Mijn kind heeft een LVB
|
|
- Sebastiaan de Wit
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Mijn kind heeft een LVB Wat betekent een licht verstandelijke beperking nu precies? Informatie voor ouders van kinderen en jongeren met een licht verstandelijke beperking in de leeftijd van 6 tot 23 jaar Kom verder!
2 Regelmatig krijgen wij van ouders de vraag wat een licht verstandelijke beperking inhoudt. Wat is er nu precies met mijn kind aan de hand? en Hoe kan ik als ouder mijn kind het beste begeleiden? Deze folder legt uit wat een licht verstandelijke beperking inhoudt en wat de veelvoorkomende kenmerken hiervan zijn. gemeten in IQ (intelligentie quotiënt). Kinderen met een IQ tussen de worden licht verstandelijk beperkt genoemd. Het IQ van gemiddeld begaafde kinderen ligt rond de 100. Vandaag de dag wordt het sociaal aanpassingsvermogen ook als een belangrijk kenmerk gerekend. Kinderen met een licht verstandelijke beperking zijn vaak beperkter in hun sociale vaardigheden. Het is een blijvende beperking waar goed mee te leren leven is. Vooral sociale vaardigheden, maar ook het omgaan met emoties kunnen worden aangeleerd. Jongeren met een licht verstandelijke beperking hebben niet per definitie problemen, het zijn over het algemeen juist vrolijke, enthousiaste, eerlijke mensen. Maar ze zijn wel extra kwetsbaar voor het ontwikkelen van (gedrags)problemen. Kinderen met een licht verstandelijke beperking Kinderen met een licht verstandelijke beperking worden ook wel moeilijk lerende kinderen genoemd. Zij gaan vaak naar speciaal onderwijs. Aan het uiterlijk van een kind is de beperking niet altijd zichtbaar. Hierdoor gaan mensen in de omgeving van het kind er vaak van uit dat er niets aan de hand is. Hoe wordt de beperking gemeten? Een licht verstandelijke beperking wordt 2
3 Waardoor wordt de beperking veroorzaakt? In de periode van het basisonderwijs ontdekt men meestal dat een kind moeilijkheden heeft met leren. Ouders willen dan weten wat de oorzaak van de licht verstandelijke beperking van hun kind is en zoeken dat soms bij zichzelf. De beperking kan zijn ontstaan voor, tijdens of na de geboorte. Soms is de oorzaak helemaal niet te achterhalen. Een extra moeilijkheid kan zijn als psychiatrische problemen, zoals angsten, depressie, autisme of ADHD, een rol spelen. Wat houdt een licht verstandelijke beperking in? Kinderen met een licht verstandelijke beperking zijn vaak heel goed in het verbergen van hun beperking(en). Ze zullen niet snel toegeven en accepteren dat ze langzaam leren of niet echt handig zijn in sociale situaties. Vaak verbergen zij hun beperking door maar snel aan te geven dat ze iets begrepen hebben of door te zeggen dat ze een opdracht heel goed aankunnen. Zij moeten daardoor voortdurend op hun tenen lopen en dat brengt stress met zich mee. Ze hebben moeite om informatie, prikkels van buiten en situaties te begrijpen. En kunnen daarom niet goed bevatten wat gezegd wordt of wat er gebeurt. Zij hebben meer tijd én uitleg nodig om dingen te snappen en te kunnen volgen. Ook de wijze waarop zij leren is anders dan bij andere kinderen. Leren door herhaling Kinderen leren door ervaring en dit helpt hen nieuwe situaties in te schatten. Op grond van eerdere ervaringen beoordelen zij en maken keuzes. Kinderen met een licht verstandelijke beperking hebben hier moeite mee. De wereld ziet er voor hen daardoor vaak ingewikkelder uit. Ze ervaren de wereld onveiliger en chaotischer, waardoor zij zelf ook sneller onrustig zijn. Elk mens leert door herhaling, zo ook kinderen met een licht verstandelijke beperking. Zij hebben alleen meer herhaling en uitleg nodig, het liefst vooraf, zodat ze zich goed kunnen 3
4 voorbereiden. U als ouder kunt uw kind helpen door de situatie voor uw kind overzichtelijk te maken en veel uitleg te geven. Hierdoor voelt uw kind zich veilig. Waarom is het belangrijk de beperking te herkennen? Voor uw kind is het belangrijk wanneer de omgeving op de hoogte is van zijn of haar mogelijkheden. Overvraging is vaak namelijk een van de onderliggende factoren bij problematisch gedrag. Als uw kind bijvoorbeeld langdurig boven zijn of haar niveau wordt aangesproken, is het voor uw kind onmogelijk om te voldoen aan de eigen verwachtingen (onrealistisch zelfbeeld en wensen) en die van de omgeving. Kinderen en jongeren met een licht verstandelijke beperking vinden het vaak moeilijk om hulp te accepteren. Zij willen iets zelf kunnen doen en hebben de neiging het te verbergen