SECTIE : Anorganische chemie VALIDATIERAPPORT

Transcriptie

1 SECTIE : Anorganische chemie VALIDATIERAPPORT Analysemethode Techniek Diervoeders - Kwantitatieve bepaling van arseen met AAS HG (Atomaire Absorptie Spectrometrie Hydride Generatie) (FLVVG-I-MET-071) AAS HG Matrix / matrixgroep Diervoeders Datum laatste aanpassing LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport Modèle rapport de validation v Valrap_As_di_AAS HG.v01.doc pagina 1/13

2 SECTIE : Anorganische chemie Overzicht van de prestatiekenmerken : Zie validatierapport voor de prestatiekenmerken bekomen door FLVVG. De validatie voldoet aan de procedure LAB 00 P180 De laboratoria die deze methode willen overnemen, moeten aantonen dat de criteria hieronder aangegeven voldaan zijn: De methode moet geschikt zijn om conformiteit na te gaan voor As t.o.v. respectievelijk de normen vastgelegd in Verordening EG Nr. 574/ Inhoud: Validatierapport van LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport Modèle rapport de validation v Valrap_As_di_AAS HG.v01.doc pagina 2/13

3 SECTIE : Anorganische chemie VALIDATIERAPPORT Analysemethode Techniek Diervoeders - Kwantitatieve bepaling van arseen met AAS HG (Atomaire Absorptie Spectrometrie Hydride Generatie) (FLVVG-I-MET-071) AAS HG Matrix / matrixgroep Diervoeders Type validatie Totaal validatie Verantwoordelijke (Naam en functie) ir. Inge Van Hauteghem, sectieverantwoordelijke AC Opgesteld door ir. Inge Van Hauteghem Functie: sectieverantwoordelijke AC Datum: Handtekeningen : Get. Medewerkers (Naam en functie) Rik Baes (laborant AC) (+ medewerking van Inge Corryn, laborante AC, voor werken met AAS HG toestel) (+ initieel testen in 2014 door Marnix De Gruyter, laborant AC) Periode van validatie Start: (jaar 2014: juli en oktober 2014) januari 2015 Einde: februari 2015 Methode goedgekeurd en geschikt bevonden door ir. Inge Van Hauteghem Functie: sectieverantwoordelijke AC Datum: Handtekeningen : Get. Hierna volgt een beschrijving van de resultaten van het validatieonderzoek zoals aangegeven in stap 8 van de procedure LAB 00 P 180. LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport Modèle rapport de validation v Valrap_As_di_AAS HG.v01.doc pagina 3/13

4 SECTIE : Anorganische chemie INHOUDSTABEL SAMENVATTING VALIDATIEGEGEVENS PRECISIE JUISTHEID AANTOONBAARHEIDSGRENS EN BEPAALBAARHEIDSGRENS LINEARITEIT SELECTIVITEIT EN SPECIFICITEIT ROBUUSTHEID TRENDANALYSE... 9 LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport Modèle rapport de validation v Valrap_As_di_AAS HG.v01.doc pagina 4/13

5 SECTIE : Anorganische chemie Samenvatting validatiegegevens Validatieparameter Aanvaardingscriteria Evaluatie / samenvatting Aantoonbaarheidsgrens, bepaalbaarheidsgrens Precisie Voldoende laag t.o.v. geldende normen voor As in diervoeders Horrat r < 2 Horrat Rw < 2 en RSD Rw < RSD R,EN Voldaan Voldaan Voldaan Lineariteit Afwijking t.o.v. lineair model max 10% Voldaan aan interne eis lineair model Werkgebied: LOQ bovengrens (0,2 10 µg/l in de meetoplossing) Selectiviteit en specificiteit Correcte identificatie Voldaan Beperking toepassingsgebied: CuSO 4 en mariene organische diervoeders Juistheid % / eisen ringtest Eisen ringtest voldaan, juistheid voldaan Samenvatting meetonzekerheid Model: MU_cal_v.04 (2014/871/LAB) Meetonzekerheid U (%) Berekeningswijze Besluit Element Ringtest Validatie Controle kaarten U % Arseen ja ja ja 26,6 => 30 LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport Modèle rapport de validation v Valrap_As_di_AAS HG.v01.doc pagina 5/13

