Laaggeletterdheid in de zorg. José Keetelaar, projectleider laaggeletterdheid & gezondheidsvaardigheden
|
|
- Annelies de Graaf
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Laaggeletterdheid in de zorg José Keetelaar, projectleider laaggeletterdheid & gezondheidsvaardigheden
2 Programma Feiten en cijfers Taalambassadeur aan het woord Herkennen laaggeletterdheid Eenvoudig communiceren
3 Wat staat er in deze tekst? Op basis van de rechtmatige en wettelijk vastgelegde proefperiode en zoals geformuleerd in artikel 81 boek 1, titel 5 van het Burgerlijk Wetboek, peil ik bij dezen gaarne of u ondanks mijn geringe leesvaardigheid genegen zou zijn om onze toekomstplannen officieel en openbaar te laten bekrachtigen, zodat de wederzijdse verplichtingen op onder meer het gebied van pensioenen, verzekeringen en de rechten naar derden in zowel financiële als persoonlijke voor- en tegenspoed bij wetgeving kunnen worden vastgelegd.
4 laaggeletterdheid Zoveel moeite met lezen en schrijven dat je niet goed kunt functioneren in het dagelijks leven
5 Complexe samenleving
6 Maar ook... De weg vinden in de zorg (letterlijk en figuurlijk). Zoeken op het internet (digitale vaardigheden). (Uitnodigings)brieven en mails begrijpen. Moeite hebben met het invullen van vragenlijsten en formulieren. Folders, websites, formulieren, bijsluiters begrijpen. Gesprekken met zorgverleners voeren/vragen stellen. Afspraken noteren en nakomen.
7 Maar ook... Uitleg en adviezen begrijpen, onthouden en in praktijk brengen. Het lezen van de instructies op het etiket op een medicijndoosje. Medicijnen op de juiste manier innemen. Behandelplan, revalidatieplan begrijpen. Eigen doelen stellen, leven (re)organiseren, prioriteren, zelfmanagement.
8 Feiten en cijfers 1,3 miljoen volwassenen zijn laaggeletterd, dat is 10% van de volwassen bevolking (16 65 jaar) volwassenen zijn analfabeet 65% is autochtoon Laaggeletterdheid komt (nog steeds) bij alle leeftijdscategorieën voor: 16-24jaar: 5% is laaggeletterd jaar: 8% is laaggeletterd jaar: 9% is laaggeletterd jaar: 14% is laaggeletterd jaar: 22% is laaggeletterd
9
10 Jos Niels
11 Wat kun je als zorgverlener doen? Herkennen van laaaggeletterdheid. Maak het bespreekbaar. Verwijs naar een taalaanbod. Doseer informatie. Check of de ander dit begrepen heeft. Gebruik beeldmateriaal ter ondersteuning van uw verhaal. Maak publieksinformatie eenvoudiger. Doe een praktijkcheck. Nodig een taalambassadeur uit.
12 Smoezen en signalen Bespreek in 2 of 3 tallen Welke smoezen en signalen kan je tegenkomen in je werk?
13 Smoezen Smoezen
14 Smoezen Sorry, ik ben mijn bril vergeten. Kunt u dit voor mij invullen? Ik schrijf zo onleesbaar. Die bijsluiters zijn zo ingewikkeld. Nee, ik lees nooit, de televisie geeft informatie genoeg. Dat formulier vul ik thuis wel in. Oh, ik dacht dat de afspraak morgen was.
15 Signalen herkennen In de volgende situaties kan laaggeletterdheid een rol spelen: Een patiënt komt vaak niet, of te laat op de afspraak. Een patiënt stelt (bijna) nooit vragen. Een patiënt leest geen bijsluiters. Een patiënt vult geen formulieren in. Een patiënt antwoordt niet adequaat. Een patiënt heeft moeite met het chronologisch presenteren van symptomen Een patiënt gedraagt zich ongemakkelijk als hij/zij iets moet opschrijven of lezen.
16 Eenvoudig communiceren Hoe doe je dat?
17 Samenhang met gezondheid en zorg Ongezondere leefstijl. Vaker chronische ziekte: astma en COPD, diabetes, kanker, hart- en vaatziekten en psychische problemen. Minder therapietrouw / meer onjuist medicatie gebruik. Minder gebruik preventieve screening. Diagnose in later stadium. Minder kennis van ziekte en gezondheid. Niet opvolgen van leefstijl adviezen. Geen deelname preventieve interventies. Meer moeite met zelfzorg.
18
19 Amerikaanse onderzoekers ontdekten dat hoewel 70% van de patiënten de instructie neem tweemaal daags twee tabletten kon lezen, slechts 35% het juiste aantal tabletten per dag nam.
20 Een boodschap overbrengen
21 Eenvoudig communiceren Voorbereiding: Veronderstel geen basiskennis van het lichaam. Wees alert op overschatting. Bepaal wat je kernboodschap is.
22 Eenvoudig communiceren Tijdens het gesprek: Maak korte zinnen en gebruik eenvoudige woorden. Sluit aan bij het taalgebruik van de patiënt. Praat langzaam en neem tijd voor het gesprek. Vermijd medische terminologie. Geef niet te veel informatie in één keer. Vraag tussendoor of de patiënt je begrepen heeft. Stel één vraag tegelijk. Wees zo concreet mogelijk, vermijd abstracties en beeldspraak. Nodig uit tot het stellen van vragen.
