Essay: Het gebruik van persuasive design om recidive criminele jongeren te verminderen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Essay: Het gebruik van persuasive design om recidive criminele jongeren te verminderen"

Transcriptie

1 Essay: Het gebruik van persuasive design om recidive criminele jongeren te verminderen Sylvana Noorbergen Studentnummer: Jaar 3 - UXD Dream Discover Do 27 mei 2015 Cursuscode: JDE-SEMUX.3V-13 Docent: Hans Kemp

2 Het gebruik van persuasive design om het aantal criminele recidive jongeren te verminderen Technologie probeert steeds vaker het gedrag van de gebruiker te beïnvloeden. Dit gebeurt zowel om mensen te manipuleren iets te doen wat ze niet willen als om hen juist te motiveren hun doelen te behalen. Maar hoe kan dit toegepast worden om het aantal criminele recidive jongeren te verminderen? In de loop van de jaren zijn er vele programma s opgezet om jeugdcriminaliteit tegen te gaan en recidive te verminderen, de één succesvoller dan de ander. Van de jongeren die een misdaad gepleegd hebben gaat 35% binnen twee jaar weer de fout in. (Rijksoverheid) Het gebruik van technologie gaat nu langzaam een rol spelen in de recidive reductie programma s. Persuasive design kan voor designers een krachtige tool zijn om voor gedragsverandering te zorgen en daarom ga ik met dat oogpunt naar de programma s kijken die gebruik maken van technologie bij de behandeling en hoe goed ze erin slagen om het gedrag van doelgroep te beïnvloeden. Aanpak van recidive Al jaren wordt er onderzoek gedaan naar wat nou de meest effectieve aanpak is voor het verlagen van recidive. (Natuurlijk in combinatie met zo laag mogelijke kosten.) Uit onderzoek blijkt dat het betrekken van de ouders in de behandeling erg effectief kan zijn. De ouders kunnen dan een doorslaggevende factor zijn om door te zetten wanneer ze besloten hebben hun criminele levensstijl achter zich te laten. Het blijkt namelijk voor jongeren lastiger om empathie voor het slachtoffer te ontwikkelen dan empathie voor hun ouders. Door ze bewust te maken voor de situatie waarin zij hun ouders hebben geplaatst kan dat voorkomen dat ze de misdaad na hun vrijlating zullen herhalen. (van Drie, Weijers, Prop, & Huijer, 2013) Uit een ander onderzoek blijkt dat het criminele gedrag sterk afneemt wanneer ze eenmaal hun twintigste levensjaar bereiken. Dit is ook het moment dat de hersenen pas echt volgroeid zijn en ze beter de gevolgen van hun gedrag kunnen inzien. Prestaties waar ze eerst nog trots op waren, schamen zij zich nu voor. De cool-factor is er dan dus af. Vrijwel alle jonge criminele zijn compleet op het rechte pad wanneer ze de 28 hebben bereikt. Het aantal dat nog actief is het criminele circuit als volwassene is dan ook erg klein. (Weijers, 2015) Een groot obstakel bij jongere criminele is dus het inlaten zien van de gevolgen van hun acties. In veel programma s wordt ook gebruik gemaakt van het opstellen van doelen die bereikt moeten worden. Hierbij worden dan kleine, behapbare doelen opgesteld die goed te halen zijn zodat de participant leert om doelgericht te werken. Vaak wordt met deze methode gewerkt om een baan te vinden en te houden. Of om na de vrijlating ervoor te zorgen dat ze de kennis die ze hebben opgedaan in de instelling in de praktijk kunnen toepassen. (Minder agressief reageren, beter contact met hun familie, etc.) Het nadeel van deze aanpak is dat de misdadiger al gemotiveerd moet zijn om zijn leven te verbeteren bij het begin van dit programma. Is hij dit niet dan is de kans klein dat er ook echt gewerkt gaat worden om de doelen te behalen. Bij deze aanpak worden de doelen samen met de participanten opgesteld waardoor zij deze doelen wel echt willen halen. Hierdoor leren ze erachter komen hoe ze weten wat ze zelf willen en waar hun interesses liggen. (Stichting 180)

3 Gedragsverandering Als je ontwerpt voor gedragsverandering, is het Behavior model van BJ Fogg handig om tijdens het ontwerpen erbij te houden en om je oplossing mee te toetsen. Dit model stelt dat om voor gedragsverandering te zorgen -of het nou is om bepaald gedrag te verminderen, juist te laten toenemen of helemaal te stoppen- je op één of meerdere van deze categorieën moet inspelen: - Trigger: Dit kunnen verschillende dingen zijn zoals bijvoorbeeld een geluidje van je telefoon dat aangeeft dat je een nieuwe notificatie hebt en je er toe zet om op je telefoon te gaan kijken. Of bijvoorbeeld een knorrende maag dat weer een aanleiding is om iets te eten. - Motivation: Waarom doe je dit? En waarom wil je dit bereiken? Drie basis motivaties zijn sensation (pleasure/pain), anticipation (hope/fear) en belonging (social acceptation/ social rejection) - Ability: Dit gaat over de mate waarin iets uitgevoerd kan worden. Is het erg makkelijk of juist moeilijk? In totaal praat het model over vijftien verschillende gedragsveranderingen, van eenmalig tot permanent. Op basis van het type verandering dat je teweeg wilt brengen pas je de trigger, motivatie en vermogen anders toe. Afbeelding 1: De Fogg Behavior Grid (Fogg)