6 SECTIE : Anorganische chemie 1. Precisie Herhaalbaarheid Diverse minerale en organische stalen werden gemeten in herhaalbaarheidsomstandigheden waarbij 8 of meer herhalingen werden uitgevoerd. Als criterium werd de Horrat r geëvalueerd en daarnaast werd een vergelijking gemaakt tussen de bekomen RSD r en de RSD r,en uit de EN methode in geval een matrix-gehalte combinatie in de EN-methode vergelijkbaar is. Voor alle testen werd het criterium Horrat r < 2 gehaald en bovendien was de experimentele RSD r < RSD r,en voor alle testen. Een overzicht van de herhaalbaarheidstesten is weergegeven in bijlage van dit rapport. In het bijzonder werd ook een reeks testen uitgevoerd op een mineraal diervoeder met gehalte onder de geschatte LOQ: gehalte 0,075 mg/kg. Naar precisie werden de criteria ook in dit staal ruimschoots gehaald. Naar juistheid blijkt dat dit gehalte onder de LOQ ligt. Verder werd een robuustheidstest uitgevoerd op een minerale premix met gehalte 4,9 mg/kg. Zie 6 voor de evaluatie. Intralaboratoriumreproduceerbaarheid De interlaboratoriumreproduceerbaarheid wordt bepaald a.d.h.v. controlekaarten. Er werd een controlekaart opgestart voor een organische diervoeder met laag gehalte (Tourteau de colza, 0,35 mg/kg) en een voor een premix met hoog gehalte (2,358 mg/kg). Als criterium wordt de Horrat Rw geëvalueerd en bijkomend wordt een vergelijking gemaakt met de RSDR uit de EN methode. De controlekaarten zijn nog bezig, de eerste resultaten geven gunstige Horrat Rw -waarden en voor de premix waar ondertussen 8 datapunten zijn bekomen, is de RSD Rw < RSD R,EN. Voor het organisch diervoeder zijn voorlopig nog maar 2 datapunten, verwacht wordt dat ook het criterium < RSD R,EN (15,7%) haalbaar is gezien de RSD r =7% voor dit staal. Algemeen besluit naar precisie: Horrat r en Horrat Rw waarden zijn < 2: gunstig. 2. Juistheid De juistheid gegevens worden in eerste instantie gehaald uit ringtesten waarbij de eisen van de ringtest (zscore) gelden voor evaluatie van het resultaat. Verder wordt de juistheid geëvalueerd a.h.d.v. de bias. Tot op heden zijn twee ringtestresultaten gekend. De behaalde z-scores en de juistheid van deze ringtesten is weergegeven in bijlage van dit rapport. Ringteststalen werden verder gebruikt voor de validatie voor precisietesten. Uit de resultaten van de deze testen werd eveneens een juistheid berekend in juistheid uit CRM. Het gemiddelde van de juistheid uit CRM is opgenomen in bijlage en bedraagt 100% met een spreiding tussen 92 en 107%. Dezelfde trend wordt gezien in de vergelijkende testen met de andere meettechnieken ICP-OES en ICP-MS: gunstige resultaten voor juistheid in het algemeen voor waarden > LOQ. LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport Modèle rapport de validation v Valrap_As_di_AAS HG.v01.doc pagina 6/13

7 SECTIE : Anorganische chemie Overzicht juistheid voor As met AAS HG: Juistheid uit ringtesten Juistheid uit CRM z-scores Juistheid tussen % voor de ringtest gemiddelde juistheid (%) As 100% gunstig Voldaan 100 Specifiek voor oligo-elementen werd een terugvindingsexperiment uitgevoerd waarbij 2 ppb werd toegevoegd aan de meetoplossing tijdens de pre-reductiestap. Samenvatting van de bevindingen is weergegeven in de tabel. De terugvinding van het geaddeerde As varieert tussen 82 en 113%; wat gunstig is. Gehalte Lims ID Matrix (mg/kg) Meting zonder additie (µg/l in de meetoplossing) Meting na additie 2 ppb Terugvinding (µg/l in de meetoplossing) (%) Cobaltcarbonaat -0,168-0,014 1,959 98, Cobaltcarbonaat -0,331-0,029 1,944 98, Zinksulfaat -0,299-0,032 1,97 100, Zinksulfaat -0,223-0,023 2, , Oligo-elementen 0,074 0,02 2, , Oligo-elementen -0,06-0,014 2,09 105, Zinksulfaat -0,173-0,03 2, , Zinksulfaat -0,292-0,051 2, , Mangaanoxide 31,16 5,519 7,16 82, Mangaanoxide 30,6 6,436 8,341 95,3 gemiddelde terugvinding (%) 100,5 Besluit: de methode is beheerst op vlak van juistheid. 3. Aantoonbaarheidsgrens en bepaalbaarheidsgrens De LOQ werd geschat uit verdunningen van de ijklijn. Tot een concentratie van 0,2 µg/l is de nominale afwijking nog minder dan 10%, voor de lagere concentratie 0,1 µg/l is niet meer voldaan aan het criterium van 10%. De LOQ in de meetoplossing wordt daarom vastgelegd op 0,2 µg/l. Omgerekend vanaf 0,2 µg/l in de meetoplossing naar de overeenkomstige concentratie in het staal, rekening houdend met een inweeg van 0,5 g en een totaal volume van 50 ml, betekent dit dat voor organische diervoeders waar 5 ml destruaat wordt gereduceerd, de bepaalbaarheidsgrens 0,2 mg/kg is en voor minerale diervoeders waar 1 ml destruaat wordt gereduceerd, de bepaalbaarheidsgrens 1 mg/kg is. LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport Modèle rapport de validation v Valrap_As_di_AAS HG.v01.doc pagina 7/13

