INDUSTRIËLE CICHOREI. Overzicht van het onderzoek Wetenschappelijk verslag

Transcriptie

1 JAARVERSLAG CICHOREI

2

3 INDUSTRIËLE CICHOREI D. WITTOUCK K. BOONE S. DEBOSSCHERE C. DEMEESTER A. VANDAELE J. VANDENBULCKE M. BERTEN K. HOSTEN G. GHEKIERE Afgevaardigd bestuurder Inagro: Dr. ir. M. DEMEULEMEESTER Ieperseweg 87 B-8800 Rumbeke Overzicht van het onderzoek Wetenschappelijk verslag

4

5 - 3 - INHOUD Blz. INHOUD... 3 WOORD VOORAF... 5 SAMENWERKING EN BETOELAGING... 6 OVERZICHT VAN DE UITGEVOERDE PROEVEN... 7 AANLEG EN UITVOERING VAN DE PROEVEN EN BIOMETRISCHE ANALYSE VAN DE RESULTATEN.. 8 UITGEVOERDE WAARNEMINGEN, METINGEN, TELLINGEN EN ANALYSES... 9 WEERSOMSTANDIGHEDEN HOOFDSTUK I RASSEN I. RASSENONDERZOEK PROEFJAAR Rassenonderzoek uitgevoerd in samenwerking met het Comité voor de Samenstelling van de Nationale Rassencatalogus voor Landbouwgewassen en de Afdeling Rassenonderzoek van Cultuurgewassen van het ILVO, Eenheid Plant, Teelt en omgeving te Merelbeke Rassenonderzoek uitgevoerd in samenwerking met het Programma Voorlichting Bieten-Cichorei (PVBC) vzw en Cosucra Groupe Warcoing te Warcoing II. RASSENONDERZOEK PROEFJAREN HOOFDSTUK II INVLOED VAN HET OOGSTTIJDSTIP OP DE OPBRENGST EN KWALITEIT Verslag Cichorei Inhoud

6 Verslag Cichorei - 4 -

7 - 5 - WOORD VOORAF Onderhavig wetenschappelijk verslag heeft betrekking op het fytotechnisch onderzoek dat Inagro, afdeling Akkerbouw, te Rumbeke-Beitem in in de provincie West-Vlaanderen op industriële cichorei heeft uitgevoerd. De in dit rapport gepubliceerde onderzoeksresultaten hebben betrekking op het teeltjaar. Ze zijn bijgevolg niet voor veralgemening vatbaar. Om tot algemeen geldende conclusies en tot concrete teeltadviezen te komen, worden de onderzoeksobjecten in principe gedurende minstens 4 jaar aangehouden, dit onder uiteenlopende teelt- en klimaatomstandigheden. Van het rassenonderzoek wordt eveneens een overzicht van de onderzoeksresultaten over meerdere proefjaren weergegeven. Voor de uitwerking van het onderzoek kon een beroep worden gedaan op de gewaardeerde medewerking van een aantal gespecialiseerde instellingen en bedrijven. Deze worden vermeld op blz. 6. Aan allen die medewerkten aan het onderzoek, betuigen wij onze oprechte dank. Op de eerste plaats zijn wij veel dank verschuldigd aan de Provinciale Overheid van West-Vlaanderen en het Programma Voorlichting Bieten-Cichorei (PVBC) vzw voor het ter beschikking stellen van de nodige financiële middelen. Verder danken we de gespecialiseerde instellingen en bedrijven op wiens deskundigheid en/of technische ondersteuning wij een beroep mochten doen en met wie een vruchtbare en prettige samenwerking tot stand kwam. Onze gans bijzondere waardering gaat tevens naar de proefveldhouder. We zijn hem zeer erkentelijk voor de gastvrijheid en de nauwkeurigheid en toewijding waarmee hij de hem toevertrouwde taak heeft behartigd. Vestigen we er tenslotte de aandacht op dat proefveldopbrengsten meestal deze van de praktijkpercelen duidelijk overtreffen. Een verklaring hiervoor is te zoeken in het feit dat proefvelden gunstiger teeltomstandigheden genieten en de verliezen beperkt zijn, ondermeer door het ontbreken van spuitsporen. Rumbeke (Beitem), maart Verslag Cichorei Woord vooraf

8 - 6 - SAMENWERKING EN BETOELAGING Samenwerking Het onderzoeksprogramma Industriële cichorei kon uitgevoerd worden dank zij de medewerking van volgende instellingen en bedrijven: Inagro vzw, afdeling Akkerbouw, te Rumbeke-Beitem de Vlaamse overheid, Agentschap voor Landbouw en Visserij, Produktkwaliteitsbeheer, Rassencatalogus Vlaams Gewest, Comité voor de Samenstelling van de Nationale Rassencatalogus voor Landbouwgewassen, te Brussel voor de proef Rassenonderzoek in samenwerking met de Belgische Rassencatalogus de Eenheid Plant-Teelt en Omgeving, afdeling Rassenonderzoek van Cultuurgewassen, Instituut voor Landbouw- en Visserijonderzoek (ILVO), te Merelbeke (Afdelingshoofd Eenheid Plant: Kristiaan Van Laecke; wetenschappelijk directeur prof. dr. ir. J. VAN WAES en dr. ir. J. PANNECOUCQUE) voor de proef Rassenonderzoek in samenwerking met de Belgische Rassencatalogus het Programma Voorlichting Bieten-Cichorei (PVBC) vzw, te Tienen (Coördinator: ir. B. MANDERYCK) voor de proef Rassenonderzoek in samenwerking met het PVBC vzw en Cosucra Groupe Warcoing en de proef Invloed van het oogsttijdstip op de opbrengst en kwaliteit. het Laboratorium van Inagro, te Rumbeke-Beitem (Afgevaardigd Bestuurder: dr. ir. M. DEMEULEMEESTER) voor de grondanalyses. Chicoline, Research and Chicory Breeding, te Warcoing (Directeur: J.C. VAN HERCK): - voor de zaai van alle proeven - voor de kwaliteitsanalyses betreffende de proef Rassenonderzoek in samenwerking met het PVBC vzw en Cosucra Groupe Warcoing en de proef Invloed van het oogsttijdstip op de opbrengst en kwaliteit Cosucra Groupe Warcoing, te Warcoing (Directeur: J. CRAHAY) voor de proef Rassenonderzoek in samenwerking met het PVBC vzw en Cosucra Groupe Warcoing en de proef Invloed van het oogsttijdstip op de opbrengst en kwaliteit. Betoelaging Het onderzoeksprogramma Industriële cichorei kon uitgevoerd worden dankzij de financiële steun van: de Provinciale Overheid van West-Vlaanderen het Programma Voorlichting Bieten-Cichorei (PVBC) vzw, te Tienen (Coördinator: ir. B. MANDERYCK). Verslag Cichorei Samenwerking en betoelaging

9 - 7 - OVERZICHT VAN DE UITGEVOERDE PROEVEN Proefobject Proefplaats Bodemtype Proefveldhouder I RASSEN Rassenonderzoek in samenwerking met de Belgische Rassencatalogus Heestert zandleem Guy VERRUE Molenstraat Heestert Rassenonderzoek in samenwerking met het PVBC vzw en Cosucra Groupe Warcoing Heestert zandleem Guy VERRUE Molenstraat Heestert II INVLOED VAN HET OOGSTTIJDSTIP OP DE OPBRENGST EN KWALITEIT Heestert zandleem Guy VERRUE Molenstraat Heestert Verslag Cichorei Overzicht van de uitgevoerde proeven

10 - 8 - AANLEG EN UITVOERING VAN DE PROEVEN EN BIOMETRISCHE ANALYSE VAN DE RESULTATEN De proefvelden worden aangelegd middenin een praktijkveld van een ervaren cichoreiteler. Dit beduidt dat op de proeffactor(en) na, het onderzoek onder praktijkomstandigheden verloopt. Dit komt de gebruikswaarde van de resultaten ten goede. Over de toe te passen teelttechniek wordt vooraf met de proefveldhouder van gedachten gewisseld. Van de proefterreinen wordt steeds een scheikundige grondanalyse uitgevoerd in het voorjaar en wordt tevens de reserve aan minerale stikstof in het bodemprofiel bepaald op het einde van de winter in het voorjaar (0-90 cm). Na de oogst wordt het nitraatresidu in het bodemprofiel (0-90 cm) bepaald. Het zaaien van de proeven gebeurt met een pneumatische proefveldprecisiezaaimachine Belin- Fähse Miniair. Wanneer de vergelijking binnen een proef beperkt blijft tot 1 factor, gaat de voorkeur naar een blokkenproef; bij 2 en meer factoren naar een factoriële proef. Voor de proeven waar opbrengstbepalingen uitgevoerd worden bedraagt de netto-oppervlakte per experimentele eenheid minimum 10 m². Voor de proeven Rassenonderzoek in samenwerking met het PVBC vzw en Cosucra Groupe Warcoing en Invloed van het oogsttijdstip op de opbrengst en kwaliteit wordt er gewerkt met 4 blokken. Daarentegen wordt voor de proef Rassenonderzoek in samenwerking met de Belgische Rassencatalogus, overeenkomstig het Comité voor de Samenstelling van de Nationale Rassencatalogus voor Landbouwgewassen, geoogst in 3 blokken. De onderhoudsbespuitingen gebeuren door de proefveldhouder met een gewone spuitmachine. Toepassingen die het voorwerp van onderzoek uitmaken, worden toegediend met een proefveldspuit. De gebruikte biometrische verwerking heeft betrekking op de variantie-analyse, de variatiecoëfficiënt, de kleinste wezenlijke verschillen en de Duncan-toets. Binnen de Duncan-toets krijgen de objecten die niet wezenlijk van elkaar verschillen eenzelfde kleine letter. Alleen de toetsen voor P0,05 worden opgenomen. Bij proeven waar meer dan 1 factor wordt bestudeerd, wordt nagegaan of er tussen de factoren significante interacties bestaan. Verslag Cichorei Aanleg en uitvoering van de proeven en biometrische analyse van de resultaten

11 - 9 - UITGEVOERDE WAARNEMINGEN, METINGEN, TELLINGEN EN ANALYSES 1. Grond en bodem - Bodemtype - Scheikundige analyse: ph (KCl), gehalte aan fosfor, kalium, magnesium, calcium en natrium (mg P, K, Mg, Ca en Na per 100 g luchtdroge grond) en aan koolstof (%) - Reserve aan minerale stikstof (nitrische en ammoniakale) tussen 0-30 cm, cm en cm diepte (kg/ha) 2. Zaaizaad - Kiemkracht (%) - Duizendzadengewicht (g) 3. Gewaskenmerken - Opkomst (1-9, 9 = snelste opkomst) - Jeugdgroeisnelheid (1-9, 9 = snelste jeugdgroei) - Standdichtheid (planten/ha, wortels/ha) - Volledige bodembedekking (datum wanneer de rijen sluiten) - Loofontwikkeling (schaal 1-9, 9 = meeste loofontwikkeling) - Groenblijven van het loof (schaal 1-9, 9 = langst groenblijven van het loof) - Schieters half augustus en bij oogst (%) - Regelmatigheid van wortelgroei boven de grond (schaal 1-5, 5 = zeer regelmatig) 4. Teeltveiligheid Weerstand tegen meeldauw, bladvlekkenziekte, roest en necrotische bladvlekken. De graad van weerstand ten aanzien van al deze ongunstige factoren, wordt geëvalueerd binnen een 1-9 schaal. Een hoger cijfer stemt overeen met een gunstiger waardering. Zo komt 3 overeen met een slechte, 5 met een matige en 7 met een goede weerstand. 5. Opbrengst De netto-wortelopbrengst, de inulineopbrengst en het wortelgewicht worden weergegeven. De netto-wortelopbrengst is de werkelijke cichoreiopbrengst in kg/ha gewogen bij de oogst na wassen van alle geoogste wortels (volledig geoogste netto-veldje). 6. Kwaliteitsanalyses uitgevoerd op de cichoreiwortel Bij de oogst worden per experimentele eenheid volgende kwaliteitsanalyses verricht (kan variëren naargelang van het type proef): - fructosegehalte (%) - glucosegehalte (%) - verhouding fructose/glucose - totale suikergehalte (fructose + glucose) (%) - inulinegehalte (%) - DP (polymerisatiegraad; is de polymerisatiegraad van inuline, zonder de kleine suikers) - kleine suikers (of vrije suikers; is het percentage van vrije fructose + vrije glucose + sucrose in relatie tot het koolhydraatgehalte) Verslag Cichorei Uitgevoerde waarnemingen, metingen, tellingen en analyses

12 WEERSOMSTANDIGHEDEN Waarnemingen te Helkijn Bron: Metypaal, Helkijn. Maand Minimum temperatuur Maximum temperatuur Neerslag ( C) ( C) (l/m²) februari 2,51 8,42 133,0 maart 2,47 13,87 33,0 april 6,11 16,98 24,4 mei 7,41 17,56 112,6 juni 9,79 22,00 52,8 juli 13,64 24,44 125,2 augustus 11,49 20,76 109,8 september 11,67 21,21 12,8 oktober 9,70 16,85 55,2 De waarnemingen van de maanden januari, november en december werden niet opgenomen in bovenstaande tabel vermits er data ontbreken. Verslag Cichorei Weersomstandigheden

13 HOOFDSTUK I RASSEN Doel rassenonderzoek Het rassenonderzoek poogt uit te maken welke rassen industriële cichorei het meest geschikt zijn voor verbouw onder de Vlaamse maritieme teeltomstandigheden. Hiertoe worden nieuwe beloftevolle rassen uitgezaaid naast de in ons land/regio meest geteelde. De belangrijkste facetten van het rassenonderzoek zijn de netto-wortelopbrengst, de inulineopbrengst, de teeltveiligheid en de kwaliteit. Deze laatste heeft betrekking op het inulinegehalte, het fructose- en glucosegehalte, de verhouding fructose/glucose, de polymerisatiegraad (DP) en het gehalte kleine suikers. I RASSENONDERZOEK PROEFJAAR 1 Rassenonderzoek uitgevoerd in samenwerking met het Comité voor de Samenstelling van de Nationale Rassencatalogus voor Landbouwgewassen en de Afdeling Rassenonderzoek van Cultuurgewassen van het ILVO, Eenheid Plant, Teelt en omgeving te Merelbeke Proefveldhouder: Guy VERRUE, Molenstraat 8, 8551 Heestert Proefplaats: Molenstraat 8, 8551 Heestert 1.1 Objecten Overzicht van de rassen in proef Ras (1) Jaar van opname in de rassenlijst (*) Kweker Mandataris Canzona S B (2010) Chicoline Cosucra - Groupe Warcoing, Warcoing, België ILVO Plant Toegepaste Genetica en Veredeling, Melle, België Hera S B (1998) ILVO Plant Toegepaste Genetica en Veredeling, Melle, België Krips S B (2012) Chicoline Cosucra - Groupe Warcoing, Warcoing, België ILVO Plant Toegepaste Genetica en Veredeling, Melle, België Legato Coll. B () Chicoline Cosucra - Groupe Warcoing, Warcoing, België ILVO Plant Toegepaste Genetica en Veredeling, Melle, België Melci S B (2001) ILVO Plant Toegepaste Genetica en Veredeling, Melle, België Selenite S B () Florimond Desprez Vve et Fils, Cappelle en Pévèle, Frankrijk RW (**) C2 RW (**) C2 RW (**) C1 (*) Jaar van opname in de rassenlijst : B = ras van de Belgische rassenlijst (**) Niet erkend ras Chicoline Cosucra - Groupe Warcoing, Warcoing, België Chicoline Cosucra - Groupe Warcoing, Warcoing, België Chicoline Cosucra - Groupe Warcoing, Warcoing, België Chicoline Cosucra - Groupe Warcoing, Warcoing, België Chicoline Cosucra - Groupe Warcoing, Warcoing, België L. Erauw-Jacquery, S.A., Péruwelz, België (1) S = potentiële standaardrassen Rassenonderzoek van Cultuurgewassen en fungeren als getuigen : Canzona, Hera, Krips, Melci en Selenite C1 = 1 e jaar Cultuur- en Gebruikswaarde (CGW) proeven C2 = 2 e jaar Cultuur- en Gebruikswaarde (CGW) proeven Coll. = collectie Verslag Cichorei Hoofdstuk I - Rassen - Rassenonderzoek

