoegdheden Verzoekschrift Introductie- en begeleidingsdagen, excursies, werkweken en trainingen Voorzieningen Begeleiding ICT-faciliteiten Algemeen Studentenmail SharePoint OSIRIS Student Wachtwoord Informatiebeveiliging en privacy Registratie studievoortgang Themabalie Economie en Vrijetijdsmanagement Studievereniging Opleidingscommissies Contactgegevens Cursussen Cursusdeelname Inschrijving voor cursussen /254

3 3.3 Aanwezigheidsplicht Ingangseisen Cursusbeschrijvingen Tentamens en examens Introductie Vrijstellingen Organisatie tentamens Tentamenvorm en -duur Tentamenrooster Inschrijving en deelname (her)tentamens Voorzieningen in geval van een functiebeperking Legitimatieplicht bij tentamens Gang van zaken tijdens tentamens Beoordeling Toekennen resultaat en inzage Onregelmatigheden / fraude Bewaring en teruggave tentamen- en examenwerk Geldigheidsduur resultaten Diplomering Procedure afgifte getuigschrift Aantekening cum laude of met genoegen Roosters Jaarrooster Vakanties en vrije dagen Lesdagen en -tijden Openingstijden gebouwen Roosterinformatie en -wijzigingen Klachten, bezwaar en beroep Inleiding Bezwaar Beroep Beroep aantekenen Hoger beroep Klachten Klacht indienen Herzieningsverzoeken bij klachten Ongewenst gedrag Schema klachten, bezwaar en beroep Studentzaken Studiebegeleiding Profileringsfonds Studentendecaan Vertrouwenspersoon Studentenarts Bureau Studentenpsychologen Mediation Studeren met een functiebeperking Verbetering taalvaardigheden Bibliotheek International Office Study abroad Stage in het buitenland Medezeggenschap Inspraakorganen Ondersteuning bestuurlijk actieve studenten Studium Generale Studentenvereniging /254

4 Algemeen Bestuursbeurs Topsport Trajectum Sport Veilig, gezond en milieuvriendelijk studeren Verzekeringen: aansprakelijkheid, ongevallen en reisverzekering Werken naast je studie Huisvesting Over de HU Algemene informatie Onderwijsprofiel HU Bachelor- en masterstelsel Hogeschool- en faculteitsregelingen Orderegels Kwaliteitszorg Organogram HU Locaties HU Algemene informatie faculteit economie & management Algemeen Organogram faculteit Contactgegevens Plattegrond Praktische voorschriften en aanwijzingen Faciliteiten In- en uitschrijven voor de opleiding Toelatingsonderzoek Studiekosten, eigen bijdragen en tegemoetkoming Collegegeld Kosten voor boeken en leermiddelen Overige kosten Financiële tegemoetkoming Cursusbeschrijvingen Bijlagen Onderwijs- en examenreglement Competentieboek SBRM Inleiding Basisstructuur Competenties en en Competenties & en Competentieniveau Verantwoording Body of Knowledge Diversen Deze studiegids is op 21 juni 2013 vastgesteld door de afdelingsdirectie] na advies van de (G)OC en goedgekeurd door de faculteitsdirecteur op 24 juni /254

5 1 Voorwoord Beste student, Voor je ligt de studiegids van de opleiding Small Business & Retail Management. We hopen dat je bij onze opleiding een prettige en succesvolle studietijd hebt. In deze studiegids vind je belangrijke spelregels en informatie die je daarbij kunnen helpen. Hogeschool Utrecht biedt vraaggestuurd en competentiegericht onderwijs aan. Competentiegericht: dat wil zeggen dat jij goed voorbereid bent als je het beroepsleven begint (zie ). Vraaggestuurd: we streven ernaar het onderwijs en ook de ondersteuning eromheen zo in te richten dat jij je in en tijdens je studie kunt ontwikkelen op een manier die jíj belangrijk vindt en die bij je past. Hieronder vind je informatie over de belangrijkste aspecten van je studie en de keuzes die jij kunt maken. Invloed van de student Veel van onze mogelijkheden zijn ontwikkeld of verbeterd op initiatief van je medestudenten. De hogeschool beschouwt je als partner, je maakt deel uit van onze kennisgemeenschap. De HU hecht daarom veel waarde aan jouw mening en ideeën. Dat begint al bij de evaluaties van alle cursussen, waar je als student je oordeel