8 SECTIE : Anorganische chemie Deze schatting werd verder getoetst voor haalbaarheid op reële stalen gebruikt voor de validatie met name herhaalbaarheidsgegevens: goede RSDr en bias voor het organisch diervoeder Tourteau de colza met 0,35 mg/kg; voor het mineraal NaCl met 1 mg/l As. Besluit: Voor Arseen wordt een opsplitsing gemaakt tussen organische diervoeders en minerale diervoeders: LOQ (organische diervoeders) = 0,2 mg/kg LOQ (minerale diervoeders) = 1 mg/kg Beide LOQ s zijn voldoende laag om conformiteit te toetsen t.o.v. de vigerende normen voor As in diervoeders. 4. Lineariteit Ruwe data en samenvatting resultaten: zie bijlage. Er is voldaan aan het criterium maximaal 10% afwijking van het vooropgesteld model. Uit de residu analyse volgt dat de methode lineair is in het werkgebied gaande vanaf de LOQ, 0,2 µg/l, tot de hoogste standaard van de ijklijn, 10 µg/l. 5. Selectiviteit en specificiteit Informatie uit selectiviteit en specificiteit wordt bijkomend gehaald uit vergelijkende testen van analyse van 1 ste lijncontrolemonsters en ringtesten met ICP-OES en ICP-MS naast AAS HG. Uit de vergelijking met ICP- OES, kan vooral worden gesteld dat de AAS HG geen As meet indien met ICP-OES geen As wordt gemeten, en dat over het algemeen lagere waarden worden gemeten met AAS HG dan met de screening methode ICP-OES. Voor de oligo-elementen werd daarom een terugvindingsexperiment opgezet, zie 3 Juistheid. Naar verwachting is de AAS HG een meer geschikte meettechniek voor As in diervoeders dan de screening techniek ICP-OES. Uit de vergelijking met ICP-MS wordt gehaald dat AAS HG goeie resultaten geeft voor organische diervoeders vanaf de LOQ 0,2 mg/kg en voor minerale diervoeders vanaf de LOQ 1 mg/kg. Voor stalen van marine oorsprong is de ontsluiting met microgolf met maximum temperatuur lager dan 300 C onvoldoende indien gevolgd door AAS HG bepaling, wat gekend is (zie EN-methode). Voor die matrices blijft ICP-MS de aangewezen meettechniek. Dit dient gespecifieerd te worden in de scope van de FLVVG-methode. Gezien de gunstige resultaten op ringtestmonsters, wordt de methode selectief en specifiek bevonden voor minerale diervoeders en organische diervoeders, met uitzondering van diervoeders die vis bevatten of producten afkomstig van de visserij. 6. Robuustheid Voor de methode wordt gewerkt met stalen die lang stabiel blijven voor wat betreft element concentratie. De methode is robuust, wat indirect wordt nagegaan a.d.h.v. 1 ste lijnscontrolemonsters. LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport Modèle rapport de validation v Valrap_As_di_AAS HG.v01.doc pagina 8/13

9 SECTIE : Anorganische chemie Om na te gaan of het mogelijk is de oplossingen langer dan 1 dag te bewaren, werd een test opgezet waarbij eenzelfde destruaat van 14/1/2015, op drie verschillende dagen werd gemeten in herhaalbaarheid: na 1 dag (15/1/2015), na 2 dagen (16/1/2015) en na 6 dagen (20/1/2015). Voor de premix weergegeven in het overzicht herhaalbaarheid, was het mogelijk het destruaat te bewaren tot 6 dagen om dan de prereductie en de meting uit te voeren. In deze meetreeks werden nog stalen meegenomen en daaruit bleek dat de houdbaarheid afhankelijk is van de matrix, m.a.w. dat het niet sluitend is om de destruaten te bewaren langer dan 1 dag. Besluit: de meting dient aansluitend op de ontsluiting te gebeuren en dit binnen de 24 u. Een tweede test met hetzelfde monster betrof het gebruik van de gas-liquid separator. Initieel werd een plastic separator gebruikt op het toestel, maar het bleek al gauw dat in deze separator een te veel aan schuimvorming een ongunstig effect heeft op de meting. Op advies van de leverancier werd overgegaan op een glazen separator. Gezien het gunstig effect, werden alle volgende validatietesten met de glazen gasliquid separator verder gezet. 7. Trendanalyse Voor een trendanalyse: zie 2 onderdeel Juistheid en precisie: gunstige z-scores, nog geen trend zichtbaar (beperkt aantal ringtestresultaten). Alle ringtestresultaten worden opgenomen in de module PT. LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport Modèle rapport de validation v Valrap_As_di_AAS HG.v01.doc pagina 9/13

10 SECTIE : Anorganische chemie Bijlage: foto s procedure Inweeg monsters en registratie op Analyseformulier voor microgolfontsluiting Pre-reductie op een aliquot van de destruaten (5 ml voor mineraal extract, 1 ml voor organisch extract) met KI en ascorbinezuur : reactie gedurende 60 min waarbij de NUNC buizen horizontaal geschud worden. LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport Modèle rapport de validation v Valrap_As_di_AAS HG.v01.doc pagina 10/13