14 1.2 Proefomstandigheden Bodemkarakteristieken Scheikundige grondontleding : Datum : 7 maart Bepaling Analyse Streefzone Beoordeling Advies voor industriële cichorei grondsoort zandleem ph (KCl) 6,0 5,5-6,0 normaal Koolstof (%) 0,87 1,0-1,5 laag Fosfor (P) hoog 50 kg P 2O 5/ha Kalium (K) 15, normaal 290 kg K 2O/ha Magnesium (Mg) 13, normaal 50 kg MgO/ha Calcium (Ca) normaal 500 z.b.w./ha Natrium (Na) 2,2 3,1 6,7 laag 0 kg Na 2O/ha Reserve aan minerale stikstof einde winter : Datum : 7 maart Kg/ha N (0-90 cm): 18,33 waarvan 14,76 kg nitrische Diepte in cm Nitrische stikstof in kg N/ha Ammoniakale stikstof in kg N/ha ,26 1, ,00 1, ,50 0,90 N-bemestingsadvies Inagro : 27 kg/ha Voorvruchten : wintertarwe Bodembewerkingen Ploegen : 6 april Zaaibedbereiding : 7 april Zaai - datum : 9 april - tussen rij afstand : 45 cm - afstand in de rij : 15 cm (na opéénzetten) - diepte : 0,5-1 cm - toestand van het zaaibed : goed Bemesting Stikstof: 60 E N/ha (o.v.v. vloeibaar 39% N), 7 april Kalium: 120 E/ha, 7 april Magnesium: 18 E/ha, 7 april Gewasbescherming Onkruidbestrijding : - Chemisch: Kort na zaaien (10/04/) : Kerb 1,25 l + Legurame 3 l/ha Na opkomst : - Mechanisch: 15/06/: schoffelen Ziektebestrijding: - Insectenbestrijding: Oogst 14 oktober, manuele rooiing 23/04/ : Kerb 0,3 l + Safari 10 g + Legurame 0,5 l/ha 17/05/ : Safari 10 g + Legurame 0,5 l + Kerb 0,3 l/ha 26/05/ : Safari 12 g + Trend 90 0,1% + Dual Gold 0,15 l/ha 02/06/ : Safari 18 g + Trend 90 0,1% + Dual Gold 0,25 l/ha 20/06/ : Frontier Elite 0,5 l/ha Proefaanleg Oppervlakte van de experimentele eenheden : - bruto oppervlakte : 17,55 m² (6 rijen x 0,45 m tussen rijafstand x 6,5 m lengte) - geoogste oppervlakte : 9,99 m² (4 rijen x 0,45 m tussen rijafstand x 5,55 m lengte) Aantal blokken: 4, waarvan 3 te oogsten 1.3 Teeltverloop Geslaagde teelt. 1.4 Proefresultaten De proefresultaten werden niet opgenomen in dit verslag. Verslag Cichorei Hoofdstuk I - Rassen - Rassenonderzoek

15 Rassenonderzoek uitgevoerd in samenwerking met het Programma Voorlichting Bieten-Cichorei (PVBC) vzw en Cosucra Groupe Warcoing te Warcoing Proefveldhouder: Guy VERRUE, Molenstraat 8, 8551 Heestert Proefplaats: Molenstraat 8, 8551 Heestert 2.1 Objecten Overzicht van de rassen in proef Ras Jaar van opname in de rassenlijst (*) Kweker Mandataris Cadence F (2009) Chicoline Cosucra - Groupe Warcoing, Warcoing, België ILVO Plant Toegepaste Genetica en Veredeling, Melle, België Canzona B (2010) Chicoline Cosucra - Groupe Warcoing, Warcoing, België ILVO Plant Toegepaste Genetica en Veredeling, Melle, België Chrysolite (**) F (2008) Florimond Desprez Vve et Fils, Cappelle en Pévèle, Frankrijk Dacapo B () Chicoline Cosucra - Groupe Warcoing, Warcoing, België ILVO Plant Toegepaste Genetica en Veredeling, Melle, België Diabolus NL (2011) Chicoline Cosucra - Groupe Warcoing, Warcoing, België ILVO Plant Toegepaste Genetica en Veredeling, Melle, België Dolce NL (2009) Chicoline Cosucra - Groupe Warcoing, Warcoing, België ILVO Plant Toegepaste Genetica en Veredeling, Melle, België Fugato NL (2012) Chicoline Cosucra - Groupe Warcoing, Warcoing, België ILVO Plant Toegepaste Genetica en Veredeling, Melle, België Hera B (1998) ILVO Plant Toegepaste Genetica en Veredeling, Melle, België Kodaly F (2012) Chicoline Cosucra - Groupe Warcoing, Warcoing, België ILVO Plant Toegepaste Genetica en Veredeling, Melle, België Krips B (2012) Chicoline Cosucra - Groupe Warcoing, Warcoing, België ILVO Plant Toegepaste Genetica en Veredeling, Melle, België Melci B (2001) ILVO Plant Toegepaste Genetica en Veredeling, Melle, België Orchies EU (1996) Florimond Desprez Vve et Fils, Cappelle en Pévèle, Frankrijk Selenite B () Florimond Desprez Vve et Fils, Cappelle en Pévèle, Frankrijk (*) Jaar van opname in de rassenlijst : B = ras van de Belgische rassenlijst EU = ras van de Europese rassenlijst F = ras van de Franse rassenlijst NL = ras van de Nederlandse rassenlijst Chicoline Cosucra - Groupe Warcoing, Warcoing, België Chicoline Cosucra - Groupe Warcoing, Warcoing, België L. Erauw-Jacquery, S.A., Péruwelz, België Chicoline Cosucra - Groupe Warcoing, Warcoing, België Chicoline Cosucra - Groupe Warcoing, Warcoing, België Chicoline Cosucra - Groupe Warcoing, Warcoing, België Chicoline Cosucra - Groupe Warcoing, Warcoing, België Chicoline Cosucra Groupe Warcoing, Warcoing, België Chicoline Cosucra - Groupe Warcoing, Warcoing, België Chicoline Cosucra - Groupe Warcoing, Warcoing, België Chicoline Cosucra - Groupe Warcoing, Warcoing, België L. Erauw-Jacquery, S.A., Péruwelz, België L. Erauw-Jacquery, S.A., Péruwelz, België (**) Chrysolite= dit ras is geen klassiek ras, maar een ras tolerant aan herbiciden behorend tot de groep van de sulfonylurea Verslag Cichorei Hoofdstuk I - Rassen - Rassenonderzoek

16 Proefomstandigheden Bodemkarakteristieken Scheikundige grondontleding : Datum : 7 maart Bepaling Analyse Streefzone Beoordeling Advies voor industriële cichorei grondsoort zandleem ph (KCl) 6,0 5,5-6,0 normaal Koolstof (%) 0,87 1,0-1,5 laag Fosfor (P) hoog 50 kg P 2O 5/ha Kalium (K) 15, normaal 290 kg K 2O/ha Magnesium (Mg) 13, normaal 50 kg MgO/ha Calcium (Ca) normaal 500 z.b.w./ha Natrium (Na) 2,2 3,1 6,7 laag 0 kg Na 2O/ha Reserve aan minerale stikstof einde winter : Datum : 7 maart Kg/ha N (0-90 cm): 18,33 waarvan 14,76 kg nitrische Diepte in cm Nitrische stikstof in kg N/ha Ammoniakale stikstof in kg N/ha ,26 1, ,00 1, ,50 0,90 N-bemestingsadvies Inagro : 27 kg/ha Voorvruchten : wintertarwe Bodembewerkingen Ploegen : 6 april Zaaibedbereiding : 7 april Zaai - datum : 9 april - tussen rij afstand : 45 cm - afstand in de rij : 15 cm (na opéénzetten) - diepte : 0,5-1 cm - toestand van het zaaibed : goed Bemesting Stikstof : 60 E N/ha (o.v.v. vloeibaar 39% N), 7 april Kalium: 120 E/ha, 7 april Magnesium: 18 E/ha, 7 april Gewasbescherming Onkruidbestrijding: - Chemisch: Kort na zaaien (10/04/) : Kerb 1,25 l + Legurame 3 l/ha Na opkomst : - Mechanisch: 15/06/: schoffelen Ziektebestrijding: - Insectenbestrijding : Oogst 20 oktober, manuele rooiing 23/04/ : Kerb 0,3 l + Safari 10 g + Legurame 0,5 l/ha 17/05/ : Safari 10 g + Legurame 0,5 l + Kerb 0,3 l/ha 26/05/ : Safari 12 g + Trend 90 0,1% + Dual Gold 0,15 l/ha 02/06/ : Safari 18 g + Trend 90 0,1% + Dual Gold 0,25 l/ha 20/06/ : Frontier Elite 0,5 l/ha Proefaanleg Oppervlakte van de experimentele eenheden : - bruto oppervlakte : 17,55 m² (6 rijen x 0,45 m tussen rijafstand x 6,5 m lengte) - geoogste oppervlakte : 9,99 m² (4 rijen x 0,45 m tussen rijafstand x 5,55 m lengte) Aantal blokken : Teeltverloop Geslaagde teelt. Verslag Cichorei Hoofdstuk I - Rassen Rassenonderzoek

17 Proefresultaten en bespreking Oogstresultaten a. Werkwijze oogst De bruto oppervlakte van het perceel bedroeg 17,55 m² (6 rijen x 0,45 m tussen rijafstand x 6,5 m lengte). Per perceel werden de 4 binnenste rijen geoogst waarbij aan beide uiteinden telkens 0,475 m uit proef gelaten werd. De geoogste oppervlakte per perceel bedroeg aldus 9,99 m² (4 rijen x 0,45 m tussen rijafstand x 5,55 m lengte). Vermits de proef aangelegd werd in 4 parallellen werd er per object 39,96 m² geoogst (9,99 m² x 4 parallellen). De oogst gebeurde manueel. b. Resultaten Ras kg/ha Netto-wortelopbrengst relatief t.o.v. getuigen (%) (*) Wortelgewicht (g) fructose (%) Suikergehalte (**) glucose (%) Verhouding fructose/glucose Inulinegehalte (% op vers materiaal) Cadence b 105,5 446 abc 17,81 c 2,11 ab 19,92 cd 8,43 fg 16,79 c bc 101,8 12,80 de 7,12 a Canzona ef 96,6 416 cde 18,75 b 1,95 def 20,70 b 9,60 bc 17,59 b cd 97,6 14,55 a 6,31 b Chrysolite ef 95,6 422 bcde 17,41 cd 2,03 bcde 19,44 d 8,58 efg 16,39 cd f 90,0 13,09 bcde 7,08 a totaal (%) kg/ha Inulineopbrengst relatief t.o.v. getuigen (%) (*) DP (***) Kleine suikers (% op koolhydraatgehalte) (****) Dacapo f 93,3 405 de 19,77 a 1,93 ef 21,71 a 10,24 a 18,58 a bcd 99,5 15,09 a 5,54 cde Diabolus cde 100,0 452 ab 16,94 d 1,88 f 18,82 e 9,03 de 15,96 d ef 91,7 13,50 bcd 6,52 b Dolce de 98,9 395 e 18,89 b 2,05 abcd 20,93 b 9,25 cd 17,82 b bc 101,3 13,60 bc 6,05 bcd Fugato a 113,7 478 a 18,46 b 1,93 ef 20,40 bc 9,56 bc 17,46 b a 114,2 13,63 b 5,48 de Hera b 105,9 455 ab 17,53 cd 1,98 cde 19,52 d 8,84 def 16,61 c bc 101,0 12,87 cde 6,11 bc Kodaly bcd 102,5 425 bcde 17,77 c 2,00 cde 19,77 cd 8,89 def 16,85 c bcd 99,2 12,80 de 5,95 bcd Krips cde 100,0 418 cde 19,01 b 1,95 def 20,96 b 9,72 b 18,02 b b 103,5 13,70 b 5,06 e Melci bc 104,5 432 bcd 17,76 c 2,03 bcde 19,79 cd 8,76 ef 16,87 c bc 101,1 12,49 ef 5,92 bcd Orchies de 98,8 402 de 17,74 c 2,07 abc 19,81 cd 8,60 efg 16,83 c de 95,5 12,39 ef 6,27 b Selenite b 107,2 448 abc 17,66 c 2,14 a 19,79 cd 8,27 g 16,79 c b 103,4 11,90 f 6,45 b Getuigen (*) Gemiddelde alle rassen ,11 2,00 20,12 9,06 17, ,26 6,14 KWV P0, kg 4,66% 29 g 0,56% 0,09% 0,59% 0,43 0,54% 517 kg 4,82% 0,68 0,55 V.C. (%) 3,26 3,26 4,75 2,17 3,18 2,05 3,34 2,22 3,37 3,37 3,58 6,29 F-ber. 11,30** 11,30** 5,69** 16,37** 5,52** 14,24** 14,78** 14,67** 12,57** 12,57** 13,79** 9,34** (*) Getuigen = van de rassen Canzona, Dolce en Melci. (**) Het glucose- en fructosegehalte werd bepaald via H.P.L.C. en wordt uitgedrukt in % op vers materiaal. (***) DP is de polymerisatiegraad van inuline, zonder de kleine suikers. (****) Kleine suikers (of vrije suikers) = het percentage van vrije fructose + vrije glucose + sucrose in relatie tot het koolhydraatgehalte. Alle analyses (suikergehalte, inulinegehalte, DP en kleine suikers) werden uitgevoerd op vers materiaal. Verslag Cichorei Hoofdstuk I - Rassen Rassenonderzoek

18 netto-wortelopbrengst (kg/ha) b.1. Netto-wortelopbrengst (relatieven) De netto-wortelopbrengst van de getuigerassen Canzona, Dolce en Melci bedroeg kg/ha. De netto-wortelopbrengst is weergegeven in relatieve cijfers (procenten) ten aanzien van het gemiddeld resultaat van de getuigerassen Canzona, Dolce en Melci: Hoogste opbrengst: ( 10% boven het ) Hoge opbrengst: (9,9% tot 5% boven het ) Iets boven het : (4,9% tot 0% boven het ) Iets onder het : (0,1% tot 4,9% onder het ) Laagste opbrengst: (5,0% tot 9,9% onder het ) Fugato (113,7%) Selenite (107,2%), Hera (105,9%) en Cadence (105,5%) Melci (104,5%), Kodaly (102,5%), Diabolus (100,0%) en Krips (100,0%) Dolce (98,9%), Orchies (98,8%), Canzona (96,6%) en Chrysolite (95,6%) Dacapo (93,3%) a b b b bc bcd cde cde de de ef ef f b.2. Wortelgewicht (gram) Het gemiddeld wortelgewicht over alle rassen bedroeg 430 gram. Hoogste gewicht: ( 10% boven het ) Hoog gewicht: (9,9% tot 5% boven het ) Iets boven het : (4,9% tot 0% boven het ) Iets onder het : (0,1% tot 4,9% onder het ) Laagste gewicht: (5,0% tot 9,9% onder het ) Fugato (478 g) Hera (455 g) en Diabolus (452 g) Selenite (448 g), Cadence (446 g) en Melci (432 g) Kodaly (425 g), Chrysolite (422 g), Krips (418 g) en Canzona (416 g) Dacapo (405 g), Orchies (402 g) en Dolce (395 g) Verslag Cichorei Hoofdstuk I - Rassen - Rassenonderzoek

19 inulinegehalte (%) wortelgewicht (g) a 455 ab 452 ab 448 abc 446 abc 432 bcd 425 bcde 422 bcde 418 cde 416 cde 405 de 402 de 395 e b.3. Inulinegehalte Het inulinegehalte over alle rassen bedroeg 17,12%. Hoogste inulinegehalte: (relatief 9,9% tot 5,0% boven het ) Iets boven het : (relatief 4,9% tot 0% boven het ) Iets onder het : (relatief 0,1% tot 4,9% onder het ) Laagste inulinegehalte: (relatief 5,0% tot 9,9% onder het ) Dacapo (18,58%) en Krips (18,02%) Dolce (17,82%), Canzona (17,59%) en Fugato (17,46%) Melci (16,87%), Kodaly (16,85%), Orchies (16,83%), Selenite (16,79%), Cadence (16,79%), Hera (16,61%) en Chrysolite (16,39%) Diabolus (15,96%) ,58 a 18 18,02 b 17,82 b 17,59 b 17,46 b 17 16,87 c 16,85 c 16,83 c 16,79 c 16,79 c 16,61 c 16,39 cd 16 15,96 d Verslag Cichorei Hoofdstuk I - Rassen - Rassenonderzoek