23 Eenvoudig communiceren Afsluiting van het gesprek: Herhaal de belangrijkste punten. Vraag de patiënt om het vertelde in eigen woorden te herhalen. Wat vertelt u thuis over wat ik heb gezegd? Wat gaat u doen als u koorts krijgt? Wanneer neemt u uw medicatie?
24 Eenvoudig communiceren De praktijk
25 Vragen?
26 Laaggeletterdheid bespreekbaar maken. Hoe doe je dat?
27 Wat helpt? Privacy Tijd Vertrouwensband Een open en vriendelijke houding Benoem wat je ziet of opvalt Normaliseer Stel één vraag tegelijkertijd Draai er niet om heen, maar wees ook niet te direct
28 Waar doet u het voor? - Deelnemers krijgen een betere plek in de samenleving - Beter positie op de arbeidsmarkt - Betere gezondheid: - 53% voelt zich psychisch gezonder - 39% voelt zich fysiek gezonder - Deelnemers zijn gelukkiger, zelfredzamer en sociaal actiever
Gezondheid begrijpen: niet vanzelfsprekend
Gezondheid begrijpen: niet vanzelfsprekend Ik dacht dat we een goed gesprek hadden, hij knikte en glimlachte vriendelijk. Maar op het tweede consult bleek dat hij mijn instructies en adviezen niet had
Nadere informatieHerkennen van en effectief communiceren met laaggeletterden. Farmacotherapeutisch overleg. Inhoud
Inhoud Herkennen van en effectief communiceren met laaggeletterden Farmacotherapeutisch overleg Hoeveel laaggeletterde patiënten in uw praktijk? Laaggeletterdheid en gezondheidsvaardigheden Wat is het
Nadere informatieLAAGGELETTERDEN, MIGRANTEN & DE APOTHEEK
LAAGGELETTERDEN, MIGRANTEN & DE APOTHEEK 2018 INHOUD 1. Laaggeletterdheid: definitie en cijfers 2. Gevolgen voor gezondheid en medicatiegebruik 3. Laaggeletterdheid herkennen 4. Communiceren met laaggeletterden
Nadere informatieOog voor gezondheidsvaardigheden in de apotheek. Inhoud. Gezondheidsvaardigheden. Laaggeletterdheid Wat is het Herkenning Communicatie
Inhoud Oog voor gezondheidsvaardigheden in de apotheek Platformdag 2016: Cliëntgericht communiceren dr. Gudule Boland programmaleider Verantwoord medicijngebruik bij migranten en laaggeletterden Gezondheidsvaardigheden
Nadere informatieHoe doe je dat in de GGZ..communiceren met mensen met lage gezondheidsvaardigheden
Hoe doe je dat in de GGZ..communiceren met mensen met lage gezondheidsvaardigheden Marjan Mensinga Trainer/adviseur/Medisch antropoloog/spv/poh GGZ 15 november 2018 Disclosure belangen spreker Wat gaan
Nadere informatieSOA AIDS congres Een simpele boodschap wel zo fijn voor iedereen
SOA AIDS congres 2016 Een simpele boodschap wel zo fijn voor iedereen van links naar rechts: Jose Keetelaar projectleider Laaggeletterdheid en Gezondheidsvaardigheden GGD Gelderland Zuid Marjolijn van
Nadere informatieZorg in eigen hand Goede diabeteszorg voor mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden 12 april Hester van Bommel en Marjan Mensinga
Zorg in eigen hand Goede diabeteszorg voor mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden 12 april 2017 Hester van Bommel en Marjan Mensinga Scoor jezelf Hoe scoor je op dit moment je eigen kennis en vaardigheden
Nadere informatieEffectief communiceren met laaggeletterden
Effectief communiceren met laaggeletterden Naïma Abouri Projectleider programma jeugd en gezondheid Pharos Programma Achtergrond informatie Communiceren Beeldmateriaal Afsluiting Gezondheid en kwaliteit
Nadere informatieDe kunst van elkaar begrijpen
De kunst van elkaar begrijpen Omgaan met beperkte gezondheidsvaardigheden in de dagelijkse praktijk Congres De patiënt aan het roer in de zorg!? Utrecht, 12 april 2019 2 Zorg op maat; beter aansluiten
Nadere informatieHeeft u laaggeletterde patiënten in beeld? Gudule Boland PhD Programmaleider Verantwoord medicijngebruik bij migranten en laaggeletterden
Heeft u laaggeletterde patiënten in beeld? Gudule Boland PhD Programmaleider Verantwoord medicijngebruik bij migranten en laaggeletterden Dr. Dr. Karen Hosper 1 2 3 4 5 Even reclame maken: www.pharos.nl/patientenaanhetwoord
Nadere informatieThemabijeenkomst Kleurrijke en toegankelijke dementiezorg
Themabijeenkomst Kleurrijke en toegankelijke dementiezorg Marjan Mensinga trainer en adviseur bij Pharos en med. antropoloog/spv/poh GGZ Jennifer van den Broeke senior projectleider en adviseur bij Pharos
