Utrecht, december 2018 V

Transcriptie

1 Rapport van het inspectiebezoek aan Stichting Noord Nederlandse Coöperatie van Zorginstellingen U.A., Jannes van der Sleedenhuis, locatie Wolfsbos in Hoogeveen op 26 september 2018 Utrecht, december 2018 V

2 Inhoud 1 Inleiding Aanleiding bezoek Beschrijving NNCZ en Wolfsbos 3 2 Conclusie Overzicht van de resultaten Wat gaat goed Wat moet beter Conclusie bezoek 6 3 Wat zijn de vervolgacties 7 4 Resultaten Thema Persoonsgerichte zorg Thema Deskundige zorgverlener Thema Sturen op kwaliteit en veiligheid Thema Medicatieveiligheid 17 Bijlage 1 Methode 20 Bijlage 2 Geraadpleegde documenten 22 Pagina 2 van 22

3 1 Inleiding De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (hierna: de inspectie) bracht op 26 september 2018 een onaangekondigd bezoek aan Noord Nederlandse Coöperatie van Zorginstellingen (hierna: NNCZ) U.A., Jannes van der Sleedenhuis, locatie Wolfsbos (hierna: Wolfsbos) in Hoogeveen. De inspecteurs toetsen of de zorgaanbieder de zorg geeft zoals is voorgeschreven in wetten, professionele standaarden, veldnormen en in het veld vastgestelde kwaliteitskaders. Het toetsingskader is slechts een selectie hieruit. Mochten de inspecteurs het tijdens het bezoek nodig vinden ook andere thema s te onderzoeken dan doen zij dit. De inspecteurs benoemen de onderzochte thema s dan apart in dit rapport. De inspectie schrijft haar rapporten in de tegenwoordige tijd. Dit doet zij om de leesbaarheid te verhogen. De begrippen die gebruikt worden in dit rapport zijn vastgelegd in een verklarende woordenlijst. Bij de observaties, rondleiding, het inzien van documenten en de gesprekken letten de inspecteurs op de volgende thema s: persoonsgerichte zorg, deskundige zorgverlener en sturen op kwaliteit en veiligheid. Waar de inspectie naar kijkt ligt vast in een toetsingskader. 1.1 Aanleiding bezoek De NNCZ is een fusieorganisatie. Sinds 2015 bestaat de coöperatie uit de Humanistische Stichting voor Ouderen en de Stichting Woonzorgcentra Noord Nederland. De inspectie bezoekt Wolfsbos omdat deze locatie het laatst in 2011 is bezocht. De inspectie wil zich een beeld vormen over de kwaliteit van de zorg en behandeling op deze locatie. 1.2 Beschrijving NNCZ en Wolfsbos NNCZ De NNCZ is een zorgorganisatie in Hoogeveen, Hollandscheveld, Haren, Grijpskerk en Noordbroek. De NNCZ heeft negen locaties waar zij woonzorg bieden. Ook biedt NNCZ thuiszorg en dagbesteding aan. NNCZ is een coöperatie en bestaat uit de Humanistische Stichting voor Ouderen (HSVO) en Stichting WoonZorgcentra Noord- Nederland (WZNN). HSVO biedt zorg en dienstverlening aan in Hoogeveen in en vanuit de woonzorglocaties: - Jannes van der Sleedenhuis, locatie De Kaap, werkgebied Hoogeveen- Centrum - Jannes van der Sleedenhuis, locatie Wolfsbos, werkgebied Hoogeveen- Wolfsbos - Jannes van der Sleedenhuis, locatie De Vecht, werkgebied Hoogeveen- De Weide - Jannes van der Sleedenhuis, locatie Krakeel werkgebied Hoogeveen- Krakeel Daarnaast biedt NNCZ zorg- en dienstverlening in en vanuit locatie De Meteoor (werkgebied Krakeel) aan zelfstandig wonende cliënten. De zorg thuis in alle wijken van Hoogeveen biedt Thuiszorg Hoogeveen aan, de thuiszorg van de NNCZ in Hoogeveen. De hoofdstructuur van de organisatie bestaat, naast een Algemene Leden Vergadering (ALV) en de raad van toezicht, uit een raad van bestuur met management. Regiomanagers en gebiedsleidinggevenden sturen de werkgebieden van NNCZ aan. De Algemene Ledenvergadering (ALV) bestaat uit leden met een verschillende achtergrond (zoals zorginhoudelijke, bestuurlijk en politiek). Pagina 3 van 22

4 Ten aanzien van de raad van bestuur heeft de ALV een toezichthoudende en coachende rol. Sinds kort levert de zorgaanbieder zorg met behandeling. Wolfsbos Wolfsbos is in overgang van verzorgingshuis naar verpleeghuis. Het gebouw bestaat sinds vijf jaar. Wolfsbos bestaat uit zeven kleinschalige woongroepen voor negen cliënten. In het gebouw bevinden zich een kapsalon, een restaurant en een kleine winkel. Cliënten De cliënten wonen in Wolfsbos met of zonder behandeling en hebben een ZZP 4,5,6,7,8 of 10 VV. De cliënten hebben verschillende problematiek: dementie, somatische aandoening, psychiatrische problemen of een combinatie hiervan. De meeste cliënten hebben een ZZP 5. Sinds 2018 is Wolfsbos gestart met het indelen van de woongroepen op cliëntgroepen op somatische of psychogeriatrische grondslag. Dit proces vindt plaats op basis van natuurlijk verloop of op wens van een cliënt of familie. Dit proces is nog niet op alle woongroepen gerealiseerd. In verband met de toenemende zorgvraag en onbegrepen gedrag van cliënten heeft Wolfsbos in oktober 2018 een aanvraag gedaan voor een Bopz-aanmerking voor vier woongroepen. Naast de woongroepen, zijn er 60 huurappartementen in Wolfsbos. Hier levert NNCZ thuiszorg. Personeel De gebiedsleidinggevende is verantwoordelijk voor Wolfsbos. Op iedere woongroep werkt een senior verpleegkundige. Dit is een verpleegkundige niveau 4. Daarnaast werken er HBO en MBO verpleegkundigen, verzorgenden IG, helpenden en assistent woonbegeleider niveau 1, medewerkers facilitair en leerlingen. In totaal 60,62 FTE. Wolfsbos heeft twee activiteitenbegeleiders in dienst, die de zorgverleners op de woongroepen ondersteunen bij activiteiten. Het ziekteverzuim is nu 8,3 procent en was eerder dit jaar 16 procent. De bezetting per woongroep met negen cliënten is als volgt: : verzorgende IG of senior verpleegkundige : helpende : verzorgende IG of verpleegkundige : assistent woonbegeleider niveau verzorgende IG verleent nachtzorg aan 63 cliënten (alle woongroepen) en aan de cliënten van de appartementen. Eén verpleegkundige niveau 4 is van uur uur een aantal uren per nacht werkzaam in de Wolfsbos en gedurende de hele nacht beschikbaar om, indien nodig, te assisteren of ondersteunen bij werkzaamheden. De verpleegkundige is ook bereikbaar voor de andere vestigingen van NNCZ in Hoogeveen. De specialist ouderengeneeskunde (SO) of de huisarts is de hoofdbehandelaar. Wolfsbos huurt de SO in en deze is één dag in de week aanwezig bij Wolfsbos. Er is 24x7 een specialist ouderengeneeskunde beschikbaar voor NNCZ. De GZ-psycholoog is voor 32 uur per week in dienst bij NNCZ. De GZ-psycholoog is inzetbaar op basis van de vraag. NNCZ heeft ook een geestelijk verzorger in dienst. Pagina 4 van 22