20 b.4. Inulineopbrengst (relatieven) De inulineopbrengst van de getuigerassen Canzona, Dolce en Melci bedroeg kg/ha. De inulineopbrengst is weergegeven in relatieve cijfers (procenten) ten aanzien van het gemiddeld resultaat van de getuigerassen Canzona, Dolce en Melci: Hoogste opbrengst: ( 10% boven het ) Hoge opbrengst: (9,9% tot 5% boven het ) Iets boven het : (4,9% tot 0% boven het ) Iets onder het : (0,1% tot 4,9% onder het ) Lage opbrengst: (5,0% tot 9,9% onder het ) Laagste opbrengst: ( 10,0% onder het ) Fugato (114,2%) - Krips (103,5%), Selenite (103,4%), Cadence (101,8%), Dolce (101,3%), Melci (101,1%) en Hera (101,0%) Dacapo (99,5%), Kodaly (99,2%), Canzona (97,6%) en Orchies (95,5%) Diabolus (91,7%) Chrysolite (90,0%) a inulineopbrengst (kg/ha) b b bc bc bc bc bcd bcd cd de ef f b.5. Verhouding fructose/glucose De verhouding fructose/glucose over alle rassen bedroeg 9,06. Hoogste verhouding: ( 10% boven het ) Hoge verhouding: (9,9% tot 5% boven het ) Iets boven het : (4,9% tot 0% boven het ) Iets onder het : (0,1% tot 4,9% onder het ) Laagste verhouding: (5,0% tot 9,9% onder het ) Dacapo (10,24) Krips (9,72), Canzona (9,60) en Fugato (9,56) Dolce (9,25) Diabolus (9,03), Kodaly (8,89), Hera (8,84) en Melci (8,76) Orchies (8,60), Chrysolite (8,58), Cadence (8,43) en Selenite (8,27) Verslag Cichorei Hoofdstuk I - Rassen - Rassenonderzoek

21 polymerisatiegraad (DP) verhouding fructose/glucose ,24 a 10 9,72 b 9,60 bc 9,56 bc 9,25 cd 9 9,03 de 8,89 def 8,84 def 8,76 ef 8,60 efg 8,58 efg 8,43 fg 8,27 g b.6. Polymerisatiegraad (DP) (= polymerisatiegraad van inuline, zonder de kleine suikers) Hoe hoger de waarde, hoe beter voor de industrie. De polymerisatiegraad (DP) bedroeg gemiddeld over alle rassen 13,26. Hoogste waarde: ( 10% boven het ) Hoge waarde: (9,9% tot 5% boven het ) Iets boven het : (4,9% tot 0% boven het ) Iets onder het : (0,1% tot 4,9% onder het ) Lage waarde: (5,0% tot 9,9% onder het ) Laagste waarde: ( 10% onder het ) Dacapo (15,09) Canzona (14,55) Krips (13,70), Fugato (13,63), Dolce (13,60) en Diabolus (13,50) Chrysolite (13,09), Hera (12,87), Cadence (12,80) en Kodaly (12,80) Melci (12,49) en Orchies (12,39) Selenite (11,90) ,09 a 14,55 a 14 13,70 b 13,63 b 13,60 bc 13,50 bcd 13 13,09 bcde 12,87 cde 12,80 de 12,80 de 12,49 ef 12,39 ef 12 11,90 f Verslag Cichorei Hoofdstuk I - Rassen - Rassenonderzoek

22 Kleine suikers b.7. Kleine suikers (of vrije suikers) (= % van vrije fructose + vrije glucose + sucrose in relatie tot het koolhydraatgehalte) Hoe lager het gehalte kleine suikers, hoe beter voor de industrie. Het gehalte kleine suikers bedroeg gemiddeld over alle rassen 6,14. Hoogste gehalte: ( 10,0% boven het ) Hoog gehalte: (9,9% tot 5% boven het ) Iets boven het : (4,9% tot 0% boven het ) Iets onder het : (0,1% tot 4,9% onder het ) Laag gehalte: (5,0% tot 9,9% onder het ) Laagste gehalte: ( 10,0% onder het ) Cadence (7,12) en Chrysolite (7,08) Diabolus (6,52) en Selenite (6,45) Canzona (6,31) en Orchies (6,27) Hera (6,11), Dolce (6,05), Kodaly (5,95) en Melci (5,92) Dacapo (5,54) Fugato (5,48) en Krips (5,06) 8 7,12 a 7,08 a 7 6,52 b 6,45 b 6,31 b 6,27 b 6 6,11 bc 6,05 bcd 5,95 bcd 5,92 bcd 5,54 cde 5,48 de 5 5,06 e Plant- en gewaskenmerken Standdichtheid, jeugdgroeisnelheid, loofontwikkeling, groenblijven van het loof, regelmatigheid van wortelgroei boven de grond en schieters Ras Standdichtheid Jeugdgroei- Loof- Groenblijven Regelmatigheid Schieters (aantal snelheid ontwikkeling van het loof wortels/ha) (*) (06/06/) (schaal 1-9) (**) (14/10/) (schaal 1-9) (**) (14/10/) (schaal 1-9) (**) van wortelgroei boven de grond (14/10/) (schaal 1-5) (***) 21/08/ (%) Cadence abc 7,00 a 5,62 bcd 4,88 de 3,12 abc 0 0 Canzona abc 6,00 a 5,75 bcd 5,38 bcd 3,62 ab 0 0 Chrysolite bc 7,00 a 5,50 cd 4,75 e 2,75 c 0 0 Dacapo abc 7,00 a 5,88 bc 5,62 abc 3,38 abc 0 0 Diabolus c 5,75 a 6,25 ab 6,12 a 3,38 abc 0 0 Dolce a 7,00 a 6,62 a 5,88 ab 3,38 abc 0 0 Fugato abc 5,75 a 5,75 bcd 5,62 abc 3,25 abc 0 0 Hera abc 6,50 a 5,75 bcd 5,50 bc 3,12 abc 0 0 Kodaly abc 6,00 a 5,12 d 5,25 cde 3,38 abc 0 0 Krips abc 7,00 a 6,88 a 5,62 abc 3,75 a 0 0 Melci abc 6,50 a 6,25 ab 5,38 bcd 3,00 bc 0 0 Orchies ab 7,00 a 6,25 ab 5,50 bc 3,00 bc 0 0 Selenite abc 6,50 a 5,75 bcd 5,38 bcd 3,00 bc 0 0 Gemiddelde ,54 5,95 5,45 3, KWV P0, ,26 0,64 0,52 0,59 V.C. (%) 5,22 13,42 7,50 6,64 12,77 F-ber. 1,63 1,34 4,58** 4,10** 1,79 (*) Bij de oogst werd per ras het aantal geoogste wortels geteld en omgerekend naar het aantal wortels per ha. (**) Schaal 1-9; 9 = snelste jeugdgroei, meeste loofontwikkeling, langst groenblijven van het loof (***) Schaal 1-5; 5 = zeer regelmatige wortelgroei boven de grond 14/10/ (%) Verslag Cichorei Hoofdstuk I - Rassen - Rassenonderzoek

23 Jeugdgroeisnelheid (schaal 1-9; 9 = snelste jeugdgroei) Snelste jeugdgroei: Cadence (7,0), Chrysolite (7,0), Dacapo (7,0), Dolce (7,0), Krips (7,0) en Orchies (7,0) Minst goede jeugdgroei: Diabolus (5,75) en Fugato (5,75) Fugato Diabolus Kodaly Canzona Selenite Melci Hera Orchies Krips Dolce Dacapo Chrysolite Cadence 5,75 a 5,75 a 6,00 a 6,00 a 6,50 a 6,50 a 6,50 a 7,00 a 7,00 a 7,00 a 7,00 a 7,00 a 7,00 a = 6,54 jeugdgroeisnelheid; schaal 1-9, 9 = snelste jeugdgroei Loofontwikkeling (schaal 1-9; 9 = meeste loofontwikkeling) Meeste loofontwikkeling: Krips (6,88) en Dolce (6,62) Minste loofontwikkeling: Kodaly (5,12) Groenblijven van het loof (schaal 1-9; 9 = langst groenblijven van het loof) Langst groenblijven: Diabolus (6,12) en Dolce (5,88) Minst lang groenblijven: Chrysolite (4,75) en Cadence (4,88) Regelmatigheid van wortelgroei boven de grond (schaal 1-5; 5 = zeer regelmatige wortelgroei boven de grond) Meest regelmatige wortelgroei boven de Krips (3,75) en Canzona (3,62) grond: Minst regelmatige wortelgroei boven de grond: Chrysolite (2,75) Verslag Cichorei Hoofdstuk I - Rassen - Rassenonderzoek

24 Bladziektedruk Op 14 oktober werd per ras bladtoprot beoordeeld. Rangschikking van de rassen naar toenemende ziektedruk Bladtoprot (14/10/) (schaal 1-9; 9 = vrij van ziekte) (*) Canzona 7,81 a Diabolus 7,44 ab Melci 7,25 ab Dacapo 7,19 ab Dolce 7,12 ab Hera 7,12 ab Krips 6,94 abc Kodaly 6,81 abcd Orchies 6,81 abcd Fugato 6,56 bcd Selenite 6,12 cd Cadence 6,00 cd Chrysolite 5,88 d Gemiddelde 6,85 KWV P0,05 V.C. (%) F-ber. 0,86 8,81 3,65** (*) Schaal 1-9: 1 = zeer veel; 3 = veel; 5 = matig; 7 = weinig; 8 = zeer weinig; 9 = geen Nitraatresidu in het bodemprofiel na de oogst Na de oogst werd het residu aan nitrische stikstof bepaald op 4 november tot op 90 cm diepte. Diepte in cm Nitraat (kg NO 3 -N/ha) , , ,85 nitraatresidu 17,63 Verslag Cichorei Hoofdstuk I - Rassen - Rassenonderzoek

25 FUGATO KRIPS SELENITE CADENCE DOLCE MELCI HERA DACAPO KODALY CANZONA ORCHIES DIABOLUS CHRYSOLITE 90,0 91,7 91,6 93,3 94,0 96,4 96,8 95,3 96,3 96,7 96,6 99,5 99,2 97,6 98,9 95,5 96,6 98,8 95,6 Relatieven (%) 100,0 103,5 103,4 101,8 101,3 102,3 101,1 101,0 100,0 100,2 102,5 103,4 105,5 104,5 100,9 107,2 105,9 106,6 114,2 113, Samenvattend overzicht INULINEOPBRENGST, INULINEGEHALTE, NETTO-WORTELOPBRENGST en VERHOUDING FRUCTOSE/GLUCOSE (relatieven t.o.v. getuigerassen Canzona, Dolce en Melci) Rangschikking van de rassen naar afnemende inulineopbrengst inulineopbrengst inulinegehalte netto-wortelopbrengst verhouding fructose/glucose ,8 105,7 89,9 91,6 100,5 95,2 96,1 111,3 104,4 96,6 93,5 98,1 93,3 inulineopbrengst: 100% = kg/ha inulinegehalte: 100% = 17,43% netto-wortelopbrengst: 100% = kg/ha verhouding fructose/glucose: 100% = 9,20 Verslag Cichorei Hoofdstuk I - Rassen - Rassenonderzoek

26 FUGATO KRIPS SELENITE CADENCE DOLCE MELCI HERA DACAPO KODALY CANZONA ORCHIES DIABOLUS CHRYSOLITE Polymerisatiegraad (DP) (*) Kleine suikers (**) POLYMERISATIEGRAAD (DP) en KLEINE SUIKERS Rangschikking van de rassen naar afnemende inulineopbrengst polymerisatiegraad (DP) kleine suikers ,48 de 13,63 b 5,06 e 13,70 b 7,12 a 6,45 b 6,05 bcd 13,60 bc 12,80 de 15,09 a 6,11 bc 6,31 b 6,27 b 5,95 bcd 5,92 bcd 5,54 cde 14,55 a 7,08 a 6,52 b 13,50 bcd 13,09 bcde 12,87 cde 12,80 de ,49 ef 12,39 ef 12 11,90 f (*) Polymerisatiegraad (DP) = polymerisatiegraad van inuline, zonder de kleine suikers (**) Kleine suikers (of vrije suikers) = % van vrije fructose + vrije glucose + sucrose in relatie tot het koolhydraatgehalte Verslag Cichorei Hoofdstuk I - Rassen - Rassenonderzoek

27 II RASSENONDERZOEK PROEFJAREN Door Inagro, afdeling Akkerbouw, gevestigd te Rumbeke-Beitem, werden vergelijkende rassenproeven industriële cichorei aangelegd in het zandleemgebied te Heestert (2009, 2011, 2012, en ) en Moen (2010). Het onderzoek verliep in samenwerking met Cosucra Groupe Warcoing te Warcoing en met het Programma Voorlichting Bieten-Cichorei (PVBC) vzw. Hierna worden de onderzoeksresultaten over de proefjaren weergegeven. 1 Rassen in proef Overzicht van de rassen in proef Ras Jaar van opname in de rassenlijst (*) Kweker Belcanto NL (2005) Chicoline Cosucra Groupe Warcoing, Warcoing, België ILVO Plant Toegepaste Genetica en Veredeling, Melle, België Cadence F (2009) Chicoline Cosucra Groupe Warcoing, Warcoing, België ILVO Plant Toegepaste Genetica en Veredeling, Melle, België Canzona B (2010) Chicoline Cosucra Groupe Warcoing, Warcoing, België ILVO Plant Toegepaste Genetica en Veredeling, Melle, België Mandataris Chicoline Cosucra Groupe Warcoing, Warcoing, België Chicoline Cosucra Groupe Warcoing, Warcoing, België Chicoline Cosucra Groupe Warcoing, Warcoing, België Chrysolite (**) F (2008) Florimond Desprez Vve et Fils, Cappelle en Pévèle, Frankrijk L. Erauw-Jacquery S.A., Péruwelz, België Continuo B (2008) Chicoline Cosucra Groupe Warcoing, Warcoing, België ILVO Plant Toegepaste Genetica en Veredeling, Melle, België Crescendo B (2004) Chicoline Cosucra Groupe Warcoing, Warcoing, België ILVO Plant Toegepaste Genetica en Veredeling, Melle, België Dacapo B () Chicoline Cosucra - Groupe Warcoing, Warcoing, België ILVO Plant Toegepaste Genetica en Veredeling, Melle, België Diabolus NL (2011) Chicoline Cosucra - Groupe Warcoing, Warcoing, België ILVO Plant Toegepaste Genetica en Veredeling, Melle, België Diesis B (2010) Chicoline Cosucra Groupe Warcoing, Warcoing, België ILVO Plant Toegepaste Genetica en Veredeling, Melle, België Dolce NL (2009) Chicoline Cosucra Groupe Warcoing, Warcoing, België ILVO Plant Toegepaste Genetica en Veredeling, Melle, België Echo NL (2006) Chicoline Cosucra Groupe Warcoing, Warcoing, België ILVO Plant Toegepaste Genetica en Veredeling, Melle, België Enigme B (2008) Chicoline Cosucra Groupe Warcoing, Warcoing, België ILVO Plant Toegepaste Genetica en Veredeling, Melle, België Chicoline Cosucra Groupe Warcoing, Warcoing, België Chicoline Cosucra Groupe Warcoing, Warcoing, België Chicoline Cosucra - Groupe Warcoing, Warcoing, België Chicoline Cosucra - Groupe Warcoing, Warcoing, België Chicoline Cosucra Groupe Warcoing, Warcoing, België Chicoline Cosucra Groupe Warcoing, Warcoing, België Chicoline Cosucra Groupe Warcoing, Warcoing, België Chicoline Cosucra Groupe Warcoing, Warcoing, België Fugato NL (2012) Chicoline Cosucra - Groupe Warcoing, Warcoing, België ILVO Plant Toegepaste Genetica en Veredeling, Melle, België Gong B (2012) Chicoline Cosucra - Groupe Warcoing, Warcoing, België ILVO Plant Toegepaste Genetica en Veredeling, Melle, België Hera B (1998) ILVO Plant Toegepaste Genetica en Veredeling, Melle, België Kodaly F (2012) Chicoline Cosucra - Groupe Warcoing, Warcoing, België ILVO Plant Toegepaste Genetica en Veredeling, Melle, België Chicoline Cosucra - Groupe Warcoing, Warcoing, België Chicoline Cosucra - Groupe Warcoing, Warcoing, België Chicoline Cosucra Groupe Warcoing, Warcoing, België Chicoline Cosucra - Groupe Warcoing, Warcoing, België Krips B (2012) Chicoline Cosucra - Groupe Warcoing, Warcoing, België ILVO Plant Toegepaste Genetica en Veredeling, Melle, België Chicoline Cosucra - Groupe Warcoing, Warcoing, België Maurane B (2000) Chicoline Cosucra Groupe Warcoing, Warcoing, België Chicoline Cosucra Groupe Warcoing, Warcoing, België Melci B (2001) ILVO Plant Toegepaste Genetica en Veredeling, Melle, België Chicoline Cosucra Groupe Warcoing, Warcoing, België Orchies EU (1996) Florimond Desprez Vve et Fils, Cappelle en Pévèle, Frankrijk L. Erauw-Jacquery S.A., Péruwelz, België Selenite B () Florimond Desprez Vve et Fils, Cappelle en Pévèle, Frankrijk L. Erauw-Jacquery S.A., Péruwelz, België (*) Opname in de rassenlijst: B = ras van de Belgische rassenlijst EU = ras van de Europese rassenlijst F = ras van de Franse rassenlijst NL = ras van de Nederlandse rassenlijst (**) Chrysolite = dit ras is geen klassiek ras, maar een ras tolerant aan herbiciden behorend tot de groep van de sulfonylurea Verslag Cichorei Hoofdstuk I - Rassen - Rassenonderzoek 2009-