Nadere informatieLaaggeletterdheid en gezondheidsvaardigheden. Komt dit bekend voor? 2/3 van de laaggeletterden heeft een migratie achtergrond
Disclosure Laaggeletterdheid en gezondheidsvaardigheden (potentiële) belangenverstrengeling Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder Andere relatie, namelijk:
Nadere informatieUitdagingen in de multiculturele praktijk
12 uit de praktijk Kernproblemen Uitdagingen in de multiculturele praktijk Vraag een fysiotherapeut die werkzaam is in een achterstandswijk naar zijn ervaringen met allochtone patiënten en de kans is groot
Nadere informatieTerugvraagmethode. Monique Heijmans, Nivel Geesje Tomassen, Zelfstandig adviseur Hester van Bommel, Pharos
Terugvraagmethode Monique Heijmans, Nivel Geesje Tomassen, Zelfstandig adviseur Hester van Bommel, Pharos Tweet mee: #3xG 6 december 2018 Geletterd > Gezondheidsvaardig > Gezond (3xG) Aanleiding: Beter
Nadere informatieHoe bereik ik inwoners met een gezondheidsachterstand? Lerende Netwerken Sport en Bewegen
Hoe bereik ik inwoners met een gezondheidsachterstand? Lerende Netwerken Sport en Bewegen Pharos, expertisecentrum gezondheidsverschillen Coryke van Vulpen c.vulpen@pharos.nl Inleiding wat is ses? Opleiding
Nadere informatieLerende Netwerken 2018
Lerende Netwerken 2018 Pharos, expertisecentrum gezondheidsverschillen Kaveh Bouteh k.bouteh@pharos.nl Inleiding wat is ses? Opleiding Inkomen Werk = Lage opleiding / laag inkomen / werkloosheid = ongeveer
Nadere informatieBrain Marian heeft een depressie, wat kan ze doen? Voorlichtingsmateriaal voor mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden
Marian heeft een depressie, wat kan ze doen? Brain Voorlichtingsmateriaal voor mensen met beperkte 8 november 2017 Marjolijn van Leeuwen m.leeuwen@pharos.nl https://www.youtube.com/watch?v=dxqavrj8liq
Nadere informatieWat is laaggeletterdheid? Stichting Lezen & Schrijven
Programma 1. 2. 3. 4. 5. 6. Laaggeletterdheid aanpakken in de zorg Introductie Feiten & cijfers laaggeletterdheid Relatie geletterdheid & gezondheid Aanpak laaggeletterdheid Vragen? Slot (20 min) (20 min)
Nadere informatieLaaggeletterden in de apotheek. Utrecht 6-10-2015 Maria van den Muijsenbergh, huisarts / onderzoeker
Laaggeletterden in de apotheek Utrecht 6-10-2015 Maria van den Muijsenbergh, huisarts / onderzoeker Laaggeletterdheid: Zoveel moeite met lezen en schrijven dat je niet goed kunt functioneren in het dagelijks
Nadere informatieZorg in eigen hand. Coachende vaardigheden bij laaggeletterde patiënten met een chronische aandoening. Marjan Mensinga Hester van Bommel
Zorg in eigen hand Coachende vaardigheden bij laaggeletterde patiënten met een chronische aandoening Marjan Mensinga Hester van Bommel Symposium Zorg op maat in de huisartsenpraktijk. 29 september 2016
Nadere informatiegesprekskaart en handboek COPD
gesprekskaart en handboek COPD Het handboek ik heb COPD, wat kan ik doen? ondersteunt je, als professional, bij de gesprekken over zelfzorg met mensen met COPD. In deze handleiding lees je hoe je kunt
Nadere informatieAandacht voor laaggeletterde ouders. Nynke Okma Stichting Lezen & Schrijven
Aandacht voor laaggeletterde ouders Nynke Okma Stichting Lezen & Schrijven Stichting Lezen & Schrijven Stichting Lezen & Schrijven initiatief van H.K.H. Prinses Laurentien Doel: het voorkomen en verminderen
Nadere informatieHerkennen en Effectief Communiceren met Laaggeletterden
Herkennen en Effectief Communiceren met Laaggeletterden Warffum november 2018 Ilse Mattheij, huisarts, Pharos/ Geesje Tomassen, Pharos Inge Elzer, Stichting Lezen en Schrijven Cindy Wismeijer, actrice/
Nadere informatieEffectieve communicatie hoe bereik je die ene doelgroep? Bereiken lage SES
Effectieve communicatie hoe bereik je die ene doelgroep? Bereiken lage SES www.huisarts-migrant.nl Dé website voor huisartsen en andere zorgverleners met vragen over zorg en gezondheid voor migranten,
Nadere informatieBetere zorg voor patiënten met beperkte gezondheidsvaardigheden
Betere zorg voor patiënten met beperkte gezondheidsvaardigheden Prof. dr. Jany Rademakers NIVEL Nederlands Instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg CAPHRI Care and Public Health Research Institute
Nadere informatieDe patiënt als partner in de zorg: gaat dat echt lukken?