wanneer zij iets niet aankunnen. Kenmerken van een licht verstandelijke beperking Er zijn een aantal praktische tips hoe u een licht verstandelijk beperking bij uw kind kunt herkennen. Een IQ tussen de 50 en 85. Moeite met het begrijpen van (gesproken) taal. Moeite met het begrijpen van spreekwoorden of grapjes. Moeite met schrijven en het maken van rekensommen. Moeite met het uiten en herkennen van emoties bij anderen. Reageren vaak met (hevige) emoties op emoties van anderen, zonder eerst na te denken. Niet abstract kunnen denken (tijd, grootte en ruimte). Als hen iets op een bepaalde manier is aangeleerd, kunnen zij dit in een andere situatie niet op dezelfde manier herhalen. Zo normaal mogelijk willen zijn, erbij willen horen en daardoor gemakkelijk te beïnvloeden. Moeite met het aangaan en onderhouden van vriendschappen. Last hebben van faalangst, waardoor zij zichzelf onder- en overschatten. Moeite met leren vanuit ervaringen en het doorzien van situaties. Overzien slecht of helemaal niet de oorzaak en gevolgen van hun eigen gedrag en dat van anderen. Ze reageren vanuit hun gevoel, zonder eerst na te denken. 4
5 Wat vraagt dit van u als ouder? In de omgang met uw kind kunt u op een aantal dingen letten. "Vaak verbergen jongeren hun beperking door maar snel aan te geven dat ze iets begrepen hebben of door te zeggen dat ze een opdracht heel goed aankunnen. Zij moeten daardoor voortdurend op hun tenen lopen en dat brengt stress met zich mee." Hoe u communiceert met uw kind: Gebruik eenvoudige, korte zinnen en leg veel uit. Gebruik niet meer dan één boodschap, vraag of opdracht in een zin. Geef de tijd om een vraag te beantwoorden. Check of uw boodschap, vraag of opdracht begrepen is. Niet alleen vragen of iets is begrepen, maar laat terugvertellen wat is gevraagd of uitgelegd en wàt er is begrepen. Leg nooit meer dan twee à drie keuzes voor. Vermijd woorden als zo, straks, misschien, even en gewoon. Bied houvast door precies aan te geven wat én wanneer er iets gebeurt. Benoem de emoties die u ziet bij uw kind en uw eigen emoties. Complimenteer wat uw kind kan, dit versterkt de eigenwaarde. Zeg niet alleen tegen uw kind wat het niet moet doen, maar zeg ook meteen wat het wel moet doen. Stel waarom-vragen en geef uw kind de ruimte om uit te leggen waarom hij/zij iets doet. Leg daarna rustig uw visie uit. Let op uw taalgebruik. Uitspraken als Doe niet zo dom of Doe eens gewoon komen hard aan, zijn onduidelijk en worden vaak letterlijk genomen. 5
6 Uw houding ten aanzien van uw kind: Wees consequent en voorspelbaar in uw gedrag. Wees duidelijk in uw gedrag. Zorg voor een vaste duidelijke en overzichtelijke dagindeling. Wees ondersteunend en bied extra hulp. Hoe u uw kind bejegent: Neem uw kind serieus in zijn of haar doen en laten. Probeer goed te luisteren naar uw kind. Bereid uw kind voor op voor hem/ haar nieuwe of moeilijke situaties. Doe dit door dingen voor te doen, of te oefenen. Maak bij ingewikkelde opdrachten een stappenplan. Maak bij taken die meerdere handelingen inhouden (bijvoorbeeld kamer opruimen) een eenvoudige stap-voor-stap uitleg. Meer weten? Als u nog vragen heeft na het lezen van deze folder, kunt u die stellen aan de begeleider van uw kind. Hij of zij kan u meer vertellen over de licht verstandelijke beperking van uw kind en hoe u daarmee om kunt gaan. Is uw kind (nog) niet in behandeling bij Lijn5 en wilt u meer informatie? Dan kunt u contact opnemen met Lijn5 in de regio waar u woont. De contactgegevens staan op onze website: 6
7 Lijn5Jeugd Lijn5jeugdzorg company/lijn5jeugd
8 Powered by TCPDF (
Licht verstandelijke beperking. Praktische tips voor herkennen. voor professionals
Licht verstandelijke beperking Praktische tips voor herkennen voor professionals Begrijp je wat ik bedoel? Kinderen en jongeren zijn er bij gebaat wanneer vroegtijdig wordt herkend of er sprake is van
Nadere informatieLicht verstandelijk beperking? Hoe herken je mensen met een licht verstandelijke beperking. Hoe kom je samen verder?
Licht verstandelijk Hoe herken je mensen met een licht verstandelijke beperking. Hoe kom je samen verder? Wat gaan we doen: Signalen van een licht verstandelijke beperking Wat is een licht verstandelijke
Nadere informatieInleiding. Autisme & Communicatie in de sport
Sanne Gielen Inleiding Starten met een nieuwe sport is voor iedereen spannend; Hoe zal de training eruit zien? Zal de coach aardig zijn? Heb ik een klik met mijn teamgenoten? Kán ik het eigenlijk wel?