en verbetertips kunt geven. Ook organiseren we op opleidingen of faculteiten onderwijsdialogen, waarin we samen in gesprek gaan over je opleiding en alles eromheen. De HU ondersteunt actief deelname van studenten in opleidingscommissies en medezeggenschapsorganen (8.12). We vragen je elk jaar de NSE (Nationale Studenten Enquête) in te vullen. En ben je bijzonder tevreden over het onderwijs van de ene docent(e), nomineer hem/haar dan als docent(e) van het jaar! Excelleren De HU waardeert en stimuleert verschillende vormen van excellentie. Als je uitstekende resultaten in je studie haalt, kun je bij je diploma de aantekening cum laude of met genoegen ontvangen (5.2). Maar je kunt ook uitblinken op andere aspecten, zoals innovatie en leiderschap. Ook dat wil de HU graag onderstrepen, en hiervoor is het honoursprogramma (SIRIUS) ontwikkeld. Je kunt sterren verzamelen en als je erg goed bent, ontvang je het predicaat Excellente student (2.5.5). Verbreden en verdiepen Veel opleidingen kennen afstudeerrichtingen, waarin je je kunt specialiseren op een onderdeel van je vakgebied. Daarnaast kennen de meeste opleidingen de zogenaamde vrije profileringsruimte (van 30 EC, een halfjaar), die je kunt gebruiken om je te verdiepen binnen je eigen vakgebied, of om kennis te maken met een geheel ander vakgebied. Binnen jouw faculteit, of bij een opleiding van een andere faculteit, maar ook een cursus aan een andere instelling is vaak mogelijk (2.5.4). Ook kun je een eigen examenprogramma ontwikkelen; je studieloopbaanbegeleider (slb er, 2.8.1) kan je hierover adviseren. De examencommissie van je opleiding (2.6) moet daar toestemming voor geven. Ook is er Studium Generale dat inspirerende programma s aanbiedt. Wat anders? Je kunt je studietijd natuurlijk ook willen benutten om je zo breed mogelijk te ontwikkelen, en juist ervaring buiten je reguliere studie op te doen. Wil je een tijdje studeren in het buitenland (8.11)? Of denk je erover bestuurlijk actief te worden in bijvoorbeeld je studievereniging, je gezelligheidsvereniging of je studentensportclub? (8.14, 8.17). Hiervoor noemden we al medezeggenschap en opleidingscommissies. Of combineer je topsport met een studie (8.15)? Er is van alles denkbaar dat door de HU actief ondersteund wordt. Studievertraging Door allerlei oorzaken kan je studie niet verlopen zoals je dat graag zou willen. Als dat komt door bijzondere omstandigheden, bijvoorbeeld ziekte of familieomstandigheden, dan zijn er verschillende regelingen waarop je een beroep kunt doen. Als je door jouw persoonlijke situatie tentamens mist, kun je om een extra herkansing vragen (4.3.3). Haal je te weinig studiepunten en dreig je een negatief studieadvies te krijgen, dan krijg je hulp bij het maken van een studieplanning (2.4.2). En had je een studiebeurs, maar studeer je door deze omstandigheden zo lang dat je er geen recht meer op hebt? Dan is er wellicht een mogelijkheid tot financiële ondersteuning (8) In al deze gevallen geldt: meld het zo spoedig mogelijk aan je studieloopbaanbegeleider (2.8.1) of je studentendecaan (8.3)! Het is natuurlijk niet wenselijk dat je (veel) te lang over je studie doet. Om dat te voorkomen bieden opleidingen soms extra inhaaltrajecten aan. Die worden via SharePoint bekendgemaakt. 1 De nummers verwijzen naar een paragraaf in de studiegids 5/254