4 Analyses Bij het onderzoeken van dit onderwerp werd al snel duidelijk dat het gebruik van technologie in het verlagen van recidive nog echt in de kinderschoenen staat. Op dit moment zijn er wereldwijd nog maar enkele experimentele programma s uitgevoerd. Enkele van deze programma s heb ik aan de hand van het behavior model geanalyseerd. Hierbij is gelet op de aanwezigheid van de trigger, motivation, ability en of ze geslaagd zijn om voor de gewenste gedragsverandering te zorgen. Het eerste programma is RealVictory dat in Amerika loopt. Dit programma loopt het grootste gedeelte wanneer de jonge criminele uit de instelling zijn gekomen. Voor hun vrijlating zijn er zes bijeenkomsten waarin de gebruiker er achter moet komen welke doelen ze willen bereiken. In de op één na laatste sessie krijgen ze een telefoon met daarop de phone coach. De gebruiker heeft dan met zijn begeleider de doelen opgebroken in kleinere doelen en afgesproken wanneer hij/zij gebeld wordt. Gebeld staat tussen haakjes want de phone coach is geen echt persoon maar een automatisch systeem. Bij elk telefoontje moeten drie vragen beantwoord worden: Heb je je goed gedragen sinds de vorige update?, Hoe heb je aan je doelen gewerkt? en Welke resultaten heeft dit opgeleverd? Wanneer je deze vragen beantwoord hebt krijgt de gebruiker een vooraf opgenomen bericht te horen van z n familie of begeleider die de gebruiker aanmoedigt door te zetten. Wanneer de vragen niet of negatief beantwoord zijn krijgt de gebruiker een andere bericht te horen dan wanneer de vragen positief beantwoord zijn. (Hubbard Jr., 2014) De phone coach heeft twee doelen: Het doen van nieuw gedrag (Green span uit het model van Fogg) in de vorm van een jaar dagelijks de phone coach gebruiken. Het tweede doel is zorgen dat de gebruiker voor altijd stopt met crimineel gedrag (Black path). Dit wordt gezien als de lastigste van alle gedragsveranderingen omdat het vaak gekoppeld is met negatief gedrag. De trigger in het geval van de Green span is het af laten gaan van de telefoon om aan te geven dat de vragen beantwoord moeten worden. De motivatie om dit in te vullen is omdat dit de gebruiker inzicht geeft hoe zij er voor staan in het behalen van hun doelen. De begeleider heeft daarnaast ook toegang tot deze antwoorden en neemt contact op wanneer de gebruiker twee dagen niks heeft opgenomen. Daarnaast krijgen ze aan het eind van het invullen een aanmoedigende boodschap van een bekende uit hun omgeving dat weer voor extra motivatie moet zorgen om door te blijven zetten. Ze zorgen dat alle gebruikers het vermogen (ability) hebben om deel te nemen aan het programma door ze van een telefoon te voorzien. Er wordt dan gelijk gekeken of alle telefoons goed werken en ze krijgen uitleg hoe de phone coach werkt. Voor het gebruik van de phone coach kunnen ze zelf een tijd uit kiezen wanneer ze gebeld worden zodat dat op een moment gebeurt dat voor hen uitkomt. Vaak staat angst in de weg voor het slagen van de green span. Deze angst komt van voort uit vragen zoals: Neemt dit veel tijd in beslag? of Hoeveel moeite kost dit? Deze vragen worden bij deze bijeenkomst al getackeld waardoor dit obstakel hier al overwonnen kan worden. In het geval van de black path is de telefoon die afgaat ook een trigger; dit herinnert de gebruiker aan zijn lessen en aan zijn doelen om op het rechte pad te blijven. De motivatie om geen crimineel gedrag te vertonen is het niet willen teleurstellen van hun familie. Het vermogen om weer te terug te vallen op het oude gedrag wordt met de phone coach zelf niet moeilijker of onaantrekkelijker gemaakt. Een ander voorbeeld, een die op dit moment nog niet wordt toegepast in de behandeling van jonge delinquenten, is Dojo. Dit is een serious game die de gebruiker helpt met het onder controle krijgen van zijn of haar emoties. Het spel is vooral gericht op angst, woede en frustratie, gevoelens die veel jonge criminele ook niet onder controle hebben. Dojo is niet zomaar een standaard het spel, het maakt gebruikt van sensoren die je je bloeddruk en het zweet percentage op de huid meten. Deze feedback wordt verwerkt in de game waardoor het moeilijker of makkelijker op basis van hun emoties. In het spel krijgt de gebruiker oefeningen waarmee ze tot rust kunnen komen en de moeilijkheidsgraad van snel kunnen verlagen. (Gamedesk, 2014)

5 Afbeelding 2: Sensoren meten lichaamsfuncties en verwerken dit in het spel (Gamedesk) Dojo is een green path: Het leert de gebruiker nieuw gedrag aan dat ze vanaf dat moment moeten gebruiken om hun angst, woede en frustratie onder controle te houden. De trigger om de oefeningen toe te passen is het stressniveau balkje en de verhoging van de moeilijkheidsgraad. De motivatie is hierbij het willen behalen van het level. Deze oefeningen worden in het spel uitgelegd waardoor de ability laag is. Waar nog wel de valkuil van deze toepassing ligt is dat het alleen te spelen is als je een computer en de bijbehorende meetinstrumenten hebt. Zonder de meetinstrumenten is het spel niet speelbaar omdat het afhankelijk is van de lichaamsfeedback van de gebruiker. Wat kan beter? Bij de phone coach zou meer op de social acception/rejection in gespeeld kunnen worden. Ze krijgen geen real-time feedback van hun omgeving. Alle feedback die ze krijgen is al vooraf opgenomen. Als de omgeving de mogelijkheid heeft om real-time feedback te geven zijn de gevolgen voor het niet opnemen van de telefoon groter omdat de omgeving dit dan weet. Uit onderzoek blijkt tenslotte dat het betrekken van de omgeving effectief werkt bij het aanpakken van recidive en die is bij de phone coach nu minimaal. Een groot verschil tussen de phone coach en de serious game Dojo ligt in de doelen van de middelen. De phone coach gaat er vanuit dat je alle middelen al hebt om verder te kunnen en dat je die gewoon moet blijven toepassen en Dojo geeft je juist die handvaten om te kunnen veranderen. Bij de phone coach mist dan ook de mogelijkheid om hulp te vragen als je moeite hebt om een doel te bereiken. Bij Dojo is het dan weer een obstakel dat het spel thuis niet gespeeld kan worden en daardoor de oefeningen niet herhaald kunnen worden in hun eigen omgeving. Het spelen van een video spel is juist een laagdrempelige oefeningen die daar goed uitgevoerd zou kunnen worden. In de toekomst zou een smartwatch hiervoor een oplossing kunnen bieden omdat deze ook de mogelijkheid geeft om lichaamsfuncties te meten. Conclusie Het toepassen van persuasive desgin met behulp van technologie wordt nog zeer weinig gedaan. Op dit moment wordt er wel geëxperimenteerd met het gebruik van serious gaming bij het aanleren van nieuw gedrag. Dit is dan ook de kant waarin ik de behandeling om recidive te verminderen op zie gaan. Op dit moment is er op dit gebied nog niets specifiek voor criminele jongeren op de markt gebracht maar is er wel een veelbelovend spel dat ook in jeugdinstellingen nuttig zou kunnen zijn bij het leren onder controle krijgen van angst, woede en frustratie. Door dat serious gaming een goed middel kan zijn om een beleving over te brengen zou het ook toegepast kunnen worden om de ervaring van het slachtoffer over te brengen.

6 Bronnenlijst Fogg, B. (sd). Behavior grid. Opgeroepen op 05 14, 2015, van Behavior wizard: behaviorwizard.org/wp/behavior-grid/ Fogg, B. The Fogg Behavior Grid. The Fogg Behavior Grid. Stanford University, Stanford. Gamedesk. (2014). Dojo. Opgeroepen op 05 21, 2015, van Gamedesk: Hubbard Jr., R. L. (2014). RealVictory and Recidivism: An Examination of the RealVictory Program. Department of Sociology. Provo: Brigham Young University. Rijksoverheid. (sd). Recidive verminderen. Opgeroepen op 05 15, 2015, van Rijksoverheid: rijksoverheid.nl/onderwerpen/recidive/verminderen-recidive Stichting 180. (sd). Veiligheid en justitie. Opgeroepen op 04 25, 2015, van Stichting 180: programma/justitie van Drie, D., Weijers, I., Prop, L., & Huijer, J. (2013). Jeugdige veelplegers vijf jaar later. Utrecht: Universiteit Utrecht/Willem Pompe Instituut. Weijers, I. (2015). Jonge veelpleger groeien eruit, tenzij ze slagen. In I. Weijers, & C. Eliaerts, Jeugdcriminologie. Den Haag: Boom.