Nadere informatieMEE Nederland. Raad en daad voor iedereen met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind
MEE Nederland Raad en daad voor iedereen met een beperking Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Inhoudsopgave
Nadere informatieHoe herken ik mensen met een lichte verstandelijke beperking
Hoe herken ik mensen met een lichte verstandelijke beperking Een beknopte handreiking en enkele tips voor de omgang bestemd voor medewerkers van politie & justitie, maatschappelijk werk en reclassering
Nadere informatieMEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking. Voor verwijzers
MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking Voor verwijzers Omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking Veel mensen met een licht
Nadere informatieKennis en aanpak van ouders met een verstandelijke en/of psychiatrische beperking. Esther Glas & Sandra Segers 10 November 2016
Kennis en aanpak van ouders met een verstandelijke en/of psychiatrische beperking Esther Glas & Sandra Segers 10 November 2016 Esther Glas Sandra Segers OUDERSCHAP Stelling 1 Mensen met een verstandelijke
Nadere informatieUtrecht, Gooi & Vecht. Ondersteuning bij leven met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind
Utrecht, Gooi & Vecht Ondersteuning bij leven met een beperking Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Inhoudsopgave Wat betekent het dat uw kind moeilijk lerend is en wat 3
Nadere informatieTips bij het in gesprek gaan met een burger met een licht verstandelijke beperking
Tips bij het in gesprek gaan met een burger met een licht verstandelijke beperking S.N. Kuik (2014, ongepubliceerd) Inleiding Het in Gesprek gaan met iemand met een LVB vergt nogal wat van Gespreksvoerders.
Nadere informatieHerkennen van signalen op de werkvloer... Wat kun je ermee?
Herkennen van signalen op de werkvloer... Wat kun je ermee? Wie zijn wij? Samantha van Engeland & Marianne Stevens Even voorstellen... Maar dan net even anders... Knelpunten voor mensen met een licht verstandelijke
Nadere informatieTijdschrift Kindermishandeling April 2013 Onderwijsspecial deel 2. 8 tips voor een goed gesprek met je leerling
8 tips voor een goed gesprek met je leerling Edith Geurts voor Tijdschrift Kindermishandeling Het kan zijn dat je als leerkracht vermoedt dat een kind thuis in de knel zit. Bijvoorbeeld doordat je signalen
Nadere informatieMEE Utrecht, Gooi & Vecht. Ondersteuning bij leven met een beperking. Omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking.
MEE Utrecht, Gooi & Vecht Ondersteuning bij leven met een beperking Omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking Voor verwijzers Omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking Veel
Nadere informatieattitudes zelfstandig leren kennis vaardigheden
zelfstandig leren Leren leren is veel meer dan leren studeren, veel meer dan sneller lijstjes blokken of betere schema s maken. Zelfstandig leren houdt in: informatie kunnen verwerven, verwerken en toepassen
Nadere informatieWeet wat je kan. In gesprek over LVB. Werkboek voor naasten
Weet wat je kan In gesprek over LVB Werkboek voor naasten Weet wat je kan 2.0 2017 Trajectum Een herziene versie van Weet was je kan 2015 Trajectum Deze versie komt overeen met de online versie. De module
Nadere informatieInformatie voor ouders
Weerbaarheid Informatie voor ouders Het Centrum voor Jeugd en Gezin ondersteunt met deskundig advies, tips en begeleiding. Een centraal punt voor al je vragen over opvoeden en opgroeien, dat is handig!
Nadere informatieWeet wat je kan Samenvatting op kaarten
Samenvatting op kaarten 16 kaarten met samenvattingen van de inhoud van de module, psychoeducatie over een Lichte verstandelijke Beperking (LVB) voor cliënten en hun naasten. De kaarten 1 14 volgen de
Nadere informatieUtrecht, Gooi & Vecht. Ondersteuning bij leven met een beperking. Zeer moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een zeer moeilijk lerend kind
Utrecht, Gooi & Vecht Ondersteuning bij leven met een beperking Zeer moeilijk lerend Uitleg over het leven van een zeer moeilijk lerend kind Inhoudsopgave Wat betekent het dat uw kind zeer moeilijk lerend
Nadere informatievan delen tot het geheel. Hij kan bijvoorbeeld zijn kleding binnenstebuiten aantrekken, of zijn kopje naast de tafel zetten.
Afasie Als iemand een beroerte krijgt gebeurt dat bijna altijd plotseling. De schok is groot. Men heeft zich niet kunnen voorbereiden en men weet niet wat hen overkomt. Het dagelijkse leven wordt verstoord.
Nadere informatieMEE Utrecht, Gooi & Vecht. Ondersteuning bij leven met een beperking. Moeilijk lerend. Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind
MEE Utrecht, Gooi & Vecht Ondersteuning bij leven met een beperking Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind Moeilijk lerend Uitleg over het leven van een moeilijk lerend kind
Nadere informatieCursusgids 2016 Den Helder & Schagen
MEE & de Wering Cursusgids 2016 Den Helder & Schagen 1 Weerbaarheid & sociale vaardigheden Voor kinderen van 9 12 jaar (basisschool) Het hoofddoel van de cursus Ho, tot hier en niet verder! is het bevorderen
Nadere informatieCompetentiescan Klant exemplaar
Naam klant: Geboortedatum: Datum rapportage: Naam begeleider: Competentiescan Klant exemplaar Dit project wordt mede gefinancierd door het Europees Sociaal Fonds www.werkeenzorgminder.nl Instructie invullen
Nadere informatieHoe herken je ze en hoe ga je er mee om?