6 En heb je een functiebeperking? Dan kun je mogelijk langer over je studie doen, maar dat hoeft lang niet altijd het geval te zijn. De hogeschool kent een breed scala aan voorzieningen die jou in je studie kunnen ondersteunen (8.8). Problemen en klachten Heb je problemen die je studie negatief beïnvloeden? Of vragen omdat je niet precies weet waar je terecht kunt? Bij je slb er (2.8.1) of een studentendecaan (8.3) ben je aan het juiste adres; zij kunnen je adviseren of doorverwijzen. Als je klachten hebt over de bejegening door studenten of medewerkers, kun je ook een vertrouwenspersoon (8.4) inschakelen. Als er sprake is van een escalerende situatie kunnen onze studentmediators vaak helpen om verdere escalatie te voorkomen en de samenwerking weer te herstellen (8.7). En gaat er binnen de HU iets fout of ben je het niet eens met een besluit? Op elke faculteit of opleiding is een klachtenloket waar je terecht kunt met bezwaren en klachten (7.1). Wat verwacht de HU van jou? Wij streven ernaar je een opleiding en studieklimaat te bieden waarin je je optimaal kunt ontplooien. De HU verwacht van elke student dat hij/zij zich aan de interne regels houdt (9.1.4). Ongewenst gedrag (bijvoorbeeld intimidatie, hat s, verbaal of fysiek geweld) wordt niet getolereerd. Als je een diploma haalt, moet je dat ook verdiend hebben. Fraude (4.4.2) wordt niet getolereerd. Zeker als dit gevolgen heeft voor onschuldige medestudenten doordat tentamenresultaten ongeldig worden verklaard, zijn de straffen zwaar. Zowel ongewenst gedrag als fraude kan leiden tot verwijdering van de opleiding. Je ziet, er zijn heel veel mogelijkheden bij de HU om een prettige studietijd te hebben. Je vindt het merendeel terug in deze studiegids. Lees de gids goed door, voordat je aan je studie begint. Via de inhoudsopgave kun je altijd achterhalen waar je iets kunt vinden. Maar is het niet duidelijk of kun je het niet vinden: kijk op SharePoint, of vraag het je slb er of de onderwijsbalie (Fout! Verwijzingsbron niet gevonden.). We wensen je een prettige studietijd en veel succes in dit studiejaar. Mede namens alle collega s die aan jouw opleiding bijdragen, Karin van Grafhorst Directeur Instituut Business Administration 6/254

7 2 Inrichting van de opleiding 2.1 Beroepsprofiel Beroep De opleiding Small Business & Retail Management (SBRM) van de HU-Amersfoort stelt zich primair ten doel om studenten op te leiden tot ondernemers; entrepreneurs of zelfstandig ondernemers. De entrepreneur onderneemt voor eigen rekening en risico en heeft duidelijke groeiambities, wil meerdere zaken of andersoortige zaken starten en ziet het ondernemen als z n vak. De zelfstandig ondernemer geeft de voorkeur aan het ondernemen boven het werken in loondienst. Hij voorziet daarmee in eigen inkomen en is niet bij voorbaat gericht op (snelle) groei (zzp er, freelancer, vakspecialist, internet thuisshop). Ondernemerschap staat bij de opleiding SBRM centraal ongeacht de ondernemersvorm en ongeacht de branche(s) waarin. De beroepsperspectieven zijn zonder meer goed te noemen. Onze economie heeft grote behoefte aan ondernemerschap. Ondernemerschap is de bron van flexibiliteit en vernieuwing, het fungeert als banenmotor en biedt interessante mogelijkheden voor individuele ontplooiing. Naast deze behoefte aan startende ondernemers heeft het beroepenveld ook grote behoefte aan ondernemers als bedrijfsopvolger en aan ondernemende managers in, meestal grotere, organisaties. Zie art. 15 OER-HU Uitwerking van beroepsprofiel Inleiding De opleidingen Small Business & Retail Management in Nederland hebben gezamenlijk een landelijk competentieprofiel, inclusief de body of knowledge and skills, opgesteld en sluiten daarmee voornamelijk aan bij het competentieprofiel van het domein Commerce. Het landelijk competentieprofiel SBRM wordt op gezette tijden herijkt door belangrijke trends en ontwikkelingen in de maatschappij of de beroepspraktijk (van ondernemerschap) op te nemen. De opleiding SBRM van de HU Amersfoort heeft op basis van het landelijk profiel een eigen opleidingsprofiel opgesteld, waarin 10 ondernemerscompetenties en 2 algemene bachelorcompetenties zijn geformuleerd en uitgewerkt naar 3 beheersingsniveaus. Het opleidingsprofiel met de 12 competenties, de beroepshandelingen en de niveaucriteria zijn opgenomen in het competentieboek SBRM. Dit vormt het kerndocument van de opleiding. Visie op