De patiënt als partner in de zorg: gaat dat echt lukken? Prof. dr. Jany Rademakers NIVEL Nederlands Instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg CAPHRI Maastricht University Vakgroep Huisartsgeneeskunde,
Nadere informatieMijn kind heeft een LVB
Mijn kind heeft een LVB Wat betekent een licht verstandelijke beperking nu precies? Informatie voor ouders van kinderen en jongeren met een licht verstandelijke beperking in de leeftijd van 6 tot 23 jaar
Nadere informatieLage gezondheidsvaardigheden & Therapietrouw
Lage gezondheidsvaardigheden & Therapietrouw Nationale Diabetes Dag Drs P.Adhien, apotheker/epidemioloog Drs B.A.D. van Soest-Segers, apotheker, KNMP 28 maart 2014 Therapietrouw Brigit van Soest, apotheker,
Nadere informatieMigranten met COPD of astma. CAHAG 2016 Maria van den Muijsenbergh, huisarts / onderzoeker Laila Elghoul Bouakka, doktersassistent - actrice
Migranten met COPD of astma CAHAG 2016 Maria van den Muijsenbergh, huisarts / onderzoeker Laila Elghoul Bouakka, doktersassistent - actrice Programma Migranten in uw praktijk: wat wilt u leren? Etnische
Nadere informatieLaaggeletterdheid: voorkomen en bestrijden Herkennen & doorverwijzen. 17 mei 2018, UCK, Johan Stets en Mariet Hattink
Laaggeletterdheid: voorkomen en bestrijden Herkennen & doorverwijzen 17 mei 2018, UCK, Johan Stets en Mariet Hattink Programma Wat is laaggeletterdheid? In gesprek met een Taalambassadeur Herkennen van
Nadere informatieLaaggeletterdheid, herkennen & doorverwijzen
Laaggeletterdheid, herkennen & doorverwijzen Lydia de Jong, Jorijn Tragter 28 mei 2016 Wie zijn wij? Voorkomen en verminderen van laaggeletterdheid en bevordering van digitale vaardigheid. Actie programma
Nadere informatie15 oktober 2015 Brigit van Soest LAAGGELETTERDHEID & THERAPIETROUW
15 oktober 2015 Brigit van Soest LAAGGELETTERDHEID & THERAPIETROUW Agenda 1. Inleiding 2. Laaggeletterdheid 3. Therapietrouw 4. Pilots 5. Vragen? Overal had ik er last van. Bij de bibliotheek, het stadhuis,
Nadere informatieGezondheidsvaardig in de Peel. 20 februari 2017 Majorie de Been Pharos, expertisecentrum gezondheidsverschillen Alliantie gezondheidsvaardigheden
Gezondheidsvaardig in de Peel 20 februari 2017 Majorie de Been Pharos, expertisecentrum gezondheidsverschillen Alliantie gezondheidsvaardigheden John Cleese legt uit: Brain https://www.youtube.com/watch?v=dxqavrj8liq
Nadere informatieHoe herken je ze en hoe ga je er mee om?
Hoe herken je ze en hoe ga je er mee om? Tips voor omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking Tel. 088-00 75 000 www.meewering.nl Waarom dit boekje? Iedere professional, die met cliënten,
Nadere informatieUitkomsten Eerste Ronde Tafel
Uitkomsten Eerste Ronde Tafel Aanleiding om een vereniging op te richten en de daaruit vloeiende Ronde Tafel die zich richt op iets dat in eerste instantie meer dan voldoende gereguleerd is, lijkt overbodig.
Nadere informatie29 november dr. Jennifer van den Broeke (programma Ouderen en Gezondheid - Pharos)
29 november 2018 dr. Jennifer van den Broeke (programma Ouderen en Gezondheid - Pharos) Sociaal economische gezondheidsverschillen bij ouderen Uitleg over beperkte gezondheidsvaardigheden? Nee joh niet
Nadere informatieTHUIS IN ANDERE CULTUREN WORKSHOP KRAAMCAFE 18 MEI THUIS IN ANDERE CULTUREN
WORKSHOP KRAAMCAFE 18 MEI THUIS IN ANDERE CULTUREN HANDLEIDING kraamzorg bij gezinnen met een andere culturele achtergrond geen HANDLEIDING kraamzorg bij gezinnen met een andere culturele achtergrond.
