ADVIES. in het geding tussen: [Verzoekers], wonende te [woonplaats], verzoekers, gemachtigde: mevrouw mr. A.M.T. Wigger

Transcriptie

1 Geschil over verwijdering leerling vanwege zijn niveau. De beslissing is redelijk omdat het besluit dat de leerling niet mocht doubleren in 4 havo zorgvuldig tot stand gekomen is. in het geding tussen: ADVIES [Verzoekers], wonende te [woonplaats], verzoekers, gemachtigde: mevrouw mr. A.M.T. Wigger en [Verweerder], gevestigd te [vestigingsplaats], het bevoegd gezag van [de school] te [vestigingsplaats], verweerder gemachtigde: mevrouw mr. A. Dekkers 1. VERLOOP VAN DE PROCEDURE Op 15 november 2018 hebben verzoekers aan de Commissie een geschil voorgelegd over de beslissing van verweerder van 17 oktober 2018 om [leerling] van [de school] te verwijderen. Verweerder heeft op 4 december 2018 een verweerschrift ingediend. De mondelinge behandeling van het geschil vond plaats op 18 december 2018 te Utrecht. Verzoekers zijn samen met hun dochter ter zitting verschenen en werden bijgestaan door hun gemachtigde. Namens verweerder waren ter zitting aanwezig de [voorzitter College van Bestuur], en [teamleider] havo, bijgestaan door de gemachtigde. Het [samenwerkingsverband] is, met voorafgaande mededeling, niet ter zitting verschenen. Het oordeel van de Commissie is reeds bij brieven van 19 december 2018 aan partijen meegedeeld. 2. DE FEITEN 1. Verzoekers zijn de ouders van [leerling]. [Leerling] is geboren op [geboortedatum] [Leerling] is leerling van [de school] (verder: de school). [Leerling] heeft in juni 2017 het vmbo-t diploma behaald en is vervolgens doorgestroomd naar 4 havo. Op 5 juli 2018 is in de bevorderingsvergadering besloten (vastgelegd in een bericht van 6 juli 2018) dat [leerling] niet bevorderd kan worden naar 5 havo en niet mag doubleren in 4 havo vanwege het doubleerverbod voor leerlingen die van 4 mavo (vmbot) zijn doorgestroomd naar 4 havo / advies d.d. 23 januari 2019 pagina 1 van 6

2 3. Verzoekers hebben een revisieverzoek ingediend en verzocht om [leerling] te laten overgaan naar 5 havo met een taak. Op 10 juli 2018 (nader onderbouwd op 16 juli 2018) is het revisieverzoek afgewezen. 4. Op 12 september 2018 volgt een voornemen tot verwijdering. Verzoekers zijn hierover op 28 september 2018 gehoord waarna het definitieve besluit tot verwijdering op 17 oktober 2018 is genomen. Gelijk met het indienen van het bezwaar bij het bevoegd gezag hebben verzoekers het geschil aan de Commissie voorgelegd. [School1] te [vestigingsplaats] is bereid om [leerling] in te schrijven zodat zij daar in 4 havo kan starten. [School2] was bereid om [leerling] in te schrijven maar er was geen plek meer beschikbaar op de door [leerling] gewenste opleiding. 3. STANDPUNTEN VAN PARTIJEN Standpunt verzoekers 1. Verweerder heeft onvoldoende zorgvuldig onderzoek gedaan naar de betrokken belangen van [leerling] en heeft die belangen onvoldoende afgewogen. 2. Verweerder heeft ten onrechte geen gebruik gemaakt van de mogelijkheid die het bevorderingsreglement biedt om in voorkomende gevallen af te wijken van het besluit van de bevorderingsvergadering. Verweerder had rekening moeten houden met de persoonlijke omstandigheden (ernstig zieke vader) door [leerling] voorwaardelijk, al dan niet met taak, te bevorderen naar 5 havo. 3. Andere leerlingen met vergelijkbare tekorten, waaronder ook een leerling die van het vmbo was doorgestroomd naar de havo zijn wel bevorderd naar 5 havo, zodat sprake is van willekeur. 4. Het verwijderingsbesluit is onredelijke en inconsistent omdat verweerder een andere school heeft gevonden om 4 havo over te doen: dat had dan ook op [de school] gekund. Verzoekers noch [leerling] wisten van het bestaan van een doubleerverbod. 5. Het hanteren van een doubleerverbod is in strijd met de zorgplicht. Als het doubleerverbod niet in het schoolplan is opgenomen mag het niet als uitgangspunt van het bevorderingsbeleid worden gehanteerd. Voorts is het hanteren van een dergelijk verbod in strijd met de heersende opvatting in het onderwijsveld (gelijk aan de eerder geldende landelijke code) en toekomstige wetgeving, dat dezelfde doubleernormen gehanteerd moeten worden voor leerlingen afkomstig van het vmbo als voor leerlingen afkomstig van 3 havo. 6. Verweerder weegt niet mee dat de verwijdering tot gevolg heeft dat [leerling] onderwijs wordt onthouden en zij zonder school thuis kwam te zitten. Dat verdraagt zich niet met de plicht van verweerder om zorg te dragen voor het bewaken van een onafgebroken ontwikkelingsproces (artikel 2 lid 2 WVO). Verweerder had daarom niet tot verwijdering mogen overgaan / advies d.d. 23 januari 2019 pagina 2 van 6

