PROO Formulier Vooraanmelding Aandachtsgebied 2000/2001 Programmaraad Onderwijsonderzoek
|
|
- Petrus Bakker
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 PROO Formulier Vooraanmelding Aandachtsgebied 2000/2001 Programmaraad Onderwijsonderzoek Dossiernummer (in te vullen door NWO): Invulle n met typemachine of tekstverwerker a. u. b. 1. Binnen welk onderzoeksthema van het programma 2001 wordt de aanvraag aangemeld? Zwaartepunt : ICT en Onderwijs Thema : Expertise Daarnaast zijn er duidelijke raakvlakken met het thema docenten binnen het zwaartepunt het Nederlands beroepsonderwijs en het thema professionalisering van de leerkracht bij het zwaartepunt de leerkracht. 2. Aanvrager Naam van de aanvrager, het volledige correspondentieadres, en telefoonnummer waaronder u doorgaans bereikbaar bent. Alle correspondentie zal plaatsvinden met de hier genoemde aanvrager. Onderzoeksschool: hier wordt vermeld bij welke onderzoeksschool de aanvrager betrokken is. Naam, titel(s): man/ vrouw Prof. dr. Jeroen J.G. van Merrienboer Onderzoeksschool: Interuniversitair Centrum voor Onderwijskundig Onderzoek (ICO) doorhalen wat niet van toepassing is Correspondentieadres: Open Universiteit Nederland Onderwijstechnologisch Expertisecentrum (OTEC), Postbus 2960 Postcode: 6401 DL Plaats: Heerlen Telefoon: Fax: jeroen.vanmerrienboer@ou.nl 3. Titel Een zo kort mogelijke doch specifieke titel van het onderzoek. ICT-tools voor docenten: Expertise-ontwikkeling middels het collaboratief ontwerpen van krachtige leeromgevingen 4. Onderzoeksgroep Voor zover bekend worden hier de titels en de namen van de deelprojectleiders en uitvoerende onderzoekers genoemd. De aanvragers en deelprojectleiders maken allen deel uit van ICO Themagroep V: ICT Tools voor Ontwerpen: Prof. dr. Jan van den Akker, Universiteit Twente, TO-CRC Prof. dr. Ton de Jong, Universiteit Twente, TO-IST Dr. Wouter van Joolingen, Universiteit van Amsterdam, ILO Dr. Rob Martens, Open Universiteit Nederland, OTEC Prof. dr. Jeroen van Merrienboer, Open Universiteit Nederland, OTEC Dr. Ton Mooij, Universiteit Nijmegen, ITS Dr. Nienke Nieveen, Universiteit Twente, TO-CRC 1
2 5. Disciplinecode Uw vooraanmelding wordt alleen in behandeling genomen wanneer deze binnen het werkterrein van GB-MAG valt. Aan de hand van bijgevoegd overzicht kunt u de classificatie volgens de NDI-code bepalen. Onderwijstechnologie (12500), ICT (12800), kennismanagement (12700), instructiesystemen (13020), instructietechnologie (13030) 6. Korte beschrijving van het programma Omvang: MAXIMAAL 1 A-4; Beschrijving van het programma waarin in ieder geval de probleemstelling wordt samengevat en het wetenschappelijk belang en het vernieuwend aspect voor het betreffende onderzoeksterrein wordt aangetoond. Deze beschrijving kunt u in een bijlage bij het formulier meesturen. Zie bijlage Deelprojecten Omvang: MAXIMAAL 1 A4; vermeld hier titel en korte probleemstelling van de diverse deelprojecten. Deze gegevens kunt u in een bijlage bij het formulier meesturen. Zie bijlage Meerwaarde van het programma Geef de samenhang aan tussen de deelprojecten onderling en de meerwaarde van het totale programma. De centrale vraag in dit aandachtsgebied is hoe docenten expertise kunnen verwerven in het collaboratief ontwerpen van krachtige leeromgevingen waarbinnen ICT op een effectieve en nuttige wijze gebruikt wordt. Het uitgangspunt is dat ICT-gebaseerde ontwerptools hier een belangrijke bijdrage aan kunnen leveren. In het aandachtsgebied worden in vier deelprojecten vier typen ontwerptools onderzocht, die zich richten op de vier hoofdfasen in het ontwerpproces: Analyse, ontwerp en ontwikkeling, implementatie en formatieve evaluatie. Dit is weergegeven in de volgende figuur: Project 5 Toolkit for Teachers Project 1 Analyse Project 2 Ontwerp & Ontwikkeling Project 3 Implementatie Project 4 formatieve evaluatie Collaboratief ontwerpproces Expertise-ontwikkeling kwaliteit van de leeromgeving In een integratief project worden de resulaten geïntegreerd en zal een schets gegeven worden van de toolkit die docenten nodig hebben om hun nieuwe rol als ontwerper van krachtige leeromgevingen te kunnen waarmaken. Dit integratieve project richt zich met name op de onderzoeksvraag wat de karakteristieken van ICT-ontwerptools zijn die docententeams effectief ondersteunen bij het ontwerpen van onderwijs. 2
3 Voor het beantwoorden van de overige onderzoeksvragen (1. Wat zijn de effecten van deze ICTontwerptools op het collaboratief ontwerpproces? 2. Wat zijn de effecten op professionalisering en expertise-ontwikkeling van docenten? 3. Wat zijn de effecten op de kwaliteit van de ontworpen leeromgeving?) zal een gemeenschappelijk onderzoeksinstrumentarium ontwikkeld worden, met meetinstrumenten die in elk van de deelprojecten gebruikt worden. Het gebruik van eenzelfde instrumentarium bij het beantwoorden van de onderzoeksvragen maakt het mogelijk om de resultaten te generaliseren over verschillende ontwerptools en schooltypen. 9. Publicaties Een overzicht van relevante publicaties van de aanvrager en deelprojectleiders kunt u in een bijlage bij het formulier meezenden. Voor elk van hen geldt een maximum van 10 publicaties. Zie bijlage Gevraagde financiële steun Zijn er excessieve materiële kosten voorzien, bijvoorbeeld ten behoeve van dataverzameling. Neen. 11. Namen, adressen en expertise (bij voorkeur met disciplinecode) van mogelijke referenten prof. dr. Joost Lowyck, Katholieke Universiteit Leuven (13030) prof. dr. Martin Valcke, Rijksuniversiteit Gent (12500) prof. dr. Gellof Kanselaar, Universiteit Utrecht (12500) Een eventuele definitieve aanvraag kan in het Engels worden ingediend. In dat geval zijn geschikte referenten ook: prof. dr. David Merrill, Utah State University, USA (13030) prof. dr. Michael Spector, University of Bergen, Norway (12800) prof. dr. Tom Reeves, University of Georgia, USA (12500) Aanvrager: Prof.dr. Jeroen J.G. van Merrienboer Plaats: Heerlen Handtekening: Datum: Dit formulier dient voor 2 juni 2000 te worden teruggestuurd naar : NWO PROO Postbus 93120, 2509 AC Den Haag Tel: Fax: phagu@nwo.nl 3
4 KORTE BESCHRIJVING PROGRAMMA MAX. 1 A-4 ICT-ontwerptools voor docenten: Expertise-ontwikkeling middels het collaboratief ontwerpen van krachtige leeromgevingen Probleemstelling Docenten worden geconfronteerd met een snel veranderend perspectief op onderwijs en leren. Het traditionele model van kennisoverdracht wordt meer een meer vervangen door een model van krachtige leeromgevingen, waarbinnen kennisconstructie op basis van leertaken centraal staat. Het is niet langer de leerstof die de ruggengraat van het onderwijs vormt, maar de leeractiviteiten die door studenten verricht worden (student-gecentreerd). In feite is er sprake van een omkering, waarbij de leeractiviteiten (bijv. opdrachten en oefeningen) niet meer zijn afgeleid van de leerstof, maar waarbij de leerstof is afgeleid van de leeractiviteiten (bijv. problemen en projecten). In verschillende onderwijstypen treft men deze verschuiving aan, onder termen als competentiegericht leren, het Studiehuis, project-georienteerd onderwijs en zo verder. Zoals in de literatuur beschreven betekent dit ook een verandering in de rol van de docent: Deze wordt (mede)-ontwerper van onderwijs. De docent ontwikkelt de leertaken en de ondersteuningsstructuren die geboden worden bij het werken aan de leertaken (de teacher as designer, zie o.a. Reigeluth, 1999). Binnen dit kader wordt de docent als ontwerper ook nog met andere veranderingen geconfronteerd. Ten eerste gaat het bij de te ontwerpen leertaken vaak om rijke of authentieke taken, die een beroep doen op kennis van meerdere