competenties In het beroeps- en opleidingsprofiel worden competenties omschreven als vermogens waarover iemand beschikt om succesvol gedrag te kunnen vertonen. Competenties worden gekenmerkt door: handelingsgerichtheid. Competenties zijn geen vermogens op zich, maar staan ten dienste van het beroepsmatig handelen; duurzaamheid. De competenties zijn relevant gedurende een groot aantal jaren, dat wil zeggen in de verschillende functies en rollen die een afgestudeerde zal bekleden en bij wisselende economische conjunctuur; leerbaarheid. Competenties hebben altijd een persoonlijke component, iets dat kenmerkend is voor de persoon. Tegelijkertijd moeten competenties wel leerbaar zijn - dat wil zeggen: op zijn minst ontwikkelbaar - via een bacheloropleiding, anders zouden de competenties niet sturend kunnen zijn voor de inrichting van het onderwijs; onderlinge afhankelijkheid. De competenties vormen samen één profiel; ze staan niet los van elkaar. Dit laat de onderwijspraktijk ook zien: een student verwerft de competenties niet één voor één, maar juist in onderlinge samenhang. Verantwoording Er zijn drie redenen om het opleidingssprofiel te laten sturen door competenties: competenties worden geformuleerd in performancetermen. Hierbij wordt het mogelijk om kennis, houding en vaardigheden integraal te beschrijven en te ontwikkelen; 7/254

8 competenties worden beschreven vanuit de optiek van de buitenwereld. Dat wat het beroepsveld vereist, wordt neergelegd in competenties. Deze benadering bevordert in hoge mate de praktijkgerichtheid van het onderwijs; competenties worden in verstaanbare en toegankelijke taal - en minder in onderwijsvakjargon - gesteld, waardoor de begrijpelijkheid en toepasbaarheid verder reikt dan de directe onderwijspraktijk. Het opleidingsprofiel is beschreven in termen van competenties. Met competenties wordt overigens niet hetzelfde bedoeld als met kwalificaties of eindtermen. Kwalificaties zijn vereisten waaraan iemand moet voldoen: ze zijn direct gerelateerd aan functies. Eindtermen zijn omschrijvingen van de inhoud van het onderwijs, eventueel uitgesplitst in kennis, vaardigheden en attituden. Een competentie specificeert vooral het gedrag dat iemand in een specifieke arbeidssituatie kan tonen. De opleiding heeft de twaalf competenties per competentie geconcretiseerd in een aantal beroepshandelingen. Een student kan een beroepshandeling op drie niveaus verrichten en aantonen: laag (propedeuse), midden en hoog (bachelorniveau). Voor iedere beroepshandeling zijn er per niveau criteria geformuleerd, die eisen stellen aan kennis, vaardigheid, houding en context, in een zoveel mogelijk geïntegreerde benadering. Het competentieboek van de opleiding geeft hier gedetailleerde informatie over. Dit competentieboek is te vinden op het opleidingsintranet van SBRM. Succesbepalende competenties van de SBRM er De competenties van de SBRM er die bepalen of hij succesvol is, zijn gerelateerd aan twee kernpunten: zijn persoonlijke karakteristiek en een effectieve aanpak van ondernemersvraagstukken. Bij de persoonlijke karakteristiek gaat het erom hoe de ondernemer/manager persoonlijk functioneert en wie hij is. Bij effectieve aanpak ligt de nadruk op de vraag, hoe de ondernemer/manager te werk gaat en op welke terreinen. Uit deze twee kernpunten leiden we de succesbepalende competenties van de SBRM er af. Persoonlijke karakteristiek Bij het beantwoorden van de vraag wat een SBRM er kenmerkt, neemt de persoonlijke karakteristiek een centrale plaats in. Interviews, advertenties en functieomschrijvingen wijzen wat dat betreft allemaal in dezelfde richting. Een SBRM er is allereerst gedreven. Maar gedrevenheid staat niet op zich. Gedrevenheid is verbonden met een aantal andere karakteristieken. Een SBRM er moet eigenzinnig en volhardend zijn. Hij weet wat hij wil en houdt het doel dat hij wil bereiken