3 7. De Inspectie heeft geoordeeld dat de school het predicaat zeer zwakke school krijgt. Dat geeft eens te meer aan dat [leerling] extra begeleiding had moeten krijgen. 8. Als verweerder vond dat een mbo-opleiding het beste zou zijn voor [leerling] had hij dat eerder kenbaar moeten maken omdat de inschrijving voor het mbo in beginsel voor 1 april moet gebeuren. De school die bereid is om [leerling] in te schrijven is niet passend omdat de buurt waarin de school staat, niet goed bekend staat. 9. [Leerling] geeft ter zitting desgevraagd aan dat zij graag alsnog naar 5 havo wil worden bevorderd maar als dat niet mogelijk is, dat zij 4 havo wil overdoen. Zij beseft dat zij harder had moeten werken en vindt dat zij, door uiteindelijk vier tekorten te hebben opgehaald, heeft aangetoond dat wel te kunnen. [Leerling] volgt geen onderwijs op afstand; dat was wel de bedoeling maar daar is niets van gekomen. Verzoekers begrijpen dat ten tijde van de zitting een plaatsing in 5 havo niet reëel is maar willen dit verzoek desondanks toch ter beoordeling aan de Commissie voorleggen. Standpunt verweerder 1. [Leerling] was al een twijfelgeval op het moment van doorstromen naar 4 havo. Er is regelmatig gesproken met [leerling] en haar ouders, er is ingezet op intensieve leerlingbegeleiding, zo kreeg zij individuele coaching en hebben er regelmatig mentorgesprekken plaatsgevonden. Ook is bijles aangeboden. [Leerling] heeft niet of nauwelijks gebruik gemaakt van deze ondersteuning. Verzoekers erkenden ook dat [leerling] zich te weinig inzette. 2. De resultaten aan het eind van het jaar waren zodanig dat geen sprake kon zijn van bevordering naar 5 havo; ook mocht zij niet doubleren in 4 havo. De meerderheid van de docenten stond achter dit besluit en zien geen reëel perspectief op het halen van een havodiploma door [leerling]. Er heeft geen revisie plaatsgevonden omdat verzoekers geen nieuwe argumenten hadden aangedragen, de thuissituatie was ook al in 4 vmbo-t bekend. 3. Omdat inschrijving bij een andere school dan wel bij een mbo-instelling uitbleef na de zomervakantie, heeft verweerder besloten om tot verwijdering over te gaan. Dit na eerst een mbo-instelling bereid te hebben gevonden om [leerling] in te schrijven. Omdat [leerling] zich daar niet inschreef en om tegemoet te komen aan de bezwaren van verzoekers is op zoek gegaan naar een andere vo-school. Deze school, een excellente school, was bereid om [leerling] in 4 havo op te nemen. 4. Verweerder bestrijdt dat een doubleerverbod opgenomen dient te zijn in het schoolplan. Verzoekers miskennen de vrijheid die de school heeft om een doubleerverbod te hanteren, hetgeen ook wordt bevestigd door de Inspectie en Leerplicht. De landelijke toetsingscode geldt niet meer en het wetsvoorstel is (nog) niet aangenomen. Het doubleerverbod is besproken bij de overgang naar de havo en te vinden in het bevorderingsreglement en op de website. 5. Het behoort juist tot de zorgplicht van de school om oog te hebben voor het ontwikkelingsproces van de leerling en daarom leerlingen te behoeden om zonder perspectief te blijven zitten in 4 havo / advies d.d. 23 januari 2019 pagina 3 van 6