5 2 Conclusie Dit hoofdstuk start met een samenvatting. Hierin vindt u een overzicht. Daarin staat hoe de inspectie de geleverde zorg beoordeelt. Vervolgens geeft de inspectie haar conclusie over Wolfsbos. Een toelichting op de scores per norm staat in hoofdstuk 4. In dat hoofdstuk beschrijft de inspectie op basis van welke bevindingen de scores op de normen zijn gegeven. 2.1 Overzicht van de resultaten Onderstaand diagrammen laten u per thema zien hoe de inspectie uw locatie beoordeelt. Thema 1: Persoonsgerichte zorg (5 normen) Thema 2: Deskundige zorgverlener (7 normen) Thema 3: Sturen op kwaliteit en veiligheid (5 normen) Module Medicatieveiligheid (11 normen) 2.2 Wat gaat goed Zorgverleners werken met hart en ziel voor hun cliënten. Cliënten kunnen er op rekenen dat zorgverleners hun wensen en behoeften kennen. Cliënten hebben inspraak in hun behandeling en dit is duidelijk vastgelegd vanuit het perspectief van de cliënt. Het management van Wolfsbos is zich bewust van de transitie die de organisatie door moet maken. Het management heeft daartoe diverse plannen in voorbereiding of is daarmee gestart. 2.3 Wat moet beter Wolfsbos moet verbeteringen doorvoeren op alle normen op het thema deskundige zorgverlener en het thema sturen op kwaliteit en veiligheid en enkele normen op het thema persoonsgerichte zorg. Zorgverleners werken nu onvoldoende multidisciplinair en op een methodische manier. Daarnaast zijn de professionele afwegingen die zorgverleners maken niet duidelijk of ontbreken ze. Dit moet beter zodat cliënten kunnen rekenen dat hun zorg en behandeling tijdig wordt bijgesteld. De kennis van zorgverleners van Wolfsbos over onbegrepen gedrag en de verschillende doelgroepen binnen Wolfsbos moet aansluiten bij de zorg die cliënten nodig hebben. Zorgverleners kunnen dan beter omgaan met het onbegrepen gedrag van de cliënten en hen versterken in het voeren van de eigen regie over hun leven. De personele bezetting in relatie tot de complexiteit van de doelgroep moet Wolfsbos beter op elkaar afstemmen. Pagina 5 van 22

6 Het centraal stellen van de persoonsgerichte zorg en het borgen van de veiligheid voor cliënten daarin is noodzakelijk, in relatie met de veranderende doelgroep. Het sturen op kwaliteit en veiligheid en het leren van incidenten moet beter. De kennis van zorgverleners als het gaat om het analyseren van meldingen en de deskundigheid van zorgverleners verdient alle aandacht. De PDCA-cyclus moet aantoonbaar beter, zodat het management tijdig bij kan sturen. De fysieke omgeving voor de cliënten moet verbeteren, zodat deze meer aansluit bij hun leefwereld en hen een gevoel van herkenning en huiselijkheid geven. Tot slot vragen enkele normen op het thema medicatieveiligheid om maatregelen. 2.4 Conclusie bezoek Wolfsbos voldoet (grotendeels) niet aan 10 normen op de drie onderzochte thema s persoonsgerichte zorg, deskundige zorgverlener en sturen op kwaliteit en veiligheid. Ook voldoet Wolfsbos (grotendeels) niet aan twee normen op het thema medicatieveiligheid. Wolfsbos is een organisatie waar tot voor kort alleen zorg zonder behandeling is verleend. Wolfsbos staat aan het begin van een transitie waarin zij ook zorg en behandeling biedt aan cliënten met complexe problematiek. Dit vraagt veel inspanningen van de organisatie en de zorgverleners. De organisatie heeft daartoe al een aantal stappen gezet, zoals de voorbereidingen voor de aanvraag van een BOPZaanmerking. Het beleid voor de transitie naar zorg met behandeling is aanwezig. De implementatie van dit beleid inclusief het wijzigen van de personele bezetting, het vergroten van de deskundigheid van personeel en het beter methodisch werken moet nog plaatsvinden. De inspectie gaat ervanuit dat het management de veranderingen met urgentie oppakt. De inspectie hoort en ziet dat de organisatie zich hier bewust van is omdat de organisatie al aantoonbare voorbereidingen heeft getroffen. Gezien de omvang van de transitie zal de inspectie het traject nauwlettend volgen. Pagina 6 van 22

7 3 Wat zijn de vervolgacties In dit hoofdstuk leest u wat we van u als zorgaanbieder verwachten. Daarna leest u wat de inspectie zal doen naar aanleiding van dit bezoek. 3.1 De vervolgactie die de inspectie van u als zorgaanbieder verwacht Als zorgaanbieder moet u voldoen aan de normen uit wet- en regelgeving en veldnormen. De inspectie verwacht dat u verbetermaatregelen treft waarmee Wolfsbos (grotendeels) gaat voldoen aan de beoordeelde normen. De inspectie verwacht dat u een voortgangsrapportage opstelt over alle normen waaraan Wolfsbos niet of grotendeels niet voldoet en deze vóór 7 mei 2019 aan haar toestuurt. Daarnaast verzoekt de inspectie u een resultaatsverslag op te stellen over alle normen waaraan Wolfsbos niet of grotendeels niet voldoet. De inspectie verwacht dit resultaatsverslag voor 7 september 2019 te ontvangen. In de aanbiedbrief leest u welke informatie u dient op te nemen in het resultaatverslag. De inspectie verwacht dat NNCZ de verbetermaatregelen zo nodig ook op andere locaties treft. 3.2 Vervolgacties van de inspectie Naar aanleiding van het resultaatverslag zal de inspectie zich beraden of, en zo ja welke, vervolgstappen nog noodzakelijk zijn. De inspectie zal u hierover binnen vier weken na ontvangst van het resultaatverslag berichten. Pagina 7 van 22

