AGENDA Algemeen Bestuur GGD Noord- en Oost- Gelderland

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "AGENDA Algemeen Bestuur GGD Noord- en Oost- Gelderland"

Transcriptie

1 AGENDA Algemeen Bestuur GGD Noord- en Oost- Gelderland Datum: 23 april 2015 Tijd: uur NB gewijzigd tijdstip Plaats: Congrescentrum Fort Bronsbergen, Bronsbergen 25, 7207 AD Zutphen FORMEEL DEEL 1. Opening en verslag vergadering d.d. 12 maart concept-verslag (eerder toegezonden bij d.d. 25 maart 2015, met samenvatting) 2. Ingekomen stukken en mededelingen - lijst - bijlagen: verslag bac PG / informatie start stimuleringsprogramma betrouwbare publieke gezondheid 3. Voorlopig resultaat Jaarrekening bestuursvoorstel - bijlagen: toelichting programma s 4. Concept-Programmabegroting bestuursvoorstel - bijlagen: programmabegroting 2016 / overzicht reacties / reacties 5. Rondvraag en sluiting Tijdens de vergadering wordt een eenvoudige lunch geserveerd. Op 23 april 2015 is er de dag van de dialoog over jeugdgezondheidszorg voor de gemeenten in Noord- en Oost-Gelderland. Om uur begint de bijeenkomst voor wethouders jeugd en volksgezondheid. Deze duurt tot uur. Hiervoor ontvangt u een aparte uitnodiging. s Ochtends bereiden de ambtenaren jeugd en volksgezondheid de bijeenkomst van de wethouders voor. Het portefeuillehoudersoverleg volksgezondheid NOG vervalt deze keer. 1

2 2

3 Samenvatting (concept)verslag vergadering Algemeen Bestuur Datum: 12 maart 2015 om uur, Locatie: Congrescentrum Fort Bronsbergen, Zutphen Volgende vergadering: 23 april Opening en verslag vergadering d.d. 20 november 2014 Het verslag is ongewijzigd vastgesteld. 2. Ingekomen stukken en mededelingen De minister van BZK heeft de gemeenten geïnformeerd over de wijziging van de Wet gemeenschappelijke regelingen per 1 januari Het Dagelijks Bestuur start in 2015 de voorbereiding van de aanpassing van de gemeenschappelijke regeling GGD. GGD NOG gaat de indicatiestelling voor beschermd wonen uitvoeren in de regio Noord-Veluwe. Dit gebeurt op verzoek van de gemeente Zwolle, Wmocentrum-gemeente voor beschermd wonen, en de Noord-Veluwse gemeenten. Gedeputeerde Staten van Gelderland hebben besloten dat GGD NOG voor het jaar 2015 valt onder repressief financieel toezicht (minst belastende vorm). 3. Aanwijzing AB-vertegenwoordiging bij bespreking accountantsverslag 2014 Het AB heeft zijn vertegenwoordigers aangewezen voor de bespreking van het accountantsverslag Dit zijn D. van Norel (wethouder Epe en DB-portefeuillehouder financiën), H. Rijks (wethouder Aalten) en W. Krooneman (wethouder Elburg). 4. Normenkader accountantscontrole 2015 Vastgesteld. 5. Verlenging benoeming accountant Het AB heeft de benoeming van accountant EY verlengd met twee jaar (controle op jaarrekening 2015 en 2016). Daarna komt er weer een aanbesteding. 1 3

4 6. Bestuursagenda Na de gemeenteraadsverkiezingen in 2014 heeft het Dagelijks Bestuur een Bestuursagenda opgesteld. Hierin staan de bestuurlijke visie op GGD NOG en de ambities voor deze bestuursperiode. Het AB heeft de Bestuursagenda vastgesteld. Daarbij heeft het DB toegezegd dat het DB een werkagenda met tijdsplanning maakt. Ook heeft het DB een nota toegezegd over basis- en aanvullende taken van de GGD. Die nota komt in de ABvergadering van 9 juli 2015 aan de orde. Een belangrijk onderdeel van de Bestuursagenda is jeugdgezondheidszorg. Het DB wil de dialoog tussen de gemeenten over de positionering de jeugdgezondheidszorg actief bevorderen. Het DB heeft aangekondigd op korte termijn een bijeenkomst te organiseren met de 22 gemeenten. 7. Uitgangspuntennota 2016 Het AB heeft de Uitgangspuntennota 2016 besproken, de voorloper van de begroting De gemeenteraden konden tot 16 maart 2015 reageren. 8. Indexering Het AB heeft de indexeringsmethodiek voor de GGD begroting besproken. Het DB gaat een voorstel uitwerken. Daarbij bekijkt het DB de mogelijkheid van afstemming met de Veiligheidsregio NOG. Ook wordt het Achterhoekse voorstel bekeken om rekening te houden met de ontwikkeling van de inkomsten van gemeenten uit het Gemeentefonds. 9. Rondvraag en sluiting - U kunt de agenda en stukken voor de vergaderingen van het Algemeen Bestuur van GGD Noord- en Oost-Gelderland vinden op de website van de GGD: bij Extra informatie onder de knop gemeenten / bestuur. thn/

5 Verslag vergadering Algemeen Bestuur Datum: 12 maart 2015 om uur, Locatie: Congrescentrum Fort Bronsbergen, Zutphen Volgende vergadering: 23 april 2015 om uur Aanwezig: leden: P. Blokhuis (Apeldoorn), L.J.H. Scharenborg (Berkelland), P. Seesing (Bronckhorst), J.B. Paauw (Brummen), C.J. Telder (Doetinchem vanaf agendapunt 6), S. W. Krooneman (Elburg, tot agendapunt 8), D. van Norel (Epe), A.L. Klappe (Ermelo), G.J. van Noort (Harderwijk), M. Hospers (Hattem), mw. J. Pierik-van der Snel (Heerde), mw. T. van der Linden, (Lochem), mw. I.T.J.M. Wolsing (Montferland), G. van den Berg (Nunspeet), J. Hoenderboom (Oost Gelre), L.G. Kuster (Oude IJsselstreek), A. Kleijer, Putten, voorzitter), mw. I.G. Saris (Winterswijk), mw. P.C.M. Withagen (Zutphen); N. Joosten (Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland / Doetinchem, vanaf agendapunt 3) namens GGD Noord- en Oost-Gelderland: D.W. ten Brinke (directeur publieke gezondheid / algemeen directeur), A. Schoenmaker (directeur publieke gezondheid / directeur GHOR Veiligheidsregio NOG), A.B. Verweij (controller), T. Nijland (directiesecretaris) publieke tribune: R. Iedema (gemeente Apeldoorn), mw. S. Schepers (OR GGD NOG) Afwezig: H.J. Rijks (Aalten), mw. E.G. Vos-van de Weg (Oldebroek), W. Vrijhoef (Voorst) Verzendlijst: leden AB, gemeenteraden (via colleges B&W), ambtenaren volksgezondheid, management / beleidsadviseurs GGD 1. Opening en verslag vergadering d.d. De heer Kleijer opent de vergadering. De actiepuntenlijst in het verslag wordt geactualiseerd. Het AB stelt het verslag ongewijzigd vast. 2. Ingekomen stukken en mededelingen a. De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) heeft in 2013 de kwaliteit van de jeugdgezondheidszorg (JGZ) in Nederland onderzocht, ook van GGD NOG. De bevindingen staan in het rapport 'De jeugdgezondheidszorg beter in positie'. 1 5

6 Op verzoek van de heer Seesing zegt de heer Kleijer toe dat de specifieke rapportage voor GGD NOG aan de AB-leden wordt toegezonden. b. De minister van BZK informeert in zijn brief van 5 december 2014 de gemeenten over de wijziging van de Wet gemeenschappelijke regelingen per 1 januari Het Dagelijks Bestuur start in 2015 de voorbereiding van de aanpassing van de gemeenschappelijke regeling GGD. Wordt voor kennisgeving aangenomen. c. De gemeente Zwolle heeft, als Wmo-centrum-gemeente voor beschermd wonen, GGD NOG verzocht de indicatiestelling voor beschermd wonen uit te voeren in de regio Noord-Veluwe. Het Dagelijks Bestuur heeft ingestemd met de door de Noord- Veluwse gemeenten verleende mandaten aan de GGD. Wordt voor kennisgeving aangenomen. d. Gedeputeerde Staten van Gelderland melden in hun brief van 11 februari 2015 over interbestuurlijk toezicht het volgende: GS hebben besloten dat GGD Noord- en Oost-Gelderland voor het jaar 2015 onder repressief toezicht (minst belastende vorm) valt GS vragen aandacht voor een aantal belangrijke aspecten van het financieel toezicht bij het opstellen van de begroting 2016 GS geven informatie over het archieftoezicht op gemeenschappelijke regelingen en verzoeken een formulier vóór 1 mei 2015 ingevuld terug te sturen. Het AB besluit de brief in handen te stellen van DB voor uitvoering. Als er bijzonderheden zijn, dan meldt het DB dat. e. Als uitwerking van de Bestuursagenda wil het Dagelijks Bestuur de discussie over de positionering van de jeugdgezondheidszorg bevorderen en faciliteren, ook naar aanleiding van initiatieven van gemeenten. De DB-portefeuillehouder jeugdgezondheidszorg, G. van den Berg, zal de aanpak toelichten. Wordt besproken bij agendapunt 6. f. De gemeente Apeldoorn heeft het eindverslag van de pilot integrale Jeugdgezondheidszorg Apeldoorn/Epe/Heerde/Hattem en de duiding ervan toegezonden, mede namens Heerde en Hattem. De gemeente Epe heeft een memo toegezonden. Wordt voor kennisgeving aangenomen. 3. Aanwijzing AB-vertegenwoordiging bij bespreking accountantsverslag 2014 De heer Kleijer licht toe dat vier AB-leden vooraf zijn verzocht of zij bereid zijn als vertegenwoordiger van het Algemeen Bestuur GGD het accountantsverslag met de accountant van de GGD te bespreken. Het AB besluit uit zijn midden aan te wijzen voor de bespreking van het accountantsverslag 2014: de heer Van Norel als de DB-portefeuillehouder financiën de heren Rijks en Krooneman, als AB-vertegenwoordigers. De heren Scharenborg en Klappe zijn bereid als reserve te fungeren. 2 6

7 4. Normenkader accountantscontrole 2015 De heer Van Norel zegt in een korte toelichting dat het normenkader is geactualiseerd. Het AB besluit: het Normenkader rechtmatigheidscontrole 2015 vast te stellen het Toetsingskader 2015 voor kennisgeving aan te nemen. 5. Verlenging benoeming accountant De heer Kleijer zegt in een korte toelichting dat de accountant zich het afgelopen jaar voldoende kritisch heeft getoond. Het AB besluit: het contract met EY te verlengen met twee jaar (jaarrekening 2015 en 2016) en voor de periode daarna accountantsdiensten aan te besteden de algemeen directeur GGD te mandateren de contractverlenging met EY te effectueren. 6. Bestuursagenda De heer Kleijer wijst erop dat het AB de vorige keer de Bestuursagenda uitgebreid heeft besproken. Daarna heeft het DB de Bestuursagenda aangepast. De gemeente Heerde heeft hierbij een kanttekening geplaatst. Mevrouw Pierik vindt de nota nog weinig concreet en wil graag een discussie over kern- en plustaken. De heer Ten Brinke geeft aan dat de vraag over basis- en plustaken al langer leeft. Het DB komt met een voorstel en wil daarin een helder beeld van de GGD-taken geven. De heer Kleijer zegt toe dat het AB een nota hierover kan bespreken in de vergadering van 9 juli Mevrouw Pierik noemt als voorbeeld de verbinding van jeugdgezondheidszorg met het sociale domein. Moet dat een kerntaak of een plustaak zijn? De heer Kleijer zegt dat de Kamerbrief over de publieke gezondheid de aansluiting op het sociale domein een belangrijk thema is. De heer Krooneman begrijpt de kanttekening van Heerde zo dat er eerst een takendiscussie moet komen en dan de bestuursagenda aan de orde kan komen. Mevrouw Withagen heeft niet gehoord dat Heerde uitstel bepleit. De heer Kleijer ziet de Bestuursagenda als een soort coalitieakkoord dat je samen inkleurt. De heer Scharenborg zegt dat coalitieakkoorden vaak een jaarprogramma kennen. Daarmee kan de Bestuursagenda ook scherper worden. Jeugdgezondheidszorg is hierbij een cruciaal en urgent punt. De heer Van Norel merkt op dat dit de vorige keer ook is besproken. Dit wordt opgepakt. Mevrouw Saris stelt een werkagenda te maken met de relevante onderwerpen uit de Bestuursagenda. De heer Kleijer geeft aan dat de heer Van den Berg als verantwoordelijk DB-portefeuillehouder zal toelichten hoe hij de discussie over jeugdgezondheidszorg wil aanpakken. De heer Van den Berg beschouwt de jeugdgezondheidszorg een belangrijk onderdeel van de Bestuursagenda. Hij wil een nieuwe start maken met de discussie. Daarbij gaat 3 7

8 hij uit van de visie van gemeenten op jeugdgezondheidszorg en de ontwikkelingen in het sociale domein. Hij wil de logische stappen zetten om in de discussie verder te komen. In april 2015 komt er dag met de ochtend voor ambtenaren en de middag voor bestuurders. De GGD-organisatie faciliteert de voorbereiding, maar neemt niet deel: de gemeenten voeren discussie. Met de heer Blokhuis is hij in gesprek over de afstemming met initiatieven van Apeldoorn. Naast het model dat Apeldoorn kiest zijn er andere modellen denkbaar. De heer Blokhuis zegt dat het DB van de GGD komende maandag spreekt over de voorstellen van de heer Van den Berg. De informatiebijeenkomst over JGZ die Apeldoorn op 31 maart 2015 organiseert, is een ambtelijk initiatief. De gemeente kreeg veel vragen van andere gemeenten. Het doel is niet de discussie tussen de gemeenten te dwarsbomen. Hij verzoekt wel de informatie uit eerdere discussies mee te nemen. Verder meldt de heer Blokhuis dat Apeldoorn inmiddels een formeel verzoek aan het DB van de GGD heeft gedaan om de gemeenschappelijke regeling aan te passen. Apeldoorn wil jeugdgezondheidszorg omzetten in een plusproduct van de GGD. De heer Van den Berg zet in de discussie eerst de inhoud centraal en daarna de vorm. Mevrouw Withagen wil graag een beeld van het totale proces, zodat je kunt zien of het een logisch geheel is. Zij verzoekt Apeldoorn om te kijken hoe dit verzoek zich verhoudt tot de discussie tussen de gemeenten. De heer Van den Berg zegt dat het DB dit nog bespreekt. Mevrouw Pierik verzoekt een uitvoeringsagenda op te stellen. Mevrouw Withagen vindt het een goed idee een korte agenda op te stellen waarin de onderwerpen in de tijd worden gezet. De heer Scharenborg onderschrijft dit en wijst op de doelen in de Bestuursagenda. Het AB besluit de Bestuursagenda vast te stellen, met inachtneming van de toezegging dat het DB een werkagenda opstelt als uitwerking van de Bestuursagenda. Dit kan in een afzonderlijk document of als onderdeel van bijvoorbeeld de Programmabegroting. Daarnaast zegt het DB toe een nota over basis- en aanvullende taken voor te leggen aan het AB in de vergadering van 9 juli Uitgangspuntennota 2016 De heer Van Norel licht toe dat de Uitgangspuntennota de voorloper van de begroting is. De gemeenten die al hebben gereageerd zijn overwegend positief. Enkele gemeenten zijn voorstander van verdere bezuinigingen. Over de indexering volgt nog een discussie. Inmiddels zijn er nieuwe cijfers en komt de indexering voor 2016 uit op 0,45% in plaats van 1%. Hiermee is de raming van de inwonerbijdrage 2016 even hoog als over Het AB besluit kennis te nemen van de Uitgangspuntennota 2016 en de mogelijkheid voor gemeenteraden om tot 16 maart 2015 te reageren. 8. Indexering De heer Verweij licht toe dat de toegezonden notitie de mogelijkheden schetst en de processtappen aangeeft. Een voor de hand liggende optie is dat GGD NOG samen met de Veiligheidsregio NOG optrekt bij de indexering. De heer Scharenborg bepleit om de indexering ook te koppelen aan de inkomsten van de gemeenten uit het Gemeentefonds, zoals de Achterhoekse gemeenten hebben voorgesteld. 4 8

