Hoe kun je interdisciplinair onderwijs verbeteren?

Transcriptie

1 Hoe kun je interdisciplinair onderwijs verbeteren? Bijdrage aan workshop Interdisciplinariteit KU Leuven Dr. ir. Elsbeth Spelt Wageningen Universiteit Februari, 2016

2 Inhoud van deze bijdrage Het onderwijzen van het oplossen van complexe problemen op een interdisciplinair wijze in de master food quality management (~10 min.) Het verbeteren van interdisciplinair onderwijs aan de hand van vijf stappen (~10 min.) Gelegenheid tot vragen stellen ten behoeve van verdieping van bepaalde aspecten (~10 min.)

3 Master food quality management (1) Specialist versus generalist

4 Master food quality management (2) Gericht op het aanleren van het oplossen van complexe problemen in food quality management op een interdisciplinaire wijze Een mix van disciplinaire vakken en drie interdisciplinaire vakken Mijn betrokkenheid is bij elk van deze drie interdisciplinaire vakken Promotie-onderzoek gedaan aan het tweede vak uit de reeks van drie interdisciplinaire vakken Het derde vak is reeds herontworpen op basis van de verkregen inzichten Het eerste vak wordt momenteel herontworpen op basis van de verkregen inzichten

5 Waarom interdisciplinair denken? Voorbeelden uit de master food quality management: Voedselkwaliteitsproblemen als Salmonella in ready-to-eat maaltijden of een te lage viscositeit in een bepaalde productie batch Typische vraagstukken waarbij disciplines vanuit natuurwetenschappen en sociale wetenschappen nodig zijn voor analyse Scheikunde Logistiek Management Microbiologie

6 Wat is interdisciplinair denken? Interdisciplinary thinking: The capacity to integrate knowledge and modes of thinking in two or more disciplines or established areas of expertise to produce a cognitive advancement such as explaining a phenomenon, solving a problem, or creating a product in ways that would have been impossible or unlikely through single disciplinary means (Boix Mansilla et al. 2000, p. 17) Onderscheidend karakter van interdisciplinair denken is de disciplinaire kennisintegratie

7 Wat is nodig voor interdisciplinair denken? Om te kunnen integreren zijn op individueel niveau vijf vaardigheden nodig: Het hebben van disciplinaire kennis Het hebben van kennis over disciplines Het hebben van kennis over interdisciplinariteit Het kunnen analyseren en synthetiseren Het kunnen communiceren van nieuwe inzichten Om te kunnen integreren zijn persoonlijke kenmerken nodig: Nieuwsgierigheid, openheid, respect, geduld, ijverig Voorkennis in de verschillende disciplines Sociale ervaring in de verschillende disciplines Spelt et al. (2009, p. 372)

8 Hoe leren wij interdisciplinair denken? Afbakenen van het complexe probleem Aan de hand van de meeste voorname disciplines Zoeken naar relevante disciplinaire informatie Analyseren en samenvatten van disciplinaire informatie Zoeken naar mogelijke dwarsverbanden in deze info Dat de analyse verrijkt in de zoektocht naar oplossingen Opschrijven van het interdisciplinaire onderzoeksproject Communiceren van het interdisciplinaire onderzoek Reflecteren van het interdisciplinaire onderzoek

9 Wat is nodig voor kennisintegratie? Extractie van de disciplinaire relevante informatie Op een voor het onderzoek handige wijze van presenteren van deze relevante informatie Het combineren van de disciplinaire kennis om dwarsverbanden te kunnen identificeren

10 Uitgangspunten van het vijf-stappen model Vak / training Complexe problemen analyseren en oplossen Outcome-based education Student-gericht Constructivisme Holistisch (onderwijzen en leren)

11 Het vijf-stappen model ter verbetering Stap 1: Wat zijn de interdisciplinaire leeruitkomsten? Stap 2: Welke vaardigheden moeten worden aangeleerd? Stap 3: Welke vak elementen zijn er ter bevordering? Stap 4: Welke docent strategieën zijn er ter bevordering? Stap 5: Welke student kenmerken worden gestimuleerd? Spelt (2015, p. 121)

12 Stap 1: Interdisciplinaire leeruitkomsten Welke interdisciplinaire leeruitkomsten heeft u gedefinieerd met uw docententeam? Wat moeten studenten concreet laten zien? En hoe komt daarbij de interdisciplinaireit tot uiting? En hoe is dit verschillend van multidisiciplinariteit? En welke beoordeling heeft u hiervoor met elkaar vastgesteld?