8 4 Resultaten In dit hoofdstuk staat per thema hoe de inspectie de geleverde zorg per norm beoordeelt. De inspectie scoorde tijdens het bezoek of Wolfsbos wel, deels of niet voldeed aan de normen om zo te komen tot een beoordeling per thema. Per thema zijn het oordeel, de normen en de bevindingen weergegeven. Achtereenvolgens komen alle beoordeelde thema s aan bod. De normen worden in een vierpuntsschaal aangegeven in kleuren. De kleuren hebben de volgende betekenis: Donker groen: De locatie/afdeling voldoet aan de norm Licht groen: De locatie/afdeling voldoet grotendeels aan de norm De instelling is goed op weg; verbetering is mogelijk. Geel: De locatie/afdeling voldoet grotendeels niet aan de norm De instelling heeft een start gemaakt maar is nog niet op het gewenste niveau; verbetering is noodzakelijk. Rood: De locatie/afdeling voldoet niet aan de norm De instelling heeft nog helemaal niets gedaan of geregeld; verbetering is noodzakelijk. Blauw: De norm is niet getoetst 4.1 Thema Persoonsgerichte zorg Het startpunt voor het geven van de zorg zijn de wensen en verlangens van de cliënt. Kent de zorgverlener de cliënt, kent hij zijn geschiedenis, weet hij wat de cliënt belangrijk vindt en wat de cliënt niet wil? Is er sprake van een evenwichtige en respectvolle relatie tussen een cliënt en de zorgverlener? Luistert de zorgverlener goed naar de cliënt en zijn naasten? En belangrijker, staan de wensen en verlangens van de cliënt centraal? Geeft de zorgverlener hier gehoor aan? De cliënt heeft de regie en wordt daarbij ondersteund door zijn naasten en de zorgverleners. Norm Iedere cliënt heeft inspraak in en afspraken over de doelen van de zorg, behandeling en ondersteuning. Volgens de inspectie voldoet Wolfsbos aan deze norm. Zorgverleners maken samen met de cliënt en/of familie afspraken over de doelen van de zorg, behandeling en de ondersteuning. Ze bespreken het zorgleefplan vier keer per jaar tijdens de zorgleefplanbespreking en het multidisciplinair overleg. De inspectie ziet tijdens het MDO familieleden, de contactverzorgende, de senior verpleegkundige en de behandelaar afspraken maken over de zorgverlening. Voorafgaand aan de opname gaat de senior verpleegkundige op huisbezoek om zich een beeld te vormen over de cliënt in zijn of haar thuissituatie. Binnen 24 uur na opname stelt de contactverzorgende een voorlopig zorgleefplan op. Dit ziet de inspectie in de dossiers. Het zorgleefplan is geschreven vanuit de ik-vorm en toegespitst op de situatie van de cliënt. Zo leest de inspectie in een dossier ik moet eraan wennen geholpen te worden bij de ADL, deed voorheen alles zelf en wilde geen hulp. 1 Dit artikel geldt niet voor cliënten die zorg ontvangen op grond van artikel Wlz (persoonsgebonden budget /PGB). Het recht op een zorgplanbespreking en een zorgplan zoals omschreven in de Wlz geldt niet voor deze groep cliënten. Pagina 8 van 22

9 Norm Zorgverleners kennen de cliënt en zijn wensen, behoeften, mogelijkheden en beperkingen. Volgens de inspectie voldoet Wolfsbos grotendeels aan deze norm. Zorgverleners kennen de wensen en behoeften van de cliënten. Zorgverleners vertellen dat zij altijd de levensloop lezen, als een nieuwe cliënt is opgenomen. Zorgverleners stemmen de zorgverlening af op de mogelijkheden en beperkingen van de cliënt. Zorgverleners vertellen dat een cliënt soms wel en soms niet met een rollator loopt. De zorgverleners passen de transfer aan, aan de conditie van de cliënt. Tijdens de opname van de cliënt vult de contactverzorgende de levensloop samen met de cliënt en familieleden in. De inspectie ziet uitgebreide omschrijvingen van de levensloop en wensen van de cliënt in het cliëntdossier staan. De informatie staat in de ik-vorm beschreven, zoals: Ik ben na de inbraak in mijn woning angstig en ik vind het prettig als er in het dialect Drents tegen mij gesproken wordt. Zorgverleners weten op welke manier cliënten aangesproken willen worden, bijvoorbeeld met de voornaam. Deze afspraak ziet de inspectie in het cliëntdossier staan. Zorgverleners vertellen dat zij vaak al lang werken bij Wolfsbos en daarom de cliënten ook goed kennen. Wolfsbos zet nauwelijks flex- of uitzendkrachten in. De leefruimte sluit niet goed aan bij de wensen en behoeften van de cliënten. De entree van Wolfsbos is groot en bevat weinig kleur. Ook de gangen en algemene ruimtes op de woningen zijn wit en bevatten weinig aankleding passend bij de behoeften van cliënten. De huiskamer bevat voor cliënten weinig houvast voor een dagstructuur en oriëntatie voor de cliënten. Er is bijvoorbeeld geen klok of kalender aanwezig. De huiskamer kan vanuit meerdere kanten betreden worden. Dit leidt tot extra prikkels voor cliënten. Norm 1.3 Cliënten voeren binnen hun mogelijkheden zelf regie over leven en welbevinden. Volgens de inspectie voldoet Wolfsbos grotendeels niet aan de norm. De meeste zorgverleners richten zich nog weinig op eigen regie van de cliënten. Verschillende gesprekspartners vertellen dat zorgverleners uit goede bedoelingen taken van de cliënt overnemen. Het ontbreekt zorgverleners volgens hen aan handvaten om cliënten te stimuleren en te motiveren. De inspectie ziet tijdens de observatie dat zorgverleners de tafel dekken en de broodmaaltijd bereiden. Zorgverleners betrekken cliënten niet bij het voorbereiden van de maaltijd terwijl sommige cliënten hier wel toe in staat zijn. Tijdens de broodmaaltijd geven zorgverleners het brood en broodbeleg aan. De cliënten pakken dit niet zelf. De zorgverlener vraagt over de tafel heen aan de cliënten hoeveel boterhammen deze willen. Zorgverleners geven over de tafel heen de cliënten de boterhammen aan in plaats van hen zelf de keus te laten deze een voor een te pakken. Tijdens de observatie ziet de inspectie dat een cliënt het bestek niet goed kan vasthouden in verband met vergroeiingen aan haar handen. De zorgverlener pakt het mes af van de cliënt en smeert haar boterhammen in plaats van de cliënt te vragen of zij dit ook wil. Pagina 9 van 22