4 6. Het bevorderingsreglement kent de mogelijkheid om af te wijken van het doubleerverbod, als de omstandigheden van het geval daartoe aanleiding geven. Dat is bij [leerling] niet het geval. Verweerder gaat daarbij uit van het oordeel van de deskundige docenten die [leerling] het hele jaar hebben les gegeven. Bovendien is dit ook niet de gewenste uitkomst voor [leerling] en haar ouders omdat het leeftijdsverschil tussen [leerling] en de klasgenoten te groot wordt. 7. Een voorwaardelijke bevordering (al dan niet met taak) naar het hoogste leerjaar is wettelijk niet mogelijk. De andere leerlingen die wel zijn bevorderd hebben, in tegenstelling tot [leerling], wel perspectief op het behalen van een diploma, bijvoorbeeld door beter te scoren op inzichtvragen. Er is dus zeker geen sprake van een willekeurige beslissing maar juist van een weloverwogen besluit. Met uitzondering van de docent Nederlands zag niemand perspectief voor [leerling] op het behalen van een havodiploma. 8. Gedurende de periode dat [leerling] nog niet elders is ingeschreven, biedt de school haar onderwijs op afstand aan op het niveau van 4 havo. 4. OVERWEGINGEN VAN DE COMMISSIE Bevoegdheid en ontvankelijkheid Op grond van artikel 27c lid 2 sub b van de Wet op het voortgezet onderwijs (WVO) kunnen aan de Commissie geschillen worden voorgelegd die verband houden met de verwijdering van een leerling. Het geschil heeft hierop betrekking. In zoverre is de Commissie bevoegd. Het behoort echter niet tot de bevoegdheid van de Commissie te oordelen over de vraag of [leerling] al dan niet voorwaardelijk had moeten worden bevorderd naar 5 havo. De hierover ingenomen stellingen door partijen zullen dan ook niet worden behandeld. Nu verder het verzoek tijdig, dat wil zeggen binnen zes weken nadat het besluit tot verwijdering is genomen, is ingediend, is het verzoek ontvankelijk. Beoordeling van de verwijderingsbeslissing [Leerling] is, tot aan haar 18e verjaardag op 10 februari 2019, aan te merken als een leerling waarop de Leerplichtwet 1969 van toepassing is. [Leerling] is echter niet meer leerplichtig (artikel 3 eerste lid onder b juncto artikel 4 Leerplichtwet bepaalt dat een jongere die de leeftijd van 16 jaar heeft bereikt geen plicht meer heeft om bij een school ingeschreven te staan). Wel is zij tot de dag waarop zij 18 jaar wordt nog kwalificatieplichtig (een vmbo-tl diploma is geen startkwalificatie). Daarom dient zij een volledig onderwijsprogramma te volgen. Hoewel er daarna geen kwalificatieplicht meer geldt, werken scholen en gemeenten samen om jongeren tussen de 18 en 23 jaar met een RMC-medewerker (regionale meld- en coördinatiefunctie) toch aan een diploma te helpen om de kansen op de arbeidsmarkt te vergroten, door te zoeken naar een passende opleiding of een combinatie van school en werk / advies d.d. 23 januari 2019 pagina 4 van 6