13 Stap 1: Interdisciplinaire leeruitkomsten Een vereenvoudigd voorbeeld van een schematische weergave binnen onze opleiding, de interdisciplinaire uitleg ontbreekt in deze presentatie Managerial factors - Quality orientation of the company - Integration of consumer wishes - Involvement of purchase department Technical factors - Use of productive technological development - Appropriate selection of ingredients - Appropriate selection of process New product development proces in dairy industry High quality of dairy products

14 Het vijf-stappen model ter verbetering Stap 1: Wat zijn de interdisciplinaire leeruitkomsten? Stap 2: Welke vaardigheden moeten worden aangeleerd? Stap 3: Welke vak elementen zijn er ter bevordering? Stap 4: Welke docent strategieën zijn er ter bevordering? Stap 5: Welke student kenmerken worden gestimuleerd?

15 Stap 2: Interdisciplinaire vaardigheden Hiervoor nemen we de vijf eerder genoemde vaardigheden als leidraad: 1. Hebben de studenten voldoende kennis van de disciplines? 2. Hebben de studenten inzicht in het fenomeen disciplines? 3. Wat weten de studenten al van interdisciplinareit en interdisciplinair onderzoek? 4. Kunnen studenten onderscheid maken tussen analyseren en synthetiseren? 5. Zijn studenten al in staat om hun nieuwe inzicht te communiceren waarbij ze laten zien hoe dit voortkomt uit de disciplinaire kennis?

17 Stap 3: Vak elementen Daarbij maken we onderscheid tussen: Onderwijs, leer, en assessment elementen gebruik maken van de theoretische principes van Biggs and Tang (2011) Scheppende voorwaarden en ontwerp criteria, waarbij ontwerp criteria concreter zijn in de toepassing (Spelt et al. 2009; Spelt et al. 2015) Vergelijk voor onderwijs: pedagogy aimed at interdisciplinarity en learning within an interdisciplinary framework Welke elementen zitten in uw vak dat interdisciplinair denken bevordert? En waarom? Wat ontbreekt?

19 Stap 4: Docent strategiën Daarbij maken we op basis van de leertheorie van Illeris (2002) onderscheid tussen: Cognitief (content learning dimension) Emotioneel (incentive learning dimension) Sociaal (interactive learning dimension) Welke specifieke docenten interventies doet u in uw vak als studenten met cognitieve uitdagingen, emotionele uitdagingen, of sociale uitdagingen komen, die inherent zijn aan interdisciplinair te werk gaan?

20 Stap 4: Docent strategiën (een voorbeeld) Wat doet u in het geval van deze bekende leerervaringen voor studenten? Recognizing that answers can be based upon various uses of disciplinary knowledge (cognitive) Struggling to put different knowledge elements together in a meaningful way (incentive) Socially engaging with others to share the taken approach, arguments, and decisions (interaction)

22 Stap 5: Student kenmerken Hieronder verstaan wij: Het aanwenden van persoonlijke kenmerken als nieuwsgierigheid, openheid, geduldig, ijver, respect voor andere disciplines/inzichten, en het zelf kunnen reguleren van het leerproces Het activeren van de eerder opgedane kennis en ervaring in het onderwijs voor de verschillende disciplines om intellectuele ontwikkeling benodigd voor interdisciplinair denken te bevorderen Het activeren van eerder opgedane sociale ervaringen om de professionele ontwikkeling ten aanzien van interdisciplinariteit te bevorderen

23 Samenvatting: Hoe kun je interdisciplinair onderwijs verbeteren? Door kennis te nemen van ander interdisciplinair onderwijs zoals in deze bijdrage het geval was voor de master food quality management (zie ook en dan master food quality management) Door kennis te nemen van de literatuur beschreven over interdisciplinair onderwijs en onderzoek (zie o.a. Spelt, 2015) Door kritisch in het docententeam de vijf stappen na te gaan en studenten aansluitend te bevragen (zie bijv. Spelt et al. 2015)

24 Vragen?

25 Referenties Biggs, J. B., & Tang, C. (2011). Teaching for quality learning at university (4th ed.). Berkshire: Open University Press. Boix Mansilla, V., Miller, W. C., & Gardner, H. (2000). On disciplinary lenses and interdisciplinary work. In S. Wineburg & P. Grossman (Eds.), Interdisciplinary curriculum: Challenges of implementation (pp ). New York: Teachers College Press. Illeris, K. (2002). The three dimensions of learning: Contemporary learning theory in the tension field between the cognitive, the emotional, and the social. Spelt, E. J. H., Biemans, H. J. A., Tobi, H., Luning, P. A., & Mulder, M. (2009). Teaching and learning in interdisciplinary higher education: A systematic review. Educational Psychology Review, 21(4), Spelt, E. J. H., Luning, P. A., Van Boekel, M. A. J. S., & Mulder, M. (2015). Constructively aligned teaching and learning in higher education in engineering: What do students perceive as contributing to the learning of interdisciplinary thinking? European Journal of Engineering Education, 40(5), Spelt, E. J. H. (2015). Teaching and learning of interdisciplinary thinking in higher education. PhD thesis. Wageningen University.