disciplines. Het onderwijs wordt daarmee multidisciplinair en/of thematisch van opbouw. En het ontwerpen van dit onderwijs wordt een collaboratief proces van een docententeam waarin meerdere disciplines vertegenwoordigd zijn: Het gaat minder om een individuele docent die zijn les voorbereidt en meer om een team van docenten dat een krachtige leeromgeving (d.w.z., leertaken en ondersteuningsstructuren) ontwerpt. Ten tweede speelt ICT een steeds belangrijker rol in de praktijk van het onderwijs, zowel bij het ontwerpen als bij de uitvoering. Uit de ICT-monitor van OCTO blijkt dat docenten een sterke behoefte hebben aan meer ICT-kennis en vaardigheden, met name gericht op de vraag hoe zij ICT in het onderwijs effectief en nuttig kunnen gebruiken. Ook dit is een ontwerpvraag. Docenten spelen een centrale, vaak onderschatte rol bij de bovengenoemde innovaties. De probleemstelling die in het voorgestelde aandachtsgebied centraal staat is hoe professionalisering en expertise-ontwikkeling bij docenten bevorderd kan worden voor het collaboratief ontwerpen van krachtige leeromgevingen waarbinnen ICT op een effectieve en nuttige wijze gebruikt wordt. Vertrekpunt is dat ICT-gebaseerde ontwerptools, die teams van docenten ondersteunen bij het ontwerpen van hun onderwijs, daarbij een belangrijke rol kunnen spelen. Dergelijke tools maken het mogelijk dat docenten in een realistische context (on-the-job, binnen de schoolorganisatie) expertise verwerven in het systematisch, collaboratief ontwerpen van krachtige leeromgevingen. En zij ontwikkelen tevens onderwijskundige ICT-competenties niet middels knoppentraining (zie van Merrienboer, in press-a) maar als integraal onderdeel van een nieuwe professionele taak: Het ontwerpen van onderwijs inclusief de inpassing van ICT in de onderwijspraktijk. Wetenschappelijk Belang Er is in het verleden vooral onderzoek verricht naar gebruik en effectiviteit van ICT-ontwerptools voor professionele onderwijsontwerpers (bijv. AIDA, GAIDA, ID-expert, GUIDE, GOLDIE, Designer s Edge e.a.) en ook de partners binnen dit aandachtsgebied ontwikkelen daarvoor systemen (ADAPTit, CASCADE, SimQuest e.a.). Vanuit wetenschappelijk oogpunt is het belangrijk dergelijke ICT-ontwerptools te optimaliseren voor gebruik door docenten en (verder) geschikt te maken voor collaboratief ontwerpen. Een niet minder belangijke nevenvraag is hoe dergelijke tools niet alleen een ontwerpomgeving maar tevens een collaboratieve leeromgeving voor docenten kunnen bieden. De belangrijkste onderzoeksvragen in het voorgestelde aandachtsgebied zijn: 1. Wat zijn de karakteristieken van ICT-ontwerptools die docententeams effectief ondersteunen bij het ontwerpen van krachtige leeromgevingen? 2. Hoe beinvloeden deze ICT-ontwerptools het collaboratief ontwerpproces? 3. Wat en hoe kunnen deze ICT-ontwerptools bijdragen aan professionalisering en expertise-ontwikkeling van docenten? 4. Wat zijn de effecten van het gebruik van ICT-ontwerptools op de kwaliteit van de ontworpen leeromgeving? Innovatieve aspecten Onderzoek naar het optimaal gebruik van ICT-ontwerptools door docententeams is nieuw en sluit direct aan op de groeiende vraag naar onderwijskundige ICT-professionalisering. Vanuit wetenschappelijk oogpunt is het ook relevant om ontwerpmethodieken die ten grondslag liggen aan ontwerptools verder te verfijnen en geschikt te maken voor gebruik door docenten. 4
5 TITEL EN BESCHRIJVING DEELPROJECTEN Voor alle deelprojecten samen: 1 A-4 Project 1: Een collaboratief analysemodel voor competentiegericht hoger onderwijs Dr. Rob Martens & Prof. dr. Jeroen van Merrienboer, Open Universiteit Nederland, OTEC Onderzocht wordt wat de effecten zijn van samenwerking van docenten bij het inrichten van een competentiegericht curriculum, zoals vaak gebeurt in het Hoger Onderwijs. Het overstappen van een traditionele onderwijsbenadering naar competentiegericht onderwijs is complex, waarbij leerinhouden, de didactische benadering en toetsing aan fundamentele verandering onderhevig zijn, met een sterke toename van de inzet van ICT. Het analyseren van competenties wordt, vanwege de complexiteit, vaak in teamverband gedaan. De effecten van dergelijk onderwijs op studenten zijn veelvuldig onderwerp van onderzoek, maar de expertise-verandering bij docenten is dat veel minder, terwijl docenten relevante actoren zijn bij een dergelijke overgang. Bij dit onderzoek wordt aangesloten bij (OTEC) onderzoek betreffende samenwerking via ICT en onderzoek naar ontwerptools om in teamverband competentiekaarten ten behoeve van onderwijs te ontwikkelen. Centrale vragen zijn: wat is de benodigde expertiseverandering bij docenten om succesvol te kunnen participeren in, en samenwerken bij de ontwikkeling van competentiegericht onderwijs en welke tools kunnen daarbij worden ingezet? Project 2: Een collaboratief ontwikkelmodel voor innovatief ICT-lesmateriaal Dr. Wouter van Joolingen, Universiteit van Amsterdam & Prof. dr. Ton de Jong, Universiteit Twente In het voorgestelde deelproject wordt onderzocht hoe met behulp van bestaand basismateriaal en een auteurssysteem, SimQuest, door docenten in het voortgezet onderwijs materiaal ontwikkeld kan worden voor ontdekkend leren met computersimulaties. Daarbij wordt de docent ondersteund, en kan hij/zij expertise ontwikkelen via een netwerk van docenten en professionele ontwerpers waarmee materiaal en kennis kan worden uitgewisseld. De centrale onderzoeksvragen van dit project zijn: Slagen docenten er via dit model in om kwalitatief goed, innovatief, ICT-rijk onderwijsmateriaal te ontwikkelen, en tegen welke kosten in tijd en inspanning? Op welke manier ontwikkeld zich de expertise van de docenten binnen het gevolgde model? Welke gevolgen heeft het werken in een dergelijk ontwikkelmodel voor de gereedschappen voor materiaalontwikkeling? Aan welke eisen moeten de communicatie- en collaboratie-voorzieningen voldoen om de ontwikkeling van kwalitatief goed materiaal mogelijk te maken of te versnellen? Project 3: ICT-implementatie: Lerende docenten in een lerende school Dr. Ton Mooij, Universiteit Nijmegen, ITS In een school voor voortgezet onderwijs ontwikkelen docenten geïntegreerde leerstoflijnen in de vakken natuurkunde, scheikunde, biologie, en wiskunde. Enkele voorbeelden van modules voor klassen 1-2 in havo/vwo worden op internet/kennisnet opgenomen in een bestaand prototype van een didactisch management systeem. In het didactischdiagnostische ICT-systeem worden open en gestructureerde opdrachten betrokken. Het onderzoek loopt parallel aan deze ontwikkeling en betreft de explicitering en herhaalde meting van proces- en effectvariabelen met betrekking tot relevante leerprocessen van deze docenten en de schoolorganisatie. De onderzoeksvraag is: Welke soorten competentieprocessen en effecten worden via deze praktijk- en ICT-ontwikkeling gestimuleerd bij docenten, de schoolorganisatie en de leerlingen? Er is een longitudinaal, quasi-experimenteel en user-based design met beginsituatie, ontwikkel- en interventiefase, en eindsituatie. De ontwikkelschool is de experimentele school; een vergelijkbare school functioneert als controleschool. Project 4: Formatieve evaluatie van krachtige leeromgevingen door docententeams Dr. Nienke Nieveen & Prof. dr. Jan van den Akker, Universiteit Twente Docententeams zijn steeds vaker de ontwerpers van krachtige leeromgevingen voor hun studenten. Wanneer docententeams ook zelf verantwoordelijkheid dragen voor de planning en uitvoering van de formatieve evaluatie van deze omgevingen ervaren zij heel direct op welke punten de leeromgeving geoptimaliseerd kan worden. In het hier voorgestelde deelonderzoek