Nadere informatieEenvoudig schrijven 1
Eenvoudig schrijven 1 Wat is laaggeletterdheid? Het onvoldoende kunnen lezen, schrijven of rekenen om effectief te kunnen handelen in persoonlijke en maatschappelijke situaties en in situaties van studie
Nadere informatieMeldactie Eerste uitgifte April 2014 Ir. T. Lekkerkerk, projectleider Corrien van Haastert Tessa van der Leij Mei 2014
Meldactie Eerste uitgifte April 2014 Ir. T. Lekkerkerk, projectleider Corrien van Haastert Tessa van der Leij Mei 2014 Rapport meldactie Eerste uitgifte NPCF 2014 1 COLOFON Nederlandse Patiënten Consumenten
Nadere informatieGoed Begrepen. Laaggeletterdheid en beperkte gezondheidsvaardigheden In de zorg. Majorie de Been 6 november 2017
Goed Begrepen Laaggeletterdheid en beperkte gezondheidsvaardigheden In de zorg Majorie de Been 6 november 2017 John Cleese legt uit: Brain https://www.youtube.com/watch?v=dxqavrj8liq de professional: Ik
Nadere informatieChronisch ziek? Voel je beter met Kom Verder. Kom Verder met inspirerende ervaringsverhalen minder medicijnen meer energie makkelijke leefstijltips
Chronisch ziek? Voel je beter met Kom Verder Kom Verder met inspirerende ervaringsverhalen minder medicijnen meer energie makkelijke leefstijltips Zo kunt u beter voor uw gezondheid zorgen Beter leven
Nadere informatieCommunicatie met kwetsbare patiëntengroepen. K Heyde 4 juni 2016 ZNA Symposium Huisartsen
Communicatie met kwetsbare patiëntengroepen Communicatie met kwetsbare patïentengroepen Inleiding : Opfrissing consult Silverman De (professionele) ontmoeting Laaggeletterdheid/ verstandelijke beperking
Nadere informatieGezondheidsvaardigheden, kunnen we daar beter van worden?
Gezondheidsvaardigheden, kunnen we daar beter van worden? Alja Bosch, MSc. Docent Fontys Hogescholen Toegepaste Psychologie Communicatiewetenschapper Fysiotherapeut Inhoud Gezondheidsvaardigheden, waar
Nadere informatieZelfmanagement bij mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden door verstandelijke beperkingen
Zelfmanagement bij mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden door verstandelijke beperkingen Een speciale uitdaging voor het huisartsenteam en het steunnetwerk Dr. Jany Rademakers, NIVEL Drs. Jeanny
Nadere informatietoolkit persoons gerichte zorg Bouwen aan eerstelijns zorg op maat voor mensen met een chronische ziekte
toolkit persoons gerichte zorg Bouwen aan eerstelijns zorg op maat voor mensen met een chronische ziekte Over deze toolkit Welkom in het huis van persoonsgerichte zorg! Zoals je ziet is het huis nog in
Nadere informatieCultuursensitieve Hulpverlening. Marjan Mensinga Trainer/advieseur, Cultureel Antropoloog, SPV Pharos 17 januari 2013
Cultuursensitieve Hulpverlening Marjan Mensinga Trainer/advieseur, Cultureel Antropoloog, SPV Pharos 17 januari 2013 Wat gaan we doen Kennismaken Gezondheidsvaardigheden, Gezondheid bij allochtonen lage
Nadere informatieMEE Utrecht, Gooi & Vecht. Ondersteuning bij leven met een beperking. Omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking.
MEE Utrecht, Gooi & Vecht Ondersteuning bij leven met een beperking Omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking Voor verwijzers Omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking Veel
Nadere informatieEENVOUDIG BEGELEIDINGSDOCUMENT ZORGPROFESSIONALS
EENVOUDIG BEGELEIDINGSDOCUMENT ZORGPROFESSIONALS TIPS VOOR (ZORG)PROFESSIONALS Voor u ligt de Eenvoudige tool Mijn Positieve Gezondheid. Deze tool is een gespreksinstrument. Het helpt bespreken en kiezen
Nadere informatieAls patiënten niet mee kunnen doen
Als patiënten niet mee kunnen doen Gevolgen van laaggeletterdheid in de zorg Dr. Mirjam Fransen Afdeling Sociale Geneeskunde AMC, Universiteit van Amsterdam Symposium Zorgkoepel West-Friesland 30-6-2016
Nadere informatie1. ONDERZOEK. Voorwaarden bij onderzoek:
Charter voor onderzoek en behandeling van spraak-, taal- en communicatieproblemen bij de ziekte van Huntington Versie voor zorgmedewerkers, mantelzorgers en patiënten 1. ONDERZOEK Voorwaarden bij onderzoek:
Nadere informatieOOG VOOR GEZONDHEIDSVAARDIGHEDEN IN DE ZORG
#1 WELKE (COMMUNICATIEVE) VAARDIGHEDEN HEB JE NODIG OM ZO GEZOND MOGELIJK TE LEVEN? OOG VOOR GEZONDHEIDSVAARDIGHEDEN IN DE ZORG GELETTERDHEID NOODZAKELIJK Geletterdheid Gecijferdheid Probleemoplossend
Nadere informatieGEZOND LEVEN. Praktische informatie voor nieuwkomers
GEZOND LEVEN Praktische informatie voor nieuwkomers Eenvoudige voorlichtingsmaterialen voor nieuwkomers Speciaal voor mensen die beroepsmatig of als vrijwilliger met nieuwkomers in contact komen of verantwoordelijk
Nadere informatieIndividueel behandelplan COPD/Astma
Individueel behandelplan COPD/Astma Persoonlijke gegevens Naam Adres Woonplaats Telefoon E-mail Geb. datum Diagnose Diagnose gesteld op Bij ongeval waarschuwen Naam Adres Telefoon Relatie met pasdrager
Nadere informatieInformatie over afasie. Afdeling logopedie
Informatie over afasie Afdeling logopedie Wat is afasie? Vooraf Uw partner of familielid heeft afasie. In deze folder kunt u lezen wat afasie inhoudt en hoe u hiermee kunt omgaan. Wat is afasie Afasie
Nadere informatieTaal maakt gezonder Aanpak van laaggeletterdheid in de zorg. Marieke Wiebing, Stichting Lezen & Schrijven
Taal maakt gezonder Aanpak van laaggeletterdheid in de zorg Marieke Wiebing, Stichting Lezen & Schrijven Stichting Lezen & Schrijven Initiatief: H.K.H. Prinses Laurentien Voorzitter: Marja van Bijsterveldt
Nadere informatieMEE. Ondersteuning bij leven met een beperking. Omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking. Voor verwijzers
MEE Ondersteuning bij leven met een beperking Omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking Voor verwijzers Omgaan met mensen met een licht verstandelijke beperking Veel mensen met een licht
Nadere informatieCompetentiescan Klant exemplaar
Naam klant: Geboortedatum: Datum rapportage: Naam begeleider: Competentiescan Klant exemplaar Dit project wordt mede gefinancierd door het Europees Sociaal Fonds www.werkeenzorgminder.nl Instructie invullen
Nadere informatieGezondheidsvaardigheden van chronische zieken belangrijk voor zelfmanagement Monique Heijmans, Geeke Waverijn
Dit factsheet is een uitgave van het NIVEL. De gegevens mogen met bronvermelding (Gezondheidsvaardigheden van chronische zieken belangrijk voor zelfmanagement, M. Heijmans, NIVEL, juni 2014) worden gebruikt.