10 Een gesprekspartner noemt dat zorgverleners cliënten hospitaliseren. Zij stelt dat roosters en planningen centraal staan in plaats van de vraag van de cliënt. Het ontbijt is om 9.00 uur en om uur vindt de lunch plaats. Dit is voor cliënten kort op elkaar, maar deze tijd staat vast. Zorgverleners geven aan dat zij soms te weinig tijd hebben voor individuele aandacht voor de cliënt. Ook hoort de inspectie van zorgverleners en cliënten dat Wolfsbos weinig groeps- en individuele activiteiten aanbiedt. Dit zouden zij graag anders zien. De eigen regie is in het cliëntdossiers onvoldoende uitgewerkt. Zo leest de inspectie in een cliëntdossier ik wil het fijn hebben. Het is niet duidelijk op welke manier deze cliënt het fijn wil hebben. De inspectie ziet in meerdere dossiers dit soort voorbeelden. In de avond zijn er sinds kort activiteiten, maar dit zijn groepsactiviteiten en niet toegespitst op de wens van de betreffende bewoner. De inspectie hoort van een zorgverlener over een cliënt die van kaas houdt en van rollade. De zorgverleners houden hier rekening mee. Als er rollade is geven zij haar dat altijd als extra. Het is ook mogelijk om iets extra s te krijgen zoals soep of een gebakken ei. De inspectie ziet dat zorgverleners en SO veiligheidsrisico s afwegen tegen kwaliteit van leven. Tijdens het MDO spreken de contactverzorgende, de SO en familieleden over het accepteren van valrisico van een cliënt. Ook ziet de inspectie tijdens de observatie dat een cliënt niet wil eten tijdens de broodmaaltijd. De zorgverlener accepteert dit. Een andere cliënt wil niet meer eten en geen medicijnen. De inspectie hoort en leest in het dossier dat de psycholoog en familie nauw betrokken zijn bij deze wens van de cliënt hoe hier mee om te gaan. Norm 1.4 Cliënten ervaren nabijheid, geborgenheid, vertrouwen en begrip. Zij worden met respect behandeld. Volgens de inspectie voldoet Wolfsbos grotendeels niet aan de norm. De inspectie ziet en hoort dat zorgverleners het lastig vinden zorg te verlenen aan cliënten met onbegrepen gedrag. Tijdens de lunch ziet de inspectie de volgende situatie in een huiskamer. Een cliënt gilt naar twee zorgverleners en een vrijwilliger. Hij tikt en slaat op tafel. De cliënt roept luid naar cliënten en zorgverleners die huiskamer in en uit lopen. De telefoon gaat en de cliënt slaat daarna hard op tafel. De vrijwilliger zet een broodmand op tafel. De cliënt pakt de broodmand en de zorgverlener probeert de broodmand af te pakken; beiden trekken aan de broodmand. De cliënt schreeuwt en gooit boterhammen naar zorgverleners en cliënten. Hij gooit de broodmand op tafel. De cliënt loopt van tafel en pakt de krant. De zorgverlener zegt dat hij aan tafel moet gaan zitten. De cliënt loopt met zijn mes en vork in de hand rondom de tafel en schreeuwt naar cliënten en zorgverleners. De cliënt neemt een dreigende houding aan met het bestek in de hand. Zorgverleners proberen de cliënt op verschillende manieren tot rust te manen, maar dit heeft weinig effect. Cliënten aan tafel maken een angstige indruk en zijn stil. Pagina 10 van 22

11 De inspectie ziet dat er cliënten zijn die geen aandacht vragen van zorgverleners. Zorgverleners geven deze aandacht niet uit zichzelf. De inspectie ziet dat een zorgverlener de rolstoel van een cliënt richting de tafel rijdt, zonder de cliënt aan te spreken. De cliënt schrikt hiervan en kijkt boos. De cliënt rijdt vervolgens zelf haar rolstoel van de tafel weg. Zorgverleners vertellen dat ze te weinig handvaten hebben om met onbegrepen gedrag om te gaan. Verder vertellen zij dat de bezetting minimaal is. Zorgverleners vertellen zodra hier één bewoner onbegrepen gedrag vertoont, is het borgen van veiligheid moeilijk. De inspectie hoort dit van meerdere zorgverleners op verschillende woongroepen. De inspectie leest in Rapportage Interne audit Hoogeveen Wolfsbos dat zorgverleners expertise missen over onbegrepen gedrag en psychiatrische problematiek. De inspectie ziet wel dat de meeste zorgverleners de cliënt op een warme manier benaderen. Ze maken oogcontact met de cliënt, slaan een arm om een cliënt heen. Ze praten op vriendelijke toon met de cliënt. Sommige zorgverleners passen hun spreektempo en hun volume aan op de cliënt. Een zorgverlener begeleidt een cliënt met lopen door hem met beide handen vast te houden. Zij vertelt dat de cliënt lichamelijk contact fijn vindt. Norm 1.5 Cliënten worden ondersteund om hun informele netwerk in stand te houden of uit te breiden. De norm is niet getoetst. 4.2 Thema Deskundige zorgverlener De zorgaanbieder zet voldoende en deskundige zorgverleners in. Hij schoolt, ondersteunt en stimuleert hen structureel. De samenstelling van het personeel past bij de cliënten voor wie wordt gezorgd. De zorgverleners zijn hiervoor voldoende deskundig. Zij weten ook wanneer hun deskundigheid niet voldoende is. Daarnaast zijn zorgverleners in staat om samen te werken. De zorgaanbieder zorgt voor een omgeving waarin zorgverleners methodisch kunnen werken. De zorgverlener is in staat methodisch te werken. Methodisch werken garandeert dat het verbeteren van de kwaliteit van de zorg continu onder de aandacht is van alle medewerkers. Methodisch werken houdt in dat er wordt gewerkt volgens de Plan-Do-Check-Act(PDCA)-cyclus: - Plan: kijken naar de werkzaamheden en plannen hoe deze kunnen worden verbeterd. - Do: de verbeteringen uitvoeren. - Check: beoordelen of het resultaat van de veranderingen het gewenste resultaat oplevert. - Act: de werkzaamheden bijstellen aan de hand van de gevonden resultaten. Het methodisch werken is ook van toepassing op het thema Sturen op kwaliteit en veiligheid. Norm 2.1 Zorgverleners maken hun professionele afwegingen over de benodigde zorg, ondersteuning en risico s op basis van de wensen, behoeften, mogelijkheden en beperkingen van de cliënt. Pagina 11 van 22