9 De heer Van Norel deelt mee dat de voorlopige jaarrekening 2014 van de GGD sluit met een positief saldo van ruim Daarmee is de indexering over 2014 terugverdiend. Het AB besluit in te stemmen met 1. de uitwerking van een voorstel voor de indexeringsmethodiek voor de ABvergadering op 9 juli daarbij als afwegingskader te hanteren: de systematiek moet een stabiel en rustig beeld geven voor de komende jaren de indexeringssystematiek is geen bezuinigingsmethodiek de indexeringssystematiek moet passen bij de totale financiële positie van de GGD. 3. daarbij te onderzoeken: de mogelijkheid om de systematiek van indexeren bij de Veiligheidsregio NOG en GGD NOG af te stemmen de mogelijke toepassing van een variant op het Achterhoekse indexeringsvoorstel, die past binnen het afwegingskader. 9. Rondvraag en sluiting De heer Kleijer sluit de vergadering. 5 9

10 Actiepuntenlijst Nr. Onderwerp Wie Gereed /05 onderwerpen aangeven voor het portefeuillehoudersoverleg in 2015 gepland: Veiligheidshuis NOG /03 besluitvorming over bekostiging jeugdgezondheidszorg /01 rapportage Inspectie Gezondheidszorg 2013 over jeugdgezondheidszorg GGD NOG toezenden aan AB-leden /02 start voorbereiding aanpassing gemeenschappelijke regeling GGD /03 eventuele bijzonderheden melden bij afhandeling brief GS Gelderland over interbestuurlijk toezicht /04 accountantsverslag 2014 deelnemen aan bespreking met accountant in mei 2015 reserve als AB-vertegenwoordigers /05 Bestuursagenda : discussie over positionering jeugdgezondheidszorg, met zo mogelijk eerste bijeenkomst op 23 april /06 Bestuursagenda : als uitwerking werkagenda opstellen voor AB (afzonderlijk of als onderdeel van bijvoorbeeld Programmabegroting) /07 nota over basis- en aanvullende taken voor AB /07 uitwerking voorstel indexeringsmethodiek voor AB AB-leden 2014 Schoenmaker? AB GGD Maart 2015 DB 2015 DB mei 2015 Van Norel, Rijks en Krooneman Scharenborg en Klappe DB april 2015 DB 23 april 2015 DB 9 juli 2015 DB 9 juli 2015 Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van het Algemeen Bestuur van de GGD Noord- en Oost-Gelderland op 23 april 2015,.... de directiesecretaris, de voorzitter thn/

11 Vergadering: Algemeen Bestuur Datum: 23 april 2015 Agendapunt: 2 Onderwerp: Ingekomen stukken en mededelingen a. Verslag bestuurlijke adviescommissie Publieke Gezondheid 11 februari Besproken onderwerpen o.a.: de bac PG ontwikkelt nu niet een bestuursagenda maar laat via de agendacommissie prioriteiten benoemen op basis van het AEF-rapport over publieke gezondheid en behoeften van de leden In vervolg op de Kamerbrief van 28 augustus 2014 Betrouwbare publieke gezondheid starten VWS en VNG samen met GGD GHOR Nederland en RIVM een stimuleringsprogramma. De bac PG heeft het Stimuleringsprogramma besproken in aanwezigheid van programmaleider Bart Eigeman. In mei ligt er een plan van aanpak met agenda en resultaatgebieden. Voorstel: voor kennisgeving aannemen. b. Informatie van de VNG over de Start van het stimuleringsprogramma 'Betrouwbare publieke gezondheid' d.d. 5 maart Voorstel: voor kennisgeving aannemen. Bijlagen: verslag bac PG informatie start stimuleringsprogramma betrouwbare publieke gezondheid 11

12 12

13 VERSLAG BESTUURLIJKE ADVIESCOMMISSIE PUBLIEKE GEZONDHEID 11 FEBRUARI 2015 Aanwezigen: zie pagina 6 Verslag gemaakt door: Gabrielle Cunnen (GGD GHOR Nederland) 1. Opening De voorzitter heet de aanwezigen welkom. Er is één speciale gast vandaag, Bart Eigeman, vergezeld door Heleen Hamberg (RIVM), in verband met het stimuleringsprogramma publieke gezondheid. Omdat de heer Eigeman eerder op tijd moet vertrekken, wordt eerste agendapunt 3 besproken en daarna agendapunt Bestuursagenda De Bac PG wordt gevraagd akkoord te gaan met: -de Kamerbrief als basis voor de agenda van de bac PG -de uitgangspunten en werkwijze zoals samengevat -het instellen van een agendacommissie De voorzitter benoemt dat in de haardvuursessie van 10 december 2014 over de bestuursagenda van de Bac PG bleek dat er verschillende beelden leven over de rol & werkwijze van de bacpg en de mogelijke inhoud van de bestuursagenda. De heer Adriani vraagt zich af wat de impact is van de bac PG, waar kunnen de voorzitters GGD en het verschil maken. De heer Hillenaar antwoordt dat voor hem de legitimatie zit in het uitwisselen van ervaringen en het meerdere sluit hij niet uit, maar dat zal zich moeten bewijzen. De heer Coes vult aan dat het advies van de Bac PG niet vrijblijvend zou moeten zijn voor de commissie G&W. Mevrouw Kriens heeft in voorjaar 2014 aangegeven nog eens te bekijken hoe die adviesrol ingebed kan zijn. Verzoek aan VNG om daar op terug te komen. De heer Coes is voorstander van een bestuursagenda die behapbaar is en waar je over 4 jaar op terug kan kijken. De voorzitter heeft mevrouw Van Leeuwen (voorzitter van de commisie G&W) gesproken en laatstgenoemde heeft aangegeven genegen te zijn om de bestuursagenda van de Bac PG in de cie G&W te brengen. Vervolgens wordt breed gewisseld wat de rol en meerwaarde van de bacpg zijn en welke meerwaarde een bestuursagenda daarin kan vervullen: Een duidelijke positie ten aanzien van de VNG-commissie Gezondheid Welzijn en de Raad van DPG en is hierin van belang (de bacpg is een hybride orgaan) evenals een reikwijdte die recht doet aan Publieke Gezondheid. De heer De Jager ziet als toegevoegde waarde van de Bac PG dat hier gesproken kan worden over eigenaarschap van de GGD: hierover uitwisselen op een voldoende inspirerende manier is wat hem betreft de kern. Waar ligt de gezamenlijke ambitie van GGD-bestuurders? Hij doet de suggestie om uit de aanbevelingen van het eerder genoemde AEF onderzoeksrapport een aantal thema s te kiezen die de bacpg gaat uitdiepen. Bij die thema s wordt ook bekeken wat de verschillen zijn tussen de diverse regio s. Daar kan de agendacommissie mee aan de slag gaan, zonodig in afstemming met de heer Eigeman in verband met het stimuleringsprogramma. De bacpg besluit: - akkoord te gaan met het instellen van de agendacommissie (Joan de Zwart, Han de Jager, Annette Baerveldt, Johan Coes); - nu niet een bestuursagenda te ontwikkelen maar via de agendacommissie prioriteiten te laten benoemen op basis van het AEF rapport en behoeften van de leden. 13

14 3. Stimuleringsprogramma publieke gezondheid In vervolg op de Kamerbrief van 28 augustus 2014 Betrouwbare publieke gezondheid starten VWS en VNG samen met GGD GHOR Nederland en RIVM een stimuleringsprogramma. In dit driejarig programma wordt gewerkt aan bestendiging van het stelsel van publieke gezondheid. De beoogd programmaleider, Bart Eigeman, licht zijn rol en opdracht toe. De heer Eigeman introduceert één van de twee programmasecretarissen, mevrouw Heleen Hamberg. Hij wil met de leden Bac PG bespreken wat we in het stimuleringsprogramma aan elkaar kunnen hebben en hij wil graag tot concrete afspraken komen. Aan het stimuleringsprogramma ligt een gezamenlijke opdracht van VWS en de VNG ten grondslag. De basis voor het programma is de Kamerbrief Betrouwbare Publieke Gezondheid van augustus Op 26 februari a.s. is er een Algemeen Overleg in de Kamercommissie waar de brief geagendeerd staat. De heer Eigeman vraagt de leden van de Bac PG wat voor hen de bouwstenen zijn voor het programma in de brief van de Kamer? Vanuit de Bac PG komen de volgende reacties: - Versterken van de publieke gezondheid en de GGD, waarbij opgemerkt wordt waarom de RVP niet eenduidig bij de GGD wordt belegd / het gaat hier om de positie van de JGZ als publieke taak (Adriani); - Transformatie opdracht in het kader van de drie decentralisaties (Vos); - De publieke gezondheid heeft nog niet echt bekendheid en laat nog niet de pijlers zien die bij de GGD en behoren. Die kans moet benut worden om ook de GGD meer in positie te krijgen (Poppe); - Oproep om gezondheid breder en integraler te gaan benaderen. Het risico van alles beleggen bij de GGD is wel dat dit ten koste kan gaan van de integraliteit. Gezondheid dient meer op het netvlies te komen van al degenen in het gemeentehuis en dan is de GGD vervolgens een erg belangrijke uitvoerder (Hillenaar); - Transformatiegedachte dient meegenomen te worden in het gehele sociale domein. Dat dient goed geborgd te worden en daar speelt de GGD een belangrijke rol in. Zorg ook dat je feeling houdt met de verder weg gelegen GGD en (Mieremans); - Kijk naar het rapport AEF uit 2013, het beleggen van de JGZ is vrij. Dat is een belangrijk gegeven, maar ook een ingewikkeld vraagstuk (De Jager); De heer Eigeman benadrukt dat geen sprake is van een dichtgetimmerde opdracht. Wat is de toegevoegde waarde van het stimuleringsprogramma? Het gaat om het samenspel tussen VWS en VNG als bestuurlijk opdrachtgevers en de GGD en en het RIVM als professionele organisaties. Er leven vragen die om verduidelijking, eenvoud en normering vragen. De aanleiding om tot het stimuleringsprogramma te komen zijn internationalisering, lokalisering en de decentralisaties. Er zijn allemaal veranderingen als aanleiding om te zeggen hoe raakt dat de Publieke Gezondheid en de organisatie ervan? Speelveld van beschermen, bewaken en bevorderen. In de stuurgroep van het programma is een startnotitie neergelegd. In mei ligt er een plan van aanpak met agenda en resultaatgebieden. Hoofdvraag daarin is hoe stel je normen zinvol vast en van wie zijn de normen eigenlijk? De heer Eigeman zou in maart 2015 graag met een aantal leden van de Bac PG het gesprek aan gaan om input te krijgen op de onderwerpen die het samenspel tussen de kernpartners kunnen verbeteren. De heer Coes merkt op dat de wisselwerking tussen gemeenten en GGD en niet altijd even helder is. Wat moet echt de opdracht zijn? De heer Eigeman antwoordt dat in zijn ogen ontbreekt dat de kernpartners eigenaar zijn van de gemeenschappelijke agenda. Zorg dat onze opdracht een gemeenschappelijke is en niet dat die wordt geformuleerd vanuit het programma. De heer Peeters benadrukt dat het ook gaat om faseren. Welke punten zijn wanneer belangrijk? In eerste fase flink schieten met 1 of 2 onderwerpen en daarna verder. Aanwezigen beamen dit. 14

15 De heer Anker vraagt zich af waarom de GGD niet voelt als de brandweer, in de zin van beschermer. Weliswaar is het bewustzijn van risico s wel onderdeel gevonden van campagnes (van het Rijk), maar de GGD voelt als verweesde organisatie. Niemand maakt zich echt heel veel zorgen. Hoe breng je de GGD in positie? Het lijkt soms alsof de GGD er niet mag zijn. bestuurders zijn bezig met het organisatieonderhoud en niet met gezondheidsproblemen. De heer Adriani sluit hier op aan, door aan te dringen op hulp in het zichtbaar en toepasbaar maken van de waarde van de GGD in het sociaal domein. Daarbij dient helder te zijn wat van de gemeente is en wat van de GGD. Volgens mevrouw Baerveldt is het van belang dat GGD en eenzelfde soort takenpakket hebben. Een eenduidig beeld van wat de GGD doet voor heel Nederland is gewenst. De heer Vos merkt op dat de GGD als organisatie van de gemeenten is, maar dat vanuit het oogpunt van bedrijfsvoering de GGD soms één gemeente als klant heeft en soms een cluster van gemeenten. De voorzitter vult aan dat we moeten beseffen wat we met de GGD in huis hebben. Zoals de heer De Jager zegt, we zijn op zoek naar inspiratie tot eigenaarschap van een GGD waarvan we allemaal vinden dat het onze GGD is. De heer Hillenaar concludeert dat de heer Eigeman de leden van de Bac PG uitdaagt om na te denken over fasering en prioritering, in plaats van de Kamerbrief en het stimuleringsprogramma leidend te laten zijn. De heer Eigeman vraagt of een aantal leden van de Bac PG in maart 2015 mee wil praten over de verdere outline van het stimuleringsprogramma: De heren Adriani, Vos, Coes en Anker bieden zich aan. 4. Toetsingskader Wmo Een aantal leden laat weten dat vanuit de gemeenten de vraag is neergelegd bij hun GGD om de toezichttaak op Wmo te vervullen. Er zijn ook andere partijen die het zouden kunnen doen. Om die reden wil één regio een kortdurend contract met de GGD af sluiten, zodat de GGD druk voelt om te presteren. Opgemerkt wordt dat Wmo een divers veld is en dat het in die zin een karwei is om een kwaliteitskader te ontwikkelen. Ook het begrip onafhankelijkheid is belangrijk. De heer Backx merkt op dat bekend is dat veel GGD en bereid zijn om de toezichtstaak op te pakken. Deze organisaties hebben nog we vragen over de aard en inrichting hiervan. Deze GGD en hebben aan GGD GHOR Nederland gevraagd om een kennisfunctie te vervullen en informatie te makelen. De heer Anker zou antwoord willen hebben op de vraag of de onafhankelijkheid geborgd wordt in de situatie dat een naburige GGD vraagt of zijn GGD een stuk van het toezicht op zich wil nemen. De bacpg onderstreept dat eerst het toetsingskader helder zou moeten zijn en dat kennis en informatie gedeeld dient te worden. Ook de onafhankelijkheid moet daar in worden getoetst (in geval van keuren van eigen vlees). De voorkeur van de aanwezigen gaat uit naar de gepresenteerde optie 3, waarin VNG samen met GGD GHOR Nederland de ondersteuning organiseert. Daarmee worden niet alleen gemeenten bediend maar ook de reeds aangezochte GGD en. 5. Onderzoek infectieziektenbestrijding GGD GHOR Nederland is een onderzoek gestart naar de wenselijke inrichting van een toekomstbestendige infectieziektebestrijding. Hugo Backx, directeur van GGD GHOR Nederland geeft een toelichting op het onderzoek. De Visi norm (2004 en 2013) is een normstelling door professionals. Het onderzoek moet leiden tot bestuurlijke borging. De heer Van de Sande is namens GGD GHOR Nederland gestart met het onderzoek en is nu bezig met het aanscherpen van de opdracht. De tussenrapportages ten behoeve van de DPG-raad komen ook beschikbaar voor de Bac PG. 15