28 Proefgegevens 2.1 Overzicht van de rassen opgenomen in het onderzoek tijdens de respectievelijke proefjaren Ras (Heestert) (Moen) (Heestert) (Heestert) (Heestert) (Heestert) Belcanto X X Cadence X X X X Canzona X X X X X X Chrysolite (*) X X Continuo X Crescendo X Dacapo X X X Diabolus X X X Diesis X X X Dolce X X X X X X Echo X X X X Enigme X Fugato X X Gong X Hera X X X Kodaly X X Krips X X X Maurane X X X X Melci X X X X X X Orchies X X X X X Selenite X (*) Chrysolite = dit ras is geen klassiek ras, maar een ras tolerant aan herbiciden behorend tot de groep van de sulfonylurea 2.2 Zaai- en oogstdatum (Heestert) (Moen) (Heestert) (Heestert) (Heestert) (Heestert) Zaaidatum 13 april 17 april 25 maart 31 maart 20 april 9 april Oogstdatum 9 oktober 18 oktober 17 oktober 15 oktober 21 oktober 20 oktober Verslag Cichorei Hoofdstuk I - Rassen - Rassenonderzoek 2009-

29 Proefresultaten Het overzicht van het Rassenonderzoek omvat de netto-wortelopbrengst, het inulinegehalte, de inulineopbrengst, de verhouding fructose/glucose, de polymerisatiegraad (DP) en het gehalte kleine suikers. Elke waarde is weergegeven in absolute cijfers en in relatieve cijfers (procenten) ten aanzien van het gemiddeld resultaat van de getuigerassen Canzona, Dolce en Melci. De waarden van een ras over de proefjaren heen worden berekend vertrekkend van de relatieve cijfers. De rassen die gedurende de laatste 6 jaar (vanaf 2009) onafgelopen beproefd werden waren Canzona, Dolce en Melci. Het ras Orchies werd ook vanaf 2009 beproefd, doch werd niet in proef opgenomen in Het ras Hera lag enkel in proef in 2009, 2010 en. Hiernavolgende rassen werden voor het eerst in proef opgenomen: - vanaf 2011: Cadence - vanaf 2012: Dacapo, Diabolus en Krips - vanaf : Chrysolite, Fugato en Kodaly - enkel in : Selenite Bij de rassen waarvan maximaal twee jaar resultaten beschikbaar zijn, is de nodige omzichtigheid geboden bij de beoordeling. 3.1 Netto-wortelopbrengst Ras Gemiddelde kg/ha relatief t.o.v. getuigen (*) kg/ha relatief t.o.v. getuigen (*) kg/ha relatief t.o.v. getuigen (*) kg/ha relatief t.o.v. getuigen (*) kg/ha relatief t.o.v. getuigen (*) kg/ha relatief t.o.v. getuigen (*) relatief (***) jaren in proef Belcanto ,7 b ,5 abc Cadence ,7 a ,7 a ,7 a ,5 b 107,9 (105,5 tot 110,7) (2011 t.e.m. ) Canzona ,2 cd ,5 abc ,2 c ,5 bcd ,2 bcd ,6 ef 99,0 (96,2 tot 102,5) (2009 t.e.m. ) Chrysolite (**) ,7 ef ,6 ef 94,7 (93,7 en 95,6) ( en ) Continuo ,9 cd Crescendo ,5 bcd Dacapo ,8 bcd ,7 f ,3 f 95,6 (91,7 tot 101,8) (2012 t.e.m. ) Diabolus ,8 ab ,1 ab ,0 cde 104,3 (100,0 tot 107,1) (2012 t.e.m. ) Diesis ,3 ab ,3 ab ,6 d Dolce ,9 bc ,8 bc ,2 c ,6 bcd ,0 def ,9 de 98,4 (96,0 tot 101,9) (2009 t.e.m. ) Echo ,6 d ,6 c ,9 c ,3 cd Enigme ,5 d Fugato ,0 a ,7 a 110,9 (108,0 tot 113,7) ( en ) Gong ,2 bc Hera ,1 a ,4 a ,9 b 106,8 (105,4 tot 109,1) (2009, 2010 en ) Kodaly ,4 ab ,5 bcd 104,0 (102,5 en 105,4) ( en ) Krips ,6 bcd ,3 abc ,0 cde 101,0 (99,6 tot 103,3) (2012 t.e.m. ) Maurane ,0 bcd ,0 bc ,5 c ,6 d Melci ,0 bcd ,8 ab ,6 ab ,9 bcd ,8 abc ,5 bc 102,6 (98,9 tot 105,6) (2009 t.e.m. ) Orchies ,1 bc ,2 c ,5 b ,0 cde ,8 de 98,9 (93,2 tot 102,5) (2009 t.e.m. 2011; en ) Selenite ,2 b 107,2 () Getuigen (*) K.W.V. P0, kg 4,37% kg 6,53% kg 3,78% kg 6,34% kg 5,58% kg 4,66% V.C. (%) 3,02 3,02 4,47 4,47 2,58 2,58 4,39 4,39 3,86 3,86 3,26 3,26 F-ber. 5,67** 5,67** 3,59** 3,59** 12,41** 12,41** 4,17** 4,17** 9,02** 9,02** 11,30** 11,30** (*) Getuigen = van de rassen Canzona, Dolce en Melci (**) Chrysolite = dit ras is geen klassiek ras, maar een ras tolerant aan herbiciden behorend tot de groep van de sulfonylurea (***) Gemiddelde: tussen haakjes wordt respectievelijk de minimum en de maximum waarde vermeld Verslag Cichorei Hoofdstuk I - Rassen - Rassenonderzoek 2009-

30 Relatieven (%) Relatieven (%) Netto-wortelopbrengst per ras over de proefjaren (relatieven t.o.v. getuigerassen Canzona, Dolce en Melci) (Rangschikking van de rassen naar afnemende inulineopbrengst binnen eenzelfde beproevingsperiode) ,5 98,2 96,2 102,5 101,2 96,6 99,0 101,9 98,2 98,6 96,8 96,0 98,9 98,4 100,0 103,8 105,6 98,9 102,8 104,5 102,6 102,1 102,5 98,0 98,8 98,9 93,2 Canzona Dolce Melci Orchies 6 jaar (2009 t.e.m.) 5 jaar (2009 t.e.m. 2011, en ) ,7 110,7 108,7 107,9 105,5 103,3 99,6 100,0 101,0 101,8 91,7 93,3 95,6 105,8 107,1 100,0 104,3 109,1 105,4 105,9106,8 Cadence Krips Dacapo Diabolus Hera 4 jaar (2011 t.e.m. ) 3 jaar (2012 t.e.m. ) 3 jaar (2009, 2010 en ) Verslag Cichorei Hoofdstuk I - Rassen - Rassenonderzoek 2009-

31 Selenite Relatieven (%) ,0 113,7 110,9 105,4 102,5 104,0 93,7 95,6 94,7 107,2 Fugato Kodaly Chrysolite (*) 2 jaar ( en ) 1 jaar () (*) Chrysolite = dit ras is geen klassiek ras, maar een ras tolerant aan herbiciden behorend tot de groep van de sulfonylurea Verslag Cichorei Hoofdstuk I - Rassen - Rassenonderzoek 2009-

32 Inulinegehalte (*) Ras Gemiddelde % relatief t.o.v. getuigen (**) % relatief t.o.v. getuigen (**) % relatief t.o.v. getuigen (**) % relatief t.o.v. getuigen (**) % relatief t.o.v. getuigen (**) % relatief t.o.v. getuigen (**) relatief (***) jaren in proef Belcanto 20,50 96,7 bc 17,51 95,4 bc Cadence ,59 97,7 cd 19,50 100,4 abc 17,26 99,9 bc 16,79 96,3 c 98,6 (96,3 tot 100,4) (2011 t.e.m. ) Canzona 21,40 100,9 a 18,80 102,5 a 19,71 103,5 a 19,42 100,0 abc 17,84 103,3 ab 17,59 100,9 b 101,9 (100,0 tot 103,5) (2009 t.e.m. ) Chrysolite (***) ,70 90,9 e 16,39 94,0 cd 92,5 (90,9 en 94,0) ( en ) Continuo 21,32 100,5 a Crescendo 20,29 95,7 bcd Dacapo ,14 103,8 a 18,30 105,9 a 18,58 106,6 a 105,4 (103,8 tot 106,6) (2012 t.e.m. ) Diabolus ,12 93,3 d 16,25 94,1 de 15,96 91,6 d 93,0 (91,6 tot 94,1) (2012 t.e.m. ) Diesis ,66 96,3 b 18,51 97,3 d 18,69 96,3 cd Dolce 21,30 100,5 a 18,87 102,9 a 19,11 100,4 bc 19,76 101,8 ab 17,19 99,5 bc 17,82 102,3 b 101,2 (99,5 tot 102,9) (2009 t.e.m. ) Echo 21,24 100,2 a 19,01 103,7 a 19,44 102,1 ab 20,12 103,6 a Enigme 21,36 100,7 a Fugato ,99 98,4 bcd 17,46 100,2 b 99,3 (98,4 tot 100,2) ( en ) Gong ,53 100,6 abc Hera 19,71 92,9 de 17,79 97,0 b ,61 95,3 c 95,1 (92,9 tot 97,0) (2009, 2010 en ) Kodaly ,69 96,7 cd 16,85 96,7 c 96,7 ( en ) Krips ,06 98,2 bcd 17,54 101,5 abc 18,02 103,4 b 101,0 (98,2 tot 103,4) (2012 t.e.m. ) Maurane 19,94 94,0 cde 16,85 91,9 cd 18,19 95,5 de 18,60 95,8 cd Melci 20,91 98,6 ab 17,36 94,6 bcd 18,29 96,1 de 19,06 98,2 bcd 16,78 97,1 cd 16,87 96,8 c 96,9 (94,6 tot 98,6) (2009 t.e.m. ) Orchies 19,41 91,5 e 16,69 91,0 d 17,86 93,8 e ,27 94,2 de 16,83 96,6 c 93,4 (91,0 tot 96,6) (2009 t.e.m. 2011; en ) Selenite ,79 96,4 c 96,4 () Getuigen (**) 21, , , , , , K.W.V. P0,05 0,67% 0,68% 0,54% 0,90% 0,78% 0,54% V.C. (%) 2,26 2,60 1,97 3,23 3,20 2,22 F-ber. 9,98** 13,99** 12,25** 4,19** 7,73** 14,67** (*) Inulinegehalte: t.e.m = (% fructose + % glucose)/1,11; het fructose- en glucosegehalte werd bepaald via H.P.L.C. en wordt uitgedrukt in % op vers materiaal - en = bepaald op vers materiaal (**) Getuigen = van de rassen Canzona, Dolce en Melci (***) Chrysolite = dit ras is geen klassiek ras, maar een ras tolerant aan herbiciden behorend tot de groep van de sulfonylurea (****) Gemiddelde: tussen haakjes wordt respectievelijk de minimum en de maximum waarde vermeld Verslag Cichorei Hoofdstuk I - Rassen - Rassenonderzoek 2009-

33 Relatieven (%) Relatieven (%) Inulinegehalte per ras over de proefjaren (relatieven t.o.v. getuigerassen Canzona, Dolce en Melci) (Rangschikking van de rassen naar afnemende inulineopbrengst binnen eenzelfde beproevingsperiode) ,5 103,5 103,3 101,9 100,9 100,0 100,9 102,9 101,8 102,3 101,2 100,5 100,4 99,5 98,6 94,6 96,1 98,2 97,1 96,8 96,9 96,6 93,8 94,2 93,4 91,5 91,0 Canzona Dolce Melci Orchies 6 jaar (2009 t.e.m.) 5 jaar (2009 t.e.m. 2011, en ) ,7 100,4 99,9 98,6 98,2 96,3 101,5 103,4 101,0 103,8 105,9 106,6 105,4 93,3 94,1 91,6 93,0 92,9 97,0 95,3 95,1 Cadence Krips Dacapo Diabolus Hera 4 jaar (2011 t.e.m. ) 3 jaar (2012 t.e.m. ) 3 jaar (2009, 2010 en ) Verslag Cichorei Hoofdstuk I - Rassen - Rassenonderzoek 2009-

34 Selenite Relatieven (%) ,4 100,2 99,3 96,7 96,7 96,7 90,9 94,0 92,5 96,4 Fugato Kodaly Chrysolite (*) 2 jaar ( en ) 1 jaar () (*) Chrysolite = dit ras is geen klassiek ras, maar een ras tolerant aan herbiciden behorend tot de groep van de sulfonylurea Verslag Cichorei Hoofdstuk I - Rassen - Rassenonderzoek 2009-

35 Inulineopbrengst Ras Gemiddelde kg/ha relatief t.o.v. getuigen (*) kg/ha relatief t.o.v. getuigen (*) kg/ha relatief t.o.v. getuigen (*) kg/ha relatief t.o.v. getuigen (*) kg/ha relatief t.o.v. getuigen (*) kg/ha relatief t.o.v. getuigen (*) relatief (***) jaren in proef Belcanto ,2 abc ,0 ab Cadence ,4 a ,2 a ,5 a ,8 bc 106,5 (101,8 tot 111,2) (2011 t.e.m. ) Canzona ,1 abcd ,0 a ,8 abc ,5 ab ,6 abc ,6 cd 100,9 (97,6 tot 104,6) (2009 t.e.m. ) Chrysolite (**) ,2 f ,0 f 87,6 (85,2 tot 90,0) ( en ) Continuo ,5 abcd Crescendo ,1 cde Dacapo ,6 ab ,1 cde ,5 bcd 100,7 (97,1 tot 105,6) (2012 t.e.m. ) Diabolus ,8 bc ,0 abcd ,7 ef 97,2 (91,7 tot 101,0) (2012 t.e.m. ) Diesis ,7 ab ,6 ab ,0 c Dolce ,3 a ,7 a ,6 bcd ,4 bc ,5 de ,3 bc 99,6 (95,5 tot 102,3) (2009 t.e.m. ) Echo ,8 bcde ,1 ab ,1 cd ,8 abc Enigme ,3 bcde Fugato ,2 ab ,2 a 110,2 (106,2 tot 114,2) ( en ) Gong ,9 ab Hera ,4 ab ,3 a ,0 bc 101,6 (101,0 tot 102,3) (2009, 2010 en ) Kodaly ,9 abcd ,2 bcd 100,6 (99,2 tot 101,9) ( en ) Krips ,8 bc ,9 abc ,5 b 102,1 (97,8 tot 104,9) (2012 t.e.m. ) Maurane ,0 de ,2 bc ,3 d ,8 c Melci ,6 abcd ,3 ab ,6 abc ,0 bc ,9 bcde ,1 bc 99,4 (97,0 tot 101,6) (2009 t.e.m. ) Orchies ,5 e ,0 c ,2 cd ,5 ef ,5 de 92,5 (85,0 tot 96,2) (2009 t.e.m. 2011; - en ) Selenite ,4 b 103,4 (103,4) () Getuigen (*) K.W.V. P0, kg 4,18% 859 kg 8,61% 759 kg 4,95% kg 9,10% 749 kg 7,39% 517 kg 4,82% V.C. (%) 2,89 2,89 5,89 5,89 3,38 3,38 6,30 6,30 5,12 5,12 3,37 3,37 F-ber. 3,60** 3,60** 4,16** 4,16** 4,32** 4,32** 3,28** 3,28** 7,11** 7,11** 12,57** 12,57** (*) Getuigen = van de rassen Canzona, Dolce en Melci (**) Chrysolite = dit ras is geen klassiek ras, maar een ras tolerant aan herbiciden behorend tot de groep van de sulfonylurea (***) Gemiddelde: tussen haakjes wordt respectievelijk de minimum en de maximum waarde vermeld Verslag Cichorei Hoofdstuk I - Rassen - Rassenonderzoek 2009-

36 Relatieven (%) Relatieven (%) Inulineopbrengst per ras over de proefjaren (relatieven t.o.v. getuigerassen Canzona, Dolce en Melci) (Rangschikking van de rassen naar afnemende inulineopbrengst binnen eenzelfde beproevingsperiode) , ,8 104,6 102,5 97,6 100,9 102,3 100,4 99,7 98,6 95,5 101,3 99,6 98,6 98,3 101,6 97,0 101,1 99,9 99,4 96,2 95,5 93,5 92,5 92,5 85,0 Canzona Dolce Melci Orchies 6 jaar (2009 t.e.m.) 5 jaar (2009 t.e.m. 2011, en ) ,2 108,5 106,5 104,4 101,8 97,8 104,9 103,5 102,1 105,6 97,1 100,7 99,5 101,0 98,8 91,7 97,2 101,4 102,3 101,0 101,6 Cadence Krips Dacapo Diabolus Hera 4 jaar (2011 t.e.m. ) 3 jaar (2012 t.e.m. ) 3 jaar (2009, 2010 en ) Verslag Cichorei Hoofdstuk I - Rassen - Rassenonderzoek 2009-