11 SECTIE : Anorganische chemie Aanlengen tot 50 ml met 3%m/v HCl en 1 uur laten rusten Gereduceerde oplossingen meten met AAS HG; T-cel op 900 C Glazen gas-liquid separator en aanvoer carrier (HCl) en reductans (NaBH 4) LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport Modèle rapport de validation v Valrap_As_di_AAS HG.v01.doc pagina 11/13

12 SECTIE : Anorganische chemie Absorptie grafiek Extract van rapport ruwe data AAS HG LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport Modèle rapport de validation v Valrap_As_di_AAS HG.v01.doc pagina 12/13

13 SECTIE : Anorganische chemie Bijlagen: - ruwe data juistheid & precisie (overzichten herhaalbaarheid en intralabreproduceerbaarheid) - ruwe data lineariteit & LOQ - juistheid uit ringtesten en uit CRM - vergelijking met ICP-OES en ICP-MS LAB 00 P 180 F 003 Template validatierapport Modèle rapport de validation v Valrap_As_di_AAS HG.v01.doc pagina 13/13

14 SECTIE: Anorganische chemie VALIDATIEPLAN Analysemethode Techniek Diervoeders - Kwantitatieve bepaling van arseen met AAS HG (Atomaire Absorptie Spectrometrie met Hydride Generatie) na microgolfontsluiting (FLVVG-I-MET-071) AAS HG (Atomaire Absorptie Spectrometrie met Hydride Generatie) Matrix / matrixgroep Diervoeders Type validatie Totaal Verantwoordelijke (Naam en functie) Opgesteld door ir. Inge Van Hauteghem, sectieverantwoordelijke AC ir. Inge Van Hauteghem Handtekeningen: Functie: sectieverantwoordelijke AC Datum: Get. Goedgekeurd door ir. Inge Van Hauteghem Functie: sectieverantwoordelijke AC Datum: Handtekening: Get. LAB 00 P 180 F 002 Template validatieplan Modèle plan de validation v Valplan_As AAS HG di_v01.doc 1/6

15 SECTIE: Anorganische chemie INHOUDSTABEL STAP 1: BEPALING VAN HET TOEPASSINGSGEBIED... 3 STAP 2: DOEL EN STATUUT VAN DE ANALYSEMETHODE... 3 STAP 3: KEUZE VALIDATIEPARAMETERS... 3 STAP 4: EXTERNE EISEN VOOR VALIDATIEPARAMETERS... 4 STAP 5: KEUZE VAN DE MONSTERS... 4 BIJLAGEN... 4 LAB 00 P 180 F 002 Template validatieplan Modèle plan de validation v Valplan_As AAS HG di_v01.doc 2/6

16 SECTIE: Anorganische chemie Stap 1: Bepaling van het toepassingsgebied Matrixgroep: Diervoeders Parameter: Arseen Werkgebied: ondergrens = bepaalbaarheidsgrens ; bovengrens: nvt Stap 2: Doel en statuut van de analysemethode De methode is de implementatie van de EN methode voor As in diervoeders met AAS HG. Doel van de methode is deze te gebruiken naast de ICP-MS methode voor As in (organische) diervoeders en de ICP-OES methode voor As in minerale diervoeders. Vooral voor minerale diervoeders is er nood aan een meer gevoelige methode. De ICP-OES methode is eerder een screening methode voor As. Binnen CEN wordt gesproken om As uit de scope van de ICP-OES methode EN te schrappen om die reden. Beschikbare EN methoden voor As in diervoeders: EN-methode EN : 2007 : Animal feeding stuffs - Determination of calcium, sodium, phosphorus, magnesium, potassium, iron, zinc, copper, manganese, cobalt, molybdenum, arsenic, lead and cadmium by ICP-AES. In de komende jaren zal deze methode herzien worden in de zin dat arseen uit de scope wordt genomen. = As in minerale diervoeders met klassieke digestie met HNO 3 gevolgd door ICPOES bepaling. EN 16206:2012: Animal feeding stuffs Determination of arsenic by hydrid generation atomic absorption spectrometry (HGAAS) after microwave pressure digestion (digestion with 65% nitric acid and 30% hydrogen peroxide). = As in diervoeders met AAS HG na microgolfontsluiting: Stap 3: Keuze validatieparameters Minstens: - Herhaalbaarheid - Intralaboratoriumreproduceerbaarheid - Aantoonbaarheidsgrens en bepaalbaarheidsgrens - Juistheid Bijkomend: - Lineariteit - Robuustheid (indirect) - Specificiteit Opmerking: - meetonzekerheid: volgens de recentst geldige template - aanvaardingscriteria: zie Stap 4 LAB 00 P 180 F 002 Template validatieplan Modèle plan de validation v Valplan_As AAS HG di_v01.doc 3/6