16 De heer van de Sande zal zo mogelijk tijdens de gezamenlijke vergadering van de bac PG en de Bac GHOR in juni 2015 een presentatie geven van diens eerste bevindingen. Het onderzoek vindt plaats in samenwerking met VWS en de Inspectie Gezondheidszorg. In verband met de bestuurlijke verantwoordelijkheid wil VNG goed geïnformeerd zijn., De heer Backx benadrukt de blik op de toekomstige robuustheid van de infectieziektebestrijding, gezien de grote veranderingen in de IZB. Het onderzoek wil niet de indruk wekken dat GGD en op dit moment de infectieziektebestrijding niet onder controle hebben. 6. Korte bespreekpunten 6a. Wet publieke gezondheid, tijgermuggen De heer Bourgonjen merkt op dat in de situatie van de q-koorts zwaar werd geleund op de GGD. Hij vraagt zich af of de capaciteit van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit voldoende is. Mevrouw Derksen van de VNG antwoordt dat dit aspect zal worden meegewogen door de minister. De voorkeur van de Bac PG gaat uit naar het opnemen van de tijgermuggenbestrijding als rijkstaak in de Wpg (optie 3). 6b. Omgevingswet; traject ivm adviesrol GGD Het VNG-bestuur heeft in december jl. het standpunt ingenomen dat het opnemen in de Omgevingswet van een wettelijke adviesrol voor GGD niet wenselijk is, maar dat wel onderzocht moet worden hoe een adviestraject zo optimaal mogelijk kan verlopen. GGD GHOR Nederland hecht wel sterk aan een verplicht advies, los van hoe zwaarwegend dat advies vervolgens is/moet zijn. De heer Hillenaar zegt dat de GGD een steeds belangrijker partij is in planvorming (hij noemt de intensieve veehouderij als voorbeeld). Als het spannend wordt zijn het zachte normen en heb je niks om handen. Weigeren van de vergunning is dan lastig. Hij vindt dat grondslag van het advies een wettelijke basis zou moeten hebben. Mevrouw Baerveldt is vóór de verplichte adviesfunctie, ondanks het risico op de hindermachtsfunctie. De heer Vos noemt het belang wat de status is van het advies van de GGD. De voorzitter meldt dat in maart een ronde tafel gesprek wordt gehouden door de VNG voor GGD en en gemeenten. De Bac PG wordt geïnformeerd over het vervolg. 7. Vooruitblik Als mogelijke onderwerpen voor de volgende bac PG dan wel de gezamenlijke sessie van Bac PG en Bac GHOR worden genoemd: Onderzoek IZB Kader Jeugdgezondheidszorg Uitwerking aanbevelingen van het AEF rapport (ism agendacommissie) Rijksvaccinatieprogramma verankeren als gemeentelijke verantwoordelijkheid in de wet; Rondje toezicht Wmo; Sociaal domein in relatie tot veiligheid; Meldkamers teruggebracht naar 10, wat betekent dit voor het ambulancevervoer (niet goed afgehecht). 16

17 8. Rondvraag en sluiting Van de rondvraag wordt geen gebruik gemaakt. De voorzitter sluit de vergadering en dankt de aanwezigen voor hun actieve inbreng. Volgende vergadering is woensdag 8 april. Volgende vergadering: 8 april 2015 Aanwezigen 11 februari 2015 Dhr. A. Kleijer Dhr. Minderhoud Dhr. H. Adriani Mevrouw J.N. De Zwart-Bloch Mevrouw Miermans Dhr. W.A.G. Hillenaar Dhr. J. Coes Mevrouw H.A. Vlieg-Kempe Mevrouw A.Baerveldt Dhr. W. Bourgonjen Dhr. R. Peeters Dhr. R. Vos Mevrouw M. De Leeuw-Jongejans Dhr. H. de Jager Dhr. E. Anker GGD Noord Oost Gelderland GGD Haaglanden GGD regio Utrecht GGD Gooi & Vechtstreek GGD Zeeland GGD Hart voor Brabant GGD Regio Twente GGD Drenthe GGD Kennemerland GGD Rotterdam-Rijnmond GGD Flevoland GGD Groningen GGD Zuidoost-Brabant GGD Hollands Midden GGD regio IJsselland Gabrielle Cunnen Anne Derksen Hugo Backx Cilia Kleijwegt Bart Eigeman Heleen Hamberg GGD GHOR Nederland, secretaris VNG GGD GHOR Nederland VWS/Publieke Gezondheid Stimuleringsprogramma Publieke Gezondheid Stimuleringsprogramma Publieke Gezondheid 17

18

19 Start stimuleringsprogramma 'Betrouwbare publieke gezondheid' 5 maart 2015 Een nieuwe, brede visie op gezondheid en de actuele maatschappelijke ontwikkelingen vragen om heroriëntatie op de publieke gezondheid. Omdat gemeenten en Rijk een gedeelde verantwoordelijkheid hebben, zijn transparantie en eenvoud in bestuurlijk samenspel nodig. Met dit doel voor ogen ging onlangs het stimuleringsprogramma 'Betrouwbare publieke gezondheid' van start. Kernspelers zijn het ministerie van VWS en het RIVM (vanuit landelijk perspectief) en de gemeenten en GGD'en (vanuit lokaal perspectief, vertegenwoordigd door VNG en GGD- GHOR Nederland). Programmaleider is Bart Eigeman, voorheen onder andere wethouder in s-hertogenbosch. Doelen Het stimuleringsprogramma heeft drie doelen: Het verhelderen en versterken van het samenspel tussen Rijk en gemeenten, resp. tussen gemeenten en GGD en. Dit om beter te sturen en zicht te krijgen op inzet en effectiviteit van de publieke gezondheid. Het verstevigen en uitbouwen van de vier pijlers van de GGD en (1. Monitoren, signaleren en adviseren, 2. Uitvoerende taken gezondheidsbescherming, 3. Publieke gezondheid bij incidenten, rampen en crises, 4. Toezicht houden). Dit met het oog op het organisatorisch borgen van de publieke gezondheid en veiligheid. De relatie tussen de GGD en en het lokale bestuur vraagt hierbij speciale aandacht: zowel professionele randvoorwaarden als bestuurlijk draagvlak zijn belangrijk. Het verbeteren van de aansluiting tussen publieke gezondheid en de rest van het sociale domein. Dit vanuit het besef dat de publieke gezondheid een goede bijdrage kan leveren en de druk op zorg kan verminderen, bijvoorbeeld via het bevorderen 18

20 van de participatie van mensen. Dat vraagt om een veranderende samenwerking van professionals. Kern Het stimuleringsprogramma mag geen stapeling veroorzaken op de verschillende programma s en projecten die er al lopen. Juist het zoeken van verbinding van wat al gaande is en het laten zien van inspirerende voorbeelden, is de kern van de activiteiten van het programma. Vervolg Het programmateam stelt de komend weken de gezamenlijke verbeteragenda en het bijbehorende Plan van Aanpak op. Om goed zicht te krijgen op de alle wensen en behoeften gaat het programmateam in gesprek met de verschillende kernspelers. Het programma organiseert ook een dialoog tijdens diverse bijeenkomsten en congressen. Meer informatie De minister en staatssecretaris van VWS kondigden in de kamerbrief 'Betrouwbare publieke gezondheid: gezamenlijke verantwoordelijkheid van gemeenten en Rijk' aan samen met de VNG het stimuleringsprogramma te zullen aansturen. Betrouwbare publieke gezondheid: gezamenlijke verantwoordelijkheid (Brief aan de Tweede Kamer, 28 augustus 2014) 19

21 Vergadering: Algemeen Bestuur Datum: 23 april 2015 Agendapunt: 5 Portefeuillehouder: D. van Norel Onderwerp: Voorlopig resultaat Jaarrekening 2014 Voorstel: kennisnemen van het voorlopig financieel resultaat van de jaarrekening 2014 ad kennisnemen van het voorlopig bestemmingsvoorstel om het resultaat terug te betalen aan de gemeenten Toelichting: 1. Aanleiding De Jaarrekening 2014 is technisch gereed. In dit voorstel bieden wij inzicht in de stand van zaken. De jaarrekening wordt definitief na controle door de accountant, die de tweede week van april start met de controlewerkzaamheden. Om planningstechnische redenen kon de accountant dit jaar niet eerder starten met de controle. Wij zenden de concept-jaarrekening 2014 uiterlijk 15 april toe aan de deelnemende gemeenten, conform de gewijzigde Wet gemeenschappelijke regelingen (Wgr). Dit onder voorbehoud van de bevindingen van de accountant. Het streven is de controle van de jaarrekening 2015 eerder plaats te laten vinden, zodat wij dan procedureel aansluiten bij de nieuwe regelgeving uit de Wgr. 2. Inhoud voorstel Het voorlopig resultaat uit normale bedrijfsvoering over 2014 bedraagt voordelig. Wij zijn van plan om u bij de behandeling van de jaarstukken voor te stellen het totaal van uit te keren aan gemeenten. Met het gerealiseerde resultaat hebben wij ook invulling gegeven aan de inspanningsverplichting om de indexering in te verdienen, zoals wij hebben toegezegd in de Programmabegroting Aandachtspunten De jaarrekening sluit met een positief gerealiseerd resultaat (na mutatie van de reserves) van De mutatie van de reserves bestaat uit de onttrekking van de post Reserve ontwikkelkosten GGD. Deze onttrekking betreft voor de WW-verplichting van een medewerker, conform besluitvorming van het AB in november 2013 over de Reservepositie GGD. De lasten hiervan staan bij het programma Jeugdgezondheidszorg. Daarnaast wordt aan de Reserve ontwikkelkosten GGD onttrokken voor het project Het Nieuwe Samenwerken. Deze lasten staan bij het programma Bestuursproducten. De rekening van baten en lasten sluit met een voordelig saldo (voor mutatie van de reserves) van Een verdere toelichting van de baten en lasten per Programma geven wij in de bijlage. 20

22 In 2014 is de laatste tranche van van de frictiekostenvergoeding voor het vertrek van de gemeente Deventer ontvangen. Deze middelen zijn, eveneens zoals eerder besloten in uw bestuur, ingezet als dekking van de kosten van het organisatie-ontwikkelingstraject Het Nieuwe Samenwerken. 4. Consequenties Het totaal resultaat ad zal - onder voorbehoud van goedkeuring van de jaarrekening door de accountant en uw definitieve besluit - worden terugbetaald aan de gemeenten. De gemeenten ontvangen dan globaal 0,29 per inwoner terug, op basis van het werkelijk aantal inwoners per 1 januari 2014, zoals weergegeven in de jaarrekening. 5. Vervolg U neemt een definitief besluit over de jaarrekening en de resultaatsbestemming in de AB-vergadering van 9 juli Zutphen, 16 maart 2015 Het Dagelijks Bestuur I. Coenen van der Burg A. Kleijer plv. directeur/secretaris Voorzitter Bijlagen: - Toelichtingen per programma 2 21

23 BIJLAGE: TOELICHTINGEN PER PROGRAMMA x 1000 Rekening van baten en lasten per deelprogramma Begroting 2014 Rekening 2014 Verschil 2014 t.o.v. begroting Lasten Jeugdgezondheidszorg Baten Jeugdgezondheidszorg Saldo van baten en lasten Lasten Maatschappelijke zorg Baten Maatschappelijke zorg Saldo van baten en lasten Lasten Publieke gezondheidszorg asielzoekers Baten Publieke gezondheidszorg asielzoekers Saldo van baten en lasten Lasten Algemene gezondheidszorg Baten Algemene gezondheidszorg Saldo van baten en lasten Lasten Kennis & Expertise Baten Kennis & Expertise Saldo van baten en lasten Lasten Bestuursproducten Baten Bestuursproducten Saldo van baten en lasten Gerealiseerde totaal van saldo van baten en lasten Mutatie reserve Gerealiseerde resultaat In dit overzicht wordt een vergelijking gemaakt tussen de begroting met de rekening Het programma GGD NOG bestaat uit 6 Programma s, die samen het saldo baten en lasten van het programma vormen. De resultaten per Programma worden hierna toegelicht. De rekening van baten en lasten sluit met een voordelig saldo (voor bestemming) van Na vrijval van de post reserve ontwikkelkosten GGD ( ) bedraagt het saldo van

24 Toelichting Programma 1 Jeugdgezondheidszorg Het saldo ten opzichte van de begroting is nadelig. In het saldo van JGZ is dotatie voorziening WW verplichting meegenomen. Deze lasten worden gedekt uit de Reserve Ontwikkelkosten GGD. Zonder deze dotatie zijn de lasten ruim lager dan begroot. De baten zijn lager dan begroot. De lagere lasten worden voornamelijk veroorzaakt doordat een aantal vacatures niet zijn ingevuld omdat het nog niet duidelijk was wat de impact van de nieuwe werkwijze JGZ heeft op de basisformatie. Naast deze lagere lasten staan lagere opbrengsten door het gereserveerde bedrag voor implementatie digitaal kind-dossier en de nieuwe werkwijze JGZ ( ). Verder zijn de plusopbrengsten hoger. Toelichting Programma 2 Maatschappelijke zorg Het saldo ten opzichte van de begroting is voordelig. Bij het Programma MZ is een overschot ten gevolge van afname van de inhuurkosten van de bemoeizorgmedewerkers in de regio Noord-Veluwe en diverse kleine posten. De baten namen toe. Toelichting Programma 3 Publieke gezondheid asielzoekers Het saldo ten opzichte van de begroting is voordelig. Het verschil tussen de inkomsten in de jaarrekening en begroting wordt veroorzaakt door het lager dan verwachtte aantal asielzoekers. Dit nam in 2014 in Nederland weer toe, echter nog niet in onze regio. De uitgaven waren lager door het lagere aantal asielzoekers en geringe doorbelasting van AGZ-personeel naar deze post. Dit is gedaan omdat AGZ weinig heeft gewerkt aan specifieke PGA-activiteiten. Dit leidt tot een hoger resultaat. Toelichting Programma 4 Algemene gezondheidszorg Het saldo op het Programma Algemene gezondheidszorg is voordeliger dan de begroting. Dit verschil wordt veroorzaakt door een stijging van de baten met , terwijl de lasten achterblijven met Dit wordt door veel verschillende zaken bij de diverse taakgroepen veroorzaakt. Ook het samenvoegen van AGZ, Maatschappelijke zorg en PGA heeft verschuivingen gegeven. De hogere baten worden veroorzaakt door hogere opbrengsten uit inspecties kinderopvang ( ) door nieuwe gastouders en extra handhavingstaken bij kinderopvang ( ). De TBC opbrengsten zijn hoger wat met name wordt veroorzaakt door vergoedingen van de zorgverzekeraars over 2013 en Ook de opbrengst Forensisch geneeskunde is hoger ( ) door meer arrestantenzorg en een vergoeding voor NODO. Opbrengst Infectieziekten is hoger door extra plustaken. De opbrengst van de producten SOA ( ) en reizigersvaccinatie ( ) zijn lager dan begroot. De lasten blijven ongeveer achter op de begroting De salariskosten blijven achter, terwijl de doorbelasting van GGD overhead hoger is als gevolg van meer omzet. De lager salariskosten worden veroorzaakt door: minder formatie artsen ( ) waarvan bij infectieziekten, bij SOA, bij Medische milieukunde en bij Forensische geneeskunde. Ook de salarislasten bij de administratieve medewerkers blijven met achter. Deze is ongeveer gelijk verdeeld over de productgroepen SOA, Technische 2 23