37 Selenite Relatieven (%) ,2 114,2 110,2 101,9 99,2 100,6 85,2 90,0 87,6 103,4 Fugato Kodaly Chrysolite (*) 2 jaar ( en ) 1 jaar () (*) Chrysolite = dit ras is geen klassiek ras, maar een ras tolerant aan herbiciden behorend tot de groep van de sulfonylurea Verslag Cichorei Hoofdstuk I - Rassen - Rassenonderzoek 2009-

38 Verhouding fructose/glucose Ras Gemiddelde F/G relatief t.o.v. getuigen (*) F/G relatief t.o.v. getuigen (*) F/G relatief t.o.v. getuigen (*) F/G relatief t.o.v. getuigen (*) F/G relatief t.o.v. getuigen (*) F/G relatief t.o.v. getuigen (*) relatief (***) jaren in proef Belcanto 11,52 96,8 bc 7,29 94,1 d Cadence ,86 101,6 abc 8,52 100,2 bc 8,83 97,2 cde 8,43 91,6 fg 97,7 (91,6 tot 101,6) (2011 t.e.m. ) Canzona 12,07 101,4 a 7,92 102,2 ab 8,97 102,8 ab 8,53 100,2 bc 9,27 102,0 bc 9,60 104,4 bc 102,2 (100,2 tot 104,4) (2009 t.e.m. ) Chrysolite (**) ,44 92,9 e 8,58 93,3 efg 93,1 (92,9 en 93,3) ( en ) Continuo 11,56 97,2 abc Crescendo 11,12 93,5 cde Dacapo ,32 109,5 a 9,99 110,0 a 10,24 111,3 a 110,3 (109,5 tot 111,3) (2012 t.e.m. ) Diabolus ,56 100,6 bc 8,91 98,1 cde 9,03 98,1 de 98,9 (98,1 tot 100,6) (2012 t.e.m. ) Diesis - - 7,64 98,7 bc 8,60 98,5 bcd 8,39 98,6 bc Dolce 11,91 100,2 ab 8,00 103,4 a 9,00 103,1 ab 8,84 103,8 ab 9,11 100,3 cd 9,25 100,5 cd 101,9 (100,2 tot 103,8) (2009 t.e.m. ) Echo 11,84 99,5 ab 8,22 106,2 a 9,22 105,6 a 8,82 103,7 ab Enigme 11,45 96,3 bcd Fugato ,79 107,8 ab 9,56 103,8 bc 105,8 (103,8 tot 107,8) ( en ) Gong ,45 99,3 bc Hera 10,99 92,4 de 7,37 95,1 cd ,84 96,1 def 94,5 (92,4 tot 96,1) (2009, 2010 en ) Kodaly ,53 93,9 de 8,89 96,6 def 95,3 (93,9 en 96,6) ( en ) Krips ,82 103,6 ab 9,71 106,9 ab 9,72 105,7 b 105,4 (103,6 tot 106,9) (2012 t.e.m. ) Maurane 11,55 97,1 abc 7,27 93,8 d 8,34 95,5 cde 8,70 102,2 b Melci 11,70 98,4 ab 7,31 94,4 d 8,21 94,1 de 8,16 95,9 c 8,87 97,7 cde 8,76 95,2 ef 96,0 (94,1 tot 98,4) (2009 t.e.m. ) Orchies 10,81 90,8 e 6,92 89,4 e 7,87 90,2 e - 8,65 95,2 de 8,60 93,5 efg 91,8 (89,4 tot 95,2) (2009 t.e.m. 2011; - en ) Selenite ,27 89,9 g 89,9 () Getuigen (*) 11, , , , , , K.W.V. P0,05 0,46 0,30 0,53 0,47 0,54 0,43 V.C. (%) 2,75 2,68 4,16 3,73 4,14 3,34 F-ber. 6,15** 17,62** 6,58** 3,55** 7,88** 14,78** (*) Getuigen = van de rassen Canzona, Dolce en Melci (**) Chrysolite = dit ras is geen klassiek ras, maar een ras tolerant aan herbiciden behorend tot de groep van de sulfonylurea (***) Gemiddelde: tussen haakjes wordt respectievelijk de minimum en de maximum waarde vermeld Verslag Cichorei Hoofdstuk I - Rassen - Rassenonderzoek 2009-

39 Relatieven (%) Relatieven (%) Verhouding fructose/glucose per ras over de proefjaren (relatieven t.o.v. getuigerassen Canzona, Dolce en Melci) (Rangschikking van de rassen naar afnemende inulineopbrengst binnen eenzelfde beproevingsperiode) ,4 102,2102,8 100,2 102,0 104,4 102,2 103,4 103,8 103,1 100,2 100,3 100,5101,9 98,4 97,7 94,4 94,1 95,9 95,2 96,0 90,8 89,4 90,2 95,2 93,5 91,8 Canzona Dolce Melci Orchies 6 jaar (2009 t.e.m.) 5 jaar (2009 t.e.m. 2011, en ) ,6 100,2 97,2 91,6 97,7 103,6 106,9 105,7 105,4 109,5 110,0 111,3 110,3 100,6 98,1 98,1 98,9 92,4 95,1 96,1 94,5 Cadence Krips Dacapo Diabolus Hera 4 jaar (2011 t.e.m. ) 3 jaar (2012 t.e.m. ) 3 jaar (2009, 2010 en ) Verslag Cichorei Hoofdstuk I - Rassen - Rassenonderzoek 2009-

40 Selenite Relatieven (%) ,8 103,8 105,8 93,9 96,6 95,3 92,9 93,3 93,1 89,9 Fugato Kodaly Chrysolite (*) 2 jaar ( en ) 1 jaar () (*) Chrysolite = dit ras is geen klassiek ras, maar een ras tolerant aan herbiciden behorend tot de groep van de sulfonylurea Verslag Cichorei Hoofdstuk I - Rassen - Rassenonderzoek 2009-

41 Polymerisatiegraad (DP) (= polymerisatiegraad van inuline, zonder de kleine suikers) Vanaf de proefjaren werd in de rassenproeven ook de polymerisatiegraad (DP) bepaald. Hoe hoger de waarde, hoe beter voor de industrie. Ras Gemiddelde DP relatief t.o.v. getuigen (*) DP relatief t.o.v. getuigen (*) relatief jaren in proef Cadence 11,79 96,1 de 12,80 94,5 de 95,3 ( en ) Canzona 12,46 101,5 bcd 14,55 107,4 a 104,5 ( en ) Chrysolite (**) 11,70 95,4 de 13,09 96,6 bcde 96,0 ( en ) Dacapo 13,37 109,0 a 15,09 111,4 a 110,2 ( en ) Diabolus 12,10 98,6 cde 13,50 99,6 bcd 99,1 ( en ) Dolce 12,33 100,5 bcde 13,60 100,4 bc 100,5 ( en ) Fugato 12,96 105,6 ab 13,63 100,6 b 103,1 ( en ) Hera ,87 95,0 cde 95,0 () Kodaly 11,49 93,6 e 12,80 94,5 de 94,1 ( en ) Krips 12,84 104,6 abc 13,70 101,1 b 102,9 ( en ) Melci 12,02 98,0 cde 12,49 92,2 ef 95,1 ( en ) Orchies 11,79 96,1 de 12,39 91,4 ef 93,8 ( en ) Selenite ,90 87,8 f 87,8 () Getuigen (*) 12, , K.W.V. P0,05 0,75 0,68 V.C. (%) 4,22 3,58 F-ber. 5,27** 13,79** (*) Getuigen = van de rassen Canzona, Dolce en Melci (**) Chrysolite = dit ras is geen klassiek ras, maar een ras tolerant aan herbiciden behorend tot de groep van de sulfonylurea Verslag Cichorei Hoofdstuk I - Rassen - Rassenonderzoek 2009-

42 Relatieven (%) Polymerisatiegraad (DP) per ras over de proefjaren (relatieven t.o.v. getuigerassen Canzona, Dolce en Melci) (Alfabetische rangschikking van de rassen binnen eenzelfde beproevingsperiode) ,1 94,5 95,3 101,5 107,4 104,5 96,6 95,4 96,0 109,0 111,4 110,2 98,6 99,6 99,1 100,5 100,4 100,5 105,6 100,6 103,1 93,6 94,5 94,1 104,6 101,1 102,9 98,0 92,2 95,1 96,1 91,4 93,8 95,0 87,8 Cadence Canzona Chrysolite (*) Dacapo Diabolus Dolce Fugato Kodaly Krips Melci Orchies Hera Selenite (*) Chrysolite = dit ras is geen klassiek ras, maar een ras tolerant aan herbiciden behorend tot de groep van de sulfonylurea 2 jaar ( en ) 1 jaar () Verslag Cichorei Hoofdstuk I - Rassen Rassenonderzoek 2009-

43 Gehalte kleine suikers (of vrije suikers) (= % van vrije fructose + vrije glucose + sucrose in relatie tot het koolhydraatgehalte) Vanaf de proefjaren werd in de rassenproeven ook het gehalte kleine suikers bepaald. Hoe lager het gehalte kleine suikers, hoe beter voor de industrie. Ras Gemiddelde % op koolhydraatgehalte relatief t.o.v. getuigen (*) % op koolhydraatgehalte relatief t.o.v. getuigen (*) relatief (***) jaren in proef Cadence 4,43 96,3 cd 7,12 116,9 a 106,6 ( en ) Canzona 4,41 95,9 cd 6,31 103,6 b 99,8 ( en ) Chrysolite (**) 5,43 118,0 a 7,08 116,3 a 117,2 ( en ) Dacapo 4,12 89,6 d 5,54 91,0 cde 90,3 ( en ) Diabolus 4,75 103,3 bc 6,52 107,1 b 105,2 ( en ) Dolce 4,63 100,7 bc 6,05 99,3 bcd 100,0 ( en ) Fugato 4,00 87,0 d 5,48 90,0 de 88,5 ( en ) Hera - - 6,11 100,3 bc 100,3 () Kodaly 4,71 102,4 bc 5,95 97,7 bcd 100,1 ( en ) Krips 4,03 87,6 d 5,06 83,1 e 85,4 ( en ) Melci 4,77 103,7 bc 5,92 97,2 bcd 100,5 ( en ) Orchies 4,96 107,8 b 6,27 103,0 b 105,4 ( en ) Selenite - - 6,45 105,9 b 105,9 () Getuigen (*) 4,60 6,09 K.W.V. P0,05 0,44 0,55 V.C. (%) 6,63 6,29 F-ber. 8,07** 9,34** (*) Getuigen = van de rassen Canzona, Dolce en Melci (**) Chrysolite = dit ras is geen klassiek ras, maar een ras tolerant aan herbiciden behorend tot de groep van de sulfonylurea Verslag Cichorei Hoofdstuk I - Rassen - Rassenonderzoek 2009-

44 Relatieven (%) Gehalte kleine suikers per ras over de proefjaren (relatieven t.o.v. getuigerassen Canzona, Dolce en Melci) (Alfabetische rangschikking van de rassen binnen eenzelfde beproevingsperiode) ,3 116,9 106,6 95,9 103,6 99,8 118,0 116,3 117,2 91,0 90,3 89,6 103,3 107,1 105,2 100,7 99,3 100,0 87,0 90,0 88,5 102,4 97,7 100,1 87,6 83,1 85,4 103,7 97,2 100,5 107,8 103,0 105,4 100,3 105,9 Cadence Canzona Chrysolite (*) Dacapo Diabolus Dolce Fugato Kodaly Krips Melci Orchies Hera Selenite (*) Chrysolite = dit ras is geen klassiek ras, maar een ras tolerant aan herbiciden behorend tot de groep van de sulfonylurea 2 jaar ( en ) 1 jaar () Verslag Cichorei Hoofdstuk I - Rassen - Rassenonderzoek 2009-

45 CANZONA DOLCE MELCI ORCHIES CADENCE KRIPS DACAPO DIABOLUS HERA FUGATO KODALY CHRYSOLITE SELENITE 87,6 92,5 93,4 93,0 92,5 95,1 Relatieven (%) 96,9 96,7 98,6 95,6 94,7 97,2 96,4 99,0 98,4 99,6 99,4 98,9 99,3 100,9 102,1 101,0 101,0 100,7 101,6 100,6 101,9 101,2 102,6 103,4 106,5 105,4 104,3 104,0 107,9 106,8 107,2 110,2 110,9 3.7 Samenvatting INULINEOPBRENGST, INULINEGEHALTE, NETTO-WORTELOPBRENGST en VERHOUDING FRUCTOSE/GLUCOSE (relatieven t.o.v. getuigerassen Canzona, Dolce en Melci) Rangschikking van de rassen naar afnemende inulineopbrengst inulineopbrengst inulinegehalte netto-wortelopbrengst verhouding fructose/glucose ,2 101,9 96,0 91,8 105,4 110,3 98,9 97,7 94,5 105,8 95,3 93,1 89,9 6 jaar (2009 t.e.m. ) inulineopbrengst: 100% = kg/ha inulinegehalte : 100% = 18,78% netto-wortelopbrengst : 100% = kg/ha verhouding fructose/glucose : 100% = 9,19 5 jaar (2009 t.e.m. 2011, en ) 4 jaar (2011 t.e.m. ) 3 jaar (2012 t.e.m. ) 3 jaar (2009, 2010 en ) 2 jaar ( en ) SLECHTS 1 jaar () Verslag Cichorei Hoofdstuk I - Rassen - Rassenonderzoek 2009-

46 CADENCE CANZONA CHRYSOLITE (*) DACAPO DIABOLUS DOLCE FUGATO KODALY KRIPS MELCI ORCHIES HERA SELENITE 85,4 90,3 88,5 87,8 94,1 93,8 Relatieven (%) 95,3 96,0 95,1 95,0 99,8 99,1 100,5 100,0 100,1 100,5 100,3 104,5 103,1 102,9 106,6 105,2 110,2 105,4 105,9 117, POLYMERISATIEGRAAD (DP) en GEHALTE KLEINE SUIKERS (relatieven t.o.v. getuigerassen Canzona, Dolce en Melci) Alfabetische rangschikking van de rassen binnen eenzelfde beproevingsperiode polymerisatiegraad (DP) gehalte kleine suikers 2 jaar ( en ) 1 jaar () (*) Chrysolite = dit ras is geen klassiek ras, maar een ras tolerant aan herbiciden behorend tot de groep van de sulfonylurea Verslag Cichorei Hoofdstuk I - Rassen - Rassenonderzoek 2009-

47 Canzona Dolce Melci Orchies Cadence Krips Dacapo Diabolus Hera JEUGDGROEISNELHEID Enkel rassen die minstens drie jaar beproefd werden, werden opgenomen in onderstaande grafiek. (Rangschikking van de rassen naar afnemende inulineopbrengst binnen eenzelfde beproevingsperiode) 9 = 6, ,6 6,2 6,3 6,7 6,1 7,1 6,5 5,8 6, jaar (2009 t.e.m. ) 5 jaar (2009 t.e.m. 2011, en ) 4 jaar (2011 t.e.m. ) 3 jaar (2012 t.e.m. ) 3 jaar (2009, 2010 en ) Grafiek 1.2 : Jeugdgroeisnelheid over meerdere jaren (1-9, 9 = snelste jeugdgroei) Verslag Cichorei Hoofdstuk I - Rassen - Rassenonderzoek 2009-

48 HOOFDSTUK II INVLOED VAN HET OOGSTTIJDSTIP OP DE OPBRENGST EN KWALITEIT Proefveldhouder: Guy VERRUE, Molenstraat 8, 8551 Heestert Proefplaats: Molenstraat 8, 8551 Heestert 1 Doel De invloed onderzoeken van het oogsttijdstip op de opbrengst en kwaliteit (suikergehalte, verhouding fructose/glucose, inulinegehalte, polymerisatiegraad en kleine suikers) binnen diverse rassen industriële cichorei. 2 Objecten Ras Oogsttijdstip 16 september 20 oktober 17 november (*) Cadence X X X Canzona X X X Chrysolite (**) X Dacapo X X Diabolus X X Dolce X X Fugato X X Hera X Kodaly X X Krips X X Melci X X X Orchies X Selenite X (*) De wortelen van de rassen van de derde oogst (17 november ) werden in een netzak in een bewaarhoop geplaatst (per ras en per blok; per object 2 zakken; de zakken werden op een gelijke hoogte in de hoop geplaatst) gedurende 3 weken, namelijk van 19 november tot 9 december. Op deze manier werd een reële bewaring nagebootst. De bewaarhoop werd niet afgedekt. Na de bewaarperiode werd het gewicht en de kwaliteit van de wortels bepaald bij de diverse rassen. (**) Chrysolite= dit ras is geen klassiek ras, maar een ras tolerant aan herbiciden behorend tot de groep van de sulfonylurea Verslag Cichorei Hoofdstuk II Invloed van het oogsttijdstip op de opbrengst en de kwaliteit