vast voor ogen. Daarvoor is enthousiasme en toewijding nodig, maar ook discipline. Het motto van de SBRM er is: ik ga ervoor. Vervolgens neemt hij het initiatief en zet hij door, vol zelfvertrouwen. Gedreven zijn zou ertoe kunnen leiden dat de wereld versmald wordt bekeken. Dat zou niet effectief zijn. Daarom is het van belang dat de SBRM er openstaat voor alternatieven, voor nieuwe situaties en voor nieuwe kansen en gegevens. Vandaar dat van een SBRM er flexibiliteit en creativiteit worden verwacht. Voor een SBRM er is het van belang om het evenwicht te bewaren tussen enerzijds gedrevenheid en anderzijds flexibiliteit en creativiteit. Daarom wordt een grote mate van zelfsturing verwacht. Zelfsturing vereist de bereidheid om te leren van ervaringen en fouten. De keerzijde van competenties Uit onderzoek onder afgestudeerden blijkt, dat succesvol zijn onder andere afhangt van het vermogen om enkele valkuilen te omzeilen. Een valkuil doet zich voor als een op zich waardevolle persoonlijke kwaliteit aanzet tot gedrag dat niet effectief is. Enkele van zulke valkuilen zijn: de gedrevenheid verleidt de SBRM er tot een arrogante houding: een houding van het altijd beter weten en niet willen of kunnen luisteren; de gedrevenheid maakt de SBRM er ongeduldig, waardoor anderen hem als niet-motiverend of - stimulerend ervaren; de ambitie van de SBRM er gaat ten koste van zijn bereidheid om het gewone uitvoerende werk te doen. 8/254

9 Deze voorbeelden maken duidelijk hoe belangrijk persoonlijke ontwikkeling is. Periodieke feedback en assessments zijn dan ook een must tijdens het onderwijsprogramma. Effectieve aanpak De context waarin de SBRM er opereert, is zeer veelzijdig en veranderlijk. Vaste methoden en werkwijzen zijn eerder een obstakel dan een hulpmiddel. Tips voor een effectieve aanpak zijn situationeel gebonden. Vandaar de noodzaak om de effectieve aanpak van de SBRM er op een hoger, overkoepelend niveau te benoemen. In de beantwoording van de vraag wat een effectieve aanpak kenmerkt, neemt het gestructureerd en planmatig aanpakken van problemen een centrale plaats in. Interviews, advertenties en functieomschrijvingen wijzen in dezelfde richting. Een SBRM er toont ondernemerschap, hij gaat problemen niet uit de weg, maar pakt ze planmatig aan. Dat wil zeggen, hij stelt duidelijke doelen, stelt een plan op, werkt volgens dit plan en bewaakt de uitvoering ervan. Een SBRM er is geen solist. Problemen doen zich meestal voor in de context van een organisatie, te midden van mensen. Problemen aanpakken en leiding geven gaan dan ook hand in hand. Leiding geven is een veelzijdige activiteit die onder andere omvat: de juiste mensen op de juiste plek inzetten en medewerkers motiveren en stimuleren. Dat kan door verantwoordelijkheid te delen en feedback te geven. Zie art. 15 OER-HU Competenties beginnende beroepsbeoefenaar Het competentieboek SB&RM bevat een gedetailleerde uitwerking van de 12 kerncompetenties van de opleiding SB&RM, te raadplegen via Hoofdstuk 11 en je opleidingsintranet. Hieronder zijn de specifieke en algemene competenties weergegeven. Ondernemerscompetenties: 1. Initiëren en creëren van producten en diensten, zelfstandig en ondernemend. 2. Uitvoeren, interpreteren, toetsen en evalueren van (markt) onderzoek. 3. Ontwikkelen van strategisch marketingbeleid voor een nationaal of internationaal opererende onderneming en het kunnen onderbouwen en beargumenteren van gemaakte keuzes. 4. Opstellen, uitvoeren, evalueren en bijstellen van plannen vanuit het (marketing) beleid. 5. Ontwikkelen van een visie op veranderingen en trends in de externe omgeving en ontwikkelen van relaties, netwerken en ketens. 6. Leiding geven aan een bedrijf, een bedrijfsonderdeel, bedrijfsprocessen of een project(team). 7. Inrichten, beheersen en verbeteren van bedrijfs- of organisatieprocessen. 