25 hygiënezorg, Reizigersvaccinatie en Forensische geneeskunde. De afwijkingen op de overige kosten zijn minimaal. Toelichting Programma 5 Kennis en Expertise Het saldo ten opzichte van de begroting is voordelig. Dit saldo wordt voor een groot deel bepaald door een laag ziekteverzuim. Door de hogere productiviteit is er minder personeel nodig om de werkzaamheden uit te voeren. Niet alle vacature ruimte is ingevuld. Vacature die wel is ingevuld is ingevuld met goedkopere lasten. Verder is er voor ruim aan materiaal kosten voor o.a. monitors niet besteed. Toelichting Programma 6 Bestuursproducten Het saldo ten opzichte van de begroting is nadelig. Dit saldo wordt veroorzaakt doordat er is besteed aan voor de verbetering van informatiehuishouding, de lagere rente opbrengsten als gevolg van het verplichte schatkistbankieren en de stijging van de WGA premie met ruim Daarnaast storten we ruim in de voorziening WW voor het opvangen van toekomstige WW verplichtingen. Tegenover deze extra kosten staan verschillende kleine nadelige saldi. Van het nadelige saldo wordt aan kosten voor Het Nieuwe Samenwerken gedekt uit de bestemmingsreserve. 3 24

26 4 25

27 Vergadering: Algemeen Bestuur Datum: 23 april 2015 Agendapunt: 4 Portefeuillehouder: D. van Norel Onderwerp: Concept-Programmabegroting 2016 Voorstel: instemmen met: de concept-programmabegroting 2016 en de voorgestelde procedure tot vaststelling Toelichting: 1. Aanleiding Bij dit voorstel treft u de concept-programmabegroting 2016 van GGD Noord- en Oost- Gelderland aan. In deze begroting hebben wij de Uitgangspuntennota 2016 en de reacties van de gemeenten hierop inhoudelijk en financieel uitgewerkt. Daarnaast gaat op onderdelen om actualisering van bestaand beleid. 2. Inhoud voorstel De Programmabegroting 2016 bevat vier inhoudelijke programma s: Jeugdgezondheidszorg, Algemene Gezondheidszorg, Kennis en Expertise en Maatschappelijke zorg. Per programma hebben wij de belangrijkste beleidsprioriteiten en de lasten en baten uitgewerkt. Daarbij bouwen wij voort op de kaders en doelen uit de Uitgangspuntennota 2016 en de Bestuursagenda Wij hebben de indexering aangepast aan de actuele cijfers van het Centraal Planbureau (CPB). In de Uitgangspuntennota gingen wij voorlopig nog uit van een index van 1%. In de Programmabegroting is dat 0,45%. De gemeentelijke bijdrage per inwoner voor de basisproducten is nu geraamd op 13,70. Hierna gaan wij in op de reacties van de gemeenten op de Uitgangspuntennota Aandachtspunten 3.1 Algemeen De reacties van de gemeenten zijn overwegend positief. Veel gemeenten ondersteunen uitdrukkelijk de inhoudelijke uitgangspunten. Lochem toont zich in de reactie uitgesproken positief. Wij zien hierin een bevestiging dat wij de goede koers hebben ingezet met de Bestuursagenda , waarin uw bestuur de gedeelde ambities en agendapunten voor deze bestuursperiode heeft vastgelegd. Enkele gemeenten noemen de discussie over de toekomst van jeugdgezondheidszorg als aandachtspunt. Apeldoorn en Hattem wijzen op de standpunten die zij hierover hebben ingenomen. Apeldoorn geeft aan dat de nota 26

28 het vertrouwen geeft dat wij de discussie in goede banen leiden. Inmiddels hebben wij als Dagelijks Bestuur een inhoudelijke dialoog met de gemeenten gestart. Daarna komen mogelijke organisatievormen aan de orde. Het vervolg is afhankelijk van de inbreng van de gemeenten en de uiteindelijk genomen besluiten. Vooralsnog gaan wij uit van koersbepaling eind 2015 en uitwerking in Apeldoorn, Heerde en Montferland wijzen op het belang dat de indeling van wettelijke / verplichte en bovenwettelijke / niet-verplichte taken van de GGD duidelijker wordt. In de AB-vergadering van 13 maart 2015 hebben wij toegezegd dat wij een notitie aan u voorleggen op 9 juli Met deze notitie willen wij de gemeenten meer inzicht bieden en de dialoog starten over een andere indeling van basis- en aanvullende diensten van de GGD en de flexibele inzet voor maatschappelijk georiënteerde taken. Ons streven is dat uw bestuur op 26 november 2015 een besluit neemt. Daarna wordt dit besluit doorgevoerd. 3.2 Financieel De Achterhoekse gemeenten gaan akkoord met de voorgestelde indexering. Zij verzoeken wel om hun eerdere voorstel over de indexering te betrekken bij het aangekondigde onderzoek over indexering. Een belangrijk element in het Achterhoekse voorstel is dat de ontwikkeling van de inkomsten van gemeenten (Gemeentefonds) wordt meegenomen. Uw Bestuur heeft een verkennende notitie over indexering besproken in uw vergadering op 12 maart Hierbij hebben wij een voorstel aangekondigd voor de AB-vergadering op 9 juli Wij betrekken het voorstel van de Achterhoekse gemeenten hierbij. De gemeente Apeldoorn stelt voor alsnog rekening te houden met de premieontwikkeling in de berekening van de index. Daarnaast hanteert Apeldoorn een rente van 1% op activa (in plaats van 2,5%). Wij hebben deze voorstellen overgenomen. Enkele gemeenten (Apeldoorn, Hattem, Nunspeet en Zutphen) dringen aan op bezuinigingen, deels ook met oplossingsrichtingen. Genoemd worden bezuinigingsscenario s van tot (op termijn) bijna Bronckhorst, Lochem en Montferland steunen ons standpunt om eventuele discussie over bezuinigingen te voeren in samenhang met de taakuitvoering. In de Bestuursagenda hebben de gemeenten uitgesproken financiële vraagstukken te benaderen vanuit een balans tussen gemeentelijke financieringsmogelijkheden en ambities voor publieke gezondheid. De discussie over mogelijke bezuinigingen voeren wij in samenhang met de inhoud en omvang van het takenpakket van de GGD. Wij handhaven de inspanningsverplichting tot het inverdienen van de indexering. De indexering van de begroting vindt na 2016 plaats op basis van de (nieuwe) besluiten die u in 2015 neemt. De dialoog over de jeugdgezondheidszorg zal gevolgen hebben voor de organisatie en financiën van de GGD. Ook werken wij aan verheldering van verplichte en niet-verplichte taken van de GGD. In de huidige situatie, waarin bij en rondom de GGD veel in beweging is, vinden wij een kerntakendiscussie in het kader van de begroting 2016 niet opportuun. Ook stellen wij vast dat een beperkt aantal gemeenten bezuinigingen aan de orde stellen. Op dit moment is de bezuinigingsvraag voor de meerderheid van de gemeenten niet urgent. 2 27

29 Wij verwachten dat in 2016 er meer duidelijkheid is op de verschillende dossiers. Dan willen wij binnen het Algemeen Bestuur in gesprek gaan over een helder financieel meerjarenperspectief. De veranderingen in het sociale domein bieden ook nieuwe kansen voor de publieke gezondheid en de GGD als uitvoeringsorganisatie. Gemeenten kunnen (nieuwe) taken onderbrengen bij de GGD, zoals al gebeurt bij toegang beschermd wonen en toezicht uitvoering Wmo Preventie, monitoring en signalering zijn belangrijke taken voor gemeenten in het sociale domein. Hierin kan de GGD een rol spelen, ook als het instrument om de kosten voor maatschappelijke ondersteuning en jeugdzorg te beheersen. 3.3 Overige punten Berkelland en Bronckhorst willen graag de reactietermijn van acht weken (verder) verlengen. Wij zeggen toe te bekijken of de Uitgangpuntennota de volgende keer in december kan verschijnen, zodat de gemeenten enkele weken extra hebben voor hun reactie. Het is lastig om (ook) de reactietermijn voor de programmabegroting te verlengen. In de praktijk beschikken de gemeenten echter al enkele weken vóór de formele toezending aan de raden over de eerste concept-programmabegroting. Het Algemeen Bestuur bespreekt het eerste concept in zijn vergadering vóór de reactietermijn. De ambtelijke voorbereiding kan dan al starten. Bronckhorst verzoekt de inwonerbijdrage tegen het licht te houden tegen de achtergrond van ontgroening en vergrijzing. Putten verwijst naar het solidariteitsprincipe en wil bij de discussie over de bekostiging het totale takenpakket van de GGD betrekken. Hiervoor verwijzen wij naar onze reactie onder Financieel, 3 e bullet. 4. Consequenties De voorgestelde inwonerbijdrage komt uit op 13,70. Dit was in Uitgangspuntennota ,77 en in de vastgestelde begroting 2015 (na wijziging) 13, Vervolg wij verzenden de concept-programmabegroting 2016, eventueel aangepast aan uw opmerkingen, uiterlijk 28 april aan gemeenteraden de gemeenteraden kunnen hun zienswijzen tot 23 juni 2015 aan ons bestuur sturen (acht weken) wij bespreken de tot dan ontvangen (voorlopige) reacties in onze vergadering van 12 juni uw bestuur beslist over de vaststelling van de Programmabegroting op 9 juli. Zutphen, 16 maart 2015 Het Dagelijks Bestuur I. Coenen van der Burg A. Kleijer plv. directeur/secretaris Voorzitter Bijlagen: - concept-programmabegroting overzicht reacties - reacties 3 28

30 4 29

31 Programmabegroting 2016 concept 1.5 GGD Noord- en Oost-Gelderland Apeldoorn, februari juni

32 Naam eigenaar Thijs Nijland/Rob Schwebke Behandeld in MT 23 febr. en 9 mrt 2015 Advies OR gepland mei/juni 2015 Concept vastgesteld DB 16/03/2015 Concept besproken in AB 23/04/2015 Reactietermijn gemeenten 28/04-23/06/2015 Commentaar DB op reacties gepland 12/06/2015 Vastgesteld AB gepland 09/07/2015 Ondertekend door (naam + datum) gepland 09/07/2015 Versie 1.5 Ingangsdatum 01/01/2016 Regeling expireert op 31/12/

33 INHOUDSOPGAVE 1 Opzet Programmabegroting Aansturing GGD Onderdelen Programmabegroting Productenbegroting en verantwoording Bestuurlijk kader Bestuursagenda en missie Taken GGD Financiële uitgangspunten Uitgangspuntennota Indexering Programma Jeugdgezondheidszorg Wat willen we bereiken? Wat gaan we ervoor doen? Wat mag het kosten? Programma Algemene gezondheidszorg Wat willen we bereiken? Wat gaan we ervoor doen? Wat mag het kosten? Programma Kennis- en Expertise Wat willen we bereiken? Wat gaan we ervoor doen? Wat mag het kosten? Programma Maatschappelijke Zorg Wat willen we bereiken? Wat gaan we ervoor doen? Wat mag het kosten? Bestuursondersteuning en organisatieprojecten Wat willen we bereiken? Wat gaan we ervoor doen? Wat mag het kosten? Gemeentelijke inwonerbijdrage Wat willen we bereiken? Wat gaan we ervoor doen? Wat mag het kosten? Paragrafen Weerstandsvermogen en risicobeheersing Financiering Bedrijfsvoering Verbonden partijen Financiële begroting Overzicht baten en lasten Inwonerbijdragen Meerjarenraming Staat van activa Bijlage A: Toelichting indexering Bijlage B: Verdeling inwonerbijdrage openbare en jeugdgezondheidszorg

34 33

35 Aanbiedingsbrief Hierbij bieden wij u de concept-programmabegroting 2016 van GGD Noord- en Oost-Gelderland aan. In deze begroting hebben wij de Uitgangspuntennota 2016 en de reacties hierop uitgewerkt. Wij verzoeken de raden van de deelnemende gemeenten om vóór 23 juni 2015 hun zienswijzen aan ons te sturen. In januari 2015 hebben wij de Uitgangspuntennota 2016 toegezonden aan de raden van de deelnemende gemeenten. De ontvangen reacties hebben wij betrokken bij het opstellen van deze Programmabegroting. U treft in op p. 7 een samenvatting aan van hoe wij de reacties van de gemeenten hebben verwerkt. Inhoudelijk bouwen wij in de Programmabegroting voor op de kaders en doelen uit de Uitgangspuntennota 2016 en de Bestuursagenda Per programma hebben wij de belangrijkste beleidsprioriteiten voor de koers van de GGD in 2016 uitgewerkt. Wat de financiën betreft hebben wij de indexering aangepast aan de actuele cijfers van het Centraal Planbureau (CPB). In de Uitgangspuntennota gingen wij voorlopig nog uit van een index van 1%. In de Programmabegroting is dat 0,45%. De gemeentelijke bijdrage per inwoner voor de basisproducten is nu geraamd op 13,70. In de Programmabegroting zijn de lasten en baten uitgewerkt in de vier inhoudelijke programma s Jeugdgezondheidszorg, Algemene Gezondheidszorg, Kennis en Expertise en Maatschappelijke zorg. Op 23 april 2015 heeft het Algemeen Bestuur van de GGD de concept-programmabegroting 2016 besproken. Het Algemeen Bestuur bestaat uit de wethouders volksgezondheid van de 22 deelnemende gemeenten. In juni bespreken wij binnen het Dagelijks Bestuur de reacties van de gemeenteraden. Het Algemeen Bestuur beslist op 9 juli over de vaststelling van de begroting. Wij verzoeken u om uw reactie zo spoedig mogelijk, maar vóór 23 juni aan ons te sturen. Ook voorlopige reacties of standpunten helpen ons bij de voorbereiding op de behandeling van de Programmabegroting 2016 in het Algemeen Bestuur op 9 juli Als u vragen heeft, kunt u contact opnemen met: R. Schwebke, financieel adviseur, , r.schwebke@ggdnog.nl T. Nijland, directiesecretaris, , t.nijland@ggdnog.nl. Zutphen, 16 maart 2015 Het Dagelijks Bestuur I. Coenen van den Burg A. Kleijer plv. directeur/secretaris Voorzitter 5 34