49 Proefomstandigheden 3.1 Bodemkarakteristieken Scheikundige grondontleding : Datum : 7 maart Bepaling Analyse Streefzone Beoordeling Advies voor industriële cichorei grondsoort zandleem ph (KCl) 6,0 5,5-6,0 normaal Koolstof (%) 0,87 1,0-1,5 laag Fosfor (P) hoog 50 kg P 2O 5/ha Kalium (K) 15, normaal 290 kg K 2O/ha Magnesium (Mg) 13, normaal 50 kg MgO/ha Calcium (Ca) normaal 500 z.b.w./ha Natrium (Na) 2,2 3,1 6,7 laag 0 kg Na 2O/ha Reserve aan minerale stikstof einde winter : Datum : 7 maart Kg/ha N (0-90 cm): 18,33 waarvan 14,76 kg nitrische Diepte in cm Nitrische stikstof in kg N/ha Ammoniakale stikstof in kg N/ha ,26 1, ,00 1, ,50 0,90 N-bemestingsadvies Inagro : 27 kg/ha 3.2 Voorvruchten : wintertarwe 3.3 Bodembewerkingen Ploegen : 6 april Zaaibedbereiding : 7 april 3.4 Zaai - datum : 9 april - tussen rij afstand : 45 cm - afstand in de rij : 15 cm (na opéénzetten) - diepte : 0,5-1 cm - toestand van het zaaibed : goed 3.5 Bemesting Stikstof : 60 E N/ha (o.v.v. vloeibaar 39% N), 7 april Kalium: 120 E/ha, 7 april Magnesium: 18 E/ha, 7 april 3.6 Gewasbescherming Onkruidbestrijding : - Chemisch: Kort na zaaien (10/04/) : Kerb 1,25 l + Legurame 3 l/ha Na opkomst : - Mechanisch: 15/06/: schoffelen Ziektebestrijding : - Insectenbestrijding : Oogst Manuele rooiing 23/04/ : Kerb 0,3 l + Safari 10 g + Legurame 0,5 l/ha 17/05/ : Safari 10 g + Legurame 0,5 l + Kerb 0,3 l/ha 26/05/ : Safari 12 g + Trend 90 0,1% + Dual Gold 0,15 l/ha 02/06/ : Safari 18 g + Trend 90 0,1% + Dual Gold 0,25 l/ha 20/06/ : Frontier Elite 0,5 l/ha 3.8 Proefaanleg Oppervlakte van de experimentele eenheden : - bruto oppervlakte : 17,55 m² (6 rijen x 0,45 m tussen rijafstand x 6,5 m lengte) - geoogste oppervlakte : 9,99 m² (4 rijen x 0,45 m tussen rijafstand x 5,55 m lengte) Aantal blokken : 4 4 Teeltverloop Geslaagde teelt. Verslag Cichorei Hoofdstuk II Invloed van het oogsttijdstip op de opbrengst en de kwaliteit

50 01/05/14 02/05/14 03/05/14 04/05/14 05/05/14 06/05/14 07/05/14 08/05/14 09/05/14 10/05/14 11/05/14 12/05/14 13/05/14 14/05/14 15/05/14 16/05/14 17/05/14 18/05/14 19/05/14 20/05/14 21/05/14 22/05/14 23/05/14 24/05/14 25/05/14 26/05/14 27/05/14 28/05/14 29/05/14 30/05/14 31/05/14 01/04/14 02/04/14 03/04/14 04/04/14 05/04/14 06/04/14 07/04/14 08/04/14 09/04/14 10/04/14 11/04/14 12/04/14 13/04/14 14/04/14 15/04/14 16/04/14 17/04/14 18/04/14 19/04/14 20/04/14 21/04/14 22/04/14 23/04/14 24/04/14 25/04/14 26/04/14 27/04/14 28/04/14 29/04/14 30/04/ a. Verloop van de buitentemperatuur vanaf april tot half december Temperatuursverloop (in C) metypost Helkijn 1 april 30 april temperatuur maximum temperatuur minimum temperatuur zaai: 9 april Temperatuursverloop (in C) metypost Helkijn 1 mei 31 mei temperatuur maximum temperatuur minimum temperatuur Verslag Cichorei Hoofdstuk II Invloed van het oogsttijdstip op de opbrengst en de kwaliteit

51 01/07/14 02/07/14 03/07/14 04/07/14 05/07/14 06/07/14 07/07/14 08/07/14 09/07/14 10/07/14 11/07/14 12/07/14 13/07/14 14/07/14 15/07/14 16/07/14 17/07/14 18/07/14 19/07/14 20/07/14 21/07/14 22/07/14 23/07/14 24/07/14 25/07/14 26/07/14 27/07/14 28/07/14 29/07/14 30/07/14 31/07/14 01/06/14 02/06/14 03/06/14 04/06/14 05/06/14 06/06/14 07/06/14 08/06/14 09/06/14 10/06/14 11/06/14 12/06/14 13/06/14 14/06/14 15/06/14 16/06/14 17/06/14 18/06/14 19/06/14 20/06/14 21/06/14 22/06/14 23/06/14 24/06/14 25/06/14 26/06/14 27/06/14 28/06/14 29/06/14 30/06/ Temperatuursverloop (in C) metypost Helkijn 1 juni 30 juni temperatuur maximum temperatuur minimum temperatuur Temperatuursverloop (in C) metypost Helkijn 1 juli 31 juli temperatuur maximum temperatuur minimum temperatuur Verslag Cichorei Hoofdstuk II Invloed van het oogsttijdstip op de opbrengst en de kwaliteit

52 01/09/14 02/09/14 03/09/14 04/09/14 05/09/14 06/09/14 07/09/14 08/09/14 09/09/14 10/09/14 11/09/14 12/09/14 13/09/14 14/09/14 15/09/14 16/09/14 17/09/14 18/09/14 19/09/14 20/09/14 21/09/14 22/09/14 23/09/14 24/09/14 25/09/14 26/09/14 27/09/14 28/09/14 29/09/14 30/09/14 01/08/14 02/08/14 03/08/14 04/08/14 05/08/14 06/08/14 07/08/14 08/08/14 09/08/14 10/08/14 11/08/14 12/08/14 13/08/14 14/08/14 15/08/14 16/08/14 17/08/14 18/08/14 19/08/14 20/08/14 21/08/14 22/08/14 23/08/14 24/08/14 25/08/14 26/08/14 27/08/14 28/08/14 29/08/14 30/08/14 31/08/ Temperatuursverloop (in C) metypost Helkijn 1 augustus 31 augustus temperatuur maximum temperatuur minimum temperatuur Temperatuursverloop (in C) metypost Helkijn 1 september 30 september temperatuur maximum temperatuur minimum temperatuur oogst 1 Verslag Cichorei Hoofdstuk II Invloed van het oogsttijdstip op de opbrengst en de kwaliteit

53 01/11/14 02/11/14 03/11/14 04/11/14 05/11/14 06/11/14 07/11/14 08/11/14 09/11/14 10/11/14 11/11/14 12/11/14 13/11/14 14/11/14 15/11/14 16/11/14 17/11/14 18/11/14 19/11/14 20/11/14 21/11/14 22/11/14 23/11/14 24/11/14 25/11/14 26/11/14 27/11/14 28/11/14 29/11/14 30/11/14 01/12/14 02/12/14 03/12/14 04/12/14 05/12/14 06/12/14 07/12/14 08/12/14 09/12/14 10/12/14 11/12/14 12/12/14 01/10/14 02/10/14 03/10/14 04/10/14 05/10/14 06/10/14 07/10/14 08/10/14 09/10/14 10/10/14 11/10/14 12/10/14 13/10/14 14/10/14 15/10/14 16/10/14 17/10/14 18/10/14 19/10/14 20/10/14 21/10/14 22/10/14 23/10/14 24/10/14 25/10/14 26/10/14 27/10/14 28/10/14 29/10/14 30/10/14 31/10/ Temperatuursverloop (in C) metypost Helkijn 1 oktober 31 oktober temperatuur maximum temperatuur minimum temperatuur oogst 2 Temperatuursverloop (in C) metypost Helkijn 1 november 12 december temperatuur maximum temperatuur minimum temperatuur oogst 3 bewaring oogst 3 einde bewaring oogst 3 Verslag Cichorei Hoofdstuk II Invloed van het oogsttijdstip op de opbrengst en de kwaliteit

54 19/11/ 00:00 21/11/ 00:00 23/11/ 00:00 25/11/ 00:00 27/11/ 00:00 29/11/ 00:00 01/12/ 00:00 03/12/ 00:00 05/12/ 00:00 07/12/ 00:00 09/12/ 00:00 11/12/ 00: b. Temperatuursverloop tijdens de bewaring De wortelen van de rassen van de derde oogst (17 november ) werden in een netzak in een bewaarhoop geplaatst gedurende 3 weken, namelijk van 19 november tot 9 december. Op deze manier werd een reële bewaring nagebootst. De bewaarhoop werd niet afgedekt. Na de bewaarperiode werd het gewicht en de kwaliteit van de wortels bepaald bij de diverse rassen. Temperatuursverloop in de bewaarhoop 19 november 8 december /11/ 00:00 22/11/ 00:00 27/11/ 00:00 02/12/ 00:00 07/12/ 00:00 12/12/ 00:00 De sonde werd in een netzak geplaatst. Temperatuursverloop buiten de bewaarhoop 20 november 8 december Verslag Cichorei Hoofdstuk II Invloed van het oogsttijdstip op de opbrengst en de kwaliteit

55 Proefresultaten en bespreking 5.1 Oogstresultaten per oogsttijdstip Werkwijze oogst De bruto oppervlakte van het perceel bedroeg 17,55 m² (6 rijen x 0,45 m tussen rijafstand x 6,5 m lengte). Per perceel werden de 4 binnenste rijen geoogst waarbij aan beide uiteinden telkens 0,475 m uit proef gelaten werd. De geoogste oppervlakte per perceel bedroeg aldus 9,99 m² (4 rijen x 0,45 m tussen rijafstand x 5,55 m lengte). Vermits de proef aangelegd werd in 4 parallellen werd er per object 39,96 m² geoogst (9,99 m² x 4 parallellen). De oogst gebeurde manueel. Verslag Cichorei Hoofdstuk II Invloed van het oogsttijdstip op de opbrengst en kwaliteit

56 a. Resultaten oogst 1 op 16 september Ras Standdichtheid (aantal wortels/ha) (*) Netto-wortelopbrengst kg/ha relatief t.o.v. getuigen (%) (**) Wortelgewicht (g) fructose (%) Suikergehalte (***) glucose (%) totaal (%) Verhouding fructose/glucose Inulinegehalte (% op vers Inulineopbrengst materiaal) kg/ha relatief t.o.v. getuigen (%) (**) DP (****) Kleine suikers (% op koolhydraatgehalte) (*****) Cadence a b 104,6 345 ab 18,28 b 1,88 a 20,16 b 9,73 a 17,46 b b 101,0 13,05 b 4,24 a Canzona a c 93,1 307 c 19,89 a 1,88 a 21,78 a 10,58 a 18,88 a b 97,2 14,31 a 4,15 a Diabolus a b 102,4 333 b 18,68 ab 1,79 a 20,47 ab 10,47 a 17,74 ab b 100,3 14,13 ab 4,21 a Fugato a a 110,5 362 a 18,46 b 1,89 a 20,35 b 9,83 a 17,67 ab a 108,0 13,01 b 3,99 a Kodaly a b 100,6 330 bc 18,62 ab 1,79 a 20,41 b 10,44 a 17,74 ab b 98,7 13,87 ab 3,89 a Melci a b 102,3 330 bc 18,85 ab 1,87 a 20,72 ab 10,10 a 17,99 ab b 101,8 13,40 ab 3,97 a Getuigen (**) Gemiddelde alle rassen ,80 1,85 20,65 10,19 17, ,63 4,08 KWV P0, kg 4,37% 23 g 1,18% 0,16% 1,25% 0,80 1,11% 560 kg 6,00% 1,14 0,51 V.C. (%) 3,63 2,91 2,91 4,52 4,18 5,71 4,03 5,23 4,11 3,98 3,98 5,54 8,28 F-ber. 0,20 14,40** 14,40** 6,00** 2,11 0,87 1,96 1,80 1,86 3,43* 3,43* 2,17 0,74 (*) Bij de oogst werd per ras het aantal geoogste wortels geteld en omgerekend naar het aantal wortels per ha. (**) Getuigen = van de rassen Cadence, Canzona en Melci. (***) Het glucose- en fructosegehalte werd bepaald via H.P.L.C. en wordt uitgedrukt in % op vers materiaal. (****) DP is de polymerisatiegraad van inuline, zonder de kleine suikers. (*****) Kleine suikers (of vrije suikers) = het percentage van vrije fructose + vrije glucose + sucrose in relatie tot het koolhydraatgehalte. Alle analyses (suikergehalte, inulinegehalte, DP en kleine suikers) werden uitgevoerd op vers materiaal. b. Resultaten oogst 2 op 20 oktober Ras Standdichtheid (aantal wortels/ha) (*) Netto-wortelopbrengst kg/ha relatief t.o.v. getuigen (%) (**) Wortelgewicht (g) fructose (%) Suikergehalte (***) glucose (%) totaal (%) Verhouding fructose/glucose Inulinegehalte (% op vers Inulineopbrengst materiaal) kg/ha relatief t.o.v. getuigen (%) (**) DP (****) Kleine suikers (% op koolhydraatgehalte) (*****) Cadence abc b 103,3 446 abc 17,81 c 2,11 ab 19,92 cd 8,43 fg 16,79 c bc 101,6 12,80 de 7,12 a Canzona abc ef 94,5 416 cde 18,75 b 1,95 def 20,70 b 9,60 bc 17,59 b cd 97,4 14,55 a 6,31 b Chrysolite bc ef 93,6 422 bcde 17,41 cd 2,03 bcde 19,44 d 8,58 efg 16,39 cd f 89,9 13,09 bcde 7,08 a Dacapo abc f 91,3 405 de 19,77 a 1,93 ef 21,71 a 10,24 a 18,58 a bcd 99,3 15,09 a 5,54 cde Diabolus c cde 97,9 452 ab 16,94 d 1,88 f 18,82 e 9,03 de 15,96 d ef 91,5 13,50 bcd 6,52 b Dolce a de 96,8 395 e 18,89 b 2,05 abcd 20,93 b 9,25 cd 17,82 b bc 101,1 13,60 bc 6,05 bcd Fugato abc a 111,3 478 a 18,46 b 1,93 ef 20,40 bc 9,56 bc 17,46 b a 114,0 13,63 b 5,48 de Hera abc b 103,7 455 ab 17,53 cd 1,98 cde 19,52 d 8,84 def 16,61 c bc 100,8 12,87 cde 6,11 bc Kodaly abc bcd 100,3 425 bcde 17,77 c 2,00 cde 19,77 cd 8,89 def 16,85 c bcd 99,0 12,80 de 5,95 bcd Krips abc cde 97,9 418 cde 19,01 b 1,95 def 20,96 b 9,72 b 18,02 b b 103,4 13,70 b 5,06 e Melci abc bc 102,2 432 bcd 17,76 c 2,03 bcde 19,79 cd 8,76 ef 16,87 c bc 101,0 12,49 ef 5,92 bcd Orchies ab de 96,7 402 de 17,74 c 2,07 abc 19,81 cd 8,60 efg 16,83 c de 95,3 12,39 ef 6,27 b Selenite abc b 104,9 448 abc 17,66 c 2,14 a 19,79 cd 8,27 g 16,79 c b 103,2 11,90 f 6,45 b Getuigen (**) Gemiddelde alle rassen ,11 2,00 20,12 9,06 17, ,26 6,14 KWV P0, kg 4,66% 29 g 0,56% 0,09% 0,59% 0,43 0,54% 517 kg 4,82% 0,68 0,55 V.C. (%) 5,22 3,26 3,26 4,75 2,17 3,18 2,05 3,34 2,22 3,37 3,37 3,58 6,29 F-ber. 1,63 11,30** 11,30** 5,69** 16,37** 5,52** 14,24** 14,78** 14,67** 12,57** 12,57** 13,79** 9,34** (*) Bij de oogst werd per ras het aantal geoogste wortels geteld en omgerekend naar het aantal wortels per ha. (**) Getuigen = van de rassen Cadence, Canzona en Melci. (***) Het glucose- en fructosegehalte werd bepaald via H.P.L.C. en wordt uitgedrukt in % op vers materiaal. (****) DP is de polymerisatiegraad van inuline, zonder de kleine suikers. (*****) Kleine suikers (of vrije suikers) = het percentage van vrije fructose + vrije glucose + sucrose in relatie tot het koolhydraatgehalte. Alle analyses (suikergehalte, inulinegehalte, DP en kleine suikers) werden uitgevoerd op vers materiaal. Verslag Cichorei Hoofdstuk II Invloed van het oogsttijdstip op de opbrengst en kwaliteit

