Arbeidsmarktgegevens Regio Amsterdam, Diemen & Amstelveen. SIGRA facts & figures 2016 CAFE NOL NOORD-HOLLAND NOORD ZAANSTREEK-WATERLAND

Transcriptie

1 SIGRA facts & figures 216 CAFE NOL TEXEL DEN-HELDER NOORD-HOLLAND NOORD HOORN ALKMAAR ZAANSTREEK-WATERLAND AMSTERDAM AMSTERDAM, DIEMEN EN AMSTELVEEN Arbeidsmarktgegevens Regio, Diemen & Amstelveen 1

2 Inleiding In deze SIGRA Facts & Figures nemen we je op hoofdlijnen mee door de regionale arbeidsmarkt van de sector Zorg en Welzijn. De cijfers en grafieken kunnen gebruikt worden voor eigen beleidsstukken. Tegelijk met deze uitgave verschijnt online het bijhorende SIGRA arbeidsmarktrapport 216, waarin je meer leest over bijhorende ontwikkelingen. Naast deze editie over, Diemen & Amstelveen (hierna: ), zijn er ook edities voor Noord-Holland Noord en Zaanstreek-Waterland beschikbaar. Kijk voor het rapport en de andere edities op Inhoud van deze facts & figures: Colofon SIGRA 216. Publicatie uit dit werk is toegestaan, mits de bron wordt vermeld. SIGRA is een samenwerkingsverband van 9 organisaties (met samen 1. medewerkers) in zorg en welzijn in Groot-, Zaanstreek Waterland en Noord-Holland Noord. 1. Kenmerken Zorg en Welzijn 4 2. Demografie en zorgvraag 5 3. Tot nu: werkgelegenheidsverlies in bijna alle branches 6 4. De vraag naar personeel neemt weer toe 7 5. Terwijl uitstroom door pensioen nu echt gaat spelen 8 6. En de instroom aan onderwijs ook terugloopt 8 7. Regionale kengetallen per branche 1 Bronnen Demografie: Planbureau voor de Leefomgeving (PEARL) / Regionale bevolkingsprognose Kiwi Werkgelegenheid en kengetallen: Landelijk onderzoeksprogramma Arbeidsmarkt Zorg en Welzijn (AZW) Onderwijs: DUO / hbo-raad Pensionering: Arbeid in Zorg en Welzijn, Jeugdzorg & Kinderopvang 215, integrerend rapport / PFZW arbeidsmonitor Verzuimcijfers: Jaarverslagen zorg 3

3 1. Kenmerken Zorg en Welzijn 2. : demografie en zorgvraag Werkgelegenheid per branche in aantal werknemers (214) 8% Kinderopvang (5.16) 38% Overige zorg (7.7) Huisartsenzorg en Gezondheidscentra (1.59) Jeugdzorg (1.59) Welzijn en Maatschappelijke Dienstverlening (7.42) Gehandicaptenzorg (2.2) 6% 1 23% 8% 7% 6% 13% Eenpersoonshuishoudens > 2 jaar: 215 versus jaar: 215 versus jaar e.o: 215 versus % 55% 2,6% 2,8% 66,9% 63,8% 12,5% 15,3% Verpleging, Verzorging, Thuiszorg (1.9) 11,8% 37% 22,7% 21,3% 59,9% 56,9% 17,8% 21,8% Bron: AZW / PBL % 11% Ook relatief meer GGZ en Welzijn & Maatschappelijke Dienstverlening Niet-westerse allochtonen Geestelijke Gezondheidszorg (4.4) 3% Veel werk in ziekenhuizen en UMC's Ziekenhuizen (24.92) Grote inkomende pendel 17% Meer hoger opgeleid zorgpersoneel mensen overlijden. 215: groeit gemiddeld met 34 personen per dag. Verwacht wordt dat deze groei (+ 1%) doorzet. Met name Noord en Oost zullen hard groeien (>2%). De laatste jaren bleven gezinnen langer wonen in, inmiddels is hun vertrek weer toegenomen. Zij vertrekken met name richting Amstelveen, Haarlem en Zaanstad. 3 baby's worden er ongeveer per dag geboren. (52,8% zorgverleners woont buiten ) se thema s Kenmerken zorg- en welzijnspersoneel: versus (214) 4 Deeltijdfactor,8,72 e leeftijd Aandeel % 21% Aandeel 35-34% 3 Aandeel vrouwen 76% 84% Aandeel allochtonen 35% 15% Concentratie ziekenhuiszorg: In combinatie met veilig en eerder naar huis : aandacht voor overdracht naar huis of eerste lijn. Kraamzorg, kinderopvang en jeugdhulp: In tegenstelling tot de landelijke trend neemt het aantal geboorten en jongeren toe. Zelfredzaamheid, eenzaamheid en aanboren netwerk: 9% van de mers is matig tot sterk sociaal uitgesloten, 16% enigszins (Landelijk: respectievelijk 5% en 1%). Pendel & stijgende woonlasten Nu de zorg vaker in de buurt wordt georganiseerd is de verwachting dat ook professionals vaker zullen gaan werken waar zij wonen (buiten de stad). De stijgende woonlasten maakt minder aantrekkelijk voor zorgprofessionals om te wonen. 5