36 6 35

37 Hoofdlijnen reacties Uitgangspuntennota 2016 Algemeen De reacties van de gemeenten op de Uitgangspuntennota 2016 zijn overwegend positief. Veel gemeenten ondersteunen uitdrukkelijk de inhoudelijke uitgangspunten. Lochem toont zich in de reactie uitgesproken positief. Wij zien hierin een bevestiging dat wij de goede koers hebben ingezet met de Bestuursagenda , waarin de AB-leden de gedeelde ambities en agendapunten voor deze bestuursperiode hebben vastgelegd. Enkele gemeenten noemen de discussie over de toekomst van jeugdgezondheidszorg als aandachtspunt. Apeldoorn en Hattem wijzen op de standpunten die zij hierover hebben ingenomen. Apeldoorn geeft aan dat de nota het vertrouwen geeft dat wij de discussie in goede banen leiden. Inmiddels hebben wij als Dagelijks Bestuur een inhoudelijke dialoog met de gemeenten gestart. Daarna komen mogelijke organisatievormen aan de orde. Het vervolg is afhankelijk van de inbreng van de gemeenten en de uiteindelijk genomen besluiten. Vooralsnog gaan wij uit van koersbepaling eind 2015 en uitwerking in Apeldoorn, Heerde en Montferland wijzen op het belang dat de indeling van wettelijke / verplichte en bovenwettelijke / niet-verplichte taken van de GGD duidelijker wordt. In de AB-vergadering van 13 maart 2015 hebben wij toegezegd dat wij een notitie voorleggen aan het AB op 9 juli Met deze notitie willen wij de gemeenten meer inzicht bieden en de dialoog starten over een andere indeling van basis- en aanvullende diensten van de GGD en de flexibele inzet voor maatschappelijk georiënteerde taken. Ons streven is dat het AB op 26 november 2015 een besluit neemt. Daarna wordt dit besluit doorgevoerd. Financieel De Achterhoekse gemeenten gaan akkoord met de voorgestelde indexering. Zij verzoeken wel om hun eerdere voorstel over de indexering te betrekken bij het aangekondigde onderzoek over indexering. Een belangrijk element in het Achterhoekse voorstel is dat de ontwikkeling van de inkomsten van gemeenten (Gemeentefonds) wordt meegenomen. Het Algemeen Bestuur heeft een verkennende notitie over indexering besproken in zijn vergadering op 12 maart Hierbij hebben wij een voorstel aangekondigd voor de AB-vergadering op 9 juli Wij betrekken het voorstel van de Achterhoekse gemeenten hierbij. De gemeente Apeldoorn stelt voor alsnog rekening te houden met de premie-ontwikkeling in de berekening van de index. Daarnaast hanteert Apeldoorn een rente van 1% op activa (in plaats van 2,5%). Wij hebben deze voorstellen overgenomen. Enkele gemeenten (Apeldoorn, Hattem, Nunspeet en Zutphen) dringen aan op bezuinigingen, deels ook met oplossingsrichtingen. Genoemd worden 7 36

38 bezuinigingsscenario s van tot (op termijn) bijna Bronckhorst, Lochem en Montferland steunen ons standpunt om eventuele discussie over bezuinigingen te voeren in samenhang met de taakuitvoering. In de Bestuursagenda hebben de gemeenten uitgesproken financiële vraagstukken te benaderen vanuit een balans tussen gemeentelijke financieringsmogelijkheden en ambities voor publieke gezondheid. De discussie over mogelijke bezuinigingen voeren wij in samenhang met de inhoud en omvang van het takenpakket van de GGD. Wij handhaven de inspanningsverplichting tot het inverdienen van de indexering. De indexering van de begroting vindt na 2016 plaats op basis van de (nieuwe) besluiten die het Algemeen Bestuur in 2015 neemt. De dialoog over de jeugdgezondheidszorg zal gevolgen hebben voor de organisatie en financiën van de GGD. Ook werken wij aan verheldering van verplichte en nietverplichte taken van de GGD. In de huidige situatie, waarin bij en rondom de GGD veel in beweging is, vinden wij een kerntakendiscussie in het kader van de begroting 2016 niet opportuun. Ook stellen wij vast dat een beperkt aantal gemeenten bezuinigingen aan de orde stellen. Op dit moment is de bezuinigingsvraag voor de meerderheid van de gemeenten niet urgent. Wij verwachten dat in 2016 er meer duidelijkheid is op de verschillende dossiers. Dan willen wij binnen het Algemeen Bestuur in gesprek gaan over een helder financieel meerjarenperspectief. De veranderingen in het sociale domein bieden ook nieuwe kansen voor de publieke gezondheid en de GGD als uitvoeringsorganisatie. Gemeenten kunnen (nieuwe) taken onderbrengen bij de GGD, zoals al gebeurt bij toegang beschermd wonen en toezicht uitvoering Wmo Preventie, monitoring en signalering zijn belangrijke taken voor gemeenten in het sociale domein. Hierin kan de GGD een rol spelen, ook als het instrument om de kosten voor maatschappelijke ondersteuning en jeugdzorg te beheersen. Overige punten Berkelland en Bronckhorst willen graag de reactietermijn van acht weken (verder) verlengen. Wij zeggen toe te bekijken of de Uitgangpuntennota de volgende keer in december kan verschijnen, zodat de gemeenten enkele weken extra hebben voor hun reactie. Het is lastig om (ook) de reactietermijn voor de programmabegroting te verlengen. In de praktijk beschikken de gemeenten echter al enkele weken vóór de formele toezending aan de raden over de eerste concept-programmabegroting. Het Algemeen Bestuur bespreekt het eerste concept in zijn vergadering vóór de reactietermijn. De ambtelijke voorbereiding kan dan al starten. Bronckhorst verzoekt de inwonerbijdrage tegen het licht te houden tegen de achtergrond van ontgroening en vergrijzing. Putten verwijst naar het solidariteitsprincipe en wil bij de discussie over de bekostiging het totale takenpakket van de GGD betrekken. Hiervoor verwijzen wij naar onze reactie onder Financieel, 3 e bullet. 8 37

39 Tijdsplanning Programmabegroting 2016 GGD NOG Vóór toezending aan gemeenteraden Informatie planning 2015 Wij hebben de gemeenteraden in december 2014 geïnformeerd over het vergaderschema 2015 van het Algemeen Bestuur1. Daarbij hebben wij ook de planning van de begroting 2016 gemeld. Uitgangspuntennota 2016 De colleges van B&W hebben bij brief van 20 januari 2015 de Uitgangspuntennota voor de begroting 2016 ontvangen. De gemeenteraden hebben wij verzocht vóór 16 maart te reageren. Het Algemeen Bestuur van de GGD heeft op 16 maart 2015 de Uitgangspuntennota besproken. De ontvangen reacties hebben wij betrokken bij het opstellen van deze Programmabegroting. toezending Programmabegroting 2016 Wij zenden de concept-programmabegroting 2016 zo spoedig mogelijk na de behandeling in de AB-vergadering van 23 april 2014, maar in ieder geval vóór 28 april aan de gemeenteraden. Vanaf toezending aan gemeenteraden Na de toezending van de concept-programmabegroting (vóór 28 april 2014) aan de gemeenteraden is de planning voor de vaststelling van de begroting volgt: Wanneer Wat vóór 23 juni gemeenten kunnen zienswijzen op concept-programmabegroting 2016 sturen naar Dagelijks Bestuur GGD 12 juni DB GGD bespreekt tot dan ontvangen reacties in vergadering daarna zo nodig overleg portefeuillehouder financiën en andere DB-leden over voorbereiding Algemeen Bestuur GGD 9 juli AB GGD beslist over vaststelling Programmabegroting 2016 (voorbereiding in ambtelijk overleg) Ook concept-reacties zijn welkom Het blijkt in de praktijk soms lastig te zijn om tijdig een (formele) reactie van de gemeenteraad te bepalen. Als dit niet mocht lukken, dan verzoeken wij u om in ieder geval te reageren vóór de vergadering van het Algemeen Bestuur van GGD NOG op 9 juli Ook concept-zienswijzen vinden wij nuttig voor de voorbereiding op de AB-vergadering. 1 Het Algemeen Bestuur van de GGD bestaat uit de wethouders volksgezondheid van de 22 deelnemende gemeenten. Het AB kiest uit zijn midden een Dagelijks Bestuur. Hierin hebben nu vijf wethouders zitting en ook één burgemeester, namens het DB van Veiligheidsregio NOG, met de portefeuille geneeskundige organisatie in de regio (GHOR). 9 38

40 Kerngegevens begroting 2016 Werkgebied Deelnemende gemeenten en inwoneraantallen Aantal deelnemende gemeenten 22 Totaal aantal inwoners De GGD sluit aan bij het lokale niveau en de regionale samenwerking van gemeenten, zoals die binnen de drie regio s Achterhoek, Midden-IJssel/Oost-Veluwe en Noord-Veluwe. Noord-Veluwe Midden-IJssel / Oost-Veluwe 10 Achterhoek Elburg Apeldoorn Aalten Ermelo Brummen Berkelland Harderwijk Heerde Bronckhorst Nunspeet Hattem Doetinchem Oldebroek Epe Montferland Putten Lochem Oost Gelre Voorst Oude IJsselstreek Zutphen Winterswijk totaal totaal totaal aantal gemeenten 6 aantal gemeenten 8 aantal gemeenten 8 39

41 Personeelsbestand per in vaste dienst flexibele schil (tijdelijke dienst en payroll) totaal Aantal medewerkers Aantal fte s Gemiddelde fte 0,68 0,58 0,67 Totaal lasten en baten begroting 2016 Lasten Baten Verdeling totale lasten over programma s 2016(in 1.000) Jeugd gezondheid zorg Algemene Gezondheid zorg Kennis en Expertise Maatschappelijke Zorg Bestuurs ondersteuning en organisatie projecten Verdeling baten 2016 (in 1.000) Overige baten Inwonerbijdrage

42 12 41

43 BESLUIT Het Algemeen Bestuur van GGD Noord- en Oost-Gelderland; B E S L U I T : de begroting 2016 van GGD Noord- en Oost-Gelderland vast te stellen. Aldus besloten in de openbare vergadering van 9 juli 2015 D.W. ten Brinke algemeen directeur/secretaris A. Kleijer voorzitter 13 42

44 14 43

45 TOELICHTING 1 Opzet Programmabegroting 1.1 Aansturing GGD Gemeenten en GGD De betrokken 22 colleges van burgemeester en wethouders hebben de afspraken over hun samenwerking rond de GGD vastgelegd in een gemeenschappelijke regeling, de Samenwerkingsregeling GGD Noord- en Oost- Gelderland. Bestuursagenda In de Bestuursagenda staat de toekomstvisie voor de GGD, met de gedeelde ambities en agendapunten voor deze bestuursperiode. Het Algemeen Bestuur van de GGD, bestaande uit de wethouders volksgezondheid van de deelnemende gemeenten, heeft de Bestuursagenda op 12 maart 2015 vastgesteld. Rijksoverheid en GGD De GGD heeft niet alleen te maken met de gemeenten als opdrachtgever. Een aanzienlijk deel van de taken wordt ook gestuurd door het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) en als verlengde daarvan, het Rijksinstituut voor Milieu en Volksgezondheid (RIVM). Kwaliteit De GGD is een overheidsorgaan én een zorginstelling. De GGD valt onder de Kwaliteitswet zorginstellingen en onder het toezicht van de Inspectie voor de gezondheidszorg. De Inspectie stelt certificering volgens de HKZ-normen verplicht (HKZ - Stichting Harmonisatie kwaliteitsbeoordeling in de zorgsector). Accent op taken met gemeentelijke beleidsruimte In het programmadeel van deze begroting leggen wij de nadruk op de GGD-taken, waarbij de gemeenten ruimte hebben voor eigen (gezondheids)beleid. Minder aandacht kan uitgaan naar producten of delen daarvan die grotendeels worden bepaald door landelijke richtlijnen en medische standaarden. 1.2 Onderdelen Programmabegroting GGD NOG volgt, net als gemeenten, de financiële regelgeving uit de Gemeentewet en het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV). De programmabegroting bestaat uit de beleidsbegroting en financiële begroting. Beleidsbegroting Het eerste onderdeel van de beleidsbegroting is het programmaplan, met de bestuurlijk relevante hoofdpunten van het GGD-beleid. In het programmaplan komen de drie, ook bij gemeenten bekende vragen aan de orde: wat willen we bereiken? wat gaan we ervoor doen? wat mag het kosten? 15 44

46 Er zijn vier inhoudelijke programma s: Jeugdgezondheidszorg Algemene Gezondheidszorg Kennis en Expertise Maatschappelijke zorg Daarnaast zijn er de ondersteunende programma s: Bestuursondersteuning en organisatieprojecten Gemeentelijke inwonerbijdrage Het tweede onderdeel van de beleidsbegroting wordt gevormd door de verplichte financiële paragrafen. Voor GGD NOG zijn dit de paragrafen over: weerstandsvermogen en risicobeheersing financiering bedrijfsvoering verbonden partijen. Financiële begroting Naast de beleidsbegroting omvat de programmabegroting de financiële begroting. Deze bestaat uit: het overzicht van de baten en lasten op basis van de zes programma s het overzicht van de gemeentelijke inwonerbijdragen voor de basisproducten de meerjarenraming de Staat van activa (voorgenomen investeringen 2016). Dit najaar volgen nog de actualisering van de financiële begroting en de Staat van activa. Wij leggen deze onderdelen bij begrotingswijziging voor aan het Algemeen Bestuur op 26 november Voor de inwonerbijdrage heeft dit geen gevolgen. 1.3 Productenbegroting en verantwoording Naast Uitgangspuntennota en de Programmabegroting kent GGD NOG als onderdelen van de bestuurlijke planning- en control-cyclus: de productenbegroting: inhoudelijke, financiële gegevens en prestatiegegevens per product of productgroep, vastgesteld door het Dagelijks Bestuur. Het Algemeen Bestuur en de gemeenten ontvangen de productenbegroting ter informatie (ABvergadering 26 november 2015). de bestuursrapportages tussentijdse verantwoording door het Dagelijks Bestuur aan het Algemeen Bestuur in de eerste vier en acht maanden van het begrotingsjaar (ABvergadering 9 juli en 26 november 2014) de jaarstukken verantwoording in het jaarverslag en de jaarrekening (vóór 15 april de voorlopige jaarrekening naar de raden van de deelnemende gemeenten, vaststelling jaarstukken in AB-vergadering juni/juli 2016) 16 45