17 SECTIE: Anorganische chemie Stap 4: Externe eisen voor validatieparameters - Voor de validatie van de AAS HG methode van FLVVG, wordt een vergelijking gemaakt met de prestatiekenmerken van de EN methode voor r en R w. - Voor herhaalbaarheid en reproduceerbaarheid kan de Horrat geëvalueerd worden: algemeen wordt een Horrat waarde van maximaal 2 als gunstig beschouwd. - Aantoonbaarheidsgrens en bepaalbaarheidsgrens: de bepaalbaarheidsgrens moet voldoende laag zijn om de conformiteit van diervoeders te toetsen t.o.v. de geldende normen voor As vermeld in Verordening (EU) Nr. 574/2011 (wijziging van Richtlijn 2002/32/EG). - Juistheid: aanvaardbare bias (70 120%), eisen ringtest, z-score. - Lineariteit: afwijking voor concentraties verschillend van blanco maximaal 10% t.o.v. nominale waarde. - Robuustheid: indirect uit intralaboratoriumreproduceerbaarheid, geen criterium. - Specificiteit: vergelijking met andere technieken Stap 5: Keuze van de monsters - Juistheid (en meetonzekerheid) en specificiteit : referentiemateriaal bv. bekomen via Bipea. - Intralaboratoriumreproduceerbaarheid (en robuustheid), herhaalbaarheid: referentiemateriaal bv. bekomen via Bipea, aangevuld met praktijkmonsters. - Aantoonbaarheidsgrens en bepaalbaarheidsgrens: praktijkmonsters met laag gehalte, aangevuld met schatting uit standaardoplossingen. - Lineariteit: standaardoplossingen. Bijlagen - Normen voor As uit Verordening (EU) Nr. 574/2011 van de Commissie van 16 juni 2011 tot wijziging van bijlage I bij Richtlijn 2002/32/EG van het Europees Parlement en de Raad van 7 mei 2002 inzake ongewenste stoffen in diervoeding. - Prestatiekenmerken EN 16206: precision data. LAB 00 P 180 F 002 Template validatieplan Modèle plan de validation v Valplan_As AAS HG di_v01.doc 4/6

18 SECTIE: Anorganische chemie LAB 00 P 180 F 002 Template validatieplan Modèle plan de validation v Valplan_As AAS HG di_v01.doc 5/6

19 SECTIE: Anorganische chemie LAB 00 P 180 F 002 Template validatieplan Modèle plan de validation v Valplan_As AAS HG di_v01.doc 6/6

20 Parameter: Herhaalbaarheid Proef: Diervoeders: Kwantitatieve bepaling van Arseen met AAS HG na microgolfontsluiting I-MET: FLVVG-071 Staalnr. Matrix Prémix minéral Bipea42-nov ,93 ± 0,272 mg/kg Prémix minéral Bipea42-nov ,93 ± 0,272 mg/kg (robuustheid test) (glazen g/l separator) Prémix Bipea 32-jun ,074 ± 0,005 mg/kg Prémix Bipea 32-jun ,074 ± 0,005 mg/kg Tourteau de colza Bipea32-feb ,35 ± 0,026 mg/kg Gehalte As (mg/kg) 6,46 (plastic g/l separator) 5,29 5,02 5,24 0,047 < LOQ 0,056 < LOQ n RSD r (%) RSD r, max (%) Horrat r Bron RSD r, EN 10 2,4 8,0 0,3 < 2 : OK ,5 2,0 1,7 8,2 8,3 8,2 0,2 < 2 : OK 0,2 < 2 : OK 0,2 < 2 : OK 10 14,9 16,7 0,3 < 2 : OK 10 6,4 16,3 0,2 < 2 : OK 0, ,0 12,4 0,6 < 2 : OK EN 16206: Mineral piglet feed: 2,01 mg/kg EN 16206: Mineral piglet feed: 2,01 mg/kg Geen vergelijking mogelijk (gehalte) Geen vergelijking mogelijk (gehalte) EN 16206: Hay: 0,22 mg/kg RSD r,en (%) Vergelijking met EN 4,1 RSD r < RSD r,en 4,1 RSD r < RSD r,en RSD r < RSD r,en RSD r < RSD r,en Datum (destructie 14/1); 15/1/2015 (Destructie 14/1) Meting 15/1/2014 Meting 16/1/2015 Meting 20/1/2015 / / 15/1/2015 / / 23/1/2015 8,6 RSD r < RSD r,en 9/2/2015 NaCl gespiked met 1 mg/l As 0,92 4 1,6 10,7 0,1 < 2 : OK Geen vergelijking mogelijk (matrix) / / 9/2/2015 As_AAS HG_dv_herh _overzicht.doc

21 Parameter: Proef: MET nr: Inralabreproduceerbaarheid Element As Diervoeders: Kwantitatieve bepaling van arseen met AAS HG na microgolfontsluiting LAB I-MET-FLVVG-071 Staalnr. Matrix Gehalte As (mg/kg) n RSD Rw (%) RSD R, max (%) Horrat Rw Bron RSD R, EN RSD R,EN (%) Evaluatie RSD Rw Datum Prémix organique Bip42-jun ,358 ± 0,264 mg/kg 2,51 12* 8,7 13,9 0,6 < 2 : OK EN 16206: Mineral piglet feed: 2,01 mg/kg 11,3 RSD Rw < RSD R,EN 3/3/2015 (*) Tourteau de colza Bipea32-feb ,351 ± 0, 026 mg/kg 0,299 3* 9,9 19,2 0,5 < 2 : OK EN 16206: Hay: 0,22 mg/kg 15,7 RSD Rw < RSD R,EN 2/3/2015 (*) (*) kaart wordt nog vervolledigd T: Thompson: < 120 ppb wordt de RSD-maximaal constant en gelijk aan 22%. As_di_Reproduc AAS HG_overzicht.doc