maken docententeams gebruik van een ICT-tool die hen helpt bij het opzetten en uitvoeren van een dergelijke formatieve evaluatie. Deze tool bouwt voort op onderzoek naar twee bestaande tools voor formatieve evaluatie (CASCADE en CASCADE-SEA). De eerste onderzoeksfase is gericht op een inventarisatie van gewenste kenmerken van de beoogde ICT-tool. Hiertoe zal een bewerkingsslag plaatsvinden van de beschikbare tools. De tweede onderzoeksfase richt zich op de effecten van deze tool op de kwaliteit van de ontworpen leeromgevingen, de samenwerking in de docententeams tijdens de formatieve evaluatie en de expertise-ontwikkeling van de betrokken docenten in de teams. Project 5: De teachers toolkit : Docenten als ontwerpers Prof. dr. Jeroen van Merrienboer, Open Universiteit Nederland & Prof. dr. Jan van den Akker, Universiteit Twente In dit integratieve project worden de resultaten van de deelprojecten samengebracht teneinde een antwoord te geven op de vraag: Wat zijn de gewenste karakteristieken van ICT-ontwerptools voor docententeams die krachtige leeromgevingen ontwikkelen?. Het project zal uitmonden in een schets voor een toolkit for teachers. 5
6 PUBLIKATIES Max. 10 per aanvrager/deelprojectleider Prof. dr. Jeroen van Merrienboer 1. Van Merrienboer, J.J.G. (in press-a). The end of software training. Journal of Computer-assisted Learning. 2. Van Merrienboer, J.J.G., Schuurman, J.G., de Croock, M.B.M., & Paas, F.G.W.C. (in press-b). Redirecting learners attention during training: Effects on cognitive load, transfer test performance and training efficiency. Learning and Instruction. 3. De Croock, M. B. M., van Merriënboer, J. J. G., & Paas, F. G. W. C. (1998). High vs. low contextual interference in simulation-based training of troubleshooting skills: Effects on transfer performance and invested mental effort. Computers in Human Behaviour, 14, Sweller, J., van Merriënboer, J. J. G., & Paas, F. G. W. C. (1998). Cognitive architecture and instructional design. Educational Psychology Review, 10, Van Merriënboer, J. J. G. (1997). Training Complex Cognitive Skills. Englewood Cliffs, NJ: Educational Technology Publications (1999 Award Winner for Outstanding Book of the Year, Association for Educational Communications and Technology) 6. Van Merriënboer, J. J. G., & Luursema, J. J. (1995). Implementing instructional models in computer-based learning environments: A case study in problem selection. In T. T. Liao (Ed.), Advanced educational technology: Research issues and future potential (pp ). Berlin: Springer Verlag.. 7. Paas, F. G. W. C., & van Merriënboer, J. J. G. (1994). Variability of worked examples and transfer of geometrical problem solving skills: A cognitive load approach. Journal of Educational Psychology, 86, Paas, F. G. W. C., & van Merriënboer, J. J. G. (1993). The efficiency of instructional conditions: An approach to combine mental-effort and performance measures. Human Factors, 35, Van Merriënboer, J. J. G., & de Croock, M. B. M. (1992). Strategies for computer-based programming instruction: Program completion vs. program generation. Journal of Educational Computing Research, 8, Van Merriënboer, J. J. G., Jelsma, O., & Paas, F. G. W. C. (1992). Training for reflective expertise: A fourcomponent instructional design model for complex cognitive skills. Educational Technology, Research & Development, 40(2), (1993 Award Winner for Outstanding Journal Article in Instructional Development, Association for Educational Communications and Technology) Prof. dr. Jan van den Akker 1. Akker, J. van den, & Bergen, T. (2000). How teachers learn. In G. Willems, J. Stakenborg, & W. Veugelers (Eds.), Trends in Dutch teacher education (pp ). Leuven: Garant. 2. Akker, J. van den, Branch, R., Gustafson, K., Nieveen, N. & Plomp, T. (Eds.) (1999). Design approaches and tools in education and training. Dordrecht: Kluwer Academic Press. 3. Akker, J. van den (1999). De implementatie van onderwijsleermiddelen in de onderwijspraktijk. In G. Reezigt (red.), Onderwijsleermiddelen. Onderwijskundig Lexicon III (pp ). Alphen a/d Rijn: Samsom. 4. Nieveen, N., & Akker, J. van den (1999). Exploring the potential of a computer tool for instructional developers. Educational Technology Research and Development, 47(3), Akker, J. van den (1998). The science curriculum between ideals and outcomes. In: B. Fraser & K. Tobin (Eds.), International handbook of science education (pp ). Dordrecht: Kluwer Academic Publishers. 6. Akker, J. van den (1998). De uitbeelding van het curriculum (oratie). Enschede: Universiteit Twente. 7. Akker, J. van den (1997). Hoe zouden nieuwe docent- en leerlingrollen gestalte kunnen krijgen? Didactische verkenningen van het studiehuis (pp ). Tilburg: Mesoconsult. 8. Akker, J. van den (1996). Designing from an implementation perspective. In: T. Plomp & D. Ely (Eds.), International encyclopedia of educational technology (pp ). Oxford: Pergamon. 9. Akker, J. van den, & Verloop, N. (1994). Evaluation approaches and results in curriculum research and ddevelopment in The Netherlands. Studies in Educational Evaluation, 20 (4), Akker, J. van den, Keursten, P., & Plomp, T. (1992. The integration of computer use in education. International Journal of Educational Research, 17(1), Dr. Rob Martens 1. Bastiaens, Th., & Martens, R. (2000). Conditions for web-based learning with real events. In: B. Abbey (Ed.). Instructional and cognitive impacts of web-based education (pp.1-32). Hershey/London: Idea Group Publishing. 2. Bos, E., Valcke, M., & Martens, R. (1999). Competentiegericht onderwijs in de context van de innovatie van het Hoger Onderwijs. Tijdschrift voor Hoger Onderwijs, 17, Martens, R., & Dochy, F. (1997). Assessment and feedback as student support devices. Studies in Educational Evaluation, 23, Martens, R., & Hermans, H. (in press). Internet based formative prior knowledge assessment. Studies in Educational Evaluation. 5. Martens, R., Dekeyser, H., & Imbos, Tj. (1999). The innovative use of ICT in Methodology and Statistics education. Staff and Educational Development International, 3, Martens, R., Valcke, M., Poelmans, P., & Daal, M. (1996). Functions, use and effects of embedded support devices in printed distance learning materials. Learning and Instruction, 6, Martens, R.L. (1998). The use and effects of embedded support devices in independent learning. Ph.D. Thesis. Utrecht: Uitgeverij Lemma BV. 6
7 PUBLIKATIES Max. 10 per aanvrager/deelprojectleider 8. Martens, R.L., & Valcke, M.M.A. (1995). Validation of a theory about functions and effects of embedded support devices in distance learning materials. European Journal for the Psychology of Education, 10 (2), Martens, R.L., Valcke, M.M.A., & Portier, S.J. (1997). Interactive learning environments to support independent learning: the impact of discernability of embedded support devices. Computers and Education, 28, Valcke, M., & Martens, R. (1997). An interactive learning and course development environment: Context, theoretical and empirical considerations. Distance Education, 18, Dr. Wouter van Joolingen 1. Van Joolingen, W.R. van (1999). Cognitive tools for discovery learning. International Journal of Artificial Inteligence in Education, 10, Jong, T., de & Joolingen, W.R. van (1998). Discovery learning with computer simulations of conceptual domains. Review of Educational Research, 68, (Awarded with the Earli Outstanding publication award, 1999). 3. Veermans, K. & Joolingen, W.R. van (1998). Using induction to generate feedback in simulation-based discovery learning environments. In: B.P. Goetl, H. M. Halff, C.L. Redfield, V.J. Shute (Eds.) Intelligent Tutoring Systems, 4th International Conference, Sa Antonio, TX USA. (pp ). Berlin: Springer. 