4 3. tot nu: werkgelegenheidsverlies in bijna alle branches 4. De vraag naar personeel neemt weer toe Ontwikkeling werkgelegenheid, in aantal werknemers Bron: AZW Werkgelegenheid tot en met 219: scenario s Bron: AZW Hoog scenario Laag scenario Omdat prognoses met veel onzekerheid zijn omgeven, rekenen de onderzoekers met twee scenario s, die samen een bandbreedte geven waarbinnen de toekomst zich zal gaan afspelen. In het hoge scenario neemt de werkgelegenheid in de sector sinds dit jaar weer toe, in het lage scenario trekt deze wat later weer aan. Meer over de scenario s lees je tevens in het online rapport Welzijn & MD Jeugdzorg Ziekenhuizen GGZ VVT Gehandicaptenzorg Huisartsenzorg en GZC Overige zorg Kinderopvang Werkzaam per kwalificatie verwachte tekorten / overschotten 219 Groot overschot Overschot Licht overschot Licht tekort Tekort Groot tekort Zorghulp Helpende Verzorgende Mbo-verpleegkundige Hbo-verpleegkundige V&V-functies Niveau Veel banen zijn wegbezuinigd. De vraag (met name niveau 2) lijkt er wel te zijn, maar middelen zijn nog beperkt. Met het huidige inkoopbeleid wordt overschot verwacht, al is discussie gaande over de rol van niveau 2 in preventie. PW-3 & MMZ Behoefte mix V&V en sociale vaardigheden: nieuwe opleiding Verzorgende-IG / MMZ MMZ-4 PW-4 Kinderopvang: na lange periode van krimp neemt vraag weer toe, terwijl instroom onderwijs afgenomen is. Pedagogiek CMV & MWD SPH Sociaalagogische functies Nu al tekort: wijkverpleegkundigen, SEH- en IC-verpleegkundigen. Daarnaast vraag naar praktijk-ondersteuners / praktijkverpleegkundigen GGZ, ziekenhuizen en V&V: stijgende vraag hoger opgeleid personeel. Tot 217 / 218 numerus fixus. 31% Verpleging & verzorging 2% Sociaal-agogisch 49% Overige 6 7

5 5. Uitstroom door pensioen gaat nu echt spelen Indicatie pensioneringen Zorg & Welzijn Organisaties op slot Organisaties vergrijzen, dit effect werd versterkt doordat een deel van het banenverlies opgevangen werd door het niet verlengen van tijdelijke contracten (vaak jonger personeel) Betreft schatting o.b.v. regionale doorvertaling AZW, getoetst aan gegevens van PFZW Laag Verdere stijging gemiddelde pensioenleeftijd naar 65,5 jaar Hoog e pensioenleeftijd blijft 63,5 jaar Instroom onderwijs loopt terug Instroom per opleiding in aantallen De gemiddelde pensioenleeftijd in de sector nam sterk toe. Van nog geen 61 jaar in 27 naar 63,5 jaar in 214. De combinatie van deze stijging en grotere cohorten ouderen zorgde voor een schommeling van het aantal pensioengangers tot en met vorig jaar. Vanaf nu gaat het aantal echter fors oplopen. Hoe sterk, is afhankelijk van een verdere stijging van de pensioenleeftijd Verpleegkunde hbo (6) Bachelor SJD (6) SPH (6) CMV (6) MWD (6) Verpleegkundige mbo (4) MMZ + Pedagogisch werk (4) MMZ + Pedagogisch werk (3) Verzorgende (3) Helpende Zorg en Welzijn (2) Zorghulp (1) Praktijkondersteuner SOM 2jr Praktijkondersteuner SOM 1jr Praktijkondersteuner GGZ Doktersassistent (4) Apothekersassistent (4) Bron: DUO en Inholland Academy. 21 en 211 gecorrigeerd op defusie ROC s. Leeg = gegevens onbekend Met uitzondering van 213 schommelt de instroom aan de hbo zorg- en welzijnsopleidingen. Het afgelopen studiejaar lag deze onder het niveau van de jaren ervoor. Lees in het online rapport onder meer over: tekort opleidingsplaatsen & terugloop BBL Verpleegkunde hbo (6) Bachelor SJD (6) SPH (6) CMV (6) MWD (6) Verpleegkundige mbo (4) MMZ + Pedagogisch werk (4) MMZ + Pedagogisch werk (3) Verzorgende (3) Helpende Zorg en Welzijn (2) Zorghulp (1) Praktijkondersteuner SOM 2jr Praktijkondersteuner SOM 1jr Praktijkondersteuner GGZ Doktersassistent (4) Apothekersassistent (4) De instroom aan de ROC s loopt terug. Een stijging in de instroom aan niveau 2 zorgde dat de totale instroom afgelopen studiejaar ineens weer wat steeg.