Hoe herken je ze en hoe ga je er mee om? Tips voor omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking Tel. 088-00 75 000 www.meewering.nl Waarom dit boekje? Iedere professional, die met cliënten,
Nadere informatieVragenkaartjes voor kinderen van 4 t/m 6 jaar
4 t/m 6 jaar 4 t/m 6 jaar 4 t/m 6 jaar Hoe vraag je aan iemand om met je te spelen? Wat speel je graag op het schoolplein? Jij kan al goed helpen hè. Wie help jij graag? Wat doe je dan? van 4 t/m 6 jaar
Nadere informatieZELFVERTROUWEN EN ZELFBEELD BIJ KINDEREN Rehobothschool Geldermalsen. Karolijn Ilsink-Erwich
ZELFVERTROUWEN EN ZELFBEELD BIJ KINDEREN Rehobothschool Geldermalsen Karolijn Ilsink-Erwich 1 Wat wil ik u vertellen Wat is zelfvertrouwen? Wat is het belang van zelfvertrouwen? Hoe kan je het zelfvertrouwen
Nadere informatieABC - Ambulant Behandelcentrum
ABC - Ambulant Behandelcentrum Als het thuis en/of op school dreigt vast te lopen Informatie voor verwijzers Kom verder! www.ln5.nl Vergroten van sociale competenties. Vergroten zelfbeeld/zelfvertrouwen.
Nadere informatieSPECIALE AANDACHT GEVRAAGD. Informatie en advies voor de praktijkbegeleider
Informatie en advies voor de praktijkbegeleider SPECIALE AANDACHT GEVRAAGD VOOR EEN STAGIAIRE MET BORDERLINE PERSOONLIJKHEIDSSTOORNIS IN DE WERKSITUATIE Inzicht, herkennen, handelen Gemiddeld één op de
Nadere informatieTijdens de video- hometraining worden verschillende begrippen gebruikt. In de bijlage geven we een korte omschrijving van deze begrippen.
Bijlage 11 Voorbeeld informatie VHT: Bouwstenen voor geslaagd contact Informatie Video - hometraining Belangrijke begrippen initiatieven herkennen volgen ontvangstbevestiging beurt verdelen leidinggeven
Nadere informatieMARJORIE VENEMAN. Eigenaar en ontwikkelaar Levenslef. Werkzaam bij MEE Veluwe. Afgestudeerd aan de University of Birmingham City
MARJORIE VENEMAN Eigenaar en ontwikkelaar Levenslef Werkzaam bij MEE Veluwe Afgestudeerd aan de University of Birmingham City WAT IS EEN MINDSET? Een stabiele en diepliggende overtuiging die ieder mens
Nadere informatieSport. Omdat een andere blik je leven verrijkt
Sport vanuit bekeken Omdat een andere blik je leven verrijkt Een plek om te sporten voor iedereen Sport stimuleert de ontwikkeling en is een goede manier om sociale contacten op te doen. Sporten is voor
Nadere informatieJeugdtrainer: de spil van een vereniging. Over welke kwaliteiten dient de. jeugdtrainer dan te beschikken? Zaterdag 14 januari 2017
Zaterdag 14 januari 2017 Presentatie vv Reuver Jeugdtrainer: de spil van een vereniging. Over welke kwaliteiten dient de jeugdtrainer dan te beschikken? Zonder relatie Geen prestatie Winnen Plezier Tips
Nadere informatieLaaggeletterdheid in de zorg. José Keetelaar, projectleider laaggeletterdheid & gezondheidsvaardigheden
Laaggeletterdheid in de zorg José Keetelaar, projectleider laaggeletterdheid & gezondheidsvaardigheden Programma Feiten en cijfers Taalambassadeur aan het woord Herkennen laaggeletterdheid Eenvoudig communiceren
Nadere informatieHooggevoelige kinderen. Joke Klein Ikkink 27 maart 2014
Hooggevoelige kinderen Joke Klein Ikkink 27 maart 2014 Programma Voorstellen Uitleg hooggevoeligheid deel 1 Oefening Uitleg hooggevoeligheid deel 2 Vragen Programma Voorstellen Uitleg hooggevoeligheid
Nadere informatieWat helpt leerlingen met autisme?
Het streven is, dat een leerling met autisme geactiveerd wordt zoveel mogelijk zelfredzaam te worden. Om dit te kunnen bereiken is de support van ouders en school een voorwaarde. Structuur en veiligheid
Nadere informatieTips bij slechthorendheid
Libra R&A Audiologie Tips bij slechthorendheid Deze folder is bedoeld voor mensen die met elkaar in gesprek willen gaan en waarbij een van de gesprekspartners slechthorend is. Technische hulpmiddelen,
Nadere informatieOnline Titel Competentie Groepsfase Lesdoel Kwink van de Week
onderbouw Les 1 Online Dit ben ik! Besef van jezelf Forming Ik kan mezelf voorstellen aan een ander. Ken je iemand nog niet? Vertel hoe je heet. Les 2 Online Hoe spreken we dit af? Keuzes maken Norming
Nadere informatieWaarom komt hij onze afspraken nooit na? Snapt ze nu wat ik zeg? Ik weet niet meer hoe ik dit anders kan aanpakken?
Herkennen van LVB Waarom komt hij onze afspraken nooit na? Snapt ze nu wat ik zeg? Ik weet niet meer hoe ik dit anders kan aanpakken? Definitie LVB het intellectueel functioneren ligt duidelijk onder het
Nadere informatieGESPREKKEN VOEREN NEDERLANDS AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG:
AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG: - Kun je een verzorgde brief schrijven. - Kun je op een juiste manier werkwoorden vervoegen. - Schrijf je op een juiste manier in meervoud. - Gebruik je hoofdletters op een
Nadere informatieWEET WAT JE KAN In gesprek over LVB
WERKBOEK VOOR NAASTEN WEET WAT JE KAN In gesprek over LVB Trajectum & Transfore maart 2015 N Inhoudsopgave Weet wat je kan Werkboek voor naasten Inleiding... 3 Samenvatting deelnemerswerkboek... 4 Deel
Nadere informatieDEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou!