8. Ontwerpen, inrichten en onderhouden van (geautomatiseerde) informatiesystemen voor het besturen van organisaties. 9. Bepalen en beheersen van financieel-economische en fiscale risico s. 10. Samenwerken in een beroepsomgeving en meedenken over doelen en inrichting van de organisatie, waaruit eisen voortvloeien die betrekking hebben op de volgende kenmerken: multidisciplinariteit en interdisciplinariteit, klantgerichtheid en collegialiteit. Algemene bachelorcompetenties: 11. Communiceren intern op alle niveaus, effectief en in de gangbare bedrijfstaal, veelal in het Nederlands en/of Engels. 12. Zelfsturende competentie: - Sturen en reguleren van de eigen ontwikkeling ten aanzien van leren, resultaatgericht werken, initiatief nemen, flexibel zijn en zelfstandig optreden; - Nadenken en reflecteren over en verantwoording nemen voor eigen handelen wat wijst op betrokkenheid en kritische zelfbeoordeling; - Ontwikkelen van een beroepscode en ethische principes voor het professioneel handelen; - Leveren van een bijdrage aan de verdere professionalisering van de branche, publicaties, bijdragen aan congressen en dergelijke. 9/254

10 Zie art. 15 OER-HU Vaardigheden afgestudeerde Een afgestudeerde SB&RM er is in staat een eigen kleinschalige onderneming te starten en te runnen en beschikt ook over de basisvaardigheden om als ondernemende bedrijfsleider of leidinggevende van een business unit te starten. Een SBRM er is met name gericht op ondernemen en dus zeer proactief. De SBRM er als entrepreneur ziet kansen en benut kansen en zet nieuwe business op. Continuïteit van het bedrijf is een belangrijk criterium voor succesvol ondernemen. Ook kan succesvol ondernemen op meerdere niveau s worden gezien. Succes op maatschappelijk niveau moet je vooral zien in het duurzaam scheppen van werkgelegenheid. Succes op ondernemingsniveau kan je omschrijven in termen van groei, omzet en winst of in het voorblijven de concurrentie door innovatiekracht. Succes op ondernemersniveau zegt iets over in hoeverre de ondernemer z n persoonlijke doelen bereikt. Hoe dan ook, de ondernemerscompetentie omvat de motivatie, de persoonskenmerken, de kwaliteiten en de kennis die nodig zijn voor het minimaal laten voortbestaan van een bedrijf (Driessen, M., 2006, De ondernemende ondernemer ). De afgestudeerde beschikt over alle ondernemersvaardigheden uit competentieboek SBRM. Dit competentieboek wordt in paragraaf 11.2 toegelicht. Zie art. 15 OER-HU Werkveld en functies Small Business & Retail Management leidt mensen op voor zelfstandig ondernemerschap in het middenen kleinbedrijf (MKB) en voor ondernemende functies in het bedrijfsleven. Het werkveld is zeer breed. De opleiding biedt daarom veel keuzeruimte voor het aanbrengen van een eigen profiel binnen het ondernemerschap. Zo kun je door middel van het uitvoeren van opdrachten en projecten je toeleggen op b.v. de retail management, d.w.z. ondernemingen die direct leveren aan de consument. Je kunt je eigen zaak starten of beginnen als franchisenemer, vestigingsleider, bedrijfsleider of areamanager. Je kunt het ondernemerschap eigenlijk in alle soorten business ontwikkelen. Naast het zelfstandig ondernemerschap zijn dan ook functies mogelijk zoals bijvoorbeeld accountmanager, salesmanager, businessunitmanager, relatiebeheerder in het bankwezen of consultant. De opleiding zorgt ervoor dat je alle relevante ondernemerscompetenties ontwikkelt op bachelor-niveau. Je zou kunnen zeggen dat je ondernemer of ondernemend wordt in elke branche waar je niet direct een gespecialiseerde vakopleiding voor nodig hebt. De opleiding SBRM is zelfs een goede ondernemersopleiding aansluitend of voorafgaand aan een vakopleiding. Zie art. 15 OER-HU 2.2 Opleidingsprofiel Algemeen Het Institute for Marketing & Commerce biedt de volgende opleidingen aan: Commerciële Economie, International Business & Languages en Small Business & Retail Management. Het managementteam van het instituut bestaat uit een instituutsdirecteur en onderwijsmanagers. De opleiding SBRM richt zich op studenten die ondernemer of ondernemend manager willen worden. De opleiding is te karakteriseren als een ondernemende, innovatieve opleiding met een uniek onderwijsconcept. Het onderwijsprogramma is ingericht volgens de concepten van vraaggestuurd en competentiegericht onderwijs. De gekozen werkvormen garanderen een directe koppeling met de beroepspraktijk. Heel bewust is gekozen voor kleinschalig onderwijs. Hierdoor wordt de relatie tussen docent en student gekarakteriseerd door flexibiliteit, laagdrempeligheid en informele omgangsvormen. 10/254

11 Ondernemend leren is het motto van de opleiding. De student is ondernemend ingesteld met als product zijn eigen ontwikkeling, zo mogelijk als zelfstandig ondernemer. De opleiding is praktijkgericht; de student bepaalt aan de hand van zijn Persoonlijk OntwikkelingsPlan (POP) grotendeels de invulling van het curriculum. Uit studentevaluaties blijkt dat studenten de keuzemogelijkheden, de kennismaking met de beroepspraktijk, het aanleren van competenties en het ontwikkelen van een zelfstandige werkhouding hoog waarderen Doelstelling opleiding De opleiding stelt zich ten doel om studenten op te leiden in het ondernemerschap op bachelorniveau. Daartoe beschikt de opleiding over een opleidingsprofiel waarin twaalf competenties op 3 niveaus zijn uitgewerkt; laag (propedeuse), midden en hoog (bachelor). De twaalf competenties, negen vakinhoudelijke en 3 persoonsgerichte competenties, zijn gebaseerd op de competenties uit het landelijk profiel van het Domein Commerce en op relevante competenties uit het Domein Business Administration. Het opleidingsprofiel en de uitwerking daarvan in onderwijseenheden wordt jaarlijks afgestemd met het Landelijk Overleg SBRM en met het beroepenveld. De opleiding heeft de twaalf competenties geconcretiseerd door een uitwerking in beroepshandelingen. Aan deze beroepshandelingen zijn niveauvereisten gekoppeld, gebaseerd op de Bachelor-kwalificaties. De doelstelling van de opleiding is om ervoor te zorgen dat een afgestudeerde SBRM er aantoonbaar op bachelorniveau deze twaalf (ondernemers)competenties beheerst. Zie art. 15 OER-HU Het hbo-niveau van de opleiding Het competentieprofiel SBRM is een specifiek profiel. Dat wil zeggen dat het is afgestemd op die specifieke competenties die nodig zijn voor succesvol handelen als ondernemer of ondernemend manager in de beroepspraktijk. Tegelijkertijd moet de SBRM er voldoen aan de competenties waarover elke afgestudeerde hbo er geacht wordt te beschikken. Deze zogenaamde generieke hbo-kwalificaties zijn in tien trefwoorden weer te geven: 1. brede professionalisering; 2. multidisciplinaire integratie; 3. toepassing uitkomsten van wetenschappelijk onderzoek; 4. transfer en brede inzetbaarheid; 5. creativiteit en complexiteit in handelen; 6. probleemgericht werken; 7. methodisch en reflectief denken en handelen; 8. sociaal-communicatieve bekwaamheid; 9. basiskwalificering managementfuncties; 10. besef van maatschappelijke verantwoordelijkheid. Internationale eisen aan het hbo-niveau zijn vervat in de zogenaamde Dublin-descriptoren: - kennis en inzicht - toepassen kennis en inzicht - oordeelvorming - communicatie - leervaardigheden Alle hbo-eisen zijn in de toetscriteria, toetsen en assessments van de opleiding verwerkt; zie het competentieboek. De inrichting van het onderwijs is in lijn met het Curriculumcasco. Dit is een onderwijskundig onderbouwd curriculumformat waarop de bachelors, majors en minors van de FEM gebaseerd worden. 11/254

