Factsheet stedelijke economie. 2 e kwartaal 2015

Transcriptie

1 Factsheet stedelijke economie 2 e kwartaal 215 O&S September 215

2 2

3 Kort samengevat Factsheet stedelijke economie Vanwege de huidige economische situatie is er behoefte aan inzicht hoe s-hertogenbosch 1 er economisch gezien voor staat. De afdeling Onderzoek & Statistiek brengt daarom ieder kwartaal een factsheet uit met de meest actuele feiten en ontwikkelingen op het gebied van stedelijke economie. Daarin komen drie thema s aan bod: economie, arbeidsmarkt en inkomen en woningmarkt en vastgoed. De nieuwste cijfers laten zien dat: 1. De Nederlandse economie opnieuw groeit in het 2 e kwartaal 215 Volgens de meest recente raming van het CBS is de Nederlandse economie in het 2 e kwartaal van 215 met 1,6% gegroeid ten opzichte van een jaar eerder. De bruto-investeringen, invoer, uitvoer en consumptie door huishoudens leveren allen een positieve bijdrage aan het groeicijfer. Eind maart 215 was het vertrouwen van consumenten voor het eerst sinds de crisis weer positief. Dit vertrouwen is in het 2 e kwartaal nog verder toegenomen. 2. Het aantal bedrijven toeneemt en de werkgelegenheid afneemt De meest recente cijfers van het vestigingenregister 2 laten zien dat het aantal arbeidsplaatsen tussen april 213 en april 214 in s-hertogenbosch afgenomen is met 86 personen (-,9%) tot In dezelfde periode is het aantal bedrijven iets toegenomen tot Dit is een stijging met 1,7%. In Nederland zien we dezelfde ontwikkeling; de werkgelegenheid nam af (-1,1%), terwijl het aantal bedrijven toenam (1,9%). 3. De arbeidsmarkt enkele lichtpuntjes laat zien In de eerste helft van 215 is in s-hertogenbosch het aantal ingeschreven niet werkende werkzoekenden (NWW) vrijwel gelijk gebleven. Relatief gezien is het aantal jonge NWW ers (27- minners) gedaald; in de leeftijd 45+ blijft het aantal stabiel. Het aantal WW-uitkeringen is gedaald (-7%), maar het aantal bijstandsuitkeringen licht gestegen (3%). Het aantal nieuwe en openstaande vacatures piekt in mei 215 in de regio Noordoost-Brabant. Zo zijn er in mei vacatures ingediend bij het UWV en stonden er bijna 4. open. 4. Nog steeds veel mensen hulp nodig hebben Het aantal hulpvragen bij het Bureau Sociaal Raadslieden 3 is nog altijd relatief hoog. In het 2 e kwartaal zijn er bijna 3.1 hulpvragen behandeld. Bij de voedselbank zien we dat de uitgifte van voedselpakketten na een piek in de laatste week van februari (418 pakketten), iets afgenomen is tot 371 pakketten eind juni 215. Het aantal aanvragen voor schuldhulpverlening ligt lager dan in dezelfde periode voorgaande jaren. 5. De koopwoningmarkt tekenen van herstel laat zien Sinds begin 213 neemt het aanbod te koop staande woningen af. Eind 2 e kwartaal staan er iets meer dan 1.3 woningen te koop in s-hertogenbosch. De transactieprijs voor de gemiddelde woning neemt na een dip in 213 weer toe. In het 2 e kwartaal 215 is dit gemiddeld In de eerste helft van 215 is er voor 187 woningen een bouwvergunning afgegeven. Dit is relatief veel vergeleken met de eerste helft van de afgelopen drie jaar. Het aantal nieuw opgeleverde woningen ligt in de eerste helft van 215 op 14. Dit is iets minder dan in dezelfde periode van 213 en Per 1 januari 215 maken ook Nuland en Vinkel deel uit van de gemeente s-hertogenbosch. Hierdoor zijn de cijfers niet één op één vergelijkbaar met die van voorgaande jaren. In de figuren is deze trendbreuk grafisch weergegeven. 2 Deze cijfers komen één maal per jaar beschikbaar. 3 Het Bureau Sociaal Raadslieden (BSR) helpt burgers door ze te ondersteunen bij het vinden van hun weg in wet- en regelgeving. 3

4 BBP NL: % volumemutaties [Bron: CBS] 6 jaar kwartaal Index Consumentenvertrouwen NL [Bron: CBS] j fmamj jasondj fmamj jasondj fmamj jasondj fmamj jasondj fmamj jasondj fmamj jasondj fmamj jasondj fmamj jasond Index Arbeidsplaatsen [Bron: LISA] 125 Nederland 's-hertogenbosch Index Aantal bedrijven [Bron: LISA] 17 Nederland 's-hertogenbosch Faillissementen NL [Bron: CBS] e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e Hotelovernachtingen [Bron: afdeling Belastingen] e2e3e4e1e2e3e4e1e2e3e4e1e2e3e4e1e2e3e4e1e2e3e4e1e2e3e4e1e2e 3e4e 1e2e3e4e