22 As 20/01/2015 Rik Baes AAS HG A AAS 2, glazen g/l Signaal ijklijn herh 1 herh 2 herh 3 herh 4 herh 5 Blank 0 0,0047-0,0025-0,0023-0,0026-0,003-0, ppb 1 0,0398 0,0409 0,0403 0,0402 0,0403 0, ppb 2 0,082 0,0839 0,0852 0,0862 0,0839 0, ppb 5 0,2141 0,2212 0,2235 0,2219 0,2266 0, ppb 10 0,4211 0,4361 0,4325 0,4354 0,433 0,4363 Signaal (Abs) Lineariteit As met AAS HG 0,5 0,45 0,4 0,35 0,3 0,25 0,2 0,15 0,1 0,05 0-0, Concentratie (µg/l) gemiddelde herhalingen bias tov ijklijn evaluatie Abs Abs % bias Blank -0,0027-0, ,6 NOK 1 ppb 0,0405 0,0007 1,8 OK 2 ppb 0,0849 0,0029 3,5 OK 5 ppb 0,2245 0,0104 4,8 OK 10 ppb 0,4347 0,0136 3,2 OK Conclusie: Minder dan 10% afwijking van de gemeten concentraties t.o.v. de ijklijn: gunstig! Besluit: De methode is lineair van de LOQ tot 10 µg/l. As AAS HG.xls A AAS 2 HG As

23 File: rbs_16_01_15-as-loq Datum: 16/01/2015 A AAS 2, glazen g/l pre-reductie met: reductans NaBH4: 10% KI en 10% ascorbinezuur 0,2% NaBH4 in 0,05% NaOH IJKLIJN Blanco Std 1 Std 2 Std 3 Std 4 (0 µg/l) (1 µg/l) (2 µg/l) (6 µg/l) (10 µg/l) As ,0013 0,0481 0,0976 0,2924 0,4878 0,75 µg/l verdunning 1 0,75 µg/l abs abs abs abs abs µg/l µg/l µg/l µg/l µg/l 5% 0, % 0,075 As ,0367 0,0367 0,0396 0,0383 0,0378 0,750 0,750 0,800 0,782 0,773 0,7125 0,68 0,7875 0,83 0,5 µg/l verdunning 2 0,5 µg/l abs abs abs abs abs µg/l µg/l µg/l µg/l µg/l 5% 0,025 10% 0,1 As ,0255 0,0250 0,0248 0,0256 0,0247 0,5190 0,5110 0,5060 0,5220 0,5040 0,475 0,45 0,525 0,55 0,4 µg/l verdunning 3 0,4 µg/l abs abs abs abs abs µg/l µg/l µg/l µg/l µg/l 5% 0,02 10% 0,0 As ,0190 0,0210 0,0196 0,0199 0,0195 0,387 0,428 0,398 0,405 0,398 0,38 0,36 0,42 0,44 0,3 µg/l verdunning 3 0,3 µg/l abs abs abs abs abs µg/l µg/l µg/l µg/l µg/l 5% 0,015 10% 0,0 As ,0144 0,0147 0,0146 0,0145 0,0145 0,294 0,287 0,297 0,295 0,295 0,285 0,27 0,315 0,33 0,2 µg/l verdunning 3 0,2 µg/l abs abs abs abs abs µg/l µg/l µg/l µg/l µg/l 5% 0,01 10% 0,0 As ,0100 0,1050 0,0104 0,0104 0,0992 0,202 0,212 0,196 0,210 0,211 0,19 0,18 0,21 0,22 0,1 µg/l verdunning 3 0,1 µg/l abs abs abs abs abs µg/l µg/l µg/l µg/l µg/l 5% 0,005 10% 0,0 As ,0043 0,0059 0,0048 0,0054 0,0048 0,086 0,119 0,096 0,011 0,096 0,095 0,09 0,105 0,11 Besluit: LOQ in de meetoplossing = 0,2 µg/l => bij het inwegen van 0,5 g staal en het reduceren van 5 ml destruaat tot een volume van 50 ml, is de bepaalbaarheidsgrens 0,2 mg/kg (organische diervoeders) => bij het inwegen van 0,5 g staal en het reduceren van 1 ml destruaat tot een volume van 50 ml, is de bepaalbaarheidsgrens 1 mg/kg (minerale diervoeders) LOQ voeders As HG_PE_ xls I-MET-071