57 c. Resultaten oogst 3 op 17 november Ras Standdichtheid (aantal wortels/ha) (*) Netto-wortelopbrengst kg/ha relatief t.o.v. getuigen (%) (**) Wortelgewicht (g) fructose (%) Suikergehalte (***) glucose (%) totaal (%) Verhouding fructose/glucose Inulinegehalte (% op vers Inulineopbrengst materiaal) kg/ha relatief t.o.v. getuigen (%) (**) DP (****) Kleine suikers (% op koolhydraatgehalte) (*****) Cadence a a 101,6 447 a 17,38 c 2,48 a 19,86 c 7,02 c 16,93 c a 99,5 9,65 c 5,90 ab Canzona a ab 97,5 432 ab 18,90 ab 2,42 ab 21,32 a 7,82 b 18,31 ab a 103,2 10,62 b 5,14 cd Dacapo a b 95,4 405 b 19,38 a 2,33 bc 21,72 a 8,31 a 18,66 a a 103,0 11,32 a 5,09 cd Dolce a ab 98,4 408 ab 18,74 b 2,44 a 21,18 ab 7,67 b 18,14 ab a 103,2 10,51 b 5,48 bc Krips a ab 99,6 416 ab 18,33 b 2,31 c 20,64 b 7,94 ab 17,78 b a 102,4 10,64 b 4,79 d Melci a a 100,9 437 ab 17,14 c 2,46 a 19,60 c 6,97 c 16,66 c a 97,3 9,70 c 6,21 a Getuigen (**) Gemiddelde alle rassen ,31 2,41 20,72 7,62 17, ,41 5,44 KWV P0, kg 4,13% 37 g 0,60% 0,10% 0,62% 0,37 0,57% 684 kg 5,92% 0,55 0,46 V.C. (%) 5,09 2,74 2,74 5,76 2,19 2,68 1,99 3,27 2,13 3,93 3,93 3,50 5,65 F-ber. 1,14 2,81 2,81 1,92 19,44** 4,68** 16,72** 18,17** 17,68** 1,55 1,55 12,22** 12,18** (*) Bij de oogst werd per ras het aantal geoogste wortels geteld en omgerekend naar het aantal wortels per ha. (**) Getuigen = van de rassen Cadence, Canzona en Melci. (***) Het glucose- en fructosegehalte werd bepaald via H.P.L.C. en wordt uitgedrukt in % op vers materiaal. (****) DP is de polymerisatiegraad van inuline, zonder de kleine suikers. (*****) Kleine suikers (of vrije suikers) = het percentage van vrije fructose + vrije glucose + sucrose in relatie tot het koolhydraatgehalte. Alle analyses (suikergehalte, inulinegehalte, DP en kleine suikers) werden uitgevoerd op vers materiaal. d. Resultaten na 3 weken bewaring oogst 17 november (bewaring: 19 november 9 december ) Ras Standdichtheid (aantal wortels/ha) (*) Netto-wortelopbrengst kg/ha relatief t.o.v. getuigen (%) (**) Wortelgewicht (g) fructose (%) Suikergehalte (***) glucose (%) totaal (%) Verhouding fructose/glucose Inulinegehalte (% op vers Inulineopbrengst materiaal) kg/ha relatief t.o.v. getuigen (%) (**) DP (****) Kleine suikers (% op kool- hydraatgehalte) (*****) Cadence a a 101,5 442 a 16,69 c 2,44 a 19,13 c 6,84 c 15,82 cd ab 99,8 9,91 d 9,03 ab Canzona a ab 97,6 428 a 17,78 b 2,31 b 20,09 b 7,69 b 16,84 b ab 102,1 11,03 b 7,67 cd Dacapo a b 95,6 402 a 18,94 a 2,30 b 21,25 a 8,24 a 17,95 a a 106,6 11,69 a 6,85 d Dolce a ab 98,6 404 a 17,41 b 2,40 a 19,81 bc 7,25 c 16,44 bc ab 100,7 10,51 c 8,71 bc Krips a ab 99,7 412 a 17,81 b 2,25 b 20,06 b 7,91 ab 16,90 b ab 104,7 11,17 b 7,18 d Melci a a 100,9 433 a 16,69 c 2,43 a 19,12 c 6,88 c 15,65 d b 98,1 10,16 cd 10,06 a Getuigen (**) Gemiddelde alle rassen ,56 2,36 19,91 7,47 16, ,75 8,25 KWV P0, kg 4,10% 36 g 0,67% 0,08% 0,67% 0,40 0,69% 676 kg 6,31% 0,49 1,20 V.C. (%) 5,09 2,73 2,73 5,75 2,53 2,32 2,23 3,52 2,74 4,19 4,19 3,02 9,68 F-ber. 1,14 2,68 2,68 1,84 14,43** 8,17** 12,47** 18,75** 13,54** 2,18 2,18 17,00** 9,43** (*) Bij de oogst werd per ras het aantal geoogste wortels geteld en omgerekend naar het aantal wortels per ha. (**) Getuigen = van de rassen Cadence, Canzona en Melci. (***) Het glucose- en fructosegehalte werd bepaald via H.P.L.C. en wordt uitgedrukt in % op vers materiaal. (****) DP is de polymerisatiegraad van inuline, zonder de kleine suikers. (*****) Kleine suikers (of vrije suikers) = het percentage van vrije fructose + vrije glucose + sucrose in relatie tot het koolhydraatgehalte. Alle analyses (suikergehalte, inulinegehalte, DP en kleine suikers) werden uitgevoerd op vers materiaal. Verslag Cichorei Hoofdstuk II Invloed van het oogsttijdstip op de opbrengst en kwaliteit

58 FUGATO MELCI CADENCE DIABOLUS KODALY CANZONA 93,1 Relatieven (%) 97,6 96,4 97,9 97,2 99,3 98,7 97,9 101,8 101,0 100,3 100,6 102,3 102,4 104,6 104,2 108,0 110,5 5.2 Grafieken oogstresultaten per oogsttijdstip a. Oogst 1 op 16 september INULINEOPBRENGST, INULINEGEHALTE, NETTO-WORTELOPBRENGST en VERHOUDING FRUCTOSE/GLUCOSE (relatieven t.o.v. getuigerassen Cadence, Canzona en Melci) Rangschikking van de rassen naar afnemende inulineopbrengst inulineopbrengst inulinegehalte netto-wortelopbrengst verhouding fructose/glucose ,0 99,6 96,0 103,3 103,0 104,4 Verslag Cichorei Hoofdstuk II Invloed van het oogsttijdstip op de opbrengst en kwaliteit

59 FUGATO MELCI CADENCE DIABOLUS KODALY CANZONA Polymerisatiegraad (DP) (*) Kleine suikers (**) Oogst 1 op 16 september (vervolg) POLYMERISATIEGRAAD (DP) en KLEINE SUIKERS Rangschikking van de rassen naar afnemende inulineopbrengst polymerisatiegraad (DP) kleine suikers ,01 b 13,40 ab 13,05 b 14,13 ab 13,87 ab 14,31 a ,99 a 3,97 a 4,24 a 4,21 a 3,89 a 4,15 a (*) Polymerisatiegraad (DP) = polymerisatiegraad van inuline, zonder de kleine suikers (**) Kleine suikers (of vrije suikers) = % van vrije fructose + vrije glucose + sucrose in relatie tot het koolhydraatgehalte Verslag Cichorei Hoofdstuk II Invloed van het oogsttijdstip op de opbrengst en kwaliteit

60 FUGATO KRIPS SELENITE CADENCE DOLCE MELCI HERA DACAPO KODALY CANZONA ORCHIES DIABOLUS CHRYSOLITE 89,9 91,3 91,5 93,4 94,5 93,6 Relatieven (%) 95,3 98,5 96,7 98,3 98,8 97,3 95,9 97,9 96,8 98,3 99,3 99,0 98,6 97,4 97,9 102,2 103,4 103,2 101,6 101,1 101,0 100,8 100,3 103,3 102,2 103,0 105,5 104,9 103,7 104,3 108,7 111,3 114, b. Oogst 2 op 20 oktober INULINEOPBRENGST, INULINEGEHALTE, NETTO-WORTELOPBRENGST en VERHOUDING FRUCTOSE/GLUCOSE (relatieven t.o.v. getuigerassen Cadence, Canzona en Melci) Rangschikking van de rassen naar afnemende inulineopbrengst inulineopbrengst inulinegehalte netto-wortelopbrengst verhouding fructose/glucose ,0 108,9 92,6 94,4 103,6 98,1 99,0 114,7 99,5 107,6 96,3 101,1 96,1 Verslag Cichorei Hoofdstuk II Invloed van het oogsttijdstip op de opbrengst en kwaliteit

61 FUGATO KRIPS SELENITE CADENCE DOLCE MELCI HERA DACAPO KODALY CANZONA ORCHIES DIABOLUS CHRYSOLITE Polymerisatiegraad (DP) (*) Kleine suikers (**) Oogst 2 op 20 oktober (vervolg) POLYMERISATIEGRAAD (DP) en KLEINE SUIKERS Rangschikking van de rassen naar afnemende inulineopbrengst polymerisatiegraad (DP) kleine suikers ,09 a ,63 b 13,60 bc 7,12 a 13,70 b 12,87 cde 6,45 b 12,49 ef 6,11 bc 5,48 de 11,90 f 12,80 de 5,92 bcd 5,06 e 6,05 bcd 14,55 a 12,80 de 6,31 b 6,27 b 5,95 bcd 5,54 cde 12,39 ef 13,50 bcd 8 13,09 bcde 7 7,08 a 6,52 b (*) Polymerisatiegraad (DP) = polymerisatiegraad van inuline, zonder de kleine suikers (**) Kleine suikers (of vrije suikers) = % van vrije fructose + vrije glucose + sucrose in relatie tot het koolhydraatgehalte Verslag Cichorei Hoofdstuk II Invloed van het oogsttijdstip op de opbrengst en kwaliteit

62 CANZONA DOLCE DACAPO KRIPS CADENCE MELCI 95,4 97,9 96,3 Relatieven (%) 97,5 98,4 97,3 99,6 99,5 103,2 103,2 103,0 102,4 102,8 101,6 100,9 104,8 105,8 107,9 c. Oogst 3 op 17 november INULINEOPBRENGST, INULINEGEHALTE, NETTO-WORTELOPBRENGST en VERHOUDING FRUCTOSE/GLUCOSE (relatieven t.o.v. getuigerassen Cadence, Canzona en Melci) Rangschikking van de rassen naar afnemende inulineopbrengst inulineopbrengst inulinegehalte netto-wortelopbrengst verhouding fructose/glucose ,6 105,5 114,3 109,2 96,5 95,9 Verslag Cichorei Hoofdstuk II Invloed van het oogsttijdstip op de opbrengst en kwaliteit

63 CANZONA DOLCE DACAPO KRIPS CADENCE MELCI Polymerisatiegraad (DP) (*) Kleine suikers (**) Oogst 3 op 17 november (vervolg) POLYMERISATIEGRAAD (DP) en KLEINE SUIKERS Rangschikking van de rassen naar afnemende inulineopbrengst polymerisatiegraad (DP) kleine suikers ,14 cd 10,62 b 5,48 bc 10,51 b 5,09 cd 11,32 a 4,79 d 10,64 b 5,90 ab 6,21 a ,65 c 9,70 c (*) Polymerisatiegraad (DP) = polymerisatiegraad van inuline, zonder de kleine suikers (**) Kleine suikers (of vrije suikers) = % van vrije fructose + vrije glucose + sucrose in relatie tot het koolhydraatgehalte Verslag Cichorei Hoofdstuk II Invloed van het oogsttijdstip op de opbrengst en kwaliteit

64 DACAPO KRIPS CANZONA DOLCE CADENCE MELCI 95,6 98,2 97,2 Relatieven (%) 97,6 111,5 98,1 99,7 104,6 98,6 99,8 102,1 100,7 102,1 101,5 100,9 104,7 104,9 106, d. Na 3 weken bewaring oogst 17 november (bewaring: 19 november 9 december ) INULINEOPBRENGST, INULINEGEHALTE, NETTO-WORTELOPBRENGST en VERHOUDING FRUCTOSE/GLUCOSE (relatieven t.o.v. getuigerassen Cadence, Canzona en Melci) Rangschikking van de rassen naar afnemende inulineopbrengst inulineopbrengst inulinegehalte netto-wortelopbrengst verhouding fructose/glucose ,4 110,9 107,7 101,6 95,9 96,4 Verslag Cichorei Hoofdstuk II Invloed van het oogsttijdstip op de opbrengst en kwaliteit

65 DACAPO KRIPS CANZONA DOLCE CADENCE MELCI Polymerisatiegraad (DP) (*) Kleine suikers (**) Na 3 weken bewaring oogst 17 november (bewaring: 19 november 9 december ) (vervolg) POLYMERISATIEGRAAD (DP) en KLEINE SUIKERS Rangschikking van de rassen naar afnemende inulineopbrengst polymerisatiegraad (DP) kleine suikers ,71 bc 9,03 ab 10,06 a ,85 d 7,18 d 7,67 cd ,69 a 11,17 b 11,03 b 10,51 c 9,91 d 10,16 cd (*) Polymerisatiegraad (DP) = polymerisatiegraad van inuline, zonder de kleine suikers (**) Kleine suikers (of vrije suikers) = % van vrije fructose + vrije glucose + sucrose in relatie tot het koolhydraatgehalte Verslag Cichorei Hoofdstuk II Invloed van het oogsttijdstip op de opbrengst en kwaliteit

66 netto-wortelopbrengst (kg/ha) 5.3 Grafieken oogstresultaten per opbrengst- of kwaliteitsparameter a. Netto-wortelopbrengst oogst 16 september oogst 20 oktober oogst 17 november na bewaring oogst 17 november CADENCE CANZONA DACAPO DIABOLUS DOLCE FUGATO KODALY KRIPS MELCI Verslag Cichorei Hoofdstuk II Invloed van het oogsttijdstip op de opbrengst en kwaliteit

67 inulinegehalte (%) b. Inulinegehalte oogst 16 september oogst 20 oktober oogst 17 november na bewaring oogst 17 november ,88 18,58 18, ,46 17,59 18,31 17,95 17,74 17,82 18,14 17,67 17,46 17,74 18,02 17,78 17, ,93 16,79 16,84 16,85 16,90 16,87 16,66 16, ,82 15,96 15, CADENCE CANZONA DACAPO DIABOLUS DOLCE FUGATO KODALY KRIPS MELCI Verslag Cichorei Hoofdstuk II Invloed van het oogsttijdstip op de opbrengst en kwaliteit

68 inulineopbrengst (kg/ha) c. Inulineopbrengst oogst 16 september oogst 20 oktober oogst 17 november na bewaring oogst 17 november CADENCE CANZONA DACAPO DIABOLUS DOLCE FUGATO KODALY KRIPS MELCI Verslag Cichorei Hoofdstuk II Invloed van het oogsttijdstip op de opbrengst en kwaliteit

69 verhouding fructose/glucose d. Verhouding fructose/glucose oogst 16 september oogst 20 oktober oogst 17 november na bewaring oogst 17 november 11 10,58 10,24 10,47 10,44 10, ,73 9,60 9,83 9,56 9,72 9,25 9 9,03 8,89 8,76 8,43 8,31 8,24 8 7,82 7,69 7,67 7,94 7,91 7,25 7 7,02 6,84 6,97 6, CADENCE CANZONA DACAPO DIABOLUS DOLCE FUGATO KODALY KRIPS MELCI Verslag Cichorei Hoofdstuk II Invloed van het oogsttijdstip op de opbrengst en kwaliteit

70 polymerisatiegraad (DP) e. Polymerisatiegraad (DP) oogst 16 september oogst 20 oktober oogst 17 november na bewaring oogst 17 november 16 15, ,55 14,31 14, ,50 13,60 13,63 13,87 13,70 13, ,05 12,80 13,01 12,80 12, , ,62 11,03 11,32 10,51 10,51 10,64 11,17 10, ,65 9,91 9, CADENCE CANZONA DACAPO DIABOLUS DOLCE FUGATO KODALY KRIPS MELCI Verslag Cichorei Hoofdstuk II Invloed van het oogsttijdstip op de opbrengst en kwaliteit