DEEL 1 1 WERKBOEK 5 Eigen keuze Inhoud 2 1. Hoe zit het met je keuzes? 3 2. Hoe stap je uit je automatische piloot? 7 3. Juiste keuzes maken doe je met 3 vragen 9 4. Vervolg & afronding 11 1. Hoe zit het
Nadere informatieLVB-ouders en het risico op kindermishandeling en huiselijk geweld. factsheet
LVB-ouders en het risico op kindermishandeling en huiselijk geweld factsheet LVB-ouders en het risico op kindermishandeling en huiselijk geweld Het staat volop in de belangstelling: de participatiesamenleving.
Nadere informatieIk-Wijzer Naam: Sander Geleynse Datum: 27 januari 2016
Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Jouw uitslag... 4 Pagina 2 van 8 1. Inleiding Hallo Sander, Dit is de uitslag van jouw Ik-Wijzer. Hierin staat wat jij belangrijk vindt en wat je minder belangrijk vindt.
Nadere informatieOverschatting en overvraging van patiënten in de psychiatrie. Maartje Brink Verpleegkundige in opleiding tot specialist GGZ Parnassia Groep
Overschatting en overvraging van patiënten in de psychiatrie Maartje Brink Verpleegkundige in opleiding tot specialist GGZ Parnassia Groep Inhoud Casusbeschrijving Disharmonisch intelligentieprofiel Emotionele
Nadere informatieOndersteuning bij leven met een beperking
Ondersteuning bij leven met een beperking Omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking MEE Omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking Raad en daad als het om mensen met een verstandelijke
Nadere informatieChecklist. Balans in Beeld. www.kennispleingehandicaptensector.nl/balansinbeeld
Checklist Balans in Beeld www.kennispleingehandicaptensector.nl/balansinbeeld www.kennispleingehandicaptensector.nl info@kennispleingehandicaptensector.nl www.twitter.com/pleinpraat www.linkedin.com Forum
Nadere informatieHulpverlening Lijn5. Kom verder! www.ln5.nl LVB-ZORG PROVINCIE UTRECHT. Algemene informatiefolder voor jongeren, ouders en verwijzers
Hulpverlening Lijn5 LVB-ZORG PROVINCIE UTRECHT Algemene informatiefolder voor jongeren, ouders en verwijzers Kom verder! www.ln5.nl Daarnaast geeft Lijn5 ook advies en consultatie aan bijvoorbeeld een
Nadere informatieDeze folder legt uit hoe je SNAP kan gebruiken voor een blijvende verandering.
Bij SNAP leren we ouders en kinderen vaardigheden om problemen op te lossen en meer zelfcontrole te ontwikkelen. Deze folder legt uit hoe je SNAP kan gebruiken voor een blijvende verandering. SNAP (STOP
Nadere informatieKinderen op bezoek op de intensive care
Kinderen op bezoek op de intensive care Handreiking voor ouders mca.nl Inhoudsopgave Hoe vertel ik mijn kind(eren) dat zijn/hun vader, moeder of ander familielid ernstig ziek op de IC ligt? 1 Hoe bereid
Nadere informatieAUTISME EN CONFLICTHANTERING ANNEKE E. EENHOORN
AUTISME EN CONFLICTHANTERING ANNEKE E. EENHOORN EEN VOORBEELD Mira, 14 jaar. Derde klas van de middelbare school. Vanaf baby snel boos. Nu zo vlug kwaad dat ouders het niet meer weten. DRIE MOGELIJKE
Nadere informatieTIPS VOOR BELANGRIJKE GESPREKKEN ( BV OP HET WERK)
TIPS VOOR BELANGRIJKE GESPREKKEN ( BV OP HET WERK) Dit document is bedoeld om u te helpen een belangrijk gesprek voor te bereiden. Er worden enkele punten besproken waar u op kunt letten voor en na het
Nadere informatieKinderen met weinig zelfvertrouwen gebruiken vaak de woorden nooit en altijd.
