Arbeidsmarktverkenning zorg en welzijn Editie Achterhoek

Transcriptie

1 Arbeidsmarktverkenning zorg en welzijn 2015 Editie Achterhoek

2 Trends in zorg en welzijn Samen verantwoordelijk Rijksoverheid (Wlz), gemeenten (nieuwe Wmo) en zorgverzekeraars (Zvw) zijn sinds 2015 samen verantwoordelijk voor de langdurige zorg. Zo lang mogelijk thuis wonen Mensen met een zorgvraag wonen zo lang mogelijk thuis, degenen die wél worden opgenomen hebben een zwaardere zorgbehoefte. Burgers dragen meer kosten zelf Het ondersteunen van het welzijn van cliënten wordt belangrijker. De kosten worden in toenemende mate gedragen door burgers zelf. Inzet technologie Inzet van ondersteunende technologie zoals zorg op afstand, beeldschermzorg en domotica wordt gemeengoed in zowel de care als cure. Schaalvergroting en decentralisatie In de curatieve zorg is, naast schaalvergroting en concentratie, ook sprake van decentralisatie van een deel van de onderzoeks- en behandelfaciliteiten. Kleinschalige woonvormen GHZ Cliënten in de gehandicaptenzorg hebben vaker een langere levensverwachting en meervoudige zorgvraag. Het aantal kleinschalige woonvormen neemt toe.

3 Krimp in VVT De krimp in de VVT-sector zal tot 2017 doorzetten. Met name de lagere functies verdwijnen. Ambulante zorg en ondersteuning groeit, net als de eerste- en anderhalvelijnszorg. Andere competenties personeel Van medewerkers worden hogere opleidingsniveaus en andere competenties gevraagd; van breed inzetbaar tot juist gespecialiseerde kennis en expertise. Hoog opgeleide verpleegkundigen De behoefte aan hoog opgeleide verpleegkundigen stijgt. Het aanbod is waarschijnlijk onvoldoende, waardoor tekorten worden verwacht. Druk op mantelzorgers en vrijwilligers Bezuinigingen op laagcomplexe zorg (niveau 1 en 2) vergroten de druk op mantelzorgers en vrijwilligers en leiden tot een groei van de particuliere markt. Regionale afspraken Er komt meer ruimte om op regionaal niveau maatwerkafspraken te maken over thema s rond werkgelegenheid en aansluiting onderwijsarbeidsmarkt (triple helix). Compensatie personele krimp Een deel van de personele krimp in de sector wordt gecompenseerd door gemeenten die zorgmedewerkers in dienst nemen, de groei van het aantal ZZP-ers en het outsourcen van ondersteunende diensten.

4 Werkgelegenheid in de regio Sectoren met de meeste banen zorg en welzijn zakelijke diensten industrie detailhandel 62% van de banen in de regio Werkloosheid Omvang en ontwikkeling aantal banen in 2015 Het aantal personen dat beschikbaar is op de arbeidsmarkt krimpt licht. Er is sprake van economisch herstel, maar dit blijft achter vergeleken met elders in het land. De werkgelegenheidsontwikkeling staat dus nog onder druk. De afgelopen jaren zijn er veel banen verloren gegaan in de justitiële (jeugd)zorg. Zorg en welzijn is vergeleken met landelijk een relatief grote krimpsector, net als de industrie. Het WW-percentage ligt medio 2015 met 4,8% iets hoger dan het landelijk gemiddelde van 4,6%.

5 Aandeel werkvelden regio t.o.v. landelijk in % landelijk gemiddelde Ziekenhuizen VVT GGZ WMD Jeugdzorg Gehandicaptenzorg Kinderopvang Verdeling functiegroepen 12% Helpende en zorghulp (NLQF 1 en 2) 1% Sociaal cultureel werk (NLQF 4) 2% Sociaal dienstverlener (NLQF 4) 15% Med. maatsch. zorg (NLQF 3 en 4) 4% Culturele en maatsch. vorm. (NLQF 6) 12% Pedagogiek (NLQF 6) 34% Verpleegkundige (NLQF 4 en 6) 14% Maatsch. werk en dienstverlening (NLQF 6) 22% Pedagogisch werker (NLQF 3 en 4) 39% Verzorgende (NLQF 3) 45% Sociaal pedagogisch hulpverlener (NLQF 6) v&v functies overige functies sociaalmaatsch. functies

6 Ontwikkelingen werkgelegenheid Verandering werkgelegenheid Aandachtspunten Ziekenhuizen GGZ VVT Gehandicaptenzorg Duidelijkheid over de (on)mogelijkheden in de sector helpt werkenden bij het maken van een keuze voor (ander) werk. WMD Jeugdzorg Kinderopvang Overige zorg Opleidingen waarvan de instroom is afgenomen maar waar op termijn weer vraag naar is verdienen extra aandacht Verandering totaal aantal banen Ontschotting en ketenvorming maken het extra van belang dat relevante partijen op regionaal niveau kiezen voor een integrale aanpak, afstemming en samenwerking op het gebied van personeelsvoorziening en arbeidsmarktbeleid. Ontwikkeling werkgelegenheid naar kwalificatie Top drie stijgers Verpleegkundige (NLQF 6) 4,3% Pedagogisch werker (NLQF 4) 3,1% Medewerker maatschappelijke zorg (NLQF 3) 2,9% Top drie dalers Pedagogisch medewerker (NLQF 3) - 8,5 % Helpende Zorg en WJK (NLQF 2) - 6,2 % Sociaal Cultureel Werker (NLQF 4) - 5,5 % Gemiddelde jaarlijkse stijging in % van het totaal