5 Economie Groei Nederlandse economie 2 e kwartaal 215 De Nederlandse economie groeide sinds begin 214 ieder kwartaal. Volgens de meest recente raming 4 van het CBS is de Nederlandse economie in het 2 e kwartaal 215 met 1,6% gegroeid ten opzichte van een jaar eerder. De bruto-investeringen, invoer, uitvoer en consumptie door huishoudens dragen allen bij aan het groeicijfer. Ten opzichte van het vorige kwartaal is de economie in het 2 e kwartaal 215 gegroeid met,1%. Nederlandse consumentenvertrouwen piekt Maart 215 was het consumentenvertrouwen voor het eerst sinds de crisis weer positief (+2). Het consumentenvertrouwen neemt in het tweede kwartaal verder toe tot +6 in juni. De consumenten vinden dat de economische situatie in Nederland beter is geworden. Dit geldt zowel voor hun verwachting voor het komend jaar, als de economische situatie van het afgelopen jaar. Volgens consumenten is hun eigen financiële situatie van het afgelopen jaar daarentegen iets slechter geworden. Verdere afname arbeidsplaatsen in s-hertogenbosch Uit de meest recente cijfers van het vestigingenregister 5 blijkt dat tussen april 213 en april 214 het aantal arbeidsplaatsen in s-hertogenbosch verder is afgenomen met 86 personen (-,9%) tot In dezelfde periode is het aantal arbeidsplaatsen in Nederland iets sterker afgenomen: -1,1%. Tussen april 213 en april 214 is het aantal bedrijven in s-hertogenbosch toegenomen tot Dit betekent een toename van 19 bedrijven (1,7%). In Nederland is het aantal bedrijven eveneens toegenomen: 1,9%. Dalende trend faillissementen in Nederland zet door De Kamer van Koophandel (KvK) presenteert sinds 213 geen kwartaalcijfers meer over het aantal oprichtingen en opheffingen in s-hertogenbosch. Uit de landelijke cijfers komt naar voren dat het aantal faillissementen in Nederland verder is gedaald tot eind 2 e kwartaal 215. Ter vergelijking: een jaar eerder waren dit er Dit betekent een afname van -28%. (Zakelijk) toerisme in 214 verder toegenomen Sinds het 1 e kwartaal 29 schommelt het aantal hotelovernachtingen per kwartaal tussen 29. en 32., enkele uitzonderingen daargelaten. Sinds begin 214 ligt het aantal hotelovernachtingen rond de 36.. Per 1 januari 215 maken ook Nuland en Vinkel deel uit van de gemeente s-hertogenbosch. In het 1 e kwartaal 215 zijn in totaal hotelovernachtingen geweest, waarvan 8.33 in Nuland en Vinkel. De cijfers voor het 2 e kwartaal 215 zijn nog niet bekend. 4 Vanaf eind juni 214 voldoet Nederland aan nieuwe internationale richtlijnen voor de nationale rekeningen. Dit heeft invloed op de al eerder gepubliceerde cijfers door het CBS. Alle cijfers vanaf 21 over o.a. BBP, bruto-investeringen, uitvoer en consumptie door huishoudens zijn opnieuw vastgesteld. Het economisch beeld is op hoofdlijnen grotendeels hetzelfde gebleven. 5 Deze cijfers komen één maal per jaar beschikbaar. 5

6 Niet werkende werkzoekenden [Bron: UWV Werkbedrijf] Vacatures Noordoost-Brabant [Bron: UWV Werkbedrijf] Nieuw Openstaand j fmamj j asond j fmamj j asond j fmamj j asond j fmamj j asond j fmamj j asond j fmamj j asond j fmamj j asond j fmamj j asond j f m a m j j a s o n d j f m a m j j a s o n d j f m a m j j a s o n d Bijstandsuitkeringen jaar [Bron: Weener XL] 5. WW-uitkeringen [Bron: UWV Werkbedrijf] j fmamj jasondj fmamj jasondj fmamj jasondj fmamj jasondj fmamj jasondj fmamj jasondj fmamj jasondj fmamj jasond j f m a m j j a s o n d j f m a m j j a s o n d j f m a m j j a s o n d j f m a m j j a s o n d Aanvragen Bijzondere Bijstand [Bron: Weener XL] * Aanvragen Schuldhulpverlening [Bron: Weener XL] * 1. 1 jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec Hulpvragen Bureau Sociaal Raadslieden [Bron: M&WI] * Pakketten voedselbank [Bron: voedselbank] jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec 1 j f m a m j j a s o n d j f m a m j j a s o n d j f m a m j j a s o n d