ZELFVERTROUWEN Zelfvertrouwen is het vertrouwen dat je in jezelf hebt. Zelfvertrouwen hoort bij ieder mens en het betekent dat je een reëel zelfbeeld hebt, waarin ruimte is voor sterke kanten, maar ook
Nadere informatieLeren praten Turks. Colofon. Hart voor Brabant
Colofon Uitgave : GGD Hart voor Brabant Oplage : 500 Datum : februari 2007 Illustraties : Hendriks van den Hout Druk : Graphiset bv, Uden Hart voor Brabant Leren praten Turks GGD Hart voor Brabant Postbus
Nadere informatieADHD en lessen sociale competentie
ADHD en lessen sociale competentie Geeft u lessen sociale competentie én heeft u een of meer kinderen met ADHD in de klas, dan kunt u hier lezen waar deze leerlingen tegen aan kunnen lopen en hoe u hier
Nadere informatievoorwoord VOORBEELDPAGINA S Bestelnr De ander en ik
voorwoord Dit werkboek gaat over de omgang met andere mensen. We bespreken hoe jij met anderen kunt omgaan. Bijvoorbeeld hoe je problemen oplost, omgaat met pesten, gevoelens en vriendschappen en hoe je
Nadere informatie6 Coaching van de cliënt
6.1 6 Coaching van de cliënt De begeleiding of coaching op de werkvloer is afhankelijk van de noden van de cliënt, collega s en werkgever. Samen starten op de stage/ tewerkstelling Als coach kan je samen
Nadere informatiePeuters. Lief maar ook wel eens lastig
1 Peuters Lief maar ook wel eens lastig 2 Peuters: Lief maar ook wel eens lastig Peuters zijn ondernemend en nieuwsgierig. Ze willen alles weten en ze willen alles zelf doen. En als ze iets niet willen,
Nadere informatieOmgaan met een taalstoornis bij hersenbeschadiging
Logopedie Omgaan met een taalstoornis bij hersenbeschadiging www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl LOG007 / Omgaan met een taalstoornis bij hersenbeschadiging
Nadere informatieLAAGGELETTERDEN, MIGRANTEN & DE APOTHEEK
LAAGGELETTERDEN, MIGRANTEN & DE APOTHEEK 2018 INHOUD 1. Laaggeletterdheid: definitie en cijfers 2. Gevolgen voor gezondheid en medicatiegebruik 3. Laaggeletterdheid herkennen 4. Communiceren met laaggeletterden
Nadere informatieHerkennen van en omgaan met mensen met een lichte verstandelijke beperking
Herkennen van en omgaan met mensen met een lichte verstandelijke beperking Doelgroep s Heeren Loo, Almere: Alle leeftijden: kinderen, jongeren & volwassenen (0 100 jaar) Alle niveaus van verstandelijke
Nadere informatieHoe kunt u voor uw bijzondere kleinkind zorgen? Tips voor opa s en oma s. Foto Britt Straatemeier. Deze brochure werd mogelijk gemaakt door:
Hoe kunt u voor uw bijzondere kleinkind zorgen? Tips voor opa s en oma s Foto Britt Straatemeier Deze brochure werd mogelijk gemaakt door: Tips voor grootouders Foto Susanne Reuling Als in het gezin van
Nadere informatieCGT en MDFT. En de toepassing hiervan bij jongeren met een licht verstandelijke beperking. Brenda Cooiman, gz-psycholoog en MDFT supervisor Reinaerde
CGT en MDFT En de toepassing hiervan bij jongeren met een licht verstandelijke beperking Brenda Cooiman, gz-psycholoog en MDFT supervisor Reinaerde 1 CGT en MDFT bij LVB jongeren Effectiviteit van CGT
Nadere informatieTactus Verslavingszorg. Programma. Tactus op De Rede. Gamen & Internet. Gamen. Bianca Swart Preventiewerker
Tactus Verslavingszorg Stedendriehoek, Twente, Zwolle/Noord Veluwe en Flevoland Informatie, advies en hulp Alcohol, drugs, medicijnen, gamen, gokken Bianca Swart Preventiewerker Preventie basisonderwijs
Nadere informatieCollectief aanbod Jeugd Houten
Collectief aanbod Jeugd Houten Groepsmaatschappelijk werk Santé Partners in Houten 2018-2019 1 Inhoud Blz. Training Sterk staan 9-12.... 3 Zomertraining Plezier op School (aankomende brugklassers). 4 Assertiviteitstraining
Nadere informatieWAT IS MOEILIJK GEDRAG?
OMGAAN MET MOEILIJK GEDRAG WAT IS MOEILIJK GEDRAG? Brainstorm An Coetsiers Kinderpsycholoog/gedragtherapeut www.depraatdoos.be IS HET GEDRAG MOEILIJK GEDRAG? Voorbeeld gedragsdagboek Individueel bepaald
Nadere informatieNaam: Datum: Ik-Wijzer
Ik-Wijzer Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Jouw uitslag... 4 Pagina 2 van 8 1. Inleiding Hallo, Dit is de uitslag van jouw Ik-Wijzer. Hierin staat wat jij belangrijk vindt en wat je minder belangrijk
Nadere informatieWaar gaan we het over hebben?
Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: Als je verliefd op iemand bent is dat vaak een fijn gevoel. Als de ander dan ook verliefd op jou is, wordt dit gevoel alleen maar sterker. Het is echter niet altijd
Nadere informatieogen en oren open! Luister je wel?
ogen en oren open! Luister je wel? 1 Verbale communicatie met jonge spelers Communiceren met jonge spelers is een vaardigheid die je van nature moet hebben. Je kunt het of je kunt het niet. Die uitspraak
Nadere informatiewww.meegeldersepoort.nl
www.meegeldersepoort.nl Verkiezingsevent 25 februari 2014 Workshop Herkennen van en omgaan met mensen met een (licht) verstandelijke handicap Programma Welkom en voorstellen Programma Wat is LVB: niveau
Nadere informatie! Laat u inspireren en ga de uitdaging aan! ! Stel uzelf de vraag wat het kan opleveren en waar mogelijkheden liggen!