4. Swaak, J., van Joolingen, W.R., & de Jong, T. (1998). Supporting simulation-based learning; the effects of model progression and assignments on definitional and intuitive knowledge. Learning and Instruction, 8, de Jong, T., van Joolingen, W.R., Swaak, J., Veermans, K., Limbach, R., King, S., & Gureghian, D. (1998). Selfdirected learning in simulation-based discovery environments. Journal of Computer Assisted Learning, 14, Joolingen, W.R. van, & Jong, T. de (1997). An extended dual search space model of scientific discovery learning. Instructional Science, 25, van Joolingen, W.R., & de Jong, T. (1996). Design and implementation of simulation-based discovery environments: the SMISLE solution. Journal of Artificial Intelligence and Education, 7, Joolingen, W.R. van (1995). QMaPS: qualitative reasoning for intelligent simulation learning environments. Journal of artificial intelligence in education, 6, Joolingen, W.R., van & de Jong, T. (1993). Exploring a domain through a computer simulation: traversing variable and relation space with the help of a hypothesis scratchpad. In D. Towne, T. de Jong, & H. Spada (Eds.) Simulation-based Experiential Learning (pp ). Berlin: Springer. 10. Joolingen, W.R. van, & Jong, T. de (1992). Modelling domain knowledge for intelligent simulation learning environments. Computers and Education, 18, Dr. Ton Mooij 1. Mooij, T. (in press). ICT to optimise didactic management in early education. In C. Day and D. van Veen (Eds.), EERA Yearbook Leuven, Belgium: Garant. 2. Mooij, T., Terwel, J., & Huber, G. L. (in press). A social perspective on new learning. In R.-J. Simons, J. L. van der Linden, and T. M. Duffy (Eds.), New Learning. Dordrecht, the Netherlands: Kluwer. 3. Smeets, E., & Mooij, T. (1999). Time on task, interaction and information handling in multimedia learning environments. Journal of Educational Computing Research, 21(4), Mooij, T. (1999). Promoting prosocial pupil behaviour: 1: A multilevel theoretical model. British Journal of Educational Psychology, 69(4), Mooij, T. (1999). Promoting prosocial pupil behaviour: 2: Secondary school intervention and pupil effects. British Journal of Educational Psychology, 69(4), Mooij, T. (1999). Designing ICT in early childhood education: a prototype. Paper and software demonstration on the European Conference on Educational Research. Lahti, Finland, September 1999 (selected by British Education Index: 7. Smeets, E., Mooij, T., Bamps, H., Bartolomé, A., Lowyck, J., Redmond, D., & Steffens, K. (1999). The impact of Information and Communication Technology on the Teacher. Nijmegen / Brussel: University of Nijmegen, Institute for Applied Social sciences / European Community, DG XXII ( 8. Mooij, T. (1997). Wordt het studiehuis volgens tekening gebouwd? Pedagogische Studiën, 74(1), Mooij, T. (1996). Predicting (under)achievement of gifted children. In A. J. Cropley and D. Dehn (Eds.), Fostering the growth of high ability: European perspectives (pp ). Norwood: Ablex Publishing Corporation. 10. Mooij, T. (1990). Effecten van computerprogramma's op ontwikkeling in leesprestaties. Tijdschrift voor Onderwijsresearch, 15(5), Dr. Nienke Nieveen 1. Nieveen, N.M. (1997). Computer support for curriculum developers: A study on the potential of computer support in the domain of formative curriculum evaluation. Dissertatie. Enschede: Universiteit Twente. 2. Nieveen, N.M. (1998). Computer support for the formative evaluation of (computer-mediated) lesson materials. In T.W. Chan, A. Collins, & J. Lin (Eds.), Global Education on the Net (pp ). Berlin: Springer. 7
8 PUBLIKATIES Max. 10 per aanvrager/deelprojectleider 3. Nieveen, N.M. (1999). Prototyping to reach product quality. In: J.J.H. van den Akker, R. Branch, K. Gustafson, N. Nieveen, & Tj. Plomp (Eds.). Design approaches and tools in education and training (pp ). Dordrecht: Kluwer. 4. Nieveen, N. (1999). CASCADE: Potentie van ICT voor ontwikkelaars van lesmateriaal. Paperpresentatie tijdens VOR-symposium ICT in het curriculum: Rimpling of revolutie, 5 februari, Amsterdam. 5. Nieveen, N.M., & van den Akker, J.J.H. (1996). Computer supported curriculum development. In Tj. Plomp, & D.P. Ely (Eds.), The international encyclopedia of educational technology. (pp ). Oxford: Pergamon. 6. Nieveen, N.M., & Akker, J.J.H., van den (1999). Exploring the potential of a computer tool for instructional developers. Educational technology research & development, 47 (3), Nieveen, N.M., & Gustafson, K. (1999). Characteristics of computer-based tools for education and training development. In: J.J.H. van den Akker, R. Branch, K. Gustafson, N. Nieveen, & Tj. Plomp (Eds). Design approaches and tools in education and training (pp ). Dordrecht: Kluwer. 8. Nieveen, N.M., & Berg, E. van den (1999). Embedding Multimedia Cases in Teacher Education: Supportive Role of the WWW. In Price, J.D., Willis, J., Willis, D.A., Jost, M., & Boger-Mehall, S. (Eds) Proceedings of SITE 99. San Antonio. 9. Nieveen, N.M., & Berg, E. van den (in press). Evaluatie: begrippen en benaderingen. In R. Poell & J. Kessels (Eds). Handboek Leren in Arbeidsorganisaties. Alphen a/d Rijn: Samson. 10. Keursten, P., & Nieveen, N.M. (1999). Ondersteuning van kennis(net)werken: De rol van informatie- en communicatietechnologie. In J.M. Dekker (Ed.). Opleiders in Organisaties, Capita Selecta 38, Netwerkend leren (pp ). Deventer: Kluwer. 8
Overzicht. Introductie. Warming-up Intermezzo: Een kleine geschiedenis Cooling-down. Iwan Wopereis. 4CID Symposium 2017, Nijmegen 21 april 2017
Introductie Iwan Wopereis Overzicht Warming-up Intermezzo: Een kleine geschiedenis Cooling-down Maastricht University en Open Universiteit 1 Overzicht Warming-up Intermezzo: Een kleine geschiedenis Cooling-down
Nadere informatieMarjo Maas: fysiotherapeut / docent / onderzoeker Peer assessment De impact van peer assessment op het klinische redeneren en het klinisch handelen van fysiotherapeuten in opleiding en fysiotherapeuten
Nadere informatieVan Batenburg, E., & Schaik, M. (2013). Kennis op de werkvloer: wat helpt de docent en de
Van Batenburg, E., & Schaik, M. (2013). Kennis op de werkvloer: wat helpt de docent en de vmbo-leerling. In: J. K. Van der Waals & M. Van Schaik (Eds.), Het VMBO van dichtbij. Bewegen tussen theorie en
Nadere informatieBiZZdesign. Bouwen van sterke en wendbare organisaties met behulp van standaarden, methode, technieken en tools. Research & Development
BiZZdesign Bouwen van sterke en wendbare organisaties met behulp van standaarden, methode, technieken en tools Research & Development 1 Profile CV Joost Niehof Name Grade Nationality Residence Role Joost
Nadere informatieUitgangspunten voor ontwerpen
Uitgangspunten voor ontwerpen Akker, J.J.H. van den. (2003). Curriculum perspectives: an introduction. In J. van den Akker, W. Kuiper & U. Hameyer (Eds.). Curriculum landscape and trends. Dordrecht: Kluwer
Nadere informatieVoorbeeldmateriaal cursus O.23.4.1.1: Ontwerpen van onderwijs en opleidingen
Voorbeeldmateriaal cursus O.23.4.1.1: Ontwerpen van onderwijs en opleidingen Cursusintroductie Inhoud van de cursus In de cursus Ontwerpen van onderwijs en opleidingen, gaat u met behulp van het door van
Nadere informatieHet Interuniversitair Centrum voor Onderwijswetenschappen De periode nader bekeken
Het Interuniversitair Centrum voor Onderwijswetenschappen De periode 2006-2011 nader bekeken Jos Beishuizen Diana Dolmans Jan van Driel Iwan Wopereis Jeroen van Merriënboer Onderwijs Research Dagen 2012,
Nadere informatieDirecte feedback in digitale leermiddelen; succes gegarandeerd?.