7 Arbeidsmarkt en inkomen Per 1 januari 215 maken Nuland en Vinkel deel uit van de gemeente s-hertogenbosch. Hierdoor is er sprake van een trendbreuk in de cijfers. In de figuren is dit grafisch weergegeven. Aantal niet werkende werkzoekenden vrij stabiel Eind juni 215 zijn er 9.4 niet werkende werkzoekenden bij het UWV WERKbedrijf ingeschreven. 6 Dit komt overeen met de situatie begin 215. Het werkloosheidspercentage in s- Hertogenbosch bedraagt 1,9%, terwijl het in Nederland gemiddeld 9,8% is. Relatief gezien neemt vooral het aantal jonge NWW ers sinds begin dit jaar af (-16%). Het aantal jarige en jarige NWW ers blijft vrij constant. Daarnaast is het aantal niet werkende werkzoekenden vrouwen hoger dan het aantal mannen. Aantal nieuwe en openstaande vacatures piekt Het aantal ingediende vacatures in de regio Noordoost-Brabant bij het UWV Werkbedrijf 7 piekt in mei 215 (5.77). Ook in juni zijn er relatief veel vacatures ingediend: Het aantal openstaande vacatures was in mei (3.915) eveneens aanzienlijk hoger dan in de maanden ervoor. Aan het eind van 2 e kwartaal 215 stonden er 2.93 vacatures open. Aantal WW-uitkeringen neemt iets af Het aantal WW-uitkeringen daalde in de eerste zes maanden van 215 met 7%. Vooral het aantal 27-minners met een uitkering nam af (-26%). Het aantal bijstandsuitkeringen 8 is in de eerste helft van 215 licht toegenomen (3%). Minder aanvragen schuldhulpverlening In het 2 e kwartaal van 215 zijn aanvragen voor bijzondere bijstand binnengekomen. Dit zijn er iets minder dan in het 2 e kwartaal van 213 en 214. Het totaal aantal aanvragen ligt tot nu toe door een wijziging in de voorwaarden 9 veel hoger dan in voorgaande jaren. Het aantal aanvragen voor schuldhulpverlening ligt lager dan in voorgaande jaren. In het 2 e kwartaal waren er 52 aanvragen, in de eerste helft van 215 is daarmee in totaal 117 keer schuldhulpverlening aangevraagd. Veel hulpvragen Bureau Sociaal Raadslieden Het Bureau Sociaal Raadslieden (BSR) helpt burgers door ze te ondersteunen bij het vinden van hun weg in wet- en regelgeving. In het 2 e kwartaal van 215 zijn bijna 3.1 hulpvragen behandeld. Dit komt overeen met hetzelfde kwartaal een jaar eerder. In de jaren daarvoor zijn in dezelfde periode minder hulpvragen behandeld. Uitgifte aantal pakketten voedselbank neemt iets af In 214 was er sprake van een stijging van de uitgifte van voedselpakketten in s- Hertogenbosch. In de laatste week van december werden er 41 pakketten uitgedeeld. In het 1 e kwartaal van 215 bleef de uitgifte hoog, met een piek in de laatste week van februari (418 pakketten). In het 2 e kwartaal van 215 nam de uitgifte van voedselpakketten iets af, tot 371 pakketten in de laatste week van juni. 6 Vanaf oktober 213 is er sprake van een trendbreuk door een verandering in registreren. Het UWV WERKbedrijf schrijft dan mensen met een uitkering automatisch in als niet werkend werkzoekend (NWW). Dit was voorheen niet het geval. Verder heeft het UWV per januari 215 de definitie van NWW aangepast aan de nieuwe internationale definitie. Als gevolg is de omvang van de NWW ers toegenomen. 7 Dit is naar schatting ongeveer 3% van het totaal aantal vacatures. 8 Bijstandsuitkeringen zijn t/m 214 op basis van de Wet Werk en Bijstand. Vanaf 1 januari 215 krachtens de Participatiewet. 9 Mensen met een laag inkomen kunnen een financiële bijdrage krijgen in de vorm van bijzondere bijstand voor de aanvullende Collectieve Zorgverzekering voor Minima (CZM). In januari 215 kwamen er veel aanvragen binnen die betrekking hadden op de CZM (1.44 van de 1.78). Verder was in 212 het aantal aanvragen voor bijzondere bijstand relatief laag door de in 211 geïntroduceerde ombuigingen. Hierdoor konden bijvoorbeeld ouderen vanaf 212 geen categoriale bijzondere bijstand meer ontvangen. 7