12 Het Curriculumformat geeft een duidelijke visie op het niveau van de hbo-bachelor. Deze visie is gerelateerd aan de hbo-kwalificaties zoals geformuleerd door de Commissie Accreditatie Hoger Onderwijs en aan de Dublin-descriptoren zoals opgenomen door het NVAO. In het Curriculumcasco worden leerlijnen beschreven die verwijzen naar de Dublin-descriptoren: een conceptuele leerlijn, waarin kennis en inzicht centraal staan; een leerlijn vaardigheden, ten behoeve van het aanleren en oefenen van basis-, ondersteunende en beroepsspecifieke vaardigheden; een leerlijn beroepsproducten, waarin een beroep wordt gedaan op kennis en vaardigheden van de hiervoor genoemde leerlijnen. De student integreert zijn kennis en vaardigheden bij het uitvoeren van beroepshandelingen en het maken van beroepsproducten; integrale leerlijnen (projectonderwijs, stage) waarin het functioneren in een organisatie en het werken als professional worden geïntegreerd; een leerlijn studieloopbaan die door het hele curriculum heenloopt. Deze vormt de buitenste schil en omvat de overige leerlijnen (competentiegebieden) inhoudelijk. Deze leerlijn vormt door zijn integratiefunctie de kern van het curriculum. In het Curriculumcasco wordt de opleiding SBRM gebruikt als voorbeeld van een opleiding waarin competentiegebieden en leerlijnen volledig zijn geïntegreerd. Het werken en leren wordt uitsluitend gestuurd door de beroepsspecifieke competenties (het uitvoeren van beroepshandelingen in een werkomgeving en het maken van beroepsproducten die voldoen aan bepaalde kwaliteitseisen) die men tijdens de studie zal moeten verwerven. Leervragen worden gegenereerd op basis van zeer globale en open, complexe werkopdrachten/werkproblemen. Deze leervragen leiden tot leeractiviteiten. De ontwikkelingen in het werk en de werkomgeving leiden tot nieuwe leervragen en leeractiviteiten (veelvuldige reflectie). De volgorde van de uit te voeren leeractiviteiten voor het uitvoeren van opdrachten en/of oplossen van een probleem, is dus niet van te voren vastgelegd. Deze wordt bepaald door de keuzes die studenten met elkaar maken, op basis van de situatie in de werkomgeving en/of de stand van zaken rond de opdracht. Werken is leren en leren is werken is bij de opleiding SBRM optimaal geoperationaliseerd. In het Curriculumcasco wordt de opleiding SBRM ook als voorbeeld toegelicht om te laten zien, hoe het competentiegerichte didactische concept optimaal is geoperationaliseerd door de leersituatie gelijk te schakelen aan de werksituatie. Studenten werken met elkaar in zelf opgestarte student companies. Ze werken in deze onderneming en verwerven tijdens het werken competenties. Als groep en als individu sturen zij zichzelf in de uitvoering van open opdrachten. Hierbij selecteren zij, als groep en als individu, kritische beroepshandelingen waarmee ze de vereiste (beroeps)competenties ontwikkelen. Tijdens de voorbereidingsfase onderzoeken ze of en zo ja, welke aanvullende kennis noodzakelijk is voor het uitvoeren van de (werk)opdrachten. Zij kunnen hierbij een beroep doen op docenten. Voortdurende reflectie op het eigen handelen en het groepshandelen ondersteunen het leerproces. In zelf te plannen (individuele) assessments bewijzen studenten aan assessoren hun competentieontwikkeling. De student bepaalt op welk moment hij een bepaalde competentie aan een assessment onderwerpt. Deze keuze is afhankelijk van de beroepshandelingen die zijn uitgevoerd en van de individuele groei. Zie art. 15 OER-HU Didactische uitgangspunten De opleiding heeft gekozen voor een competentiegericht onderwijsmodel. Een competentie is het vermogen van een persoon om (beroeps)taken in een bepaalde (beroeps)context uit te voeren. Dit vermogen bestaat eruit dat de persoon beschikt over een samenhangend geheel van kennis, vaardigheden en houdingsaspecten. Voor het onderwijs betekent dit het volgende: Het onderwijs is gericht op het verwerven van beroepscompetenties, d.w.z. het in samenhang verwerven van kennis, vaardigheden en houdingsaspecten waarmee beroepstaken kunnen worden uitgevoerd. 12/254