12 Volgens de inspectie voldoet Wolfsbos grotendeels niet aan de norm. In diverse cliëntendossiers ontbreken risico-inventarisaties of deze zijn verouderd. Dit geldt ook voor de zorgleefplannen. Zorgverleners geven aan dat ze te weinig tijd hebben om dit up-to-date te houden. De risico s komen soms wel en soms niet terug in het zorgleefplan. Zo leest de inspectie in het cliëntdossier dat een cliënt risico heeft op verslikken. Een actie of doel op dit risico ontbreekt in het zorgleefplan. De inspectie leest in de zorgleefplannen vooral doelen over somatische problematiek en gedragsproblematiek bij bewoners. Het is niet duidelijk op basis waarvan zorgverleners activiteiten aanbieden aan bewoners. De inspectie ziet tijdens de observatie verschillende cliënten met onbegrepen gedrag en agressief gedrag. De inspectie ziet dat zorgverleners verschillende interventies uitproberen: de cliënt negeren, de cliënt vriendelijk aanspreken, de cliënt streng toespreken en de cliënt troost bieden. De inspectie ziet dat de agressie toeneemt bij de cliënt. Zorgverleners leggen zich neer bij deze situatie. Zorgverleners vertellen dat het aantal cliënten met dit gedrag toeneemt. Behandelaren vertellen dat zorgverleners niet uniform handelen in de omgang met deze cliënten. De inspectie leest in een cliëntdossier over een cliënt die zelf wil douchen. Dit geeft risico s. De cliënt is in de nacht aangetroffen in zijn kamer en de douchekraan stond nog open. In het cliëntdossier is te lezen dat dit nogmaals is gebeurd. Onder andere op 18 september Zorgverleners zouden de psycholoog betrekken bij deze cliënt. In het cliëntdossier is niet te zien dat dit is gebeurd. Daarbij constateert de inspectie dat de douchekranen in onvoldoende mate begrensd zijn. Er is makkelijk door de thermostaatkraan heen te draaien. De inspectie hoort tijdens het MDO dat zorgverleners, SO en familieleden het gebruik van een valmat evalueren en ze bespreken de inzet van dwaaldetectie. Deze maatregel is gestopt, omdat de cliënt niet meer dwaalde. De zorgverlener is goed voorbereid op het MDO want zij geeft een algemene samenvatting van de cliënt in begrijpelijke taal en is op de hoogte van de wensen van de cliënt. Norm 2.2 Zorgverleners werken methodisch, passend bij hun functieniveau. Dit hele proces wordt inzichtelijk vastgelegd in het cliëntdossier. Volgens de inspectie voldoet Wolfsbos grotendeels niet aan deze norm. Het elektronisch cliëntdossier (ecd) is weinig ondersteunend aan methodisch werken. Er is weinig samenhang in het cliëntdossier te zien. Vanaf 1 januari 2019 gaat Wolfsbos over naar een ander ecd. Zorgverleners volgen hier scholing voor. Zorgverleners rapporteren uitgebreid en volledig in cliëntdossiers. Dit doen zij nu dubbel: in een algemene rapportage en op doel. Zoals eerder beschreven onder norm 2.1 ontbreekt een doordachte aanpak op basis van methodisch werken met andere disciplines bij cliënten met onbegrepen gedrag. Afstemming met andere disciplines hierover vindt laat plaats. Concrete rapportage over onbegrepen gedrag ontbreekt. Zorgverleners rapporteren Vanmiddag was dhr. onrustig en kon geen grip op hem krijgen, heb dhr. gelaten, daarna ging het beter. Ook ziet de inspectie dat benaderingsadviezen ontbreken bij cliënten met onbegrepen gedrag. Pagina 12 van 22

13 In een ander cliëntdossier ziet de inspectie een omgangsadvies van april In mei 2018 is een MDO geweest maar het omgangsadvies is niet geëvalueerd. Bij een cliënt die wilsonbekwaam is ziet de inspectie dat deze zelf voor een vrijheidsbeperkende maatregel heeft getekend. De instemming van familie is niet aantoonbaar. In één dossier ziet de inspectie dat gevraagd wordt te rapporteren op een benaderingsadvies. De inspectie leest wel over de stemming van de cliënt maar niet of het advies is uitgevoerd en wat het effect is. Norm 2.3 De zorgaanbieder zorgt dat zorgverleners ruimte krijgen om systematisch te reflecteren op goede, veilige en persoonsgerichte zorg voor de cliënt. Van daaruit kunnen zij verbeteringen toepassen. Volgens de inspectie voldoet Wolfsbos grotendeels niet aan de norm. Zorgverleners reflecteren niet structureel op het eigen handelen en het effect hiervan op het gedrag van de cliënt. Eén keer in de maand is er een teamoverleg. In dit overleg komt het eigen handelen van zorgverleners weinig aan bod. Dit blijkt ook uit de notulen van dit overleg. De inhoud van deze overleggen is vooral gericht op het werkproces en op de cliënten met hun zorgvragen. De inspectie hoort dat er geen intervisie plaats vindt binnen de teams. Zorgverleners werken zelfstandig en proberen zelf uit te vinden op welke manier zij bijvoorbeeld met onbegrepen gedrag om kunnen gaan. Ze ervaren weinig tijd voor reflectie en het bespreken van hun aanpak bij cliënten met complexe problematiek. De inspectie hoort van verschillende gesprekspartners dat zij gewend zijn veel zelf op te lossen en dat het soms enige moeite kost om een psycholoog te betrekken omdat deze niet altijd direct reageert. De inspectie ziet dat zorgverleners op onbegrepen gedrag verschillend reageren (zie thema 1). In de opleidingsmatrix staat geen scholing gericht op onbegrepen gedrag. Er is een moreel beraad geweest onder leiding van de geestelijk verzorger over een complexe situatie. Dit moreel beraad staat nog in de kinderschoenen zo hoort de inspectie van verschillende gesprekspartners. Zorgverleners vertellen dat zij zich gesteund voelen door de leidinggevende. Het wekelijks overleg tussen senior verpleegkundigen en de leidinggevende over casuïstiek ervaren senior verpleegkundigen als waardevol. Norm 2.4 Zorgverleners houden, passend bij hun functieniveau, relevante ontwikkelingen in hun vakgebied bij om goede, veilige en persoonsgerichte zorg te kunnen bieden aan de groep cliënten waaraan ze zorg verlenen. De norm is niet getoetst. Norm 2.5 De zorgaanbieder zorgt dat er voldoende deskundige zorgverleners beschikbaar zijn, afgestemd op de aanwezige cliënten en actuele zorgvragen. Volgens de inspectie voldoet Wolfsbos niet aan de norm. De inspectie ziet en hoort van verschillende gesprekspartners dat er onvoldoende deskundige zorgverleners aanwezig zijn (zie norm 1.4). Een zorgverlener vertelt dat ze ogen in haar rug moet hebben om alles in de gaten te houden om escalaties te voorkomen. Dit lukt haar niet altijd. Senior verpleegkundigen hebben veel extra taken en verlenen ook zorg op de woongroep. Pagina 13 van 22