Inleiding Vrijwilligerscentrale Haarlem e.o. ziet al een aantal jaren de aanloop van kwetsbare burgers toenemen. Uit onderzoek van Movisie blijkt dat kwetsbare burgers onvoldoende op het netvlies te staan
Nadere informatiecommunicatie tips voor een aangenaam contact met mensen met dementie www.dementievriendelijkbrugge.be
communicatie tips voor een aangenaam contact met mensen met dementie www.dementievriendelijkbrugge.be Niet overvragen Stel geen vragen die betrekking hebben op het recente verleden. Praat over wat er nu
Nadere informatieMensen met een niet zichtbare beperking
Mensen met een niet zichtbare beperking MEE in het kort 1. Onafhankelijke cliëntondersteuning aan mensen met een kwetsbaarheid of beperking *, en hun omgeving, met als doel hen in hun eigen kracht te versterken.
Nadere informatiePeuters: lief maar ook wel eens lastig
Peuters: lief maar ook wel eens lastig Informatie voor ouders Het Centrum voor Jeugd en Gezin ondersteunt met deskundig advies, tips en begeleiding. Een centraal punt voor al je vragen over opvoeden en
Nadere informatieDysartrie bij volwassenen
Dysartrie bij volwassenen Inleiding U bent door uw huisarts of specialist doorverwezen naar de logopedist voor de behandeling van uw spraakstoornis dysartrie. In deze folder wordt u uitgelegd wat dysartrie
Nadere informatieAUTISME EN CONFLICTHANTERING. Anneke E. Eenhoorn
AUTISME EN CONFLICTHANTERING Anneke E. Eenhoorn UITGANGSPUNT UITGANGSPUNT DRIE VOORBEELDEN Rosa van 8 jaar. Na een ogenschijnlijk gewone dag op school, haalt ze fel uit Mike van 11 jaar. Na een kleine
Nadere informatiewaar denkt u aan bij het woord opvoeden? De kracht van Positief opvoeden Overzicht Hoop en verwachting
Overzicht De kracht van Positief opvoeden 1 Hoop en verwachting Opvoeden in de praktijk Waarom positief opvoeden? De 5 principes van positief opvoeden Tijd voor vragen en discussie 2 Hoop en verwachting
Nadere informatieMijn ouders zijn zo ouderwets! Kim, 8 jaar
Mijn ouders zijn zo ouderwets! Kim, 8 jaar Welkom! Mediawijsheid Kinderen zijn al vroeg wereldburger 24/7 toegang tot de wereld, via mobiel internet Kinderen kunnen veel maar kunnen ze het aan? Kritisch
Nadere informatieOmgaan met Gedragsproblemen
Omgaan met Gedragsproblemen FC Leo te Leens 16 april 2012 Introductie en verwachtingen voorstellen stoornissen werkveld UMCG Sportpark Kardinge PAGINA 2 VAN 26 Introductie en verwachtingen Wat zijn uw
Nadere informatieSIPP persoonlijkheidsvragenlijst
SIPP persoonlijkheidsvragenlijst Deze vragenlijst bestaat uit een aantal stellingen. Deze stellingen hebben betrekking op de laatste 3 maanden. Door per stelling aan te geven in hoeverre u het hier bent,
Nadere informatieAutisme en een visuele of visuele én verstandelijke beperking
Autisme en een visuele of visuele én verstandelijke beperking Koninklijke Visio expertisecentrum voor slechtziende en blinde mensen www.visio.org Volg ons op: Pellentesque ipsum ligula, accumsan nec, elementum
Nadere informatieFaalangst. Informatie en tips voor ouders en verzorgers
Faalangst Informatie en tips voor ouders en verzorgers Wat is faalangst? Faalangst is angst die optreedt in situaties waarin er bepaalde prestaties van uw kind worden verlangd. Het is de angst om niet
Nadere informatieWeerbare kinderen. Bouwsteen 1. Overzicht bijeenkomst. Belang van emotionele weerbaarheid. Een weerbaar kind... Bouwstenen
Weerbare kinderen Triple P lezingen serie Bijeenkomst 3 Overzicht bijeenkomst Een weerbaar kind: hoe ziet dat er uit? Belang van weerbaarheid 6 bouwstenen voor weerbaarheid Wat kunnen ouders doen Om te
Nadere informatieCommuniceren is teamwork
Communiceren is teamwork Je werkt vaak zelfstandig, maar blijft altijd onderdeel van je team. Samen met je collega s zorg je zo goed mogelijk voor jullie cliënten. Samenwerken vereist veel communicatie.
Nadere informatieDyslexie. Ingrid van de Meerendonk Jeffrey ter Meulen
Dyslexie Ingrid van de Meerendonk Jeffrey ter Meulen Dyslexie is een stoornis in het voldoende snel koppelen van codes b = de klank b En niet p, d, q Boom = Snel moeten handelen, vooral in sociale of
Nadere informatieDip, down of depressie Hulp bij depressiviteit
Dip, down of depressie Hulp bij depressiviteit Dip, down of depressie Hulp bij depressiviteit Iedere tiener is weleens somber en verdrietig, en vaak is het in één, twee dagen voorbij zonder dat je als
Nadere informatieoptimale HUISARTSENzoRg voor mensen met EEN verstandelijke beperking
NAAR DE HUISARTS optimale huisartsenzorg voor mensen met een verstandelijke beperking Mensen met een verstandelijke beperking hebben recht op goede medische zorg. De huisarts speelt hierin een belangrijke
Nadere informatieZelfbeeld. Het zelfvertrouwen wordt voor een groot deel bepaald door de ideeën die het kind over zichzelf heeft: het zelfbeeld.