Onderzoeksverslag. Persuasive design om het aantal recidive jongeren te verminderen

Onderzoeksverslag. Persuasive design om het aantal recidive jongeren te verminderen Onderzoeksverslag Persuasive design om het aantal recidive jongeren te verminderen Sylvana Noorbergen Studentnummer: 1618186 Jaar 3 - UXD Dream Discover Do 05 juni 2015 Cursuscode: JDE-SEMUX.3V-13 Docent:

Nadere informatie

Artikel. Lara Peeters. Laurens Vreekamp JDE-SEMUX.3V-13. Seminar. Blok C. Aantal woorden: 1221

Artikel. Lara Peeters. Laurens Vreekamp JDE-SEMUX.3V-13. Seminar. Blok C. Aantal woorden: 1221 Artikel Lara Peeters 1622966 Laurens Vreekamp JDE-SEMUX.3V-13 Seminar Blok C 1 Aantal woorden: 1221 Voorwoord Mijn keuze om persuasive design nog verder te gaan onderzoeken is gebaseerd op mijn toekomst

Nadere informatie

Mark Juffer Leenderweg AA Eindhoven (06) Vak: Gaming Toetscode: 2259XADV28

Mark Juffer Leenderweg AA Eindhoven (06) Vak: Gaming Toetscode: 2259XADV28 Mark Juffer Leenderweg 172 5644AA Eindhoven (06)81933422 markjuffer@gmail.com 2113319 Vak: Gaming CO4 Toetscode: 2259XADV28 Inleiding 3 B.J. Fogg s model 4 Het model en games 6 Ander model 8 Bronnenlijst

Nadere informatie

Beinvloeding van glossylezers door middel van persuasive design.

Beinvloeding van glossylezers door middel van persuasive design. Beinvloeding van glossylezers door middel van persuasive design. Fleur Bukman User Experience Design - Seminar CMD - jaar 3 Studentnummer: 1618817 Docent: Hans Kemp Mei 2015 1 Inhoudsopgave Inleiding 3

Nadere informatie

Verschil tussen A- en B-merk kleding

Verschil tussen A- en B-merk kleding Verschil tussen A- en B-merk kleding Naam: Manon van de Kraats Studentnummer: 1620476 Specialisatie: UXD Format: Essay Docent: Hans Kemp Blok: D Datum : 27-05-2015 1 Inhoudsopgave Inleiding 3 Hoofdvraag

Nadere informatie

ESSAY SEMINAR UXD. Nirvana van Leeuwen Studentnummer:

ESSAY SEMINAR UXD. Nirvana van Leeuwen Studentnummer: ESSAY SEMINAR UXD Nirvana van Leeuwen Studentnummer: 1621088 UXD Dream Discover Do Uitgiftedatum: 27 mei 2015 Cursuscode: JDE-SEMUX.3V-13 Docent: Hans Kemp HU Geen enkele hond verdient het om, door toedoen

Nadere informatie

Persuasive Design in Sport & Health applicaties. Whitepaper

Persuasive Design in Sport & Health applicaties. Whitepaper Persuasive Design in Sport & Health applicaties Whitepaper INHOUDS OPGAVE Voorwoord 3 Waarom sporten mensen 4 Persuasive design 6 Persuasive design binnen sportapplicaties 8 Conclusie 10 VOORWOORD Tegenwoordig

Nadere informatie

The Cue. Gamification om gedrag te veranderen

The Cue. Gamification om gedrag te veranderen The Cue Gamification om gedrag te veranderen Gamification om gedrag te veranderen Gamification is het toepassen van motiverende elementen uit games in de echte wereld. In een game spelen personen om beter

Nadere informatie

Opdracht 2 2e scherm app

Opdracht 2 2e scherm app 2012 Opdracht 2 2e scherm app Principles and Design Frameworks CMD Naam: Leroy Souhuwat Stanley van der Brugh Klas: User Experience Klas 1 Docent: Hans Kemp Vak: Principles and Design Frameworks Opleiding:

Nadere informatie

Essay Seminar UXD. Manon van de Kraats 1620476 JDE-SEMUX.3V-13 Hans Kemp HU 1

Essay Seminar UXD. Manon van de Kraats 1620476 JDE-SEMUX.3V-13 Hans Kemp HU 1 Essay Seminar UXD Manon van de Kraats 1620476 JDE-SEMUX.3V-13 Hans Kemp HU 1 Inhoudsopgave 4 Inleiding 5 Hoofdstuk 1 Wat is persuasive design? 11 Hoofdstuk 2 Door welke elementen binnen de applicatie

Nadere informatie

FEEDBACK GEVEN. Feedback = een concrete uitspraak over het gedrag van een ander, met een specifiek doel voor ogen

FEEDBACK GEVEN. Feedback = een concrete uitspraak over het gedrag van een ander, met een specifiek doel voor ogen FEEDBACK GEVEN Feedback geven is een van de meest directe manieren om gedrag te sturen. Zeker op de korte termijn, maar zeker ook op de langere termijn is feedback heel krachtig. Maar effectief feedback

Nadere informatie

Zelfbeschadiging; wat kun jij doen om te helpen?

Zelfbeschadiging; wat kun jij doen om te helpen? Zelfbeschadiging; wat kun jij doen om te helpen? Familie of naaste zijn van iemand die zichzelf beschadigt kan erg moeilijk zijn. Iemand van wie je houdt doet zichzelf pijn en het lijkt alsof je niks kunt

Nadere informatie

Why are we hooked to social media?

Why are we hooked to social media? Why are we hooked to social media? Whitepaper Maud Verschoor Media Informatie en Communicatie DMS303 Social media verslaafd 79% van de smartphone gebruikers kijkt elke ochtend binnen vijftien minuten nadat

Nadere informatie

Een tool om jongeren en jong volwassen die een strafbaar feit hebben gepleegd te laten nadenken over hun desistance proces.

Een tool om jongeren en jong volwassen die een strafbaar feit hebben gepleegd te laten nadenken over hun desistance proces. Klaar mee?! Een tool om jongeren en jong volwassen die een strafbaar feit hebben gepleegd te laten nadenken over hun desistance proces. Achtergrond van de tool Jongeren die willen stoppen met het plegen

Nadere informatie

ISABELLA DE HAAN. MICwatching Design MS301E 10/12/2018 WHITEPAPER B.J. FOGG & CIALDINI

ISABELLA DE HAAN. MICwatching Design MS301E 10/12/2018 WHITEPAPER B.J. FOGG & CIALDINI ISABELLA DE HAAN MICwatching Design MS301E 10/12/2018 WHITEPAPER B.J. FOGG & CIALDINI INHOUD * 3 INTRODUCTIE * 4 BEHAVIOR MODEL B.J. FOGG * 7 ROBERT CIALDINI INTRODUCTIE * 8 B.J. FOGG & CIALDINI * 9 PRAKTIJK

Nadere informatie

In hoeverre ben je als game designer verantwoordelijk voor het effect dat je werk heeft op anderen?