6 7. Regionale kengetallen per branche Waar hoger scoort dan is paars gemarkeerd. Deeltijdfactor 214 Ziekenhuizen,82,78 GGZ,86,82 Gehandicaptenzorg,86,72 VVT,77,65 Huisartsenzorg & gezondheidscentra,78,69 Overige Zorg,8,74 Welzijn & MD,8,74 Jeugdzorg,91,84 Kinderopvang,71,65 Zorg & Welzijn 214,8,72 Nettoverloop in % Ziekenhuizen 4,1 3,3 GGZ 6, 4,1 Gehandicaptenzorg 4,1 3,3 VVT 5,3 4,4 Huisartsenzorg & gezondheidscentra 3,5 4,1 Overige Zorg 7,1 6,4 Welzijn & MD 8,3 7,4 Jeugdzorg 5,9 4,2 Kinderopvang 1,6 5,4 Zorg & Welzijn gemiddeld ,5 4,3 Het nettoverloop betreft het aandeel werknemers dat uitstroomt uit de sector. e over 3 jaar (21-212). Aandeel jongeren en ouderen in organisatie jonger dan 35 ouder dan 55 jonger dan 35 Ziekenhuizen 33,4 19,6 3,1 2,3 GGZ 36,2 2,1 3,5 22,6 Gehandicaptenzorg 32,6 21,2 36,4 18,3 VVT 26,3 26,8 25,4 24,8 Huisartsenzorg & gezondheidscentra 35,2 19,6 28,6 18,3 Overige Zorg 32, ,2 17,2 Welzijn & MD 29,9 19,8 29,9 22,3 Jeugdzorg 36,1 17,4 34,6 17 Kinderopvang 57,6 7,4 54,2 8,7 Zorg & Welzijn ,4 2,1 31,2 2,6 ouder dan 55 Verzuim verzuim in 214 verzuim in 212 verzuim in 214 Ziekenhuizen 4,2 % 4,3 % 4,2 % 4,3 % VVT 6,5 % 5,4 % 5,6 % 5,8 % Gehandicaptenzorg 4,8 % 4,7 % 5, % 5,4 % GGZ 6,2 % 5,5 % 4,8 % 4,9 % Jeugdzorg 5, % 4,6 % 5,3 % 5,3 % WMD 5,4 % 6,8 % 4,9 % 5,6 % verzuim in 212 Bron: jaarverslagen zorg (212 t/m 214), analyse SIGRA. e ziekenhuizen, jeugdzorg en WMD is berekend obv gehele SIGRA regio. Landelijke cijfers: Arbeid in Zorg en Welzijn. 1 11

7 Opgave voor zorg- en welzijnswerkgevers: Zorgvraag neemt toe en wordt complexer Tijd voor training, scholing en verandering Ruimte voor eigen regie en informele zorg Medewerkers met pensioen Instroom onderwijs loopt terug Samenwerken CAFE NOL Daarom: Zoals: O m tafel voor oplossingen korte termijn Slimmer organiseren Anticiperen op lange termijn Samen de regionale opleidingsplannen bijstellen Uitwisselen stages, personeel en delen vacatures Strategische Personeelsplanning (SPP), werving & imago, vitaliteitsbeleid Lees meer in het online rapport!