Nadere informatieoptimale HUISARTSENzoRg voor mensen met EEN verstandelijke beperking
NAAR DE HUISARTS optimale huisartsenzorg voor mensen met een verstandelijke beperking Mensen met een verstandelijke beperking hebben recht op goede medische zorg. De huisarts speelt hierin een belangrijke
Nadere informatieVragenlijst voor het opstellen van uw crisiskaart (Utrecht, 01-09-07)
Vragenlijst voor het opstellen van uw crisiskaart (Utrecht, 01-09-07) Wilt u zo vriendelijk zijn op dit formulier alvast zoveel mogelijk zakelijke gegevens als namen, adressen, telefoonnummers, medicatie
Nadere informatieWorkshop 2: Signalering en diagnostiek
Workshop 2: Signalering en diagnostiek Dr. Jennifer van den Broeke onderzoeker, senior projectleider/adviseur Ouderen en gezondheid j.broeke@pharos.nl Wie in de zaal? Heeft u oudere patiënten (55+) met
Nadere informatieSarcoïdose is geen astma of COPD
Sarcoïdose is geen astma of COPD Nivelonderzoek vergelijkt patiëntenervaringen Eind 2016 heeft u kunnen meedoen aan een Nivelonderzoek Leven met een longziekte in Nederland. Daarin onderzocht men patiëntenervaringen
Nadere informatieDurf te vragen help mee aan veilige zorg
Durf te vragen help mee aan veilige zorg Inleiding Deze folder Durf te vragen geeft u tips voor een gesprek met bijvoorbeeld de dokter, verpleegkundige, apotheker of de fysiotherapeut. Bedenk dat u, als
Nadere informatieLandelijke dag Basisvaardigheden Theater Agora Lelystad Chandra Verstappen - Pharos
8 november 2018 Landelijke dag Basisvaardigheden Theater Agora Lelystad Chandra Verstappen - Pharos Verminderen van de gezondheidsverschillen tussen hoog- en laagopgeleiden Kwaliteit en toegankelijkheid
Nadere informatieUitwisseling van uw medische gegevens bij de behandeling van uw chronische ziekte Alleen als u dat goed vindt
Uitwisseling van uw medische gegevens bij de behandeling van uw chronische ziekte Alleen als u dat goed vindt volgjezorg.nl Wat leest u in deze folder? U heeft een chronische ziekte. Daarvoor wordt u langere
Nadere informatie1. Voorbeelden voor de aanpak van een goed gesprek rond zelfzorggeneesmiddelen 2. 2. Feedbackformulier structuur van het gesprek.5
COMMUNICATIETRAINING ZELFZORGADVIEZEN INHOUDSTAFEL 1. Voorbeelden voor de aanpak van een goed gesprek rond zelfzorggeneesmiddelen 2 2. Feedbackformulier structuur van het gesprek.5 3. Feedbackformulier
Nadere informatieHumanitas Noord-Kennemerland
Humanitas Noord-Kennemerland Maria Sabel - Stichting Lezen & Schrijven Mariëlle Harte - Taalhuis Alkmaar Ton Grooteman Stichting ABC (13 maart) Wibo Martina - Stichting ABC (22 maart) Het verhaal van Jos
Nadere informatieGoed dat u het vraagt!