In hoeverre ben je als game designer verantwoordelijk voor het effect dat je werk heeft op anderen? In hoeverre ben je als game designer verantwoordelijk voor het effect dat je werk heeft op anderen? Naam: Bertram Flier Klas: GDD 1A Datum: 20-11 - 2014 Module: Thinking of Media Docent: John Hennequin

Nadere informatie

Hulpvragen Signs of Success

Hulpvragen Signs of Success Hulpvragen Signs of Success Signs of Success is een vragende benadering. Je probeert verandering bij de jongere en zijn netwerk op gang te brengen door vragen te stellen. In deze tool vind je een bonte

Nadere informatie

Verandering van leefstijl begint toch echt bij jezelf!

Verandering van leefstijl begint toch echt bij jezelf! Verandering van leefstijl begint toch echt bij jezelf! Peter Dona Er is en er wordt steeds meer geschreven, onderzocht en nieuwe methoden bedacht om de leefstijl van werknemers positief te veranderen.

Nadere informatie

Welke ruimte en skills hebben leerlingen nodig om bevlogen en gemotiveerd te werken. Astrid van den Hurk 22 januari 2015

Welke ruimte en skills hebben leerlingen nodig om bevlogen en gemotiveerd te werken. Astrid van den Hurk 22 januari 2015 Welke ruimte en skills hebben leerlingen nodig om bevlogen en gemotiveerd te werken Astrid van den Hurk 22 januari 2015 Doelen Zicht op basisbehoeftes van leerlingen om gemotiveerd te kunnen werken; Zelfdeterminatietheorie

Nadere informatie

E-book. 49 vragen voor een effectieve continue dialoog

E-book. 49 vragen voor een effectieve continue dialoog E-book 49 vragen voor een effectieve continue dialoog Inleiding Door Jochem Aubel Veel organisaties hebben de ambitie om een continue dialoog op gang te brengen. Een doorlopend gesprek tussen medewerkers

Nadere informatie

Misschien VIND je het vervelend, maar het is wel echt nodig om hier goed mee bezig te zijn. Waarom? Daarover hieronder en op de volgende dia s meer!

Misschien VIND je het vervelend, maar het is wel echt nodig om hier goed mee bezig te zijn. Waarom? Daarover hieronder en op de volgende dia s meer! Wat is huiswerk? Misschien VIND je het vervelend, maar het is wel echt nodig om hier goed mee bezig te zijn. Waarom? Daarover hieronder en op de volgende dia s meer! Eérst even wat huiswerk echt IS: -

Nadere informatie

Doelgroep Mensen die vaardig zijn met hun smartphone, welke lage therapietrouw ervaren omtrent fysiotherapeutische thuisoefeningen.

Doelgroep Mensen die vaardig zijn met hun smartphone, welke lage therapietrouw ervaren omtrent fysiotherapeutische thuisoefeningen. Opdrachtformulering: Conceptualiseer, ontwerp en realiseer nieuwe functionaliteiten voor het prototype van de mobiele toepassing die de gebruiker helpt en motiveert in het uitvoeren van fysiotherapie oefeningen

Nadere informatie

QUICK SCAN KWALITEITSZORG VRIJWILLIGERS ORGANISATIES (ZELFEVALUATIE)

QUICK SCAN KWALITEITSZORG VRIJWILLIGERS ORGANISATIES (ZELFEVALUATIE) vrijwilligers info juni 2003 QUICK SCAN KWALITEITSZORG VRIJWILLIGERS ORGANISATIES (ZELFEVALUATIE) informatie voor deelnemende organisaties Inleiding Vrijwilligersorganisaties zijn organisaties in beweging.

Nadere informatie

Samenvatting. Summary in Dutch

Samenvatting. Summary in Dutch 6 Samenvatting Summary in Dutch 112 Samenvatting Emotionele en sociale processen bij pesten, gepest worden en verdedigen Pesten op school is een wereldwijd probleem met negatieve korte- en langetermijngevolgen

Nadere informatie

3 Hoogbegaafdheid op school

3 Hoogbegaafdheid op school 3 Hoogbegaafdheid op school Ik laat op school zien wat ik kan ja soms nee Ik vind de lessen op school interessant meestal soms nooit Veel hoogbegaafde kinderen laten niet altijd zien wat ze kunnen. Dit

Nadere informatie

Health game. The game of life Teamopdracht nummer

Health game. The game of life Teamopdracht nummer Health game The game of life Teamopdracht nummer 4 15-09-2012 Door: Daniëlle Visser (0808309) Timo van Vliet (0869635) Roberto Nelissen (0837383) Nina Haitsma (0870482) Inhoudsopgave 1. Concept... 1 2.

Nadere informatie

Leren Leren en ExcelLeren

Leren Leren en ExcelLeren Leren Leren en ExcelLeren www.mindsetlearnandgrow.nl Wat is MindSet? MindSet is een groep studenten die leerlingen leert effectief te leren. Wij helpen leerlingen betere schoolresultaten te behalen door

Nadere informatie

Utrecht, Gooi & Vecht. Ondersteuning bij leven met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind

Utrecht, Gooi & Vecht. Ondersteuning bij leven met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Utrecht, Gooi & Vecht Ondersteuning bij leven met een beperking Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Inhoudsopgave Wat betekent het dat uw kind moeilijk lerend is en wat 3

Nadere informatie

WERKBLADEN. Starterskit. voor zelfcoaching. Mark Vlemmings. Thema, uitgeverij van Schouten & Nelissen

WERKBLADEN. Starterskit. voor zelfcoaching. Mark Vlemmings. Thema, uitgeverij van Schouten & Nelissen WERKBLADEN Starterskit voor zelfcoaching Mark Vlemmings Thema, uitgeverij van Schouten & Nelissen WERKBLAD ANALYSE 1 Dit is het probleem waar ik aan wil werken: 2 Ik heb de volgende onprettige gevoelens

Nadere informatie

HET EFFECT VAN WHEELIEPOP OP SMARTPHONEGEBRUIK TIJDENS HET FIETSEN

HET EFFECT VAN WHEELIEPOP OP SMARTPHONEGEBRUIK TIJDENS HET FIETSEN HET EFFECT VAN WHEELIEPOP OP SMARTPHONEGEBRUIK TIJDENS HET FIETSEN Een kwantitatief onderzoek onder jongeren in opdracht van het Interprovinciaal Overleg JEROEN HERMANS KJELL MASSEN AMSTERDAM, JULI 2017

Nadere informatie

Nieuw curriculumontwerp De nieuwe rol van de docent. Willy Reijrink Innovatiedocent Innoverend onderzoeken/ onderzoekend innoveren

Nieuw curriculumontwerp De nieuwe rol van de docent. Willy Reijrink Innovatiedocent Innoverend onderzoeken/ onderzoekend innoveren Nieuw curriculumontwerp De nieuwe rol van de docent Willy Reijrink Innovatiedocent Innoverend onderzoeken/ onderzoekend innoveren Opleiding Mbo-Verpleegkundige Graafschap College Doetinchem w.reijrink@graafschapcollege.nl

Nadere informatie

E-book. 5 werkvormen voor een krachtig actieplan. Mastering Change

E-book. 5 werkvormen voor een krachtig actieplan. Mastering Change E-book 5 werkvormen voor een krachtig actieplan Mastering Change 5 werkvormen voor een krachtig actieplan Door Stefan op de Woerd en Jochem Aubel Het is een grote uitdaging voor veel trainers is om ervoor

Nadere informatie

Test-plan Project Portfolio

Test-plan Project Portfolio Test-plan Project Portfolio Naam Groep: 1UP Klas: GAR2A + B Test Monitor Data-loggers Tech Operator Recruiter Annelieke Henzen Nicole Abramczuk en Ismay Verbeek Ismay Verbeek Iedereen Inhoudsopgave Introductie

Nadere informatie

REMIND. Bij u op SCHOOL?

REMIND. Bij u op SCHOOL? REMIND Bij u op SCHOOL? Inhoudsopgave Slim jezelf zijn voor professionals 3 Slim jezelf zijn 3 Programma over persoonlijke ontwikkeling 3 Kostenoverzicht 4 Over Remind 5 Wij willen 5 Trainersopleiding

Nadere informatie

Spaarne Online Competentie Coaching

Spaarne Online Competentie Coaching Spaarne Online Competentie Coaching Wat is online competentie coaching? Online competentie coaching is een website voor persoonlijke en professionele ontwikkeling. De kern van deze website bestaat uit

Nadere informatie

In je kracht. Spelhandleiding

In je kracht. Spelhandleiding In je kracht Spelhandleiding Inhoud Introductie 3 1. Kennismakingsspel 4 2. Inspiratiespel 7 3. Kwaliteitenspel 11 Colofon De aanpak EVA (Educatie voor Vrouwen met Ambitie) is een verdieping op het ondersteuningsprogramma

Nadere informatie

Sacha Walters 1605206 Seminar

Sacha Walters 1605206 Seminar Persuasive Persuasive Design Design Sacha Walters 1605206 Seminar Inleiding Of je nu food- en lifestyle blogs leest, een vrouwen magazine openslaat of simpelweg om je heen kijkt tijdens een middagje winkelen,

Nadere informatie

Wat zijn chromosomen en genen?

Wat zijn chromosomen en genen? Voorwoord Deze gids bevat informatie over wat er tot nu toe bekend is over 47,XYY. Het is geschreven als hulpmiddel om deze genetische aandoening beter te kunnen begrijpen en om anderen beter uitleg hierover

Nadere informatie

E-book. 49 vragen voor een effectieve continue dialoog

E-book. 49 vragen voor een effectieve continue dialoog E-book 49 vragen voor een effectieve continue dialoog Inleiding Door Jochem Aubel Veel organisaties hebben de ambitie om een continue dialoog op gang te brengen. Een doorlopend gesprek tussen medewerkers

Nadere informatie

ogen en oren open! Luister je wel?

ogen en oren open! Luister je wel? ogen en oren open! Luister je wel? 1 Verbale communicatie met jonge spelers Communiceren met jonge spelers is een vaardigheid die je van nature moet hebben. Je kunt het of je kunt het niet. Die uitspraak

Nadere informatie

Leerlingbegeleiding ADD: wat helpt volgens de leerlingen zelf?

Leerlingbegeleiding ADD: wat helpt volgens de leerlingen zelf? PROFIELPRODUCT 2 - ABSTRACT Naam auteur(s) Vakgebied Titel Onderwerp Profiel Opleiding Doelgroep Sleuteltermen Links Bibliografische referentie Studentnummer Begeleider(s) Beoordelaar(s) indien bekend

Nadere informatie

HEART. Concept Document. Versie 1.0. Datum Team Awesemo Dennis Haverhals Rutger Wink Roderick Lucassen Arne Riekert

HEART. Concept Document. Versie 1.0. Datum Team Awesemo Dennis Haverhals Rutger Wink Roderick Lucassen Arne Riekert HEART Concept Document Versie 1.0 Datum 08-12-2013 Team Awesemo Dennis Haverhals Rutger Wink Roderick Lucassen Arne Riekert Inleiding is een puzzle game waarbij de WAD-patiënt geen tijdsdruk heeft en de

Nadere informatie

Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam

Interfacultaire Lerarenopleidingen, Universiteit van Amsterdam Paper 3: Onderzoeksinstrumenten Aantal woorden (exclusief bijlage, literatuur en samenvatting): 581 Jeffrey de Jonker Naam auteur(s) Vakgebied Titel Onderwerp Opleiding Jeffrey de Jonker Biologie Differentiëren

Nadere informatie

concept De planten redder Sabine Derde

concept De planten redder Sabine Derde concept De planten redder Sabine Derde 508964 Social interaction design kun je inzetten om mensen te helpen om hun gedrag te veranderen. Hier gaan we naar kijken tijdens deze laatste opdracht voor DMEC.

Nadere informatie

Voorbeelden compententieprofiel mentor

Voorbeelden compententieprofiel mentor BIJLAGE 1 Voorbeelden compententieprofiel mentor Voorbeeld 1 Meetindicator voor competenties en gedragingen van een mentor, opgesteld door Ryhove, beschutte werkplaats in Gent (PH= persoon met een handicap)

Nadere informatie

Onderzoeksverslag. Lara Peeters. Laurens Vreekamp JDE-SEMUX.3V-13. Seminar. Blok C. Aantal woorden: 3792

Onderzoeksverslag. Lara Peeters. Laurens Vreekamp JDE-SEMUX.3V-13. Seminar. Blok C. Aantal woorden: 3792 Onderzoeksverslag Lara Peeters 1622966 Laurens Vreekamp JDE-SEMUX.3V-13 Seminar Blok C Aantal woorden: 3792 1 inhoudsopgave Inleiding Hoe kan je gedrag beïnvloeden? Wat is persuasive design? Wat zijn motivaties

Nadere informatie

Stappenplan: maken van een beloningskaart Je kind stimuleren door aanmoediging

Stappenplan: maken van een beloningskaart Je kind stimuleren door aanmoediging Info@piresearch.nl www.piresearch.nl Stappenplan: maken van een beloningskaart Je kind stimuleren door aanmoediging Een beloningskaart helpt ouders gericht aandacht te besteden aan gewenst gedrag van hun

Nadere informatie

Spelenderwijs Crises Managen

Spelenderwijs Crises Managen Eva Keeris Eva Keeris, Play & Game Researcher 1 Wie bent u? Wie ben ik? Mijn aannames over u: Redelijke tot goede voorkennis didactiek Domeinkundige expert Weinig voorkennis over spelen en digitale media

Nadere informatie

Individuele game analyse. The Great Flu. Door Vincent van der Velde

Individuele game analyse. The Great Flu. Door Vincent van der Velde Individuele game analyse The Great Flu Door Vincent van der Velde Inhoudsopgave INTRODUCTIE 3 INLEIDING GAME 4 STELLING & INHOUD GAME 6 AFRONDING 8 Introductie Voor de opdracht was het de bedoeling om

Nadere informatie

Leren/coachen van meisjes - Dingen om bij stil te staan

Leren/coachen van meisjes - Dingen om bij stil te staan De ontwikkeling van vrouwen en meisjes in het rugby heeft de afgelopen jaren flink aan momentum gewonnen en de beslissing om zowel heren als dames uit te laten komen op het sevenstoernooi van de Olympische

Nadere informatie

Als docent werk je vanuit een positie van autoriteit, als trainer vanuit een positie van gelijkwaardigheid

Als docent werk je vanuit een positie van autoriteit, als trainer vanuit een positie van gelijkwaardigheid JOUW ROL ALS TRAINER Het klinkt misschien overbodig om het te hebben over de rol die je hebt bij het beïnvloeden van het denken en doen van anderen in groepssituaties. Iedereen weet toch wel wat die rol

Nadere informatie

Online Life Coaching Opleiding

Online Life Coaching Opleiding Online Life Coaching Opleiding De Life Coaching Opleiding laat je in 2 maanden ongelooflijk veel groeien en alle kennis verzamelen die je nodig hebt als Life Coach om jezelf en anderen succesvol te begeleiden

Nadere informatie

Binnen de staf evalueren we onze voortgang en ook in het verpleegkundig overleg zal het een vast agendapunt zijn.

Binnen de staf evalueren we onze voortgang en ook in het verpleegkundig overleg zal het een vast agendapunt zijn. Verslag presentatie Meer regie op je persoonlijke energie Door Mario Bierkens Datum woensdag 1 maart 2017 Persoonlijke noot Terugkijkend op de presentatie van Mario word ik ontzettend blij. Het idee dat

Nadere informatie

Mijn leven op dit moment

Mijn leven op dit moment Mijn leven op dit moment Naam: Leeftijd: Woonplaats: Mijn hobby s: Mijn familie: Mijn vrienden: Mijn school: Mijn werk: Mijn kwaliteiten en interesses Vul onderstaande zinnen aan. Ik ben goed in: Ik hou

Nadere informatie

B R O C H U R E O N T S T R E S S E N

B R O C H U R E O N T S T R E S S E N HighCoaching Coaching op een hoger niveau B R O C H U R E O N T S T R E S S E N Verminderen van stress en verhoging van gezondheid 1 HighCoaching KvK nr. 51529904 Stress Management System Wat is stress?

Nadere informatie

MEE Nederland. Raad en daad voor iedereen met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind

MEE Nederland. Raad en daad voor iedereen met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind MEE Nederland Raad en daad voor iedereen met een beperking Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Inhoudsopgave

Nadere informatie

Speelwijzer Go VMBO game

Speelwijzer Go VMBO game Speelwijzer Go VMBO game Voor docenten basisonderwijs Welkom bij Go VMBO. Het spel dat uw leerlingen helpt om een gedegen keuze te maken voor het voortgezet onderwijs. Door het spelen van deze uitdagende

Nadere informatie

Beinvloeding van glossylezers door middel van persuasive design. Onderzoeksverslag

Beinvloeding van glossylezers door middel van persuasive design. Onderzoeksverslag Beinvloeding van glossylezers door middel van persuasive design. Onderzoeksverslag Fleur Bukman User Experience Design - Seminar CMD - jaar 3 Studentnummer: 1618817 Docent: Hans Kemp Mei 2015 1 Inhoudsopgave

Nadere informatie

Aantrekkelijke interventies: Gaming voor mentale gezondheid (2) Marlou Poppelaars, promovenda

Aantrekkelijke interventies: Gaming voor mentale gezondheid (2) Marlou Poppelaars, promovenda Aantrekkelijke interventies: Gaming voor mentale gezondheid (2) Marlou Poppelaars, promovenda Waarom video games? Nadelen van huidige interventies Effectiviteit Toegankelijkheid Stigmatisering Didactische

Nadere informatie

Een gezonde en evenwichtige levensstijl. Essentieel voor uw gezondheid!

Een gezonde en evenwichtige levensstijl. Essentieel voor uw gezondheid! Een gezonde en evenwichtige levensstijl. Essentieel voor uw gezondheid! Welkom Uw arts heeft u verwezen naar Weight Watchers Health Services om samen te werken aan een gezondere levensstijl. Hierdoor

Nadere informatie

Toespraak DGPJS tgv installatie Erkenningscommissie Gedragsinterventies op , Sociëteit De Witte, te Den Haag

Toespraak DGPJS tgv installatie Erkenningscommissie Gedragsinterventies op , Sociëteit De Witte, te Den Haag Toespraak DGPJS tgv installatie Erkenningscommissie Gedragsinterventies op 30-8-2005, Sociëteit De Witte, te Den Haag Dames en heren, De Minister zei het al: de recidivecijfers zijn zorgwekkend. Van de

Nadere informatie

VrijwilligersAcademie: Trainingen en cursussen, najaar 2017

VrijwilligersAcademie: Trainingen en cursussen, najaar 2017 VrijwilligersAcademie: Trainingen en cursussen, najaar 2017 SEPTEMBER 2017 Coachingsvaardigheden Budgetcoaching, hoe doe je dat? Hoe stimuleert u de cliënt om weloverwogen keuzes te maken en zelf de verantwoordelijkheid

Nadere informatie

team De gelukkige groep

team De gelukkige groep pedagogisch klimaat... sociaal-emotionele ontwikkeling team Aandacht voor sociaal-emotioneel functioneren De gelukkige groep Op school en in uw groep speelt veel meer dan alleen het schoolse leren. Het

Nadere informatie

Verslaving is een chronische ziekte

Verslaving is een chronische ziekte Familiefolder Je naaste heeft een belangrijke eerste stap gezet naar een leven zonder middelengebruik. Hij/zij is in behandeling gegaan om te leren hoe hij/zij dit doel kan bereiken. In 4 weken leert je

Nadere informatie

Mediation KIES POGO BOR

Mediation KIES POGO BOR Mediation KIES POGO BOR Marleen Martens mediation Relaties hebben is inherent aan het leven en dus ook conflicten binnen relaties. Conflicten brengen stress en allerlei emoties met zich mee. We voelen

Nadere informatie

Persuasive game optimaliseren. Seminar Romi Bruijgom

Persuasive game optimaliseren. Seminar Romi Bruijgom Persuasive game optimaliseren Seminar Romi Bruijgom Doel van de app Duurzame gedragsverandering: Kinderen leren voor de rest van hun leven goed om te gaan met hun gebit. Tweemaal daags twee minuten te

Nadere informatie

Slim huiswerk maken, tips om huiswerk maken te begeleiden

Slim huiswerk maken, tips om huiswerk maken te begeleiden Slim huiswerk maken, tips om huiswerk maken te begeleiden Werkplek - De spullen binnen handbereik o Houd spullen die nuttig zijn bij het maken van huiswerk dicht bij de hand. o Handige spullen bij het

Nadere informatie

PAINT-T (Psychosociale ADHD Interventies-Teacher training): Een onderzoek naar een korte leerkrachttraining voor leerkrachten van kinderen met ADHD.