Zelfbeeld Het zelfvertrouwen wordt voor een groot deel bepaald door de ideeën die het kind over zichzelf heeft: het zelfbeeld. Een kind dat over het algemeen positief over zichzelf denkt, heeft meer zelfvertrouwen.
Nadere informatieWorkshop Herkennen van LVB
Workshop Herkennen van LVB MEE in Leiden Onderdeel JGT s en Sociale wijkteams (kortdurende ondersteuning) Onafhankelijke cliëntondersteuning; WLZ Specialistenpool Deelname aan diverse regionale samenwerkingen;
Nadere informatieVoor wie zijn de kind-jongere trainingen bedoeld? Hulpaanbod
Voor wie zijn de kind-jongere trainingen bedoeld? - Normaal begaafde kinderen van 4 tot 13 jaar, woonachtig in de regio Gelderland-Zuid, die in hun gedrag signalen afgeven die mogelijk duiden op een problematische
Nadere informatieFeedback ontvangen. Feedback ontvangen is moeilijk. Hoe gaan we om met feedback?
2 7 Feedback ontvangen Feedback kun je zien als een cadeau. Je kunt het aannemen, uitpakken en er je voordeel mee doen. Of je neemt het cadeau aan, bedankt de gever en legt het vervolgens in een kast om
Nadere informatieStress & Burn Out. ubeon Academy
Stress & Burn Out ubeon Academy Programma Stress & Burn Out, twee thema s die tot voor kort taboe waren in vele werkomgevingen, vragen vandaag de dag extra aandacht. Naast opleidingen gericht op individuele
Nadere informatieTips voor medewerkers met ASS. (Autisme Spectrum Stoornis)
Tips voor medewerkers met ASS (Autisme Spectrum Stoornis) Wat is ASS? ASS staat voor een Autisme Spectrum Stoornis. ASS is van bij de geboorte aanwezig en beïnvloedt alle levensdomeinen. Iemand met ASS
Nadere informatieCompetenties De Fontein
Competenties De Fontein We werken met de volgende 4 competenties: 1. Verantwoordelijkheid 2. Samenwerken 3. Organisatie en planning, zelfstandigheid 4. Motivatie - In klas 1 wordt gewerkt aan de volgende
Nadere informatie3/12/2013. Mijn broer heeft ADHD. Mijn broer heeft ADHD. Mijn grote broer heeft ADHD. Het zal je broer maar wezen. Ouders opgepast
Mijn broer heeft ADHD Mijn broer heeft ADHD Ouders hebben twee of meer kinderen Waarvan één (soms ook meerdere) stoorzender(s) Hoe houden we dit gezin in evenwicht? Waar moeten we op letten? Het zal je
Nadere informatieWelke voorkeur heb jij?
Pedagogische vaardigheden: Welke voorkeur heb jij? Als pedagogisch medewerker maak je in de omgang met de kinderen in jouw groep gebruik van verschillende pedagogische vaardigheden. Wat zijn jouw voorkeursvaardigheden
Nadere informatieHand out Voorkomen en oplossen van pesten bij kinderen met autisme
Hand out Voorkomen en oplossen van pesten bij kinderen met autisme In deze hand-out vindt u een korte samenvatting terug van de deelonderwerpen die Helen Wildeboer, trainer van de Stichting Omgaan met
Nadere informatieInteressen: Wat vind ik leuk?
Interessen: Wat vind ik leuk? Opdracht 1: Zet een kruisje bij de punten die je leuk vindt om te doen. Omcirkel vervolgens drie punten die je het allerleukst vindt om te doen. Ik vind het leuk om iets van
Nadere informatieInleiding. Wat is afasie?
Afasie Inleiding De logopedist heeft bij u afasie geconstateerd. Afasie is een taalstoornis. In deze folder wordt u uitgelegd wat afasie is en hoe het ontstaat. Daarnaast kunt u lezen wat u, maar ook uw
Nadere informatieZORGELOOS OP UITJE, VOOR OUDERS EN BEGELEIDING VAN AUTISTISCHE KINDEREN
ZORGELOOS OP UITJE, VOOR OUDERS EN BEGELEIDING VAN AUTISTISCHE KINDEREN Inhoud: - Zorgeloos op uitje -Wat is autisme? - Wat houd een uitje precies in? - 15 TIPS om uw uitje tot een succes te maken Marinka
Nadere informatieLibra R&A locatie AC Tilburg/Breda. Slechthorend en in gesprek? Tips voor alle betrokkenen
Libra R&A locatie AC Tilburg/Breda Slechthorend en in gesprek? Tips voor alle betrokkenen Deze folder is bedoeld voor mensen die met elkaar in gesprek willen gaan en waarbij één van de gesprekspartners
Nadere informatieondersteuning in het onderwijs
ondersteuning in het onderwijs School is een centraal onderdeel van het leven van kinderen en jongeren. Ervaringen op school zijn vormend en het wel of niet afmaken van school is bepalend voor hun toekomst.
Nadere informatieNaschoolse Dagbehandeling
Naschoolse Dagbehandeling BEHANDELING NA SCHOOLTIJD Informatie voor kinderen en jongeren en hun ouders/verzorgers Kom verder! www.ln5.nl Om deze doelen te bereiken leer je nieuwe vaardigheden. Iedereen
Nadere informatie