Goed dat u het vraagt! Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Bron: bij de totstandkoming van deze folder hebben we ons laten inspireren door de folder Thanks voor asking van
Nadere informatieHeldere taal? Ja graag! Over het bereiken van laaggeletterden
Heldere taal? Ja graag! Over het bereiken van laaggeletterden Marlies Kamperman - Pharos Hank Gronheid Stichting ABC N-H Jeanne Guijken- Taalambassadeur Definitie laaggeletterdheid Laaggeletterdheid wordt
Nadere informatieCommunicatieproblemen door een beschadiging in de rechter hersenhelft
Logopedie Communicatieproblemen door een beschadiging in de rechter hersenhelft www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl LOG002 / Communicatieproblemen
Nadere informatieRespectvol in gesprek over gewicht en leefstijl
Introductie Respectvol in gesprek over gewicht en leefstijl 08/03/2018 SANNE NIEMER Onderzoeker kinderen en obesitas VU-projectleider LEFF 2 Waarom lastig om te bespreken? Vrees voor negatieve reacties
Nadere informatieStarten met Otezla, Psoriasis & artritis psoriatica. doet. zo doet u dat. Hoofdhuidpsoriasis. Vermoeidheid. Kwaliteit van leven.
Psoriasis & artritis psoriatica Starten met Otezla, Vermoeidheid Kwaliteit van leven Worstenvingers en -tenen (dactylitis) Peesontsteking (enthesitis) zo doet u dat doet Hoofdhuidpsoriasis Jeuk Plaques
Nadere informatieUitwisseling van uw medische gegevens bij de behandeling van uw chronische ziekte
Uitwisseling van uw medische gegevens bij de behandeling van uw chronische ziekte Alleen als u dat goed vindt Wat leest u in deze folder? U heeft een chronische ziekte. Daarvoor wordt u langere tijd behandeld.
Nadere informatieStudievaardigheden. BEN/LO/ADHD/14/0003j April 2014
Studievaardigheden N.B.: de inhoud van dit programma is slechts van adviserende aard en dient niet als vervanging voor professioneel en/of medisch advies. Als u verdere consultatie wenst, of wanneer u
Nadere informatieehealth voor iedereen!
ehealth voor iedereen! ehealth voor iedereen! ehealth is niet meer weg te denken uit de gezondheidszorg: we maken een afspraak met de huisarts via internet, gebruiken een app om onze conditie te verbeteren,
Nadere informatievan delen tot het geheel. Hij kan bijvoorbeeld zijn kleding binnenstebuiten aantrekken, of zijn kopje naast de tafel zetten.
Afasie Als iemand een beroerte krijgt gebeurt dat bijna altijd plotseling. De schok is groot. Men heeft zich niet kunnen voorbereiden en men weet niet wat hen overkomt. Het dagelijkse leven wordt verstoord.
Nadere informatieFrans Damenlezing 2014. Maria van den Muijsenbergh Huisarts / onderzoeker
Frans Damenlezing 2014 Maria van den Muijsenbergh Huisarts / onderzoeker Meedoen eigen regie niet voor iedereen weggelegd Gettovorming op de loer door participatiesamenleving AD Patrick, laaggeletterd
Nadere informatieWanneer communiceren moeilijk wordt
Wanneer communiceren moeilijk wordt Tips voor communicatie met nietof slechtsprekende ouderen T +32(0)89 32 50 50 F +32(0)89 32 79 00 info@zol.be Campus Sint-Jan Schiepse bos 6 B 3600 Genk Campus Sint-Barbara
Nadere informatieDe Bibliotheek; óók partner in het sociale domein
De Bibliotheek; óók partner in het sociale domein Laaggeletterden hebben vaker te maken met armoede, Schuldhulp en gezondheidsproblemen. Gemeenten, wijkteams en consulenten Werk en Inkomen zijn zich hier
Nadere informatieOuderbetrokkenheid in de jeugd ggz. Tips voor communicatie
Ouderbetrokkenheid in de jeugd ggz Tips voor communicatie Colofon Ouderbetrokkenheid in de jeugd ggz is een uitgave van Pharos Expertisecentrum Gezondheidsverschillen Foto s: Corbis Vormgeving: Zwerver
Nadere informatieOPEREREN IN DAGBEHANDELING BIJ DE OUDERE PATIËNT: HAALBAAR? VERANTWOORD?
OPEREREN IN DAGBEHANDELING BIJ DE OUDERE PATIËNT: HAALBAAR? VERANTWOORD? congres NVDK 9 november 2017 Yvonne Hogewoning-van der Harten, huisarts, kaderhuisarts ouderengeneeskunde (potentiële) belangenverstrengeling
Nadere informatieVan zorgen voor naar zorgen dat
Van zorgen voor naar zorgen dat fysiotherapeutisch COPD zorg in de eerste lijn. Annemarie de Vey Mestdagh- van der List van zorgen voor 1988 Cursus Astma en COPD Pt. werd gestuurd door arts Kracht en Cardio
Nadere informatieLaaggeletterden en gezondheid. Cora de Wolff huisarts Hank Gronheid St. ABC Augustus 2016
Laaggeletterden en gezondheid Cora de Wolff huisarts Hank Gronheid St. ABC Augustus 2016 Video 1 Analfabetisme verpestte mijn leven Inhoud Inleiding Laaggeletterden Gezondheidsvaardigheden Hoe herken
Nadere informatieCognitieve communicatiestoornissen
Logopedie Cognitieve communicatiestoornissen www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl LOG002 / Cognitieve communicatiestoornissen / 04-01-2018 2 Cognitieve
Nadere informatieDysartrie. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!