8 2. Te koop staande woningen [Bron: NVM] 25 Verkooptijd woningen [Bron: NVM] e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e4e 1e 2e 3e 4e Verkochte woningen [Bron: NVM] 28. Transactieprijs woningen [Bron: NVM] e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e4e 1e 2e 3e 4e 18. 1e 2e3e 4e 1e 2e3e 4e 1e 2e3e 4e 1e2e 3e 4e 1e2e 3e 4e 1e2e 3e 4e1e2e 3e 4e1e 2e 3e4e 1e 2e 3e 4e Prijsindex Transactieprijs m² Prijsindex en transactieprijs per m 2 woningen [Bron: CBS en NVM) Nederland regio 's-hertogenbosch e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e Bouwvergunningen nieuwbouwwoningen [Bron: afdeling Bouwen] 1. Opgeleverde nieuwbouwwoningen [Bron: afdeling Bouwen] e kwartaal 3e kwartaal 2e kwartaal 6 4 4e kwartaal 3e kwartaal 2e kwartaal 2 1e kwartaal 2 1e kwartaal Leegstandspercentage kantoren [Bron: DTZ] 2 16 's-hertogenbosch Nederland e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e

9 Woningmarkt en vastgoed Minder aanbod bestaande koopwoningen Sinds 1 januari 215 zijn Nuland en Vinkel onderdeel van de gemeente s-hertogenbosch. Desondanks blijft de ontwikkeling op hoofdlijnen hetzelfde: sinds begin 213 neemt het aanbod bestaande koopwoningen af. Eind 2 e kwartaal van 215 staan er 1.32 woningen te koop, zo blijkt uit cijfers van de NVM 1. Ten opzichte van vorig jaar neemt vooral het aantal te koop staande hoekwoningen en appartementen af. Transactieprijs voor de gemiddelde woning neemt verder toe Sinds het 2 e kwartaal van 29 schommelt het aantal verkochte woningen per kwartaal rond de 2 25, enkele uitzonderingen daargelaten. Sinds medio 213 ligt het aantal verkochte woningen hoger. Eind 2 e kwartaal van 215 werden er 369 woningen verkocht. De transactieprijs voor de gemiddelde woning schommelt van kwartaal tot kwartaal omdat het om vrij beperkte aantallen gaat. Sinds 29 varieert de kwartaalprijs tussen de 225. en 25.. In 213 lag de transactieprijs voor de gemiddelde woning in alle kwartalen ver onder de Hierna neemt de transactieprijs toe tot 237. eind 2 e kwartaal 215. Volgens de transactieprijs per m² van de NVM 11 dalen de huizenprijzen in de regio sinds het 3 e kwartaal van 28. Vanaf 214 liggen de huizenprijzen in het algemeen iets hoger dan het jaar daarvoor. De huizenprijzen in de regio ontwikkelen zich gunstiger dan die in heel Nederland 12. De verkooptijd van de verkochte woningen fluctueert, maar vanaf eind 28 laten de kwartaalcijfers een stijgende lijn zien. Na een piek in het 1 e kwartaal van 213 (213 dagen) is er een afname zichtbaar die zich medio 214 stabiliseert. In het 2 e kwartaal van 215 staan woningen gemiddeld 97 dagen te koop. Meer bouwvergunningen afgegeven In het 2 e kwartaal van 215 zijn er bouwvergunningen afgegeven voor 89 woningen. In totaal zijn in de eerste helft van bouwvergunningen afgegeven. Dit is relatief veel vergeleken met de eerste helft van de afgelopen drie jaar. Daarnaast zijn 88 nieuwe woningen in het 2 e kwartaal van 215 opgeleverd. In totaal gaat het om 14 nieuwe woningen in de eerste helft van 215. Ten opzichte van dezelfde periode vorige jaren zijn er tot nu toe iets minder nieuwe woningen opgeleverd. Leegstand kantoorruimte vrij constant Het leegstandspercentage van kantoren in s-hertogenbosch is eind %. Landelijk gezien is dat 16%. Het leegstandspercentage van kantoren is zowel in s-hertogenbosch als landelijk in 214 ongeveer gelijk gebleven. De leegstandscijfers van medio 215 zijn nog niet beschikbaar. 1 Het marktaandeel van de NVM is ongeveer 7 á 8% van alle te koop staande woningen. De NVM-cijfers over het laatste kwartaal zijn altijd voorlopige cijfers. 11 De prijsindex bestaande koopwoningen van het CBS heeft sinds 213 geen cijfers meer beschikbaar op gemeenteniveau. Daarom wordt voor s-hertogenbosch de transactieactieprijs per m² van de NVM gebruikt. De NVM meet hierbij de regio s- Hertogenbosch: Maasdriel, Zaltbommel, Boxtel, Haaren, s-hertogenbosch, Heusden, Schijndel, Sint-Michielsgestel en Vught. 12 Kijkend naar de prijsindex bestaande koopwoningen van het CBS. Het meetmoment van het CBS is later in de tijd (inschrijven hypotheekakte) dan het meetmoment van de NVM. Verder gaan de cijfers van het CBS over álle koopwoningen. 9