14 Door de krappe bezetting en het gebrek aan deskundigheid bij andere zorgverleners lukt het de senior verpleegkundige niet om de zorg tijdig te coördineren. Een senior verpleegkundige vertelt dat ze nog geen tijd heeft gehad om de benaderingsadviezen van de psycholoog uit te werken in het cliëntdossier. De senior verpleegkundige en helpenden zijn samen verantwoordelijk voor een schone woonomgeving. De inspectie ziet tijdens de rondleiding en observatie dat zij de vloer dweilen en het toilet poetsen. Ze geven de cliënten geen aandacht en zijn geconcentreerd bezig met hun werkzaamheden. De assistent woonbegeleider heeft geen opleiding in de zorg of welzijn gevolgd. Deze medewerker is verantwoordelijk voor het creëren van een huiselijke sfeer in de woonkamer. Gesprekspartners vertellen dat de assistent woonbegeleider onvoldoende handvatten krijgt om deze huiselijke sfeer te creëren. De inspectie hoort dat in de middag een knutselactiviteit plaats gaat vinden. Niet is nagegaan of deze activiteit passend is voor alle cliënten. De inspectie ziet dat zorgverleners vooral taakgericht werken. Een zorgverlener ruimt de vaatwasser leeg en een cliënt vraagt of hij haar kan helpen. De zorgverlener negeert de cliënt en ruimt de vaatwasser verder leeg. De inspectie ziet dit op meerdere huiskamers. Zorgverleners stofzuigen, wassen af en ruimen op zonder cliënten te betrekken. De inspectie hoort van zorgverleners dat bij het hoge ziekteverzuim Wolfsbos geen uitzendkrachten of flexwerkers inzet. Wolfsbos zet op dat moment stagiaires in of zorgverleners werken zelf meer dan hun contracturen om de diensten op te lossen. De bestuurder reageert in de reactie op feitelijk onjuistheden: Binnen de NNCZ is het streven niet te werken met uitzendkrachten. Beleid is dat het grootste deel van de flexibele schil van de organisatie wordt gevormd door vaste medewerkers met een tweeledig doel; het zoveel mogelijk inzetten van vertrouwde medewerkers bij cliënten en het indien gewenst zoveel mogelijk bieden van een grotere contractomvang voor medewerkers. Norm 2.6 Zorgverleners handelen volgens de afspraken zoals beschreven in protocollen, richtlijnen en handreikingen. Zij weten wanneer zij wel en niet kunnen afwijken om goede, veilige en persoonsgerichte zorg te kunnen bieden. De norm is niet getoetst. Norm 2.7 Zorgverleners werken multidisciplinair en schakelen tijdig disciplines en specifieke expertise in van binnen of buiten de organisatie. In deze samenwerking worden duidelijke afspraken gemaakt wie waarvoor verantwoordelijk is. Volgens de inspectie voldoet Wolfsbos grotendeels niet aan de norm. De inspectie ziet dat zorgverleners de zorgverlening niet tijdig opschalen. Zorgverleners vertellen dat ze een moeilijk situatie eerst zelf oplossen. De inspectie ziet een situatie waarbij een cliënt agressief gedrag vertoond richting cliënten en zorgverleners. Dit gebeurt vaker vertelt een zorgverlener. Zie hiervoor ook norm 2.5. De SO is niet op de hoogte van agressie bij deze cliënt, zo hoort de inspectie van de arts. Pagina 14 van 22

15 De inspectie leest in de rapportage dat een cliënt vaak onbegrepen gedrag vertoont. De inspectie ziet dit ook tijdens de observatie van deze cliënt. De inspectie leest geen benaderingsadvies in het cliëntdossier. Bij navraag vertellen zorgverleners dat ze het niet nodig vinden om voor deze cliënt een psycholoog of andere discipline te betrekken. Een zorgverlener vertelt dat de psycholoog niet altijd makkelijk te benaderen is. Voor cliënten met een indicatie voor verblijf met behandeling, is er twee keer per jaar een MDO. Indien de huisarts de hoofdbehandelaar is, vindt er geen MDO plaats. De SO en huisarts overleggen niet structureel met elkaar. De SO schrijft in het ecd, de huisarts heeft geen toegang tot het ecd. Tijdens het MDO ziet de inspectie een goede samenwerking tussen zorgverleners en SO. De SO en de contactverzorgende overleggen samen over de voor- en nadelen van het inzet van bedhekken bij een cliënt met valgevaar. Ze bespreken dit ook met de familieleden. De SO kijkt naar de zorgvraag van de cliënt bij opname. Wolfsbos heeft nu geen uitsluitingscriteria. De SO geeft aan dat hij scherper gaat kijken naar de cliënten die nu in Wolfsbos willen wonen om zo zorg te dragen dat de complexiteit van de doelgroep beter aansluit bij de huidige deskundigheid van de medewerkers. In de reactie op de feitelijke onjuistheden stelt de bestuurder dat in- en uitsluitingscriteria aanwezig zijn en worden gehanteerd binnen de NNCZ. De SO heeft zo nodig een ondersteunende rol bij vragen over plaatsingsmogelijkheden. 4.3 Thema Sturen op kwaliteit en veiligheid Goede zorg en deze goed houden begint bij een goed management. Managers sturen op de kwaliteit van zorg en coördineren en controleren wat er gebeurt op de werkvloer. Onvoldoende sturing door het management betekent risico s op de werkvloer die zorgverleners niet altijd kunnen voorkomen. Norm De zorgaanbieder stelt de persoonsgerichte zorg en ondersteuning centraal en borgt de veiligheid van de cliënt. Volgens de inspectie voldoet Wolfsbos grotendeels niet aan de norm. In de visie van NNZC staat: Het unieke van ieder mens is te vinden in zijn levensverhaal en zijn persoonlijke wensen en voorkeuren. Binnen de NNCZ staat de bewoner centraal. Zowel lichamelijk als geestelijk en sociaal. Wij vinden dat het leven niet bepaald wordt door beperkingen, maar door interesses en mogelijkheden.. De veiligheid van zorgverleners en cliënten borgt Wolfsbos onvoldoende. De inspectie ziet dat zorgverleners, een vrijwilliger en cliënten bang zijn voor een cliënt met onbegrepen gedrag. Tijdens de nacht werkt één verzorgende IG op de woongroepen en is ze verantwoordelijk voor de oproepen van de huurappartementen. Er is daarnaast een verpleegkundige niveau 4 aanwezig voor Wolfsbos en andere vestigingen van NNCZ in Hoogeveen. Gesprekspartners geven aan dat door deze krappe bezetting, het borgen van veiligheid voor cliënten tijdens de nacht moeilijk is. Een gesprekspartner zegt hierover: er hoeft maar één cliënt onrustig te zijn en alles is in rep en roer. De veiligheid van de heetwaterkranen is onvoldoende. Cliënten kunnen makkelijk door de thermostaat heen draaien. Het management van Wolfsbos is zich hiervan bewust. In het kader van de aan te vragen Bopz-aanmerking neemt Wolfsbos hier maatregelen voor. Pagina 15 van 22