24 Juistheid uit CRM (uitgedrukt als bias) Proef I-MET Apparatuur/detectie Diervoeders - Kwantitatieve bepaling van arseen met AAS HG na microgolfontsluiting FLVVG-MET-071 AAS HG (A AAS 2) Matrix Diervoeders Datum uitvoering Medewerkers Bevoegde medewerkers Element: As Diervoeders Datum uitvoering CRM - matrix C referentie gemiddelde eenheid bias (procentueel) b c = (x-c ref )/C ref.100% Juistheid = bias 15/1/2015 (herh.) Bipea42-nov2012-Prémix minéral 4,93 5,29 mg/kg 7% 107% 23/1/2015 (herh.) Bipea32-jun2014-Prémix 0,074 0,056 mg/kg -24% 76% < LOQ 9/2/2015 (herh.) Bipea32-feb2014-Tourteau de colza 0,35 0,34 mg/kg -3% 97% 9/2/2010 (herh.) NaCl spike 1 ppm (**) 1,000 0,920 mg/kg -8% 92% Contr.krt 6/2/2015 (n=8) Bipea42-jun2011-Prémix organique 2,36 2,45 mg/kg 4% 104% gemiddelde 1,8 0% 100% stdev 2,2 0,1 0,1 (**) geen CRM maar wel relevante info naar terugvinding tgv norm voor NaCl voor As is 2 mg/kg Juistheid uit CRM_As_di_AAS HG.xls

25 Juistheid uit ringtesten Proef Kwantitatieve bepaling van arseen in diervoeders met AAS-Hydride na microgolfontsluiting Apparatuur/detectie AAS HG (A AAS 2) Matrix Diervoeders I-MET LAB I-MET-FLVVG-071 Datum uitvoering Medewerkers bevoegde medewerkers Element: As Ringtest Matrix Resultaat Resultaat Std ringtest ringtest FLVVG (mg/kg) (mg/kg) (mg/kg) z-score Bias absoluut (mg/kg) Bias (%) Juistheid = bias (%) Bipea42-dec2014 Dicalciumfosfaat 3,443 0,628 3,988 0, ,8 116 Bipea42-dec2014 Prémix organique 2,91 0,54 3,00 0,17 0 3,2 103 z-score bias (%) juistheid (%) Gemiddelde 0,5 9,5 109,5 Stdv 0,5 9,0 9,0 Juistheid uit ringtesten diervoeders_as met AAS-Hydride.xls

26 Juistheid uit ringtesten Proef Kwantitatieve bepaling van arseen in diervoeders met AAS-Hydride na microgolfontsluiting Apparatuur/detectie AAS HG (A AAS 2) Matrix Diervoeders I-MET LAB I-MET-FLVVG-071 Datum uitvoering Medewerkers bevoegde medewerkers Element: As Ringtest Matrix Resultaat Resultaat Std ringtest ringtest FLVVG (mg/kg) (mg/kg) (mg/kg) z-score Bias absoluut (mg/kg) Bias (%) Juistheid = bias (%) Bipea42-dec2014 Dicalciumfosfaat 3,443 0,628 3,988 0, ,8 116 Bipea42-dec2014 Prémix organique 2,907 0,541 2,999 0,17 0 3,2 103 Bipea42-jan2015 Prémix minéral 3,335 0,461 3,333 0,00 0-0,1 100 z-score bias (%) juistheid (%) Gemiddelde 0,3 6,3 106,3 Stdv 0,5 8,4 8,4 Juistheid uit ringtesten diervoeders_as met AAS-Hydride.xls

27 meting door: Rik Baes datum: 10/02/2015 methode: I-MET-071 Terugvindingsexperimenten voor As op matrix Oligo-elementen Toevoegen van 1 ml 100 ppb As standaard tijdens de pre-reductiestap (=100 ppb 50x verdunnen : 2 µg/l in de meetoplossing) Gehalte Meting zonder additie Meting na additie 2 ppb Terugvinding Lims ID Matrix (mg/kg) (µg/l in de meetoplossing) (µg/l in de meetoplossing) (%) Cobaltcarbonaat -0,168-0,014 1,959 98, Cobaltcarbonaat -0,331-0,029 1,944 98, Zinksulfaat -0,299-0,032 1,97 100, Zinksulfaat -0,223-0,023 2, , Oligo-elementen 0,074 0,02 2, , Oligo-elementen -0,06-0,014 2,09 105, Zinksulfaat -0,173-0,03 2, , Zinksulfaat -0,292-0,051 2, , Mangaanoxide 31,16 5,519 7,16 82, Mangaanoxide 30,6 6,436 8,341 95,3 gemiddelde terugvinding (%) 100,5 2015_oligo elemeten met spike.xlsx