7 Vacatures zorg en welzijn Vacatures Het aantal door het UWV geregistreerde vacatures lag medio 2015 zo n 39% hoger dan een jaar eerder. Grootste stijger was overige diensten, gevolgd door zorg en welzijn en onderwijs. Het aantal vacatures in zorg en welzijn in Oost- Nederland loopt weer op, wat blijkt uit onderstaand overzicht van ZorgSelect. Vacatures ZorgSelect per functie vacatures vacatures vacatures Verpleegkundige (NLQF 4 en 5) Verzorgende (IG) (NLQF 3) Begeleider/Groepsleider (NLQF 3 t/m 6) Administratief/Secretarieel/ Automatisering Paramedische functies Management en Directie Facilitaire functies Arts en Arts in opleiding Verzorgende (NLQF 1 en 2) P&O /Communicatie/ Informatie Sociaal/ Maatschappelijk

8 Duurzame inzetbaarheid Kenmerken medewerkers Aandeel vrouwen Aandeel allochtonen Gemiddelde leeftijd Aandeel -35 jaar Aandeel 55+ jaar Gemiddelde deeltijdfactor Aandeel ZZP Aandeel mantelzorger 87,6% 7,5% 43 27,0% 21,3% 0,67 4,9% 29,7% De veranderingen raken inzetbaarheid van medewerkers De groeiende zorgbehoefte en de beperking van de budgettaire ruimte om daarin te voorzien, kan leiden tot een hogere werklast bij medewerkers. Het aandeel oudere medewerkers groeit Een aanzienlijk deel van de groeiende generatie oudere medewerkers zoekt zekerheid en heeft moeite met het tempo van de veranderingen. Combinate werk-privé wordt belangrijker Er is een groeiende groep medewerkers voor wie carrière en inkomen van minder belang wordt dan zelfontplooiing en afwisseling. Werk en vrije tijd gaan voor medewerkers meer door elkaar lopen. Gezond ondernemen behoeft gezonde medewerkers Werkdruk, onzekerheid en stress kunnen tot hogere uitvalrisico s leiden. Leefstijl en voedingsgewoonten krijgen steeds meer aandacht.

9 Gemiddelde verzuimduur in % Verzuimpercentage Oost-Nederland 2,5 2,0 Nederland Oost-Nederland 6,5 6,0 5,5 VVT GHZ 1,5 5,0 1,0 4,5 4,0 GGZ ZKH 0,5 3,5 0, dagen 3, Leeftijdsopbouw medewerkers Mobiliteit Verlaat arbeidsmarkt Verlaat sector (uitkering + andere sector) Keert terug in zorg en welzijn medewerkers % 26% 68% medewerkers 10% 48% 42%

10 Kwalificeren voor zorg en welzijn Instroomcijfers opleidingen Oost-Nederland Helpende/ Zorghulp (NLQF 1 en 2) Verzorgende + (IG) (NLQF 3) Verpleegkundige (NLQF 4) Verpleegkundige (NLQF 6) Maatsch. werk & dienstv. (NLQF6) Medewerker maatsch. zorg (NLQF 3 en 4) 2015 Studierendement Oost-Nederland Aantal studenten dat diploma behaalt 60% 55% Regionaal > Landelijk > Sectorrendement Oost-Nederland Aantal studenten dat met het diploma aan het werk is Regionaal > 73% Landelijk > 62% Nieuwe curricula Middels vernieuwing van de kwalificatiedossiers en curricula wordt ingespeeld op veranderende eisen die aan toekomstige professionals worden gesteld. Toegepast onderzoek, kennisontwikkeling en kenniscirculatie via lectoraten leveren hier een bijdrage aan. Beroepsopleidingen hebben niet alleen een opdracht op het vlak van opleiding, maar ook op het vlak van persoonsvorming ( Bildung ), waar het gaat om noodzakelijke beroepscompetenties.

11 Colofon Deze arbeidsmarktverkenning is een uitgave van WGV Zorg en Welzijn. Edities De verkenning is uitgebracht in 4 edities: Twente Achterhoek IJssel-Vecht Stedendriehoek & Noordwest-Veluwe Alle edities zijn online te bekijken via Verklaring cijfers De cijfers in elke editie hebben betrekking op de betreffende regio, tenzij dit anders is aangegeven met Oost-Nederland. Hiermee wordt het hele werkgebied van WGV Zorg en Welzijn bedoeld. Gehanteerde bronnen RegioPlus - Regioportret Arbeidsmarkt zorg en welzijn UWV - Regio in Beeld 2105 UWV - Arbeidsmarktprognose Vernet Viewer 2015 Pensioenfonds Zorg en Welzijn - Arbeidsmonitor Werk&Mantelzorg - onderzoeken WGV Zorg en Welzijn WGV Zorg en Welzijn - eigen bronnen

12 WGV Zorg en Welzijn WGV Zorg en Welzijn is opgericht door regionale zorg- en welzijnsinstellingen. De vereniging richt zich op personeelsvoorziening en arbeidsmarktbeleid van de sector. WGV Zorg en Welzijn rekent Twente, Achterhoek, IJssel-Vecht en Stedendriehoek & Noordwest-Veluwe tot haar werkgebied. Altijd op de hoogte blijven? volg Volg of word lid van groep WGV Zorg en Welzijn Ontvang het BestuurdersMagazine wgvzorgenwelzijn.nl/bestuurdersmagazine Zutphenseweg AH Deventer Tel: