Lachende honden bijten niet

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Lachende honden bijten niet"

Transcriptie

1 Lachende honden bijten niet Pim Martens Maastricht University - AnimalWise

2 How do pets (make us) feel?

3 Emoties bij Dieren Evolutionair plausibel dat dieren emoties vertonen Dieren gebruiken emoties om te reageren op bepaalde een situatie Belangrijk voor hun functioneren Echter: Moeilijk vast te stellen of ze emoties op dezelfde manier ervaren als mensen. Je kunt je dan ook makkelijk vergissen in de aard en de sterkte van deze emoties. Toch worden in het dagelijks leven regelmatig emoties toegekend aan dieren. Reptielenbrein: voeden, angst, agressie, lust Limbisch systeem: sociale emoties: verdriet, medeleven Neocortex: redeneren over interpreteren van emoties

4 Emoties bij Dieren Als dieren (uiterlijk) dezelfde emoties als mensen vertonen => antropomorfisme => onjuist tenzij wetenschappelijk bewezen Mensen en dieren evolutionaire gelijkenis => emoties aan dier toegekend => i.h.a. juist tenzij anders bewezen

5 Het onderzoek naar de perceptie van huisdiereigenaren m.b.t. emoties van hun huisdier Doel Inzicht in toekennen emoties huisdier Inzicht in afstemmen emoties op elkaar ( spiegelen ) Inzicht in rol van gehechtheid

6 Emoties bij Huisdieren Woede en afkeer gemiddeld iets vaker toegekend aan katten Bij honden vaker blijdschap, verdriet, schaamte, teleurstelling en medelijden Mannen herkennen vaker schaamte en verbazing bij hun huisdier dan vrouwen. Jongeren kennen vaker woede, angst, verbazing en medelijden toe aan hun huisdier op dan ouderen Emotie Woede 67 % Blijdschap 99 % verdriet 59 % Afkeer 66 % Angst 93 % Verbazing 83 % Schaamte 36 % Jaloezie 77 % Teleurstelling 66 % Medelijden 37 % Toegekend door eigenaar

7 Gehechtheid aan Huisdier (PBS) Mensen die antropomorfiseren hebben een significant hogere PBS score Gehechtheid aan een hond is i.h.a. groter dan aan een kat Vrouwen zijn sterker aan hun huisdier gehecht dan mannen Hoe ouder, hoe minder gehecht Mijn huisdier houdt van me 83 % Mijn huisdier maakt deel uit van mijn familie (heel erg) mee eens 98 % Mijn huisdier heeft gevoelens 95 % Ik zou erg overstuur zijn wanneer mijn huisdier iets naars overkwam Mijn huisdier begrijpt hoe ik me voel Ik praat graag tegen mijn huisdier 94 % 61 % 79 %

8 Quiz... KAHOOT

9 Uitslagen enquête en quiz Eigenaar: blijdschap Deskundigen: Blijdschap 7x Verbazing Deskundigen: Jaloezie Blijdschap 3x

10 Uitslagen enquête en quiz Eigenaar: angst Deskundigen: Jaloezie Angst 7x Deskundigen: Verdriet Afkeer Woede Angst

11 Rats see the pain in other rats faces Rats and mice in pain make facial expressions similar to those in humans Other rats do pay attention to the emotional expressions of their fellows Rodents can discriminate between photographs of their fellows

12

13 Onderzoek toont aan: Huisdieren zorgen voor beweging en houden Onderzoek je zoaan: in toont conditie Huisdieren verlagen je bloeddruk Onderzoek toont aan: Huisdieren bevorderen onze sociale netwerken Onderzoek toont aan: Huisdieren verminderen angst en stress

14 Bedankt voor het luisteren

Het emotionele leven van uw huisdier

Het emotionele leven van uw huisdier Het emotionele leven van uw huisdier Wat uw huisdier voor u betekent en u voor hem/haar. Pim Martens & Marie- José Enders Voorwoord Dit onderzoek naar de emoties van honden en katten is uitgevoerd in de

Nadere informatie

Voel jij wat ik bedoel? www.psysense.be 17/5/2008

Voel jij wat ik bedoel? www.psysense.be 17/5/2008 Voel jij wat ik bedoel? www.psysense.be 17/5/2008 Gevoel en emoties / definitie Emoties: in biologische zin: affectieve reacties. Prikkeling van dit systeem geeft aanleiding tot allerlei lichamelijke reacties.

Nadere informatie

Hoe goed kun jij mensen lezen?

Hoe goed kun jij mensen lezen? Doelgroep: Jongeren Hoe goed kun jij mensen lezen? Ovo lice izražava http://greatergood.berkeley.edu/ei_quiz/ Een pakket van 10 workshops i.v.m. het ontwikkelen van de sociale en emotionele vaardigheden

Nadere informatie

Hoe katten reageren op emoties van hun baasje. Afstudeeronderzoek Opleiding Gedragstherapie voor Katten. Marjolein van de Putte-Hoek

Hoe katten reageren op emoties van hun baasje. Afstudeeronderzoek Opleiding Gedragstherapie voor Katten. Marjolein van de Putte-Hoek Hoe katten reageren op emoties van hun baasje Afstudeeronderzoek Opleiding Gedragstherapie voor Katten Marjolein van de Putte-Hoek Samenvatting afstudeerscriptie Marjolein van de Putte-Hoek Juni 2016 1

Nadere informatie

Wat er ook aan de hand is, de gevolgen zijn hetzelfde. Je bent een aantal lichamelijke functies, die je voorheen als vanzelfsprekend aannam, kwijt.

Wat er ook aan de hand is, de gevolgen zijn hetzelfde. Je bent een aantal lichamelijke functies, die je voorheen als vanzelfsprekend aannam, kwijt. Hoofdstuk 7 Emoties Nu is het tijd om door te gaan. Je hebt je dwarslaesie, je bent hopelijk klaar met al de medische dingen, nu is het tijd om ook je gevoelens aandacht te geven. Dus: ga lekker zitten,

Nadere informatie

Thema. Kernelementen. Emoties Puber- en kinderemotie Eenduidige communicatie

Thema. Kernelementen. Emoties Puber- en kinderemotie Eenduidige communicatie Thema Kernelementen Emoties Puber- en kinderemotie Eenduidige communicatie Tips voor de trainer: Werken met mensen is werken met emotie. Leer emoties als signaal te herkennen, maar niet als leidraad te

Nadere informatie

Samenvatting Filosofie Emoties

Samenvatting Filosofie Emoties Samenvatting Filosofie Emoties Samenvatting door een scholier 1030 woorden 28 mei 2013 3,2 2 keer beoordeeld Vak Methode Filosofie Cogito Filosofie samenvatting Emoties (theorie en primaire teksten) THEORIE

Nadere informatie

Nardy Beckers. Tot 1 oktober 2017 manager Serviceplein Alphen aan den Rijn nu Directeur Sociale Zaken Maastricht Heuvelland Mobility Mentoring

Nardy Beckers. Tot 1 oktober 2017 manager Serviceplein Alphen aan den Rijn nu Directeur Sociale Zaken Maastricht Heuvelland Mobility Mentoring Nardy Beckers Tot 1 oktober 2017 manager Serviceplein Alphen aan den Rijn nu Directeur Sociale Zaken Maastricht Heuvelland Mobility Mentoring Hoe inzichten uit de hersenwetenschap leiden tot een betere

Nadere informatie

Whitepaper Verbindend communiceren In 4 stappen effectief feedback geven

Whitepaper Verbindend communiceren In 4 stappen effectief feedback geven Whitepaper Verbindend communiceren In 4 stappen effectief feedback geven De 4 stappen Je communiceert de hele dag en meestal hebben wij het gevoel dat dat ons best goed afgaat, toch? Pas op het moment

Nadere informatie

PRAKTISCH DE INVLOED VAN HUISDIEREN OP DE ONTWIKKELING VAN KINDEREN. www.licg.nl over houden van huisdieren

PRAKTISCH DE INVLOED VAN HUISDIEREN OP DE ONTWIKKELING VAN KINDEREN. www.licg.nl over houden van huisdieren l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n PRAKTISCH DE INVLOED VAN HUISDIEREN OP DE ONTWIKKELING VAN KINDEREN over houden van huisdieren De invloed van huisdieren

Nadere informatie

Zelfbeschadiging; wat kun jij doen om te helpen?

Zelfbeschadiging; wat kun jij doen om te helpen? Zelfbeschadiging; wat kun jij doen om te helpen? Familie of naaste zijn van iemand die zichzelf beschadigt kan erg moeilijk zijn. Iemand van wie je houdt doet zichzelf pijn en het lijkt alsof je niks kunt

Nadere informatie

Luisteren en kijken - Lichaamstaal vmbo-kgt34

Luisteren en kijken - Lichaamstaal vmbo-kgt34 Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 23 August 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/74616 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.

Nadere informatie

Je eigen gevoelens. Schaamte

Je eigen gevoelens. Schaamte Je eigen gevoelens Voor ouders, partners, broers, zussen en kinderen van mensen met een ernstig drugsprobleem is het heel belangrijk om inzicht te krijgen in de problemen van het verslaafde familielid,

Nadere informatie

LESBRIEF BIJ ALLES WAT IK VOEL HET GROTE EMOTIEBOEK

LESBRIEF BIJ ALLES WAT IK VOEL HET GROTE EMOTIEBOEK LESBRIEF BIJ ALLES WAT IK VOEL HET GROTE EMOTIEBOEK Deze lesbrief hoort bij Alles wat ik voel. Het grote emotieboek van Stine Jensen. In dit boek staan 20 emoties centraal, die steeds worden ingeleid met

Nadere informatie

Werkboek les helende emoties boosheid, angst, pijn en verdriet Verdriet Schuldgevoel

Werkboek les helende emoties boosheid, angst, pijn en verdriet Verdriet Schuldgevoel Er zijn 4 soorten helende emoties boosheid, angst, pijn en verdriet. Boosheid is de 1 e emotie die vooral mannen vaak eerst voelen. De 3 andere liggen eronder. Vrouwen wordt geleerd om niet boos te mogen

Nadere informatie

PATIËNTEN INFORMATIE. Rouwverwerking

PATIËNTEN INFORMATIE. Rouwverwerking PATIËNTEN INFORMATIE Rouwverwerking 2 PATIËNTENINFORMATIE Een dierbare is overleden. Dit is een aangrijpende gebeurtenis. In de eerste plaats gaat onze deelneming uit naar u en de overige nabestaanden.

Nadere informatie

Dia 1. Dia 2. Dia 3 UIT : MISSCHIEN WISTEN ZIJ ALLES, T. TELLEGEN LUISTER JE NAAR MIJ? IN GESPREK GAAN MET. Inleiding en inhoud KINDEREN

Dia 1. Dia 2. Dia 3 UIT : MISSCHIEN WISTEN ZIJ ALLES, T. TELLEGEN LUISTER JE NAAR MIJ? IN GESPREK GAAN MET. Inleiding en inhoud KINDEREN Dia 1 Karin Genijn 25/1/19 Congres Oostende LUISTER JE NAAR MIJ? IN GESPREK GAAN MET KINDEREN Dia 2 Inleiding en inhoud - Rondje gevoelens - Theorie van de emoties - Gevoelens in kaart brengen - Gesprekstechnieken

Nadere informatie

DIEREN HEBBEN OOK GEVOELENS. Bach Flower Remedies voor dieren

DIEREN HEBBEN OOK GEVOELENS. Bach Flower Remedies voor dieren DIEREN HEBBEN OOK GEVOELENS Bach Flower Remedies voor dieren DIEREN HEBBEN OOK GEVOELENS Iedereen die een huisdier heeft, kan je vertellen hoe ze zich gedragen. Dieren hebben net als mensen heel verschillende

Nadere informatie

Geschreven vanuit het hart

Geschreven vanuit het hart Geschreven vanuit het hart 1 Geschreven vanuit het hart Lian Verkerk ISBN:9789402166408 2 Beste unieke lezer, Mijn naam is Lian Verkerk en ik ben momenteel 17 jaar oud. Ik studeer toegepaste psychologie

Nadere informatie

Hartcoherentie & emoties

Hartcoherentie & emoties Hartcoherentie & emoties Emoties Emotie betekent energie in beweging. Emotie is een sterk gevoel dat ons raakt of beweegt. Emoties zijn snel, nog sneller dan gedachten. Ze zijn vluchtig; ze komen op en

Nadere informatie

Engelse Verpleegster Gebruikt HeartMath met Multiple Sclerose patiënten

Engelse Verpleegster Gebruikt HeartMath met Multiple Sclerose patiënten Engelse Verpleegster Gebruikt HeartMath met Multiple Sclerose patiënten Een verpleegkundige in Engeland die is gespecialiseerd in patiënten met multiple sclerose / MS voerde een informele studie uit waarbij

Nadere informatie

Tineke Rood. Kennismaken met. Tantra

Tineke Rood. Kennismaken met. Tantra Tineke Rood Kennismaken met Tantra Inhoud Voorwoord door Nico de Wildt 7 Inleiding 9 Kennismaken met tantra Mijn jeugdjaren 13 Een nieuwe weg naar een ander leven 20 Ontplooien door tantra 36 Verliefd

Nadere informatie

Financiële problematiek

Financiële problematiek Financiële problematiek Hoe inzichten uit de hersenwetenschap leiden tot een betere aanpak van armoede en schulden Nadja Jungmann Hoe komen NL huishoudens rond? 120 100 80 60 Er wordt veel geld overgehouden

Nadere informatie

Evaluatie Weerbaarheidtraining voor volwassenen Koekkoek & Co

Evaluatie Weerbaarheidtraining voor volwassenen Koekkoek & Co Evaluatie Weerbaarheidtraining voor volwassenen Koekkoek & Co 76 respondenten Cijfer algehele training 7 8 9 10 De deelnemers hadden beschikking over lesbrieven, hierin stond informatie over de bijeenkomsten

Nadere informatie

Leerlijn Sociaal-emotionele ontwikkeling

Leerlijn Sociaal-emotionele ontwikkeling Leerlijn 1.1. Emotioneel 1.2. Sociaal Stamlijn Niveau A Merkt zintuiglijke stimulatie op (aanraking, vibratie, smaken, muziek, licht) Uit lust- en onlustgevoelens Kijkt gericht enkele seconden naar een

Nadere informatie

YOGA LIFESTYLE. verbinding met jezelf. Whatever comes. Let it come. Whatever stays. Let it stay. Whatever goes. Let it go

YOGA LIFESTYLE. verbinding met jezelf. Whatever comes. Let it come. Whatever stays. Let it stay. Whatever goes. Let it go YOGA LIFESTYLE FEBRUARI 2017 YOGA & MEDITATIE Geef jezelf de aandacht en de liefde die je verdient! Maak verbinding met jezelf Ga mee op reis in dit avontuur van zelfontwikkeling en persoonlijke groei!

Nadere informatie

Webinar. Thema: conflictscheiding

Webinar. Thema: conflictscheiding Webinar Thema: conflictscheiding Welkom Cindy de Rijke Kompaan en De Bocht Ouderschapsbemiddelaar Peter Verbeeten Instituut voor Maatschappelijk werk medewerker kinderen en scheiden Tijdens de webinar

Nadere informatie

Signaalkaart Jongeren

Signaalkaart Jongeren Signaalkaart Jongeren Naam: Mike de Boer Inhoudsopgave Inleiding... 3 Signaalkaart Mike... 5 Toelichting op de uitslag... 6 Pagina 2 van 8 Inleiding Op 14 maart 2014 heeft Mike de Boer de Signaalkaart

Nadere informatie

Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/22989 holds various files of this Leiden University dissertation

Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/22989 holds various files of this Leiden University dissertation Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/22989 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Pouw, Lucinda Title: Emotion regulation in children with Autism Spectrum Disorder

Nadere informatie

Protocol opvallend gedrag

Protocol opvallend gedrag Protocol opvallend gedrag Opvallend gedrag 1.Wat is opvallend gedrag? 1.1 Gedragsproblemen Bepaalde gedragsuitingen zoals agressie, angst en drift zijn bij sommige kinderen vaker dan normaal aanwezig.

Nadere informatie

Armoede en gevolgen voor kinderen

Armoede en gevolgen voor kinderen Armoede en gevolgen voor kinderen Hilde Kalthoff Zie ook Opgroeien en opvoeden in armoede, Kalthoff 2018 Inhoud presentatie Cijfers en risicogroepen Invloed op welbevinden Armoede en opvoeden Gevolgen

Nadere informatie

Omgaan met weerstanden Gedreven mensen bevlogen scholen. 28 april 2017 Lieve Peeters

Omgaan met weerstanden Gedreven mensen bevlogen scholen. 28 april 2017 Lieve Peeters Omgaan met weerstanden Gedreven mensen bevlogen scholen 28 april 2017 Lieve Peeters Omgaan met weerstand Wie in huis de trekker is van veranderingen, weet dat je dan kunt rekenen op een hoeveelheid weerstand

Nadere informatie

FEEL-KJ. Vragenlijst over emotieregulatie bij kinderen en jongeren. HTS Report. David-Jan Punt ID 256-4 Datum 27.08.2014.

FEEL-KJ. Vragenlijst over emotieregulatie bij kinderen en jongeren. HTS Report. David-Jan Punt ID 256-4 Datum 27.08.2014. FEEL-KJ Vragenlijst over emotieregulatie bij kinderen en jongeren HTS Report ID 256-4 Datum 27.08.2014 Zelfrapportage FEEL-KJ Profielformulier 3 / 27 PROFIELFORMULIER Vragenlijst over emotieregulatie bij

Nadere informatie

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben Ik ben wie ik ben Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Jouw uitslag... 4 Pagina 2 van 6 Inleiding Hallo Lisa, Dit is de uitslag van jouw Ik-Wijzer. Hierin staat wat jij belangrijk vindt en wat je minder

Nadere informatie

Cambriana online hulpprogramma

Cambriana online hulpprogramma Dit is deel 1 van het online hulpprogramma van Cambriana. Verwerking van een scheiding 'Breaking up is hard to do' Neil Sedaka Een scheiding is een van de pijnlijkste ervaringen die je kunt meemaken in

Nadere informatie

Ontwikkelingslijnen 0-4 jaar (ZONDER extra doelen) - versie januari Naam kind. Sociaal-emotionele ontwikkeling Betrokkenheid

Ontwikkelingslijnen 0-4 jaar (ZONDER extra doelen) - versie januari Naam kind. Sociaal-emotionele ontwikkeling Betrokkenheid Sociaal-emotionele ontwikkeling etrokkenheid etrokkenheid - Fase 8 Heeft plezier in het leren van nieuwe dingen Zet door, blijft het een tijdje proberen als iets niet direct lukt, bijvoorbeeld bij een

Nadere informatie

OMGAAN MET DREIGEND EN DESTRUCTIEF GEDRAG

OMGAAN MET DREIGEND EN DESTRUCTIEF GEDRAG OMGAAN MET DREIGEND EN DESTRUCTIEF GEDRAG Inleiding Geweld lijkt toegenomen binnen onze samenleving; in ieder geval is de gevoeligheid en aandacht voor deze problematiek de laatste jaren duidelijk toegenomen.

Nadere informatie

Scheiden doe je samen. Ieder kind reageert anders

Scheiden doe je samen. Ieder kind reageert anders Scheiden doe je samen Ieder kind reageert anders Scheiden. Ook al is het misschien beter voor iedereen, het blijft een ingrijpende gebeurtenis. Vooral voor kinderen. Het gezin dat al die tijd zo vanzelfsprekend

Nadere informatie

HTS Report NEO-PI-3. Persoonlijkheidsvragenlijst. Jeroen de Vries ID Datum Basisrapport. Hogrefe Uitgevers BV, Amsterdam

HTS Report NEO-PI-3. Persoonlijkheidsvragenlijst. Jeroen de Vries ID Datum Basisrapport. Hogrefe Uitgevers BV, Amsterdam NEO-PI-3 Persoonlijkheidsvragenlijst HTS Report ID 15890-3155 Datum 18.07.2017 Basisrapport NEO-PI-3 Inleiding 2 / 22 INLEIDING Dit rapport bevat de scores op de NEO-PI-3 persoonlijkheidsvragenlijst. De

Nadere informatie

Kijken en voelen. Over hoe we emoties van anderen lezen en wat dat met ons doet. Nieuwjaarsbijeenkomst Mediatorsvereniging 7 januari 2016

Kijken en voelen. Over hoe we emoties van anderen lezen en wat dat met ons doet. Nieuwjaarsbijeenkomst Mediatorsvereniging 7 januari 2016 Kijken en voelen Over hoe we emoties van anderen lezen en wat dat met ons doet Nieuwjaarsbijeenkomst Mediatorsvereniging 7 januari 2016 Agneta Fischer Universiteit van Amsterdam Mediation congres 2016,

Nadere informatie

Concrete tips. Concrete tips. Concrete tips. Concrete tips. Concrete tips

Concrete tips. Concrete tips. Concrete tips. Concrete tips. Concrete tips 1 Ouderavond Geluk onder Druk Voorstellen Inhoud Kelly Roelofs Kelly.roelofs@stichting-be-aware.nl 2 Onderdelen Kennis Hoe pakken we dit aan Stemkastjes 2 Stemkastjesvraag Wie maakt zich zorgen om zijn/haar

Nadere informatie

partners voor een veilige kudding & partners 2 werkomgeving

partners voor een veilige kudding & partners 2 werkomgeving Omgaan met emoties kudding ding & partners kudding & partners 2 voor een veilige werkomgeving Beste cursist, Ik heet u van harte welkom. Na het volgen van de training omgaan met agressief gedrag staat

Nadere informatie

Emotionele Balans. Een aantal psychologische stromingen onderscheiden tot wel acht basis of kern emoties.

Emotionele Balans. Een aantal psychologische stromingen onderscheiden tot wel acht basis of kern emoties. Emotionele Balans Werken met kern emoties in hulpverlenings en coaching processen Achtergrond informatie 1 Als het hulpverlenings proces zich richt op gevoelens, zijn het vaak niet de eigenlijke gevoelens

Nadere informatie

H A P P I L Y E V E R A F T E R..

H A P P I L Y E V E R A F T E R.. H A P P I L Y E V E R A F T E R.. I N 5 S T A P P E N M E E R G E L U K I N J E R E L A T I E A A N D A C H T V E R T R O U W E N Y V O N N E T H U I J S W W W. B R E I N - P O W E R. C O M A C C E P T

Nadere informatie

Interview RTL Late Night Bataclan Paris. Met dank aan: RTL Late Night!

Interview RTL Late Night Bataclan Paris. Met dank aan: RTL Late Night! 1 Interview RTL Late Night Bataclan Paris Met dank aan: RTL Late Night! 2 Neurocoach Gerard van Dooren 06-49368344 Info@brainresult.nl www.brainresult.nl 3 Kijkwijzer - Limbisch systeem - Associaties -

Nadere informatie

Opleidingscyclus Winkelveiligheid 2014 Workshop 1 Diefstal door collega s: hoe stel je het vast en hoe ga je ermee om?

Opleidingscyclus Winkelveiligheid 2014 Workshop 1 Diefstal door collega s: hoe stel je het vast en hoe ga je ermee om? Opleidingscyclus Winkelveiligheid 2014 Workshop 1 Diefstal door collega s: hoe stel je het vast en hoe ga je ermee om? Hoe omgaan met moeilijke situaties? Hoe pak ik conflicten en agressie aan? David De

Nadere informatie

Elk bekken heeft een mens

Elk bekken heeft een mens Elk bekken heeft een mens Als bekkenfysiotherapeut heb je nodig Mieneke Spijkerman Bekkenfysiotherapeut Psychosomatisch fysiotherapeut te Valburg Kennis van en rondom het bekken Vaardigheden Competenties

Nadere informatie

MDFT Masterclass. Borderline, een stoornis die van alles in je losmaakt. Jeanne de Jong- Tummers & Sylvia Cool

MDFT Masterclass. Borderline, een stoornis die van alles in je losmaakt. Jeanne de Jong- Tummers & Sylvia Cool MDFT Masterclass Borderline, een stoornis die van alles in je losmaakt Jeanne de Jong- Tummers & Sylvia Cool Medisch en Systeemmodel Medisch model Systeem model Individu gericht (Be)oordelen Accent op

Nadere informatie

Hoe verwerk je een. schokkende gebeurtenis? Informatie voor leerkrachten

Hoe verwerk je een. schokkende gebeurtenis? Informatie voor leerkrachten Hoe verwerk je een schokkende gebeurtenis? Informatie voor leerkrachten Niemand is echt voorbereid op een schokkende gebeurtenis en als het gebeurt heeft dat ingrijpende gevolgen. Als leerkrachten samen

Nadere informatie

Dieetvoeding voor een gezond gewicht van hond en kat. Overgewicht

Dieetvoeding voor een gezond gewicht van hond en kat. Overgewicht Dieetvoeding voor een gezond gewicht van hond en kat Overgewicht 2 TROVET, betrouwbare en betaalbare dieetvoeding TROVET is een Nederlands merk dat al sinds eind jaren tachtig op de markt is. Het kleine

Nadere informatie

Mentaliseren Bevorderende Therapie (MBT) voor cliënten met een borderline persoonlijkheidsstoornis

Mentaliseren Bevorderende Therapie (MBT) voor cliënten met een borderline persoonlijkheidsstoornis Mentaliseren Bevorderende Therapie (MBT) voor cliënten met een borderline persoonlijkheidsstoornis Informatie voor cliënten en hun verwijzers Mentaliseren Bevorderende Therapie voor cliënten met een borderline

Nadere informatie

Een speelvriendje op batterijen: hoe gaan kinderen om met robots?

Een speelvriendje op batterijen: hoe gaan kinderen om met robots? Behavioural Science Institute Afdeling Sociale en Cultuurpsychologie Een speelvriendje op batterijen: hoe gaan kinderen om met robots? Terugkoppeling onderzoeksresultaten mei-juni 2016 Sari Nijssen, promovenda

Nadere informatie

4. Verantwoordelijkheid

4. Verantwoordelijkheid 4. Verantwoordelijkheid Geef kinderen meer verantwoordelijkheid Kinderen ontwikkelen zich door belangrijk te mogen zijn. Kinderen kunnen in toenemende mate al veel zelf en het is voor hen belangrijk dat

Nadere informatie

NA DE SCHOK INFORMATIE VOOR OUDERS

NA DE SCHOK INFORMATIE VOOR OUDERS NA DE SCHOK INFORMATIE VOOR OUDERS Betrokken raken bij een schokkende gebeurtenis laat niemand onberoerd. Je bent er meestal niet op voorbereid en als het gebeurt kan dat ingrijpende gevolgen hebben voor

Nadere informatie

De vier onmetelijke vermogens van de geest

De vier onmetelijke vermogens van de geest De vier onmetelijke vermogens van de geest Geluk is alleen mogelijk als er liefde is. Ware liefde heeft het vermogen iedere situatie waarin we ons bevinden te genezen en te veranderen, en ons leven een

Nadere informatie

Hoe kan ik mijn brusje helpen? Tips voor ouders, verzorgers, opa s en oma s etc

Hoe kan ik mijn brusje helpen? Tips voor ouders, verzorgers, opa s en oma s etc Hoe kan ik mijn brusje helpen? Tips voor ouders, verzorgers, opa s en oma s etc Dit ebook met tips hoe je je brusje kan helpen, wordt aangeboden door Estelle De Hingh Kindercoaching en Femke Kuiper. Estelle

Nadere informatie

Wijzen op welzijn. Het belang van objectiveren van welzijnsrisico s door erfelijke aandoeningen en/of schadelijke raskenmerken

Wijzen op welzijn. Het belang van objectiveren van welzijnsrisico s door erfelijke aandoeningen en/of schadelijke raskenmerken Wijzen op welzijn Het belang van objectiveren van welzijnsrisico s door erfelijke aandoeningen en/of schadelijke raskenmerken Dr. Marjan AE van Hagen & Dr. Claudia M. Vinke Richtlijn Veterinair handelen

Nadere informatie

Misdaadbestrijding door burgers: praktijkcasus burgerpreventie initiatief Glanerbrug

Misdaadbestrijding door burgers: praktijkcasus burgerpreventie initiatief Glanerbrug Misdaadbestrijding door burgers: praktijkcasus burgerpreventie initiatief Glanerbrug Wendy Schreurs Promovenda burgerparticipatie in het politiedomein, Universiteit Twente Jeroen Sluik Initiatiefnemer

Nadere informatie

Emoties. 1. De eerste stap is dat je je eigen emoties moet kunnen waarnemen. Dit doe je door veranderingen in je

Emoties. 1. De eerste stap is dat je je eigen emoties moet kunnen waarnemen. Dit doe je door veranderingen in je Emoties In deze module wordt ingegaan wat emoties zijn en op welke manier mensen met een autismespectrumstoornis emoties verwerken. Er zal worden stilgestaan bij hoe gebeurtenissen en gedachten van invloed

Nadere informatie

Aan de slag met activerende incasso. Huurincasso Congres maart

Aan de slag met activerende incasso. Huurincasso Congres maart Aan de slag met activerende incasso Huurincasso Congres 2017 28 maart Aandacht voor gedrag De sleutel tot succes Groeiende groep niet in beeld bij SHV 20 18 16 2,3 2,5 14 12 10 3,8 6,1 Problematische schulden

Nadere informatie

Samenvatting ouder enquête:

Samenvatting ouder enquête: Samenvatting ouder enquête: Aantal deelnemers: 213 Aantal afgerond : 101 Responspercentage: 47% Omdat een aantal email adressen niet meer kloppen hebben we het responspercentage handmatig uitgerekend en

Nadere informatie

Terrorisme en dan verder

Terrorisme en dan verder Terrorisme en dan verder Hoe kunt u omgaan met de gevolgen van een aanslag? - Ga zo veel mogelijk door met uw normale dagelijkse activiteiten. Dat geeft u het gevoel dat u de baas bent over de situatie.

Nadere informatie

Armoede, opvoeden en gevolgen voor ontwikkeling kinderen. Hilde Kalthoff

Armoede, opvoeden en gevolgen voor ontwikkeling kinderen. Hilde Kalthoff Armoede, opvoeden en gevolgen voor ontwikkeling kinderen Hilde Kalthoff Inhoud presentatie Cijfers en risicogroepen Invloed op welbevinden Eerste jaren hersenontwikkeling, armoede en hechting Armoede,

Nadere informatie

Enquête Onderzoek USE-Project Robots deel 2. Datum:

Enquête Onderzoek USE-Project Robots deel 2. Datum: Enquête Onderzoek USE-Project Robots deel 2 Datum:..-10-2014 Algemene informatie Leeftijd: jaar Geslacht: m / v Vul hier uw persoonlijke code in, bestaande uit : dag van geboorte, eerste twee letters van

Nadere informatie

Jouw Delfts blauw! Eigen kleur

Jouw Delfts blauw! Eigen kleur Je eigen kleur Je gaat nu zelf verf maken en mengen! Lekker kliederen... Kies daarna je eigen kleur voor je ontwerp! Je gaat nu zelf verf maken en mengen! Lekker kliederen... Kies daarna je eigen kleur

Nadere informatie

Het gaat om emoties, gevoelens en gedachten. Niet om gedrag!

Het gaat om emoties, gevoelens en gedachten. Niet om gedrag! Het gaat om emoties, gevoelens en gedachten. Niet om gedrag! Drs. F. Cunha Child Support Publications 1 Ontwikkeling Herstellende Psychotherapie Ondersteunend document Carnegie Mellon University Hoe emoties

Nadere informatie

FEEL-E. Vragenlijst over emotieregulatie bij volwassenen. HTS Report. Simon Janzen ID 4589-2 Datum 11.11.2015. Zelfrapportage

FEEL-E. Vragenlijst over emotieregulatie bij volwassenen. HTS Report. Simon Janzen ID 4589-2 Datum 11.11.2015. Zelfrapportage FEEL-E Vragenlijst over emotieregulatie bij volwassenen HTS Report ID 4589-2 Datum 11.11.2015 Zelfrapportage FEEL-E Inleiding 2 / 14 INLEIDING De FEEL-E brengt de strategieën in kaart die volwassenen gebruiken

Nadere informatie

Bijscholing: Mogelijkheden eerste lijn

Bijscholing: Mogelijkheden eerste lijn Bijscholing: Mogelijkheden eerste lijn T R A U M A C E N T R U M B E L G I Ë 3 0 A P R I L 2 0 1 3 C O P Y R I G H T D O R I S D H O O G H E Welke hulp hebben mensen nodig? Studie van Dyregrov & Nordanger,

Nadere informatie

Caroline Penninga-de Lange Je kind in balans

Caroline Penninga-de Lange Je kind in balans Je kind in balans Caroline Penninga-de Lange Je kind in balans Op weg naar emotionele stabiliteit UITGEVERIJ BOEKENCENTRUM ZOETERMEER Van Caroline Penninga-de Lange verschenen eerder bij Uitgeverij Boekencentrum:

Nadere informatie

Scheiden doe je samen. Ieder kind reageert anders

Scheiden doe je samen. Ieder kind reageert anders Scheiden doe je samen Ieder kind reageert anders Scheiden. Ook al is het misschien beter voor iedereen, het blijft een ingrijpende gebeurtenis. Vooral voor kinderen. Het gezin dat al die tijd zo vanzelfsprekend

Nadere informatie

NA DE SCHOK INFORMATIE VOOR OUDERS

NA DE SCHOK INFORMATIE VOOR OUDERS NA DE SCHOK INFORMATIE VOOR OUDERS Betrokken raken bij een schokkende gebeurtenis laat niemand onberoerd. Je bent er meestal niet op voorbereid en als het gebeurt kan dat ingrijpende gevolgen hebben voor

Nadere informatie

Stressmanagement, Ademhaling, Yoga & Ontspanning. Les 4

Stressmanagement, Ademhaling, Yoga & Ontspanning. Les 4 Stressmanagement, Ademhaling, Yoga & Ontspanning Les 4 Agenda Hartcoherentie theorie Hartcoherentie meting Herhaling meridianen Yoga strekkingen Hartcoherentie Emoties E otie eteke t e ergie i e egi g

Nadere informatie

"50+ in Europa" Onderzoek naar Gezondheid, Ouder worden en Pensionering in Europa

50+ in Europa Onderzoek naar Gezondheid, Ouder worden en Pensionering in Europa Household- ID Person- ID 2 4 0 4 2 Interview Datum: Interviewer ID: Voornaam Respondent: "50+ in Europa" nderzoek naar Gezondheid, uder worden en Pensionering in Europa 2006 Zelf in te vullen vragenlijst

Nadere informatie

Week tegen de kindermishandeling. Thema: conflictscheiding

Week tegen de kindermishandeling. Thema: conflictscheiding Week tegen de kindermishandeling Thema: conflictscheiding Welkom Cindy de Rijke Kompaan en De Bocht Ouderschapsbemiddelaar Peter Verbeeten Instituut voor Maatschappelijk werk medewerker kinderen en scheiden

Nadere informatie

Veiligheid en Integriteit

Veiligheid en Integriteit Veiligheid en Integriteit Persoonlijke aspecten en effecten van (be)dreiging VBG 27 februari 2013 Rob van den Biggelaar adviseur sociale veiligheid / psycholoog E-mail: vandenbiggelaar@habilis.nl Deze

Nadere informatie

VERWERKING NA EEN INGRIJPENDE GEBEURTENIS 1

VERWERKING NA EEN INGRIJPENDE GEBEURTENIS 1 SOCIAAL WERK VERWERKING NA EEN INGRIJPENDE GEBEURTENIS 1 U bent recent betrokken geweest bij een gebeurtenis waarbij u geconfronteerd werd met een aantal ingrijpende ervaringen. Met deze korte informatie

Nadere informatie

Reflectie en feedback

Reflectie en feedback Reflectie en feedback Doelen bijeenkomst Kennis uitbreiden over reflectie en feedback Vaardigheden oefenen met stimuleren van reflectie Hoe in te bedden in de organisatie (wie, wanneer, teamoverzicht,

Nadere informatie

Partners van een borstkanker patient, waar blijft u? Erik van Muilekom MANP verpleegkundig specialist

Partners van een borstkanker patient, waar blijft u? Erik van Muilekom MANP verpleegkundig specialist Partners van een borstkanker patient, waar blijft u? Erik van Muilekom MANP verpleegkundig specialist Zorg voor de Partner Waar loopt de partner tegen aan? Hoe kun je, je partner steunen als je zelf niet

Nadere informatie

Preventie van Chronische Pijn na Operatie

Preventie van Chronische Pijn na Operatie Preventie van Chronische Pijn na Operatie De Rol van de Psychologie DR FRITS WINTER Eén dag op een punaise Je bent bek en bek af. Je bent zwaar gefrustreerd en prikkelbaar. Je hebt je dankzij die rot punaise

Nadere informatie

Persoonlijkheidsstoornissen Kortdurend Behandelaanbod

Persoonlijkheidsstoornissen Kortdurend Behandelaanbod Persoonlijkheidsstoornissen Kortdurend Behandelaanbod U bent niet de enige Een op de tien Nederlanders heeft te maken met een persoonlijkheidsstoornis of heeft trekken hiervan. De Riagg Maastricht is gespecialiseerd

Nadere informatie

VERLIEFD WORDEN KAN IEDEREEN, MAAR HOE BLIJF JE VERLIEFD OP ELKAAR

VERLIEFD WORDEN KAN IEDEREEN, MAAR HOE BLIJF JE VERLIEFD OP ELKAAR VERLIEFD WORDEN KAN IEDEREEN, MAAR HOE BLIJF JE VERLIEFD OP ELKAAR Deel 2 Hoe het verliefde gevoel in de relatie vast te houden Iedere behoefte kan voor- en nadelen hebben. Ik ga hier niet focussen op

Nadere informatie

Vuurwerkangst bij honden

Vuurwerkangst bij honden Vuurwerkangst bij honden Annemarie Kroekenstoel Ellen Koers Diergeneeskundig Centrum Bekenland Pets & Training Inhoud Voorkomen dat de hond angstig wordt Omgaan met een angstige hond Therapie om de angst

Nadere informatie

Inhoud. Inleiding... 6 Test: ben jij hooggevoelig? Tips van meisjes en jongens... 16

Inhoud. Inleiding... 6 Test: ben jij hooggevoelig? Tips van meisjes en jongens... 16 Inhoud Inhoud... 6 Test: ben jij hooggevoelig?.... 10 Tips van meisjes en jongens... 16 Positief beeld van een hooggevoelig iemand... 21 De negatieve kant van hooggevoeligheid... 25 Aanvaard je gevoeligheid...

Nadere informatie

EFFECTIVITEIT VAN DE GEEF ME DE 5 BASISCURSUS

EFFECTIVITEIT VAN DE GEEF ME DE 5 BASISCURSUS EFFECTIVITEIT VAN DE GEEF ME DE 5 BASISCURSUS Wetenschappelijk onderzoek In dit rapport worden de wetenschappelijke bevindingen beschreven betreffende de effectiviteit van de Geef me de 5 Basiscursus.

Nadere informatie

19 november 2015 Waar denk je aan?

19 november 2015 Waar denk je aan? 19 november 2015 Waar denk je aan? Het herkennen van uitingen gebaseerd op een Bodily Emotional Trace Kitty Bloeming, orthopedagoog Koninklijke Visio Video Welke uiting zie je? Wat is de betekenis hiervan?

Nadere informatie

Bevolking Nederland en Vlaanderen, Mannen en Vrouwen

Bevolking Nederland en Vlaanderen, Mannen en Vrouwen Pagina 2 van 17 Naam: Maarten de Boer Afnamedatum: 16.12.2011 09:28 Normgroep: Bevolking Nederland en Vlaanderen, Mannen en Vrouwen Pagina 3 van 17 NEO-PI-R Uitgebreide interpretatie van de resultaten

Nadere informatie

Ik wil dood suïcidaliteit

Ik wil dood suïcidaliteit Ik wil dood suïcidaliteit bij jongeren Mark De Bock Anneleen Franssens Annelies Kog Klinisch psychologen en orthopedagogen, psychotherapeuten UKJA Waar of niet waar? De meeste zelfmoorden gebeuren impulsief

Nadere informatie

De zeven emoties die Panksepp onderscheidt zijn: SEEKING, RAGE, FEAR, LUST, CARE, PANIC en PLAY.

De zeven emoties die Panksepp onderscheidt zijn: SEEKING, RAGE, FEAR, LUST, CARE, PANIC en PLAY. Emoties en Gedrag Wanneer ik iets zinnigs probeer te zeggen over emoties en gedrag, dan is het natuurlijk belangrijk om wat kaders te scheppen. Wat zijn emoties en wat is gedrag? Ik zal beginnen met gedrag,

Nadere informatie

Klik, voor meer info, op een onderwerp in de pedagogische cirkel.

Klik, voor meer info, op een onderwerp in de pedagogische cirkel. Klik, voor meer info, op een onderwerp in de pedagogische cirkel. stimu stimu aanbieden en Lees meer in ons beleid Hygiëne en voeding stimu stimu aanbieden en Reageer op de emotie van het kind, benoem

Nadere informatie

Nieuwsbrief December 2013

Nieuwsbrief December 2013 Nieuwsbrief December 2013 Dierenkliniek Oosterheem 1 jaar!!! En wij gaan gewoon door! Staan dag en nacht voor u en uw huisdier klaar! Wij bedanken u voor het vertrouwen dat u het afgelopen jaar in ons

Nadere informatie

STUDIEDAG GEDRAGS- EN EMOTIONELE STOORNISSEN PVOC VLAAMS-BRABANT EN BRUSSEL 29 MAART 2018 ELS GOETHALS TRAUMA: GEVOLGEN VOOR GEDRAG EN EMOTIE

STUDIEDAG GEDRAGS- EN EMOTIONELE STOORNISSEN PVOC VLAAMS-BRABANT EN BRUSSEL 29 MAART 2018 ELS GOETHALS TRAUMA: GEVOLGEN VOOR GEDRAG EN EMOTIE STUDIEDAG GEDRAGS- EN EMOTIONELE STOORNISSEN PVOC VLAAMS-BRABANT EN BRUSSEL 29 MAART 2018 ELS GOETHALS TRAUMA: GEVOLGEN VOOR GEDRAG EN EMOTIE TOT 50% MINDERJARIGEN MAKEN EEN TRAUMATISCH INCIDENT MEE Yves

Nadere informatie

Omgaan met ongewenst gedrag van een medewerker

Omgaan met ongewenst gedrag van een medewerker Omgaan met ongewenst gedrag van een medewerker Praktijkgerichte ebooks voor Leidinggevenden Een beproefde methodiek om ongewenst gedrag van een medewerker te doen ophouden zonder zijn/haar reptielenbrein

Nadere informatie

Ontwikkelingslijnen 0-4 jaar (MET extra doelen) - versie januari Naam kind. Sociaal-emotionele ontwikkeling Betrokkenheid

Ontwikkelingslijnen 0-4 jaar (MET extra doelen) - versie januari Naam kind. Sociaal-emotionele ontwikkeling Betrokkenheid Sociaal-emotionele ontwikkeling etrokkenheid etrokkenheid - Fase 8 Heeft plezier in het leren van nieuwe dingen Zet door, blijft het een tijdje proberen als iets niet direct lukt, bijvoorbeeld bij een

Nadere informatie

Infoblad. Als je weet dat je een baby met een aandoening krijgt

Infoblad. Als je weet dat je een baby met een aandoening krijgt Als je weet dat je een baby met een aandoening krijgt Soms krijgen ouders tijdens de zwangerschap te horen dat hun kind een aandoening heeft. Dan volgt een moeilijke keuze: laat je het kind komen of breek

Nadere informatie

How to get customer insight inside?

How to get customer insight inside? How to get customer insight inside? Eveline van Zeeland 27 november 2014 Power to the Consumer! Uitgeverij Coutinho Eveline van Zeeland Docent Algemene Economie, Consumentengedrag en Statistiek & onderzoeker

Nadere informatie

E-learning: Hoe krijgen ze me zo gek als leidinggevende?

E-learning: Hoe krijgen ze me zo gek als leidinggevende? E-learning: Hoe krijgen ze me zo gek als leidinggevende? Module 3/9 1 Beantwoord eerst de volgende vragen: 1. Welke inzichten heb je gekregen n.a.v. het vorige deel en de oefeningen die je hebt gedaan?

Nadere informatie

Psychosociale problemen bij kanker

Psychosociale problemen bij kanker Psychosociale problemen bij kanker mogelijkheden voor begeleiding in het azm Psychosociale problemen bij kanker Inleiding 3 Reacties 3 Begeleiding 3 Wanneer hulp inschakelen 4 Vroegtijdige herkenning 4

Nadere informatie