47 BELEIDSBEGROTING 2 Bestuurlijk kader 2.1 Bestuursagenda en missie Bestuursagenda In het voorjaar van 2014 heeft het GGD-bestuur een nieuwe samenstelling gekregen, na de gemeenteraadsverkiezingen en de vorming van nieuwe colleges van B&W. Als nieuw Dagelijks Bestuur hebben wij de Bestuursagenda publieke gezondheid opgesteld, de toekomstvisie voor de GGD in de vorm van gedeelde ambities en agendapunten voor deze bestuursperiode. Wij hebben de Bestuursagenda ter informatie aan de gemeenteraden gezonden op 20 januari Het Algemeen Bestuur heeft de Bestuursagenda op 12 maart 2015 formeel vastgesteld. De gezamenlijke ambities uit de bestuursagenda zijn: Een stabiel ankerpunt zijn en blijven Actieve houding en positioneren van taken voor veiligheid en publiek belang. Lokaal maatwerk en flexibele inzet: samenwerken staat voorop. Preventie voor zorg. Bijdragen aan maatschappelijk resultaat en rendement door monitoring, signalering en advisering. Het GGD-bestuur heeft de ambities uitgewerkt in doelen, die zijn onderverdeeld in drie thema s: Gemeenten en GGD staan voor gezamenlijke ambitie publieke gezondheid Door mee te bewegen met de ontwikkelingen bij gemeenten en maatschappelijke partners staan gemeenten en GGD voor de collectieve gezondheid en sociale veiligheid van de inwoners Voortzetten en versterken bestuurlijke betrokkenheid bij onze GGD Bestuurlijke betrokkenheid versterken doordat de GGD naar de gemeenten toe komt. GGD als publieke gezondheidsdienst van en voor de 22 gemeenten: samen gericht op de toekomst Gemeenten beschermen samen met hun 7x24 uur beschikbare GGD, het collectief belang van de burgers door de inwoners te beschermen tegen dreigende inbreuken van buitenaf op de gezondheid en de sociale veiligheid. Positieve gezondheid: veerkracht en zelf regie voeren In de Bestuursagenda hebben wij e visie op positieve gezondheid als uitgangspunt genomen. De kern van een participatie-maatschappij is dat burgers meedoen aan het maatschappelijk leven, in werk, onderwijs en breed in de samenleving. De basis daarvoor is dat burgers gezond zijn. In het licht van een andere visie op de zelfredzaamheid van burgers gaat het dan niet om afwezigheid van ziekte, maar om de capaciteiten van mensen om zelf regie te voeren. In plaats van de klassiek

48 medische kijk op gezondheid gaan wij uit van een actuelere definitie van gezondheid. ) 2 Gezondheid is het vermogen zich aan te passen en een eigen regie te voeren, in het licht van fysieke, emotionele en sociale uitdagingen van het leven. In dit concept van positieve gezondheid gaat het om kwaliteit van leven, veerkracht en vaardigheden om gezond te blijven en de regie over eventuele ziekte in eigen hand houden. Missie In de Bestuursagenda formuleren wij de missie van GGD Noord- en Oost- Gelderland als volgt GGD Noord- en Oost-Gelderland is de gezondheidsdienst van 22 gemeenten. De GGD biedt actief Een gezond houvast en bewaakt, beschermt en bevordert de gezondheid van de inwoners. Inwoners, samenwerkingspartners en gemeenten kunnen rekenen op een stabiele GGD met kennis en kunde op het gebied van publieke gezondheid. Belangrijk is ook dat de GGD aansluit op en bijdraagt aan de transities in het sociale domein, vooral jeugdzorg, maatschappelijke ondersteuning en passend onderwijs. Los daarvan zetten wij op veel onderdelen het bestaande beleid voort. 2.2 Taken GGD Primair publieke gezondheid Uit de missie vloeit voort dat de GGD werkzaamheden verricht die de gezondheid van (groepen) mensen bevorderen, bewaken of beschermen. De GGD verricht primair publieke taken, d.w.z. het is echt nodig of (zeer) gewenst dat de GGD als gemeentelijke dienst de taak oppakt. Wettelijk kader taken De taken en verantwoordelijkheden van de gemeente voor de publieke gezondheidszorg zijn vastgelegd in de Wet publieke gezondheid (Wpg). Deze wet omschrijft publieke gezondheidszorg als de gezondheidsbeschermende en gezondheidsbevorderende maatregelen voor de bevolking of specifieke groepen daaruit, waaronder het voorkómen en het vroegtijdig opsporen van ziekten. Gemeenten hebben uitvoerende en adviserende taken ondergebracht bij hun GGD. ) 2 Volgens M. Huber (2012), Louis Bolk Instituut 18 47

49 Soms hebben GGD-taken of onderdelen hiervan een basis in andere wetten, zoals de Wet kinderopvang en kwaliteitseisen peuterspeelzalen, Wet veiligheidsregio s, Wet op de lijkbezorging, Jeugdwet en onderwijswetgeving. Ontwikkelingen sociaal domein en publieke gezondheid De decentralisaties in het sociale domein leiden tot grotere verantwoordelijkheden van de gemeenten. Deze veranderingen raken ook de publieke gezondheid. Daarbij gaat het vooral om de veranderingen in de Wet maatschappelijke ondersteuning en de nieuwe Jeugdwet. Met de visie op positieve gezondheid speelt GGD NOG hierop in. De bewindslieden van VWS hebben op 28 augustus 2014 de beleidsbrief Betrouwbare publieke gezondheid aan de Tweede Kamer gezonden. Rode draad in de visie van VWS is de omslag van denken in termen van ziekte, zorg en afhankelijkheid naar gezondheid, preventie en eigen kracht. VWS start in 2015 samen met de VNG een stimuleringsprogramma publieke gezondheid nieuwe stijl. Doel hiervan is: meer zicht krijgen op inzet en effectiviteit van de publieke gezondheid en inhoudelijk verder uitbouwen en waar nodig versterken van de kerntaken ( vier pijlers ) van de GGD en. Basisproducten en plusproducten GGD NOG biedt basis- en plusproducten aan, die worden omschreven in de jaarlijkse productenbegroting. Alle deelnemende gemeenten nemen de basisproducten van de GGD af. Deze liggen vast in de Wet publieke gezondheid, die de taken van de gemeenten voor publieke gezondheid omschrijft. Een deel van de basisproducten vloeit voort uit de taakstelling van de rijksoverheid, zoals het Rijksvaccinatieprogramma (RVP) en de aanvullende seksuele gezondheidszorg. De gemeenten bekostigen de basisproducten via een bijdrage per inwoner aan de GGD. Daarnaast biedt de GGD plusproducten aan. De GGD levert deze op contractbasis aan gemeenten (alle 22, individueel of een regio of cluster) en ook aan individuele burgers, maatschappelijke organisaties en overheidsinstanties. De plusproducten hebben een logische samenhang met de basisproducten. De GGD ontwikkelt ook specifieke, op maat gemaakte producten. In de Bestuursagenda hebben wij opgenomen dat wij streven naar verduidelijking van de wettelijke/verplichte en de boven-wettelijke/niet-verplichte taken van de GGD. Dat kan tot gevolg hebben dat de huidige indeling in basisen plusproducten verandert

50 3 Financiële uitgangspunten 3.1 Uitgangspuntennota 2016 Half januari 2015 hebben wij de Uitgangspuntennota voor de begroting 2016 toegezonden aan de colleges van B&W. Het Centraal Planbureau (CPB) heeft de cijfers zijn ondertussen aangepast. Deze aanpassing heeft invloed op zowel de loonkostenindex als op de materiële kostenindex. De onderbouwing van de indexcijfers staat in bijlage A (zie p. 54). 3.2 Indexering Methodiek Uitgangspunt van indexeren is dat dit altijd in relatie staat tot de werkelijke ontwikkeling van de kosten. Dat houdt in dat de kosten worden begroot met indexering. De gemeenten hebben in het Algemeen Bestuur afgesproken dat de GGD voor de indexering van de begroting de methodiek van de gemeente Apeldoorn volgt. De vastgestelde begroting 2015 vormt de basis voor de berekeningen voor de begroting 2016 en de meerjarenramingen De indexering wordt gebaseerd op de CPB-cijfers. Het CPB geeft vier maal per jaar de meeste recente voorspelling voor het lopende jaar en de (bijgestelde) cijfers van de afgelopen 3 jaar. De gekozen methodiek houdt in dat de indexering van de afgelopen jaren wordt gecorrigeerd aan de hand van de meest recente cijfers. Dit zorgt er voor dat de indexcijfers in de begrotingen fluctueren. Omschrijving Index 2016 In de Uitgangspuntennota 2016 zijn we uitgegaan van een gewogen index van 1,00% (loonkosten 2,15% en materiële kosten - 1,70%). Het CPB heeft de materiëlekosten-index 2012 t/m 2015 met ruim 1% per jaar naar beneden bijgesteld. Deze correctie nemen wij mee in de berekening van de index voor de Programmabegroting Door deze correctie wordt de materiële kostenindex voor 2016 negatief. De gewogen index voor 2016 komt uit op 0,45%. Op basis van de actuele informatie van het CPB stellen we de volgende (wijzigingen in) de indexeringen voor: Indexcijfers Vastgest Actualisatie elde 2015 begroting 2015 Correctie 2015 Gebaseerd op CPB-cijfers december 2014 Ontwikkeling tov begroting Loonkostenindex 1,70% 2,00% 0,30% 1,50% 1,80% 1,25% Materiële kostenindex 2,10% -1,60% -3,70% 1,00% -2,70% 1,00% Gewogen Index 1,82% 0,92% -0,90% 1,35% 0,45% 1,18% Rente activa 2,50% 2,50% 0,00% 1,00% 1,00% 1,00% Gewogen index inwonerbijdrage De kosten van de GGD bestaan voor 70% uit loonkosten en 30% uit materiële kosten. De bovenstaande berekening leidt tot het volgende indexeringsvoorstel voor inwonerbijdrage deelnemende gemeenten: 20 49

51 Gewogen index loonkosten 0,7 * 1,80% + materiële kosten 0,3 * -2,70% = 0,45%. Rente activa De gemeente Apeldoorn maakt, afhankelijk van de levensduur van activa, gebruik van verschillende rentepercentages voor nieuwe activa. De GGD heeft vooral activa met een korte levensduur en gebruikt één percentage voor alle activa. In voorgaande jaren hebben wij een rente van 2,5% aangehouden. Voor 2016 stellen we voor om met een rente van 1,0% te werken. Dit komt overeen met het rentepercentage dat de gemeente Apeldoorn gebruikt voor investeringen met een levensduur van 6-10 jaar

52 Inwonerbijdrage De voorgestelde geactualiseerde indexcijfers en de voorlopige inwoneraantallen per leiden tot wijziging van de totale inwonerbijdrage van de deelnemende gemeenten. Ten opzichte de Uitgangspuntennota 2016 wordt de inwonerbijdrage ruim lager. Dat komt door de bijstelling van de index van 1,00% naar 0.45% Dit is per inwoner ruim 0,07 De bevolking neemt met 926 inwoners toe. Voor 2016 heeft dit de volgende gemeentelijke inwonerbijdrage tot gevolg: Omschrijving Aantal inwoners Totaal inwoner bijdrage in Per Inwoner in Inwoneraantal Toename inwoners 926 Inwoneraantal Programma begroting ,70 Toename inwoners Korting agv kinderaantallen Actualisering gewogen gemiddeld prijspeil ,18% Actualisering gewogen gemiddeld prijspeil ,18% Inwonerbijdrage deelnemende gemeente ,70 De inwonerbijdrage van de deelnemende gemeenten wordt bepaald door het bedrag per inwoner te vermenigvuldigen met het aantal inwoners per gemeente. Als het aantal inwoners per gemeente lager wordt dan neemt de inwonerbijdrage per gemeente ook af. De feitelijke inwonerbijdrage wordt bepaald aan de hand van de werkelijke inwoneraantallen op 1 januari van het jaar waarop de kosten betrekking hebben. De gemeenten Hattem en Voorst ontvangen - op basis van de historisch gegroeide situatie compensatie bij de taal- en spraakscreening van de jeugdgezondheidszorg. Hattem en Voorst zet namelijk een eigen logopedist in voor werkzaamheden die in andere gemeenten door GGD-logopedisten worden uitgevoerd

53 PROGRAMMAPLAN 4 Programma Jeugdgezondheidszorg 4.1 Wat willen we bereiken? Doelstelling De jeugdgezondheidszorg bewaakt, beschermt en bevordert de gezondheid en de lichamelijke, geestelijke, cognitieve en sociale ontwikkeling van de jeugd van 0 tot 18 jaar. De jeugdgezondheidszorg streeft naar een optimale gezondheid van de jeugd. Speciale aandacht hebben we voor kwetsbare jeugd in haar leefomgeving. Indien nodig zetten we specialistische zorg in. Wettelijk kader Gemeenten zijn op basis van de Wet publieke gezondheid (Wpg) verantwoordelijk voor het actief aanbieden van jeugdgezondheidszorg aan alle kinderen en jongeren tot 18 jaar. Gemeenten geven de uitvoering samen met de JGZorganisaties vorm. Per 1 januari 2015 is het nieuwe basispakket Jeugdgezondheidszorg (JGZ) van kracht via een aanpassing van het Besluit publieke gezondheid. Doel van de vernieuwing is het basispakket te moderniseren op grond van nieuwe wetenschappelijke inzichten en maatschappelijke ontwikkelingen. Hiermee sluit het beter aan op de stelselwijziging in de jeugdzorg. Jeugdgezondheidszorg omvat nu ook een structureel aanbod voor jongeren vanaf 14 jaar. Behalve voor jeugdgezondheidszorg zijn gemeenten verantwoordelijk voor preventie en jeugdhulp op basis van de Jeugdwet. Deze taken sluiten op elkaar aan. Jeugdgezondheidszorg neemt deel in samenwerkingsverbanden en zorgstructuren binnen gemeenten en van scholen. In de Jeugdwet is opgenomen dat onder andere de jeugdarts rechtstreeks kan verwijzen naar jeugdhulp. De GGD levert aan gemeenten ook plusproducten Jeugdgezondheidszorg, als aanvulling op de wettelijke basisproducten en in aansluiting op het jeugdbeleid van gemeenten. 4.2 Wat gaan we ervoor doen? Inhoud programma Het programma Jeugdgezondheidszorg (JGZ) omvat de volgende basis- en plusproducten (gebaseerd op de Productenbegroting 2015 en aangevuld n.a.v. vernieuwing werkwijze): Basisproducten Jeugdgezondheidszorg Contactmomenten regulier onderwijs GGD gezondheidsonderzoek (PGO) 5 jarigen basisonderwijs Collectief contactmoment Groep 7 Meten en wegen van 9 jarigen (Open) Spreekuren basisonderwijs en voortgezet onderwijs GGD gezondheidsonderzoek klas 1 voortgezet onderwijs Contactmomenten niet-regulier onderwijs Entreeonderzoek voor instromende leerlingen GGD gezondheidsonderzoek op 5-jarige leeftijd GGD gezondheidsonderzoek op 8-jarige leeftijd op indicatie 23 52