16 Wolfsbos is niet ingedeeld naar cliëntgroepen of doelgroepen. Cliënten met verschillende problematiek, zowel psychogeriatrisch als somatisch, wonen bij elkaar op de woongroep. De inspectie hoort en ziet dat zorgverleners hierdoor snel moeten schakelen tussen de verschillende zorgvragen. NNZC organiseert een professionaliseringsprogramma Samen van waarde. Zorgverleners volgen scholing en er zijn bijeenkomsten met als doel professionele en waardevolle zorg creëren. Voor dit programma is een plan van aanpak opgesteld. Ook maakt dit programma deel uit van het kwaliteitsplan van NNCZ. Zorgverleners vertellen dat ze dit programma leuk vinden. De inspectie leest dat scholing over dementie onderdeel is van het programma vanuit het gedachtegoed van Gerke de Boer. Ook leest de inspectie in een verslag van een overleg voortgang coaching NNCZ locatie Wolfsbos de resultaten van het programma en de vervolgacties. NNCZ heeft een algemene cliëntenraad en gebiedsraden in oprichting. Zij leveren input op het beleid van NNZC. De algemene cliëntenraad vergadert iedere twee maanden met de bestuurder. Norm 3.2 De zorgaanbieder gebruikt (bijna)incidenten, (bijna)fouten en klachten voor de verbetering van de zorg. Volgens de inspectie voldoet Wolfsbos grotendeels niet aan de norm. Senior verpleegkundigen analyseren de MIC-meldingen. Zij geven aan dat ze onvoldoende kennis hebben over het analyseren van MIC-meldingen. Dit leest de inspectie ook terug in het document Analyse Rapportage Q In deze rapportage staat ook dat het totaal aantal gemelde medicatie-incidenten doet vermoeden dat er sprake is van een zekere mate van meldingsterughoudendheid onder medewerkers. De inspectie leest in hetzelfde document dat de ingevulde MIC-meldingen weinig informatie bevatten en het niet zichtbaar is welke acties medewerkers hebben ondernomen om onder andere herhaling te voorkomen. Wolfsbos heeft een MIC-commissie. Senior verpleegkundigen, de SO en twee gebiedsleidinggevende, een beleidsmedewerker kwaliteit nemen deel aan de MICcommissie. Zij komen een paar keer per jaar bijeen en bespreken MIC-meldingen. Gesprekspartners vertellen dat er een veilige meldcultuur is. Een zorgverlener vertelt dat fouten maken mag en dat zorgverleners hiervan kunnen leren. Een zorgverlener vertelt dat zij de ochtend van het inspectiebezoek een tablet heeft gevonden. Zij heeft haar collega die hierbij betrokken is aangesproken en een MICmelding gedaan. Norm 3.3 De zorgaanbieder bewaakt, beheerst en verbetert systematisch de kwaliteit en veiligheid van de zorg. Volgens de inspectie voldoet Wolfsbos grotendeels niet aan deze norm. De bestuurder vertelt dat binnen de organisatie een grote verbeterslag gemaakt moet worden. Hiervoor zijn verschillende plannen ontwikkeld en in uitvoering. Verschillende gesprekspartners vertellen over verbetertrajecten die Wolfsbos inzet. Gesprekspartners vertellen dat de fysieke omgeving van Wolfsbos niet aansluit bij de belevingswereld van de doelgroep. Het management heeft het plan om de leefomgeving van de cliënten te verbeteren. NNZC voert interne audits uit op verschillende onderwerpen. Pagina 16 van 22

17 De uitkomsten van deze audits beschrijft het audit team globaal. Het is niet duidelijk zichtbaar in de documenten welke verbeteracties volgen naar aanleiding van de interne audits. De bestuurder meldt in reactie op de feitelijke onjuistheden het volgende: Naar aanleiding van de interne audit, heeft Wolfsbos, evenals andere vestigingen, wel een eigen plan van aanpak geschreven met concrete verbeteracties. In de documenten ziet de inspectie wel verschillende acties staan maar geen smart verbeterplan.zo ziet de inspectie dat doelen over welzijn en activiteiten ontbreken in meerdere cliëntdossiers. Het ontbreken van doelen over deze thema s leest de inspectie terug in de Rapportage interne audit Hoogeveen Wolfsbos. Het is niet duidelijk welke acties Wolfsbos hierop inzet. Het aantal cliënten met dementie en psychiatrische problematiek neemt toe in Wolfsbos. Wolfsbos wil de zorgverlening voor deze cliënten aanpassen aan de veranderende zorgvraag. Wolfsbos gaat daarom een aanvraag doen voor een Bopzaanmerking. Het kwaliteitssysteem is nog volop in ontwikkeling en Wolfsbos is op alle thema s bezig met verbeteringen. De vele aandachtsgebieden waarop het management zich moet richten en de nieuwe ontwikkelingen om verpleeghuiszorg te gaan leveren maken het monitoren dan ook kwetsbaar. Het leren van incidenten moet nog verder verbeteren (zie 3.2). Norm 3.4 De zorgaanbieder schept binnen de locatie en het team van zorgverleners voorwaarden voor een cultuur gericht op leren en verbeteren. De norm is niet getoetst. Norm Zorgverleners handelen naar de gemaakte afspraken om tot een evenwichtig samenspel te komen tussen zorgverlener, cliënt en informeel netwerk om goede, veilige en persoonsgerichte zorg te kunnen leveren. De norm is niet getoetst. 4.4 Thema Medicatieveiligheid Het uitgangspunt is dat een cliënt die medicatie gebruikt, zelf zijn medicatie beheert. Wanneer dat niet of niet meer helemaal lukt, neemt de zorgaanbieder het medicatiebeheer deels of helemaal van de cliënt over. De cliënt heeft hierbij naar vermogen een eigen rol en verantwoordelijkheid. Het thema medicatieveiligheid richt zich op de (gedeeltelijke) overdracht van het medicatiebeheer door de cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger aan de zorgaanbieder. Er is een keten van cliënt en/of cliëntvertegenwoordiger, arts, apotheker, zorgaanbieder en zorgmedewerker. Voor een veilig medicatieproces is het van belang dat de activiteiten en verantwoordelijkheden van al deze schakels in de keten naadloos op elkaar aansluiten. Een zorgaanbieder die goede zorg biedt, heeft een adequaat medicatieveiligheidsbeleid dat ieders rol, verantwoordelijkheid en de samenwerking tussen de genoemde schakels beschrijft. De zorgaanbieder borgt dat die samenwerking plaatsvindt op een manier die de medicatieveiligheid ten goede komt. Norm 4.1 De zorgaanbieder heeft een procedure rondom veilige en verantwoorde zorg beschreven. Pagina 17 van 22

18 Volgens de inspectie voldoet Wolfsbos aan deze norm. Wolfsbos heeft een procedure voor medicatietoediening op basis van de veilige principes in de medicatieketen. Norm 4.2 De zorgaanbieder bepaalt in dialoog met de cliënt en/of cliëntvertegenwoordiger of de medicatie geheel of gedeeltelijk in eigen beheer wordt gegeven. De gemaakte afspraken over het beheer liggen vast in het cliëntdossier. De norm is niet getoetst. Norm 4.3 Zorgmedewerkers beschikken over een actueel medicatie overzicht en actuele toedienlijst van de apotheek. De norm is niet getoetst. De inspectie bekeek op één woning de toedienlijsten. Deze waren actueel. Omdat de inspectie geen toedienlijsten toetste op andere woningen is deze norm daarom als niet getoetst beoordeeld. Norm 4.4 Bij medicatiewijzigingen passen zorgmedewerkers de GDS2-medicatie niet aan. Volgens de inspectie voldoet Wolfsbos aan deze norm. De inspectie hoort van zorgverleners dat bij wijzigingen van de medicatie in de baxterzakjes deze retour gaan naar de apotheek. Deze levert vervolgens een nieuw zakje met medicatie. Norm 4.5 De zorgaanbieder draagt zorg voor het veilig en verantwoord bewaren en afvoeren van medicatie. Volgens de inspectie voldoet Wolfsbos grotendeels niet aan de norm. De inspectie ziet dat zorgverleners retourmedicatie in een open bak bewaren in de kast met medicatie. Norm 4.6 De zorgaanbieder registreert de (werk) voorraad medicatie en bewaakt de houdbaarheid hiervan. Volgens de inspectie voldoet Wolfsbos grotendeels niet aan de norm. De apotheek levert de insulinepennen niet op naam van de cliënt af. Zorgverleners plakken zelf een handgeschreven etiket met de naam van de cliënt op de insulinepennen. Opiaten bewaart Wolfsbos in de kast met medicatie. De opiaten bewaart Wolfsbos niet in een afgesloten opiatenkluis. Norm 4.7 Een tweede persoon controleert de niet GDS-medicatie, of er is een afspraak met apotheek dat het geen risicovolle medicatie betreft voor de cliënten. 2 Een GDS is een verpakking waarin medicijnen zijn verdeeld in eenheden per toedieningstijdstip en op naam van een individuele cliënt. Pagina 18 van 22