Dysartrie Dysartrie is een spraakstoornis ten gevolge van een neurologische aandoening. Iemand met een dysartrie heeft moeite om verstaanbaar te spreken. In deze folder leest u wat dysartrie inhoudt en
Nadere informatieChecklist mantelzorgoverbelasting laaggeletterde ouderen
Checklist mantelzorgoverbelasting laaggeletterde ouderen Voor wijkteams en huisartsenpraktijken Veel mantelzorgers zijn zelf ook patiënt Hogere therapietrouw kan door verbetering mantelzorgsituatie Eenvoudige
Nadere informatieKlare taal. Helder communiceren met cliënten en patiënten Den Bell 25 mei 2019
Klare taal Helder communiceren met cliënten en patiënten Den Bell 25 mei 2019 Programma Lage gezondheidsvaardigheden (h)erkennen Tips voor communicatie op maat Tips visuele ondersteuning 1 Teksten vergelijken
Nadere informatieAfasie. Logopedie. Beter voor elkaar
Afasie Logopedie Beter voor elkaar Afasie In deze folder leest u wat afasie is en krijgt u adviezen hoe u de communicatie met iemand met afasie kan verbeteren. Ook staat beschreven wat de logopedist kan
Nadere informatieEindrapport Lezen? begrijpen: de invloed van beperkte leesvaardigheid op de omgang met financiële problemen
Eindrapport Lezen? begrijpen: de invloed van beperkte leesvaardigheid op de omgang met financiële problemen Laatst bijgewerkt: 18 juni 2019 De helft van de mensen met financiële problemen is laaggeletterd.
Nadere informatieHartfalen Wat kunt u thuis zelf doen?
Hartfalen Wat kunt u thuis zelf doen? www.nwz.nl Inhoud Wat is een hartfalenverpleegkundige 3 Wat is hartfalen 3 Oorzaken 4 Klachten en verschijnselen 4 Onderzoeken 4 Behandeling 4 Wat kunt u thuis zelf
Nadere informatieLaaggeletterdheid i.r.t. gezondheid
Themabijeenkomst Ambtelijk Overleg Laaggeletterdheid i.r.t. gezondheid hoe geef je het een plek binnen het lokaal (gezondheids)beleid? 12 maart 2018 Welkom! Programma Opening en welkom Korte oefening:
Nadere informatieChecklist mantelzorgoverbelasting Voor wijkteams en huisartsenpraktijken
Checklist mantelzorgoverbelasting Voor wijkteams en huisartsenpraktijken Eenvoudige checklist om overbelasting bespreekbaar te maken. Vind gemakkelijk de juiste worden voor een gesprek met mantelzorgers.
Nadere informatieWeet jij wat je slikt? Bevorderen van juist medicatiegebruik bij laaggeletterde patiënten
Weet jij wat je slikt? Bevorderen van juist medicatiegebruik bij laaggeletterde patiënten 14 maart 2019 Nancy Wijers (Projectleider Zorgbelang Inclusief) Aanleiding Onjuist medicijngebruik komt nog veel
Nadere informatieCommuniceren met een zorgvrager met afasie
OPDRACHTFORMULIER Communiceren met een zorgvrager met afasie Naam student: Datum: 1 Lees het handelingsformulier van deze vaardigheid en noteer vragen en opmerkingen. Bespreek deze met medestudenten of
Nadere informatie3 Goede vragen. en meer omdat betere zorg begint bij een goed gesprek. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op
3 Goede vragen en meer omdat betere zorg begint bij een goed gesprek Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. 3 Goede vragen Bent u bij de dokter voor behandeling of onderzoek?
Nadere informatiePersoonlijkheidsstoornissen Kortdurend Behandelaanbod
Persoonlijkheidsstoornissen Kortdurend Behandelaanbod U bent niet de enige Een op de tien Nederlanders heeft te maken met een persoonlijkheidsstoornis of heeft trekken hiervan. De Riagg Maastricht is gespecialiseerd
Nadere informatieUNIT 4. Medicatie HOOFDSTUK. Urgent doktersbezoek
UNIT 4 Medicatie HOOFDSTUK 5 Urgent doktersbezoek Dit project werd gefinancierd met de steun van de Europese Commissie. De verantwoordelijkheid voor deze publicatie ligt uitsluitend bij de auteur; de Commissie
Nadere informatie4. Komt het wel eens voor dat een patiënt er om financieel economische redenen voor kiest uw advies niet op te volgen?
Statistieken Naam formulier LHV_enquete_over_zorgmijden Titel formulier LHV enquête over zorgmijden Aantal vragen 20 Totaal aantal ingevuld 1028 LHV enquête over zorgmijden 1. Geslacht Man 518 50.39 %
Nadere informatieTAAL: ons een zorg? Laaggeletterdheid in de zorg. Michiel Sträter Stichting Lezen & Schrijven Lions Schiedam sept. 2014
TAAL: ons een zorg? Laaggeletterdheid in de zorg Michiel Sträter Stichting Lezen & Schrijven Lions Schiedam sept. 2014 Dit weet u na deze presentatie Taal: ons een zorg? 1. Laaggeletterdheid in de zorg
Nadere informatie