54 GGD gezondheidsonderzoek op 10-jarige leeftijd GGD gezondheidsonderzoek klas 1 leerwegondersteunend- en praktijkonderwijs en voortgezet speciaal onderwijs. Spraak- en taalscreening screenen van 5 jarige kinderen en vroegtijdig signaleren adviseren bij spraak- en taalstimulering verwijzen naar de curatieve logopedie of naar multidisciplinair team Extra contactmomenten Onderzoek op indicatie Follow-up. Collectieve preventie Thematische bijeenkomsten (ouderavonden, gastlessen) Hoofdluisbegeleiding voor basisscholen Zorgcoördinatie Zorgteam of ondersteuningsteam basisonderwijs Zorg adviesteam basis- en voortgezet onderwijs Commissie van begeleiding in het speciaal onderwijs Zorg bij bijzondere gebeurtenissen Rijksvaccinatieprogramma Vaccinatie 9-jarige kinderen Vaccinatie 12-jarige meisjes Plusproducten Jeugdgezondheidszorg Producten ten behoeve van het Centrum voor Jeugd en Gezin Producten logopedie Producten opvoedondersteuning Producten multidisciplinaire aanpak Projecten onderwijs Vertrouwenspersoon onderwijs Extra contactmoment adolescenten 3 Vanaf 2015 valt het maatwerk jeugdgezondheidszorg niet meer onder de Wpg. Deze aanvullende, lokale invulling van de jeugdgezondheidszorg is nu ondergebracht in de Jeugdwet. De nieuwe wetgeving biedt andere kansen voor de gemeenten om in te zetten op maatwerk. De GGD is beschikbaar voor ondersteuning hierin Beleidsprioriteiten Bij het programma jeugdgezondheidszorg zijn de prioriteiten in 2016: 3 GGD NOG biedt het extra contactmoment adolescenten nu aan als plusproduct. Vanaf 2015 omvat het wettelijke basistakenpakket JGZ als verplichte onderdeel ook een JGZ-aanbod gericht op jongeren vanaf 14 jaar (zie 4.1)

55 1. Blijven doorontwikkelen basistakenpakket preventieve jeugdgezondheidszorg 4-18 jarigen In het schooljaar 2014/2015 heeft de GGD de vernieuwde werkwijze op basis van het nieuwe basispakket jeugdgezondheidszorg geïmplementeerd. De verdere ontwikkeling van de jeugdgezondheidszorg is vooral gericht op nog meer aansluiten op het gemeentelijk jeugdbeleid en op lokale samenwerkingsstructuren. Belangrijk is ook het versterken van de verbinding tussen de jeugdgezondheidszorg, passend onderwijs en de uitvoering van de preventieve activiteiten die vallen onder de Jeugdwet. Verder richt de jeugdgezondheidszorg zich op verdere digitalisering van de communicatie passend bij wat ouders, jeugdigen maar ook scholen nodig hebben en ook verwachten. Indicator: het doorontwikkelde basistakenpakket preventieve jeugdgezondheidszorg voor 4-18 jarigen is geïmplementeerd. 2. Aanbod jeugdgezondheidszorg voor adolescenten De evaluatie van de pilot van het extra contactmoment adolescenten in het schooljaar laat een positief effect zien. Na de positieve evaluatie is dit gezondheidsonderzoek op een aantal onderdelen aangepast. De GGD voert het nu uit bij scholen van 16 gemeenten in de regio s Midden-IJssel/- Oost-Veluwe en Achterhoek. Landelijke organisaties en collega JGZorganisaties / GGD en geven de verdere doorontwikkeling van dit gezondheidsonderzoek gezamenlijk vorm. De JGZ van GGD NOG is hier nauw bij betrokken en voert daar waar nodig de veranderingen door. Indicator: het geactualiseerde - gezondheidsonderzoek JGZ voor adolescenten is ingevoerd in de opdrachtgevende gemeenten in Noord- en Oost-Gelderland. 3. Positionering en organisatie jeugdgezondheidszorg In de vastgestelde Bestuursagenda hebben wij als GGD-bestuur uitgesproken de (verdere) discussie over de positionering van de jeugdgezondheidszorg actief te bevorderen en waar nodig te faciliteren. In 2015 starten wij de gezamenlijke route hiertoe. Het doel is de rol en taak van de jeugdgezondheidszorg lokaal optimaal te benutten. Indicator: gemeenten hebben eind 2016 besluiten genomen over de positionering en organisatie jeugdgezondheidszorg. 4. Contractafspraken en productievolumes Wij realiseren de gemaakte contractafspraken en gestelde productievolumes. Indicator: de GGD behaalt de prestatiecijfers uit de Productenbegroting De gestelde norm is 90 %. Afwijkingen worden vroegtijdig gemeld en onderbouwd

56 4.3 Wat mag het kosten? Bedragen Rekening Begroting Begroting Begroting Begroting Begroting Baten Lasten Saldo In de lasten is een jaarlijkse korting van meegenomen als gevolg van de dalende kinderaantallen, zoals het Algemeen Bestuur op 21 november 2013 heeft besloten

57 5 Programma Algemene gezondheidszorg 5.1 Wat willen we bereiken? Doelstellingen Het programma Algemene gezondheidszorg bestaat uit een groot aantal verschillende producten. Gemeenschappelijk doel is het bevorderen, bewaken en beschermen van de gezondheid van de bevolking in de regio, met speciale aandacht voor risicogroepen. Wettelijk kader Het programma Algemene gezondheidszorg betreft voornamelijk wettelijke taken die de GGD als gemeentelijke gezondheidsdienst uitvoert op basis van de Wet publieke gezondheid (Wpg). Daarnaast gaat het om plusproducten die nauw samenhangen met de wettelijke kerntaken van de GGD, maar aanvullend in opdracht van gemeenten of derden worden gerealiseerd. Een aantal plusproducten heeft een eigen wettelijk kader. De belangrijkste voorbeelden hiervan zijn inspecties kinderopvang en peuterspeelzalen (Wet kinderopvang en kwaliteitseisen peuterspeelzalen) lijkschouw (Wet op de lijkbezorging) vergunningverlening voor het veilig en hygiënisch aanbrengen van tatoeages en piercings (regelgeving op basis van Warenwet) veiligheids- of GHOR-taken van de GGD: Wet veiligheidsregio s (taken GGD in de geneeskundige hulpverleningsorganisatie in de regio). Het programma AGZ omvat ook de publieke gezondheidszorg asielzoekers, die de GGD uitvoert op basis van een landelijke overeenkomst met het Centraal orgaan Opvang Asielzoekers. 5.2 Wat gaan we ervoor doen? Inhoud programma Het programma Algemene Gezondheidszorg (AGZ) omvat basis- en plusproducten in de volgende productgroepen (gebaseerd op de Productenbegroting 2015). Basisproducten Algemene gezondheidszorg 1. Infectieziektebestrijding algemeen Surveillance, beleidsadvisering, regie en netwerk Melden van infectieziekten Preventie en voorlichting Bron- en contactopsporing (voorbereiden op) Grootschalige crises/outbreakmanagement Onderzoek Vangnet cliënten infectieziekten Technische hygiënezorg 2. Tuberculosebestrijding Surveillance, beleidsadvisering, regie en netwerk Voorlichting Behandeling, begeleiding patiënten, bronopsporing en contactonderzoek Screening risicogroepen 27 56

58 Vaccinatie van risicogroepen 3. Seksuele gezondheid Surveillance, soa-bestrijding en preventie, beleidsadvisering, regie en deelname netwerken Voorlichtingsprogramma s ontwikkelen en uitvoeren (risicogroepen, jongeren en intermediairs ) Outreachende aanpak prostitutie en gezondheid Telefonisch spreekuur Soa screening, behandeling en begeleiding, waaronder patiëntwaarschuwing Seksualiteitsspreekuren voor jongeren. 4. Medische milieukunde proactieve diensten (signalering, onderzoek en (beleids)advies) adviseren bevolking over risico s, inclusief gezondheidskundig advies over gevaarlijke stoffen beantwoorden vragen bevolking, voorlichting, onderzoek. 5. GHOR-taken GGD: taken GGD in de geneeskundige hulpverleningsorganisatie in de regio bij incidenten en crises op het gebied van: medische milieukunde infectieziektebestrijding gezondheidsonderzoek bij rampen psychosociale hulpverlening. Plusproducten algemene gezondheidszorg 1. Technische hygiënezorg Inspectie kindercentra Inspectie en advisering publieksevenementen Inspectie tatoeage en piercings 2. Reizigersadvisering en vaccinatie Reizigersadvies en vaccinatiebureau Voorlichting en vaccinatie Hepatitis B risicogroepen Voorlichting en vaccinatie bijzondere groepen. 3. Doetinchem studie langjarige cohort-studie RIVM 4. Forensische Geneeskunde Arrestantenzorg Medische advisering politie en Openbaar Ministerie Onderzoek forensisch geneeskundige Lijkschouw Verklaringen 5. Maatschappelijke zorg Meldpunt Maatschappelijke Zorg Centrale toegang voor toeleiding naar zorg en opvang Ondersteuning lokale zorgnetwerken Verpleegkundig spreekuur voor dak- en thuislozen. 6. Toezicht op uitvoering Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo.2015) 7. Publieke gezondheid asielzoekers: Jeugdgezondheidszorg voor asielzoekers (contactmomenten conform speciaal onderwijs, extra contactmomenten, medisch onderzoek incl. vaccinatieplan RVP, kortdurende begeleiding, netwerken en overleg onderzoek op indicatie) Algemene gezondheidszorg voor asielzoekers (infectieziektepreventie en bestrijding, technische hygiënezorg, soa/hiv-bestrijding, gezondheidsbevordering, tuberculosebestrijding, coördinatie zorgketen) 28 57

59 5.2.2 Beleidsprioriteiten Voor het programma Algemene gezondheidszorg zijn de prioriteiten in 2016: 1. Bundeling kennis van zoönosen Wij willen een netwerk rond zoönosen opzetten, in samenwerkring met de relevante partners, om de kennis hiervan te bundelen en de samenwerking te borgen. Dit gebeurt voor de regio Noord- en Oost-Gelderland of zo mogelijk Oost-Nederland. Een zoönose is een infectieziekte die kan worden overgedragen van dieren op mensen. In de regio NOG is het risico hierop relatief groot. Vanuit de infectieziektenbestrijding heeft de GGD o.a. een rol bij bron- en contactonderzoek. De bestuurlijke verantwoordelijkheid voor diergezondheid ligt bij het Ministerie van Economische Zaken, met de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) als uitvoerder. Andere betrokken partijen zijn de GHOR (Veiligheidsregio, vanuit de crisisbeheersing), Gezondheidsdienst voor dieren en dierenartsen. Indicator: de samenwerkingspartners hebben afspraken voor een netwerk zoönosen opgesteld 2. Verbinding sociale veiligheid en publieke gezondheid In de Bestuursagenda geven wij de GGD een plaats als ondersteuningspunt, waarop gemeenten kunnen terugvallen bij incidenten met grote gevolgen voor de publieke gezondheid en (sociale) veiligheid. GGD NOG en GHOR (onderdeel Veiligheidsregio NOG) werken hierbij nauw samen. Verantwoordelijke bestuurders krijgen actief ondersteuning door het bieden van handelingsperspectieven, zowel inhoudelijk als communicatief. In 2016 verkennen wij de uitbouw van de rol van de GGD bij ingrijpende gebeurtenissen en groepen met grote gezondheidsrisico s, conform de Wpg. Ook brengen wij in kaart wat de gevolgen zijn van de veranderingen in het sociale domein voor de rollen van GGD en GHOR op het snijvlak van sociale veiligheid en publieke gezondheid. Daarbij gaat onze aandacht speciaal gaat naar de preventie van seksueel geweld, jeugdprostitutie en loverboys Indicator: de GGD beschikt over een plan voor de inzet van de GGD voor psychosociale hulpverlening bij incidenten en crises. Preventie van seksueel geweld, jeugdprostitutie en loverboys is ingebed in de ketenregie jeugdprostitutie en loverboys 3. Opschaling tuberculosebestrijding Het Nationaal plan tuberculosebestrijding geeft aan welke veranderingen nodig zijn om tot een optimale tuberculosebestrijding in Nederland te komen. Tbc komt minder vaak voor, maar de complexiteit van de behandeling neemt toe. Om de expertise te waarborgen komen er uiteindelijk vier regionale kenniscentra, waaronder gefaseerd een kenniscentrum voor Noord- en Oost-Nederland. Elke GGD blijft zelf verantwoordelijk voor de tuberculosebestrijding in het eigen werkgebied. Indicator: de deelnemende GGD en hebben een overeenkomst gesloten 29 58

60 4. Publieke gezondheidszorg asielzoekers Wij ontwikkelen een specifiek aanbod publieke gezondheidszorg vanuit de GGD voor asielzoekers die buiten een asielzoekerscentrum wonen. Asielzoekers die het asielzoekerscentrum verlaten hebben vaak onvoldoende voorlichting gekregen en weten niet goed hoe het gezondheidzorgsysteem in Nederland werkt. Belangrijkste elementen in dit aanbod zijn ook jeugdgezondheidszorg, vaccinaties RVP, infectieziektepreventie en bestrijding, seksuele gezondheid en, gezondheidsbevordering. Indicator: het beleid voor het specifieke aanbod is geformuleerd 5. Contractafspraken en productievolumes Wij realiseren de gemaakte contractafspraken en gestelde productievolumes. Indicator: de GGD behaalt de prestatiecijfers uit de Productenbegroting De gestelde norm is 90 %. Afwijkingen worden vroegtijdig gemeld en onderbouwd. 5.3 Wat mag het kosten? Bedragen Rekening Begroting Begroting Begroting Begroting Begroting Baten Lasten Saldo

61 6 Programma Kennis- en Expertise 6.1 Wat willen we bereiken? Doelstellingen GGD NOG ondersteunt gemeenten bij beleidsvorming en beleidsuitvoering. Dit gebeurt door het leveren van gegevens over de volksgezondheid, integraal beleidsadvies en advies over gebruik van effectief gebleken interventies die leiden tot verbetering van leefstijl en gezonder gedrag van de bevolking. Wettelijk kader Het programma Kennis en expertise betreft wettelijke taken die de GGD als gemeentelijke gezondheidsdienst uitvoert op basis van de Wet publieke gezondheid (Wpg). Daarnaast raken de (preventieve) taken in dit programma ook aan de gemeentelijke taken op het terrein van maatschappelijke ondersteuning en zorg voor de jeugd. De aangeboden plusproducten hangen nauw samen met de wettelijke kerntaken van de GGD en worden aanvullend in opdracht van gemeenten of derden gerealiseerd. 6.2 Wat gaan we ervoor doen? Inhoud programma Het programma Kennis en expertise omvat basis- en plusproducten in de volgende productgroepen (gebaseerd op de Productenbegroting 2015). Basisproducten 1. Gezondheidsinformatie Gezondheidsmonitors Regionale Volksgezondheid Toekomstverkenning (rvtv) Gezondheidsatlas Gezondheidsonderzoek bij rampen Evaluatiebureau 2. Gezondheidsbeleid Advisering publiek gezondheidsbeleid Advisering maatschappelijke zorg 3. Gezondheidsbevordering Gezondheidsbevordering algemeen; programma s en samenwerkingsnetwerken: genotmiddelen; psychische gezondheid; gezond ouder worden; gezond gewicht en bewegen; voorlichting eigen taal en cultuur; sociaal emotionele ontwikkeling en seksuele gezondheid; gezonde school. Publieksinformatie. 4. Informatie- en documentatiecentrum Advisering voorlichtingsmaterialen en vakliteratuur 5. Advisering GGD Advisering GGD Projectmanagement Agora 31 60