19 Volgens de inspectie voldoet Wolfsbos aan deze norm. Zorgverleners controleren risicovolle medicatie. De inspectie ziet op de toedienlijsten dat zij dubbel paraferen voor risicovolle medicatie. Norm 4.8 De zorgmedewerker parafeert de toegediende of aangereikte medicatie per medicijn en toedientijd op de toedienlijst. Volgens de inspectie voldoet Wolfsbos aan deze norm. De inspectie ziet dat zorgverleners aftekenen voor de toediening van de medicatie. Norm 4.9 Zorgmedewerkers signaleren werking en bijwerking van de toegediende medicatie. De norm is niet getoetst. Norm 4.10 De behandelaar en apotheker verrichten ten minste jaarlijks een medicatiebeoordeling voor alle cliënten. De norm is niet getoetst. Norm 4.11 Medicatie wordt voorgeschreven met behulp van een elektronisch voorschrijfsysteem. Volgens de inspectie voldoet Wolfsbos aan deze norm. Wolfsbos maakt gebruik van een elektronisch voorschrijfsysteem. Pagina 19 van 22

20 Bijlage 1 Methode De inspectie toetst of de zorg wordt gegeven zoals is voorgeschreven in wetten, veldnormen, professionele standaarden en in het veld vastgestelde kwaliteitskaders. Om tot een goed onderbouwd oordeel te komen, gebruikt de inspectie tijdens het bezoek verschillende informatiebronnen. Door de informatie uit deze bronnen te vergelijken en te wegen, beoordeelt de inspectie of de door Wolfsbos geboden zorg voldoet aan relevante wetten, veldnormen, professionele standaarden en in het veld vastgestelde kwaliteitskaders. In de bevindingen beschrijft de inspectie per norm welke informatiebronnen zijn gebruikt om tot dit oordeel te komen en welke methode zij daarvoor gebruikt heeft. Tijdens het bezoek heeft de inspectie de volgende informatiebronnen gebruikt: - Gesprekken met cliënten van verschillende woongroepen - Observaties op verschillende woongroepen - Gesprekken met vijf uitvoerende medewerkers van woongroepen - Gesprek met een behandelaren - Gesprekken met het management(team); - Vier cliëntdossiers - documenten, genoemd in bijlage 2; - een rondgang door Wolfsbos - observatie van een MDO - gesprek lid gebiedsraad en algemene cliëntenraad Inspecteurs beoordelen op de werkvloer of de zorgaanbieder goede zorg verleent. Om een beeld te krijgen van deze locatie starten de inspecteurs met een kort gesprek met de eindverantwoordelijke van die dag of de leidinggevende. Daarnaast vindt een rondleiding door de locatie plaats waardoor de inspecteurs zich een beeld kunnen vormen van de leefsituatie van de cliënten en de werksituatie van de zorgverleners. Daarna zijn de inspecteurs voor een groot deel van de tijd op de afdelingen of in de woningen aanwezig. In verschillende huiskamers observeren de inspecteurs cliënten en zorgverleners. Tijdens de observatie kijken de inspecteurs hoe zorgverleners de cliënten aanspreken en hoe het contact tussen de cliënten en zorgverleners is. Verder kijken de inspecteurs waarom vrijheidsbeperkende maatregelen worden ingezet. Wat valt op en waar hebben de inspecteurs vragen over? De inspecteurs voeren door de dag heen gesprekken met zorgverleners, behandelaren, cliëntvertegenwoordigers en cliëntenraadleden. Ook worden cliëntdossiers en documenten ingezien. Overlegvormen kunnen bijgewoond worden zoals bijvoorbeeld een multidisciplinair overleg of een overdrachtsmoment. Pagina 20 van 22

21 Uitleg observatiemethode SOFI De inspectie maakt gebruik van een gestandaardiseerde methode om cliënten te observeren als extra informatiebron. Deze methode heet SOFI, Short Observational Framework for Inspection. Dit hulpmiddel is ontwikkeld door de Universiteit van Bradford en CQC (de Engelse Inspectie voor de Gezondheidszorg). Krijgt de cliënt overdag activiteiten aangeboden die hij of zij zinvol of leuk vindt? Spreekt de zorgverlener de cliënt aan op een manier die de cliënt plezierig vindt? Hoe de cliënt de zorg ervaart, maakt onderdeel uit van de kwaliteit. Cliënten kunnen vaak moeilijk zelf aangeven wat hun wensen zijn. Hoe kan een inspecteur dan beoordelen of de zorg aansluit bij de wensen van deze cliënt? Met SOFI zitten twee inspecteurs ieder in een huiskamer. Zij observeren hoe zorgverleners reageren op een cliënt, en andersom. Stimuleren de zorgverleners activiteiten voor cliënten? Wordt met de cliënten gepraat, een liedje gezongen, een spelletje gedaan, gewandeld? Hoe is de stemming van cliënten, hoe betrokken zijn zij bij hun omgeving? Na de observatie volgt een gesprek met de zorgverleners waarin situaties die de inspecteurs hebben gezien aan de orde komen. Zo krijgen de inspecteurs een beter beeld hoe de individuele cliënten de zorg ervaren. Wilt u meer weten over SOFI dan kunt u dit lezen op de website van de Universiteit van Bradford. Pagina 21 van 22

22 Bijlage 2 Geraadpleegde documenten - Kwaliteitsplan Samen van waarde NNZC - Jaarplan Wolfsbos 2018: Duurzame, persoonlijke en professionele dienstverlening - Plan van aanpak Samen van waarde! - Verslag overleg voortgang coaching NNCZ, locatie Wolfsbos - Memo interne audit - Memo interne audit mei Overzicht van ZZP s van cliënten van locatie Wolfsbos - Overzicht van fte s van zorgverleners en behandelaars op locatie Wolfsbos - Roosters locatie Wolfsbos - Overzicht van ziekteverzuim en personeelsverloop van locatie Wolfsbos - Analyse rapportage Q Rapportage interne audit Hoogeveen Wolfsbos - Opleidingsmatrix Opleidingsmatrix 2018 Pagina 22 van 22