5 Doordat de Leerplichtwet ten tijde van het nemen van het besluit tot verwijdering van toepassing was op [leerling], kon verweerder pas tot verwijdering overgaan indien er een andere passende school bereid is gevonden om [leerling] toe te laten. Aan dit vereiste is voldaan. Nadat er in eerste instantie een mbo-instelling bereid was gevonden, heeft verweerder, toen bleek dat [leerling] en haar ouders het mbo niet wilden, een andere school voor voortgezet onderwijs gevonden waar [leerling] 4 havo mocht overdoen. Eveneens is voldaan aan het vereiste om de ouders te horen en met de Inspectie te overleggen (artikel 14 Inrichtingsbesluit WVO) en heeft verweerder onderwijs op afstand aangeboden op niveau van 4 havo. Verweerder heeft daarmee voldaan aan de formele vereisten die bij verwijdering gelden. [Leerling] moet de school verlaten, omdat zij niet in staat zou zijn om het succes een havodiploma te behalen. Het betreft derhalve een verwijdering vanwege het niveau van de leerling. Aan het besluit om [leerling] te verwijderen liggen de regels van het bevorderingsreglement ten grondslag. Dit reglement bevat een doubleerverbod inhoudende dat leerlingen die van 4 mavo naar 4 havo zijn doorgestroomd, niet in 4 havo mogen doubleren. De achterliggende gedachte achter dit doubleerverbod is dat de school het niet in het belang van een leerling vindt om voor een derde maal in een vierde klas te zitten. Op het doubleerverbod is een uitzondering mogelijk, in voorkomende gevallen kan de schoolleiding/rector afwijken van het besluit van de bevorderingsvergadering. Het bevorderingsreglement is een beleidsinstrument dat de school mag hanteren. Dat zou slechts anders zijn indien het bevorderingsbeleid apert onredelijk is en/of de daarin opgenomen regels niet juist zijn toegepast. Daarvan is de Commissie niet gebleken. De stelling die verzoekers opwerpen, te weten dat deze regels in het schoolplan opgenomen moeten worden, doet daaraan niet af. De Commissie volgt verzoekers evenmin in hun standpunt dat een dergelijk verbod in strijd is met de heersende opvatting in het onderwijsveld, dat het een maatschappelijk opgave van een school is om een leerling meer kansen te bieden. Nog afgezien van het feit dat er op dit moment geen wettelijke bepalingen zijn voor de doorstroom van mavo naar havo - hoewel een wetsvoorstel daartoe bij de Raad van State ligt en een school de vrijheid heeft om al dan niet een doubleerverbod te hanteren, voorziet het bevorderingsreglement van de school in de mogelijkheid om daarvan af te wijken. Deze gronden van verzoekers treffen daarom geen doel. Vaststaat dat de bevorderingsvergadering heeft geoordeeld dat er voor [leerling] geen perspectief bestond op het behalen van een havodiploma. Voorts is gebleken dat de school bij de overgang van mavo naar havo daarover al twijfel had, maar [leerling], mede vanwege de persoonlijke omstandigheden, een ernstig zieke vader, het voordeel van de twijfel heeft gegeven. Daarnaast is in 4 havo extra begeleiding ingezet. Ter zitting is duidelijk geworden dat, ook al heeft er geen formele revisievergadering plaatsgevonden, de school een belangenafweging heeft gemaakt door te beoordelen of er bijzondere, persoonlijke, omstandigheden waren die noopten tot afwijking van het doubleerverbod. De school heeft geconstateerd dat die belangen er niet waren en dat er daarom geen reden was om de uitzonderingsregel toe te passen / advies d.d. 23 januari 2019 pagina 5 van 6

6 Het is voorts niet in het belang van een leerling om voor de derde keer in een vierde klas te zitten. Dit zou overigens ook gezien haar leeftijd niet meer passend voor haar zijn en daarmee niet in haar belang. Verzoekers hebben als belang voor [leerling] aangevoerd dat haar vader ernstig ziek is en dat het, mede daardoor, voor [leerling] belangrijk was dat zij in dezelfde klas als haar vriendinnen kon blijven. De school was bekend met de ziekte van vader en heeft, mede daardoor, ingezet op intensieve leerlingbegeleiding en regelmatige individuele gesprekken tussen [leerling] en de mentor. Dat van een school die het predicaat van een zwakke school heeft gekregen, een zwaardere begeleiding ten aanzien van een individuele leerling wordt verwacht, kan de Commissie niet volgen. Een dergelijk predicaat is het gevolg van een samenspel van factoren en impliceert geen verhoogde zorgplicht in een individueel geval. Vervolgens heeft de school de inschatting dat [leerling] geen perspectief heeft op het behalen van een havodiploma laten prevaleren. Dit oordeel van de docentenvergadering is naast de door [leerling] behaalde cijfers ook gebaseerd op het gegeven dat zij laag scoort op inzichtvragen. Daarin wijkt zij af van andere leerlingen, die wel tot havo 5 zijn toegelaten en is haar situatie niet vergelijkbaar. De Commissie acht het hebben van onvoldoende perspectief op het behalen van een havodiploma op zichzelf een valide argument voor de school om de hardheidsclausule niet toe te passen. Daarmee is het besluit dat [leerling] niet mocht doubleren in 4 havo zorgvuldig tot stand gekomen. Verweerder heeft gelet daarop [leerling], nadat aan de formele eisen was voldaan en voor haar een andere school was gevonden, in redelijkheid van school mogen verwijderen. De Commissie zal daarom het verzoek ongegrond verklaren. 5. OORDEEL Op grond van bovenstaande overwegingen oordeelt de Commissie het verzoek ongegrond. Aldus gedaan te Utrecht op 23 januari 2019 door mr. drs. P.H.A. van Geel, voorzitter, drs. A.H.T. Gieling en drs. M.H.W.C. Voeten, leden, in aanwezigheid van mr. R.M. de Bekker, secretaris. mr. drs. P.H.A. van Geel voorzitter mr. R.M. de Bekker secretaris / advies d.d. 23 januari 2019 pagina 6 van 6