28 Vergelijking AAS HG en ICPOES uitvoerder: Rik ICP-OES AAS HG meting 1 meting 2 meting 1 meting 2 referentiew datum limsnr. matrix ref/routine ID (mg/kg) (mg/kg) opmerking (mg/kg) (mg/kg) aarde u besluit ICPOES te hoog, 21/01/ premix ref bipea 42 jun 2011 prémix 4,163 4,222 >> referentie 2,158 2,168 OK 5 ml 2,358 0,264 AAS HG OK 21/01/ oligo routine MnO 42,25 42,82 25,79 25,38 1 ml ICPOES > AAS HG 21/01/ oligo routine oligo 3,043 3,583 interferentie ~= LOQ 0,116 0,04 < LOQ 2 ml < LOQ 21/01/ oligo routine oligo 0,01 0,124 < LOQ 0,002-0,046 < LOQ 2 ml < LOQ 21/01/ oligo routine oligo 0 0 < LOQ -0,022-0,045 < LOQ 2 ml < LOQ 21/01/ oligo routine oligo 2,106 2,084 < LOQ 1,104 1,035 2 ml AAS HG meetbaar 26/01/ voormengsel ref bipea 42 januari 2015 prémix 3,7 3,8 3,561 3,734 1 ml ICPOES ~= AAS HG 26/01/ oligo routine oligo ,6 23,76 1 ml ICPOES ~= AAS HG 26/01/ oligo routine MnO 59,19 58,63 44,89 45,2 1 ml ICPOES > AAS HG 26/01/ oligo routine oligo 0,280 0,256 < LOQ 0,168 0,087 < LOQ 1 ml < LOQ 29/01/ oligo routine oligo 77, ,5 53,54 1 ml ICPOES > AAS HG 29/01/ oligo routine oligo 5,826 5,859 < LOQ < LOQ < LOQ 1 ml > 3 versus < LOQ 29/01/ oligo routine oligo 3,511 3,633 < LOQ < LOQ < LOQ 1 ml > 3 versus < LOQ 4/02/ oligo routine oligo niet gemeten 0,279 0,168 < LOQ 1 ml < LOQ 4/02/ oligo routine oligo niet gemeten < LOQ < LOQ < LOQ 1 ml < LOQ Algemeen besluit: ICPOES is een screening methode voor de bepaling van As in minerale stalen, met een LOQ van 3 mg/kg. Daar waar ICPOES duidelijk meetbare gehalten aangeeft, wordt bij AAS HG een lager gehalte gemeten of een vergelijkbaar gehalte. Voor de ene gekende ringtest, is het resultaat van AAS HG correct, dit van ICPOES overschat (nabij de LOQ voor ICPOES). Vervolg: Spike testen uitvoeren op oligo-elementen om juistheid via terugvinding te meten. 2015_AAS hydride juistheid AAS PinAAcle.xlsx vlg met ICP-OES

29 ICP-MS AAS HG matrix ref/routine ID ref waarde (mg/kg) meting 1 (mg/kg) meting 2 (mg/kg) opmerking meting 1 (mg/kg) meting 2 (mg/kg) opmerking besluit min bipea bipea 32 premix juni ,074 0,108 0,108 < LOQ 0,056 0,057 < LOQ nabij LOQ min bipea bipea 42 premix juni ,36 3,169 3,075 2,8 2,795 AAS HG beter VD bipea bipea 32 aliment pondeuse okt ,417 0,462 0,451 0,381 0,371 AAS HG ~= ICP-MS VD bipea bipea 32 Cat Food december ,277 0,333 0,327 0,039 0,042 marine As? AAS HG niet geschikt oligo bipea bipea 42 zinksulfaat okt ,16 0,136 0,141 0,146 0,055 < LOQ min VD IMEP IMEP volledig diervoeder 1,183 2,543 2,569 1,98 2,137 AAS HG ~= ICP-MS min bipea bipea 42 premix dec ,451 1,923 1,761 1,247 1,219 AAS HG ~= ICP-MS VD bipea vismeel 2,343 0,073 0,059 marine As? AAS HG niet geschikt VD bipea bipea 32 Cat Food december ,277 0,034 0,071 marine As? AAS HG niet geschikt voeding bipea bipea 32 patée pour chat jan ,254 0,262 voormengsel bipea bipea 42 voormengsel jan ,797 3,982 3,155 3,511 bipea bipea 32 blé tendre sep ,168 0,153 0,151 0,11 0,112 0,13 < LOQ nabij LOQ bipea bipea 32 rapeseed feb ,369 0,313 0,311 0,231 0,207 0,25 nabij LOQ Algemeen besluit: AAS HG geeft goeie resultaten voor organische diervoeders vanaf de LOQ 0,2 mg/kg en voor minerale diervoeders vanaf de LOQ 1 mg/kg. Voor stalen van marine oorsprong, is de ontsluiting met microgolf met max temperatuur lager dan 300 C onvoldoende indien gevolgd door AAS HG bepaling, wat gekend is (zie EN-methode). Voor die matrices blijft ICP-MS de aangewezen meettechniek.

30 18/02/2015 I-MET071 - Kwantitatieve bepaling van As in diervoeders met AAS HG na microgolfontsluiting - Decision Tree for calculation of measurement uncertainty MU.cal.v04 1. Is sample heterogeneity, if relevant, completely removed at the sample homogenisation / preparation stage? YES sample heterogeneity is not an issue. Go to the next step. 2. Are PT samples representative for samples analysed routinely? YES Go to step Are Reference materials representative for samples analysed routinely? YES Go to step Are control samples, or samples, other than PT and RM, analysed during validation representative for samples analysed routinely? YES Go to step Measurement uncertainty is 26,6% M:\AC\data_IVH\Accreditatie_orig\ValidatieDiervoeders\di_meetonzekerheid\71_As_AAS HG\MO_As_di_AAS HG_MU_cal_v04.xlsm 1/1