PAINT-T (Psychosociale ADHD Interventies-Teacher training): Een onderzoek naar een korte leerkrachttraining voor leerkrachten van kinderen met ADHD. PAINT-T (Psychosociale ADHD Interventies-Teacher training): Een onderzoek naar een korte leerkrachttraining voor leerkrachten van kinderen met ADHD. Informatiebrief voor ouders Beste ouder(s)/verzorger(s),

Nadere informatie

Kind & echtscheiding. Geen lid van het gezin? ook dan kun jij een kind steunen!

Kind & echtscheiding. Geen lid van het gezin? ook dan kun jij een kind steunen! Kind & echtscheiding Geen lid van het gezin? ook dan kun jij een kind steunen! Kind in een echtscheidingssituatie Per jaar belanden ongeveer 70.000 kinderen in een echtscheiding. De gevolgen van een echtscheiding

Nadere informatie

Studievaardigheden. BEN/LO/ADHD/14/0003j April 2014

Studievaardigheden. BEN/LO/ADHD/14/0003j April 2014 Studievaardigheden N.B.: de inhoud van dit programma is slechts van adviserende aard en dient niet als vervanging voor professioneel en/of medisch advies. Als u verdere consultatie wenst, of wanneer u

Nadere informatie

Movisie. Voor een duurzame positieve verandering. Preventie van eenzaamheid realistische plannen Jan Willem van de Maat

Movisie. Voor een duurzame positieve verandering. Preventie van eenzaamheid realistische plannen Jan Willem van de Maat Movisie Voor een duurzame positieve verandering Preventie van eenzaamheid realistische plannen Jan Willem van de Maat Programma Wat is eenzaamheid en vereenzamen? Wat weten we uit onderzoek over wat werkt?

Nadere informatie

]Zelf oplossingen bedenken

]Zelf oplossingen bedenken Bianca E. Boyer, Marije Kuin, Saskia van der Oord ]Zelf oplossingen bedenken WERKBOEK Dit werkboek is van:... D/2014/45/276 978 94 014 1840 9 nur 770 Vormgeving omslag en binnenwerk: Nanja Toebak, s-hertogenbosch

Nadere informatie

KRAUTHAMMER YOUNG PROFESSIONAL PROGRAMMA

KRAUTHAMMER YOUNG PROFESSIONAL PROGRAMMA KRAUTHAMMER YOUNG PROFESSIONAL PROGRAMMA HERKEN JE DIT? Weet je nog hoe opwindend het is om aan het begin van een carrière te staan? Daarom wil je ook jouw young professionals helpen bij hun ontwikkeling.

Nadere informatie

2013-2017. Huiswerkbeleid

2013-2017. Huiswerkbeleid 01-017 Huiswerkbeleid Inhoudsopgave Beschrijving doelgroep Visie op onderwijs Basisvisie Leerinhouden/Activiteiten De voor- en nadelen van het geven van huiswerk Voordelen Nadelen Richtlijnen voor het

Nadere informatie

Mijn kind heeft een LVB

Mijn kind heeft een LVB Mijn kind heeft een LVB Wat betekent een licht verstandelijke beperking nu precies? Informatie voor ouders van kinderen en jongeren met een licht verstandelijke beperking in de leeftijd van 6 tot 23 jaar

Nadere informatie

LEER LEREN. Met een aparte sectie voor ouders en docenten

LEER LEREN. Met een aparte sectie voor ouders en docenten LEER LEREN Met een aparte sectie voor ouders en docenten INHOUDSOPGAVE VOORWOORD 11 OPBOUW VAN HET BOEK 12 LEESWIJZER 13 HET HELE BOEK IN EEN NOTENDOP 16 1 HET BREIN 19 2 DE LEERLADDER 25 2.1 Binnenkomen

Nadere informatie

15 KEER JE INNERLIJKE CRITICUS TEGENSPREKEN

15 KEER JE INNERLIJKE CRITICUS TEGENSPREKEN 15 KEER JE INNERLIJKE CRITICUS TEGENSPREKEN Spreek jij wel eens met jezelf? En zijn dat dan vriendelijke gesprekjes die je voert met jezelf, of ben je misschien juist behoorlijk streng en kritisch? Misschien

Nadere informatie

Aanvullende informatie ter voorbereiding op de TGN A1. Inleiding. Hoe maakt u de TGN?

Aanvullende informatie ter voorbereiding op de TGN A1. Inleiding. Hoe maakt u de TGN? Aanvullende informatie ter voorbereiding op de TGN A1 Inleiding Dit is informatie over de Toets Gesproken Nederlands (of TGN) 1. De TGN maakt deel uit van het inburgeringsexamen buitenland. Moet u de TGN

Nadere informatie

De eerste versie van de SoberGlass

De eerste versie van de SoberGlass Designdocument SoberGlass Tim Hendriksen Concept: Toen ik begon met het bedenken van een product wou ik graag een globaal probleem proberen te tackelen. Hiermee kwam ik al gauw op het onderwerp alcohol

Nadere informatie

Onderzoek naar een zelfhulpcursus voor het vergroten van zelfcompassie en welbevinden. Informatie voor deelnemers

Onderzoek naar een zelfhulpcursus voor het vergroten van zelfcompassie en welbevinden. Informatie voor deelnemers Onderzoek naar een zelfhulpcursus voor het vergroten van zelfcompassie en welbevinden Informatie voor deelnemers Geachte heer, mevrouw, Enschede, september 2015 Wij vragen u vriendelijk om mee te doen

Nadere informatie

Focus je op de passievelingen - de boosdoeners binnen het team - zodat het ook voor hun werkt en je bent goed op weg

Focus je op de passievelingen - de boosdoeners binnen het team - zodat het ook voor hun werkt en je bent goed op weg Jeroen de B. Orienting Expert Review, bijlage 3.1. Focus je op de passievelingen - de boosdoeners binnen het team - zodat het ook voor hun werkt en je bent goed op weg 7. Hoe zorg je ervoor dat de passieve

Nadere informatie

Test-plan Project Design for Space. Echo s

Test-plan Project Design for Space. Echo s Test-plan Project Design for Space Echo s Document doel Test-plan Document Versie 0.0.0.1 Auteurs Aron van Walraven & Bram Jonkers Datum 02-10-2015 Algemeen Naam Groep Klas Auteurs Rollen Test Monitor

Nadere informatie

Eerste Hulp bij Teamontwikkeling. Inhoud. Doel. Een set tools die je kunt inzetten tijdens teamvergaderingen.