Directe feedback in digitale leermiddelen; succes gegarandeerd?. Kwaliteit van feedback Auteur: Pepijn Dousi Digitale leermiddelen hebben een grote toegevoegde waarde in het basisonderwijs. Kinderen vinden
Nadere informatieCo-teaching voor Inclusie in de lagere school. Elke Van Nieuwenhuyze en Liesbet Decroos BALO Odisee-Waas
Co-teaching voor Inclusie in de lagere school Elke Van Nieuwenhuyze en Liesbet Decroos BALO Odisee-Waas Co-teaching voor Inclusie in de lagere school een praktijkvoorbeeld binnen de zichtlijn: leraren,
Nadere informatieFeedbacktool. Feestelijke lancering op het SOK-congres. De theorie. Nijverheidsstraat 10 > 1000 Brussel T >
Feedbacktool Feestelijke lancering op het SOK-congres Nijverheidsstraat 10 > 1000 Brussel T 02 894 74 70 > www.scholierenkoepel.be De theorie > 1 Onderzoek 1: leerkrachten zijn de sleutel Invloed op schoolprestaties
Nadere informatieUITGANGSPUNTEN VOOR ONTWERPEN... 2 LITERATUUR... 2 MINDMAP... 2 FILM... 2 WECOLLEGE... 2 ONTWERPNIVEAUS... 3
Inhoudsopgave UITGANGSPUNTEN VOOR ONTWERPEN... 2... 2... 2... 2 WECOLLEGE... 2 ONTWERPNIVEAUS... 3... 3... 3... 3 WECOLLEGE... 3 VISIE OP ONDERWIJSKUNDIG ONTWERPEN... 4... 4... 4... 4 WEBCOLLEGE... 4 ONTWERPEN
Nadere informatieKwaliteit in Beeld. Leren door te kijken, te doen en te delen
Kwaliteit in Beeld Leren door te kijken, te doen en te delen De Educatieve Kijkwijzer De Educatieve Kijkwijzer Kwaliteit Functies Extra s Kwaliteit Kwaliteit Cognitieve Theorie van Multimedia Leren Mayer,
Nadere informatieWiskunde en informatica: innovatie en consolidatie Over vragen in het wiskunde- en informaticaonderwijs
Tijdschrift voor Didactiek der β-wetenschappen 22 (2005) nr. 1 & 2 53 Oratie, uitgesproken op 11 maart 2005, bij de aanvaarding van het ambt van hoogleraar Professionalisering in het bijzonder in het onderwijs
Nadere informatieJoTondeur (VUB), Koen Aesaert & Johan van Braak (UGent)
JoTondeur (VUB), Koen Aesaert & Johan van Braak (UGent) Inhoud Context en theorie ICT-competenties studentleraren Strategieën lerarenopleiding (SQD) Probleemstelling Methode Survey Multilevel analyse Resultaten
Nadere informatieVELOV-leergemeenschap Digitaal Leren
VELOV-leergemeenschap Digitaal Leren Welke richting slaan we in met de lerarenopleiding? Hoe is het om in 2020 in de lerarenopleiding te studeren? Hoe ziet de leraar van de toekomst eruit? Zijn mobiele
Nadere informatieInnovatief Onderwijs Ontwerpen. Jeroen van Merriënboer
Innovatief Onderwijs Ontwerpen Jeroen van Merriënboer VU Amsterdam Onderwijsdag, 6 Februari 2015 Inhoud Het transferprobleem Levensechte taken en 4C/ID Zelfgestuurd leren Voorbeelden Conclusies en Vragen
Nadere informatieHet I*Teach project. Innovative Teacher BG/05/B/P/PP-166 038. Nico van Diepen Universiteit Twente
Het I*Teach project Innovative Teacher B Nico van Diepen Universiteit Twente Overzicht Het project De doelen De resultaten De plannen Het project Internationaal / EU Leonardo Partners - Sofia University
Nadere informatieHandleiding cursus (digitale) leermiddelen arrangeren. nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling
Handleiding cursus (digitale) leermiddelen arrangeren nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Handleiding cursus (digitale) leermiddelen arrangeren December 2011 Verantwoording 2011 SLO (nationaal
Nadere informatieRuimte en bevlogenheid
Ruimte en bevlogenheid Leerstrategieën en hoogbegaafdheid, 21 januari 2015 Wie ben ik? 1 Inhoud Kennis maken Leerstrategieën metacognitie Van potentie naar leren, de rol van leerstrategieën Hoogbegaafdheid
Nadere informatieVerspreiden van innovaties & databased
Verspreiden van innovaties & databased decision making Nelleke de Jong MSc Dr. Elanor Kamans Hanzehogeschool Groningen, Universiteit Twente Een demonstratie van de Exchangeteam-methode Hanze Research Day,
Nadere informatieDe kenniswerker. Prof. Dr. Joseph Kessels. Leuven 31 mei 2010
De kenniswerker Prof. Dr. Joseph Kessels Leuven 31 mei 2010 Is werken in de 21 ste eeuw een vorm van leren? Het karakter van het werk verandert: Van routine naar probleemoplossing Van volgend naar anticiperend
Nadere informatieMarlies Baeten Centrum voor Professionele Opleiding en Ontwikkeling en Levenslang Leren
STIMULEREN VAN LEREN IN STUDENTGERICHTE LEEROMGEVINGEN? Marlies Baeten Centrum voor Professionele Opleiding en Ontwikkeling en Levenslang Leren Probleemgestuurd leren Projectonderwijs Casusgebaseerd onderwijs
Nadere informatieRelatie Algebra in een Intelligent Tutoring Systeem
Relatie Algebra in een Intelligent Tutoring Systeem 1 April 2017 Esther Hageraats Student master BPMIT Faculteit Management, Science & Technology Examencommissie: L. Rutledge en S. Joosten Studie en loopbaan
Nadere informatieFeedback geven en krijgen. Diepteverwerking 9 november 2016 Marieke Thurlings
Feedback geven en krijgen Diepteverwerking 9 november 2016 Marieke Thurlings Overzicht Wat is feedback? Feedback van leraar aan leerlingen Hét model van Hattie & Timperley (2007) Zelf aan de slag Uitwisselen
Nadere informatieE-learning maturity model. Hilde Van Laer
E-learning maturity model Hilde Van Laer E-learning maturity model (emm) Self-assessment van online en blended leren met e-learning maturity model (emm) A driver for change? http://www.utdc.vuw.ac.nz/research/e
Nadere informatieBetekenisvol Leren Onderwijzen in de werkplekleeromgeving
Betekenisvol Leren Onderwijzen in de werkplekleeromgeving Kempelonderzoekscentrum Jeannette Geldens, lector Monique van der Heijden, promovenda-docentonderzoeker Herman L. Popeijus, erelector Doelen en
Nadere informatieDe uitdaging van goede begeleiding Michelle Helms-Lorenz
De uitdaging van goede begeleiding Michelle Helms-Lorenz Begeleiding Startende Leraren 2014-2019 9 regio s 447 vestigingen 3 tranches ~2250 beginnende docenten Agenda 1. Ontwikkel- en professionaliseringsbehoeften
Nadere informatieOntwikkeling van simulationbased serious games ten behoeve van logistieke besluitvorming
faculteit economie en bedrijfskunde center for operational excellence 18-05-2016 1 18-05-2016 1 Ontwikkeling van simulationbased serious games ten behoeve van logistieke besluitvorming Durk-Jouke van der
Nadere informatieBasisworkshop 4C/ID. Doel basisworkshop. Programma. Opdracht. 4CID Wat is het? Programma
Basisworkshop 4C/ID Iwan Wopereis Centre for Learning Sciences and Technologies (CELSTEC) Open Universiteit Nederland 5 maart 2010, Studiecentrum OUNL, Utrecht Doel basisworkshop Na afloop van deze workshop
Nadere informatieJe moet ze loslaten?!