71 kleine suikers f. Kleine suikers oogst 16 september oogst 20 oktober oogst 17 november na bewaring oogst 17 november ,06 9 9,03 8,71 8 7, ,24 7,12 5,90 6,31 5,14 4,15 5,54 5,09 6,85 4,21 6,52 6,05 5,48 3,99 5,48 3,89 5,95 5,06 4,79 7,18 3,97 6,21 5, CADENCE CANZONA DACAPO DIABOLUS DOLCE FUGATO KODALY KRIPS MELCI Verslag Cichorei Hoofdstuk II Invloed van het oogsttijdstip op de opbrengst en kwaliteit

72 5.4 Wisselwerking tussen ras en oogsttijdstip Drie rassen, namelijk Cadence, Canzona en Melci werden op alle drie de oogsttijdstippen (respectievelijk 16 september, 20 oktober en 17 november) geoogst. Tevens werden bij deze rassen de wortelen van de derde oogst (17 november ) in een netzak in een bewaarhoop geplaatst (per ras en per blok; per object 2 zakken; de zakken werden op een gelijke hoogte in de hoop geplaatst) gedurende 3 weken (van 19 november tot 9 december ). Op deze manier werd een reële bewaring nagebootst. De bewaarhoop werd niet afgedekt. Alle analyses (suikergehalte, inulinegehalte, DP en kleine suikers) werden uitgevoerd op vers materiaal. Tussen de rassen en de oogsttijdstippen was er geen significante interactie voor de netto-wortelopbrengst, het wortelgewicht, het suikergehalte, de verhouding fructose/glucose, het inulinegehalte en de inulineopbrengst. Dit beduidt ondermeer dat binnen elk genoemd kenmerk, de drie rassen op een identieke wijze reageerden op de vier factoren oogsttijdstippen. Bovendien was binnen elk genoemd kenmerk de rangorde tussen de drie rassen identiek bij elke factor oogsttijdstip. Daarentegen was er een significante interactie voor de polymerisatiegraad (DP), en een zeer significante interactie voor het gehalte kleine suikers. Ras Oogsttijdstip Netto-wortelopbrengst Wortelgewicht Suikergehalte (**) Verhouding Inulinegehalte kg/ha relatieven (*) (g) fructose (%) glucose (%) totaal (%) fructose/glucose (% op vers materiaal) Cadence 16 september , ,28 1,88 20,16 9,73 17,46 20 oktober , ,81 2,11 19,92 8,43 16,79 17 november , ,38 2,48 19,86 7,02 16,93 na 3 weken bewaring oogst 17 november , ,69 2,44 19,13 6,84 15,82 Canzona 16 september , ,89 1,88 21,78 10,58 18,88 20 oktober , ,75 1,95 20,70 9,60 17,59 17 november , ,90 2,42 21,32 7,82 18,31 na 3 weken bewaring oogst 17 november , ,78 2,31 20,09 7,69 16,84 Melci 16 september , ,85 1,87 20,72 10,10 17,99 20 oktober , ,76 2,03 19,79 8,76 16,87 17 november , ,14 2,46 19,60 6,97 16,66 na 3 weken bewaring oogst 17 november , ,69 2,43 19,12 6,88 15,65 V.C. (%) 3,01 6,18 2,53 2,52 2,37 2,70 2,46 F-ber. ras x oogst 1,08 0,25 1,15 2,08 1,24 1,37 1,42 Ras Oogsttijdstip Inulineopbrengst DP Kleine suikers (****) kg/ha relatieven (*) (***) (% op koolhydraatgehalte) Cadence 16 september ,0 13,05 4,24 20 oktober ,2 12,80 7,12 17 november ,7 9,65 5,90 na 3 weken bewaring oogst 17 november ,4 9,91 9,03 Canzona 16 september ,2 14,31 4,15 20 oktober ,4 14,55 6,31 17 november ,3 10,62 5,14 na 3 weken bewaring oogst 17 november ,0 11,03 7,67 Melci 16 september ,8 13,40 3,97 20 oktober ,5 12,49 5,92 17 november ,9 9,70 6,21 na 3 weken bewaring oogst 17 november ,4 10,16 10,06 V.C. (%) 3,81 3,05 8,23 F-ber. ras x oogst 2,19 2,80* 6,94** (*) De netto-wortelopbrengst en de inulineopbrengst zijn weergegeven in relatieve waarden tav. het gemiddeld resultaat van de rassen Cadence, Canzona en Melci bij oogst op 16 september : - netto wortelopbrengst: kg/ha - inulineopbrengst: kg/ha (**) Het glucose- en fructosegehalte werd bepaald via H.P.L.C. en wordt uitgedrukt in % op vers materiaal. (***) DP is de polymerisatiegraad van inuline, zonder de kleine suikers. (****) Kleine suikers (of vrije suikers) = het percentage van vrije fructose + vrije glucose + sucrose in relatie tot het koolhydraatgehalte. Verslag Cichorei Hoofdstuk II Invloed van het oogsttijdstip op de opbrengst en kwaliteit

73 kg/ha gram % Netto-wortelopbrengst, wortelgewicht, suikergehalte, verhouding fructose/glucose, inulinegehalte en inulineopbrengst Tussen de rassen en de oogsttijdstippen was er geen significante interactie voor de netto-wortelopbrengst, het wortelgewicht, het suikergehalte, de verhouding fructose/glucose, het inulinegehalte en de inulineopbrengst. a. Gemiddelde oogstresultaten per oogsttijdstip Oogsttijdstip Netto-wortelopbrengst Wortelgewicht Suikergehalte (% op vers materiaal) fructose glucose totaal kg/ha relatief tav. 16 september g relatief tav. 16 september % relatief tav. 16 september % relatief tav. 16 september % relatief tav. 16 september 16 september c b 19, a 1, d 20, a 20 oktober ,3 b ,8 a 18,10 95,2 b 2,03 108,0 c 20,14 96,5 b 17 november ,9 a ,1 a 17,81 93,7 b 2,45 130,3 a 20,26 97,0 b na 3 weken bewaring oogst 17 november ,6 ab ,7 a 17,06 89,7 c 2,39 127,1 b 19,45 93,2 c K.W.V. P0, kg 3,93% 17 g 4,07% 0,38% 2,12% 0,05% 2,18% 0,41% 2,02% V.C. (%) 4,26 4,26 4,41 4,41 2,30 2,30 2,36 2,36 2,19 2,19 F-ber. 84,08** 84,08** 107,48** 107,48** 45,80** 45,80** 350,45** 350,45** 21,28** 21,28** Oogsttijdstip Verhouding F/G Inulinegehalte Inulineopbrengst F/G relatief tav. 16 september % op vers materiaal relatief tav. 16 september kg/ha relatief tav. 16 september 16 september 10, a 18, a c 20 oktober 8,93 88,1 b 17,08 94,3 b ,4 b 17 november 7,27 71,7 c 17,30 95,5 b ,3 a na 3 weken bewaring oogst 17 november 7,14 70,4 c 16,10 88,9 c ,6 b K.W.V. P0,05 0,17 2,06% 0,42% 2,47% 459 kg 4,38% V.C. (%) 2,23 2,23 2,67 2,67 4,74 4,74 F-ber. 705,51** 705,51** 39,06** 39,06** 39,73** 39,73** Zowel voor de netto-wortelopbrengst, het wortelgewicht, het fructosegehalte, het glucosegehalte, het suikergehalte, de verhouding fructose/glucose, het inulinegehalte en de inulineopbrengst was er een zeer significante invloed van het oogsttijdstip c a ab b b 431 a 439 a 434 a ,88 a 20,14 b 20,26 b 19,45 c netto-wortelopbrengst wortelgewicht suikergehalte Verslag Cichorei Hoofdstuk II Invloed van het oogsttijdstip op de opbrengst en kwaliteit

74 % kg/ha ,14 a 8,93 b 7,27 c 7,14 c ,11 a 17,08 b 17,30 b 16,10 c c b a b verhouding fructose/glucose inulinegehalte inulineopbrengst Verslag Cichorei Hoofdstuk II Invloed van het oogsttijdstip op de opbrengst en kwaliteit

75 kg/ha gram % b. Gemiddelde oogstresultaten per ras Ras Netto-wortelopbrengst Wortelgewicht Suikergehalte (% op vers materiaal) kg/ha relatief tav. g relatief tav. Fructose relatief tav. Glucose relatief tav. Totaal relatief tav. Cadence ,6 a ,0 a 17,54 97,5 b 2,23 101,8 a 19,77 98,0 b Canzona ,9 b ,0 b 18,83 104,7 a 2,14 97,7 b 20,97 103,9 a Melci ,5 a ,0 ab 17,61 97,9 b 2,20 100,5 a 19,81 98,2 b Gemiddelde , , , K.W.V. P0, kg 2,20% 18 g 4,51% 0,33% 1,85% 0,04% 1,84% 0,35% 1,73% V.C. (%) 3,01 3,01 6,18 6,18 2,53 2,53 2,52 2,52 2,37 2,37 F-ber. 23,20** 23,20** 3,71* 3,71* 40,82** 40,82** 10,01** 10,01** 32,89** 32,89** Ras Verhouding F/G Inulinegehalte Inulineopbrengst F/G relatief tav. % op vers materiaal relatief tav. kg/ha relatief tav. Cadence 8,00 95,6 c 16,75 97,7 b ,5 a Canzona 8,92 106,6 a 17,91 104,4 a ,1 a Melci 8,17 97,6 b 16,79 97,9 b ,4 a Gemiddelde 8, , K.W.V. P0,05 0,16 1,97% 0,31% 1,80% 291 kg 2,78% V.C. (%) 2,70 2,70 2,46 2,46 3,81 3,81 F-ber. 74,78** 74,78** 38,40** 38,40** 0,31 0,31 Voor de netto-wortelopbrengst, het fructosegehalte, het glucosegehalte, het suikergehalte, de verhouding fructose/glucose en het inulinegehalte was er een zeer significante invloed van het ras. Er was een significante invloed van het ras voor het wortelgewicht en geen significante invloed van het ras voor de inulineopbrengst a a b Cadence Canzona Melci netto-wortelopbrengst a 396 b 408 ab Cadence Canzona Melci wortelgewicht ,97 a 19,77 b 19,81 b Cadence Canzona Melci suikergehalte Verslag Cichorei Hoofdstuk II Invloed van het oogsttijdstip op de opbrengst en kwaliteit

76 % kg/ha ,00 9,00 8,00 7,00 6,00 8,00 c 8,92 a 8,17 b 22,00 21,00 20,00 19,00 18,00 17,00 16,75 b 17,91 a 16,79 b a a a 5,00 Cadence Canzona Melci 16,00 Cadence Canzona Melci Cadence Canzona Melci verhouding fructose/glucose inulinegehalte inulineopbrengst Verslag Cichorei Hoofdstuk II Invloed van het oogsttijdstip op de opbrengst en kwaliteit

77 polymerisatiegraad (DP) Polymerisatiegraad (DP) en gehalte kleine suikers Tussen de rassen en de oogsttijdstippen was er een significante interactie voor de polymerisatiegraad (DP) en een zeer significante interactie voor het gehalte kleine suikers Polymerisatiegraad (DP) Wisselwerking tussen ras en oogsttijdstip Biometrische verwerking: Variatiecoëfficiënt = 3,05% Variatiecoëfficiënt oogsttijdstip = 5,78% Variatiecoëfficiënt ras = 3,05% F-ber. oogsttijdstip: 91,96** F-ber. ras: 62,83** F-ber. ras x oogsttijdstip: 2,80* a. Vergelijking van de rassen binnen de oogsttijdstippen Rangschikking naar afnemende polymerisatiegraad (DP) Oogst 16 september Oogst 20 oktober Oogst 17 november Na 3 weken bewaring oogst 17 november ras DP rel. tav. ras DP rel. tav. ras DP rel. tav. ras DP rel. tav. Canzona 14,31 105,3 a Canzona 14,55 109,6 a Canzona 10,62 106,3 a Canzona 11,03 106,4 a Melci 13,40 98,6 b Cadence 12,80 96,4 b Melci 9,70 97,1 b Melci 10,16 98,0 b Cadence 13,05 96,0 b Melci 12,49 94,1 b Cadence 9,65 96,6 b Cadence 9,91 95,6 b Gemiddelde 13, Gemiddelde 13, Gemiddelde 9, Gemiddelde 10, K.W.V. P0,05: 0,53 of 4,45% Cadence Canzona Melci ,31 a 14,55 a ,05 b 13,40 b 12,80 b 12,49 b ,65 b 10,62 a 9,70 b 9,91 b 11,03 a 10,16 b 9 8 oogst 16 september oogst 20 oktober oogst 17 november na bewaring oogst 17 november Verslag Cichorei Hoofdstuk II Invloed van het oogsttijdstip op de opbrengst en kwaliteit

78 polymerisatiegraad (DP) b. Vergelijking van de oogsttijdstippen binnen de rassen Rangschikking volgens oogstdatum Cadence Canzona Melci oogsttijdstip DP relatief tav. 16 september oogsttijdstip DP relatief tav. 16 september oogsttijdstip DP relatief tav. 16 september 16 september 13, a 16 september 14, a 16 september 13, a 20 oktober 12,80 98,1 a 20 oktober 14,55 101,7 a 20 oktober 12,49 93,2 a 17 november 9,65 73,9 b 17 november 10,62 74,2 b 17 november 9,70 72,4 b na 3 weken bewaring oogst 17 november K.W.V. P0,05: 1,09 of 9,25% 9,91 75,9 b na 3 weken bewaring oogst 17 november 11,03 77,1 b na 3 weken bewaring oogst 17 november 10,16 75,8 b oogst 16 september oogst 20 oktober oogst 17 november na bewaring oogst 17 november ,31 a 14,55 a ,05 a 12,80 a 13,40 a 12,49 a ,65 b 9,91 b 10,62 b 11,03 b 9,70 b 10,16 b 9 8 CADENCE CANZONA MELCI Verslag Cichorei Hoofdstuk II Invloed van het oogsttijdstip op de opbrengst en kwaliteit

79 kleine suikers Gehalte kleine suikers Wisselwerking tussen ras en oogsttijdstip Biometrische verwerking: Variatiecoëfficiënt = 8,23% Variatiecoëfficiënt oogsttijdstip = 14,97% Variatiecoëfficiënt ras = 8,23% F-ber. oogsttijdstip: 53,51** F-ber. ras: 10,78** F-ber. ras x oogsttijdstip: 6,94** a. Vergelijking van de rassen binnen de oogsttijdstippen Rangschikking naar toenemend gehalte kleine suikers Oogst 16 september Oogst 20 oktober Oogst 17 november Na 3 weken bewaring oogst 17 november ras DP rel. tav. ras DP rel. tav. ras DP rel. tav. ras DP rel. tav. Melci 3,97 96,4 a Melci 5,92 91,8 b Canzona 5,14 89,4 b Canzona 7,67 86,0 c Canzona 4,15 100,7 a Canzona 6,31 97,8 b Cadence 5,90 102,6 a Cadence 9,03 101,2 b Cadence 4,24 102,9 a Cadence 7,12 110,4 a Melci 6,21 108,0 a Melci 10,06 112,8 a Gemiddelde 4, Gemiddelde 6, Gemiddelde 5, Gemiddelde 8, K.W.V. P0,05: 0,76 of 12,02% Cadence Canzona Melci ,24 a 4,15 a 3,97 a 7,12 a 6,31 b 5,92 b 5,90 a 5,14 b 6,21 a 9,03 b 7,67 c 10,06 a oogst 16 september oogst 20 oktober oogst 17 november na bewaring oogst 17 november Verslag Cichorei Hoofdstuk II Invloed van het oogsttijdstip op de opbrengst en kwaliteit

80 kleine suikers b. Vergelijking van de oogsttijdstippen binnen de rassen Rangschikking volgens oogstdatum Cadence Canzona Melci oogsttijdstip DP relatief tav. 16 september oogsttijdstip DP relatief tav. 16 september oogsttijdstip DP relatief tav. 16 september 16 september 4, c 16 september 4, c 16 september 3, c 20 oktober 7,12 167,9 b 20 oktober 6,31 152,0 ab 20 oktober 5,92 149,1 b 17 november 5,90 139,2 b 17 november 5,14 123,9 bc 17 november 6,21 156,4 b na 3 weken bewaring oogst 17 november K.W.V. P0,05: 1,51 of 23,95% 9,03 213,0 a na 3 weken bewaring oogst 17 november 7,67 184,8 a na 3 weken bewaring oogst 17 november 10,06 253,4 a oogst 16 september oogst 20 oktober oogst 17 november na bewaring oogst 17 november ,24 c 7,12 b 5,90 b 9,03 a 4,15 c 6,31 ab 5,14 bc 7,67 a 3,97 c 5,92 b 6,21 b 10,06 a CADENCE CANZONA MELCI Verslag Cichorei Hoofdstuk II Invloed van het oogsttijdstip op de opbrengst en kwaliteit

81