Eerste Hulp bij Teamontwikkeling. Inhoud. Doel. Een set tools die je kunt inzetten tijdens teamvergaderingen. Eerste Hulp bij Teamontwikkeling Inhoud Een set tools die je kunt inzetten tijdens teamvergaderingen. Doel Teamleiders en teamcoördinatoren helpen om vergaderingen effectiever en leuker te maken, en de

Nadere informatie

Communicating about Concerns in Oncology K. Brandes

Communicating about Concerns in Oncology K. Brandes Communicating about Concerns in Oncology K. Brandes Nederlandse samenvatting Uit een recente rapportage van KWF Kankerbestrijding blijkt dat 64% van de (ex-) patiënten met kanker zorgen ervaart over psychosociale

Nadere informatie

Lachende honden bijten niet

Lachende honden bijten niet Lachende honden bijten niet Pim Martens Maastricht University - AnimalWise How do pets (make us) feel? Emoties bij Dieren Evolutionair plausibel dat dieren emoties vertonen Dieren gebruiken emoties om

Nadere informatie

Hoe zorg je ervoor dat jouw product in eerste instantie

Hoe zorg je ervoor dat jouw product in eerste instantie K L A N T B I N D I N G DE START VAN JOUW BEDRIJF EN KLANTENBINDING, HOE WERKT DAT? INTRODUCTIE Wie heeft dit geschreven? Voor wie is deze whitepaper bedoeld? Heb jij hier iets aan? Dit wordt allemaal

Nadere informatie

BureauJeugdzorgDrenthe. februari 2005 / 05 004

BureauJeugdzorgDrenthe. februari 2005 / 05 004 BureauJeugdzorgDrenthe februari 2005 / 05 004 Bureau Jeugdzorg Drenthe Jeugdreclassering Heel wat jongeren tussen 12 en 18 komen in aanraking met jeugdreclassering. Justitie of de Raad voor de Kinder bescherming

Nadere informatie

Programma Tienerclub. Tienerclub Blok 1 & 5: Adventure 4 Kids Op avontuur met jezelf

Programma Tienerclub. Tienerclub Blok 1 & 5: Adventure 4 Kids Op avontuur met jezelf Programma Tienerclub. Tienerclub Blok 1 & 5: Adventure 4 Kids Op avontuur met jezelf Vijf woensdagmiddagen kunnen jongens en meiden tussen de 10 en 14 jaar op avontuur naar zichzelf. Het kind leert zichzelf

Nadere informatie

Voorwoord. Het is wel van belang om altijd eerlijk te zijn wanneer u het er met haar over heeft.

Voorwoord. Het is wel van belang om altijd eerlijk te zijn wanneer u het er met haar over heeft. Voorwoord Deze gids bevat informatie over wat er tot nu toe bekend is over 47,XXX ook wel beter bekend als Trisomie X. Het is geschreven als hulpmiddel om deze genetische aandoening beter te kunnen begrijpen

Nadere informatie

Positief assertief, kiezen voor jezelf, betekent niet kiezen tegen de ander

Positief assertief, kiezen voor jezelf, betekent niet kiezen tegen de ander Workshop Positief assertief Positief assertief, kiezen voor jezelf, betekent niet kiezen tegen de ander Opkomen voor jezelf, is in de praktijk vaak lastiger dan het lijkt. Je wilt graag iedereen te vriend

Nadere informatie

ONLINE GEDRAG BEINVLOEDEN DOOR MIDDEL VAN GAMIFICATION By: Ian van Dijk

ONLINE GEDRAG BEINVLOEDEN DOOR MIDDEL VAN GAMIFICATION By: Ian van Dijk ONLINE GEDRAG BEINVLOEDEN DOOR MIDDEL VAN GAMIFICATION By: Ian van Dijk 1 INHOUD Voorwoord Pagina 3 Wat is gamification Pagina 4 Gedrag Pagina 5 Bekende gamification voorbeelden Pagina 6 Tips voor online

Nadere informatie

Wanneer gaan bedrijven investeren in energieinnovaties? Resultaten van een onderzoek in opdracht van STEM

Wanneer gaan bedrijven investeren in energieinnovaties? Resultaten van een onderzoek in opdracht van STEM Wanneer gaan bedrijven investeren in energieinnovaties? Resultaten van een onderzoek in opdracht van STEM Doelstelling Wanneer gaan bedrijven investeren in energieinnovaties? Welke segmenten zijn te onderscheiden?

Nadere informatie

Het KiVa antipestprogramma: samen pesten tegengaan op een speelse manier

Het KiVa antipestprogramma: samen pesten tegengaan op een speelse manier Het KiVa antipestprogramma: samen pesten tegengaan op een speelse manier Beau Oldenburg en Rozemarijn van der Ploeg Vakgroep sociologie, Rijksuniversiteit Groningen Het Finse antipestprogramma KiVa is

Nadere informatie

Opdracht 2 Checklist. Website 1 NTR Het Klokhuis -

Opdracht 2 Checklist. Website 1 NTR Het Klokhuis - Opdracht 1 - Cursus Opdracht 2 Checklist Website 1 NTR Het Klokhuis - http://www.hetklokhuis.nl/ 16-23 (maximaal aantal te halen : 35) Deze site scoort heel behoorlijk, maar het kan altijd nog beter. Bekijk

Nadere informatie

ZWEMLES EN HOOGBEGAAFDHEID

ZWEMLES EN HOOGBEGAAFDHEID ZWEMLES EN HOOGBEGAAFDHEID INHOUD VAN DE OCHTEND Voorstellen Theoretische uitleg; wat is hoogbegaafdheid? Leren zwemmen en vaardigheden die nodig zijn. Veel voorkomende kenmerken Hoogbegaafde kinderen

Nadere informatie

YOGA LIFESTYLE. verbinding met jezelf. Whatever comes. Let it come. Whatever stays. Let it stay. Whatever goes. Let it go

YOGA LIFESTYLE. verbinding met jezelf. Whatever comes. Let it come. Whatever stays. Let it stay. Whatever goes. Let it go YOGA LIFESTYLE FEBRUARI 2017 YOGA & MEDITATIE Geef jezelf de aandacht en de liefde die je verdient! Maak verbinding met jezelf Ga mee op reis in dit avontuur van zelfontwikkeling en persoonlijke groei!

Nadere informatie

NIEUWE METHODES 3 SEPTEMBER

NIEUWE METHODES 3 SEPTEMBER NIEUWE METHODES 3 SEPTEMBER HET NATIONAAL MEDIAPASPOORT Kinderen zijn steeds jonger online via (spel)computers, tablets of zelfs mobiele telefoons. Het wordt steeds moeilijker om te weten wat zij online

Nadere informatie

PMA De moderne aanpak voor doelgerichte sociale activering

PMA De moderne aanpak voor doelgerichte sociale activering PMA De moderne aanpak voor doelgerichte sociale activering Het wordt hoog tijd om het toenemende aantal uitkeringsgerechtigden drastisch te verminderen. Wat kan Progressive Mental Alignment (PMA) daarin

Nadere informatie

Leer uw kind De Ondergoedregel.

Leer uw kind De Ondergoedregel. 1. Leer uw kind De Ondergoedregel. Ongeveer één op de vijf kinderen is slachtoffer van seksueel geweld, waaronder seksueel misbruik. U kunt helpen voorkomen dat het uw kind overkomt. Leer uw kind De Ondergoedregel.

Nadere informatie

Hoe werkt het? Wat heb je nodig? Disclaimer.

Hoe werkt het? Wat heb je nodig? Disclaimer. Hoi! Wat ontzettend leuk dat je mee doet aan de Jouw Lichaam. Jouw Genot. 5 daagse! Ik ben blij dat je mij de kans geeft om jou te helpen meer genot tussen de lakens voor jezelf te creëren. Zodat jij echt

Nadere informatie