Je moet ze loslaten?! Presymbolische communicatie: dyade --> triade KINDEREN Micheline Mets: spel om verbinding te maken met kinderen. Loris Malaguzzi: ruimte en materialen als derde pedagoog. OUDERS
Nadere informatieSOLVING SET PARTITIONING PROBLEMS USING LAGRANGIAN RELAXATION
SOLVING SET PARTITIONING PROBLEMS USING LAGRANGIAN RELAXATION Proefschrift ter verkrijging van de graad van doctor aan de Universiteit van Tilburg, op gezag van de rector magnificus, prof. dr. F.A. van
Nadere informatieDisseminatie: artikels schrijven, presenteren en publiceren. Katrien Struyven
Disseminatie: artikels schrijven, presenteren en publiceren Katrien Struyven Ervaringen Wie heeft pogingen ondernomen of reeds een artikel geschreven? Hoe heb je dit ervaren? Wie heeft er reeds deelgenomen
Nadere informatieSTUDENTS GOAL PREFERENCES, ETHNOCULTURAL BACKGROUND AND THE QUALITY OF COOPERATIVE LEARNING IN SECONDARY VOCATIONAL EDUCATION
STUDENTS GOAL PREFERENCES, ETHNOCULTURAL BACKGROUND AND THE QUALITY OF COOPERATIVE LEARNING IN SECONDARY VOCATIONAL EDUCATION PROEFSCHRIFT ter verkrijging van de graad van Doctor aan de Universiteit Leiden
Nadere informatiePROO. Aanvraagformulier projecten binnen aandachtsgebieden 2001/2002 Programmaraad Onderwijsonderzoek (Gebied Maatschappij- en Gedragswetenschappen)
Dossiernummer: PROO Aanvraagformulier projecten binnen aandachtsgebieden 2001/2002 Programmaraad Onderwijsonderzoek (Gebied Maatschappij- en Gedragswetenschappen) 1a. Aanvrager(s) hoofdaanvrager/contactpersoon
Nadere informatieDe leerwaarde van toetsen, op weg naar een feedbackcultuur
PLATFORM LEREN VAN TOETSEN De leerwaarde van toetsen, op weg naar een feedbackcultuur Martijn Leenknecht (HZ University of Applied Sciences) Ik ben werkzaam als Ik ken Platform Leren van Toetsen Mijn lievelingskleur
Nadere informatieCreatief onderzoekend leren
Creatief onderzoekend leren De onderwijskundige: Wouter van Joolingen Universiteit Twente GW/IST Het probleem Te weinig bèta's Te laag niveau? Leidt tot economische rampspoed. Hoe dan? Beta is spelen?
Nadere informatieHoe gebruik je AV materiaal effectief in je lessen?
Hoe gebruik je AV materiaal effectief in je lessen? Leren door te kijken, te doen en te delen Liesbeth Kester Inhoud A(udio)V(isueel) materiaal Inventarisatie parameters Ontwerpprincipes Theoretische achtergrond
Nadere informatieUitdagingen voor de professionele ontwikkeling van professoren
Uitdagingen voor de professionele ontwikkeling van professoren Professor Jan Vermunt Lezing tgv de viering van 40 jaar VLIR, Brussel, 5 December 2016 University of Cambridge Professor of Psychology and
Nadere informatieOnderzoekend leren met computersimulaties
Onderzoekend leren met computersimulaties TON DE JONG Universiteit Twente Nieuwe kennis wordt verkregen door onderzoek. Onderzoekers bedenken vragen, stellen hypothesen op, ontwerpen experimenten, verzamelen
Nadere informatiePROO. Open Universiteit Nederland Open Universiteit Nederland Onderwijstechnologisch Expertisecentrum (OTEC) Postbus 2960
1a. Aanvrager(s) hoofdaanvrager/contactpersoon naam, titel(s): dr. Fred Paas man universiteit : corr. adres: postcode: 6401 DL Open Universiteit Nederland Open Universiteit Nederland Onderwijstechnologisch
Nadere informatieFormatief toetsen: Randvoorwaarden & concrete handvaten voor in de klas
Formatief toetsen: Randvoorwaarden & concrete handvaten voor in de klas Kim Schildkamp Contact: k.schildkamp@utwente.nl Programma Formatief toetsen Voorwaarden voor formatief toetsen Voorbeelden van technieken
Nadere informatieFORMATIEF TOETSEN IN DE KLAS: BEVORDERENDE EN BELEMMERENDE FACTOREN
FORMATIEF TOETSEN IN DE KLAS: BEVORDERENDE EN BELEMMERENDE FACTOREN ONDERWIJS RESEARCH DAGEN, ROTTERDAM, 26 MEI 2016 CHRISTEL H.D. WOLTERINCK WILMA B. KIPPERS KIM SCHILDKAMP CINDY L. POORTMAN FORMATIEF
Nadere informatieDe E-module Driehoek. Een nieuw model voor het maken van motiverende e-learning PRAXIS
trends Tim Lansink Een nieuw model voor het maken van motiverende e-learning De E-module Driehoek De e-learning module is niet meer weg te denken uit het huidige aanbod van leeractiviteiten. Hoewel e-learning
Nadere informatieWe geven hier een definitie uit de school van de grote Amerikaanse vakdidacticus biologie Joseph Novak, gemaakt door Wandersee (2002) blz. 129.
7.6 Zorgen voor samenhang ecologie Conceptmap maken Marcel Kamp Het maken van een conceptmap is een werkvorm die bij uitstek samenhang in het denken bevordert. In Ecologie leren en onderwijzen wordt op
Nadere informatieAutomated scoring in mathematics: tinning intelligence?
Automated scoring in mathematics: tinning intelligence? Paul Drijvers paul.drijvers@cito.nl Johanna Hofstee joke.hofstee@cito.nl 09-02-2017 Stichting Cito Instituut voor Toetsontwikkeling Arnhem (feb-17)
Nadere informatieOptimaliseren van Impact door Alfa- en Gammawetenschappen Aantonen en stimuleren van Societal Impact in synergie met andere wetenschappen
Optimaliseren van Impact door Alfa- en Gammawetenschappen Aantonen en stimuleren van Societal Impact in synergie met andere wetenschappen Welkom bij het programmaonderdeel: Smart Cities Optimaliseren van
Nadere informatieTENCompetence: infrastructuur
TENCompetence: infrastructuur voor de competentieontwikkeling van individu, team en organisatie in Europa. Presentatie Dr. Marlies Bitter-Rijpkema, Open Universiteit Nederland. Horeca Branche Instituut,
Nadere informatieInclusive Education: competences for teacher training
08052014 Inclusive Education: competences for teacher training Evelien Dankert MSc Teacher Training Institute Leiden University of Applied Sciences The Netherlands Our goal in teacher training in relation
Nadere informatieRekenen: ook in de andere vmbo vakken
Rekenen: ook in de andere vmbo vakken verdiepingsconferenties Freudenthal Instituut Korte inhoud werkgroep Het onderhouden en uitbreiden van rekenvaardigheden is een belangrijk thema in klas 3 en 4 van
Nadere informatieEducational Technology Expertise Centre OTEC Open University of the Netherlands. Masterclass Peer-to-peer technology
Educational Technology Expertise Centre OTEC Open University of the Netherlands Masterclass Peer-to-peer technology COLOPHON Title: Author(s): Masterclass Peer-to-peer technology Wim van der Vegt en Hubert
Nadere informatieUNIVERSITY OF TWENTS MEESTERSCHAP 1/25/2017 FORMATIEF TOETSEN IN DE KLAS: TIPS VOOR IN DE LES
UNIVERSITY OF TWENTS MEESTERSCHAP FORMATIEF TOETSEN IN DE KLAS: TIPS VOOR IN DE LES Kim Schildkamp Wilma Kippers Christel Wolterinck Fer Coenders 1 IN DEZE WORKSHOP: 1. 2. 3. 4. 5. LEERDOELEN THEORIE VRAGENLIJST
Nadere informatiedoor Michiel Oortwijn geboren te Heemskerk in 1977
Michiel B. Oortwijn 2 Proefschrift ter verkrijging van de graad van Doctor aan de Universiteit Leiden, op gezag van de Rector Magnificus prof. mr. P.F. van der Heijden, volgens besluit van het College
Nadere informatieCSRQ Center Rapport over onderwijsondersteunende organisaties: Samenvatting voor onderwijsgevenden
CSRQ Center Rapport over onderwijsondersteunende organisaties: Samenvatting voor onderwijsgevenden Laatst bijgewerkt op 25 november 2008 Nederlandse samenvatting door TIER op 5 juli 2011 Onderwijsondersteunende
Nadere informatieCreatief met curriculum
CURRICULUMONTWERP Creatief met curriculum Auteurs Patricia Brouwer & Rozemarijn van Toly, Expertisecentrum Beroepsonderwijs september 2016 Creativiteit in gebondenheid, zou je het kunnen noemen. Want teams
Nadere informatieObservationeel leren van videovoorbeelden
Observationeel leren van videovoorbeelden VINCENT HOOGERHEIDE, SOFIE M. M. LOYENS EN TAMARA VAN GOG Erasmus Universiteit Rotterdam Observationeel leren, dat wil zeggen, leren door te kijken naar het goede
Nadere informatieCurriculum. Research at Hanze university of Applied Science. Sport city. Sportstudy: broad perspective. Characteristics of our education
1 Content Welcome Introduction on research in Groningen: field and goals of research Examples of research-projects (Mark-jan Mulder MBO (Fit for life), Simon Leistra (Selfdetermination project ), Ben Moolenaar
Nadere informatieSpinnenweb-model: leerlingparticipatie in samenhang
Spinnenweb-model: leerlingparticipatie in samenhang Instrument voor Student Voice SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Verantwoording 2018 SLO (nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling,
Nadere informatieMaastricht University, Educational Research & Development (ERD) School of Business and Economics. Dr. Maurice de Greef Prof. Dr. Mien Segers
Eerste tussenevaluatie landelijke implementatie taaltrajecten Taal voor het Leven door Stichting Lezen & Schrijven op het gebied van sociale inclusie en leesvaardigheid Landelijke uitrolfase Dr. Maurice
Nadere informatieE-learning. MOOCs. Een blended verhaal, de hype voorbij.
E-learning. MOOCs. Een blended verhaal, de hype voorbij. Cindy De Smet Onderzoeker en Lector @hogent PhD-student @ugent @drsmetty (Twitter) Alsook op Pure, Slideshare, Academia.edu, Google Scholar, ResearchGate,
Nadere informatieInternationaliseren van leeruitkomsten: vier voorbeelden uit de praktijk. Jos Beelen Utrecht, 5 februari 2015
Internationaliseren van leeruitkomsten: vier voorbeelden uit de praktijk Jos Beelen Utrecht, 5 februari 2015 Case 1: add on Universiteit van Tilburg Link Class Collaborative Online International Learning
Nadere informatieBasisgegevens. Soort aanvraag (kruis aan wat van toepassing is): Nieuwe opleiding. Nieuw Ad programma. Nieuwe hbo master. Nieuwe joint degree
Basisgegevens Soort aanvraag (kruis aan wat van toepassing is): X Nieuwe Nieuw Ad programma Nieuwe hbo master Nieuwe joint degree Naam instelling(en) Contactpersoon/contactpersonen Contactgegevens Universiteit
Nadere informatieProbleemoplossen, ook in het speciaal basisonderwijs
Probleemoplossen, ook in het speciaal basisonderwijs Marjolijn Peltenburg, Marnix Academie Nog te weinig aandacht voor 21e eeuwse vaardigheden 21e eeuwse vaardigheden: wie heeft er niet van gehoord? Vaak
Nadere informatieStan Buis & Jirka Born
Toetsen van groepsproducten Toetsen van groepsproducten Stan Buis & Jirka Born Doelen workshop Theoretische achtergrond van toetsen van groepsproducten Beoordelingswijze van groepswerk kritisch onder de
Nadere informatieLeertaken ontwerpen voor het leren van informatievaardigheden in het hoger onderwijs
Leertaken ontwerpen voor het leren van informatievaardigheden in het hoger onderwijs Workshop 15 oktober 2010 Iwan Wopereis, CELSTEC, Open University of the Netherlands Opzet Workshop Inleiding 10 min
Nadere informatieBetekenisvol Leren Onderwijzen in de werkplekleeromgeving
Betekenisvol Leren Onderwijzen in de werkplekleeromgeving Kempelonderzoekscentrum Jeannette Geldens, lector Monique van der Heijden, docentonderzoeker Herman L. Popeijus, erelector Popeijus, H. L., & Geldens,
Nadere informatieHighlights Nationale Studenten Enquête 2015
Highlights Nationale Studenten Enquête 2015 De Nationale Studenten Enquête (NSE) is een grootschalig landelijk onderzoek waarin jaarlijks alle Bachelor en Master studenten in het hoger onderwijs gevraagd
Nadere informatieEP-Nuffic Jaarcongres 2015 Doorlopende leerlijn: Internationale Competenties in het hoger onderwijs. Jos Walenkamp Lector Internationale Samenwerking
EP-Nuffic Jaarcongres 2015 Doorlopende leerlijn: Internationale Competenties in het hoger onderwijs Jos Walenkamp Lector Internationale Samenwerking Samenvatting Wereldburgers, in de 21 ste eeuw, benodigde
Nadere informatieLeer Opdrachten ontwerpen voor Blended Learning
Leer Opdrachten ontwerpen voor Blended Learning Helder &Wijzer Mijn opdrachten In een kort, blended programma In het kort Voor wie docenten/trainers die blended opdrachten willen leren ontwerpen en ontwikkelen
Nadere informatiePeer feedback on complex tasks by tutors trained in content knowledge or tutoring skills
Peer feedback on complex tasks by tutors trained in content knowledge or tutoring skills Ya Ping (Amy) Hsiao, Francis Brouns, Jan van Bruggen and Peter B. Sloep amy.hsiao@ou.nl Centre for Learning Sciences
Nadere informatieVergelijken met de theorie Beoordelen en waarderen van eigen denkbeelden en aanpak aan de hand van theorie
FEEDBACK FORMULEREN & STRUCTUREREN Andries Vroegrijk 6 juni 2014 Programma Introductie Oefening feedback geven Video Overleg Feedback Vergelijken met de theorie Beoordelen en waarderen van eigen denkbeelden
Nadere informatieMeer waarde met hbo door internationale samenwerking!
Meer waarde met hbo door internationale samenwerking! 19.04.2018 Wie zijn wij? Anne Klaas Schilder Senior lecturer NHL-Stenden Hogeschool Inge Broekman Institutional Erasmus Coordinator University of Twente
Nadere informatieNatural Europe - Natuurlijk Europa
Natural Europe - Natuurlijk Europa General Information Summary Natuurlijk Europa zet een aantal softwaretools in die het mogelijk maken voor leerkrachten om innovatieve online trajecten te ontwerpen via
Nadere informatieOnderwijs- en examenregeling van de masteropleiding
vrije Universiteit amsterdam Faculteit der Exacte Wetenschappen Onderwijs- en examenregeling van de masteropleiding Computer Science Deel B Preambule In dit document wordt een A en een B gedeelte onderscheiden.
Nadere informatieDe Invloed van Innovatiekenmerken op de Intentie van Leerkrachten. een Lespakket te Gebruiken om Cyberpesten te Voorkomen of te.
De Invloed van Innovatiekenmerken op de Intentie van Leerkrachten een Lespakket te Gebruiken om Cyberpesten te Voorkomen of te Stoppen The Influence of the Innovation Characteristics on the Intention of
Nadere informatieWelkom! Werken aan de kwaliteit van beoordelen in het hoger onderwijs. De vijf bouwstenen van Professioneel Beoordelen.
26 januari 2015 Welkom! Werken aan de kwaliteit van beoordelen in het hoger onderwijs De vijf bouwstenen van Professioneel Beoordelen Studienamiddag Toetsen Gezondheidszorg en Technologie te KHL Leuven
Nadere informatieTOETSEN EN EXAMINEREN IN HET HOGER ONDERWIJS
TOETSEN EN EXAMINEREN IN HET HOGER ONDERWIJS Centrale vraag: Hoe kunnen we de praktijk van evalueren optimaliseren om zo een kwaliteitsvolle, gebalanceerde evaluatiepraktijk te realiseren? DE KRACHT VAN
Nadere informatieGeaccepteerd voorstel Onderwijs Research Dagen 28, 29 en 30 juni 2017 te Antwerpen
Geaccepteerd voorstel Onderwijs Research Dagen 8, 9 en 0 juni 017 te Antwerpen Melline Huiskamp (Iselinge Hogeschool), Emmy Vrieling (Open Universiteit) en Iwan Wopereis (Open Universiteit) Titel: Waardevol
Nadere informatieLaatst bijgewerkt op 2 februari 2009 Nederlandse samenvatting door TIER op 25 mei 2011
Effective leesprogramma s voor leerlingen die de taal leren en anderssprekende leerlingen samenvatting voor onderwijsgevenden Laatst bijgewerkt op 2 februari 2009 Nederlandse samenvatting door TIER op
Nadere informatieRelevant publications/relevante publicaties
Relevant publications/relevante publicaties Journal articles/tijdschrift artikelen Willems, J., Ehlen, C. G. (2005). Visie op en implementatie van Vraaggestuurd Competentiegericht Maatwerkonderwijs. Tijdschrift
Nadere informatieLeeropbrengst van feedback in computergestuurde toetsen
Eerste Hulp Bij Toetsen Grip op toetskwaliteit Literatuurverwijzingen Leeropbrengst van feedback in computergestuurde toetsen Wat is effectief? Fabienne van der Kleij Cito Leeropbrengst van feedback in
Nadere informatieJan Velghe Universiteit Gent 27/09/2016 DIRECTIE ONDERWIJSAANGELEGENHEDEN AFDELING ONDERWIJSKWALITEITSZORG FLIPPED CLASSROOM
DIRECTIE ONDERWIJSAANGELEGENHEDEN AFDELING ONDERWIJSKWALITEITSZORG FLIPPED CLASSROOM Jan Velghe - 27/09/2016 1 AANDACHT TIJDENS EEN LES De aandacht van de studenten verslapt na gemiddeld 20 minuten aandacht
Nadere informatieLongitudinal Driving Behaviour At Incidents And The Influence Of Emotions. Raymond Hoogendoorn
Longitudinal Driving Behaviour At Incidents And The Influence Of Emotions Raymond Hoogendoorn. Primary thesis coordinator: Dr. W. Waterink Secondary thesis coordinator: Dr. P. Verboon April 2009 School
Nadere informatieModel Driven Software Development: Geen toekomst maar realiteit. 4 juni 2009, WTC, Amsterdam.
Model Driven Software Development: Geen toekomst maar realiteit. 4 juni 2009, WTC, Amsterdam. Welke hoort in dit rijtje niet thuis? Weg- en waterbouw Huizen- en kantoorbouw Stedenbouw Auto- en vliegtuigbouw
Nadere informatieInnovatieve vormen van leren, wat betekent dat voor toetsen?
Innovatieve vormen van leren, wat betekent dat voor toetsen? Dr. Mary Dankbaar programma manager e-learning, Erasmus MC Inhoud Ontwikkelen en beoordelen kennis Ontwikkelen en beoordelen van vaardigheden
Nadere informatieInspraakladder: onderwijskundig model voor leerlingparticipatie
Inspraakladder: onderwijskundig model voor leerlingparticipatie Instrument voor Student Voice SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Verantwoording 2018 SLO (nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling,
Nadere informatieAan de slag met interdisciplinaire Teacher Design Teams (i-tdt) voor istem onderwijs
Aan de slag met interdisciplinaire Teacher Design Teams (i-tdt) voor istem onderwijs Mieke De Cock, Heidi Knipprath & An Steegen 14/02/2019 Wat bedoelen we met istem? https://www.youtube.com/watch?v=alpj48simte&t=77s
Nadere informatiePublications. Scientific publications as co-author. Manuscripts submitted for publication. Papers
Publications Scientific publications as co-author Beijaard, D., Buitink, J., & Kessels, C. (2010). Teacher induction. In B. McGaw, P.L. Peterson & E. Baker (Eds.). International Encyclopedia of Education
Nadere informatieOndersteuning van gezamenlijk probleemoplossen door gefaseerd construeren van domeinspecifieke representaties
Ondersteuning van gezamenlijk probleemoplossen door gefaseerd construeren van domeinspecifieke representaties B. Slof 1, G. Erkens 1, & P. A. Kirschner 2, 1Universiteit Utrecht, P.O. Box 80.140, 3508 TC
Nadere informatieHoe kun je interdisciplinair onderwijs verbeteren?
Hoe kun je interdisciplinair onderwijs verbeteren? Bijdrage aan workshop Interdisciplinariteit KU Leuven Dr. ir. Elsbeth Spelt Wageningen Universiteit Februari, 2016 Inhoud van deze bijdrage Het onderwijzen
Nadere informatieCurriculum Informatica 2003/04
Curriculum Informatica 2003/04 Curriculumcommissie Informatica 18 juni 2003 Inleiding, toelichting De voornaamste veranderingen ten opzicht van het curriculum 2002/03 staan hieronder aangeduid. Nieuwe
Nadere informatieDe plaats van e-learning. Aanpak. Modaal. Wat kan E-learning onderwijskundig nu echt bijdragen? Voordelen van online training
Wat kan E-learning onderwijskundig nu echt bijdragen? De plaats van e-learning dr. Wiebe de Vries Aanpak Waarom Onderwijsmethode Educatie items Evidence based Nadelen Treatment recommendation. Instruction
Nadere informatieCompetentiegericht Onderwijs
Competentiegericht Onderwijs Verband tussen economische groei en innovatie van een land en het competentiebeleid en levenslang leren van een land Vlaanderen > koppeling kan beter en proactiever Hefboom
Nadere informatieFONTYS UITGANGSPUNTEN VOOR LEREN. Kernprincipes voor de vormgeving van onderwijs
FONTYS UITGANGSPUNTEN VOOR LEREN Kernprincipes voor de vormgeving van onderwijs 1 WAAROM DEZE UITGANGSPUNTEN? Binnen Fontys hebben we meer dan honderd verschillende opleidingen: van Dans tot Accountancy
Nadere informatieKrachtenveld. Masterprogramma Content & Knowledge Engineering. Ministerie OCW. ß-faculteit. onderwijsvisitatie. bacheloropleidingen.
Masterprogramma Content & Knowledge Engineering Curriculum 2010-2011 Hans Voorbij Krachtenveld onderwijsvisitatie zelfevaluatie ß-faculteit bacheloropleidingen master CKE vakgebied docenten Ministerie
Nadere informatieReflectie. Dr. Mark Frederiks Coördinator internationalisering NVAO. EP-Nuffic Studenten internationaliseren in eigen land 5 februari 2015, Utrecht
Reflectie Dr. Mark Frederiks Coördinator internationalisering NVAO EP-Nuffic Studenten internationaliseren in eigen land 5 februari 2015, Utrecht Inleiding IaH studies zijn belangrijke bijdrage aan discussie
Nadere informatieExposure Control Efficacy Library (ECEL)
ary (ECEL) Development and Evaluation 2 Wat is ECEL? MS Access database - brede scala van RMMs - kwantitatieve effectiviteitswaarden - inhalatoire blootstelling aan stoffen Oorspronkelijk ontwikkeld voor
Nadere informatieCompetenties voor Duurzame Ontwikkeling. NDDHO 19 mei 2017 Wim Lambrechts Open Universiteit, Management, Science & Technology
Competenties voor Duurzame Ontwikkeling NDDHO 19 mei 2017 Wim Lambrechts Open Universiteit, Management, Science & Technology Inleiding Onderwijs Bedrijfsvoering Duurzaam Hoger Onderwijs Onderzoek Outreach
Nadere informatieSpecial interest group Blended learning KICK-OFF BIJEENKOMST
Special interest group Blended learning KICK-OFF BIJEENKOMST 18 april 2016 Welkom en inleiding Wat is een SIG? Special interest groups (SIG's) van SURF zijn kennisgemeenschappen (communities) rondom specifieke
Nadere informatiePerspectieven op EVC
EVC: een leven lang of levenslang? OUNL & HvA Levenlang Leren op een HOger plan! Prof. dr. Joseph Kessels 12 febrari 2009 Perspectieven op EVC Is werken een vorm van leren? Motieven voor EVC Leerstof,
Nadere informatieLearning Analytics voor gerichte feedback en een beter leerresultaat
Learning Analytics voor gerichte feedback en een beter leerresultaat NEXT LEARNING 2016 Jocelyn Manderveld Den Bosch, 19 april 2016 Van en voor het onderwijs en onderzoek In SURF werken instellingen samen
Nadere informatie