62 Plusproducten 1. Gezondheidsinformatie: Evaluatieonderzoek Wijkanalyses Gebiedsanalyses 2. Gezondheidsbeleid: advisering publieke gezondheid en projectmanagement 3. Gezondheidsbevordering: Extra contact moment adolescenten gezond gewicht, voeding en beweging Jeugdimpuls regionale en lokale eindredactie virtueel CJG Beleidsprioriteiten Voor het programma Kennis en expertise zijn de prioriteiten in 2016: 1. Monitoring en evaluatie in het sociale domein De GGD richt zich bij zijn taak om onderzoeksgegevens over gezondheid te leveren sterker op de (epidemiologische) informatie en gegevens over het sociaal domein. Gemeenten kunnen deze gebruiken voor het onderbouwen, monitoren en evalueren van beleidsbeslissingen, met name over maatschappelijke ondersteuning en jeugdzorg. De informatie heeft toegevoegde waarde ten opzichte van bestaande beleidsinformatie en helpt gemeenten om richting te geven aan (zorg)beleid, bij te sturen en te signaleren. Dit gebeurt zowel binnen de wettelijke taak van de GGD als op verzoek van gemeenten als plusproduct - door analyses van gegevens van samenwerkingspartners, gebiedsanalyses, Zorgatlas en GGD-monitors. Indicator: de GGD biedt in 2016 voor alle gemeenten (epidemiologische) informatie en gegevens over het sociale domein 2. Academische Werkplaats Agora GGD NOG werkt samen met Wageningen Universiteit in de Academische werkplaats Agora. Agora richt zich op beleidsrelevant onderzoek voor de omvangrijke transities in het sociale domein. Agora ondersteunt gemeenten en GGD door toetsing van de onderbouwing en de kosteneffectiviteit van beleid. Het doel is in 2016 in gemeenten innovatieve demonstratieprojecten uit te voeren, waarbij Agora mede-ontwikkelt, begeleidt en evalueert. Indicator: Agora heeft subsidieaanvragen voor demonstratieprojecten geschreven waarvan ten minste één is gehonoreerd. 3. Samenwerking gemeenten en zorgverzekeraars Wij ondersteunen - op inhoud en proces - de intensivering van de 32 61

63 samenwerking tussen gemeenten en zorgverzekeraars. Daarbij richten wij ons op de publieke gezondheid vanuit de ambitie Preventie voor zorg. Gemeenten hebben hierbij belang in het kader van hun gezondheidsbeleid en de transities in het sociale domein. De ondersteuning door de GGD betreft het maken van wijkanalyses, het opzetten van preventieve interventies en het afsluiten van preventieconvenanten. Indicator: in de regio Noord- en Oost-Gelderland is ten minste één (schriftelijk) convenant gesloten tussen een zorgverzekeraar, gemeente(n) en GGD over preventie en gezondheidsbevordering. 4. Inbreng vanuit de publieke gezondheid in gemeentelijk beleid Wij streven naar versterking van de inbreng vanuit de publieke gezondheid in de overlegsituaties in de verschillende regio s en op de beleidsterreinen die raakvlakken hebben met publieke gezondheid, zoals maatschappelijke ondersteuning, jeugdbeleid en ouderenbeleid. Intern richt de GGD de organisatie en processen meer op de regionale en vooral gemeentelijke schaal, onder meer door de GGD-brede regioteams. GGD ers van verschillende disciplines staan dichter bij de gemeenten, zijn zichtbaarder en leveren toegevoegde waarde aan de lokale overlegtafels. Indicator: de GGD-regioteams hebben een breed samengesteld overleg gevoerd bij en met ten minste twee gemeenten in elk van de drie regio s Noord-Veluwe, Midden- IJssel/Oost-Veluwe en Achterhoek 5. Contractafspraken en productievolumes Wij realiseren de gemaakte contractafspraken en gestelde productievolumes. Indicator: de GGD behaalt de prestatiecijfers uit de Productenbegroting De gestelde norm is 90 %. Afwijkingen worden vroegtijdig gemeld en onderbouwd. 6.3 Wat mag het kosten? Bedragen Rekening Begroting Begroting Begroting Begroting Begroting Baten Lasten Saldo

64 7 Programma Maatschappelijke Zorg 7.1 Wat willen we bereiken? Doelstellingen Het doel van maatschappelijke zorg is het tot stand brengen van zorg voor mensen die zich hebben afgekeerd van de maatschappij en van het reguliere zorgaanbod, of daar zelfstandig de weg niet kunnen vinden. Wettelijk kader De Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) 2015 geeft gemeenten de opdracht ervoor te zorgen dat mensen zo lang mogelijk thuis kunnen blijven wonen. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor de ondersteuning van mensen die die niet (volledig) zelf kunnen voorzien in hun zelfredzaamheid en participatie, of behoefte hebben aan beschermd wonen of opvang. De GGD biedt de gemeenten op dit gebied plusproducten aan in aansluiting op het lokale Wmobeleid van gemeenten en in aanvulling op de wettelijke kerntaken van de GGD. 7.2 Wat gaan we ervoor doen? Inhoud programma Het programma Maatschappelijke zorg/ondersteuning omvat de volgende plusproducten (gebaseerd op de Productenbegroting 2015 en aangevuld met recente ontwikkelingen). Plusproducten Meldpunt Maatschappelijke Zorg Centrale toegang voor toeleiding naar zorg en opvang Ondersteuning lokale zorgnetwerken Verpleegkundig spreekuur voor dak- en thuislozen Toegang tot beschermd wonen Beleidsprioriteiten Voor het programma Maatschappelijke zorg zijn de prioriteiten in 2016: 1. Toegang tot beschermd wonen De Noord-Veluwse gemeenten hebben GGD NOG voor 2015 verzocht de indicatiestelling voor beschermd wonen uit te voeren. Dit is gebeurd in samenwerking met de gemeente Zwolle, die als Wmo-centrumgemeente verantwoordelijk is voor de bekostiging van beschermd wonen. Wij streven ernaar dat de toegang tot beschermd wonen een vast onderdeel wordt van het plus-aanbod van GGD NOG op het gebied van de maatschappelijke ondersteuning.. Indicator: een deel van de gemeenten laat de toegang tot beschermd wonen uitvoeren door de GGD

65 2. Contractafspraken en productievolumes Wij realiseren de gemaakte contractafspraken en gestelde productievolumes. Indicator: de GGD behaalt de prestatiecijfers uit de Productenbegroting De gestelde norm is 90%. Afwijkingen worden vroegtijdig gemeld en onderbouwd. 7.3 Wat mag het kosten? Bedragen Rekening Begroting Begroting Begroting Begroting Begroting Baten Lasten Saldo

66 8 Bestuursondersteuning en organisatieprojecten 8.1 Wat willen we bereiken? Doelstellingen Het doel is om het GGD-bestuur en de gemeenten in positie te brengen voor het besturen van de GGD. Dit betreft ten eerste advisering en ondersteuning voor de bestuurlijke besluitvorming. Ten tweede omvat dit het agenderen en oppakken van maatschappelijke en bestuurlijke vraagstukken op het gebied van de publieke gezondheid. De organisatie-ontwikkelingsprojecten binnen de GGD beogen de organisatie toekomstbestendig te maken. Wettelijk kader De gemeenten hebben hun samenwerking voor de GGD vastgelegd in een gemeenschappelijke regeling. Hierin zijn de taken, bestuur en financiën van de GGD geregeld. De samenwerkingsregeling is gebaseerd op de Wet gemeenschappelijke regelingen. De basistaken van de GGD zijn verankerd in de Wet publieke gezondheid. 8.2 Wat gaan we ervoor doen? Inhoud programma De GGD-organisatie ondersteunt Algemeen Bestuur, Dagelijks Bestuur; portefeuillehoudersoverleg; ambtelijk overleg volksgezondheid en ambtelijk overleg financiën GGD. Bestuursondersteuning wordt ook geleverd binnen de Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland (GHOR). Daarnaast omvat dit programma de organisatie-ontwikkelingsprojecten binnen de GGD. Dekking voor deze projecten vinden wij, voor zover het frictie- en projectkosten betreft, in de reserve Ontwikkelkosten GGD (AB-besluit 21 november In de paragraaf Bedrijfsvoering (zie p. 45) gaan wij in op de hoofdpunten van het organisatiebeleid Beleidsprioriteiten De Bestuursagenda , vastgesteld door het Algemeen Bestuur op 12 maart 2015, laat de ambities zien en geeft richting aan het beleid en de doelen voor de komende jaren. Wij hebben in de Bestuursagenda vijf ambities opgenomen: stabiel ankerpunt zijn en blijven actieve houding en positioneren taken voor veiligheid en publiek belang lokaal maatwerk en flexibele inzet: samenwerken staat voorop preventie voor zorg bijdragen aan maatschappelijk resultaat en rendement door monitoring, signalering en advisering. De gezamenlijk geformuleerde ambities zijn in drie thema s uitgewerkt, waaronder GGD als publieke gezondheidsdienst van en voor de 22 gemeenten: samen gericht op de toekomst. Als uitwerking van dit thema staan in de Bestuursagenda een viertal doelen voor bestuurlijke onderwerpen: Verkennen van besturingsmodellen waar voor lokaal/regionaal uit te voeren taken meer zeggenschap naar portefeuillehouders volksgezondheid of jeugd in de regio gaat 36 65

67 Verduidelijken van de wettelijke/verplichte en de boven-wettelijke/nietverplichte taken van de GGD en de invloedsruimte van gemeenten hierop. Dit ook door de huidige indeling in basis- en plusproducten verder uit te werken De discussie over de positionering van de jeugdgezondheidszorg voeren naar aanleiding van initiatieven die gemeenten op dit terrein nemen. Het Dagelijks Bestuur bevordert en faciliteert deze discussie actief. Los hiervan versterken van de inhoudelijke samenwerking met gemeenten en jeugdgezondheidszorg 0-4 jarigen. De discussie over de financiën van GGD NOG voeren in samenhang met de inhoud en omvang van het takenpakket van de GGD voor de publieke gezondheid Hierover nemen de gemeenten in deze bestuursperiode besluiten in het Algemeen Bestuur. Het AB heeft erop aangedrongen een planning te maken voor deze onderwerpen in een werkagenda. Hier geven wij een planning voor de besluitvorming over deze onderwerpen. 1. Verduidelijken verplichte en niet-verplichte taken GGD Gemeenten hebben gevraagd te verduidelijken welke gezondheidstaken zij verplicht zijn uit voeren, welke taken verplicht via de GGD worden uitgevoerd en bij welke GGD-taken gemeenten keuzevrijheid hebben. Ook willen gemeenten weten welke invloedsruimte zijn hebben bij GGD-taken. Wij hebben in de AB-vergadering van 13 maart 2015 toegezegd dat wij een notitie voorleggen aan het AB op 9 juli Met deze notitie willen wij de gemeenten meer inzicht bieden en de dialoog starten over een andere indeling van basis- en aanvullende diensten van de GGD en de flexibele inzet voor maatschappelijk georiënteerde taken. Ons streven is dat het AB op 26 november 2015 een besluit neemt. Daarna wordt dit besluit doorgevoerd. Tijdsplanning juli 2015 dialoog in AB GGD november 2015 besluitvorming in AB GGD 2016 verwerking in begroting GGD 2. Dialoog positionering jeugdgezondheidszorg Gemeenten bezinnen zich op de inhoud en organisatie van de jeugdgezondheidszorg. Dit doen zij in het licht de transities in het sociale domein en vooral de veranderingen in de jeugdzorg. In de vastgestelde Bestuursagenda hebben wij als Dagelijks Bestuur uitgesproken deze discussie actief te bevorderen en te faciliteren. In het voorjaar 2015 starten wij met een inhoudelijke dialoog met de gemeenten en daarna komen mogelijke organisatievormen aan de orde. Het vervolg is afhankelijk van de inbreng van de gemeenten en de uiteindelijk genomen besluiten. Vooralsnog gaan wij uit van koersbepaling eind 2015 en uitwerking in Tijdsplanning dialoog over toekomst jeugdgezondheidszorg uitwerking besluiten 37 66

68 3. Verkennen van lokale/regionale besturingsmodellen Dit onderwerp komt ook aan de orde in de dialoog over jeugdgezondheidszorg. Daarbij hebben gemeenten een sterke behoefte aan lokale en regionale zeggenschap en zichtbaarheid van hun GGD, in plaats van de GGD-brede aansturing met 22 gemeenten. Na afronding van de dialoog over jeugdgezondheidszorg willen wij bezien in hoeverre gemeenten ook behoefte hebben aan lokale en regionale zeggenschap en sturing bij andere taken van de GGD. Los hiervan zet de GGD de ingezette koers van gemeentegericht en vraaggericht werken door Tijdsplanning meenemen in dialoog over jeugdgezondheidszorg 2017 onderzoeken behoefte bij andere GGD-taken 4. Discussie financiën GGD in samenhang met takenpakket In de Bestuursagenda hebben de gemeenten uitgesproken financieringsvraagstukken te benaderen vanuit een balans tussen gemeentelijke financieringsmogelijkheden en ambities voor publieke gezondheid. De discussie over mogelijke bezuinigingen voeren wij in samenhang met de inhoud en omvang van het takenpakket van de GGD. Wij handhaven de inspanningsverplichting tot het inverdienen van de indexering. De indexering van de begroting vindt na 2016 plaats op basis van de (nieuwe) besluiten die het Algemeen Bestuur in 2015 neemt. De dialoog over de jeugdgezondheidszorg zal gevolgen hebben voor de organisatie en financiën van de GGD. Ook werken wij aan verheldering van verplichte en nietverplichte taken van de GGD. In de huidige situatie, waarin bij en rondom de GGD veel in beweging is, vinden wij een kerntakendiscussie in het kader van de begroting 2016 niet opportuun. Wij verwachten dat in 2016 er meer duidelijkheid is op de verschillende dossiers. Dan willen wij binnen het Algemeen Bestuur in gesprek gaan over een helder financieel meerjarenperspectief. De veranderingen in het sociale domein bieden ook nieuwe kansen voor de publieke gezondheid en de GGD als uitvoeringsorganisatie. Tijdsplanning juli 2015 besluitvorming over wijze van indexering november 2015 besluitvorming over indeling basis- en aanvullende diensten 2016 gesprek en besluitvorming over financieel meerjarenperspectief t/m

69 8.3 Wat mag het kosten? Bedragen Rekening Begroting Begroting Begroting Begroting Begroting Baten Lasten Saldo mutatie reserve saldo

70 9 Gemeentelijke inwonerbijdrage 9.1 Wat willen we bereiken? Doelstellingen De inwonerbijdrage staat als dekkingsbijdrage tegenover het geheel van basisproducten van de GGD. De doelstelling hierbij is de basisdienstverlening optimaal in te richten en uit te voeren, zodat deze in de overeengekomen kwaliteit en omvang wordt gerealiseerd binnen de vastgestelde bijdrage. Wettelijk kader De gemeenten hebben de afspraken over de basisproducten van de GGD en de daaraan gerelateerde inwonerbijdrage vastgelegd in de gemeenschappelijke regeling voor GGD NOG. Deze is gebaseerd op de Wet gemeenschappelijke regelingen. De uitwerking vindt jaarlijks plaats in de programmabegroting en productenbegroting. De basistaken van de GGD zijn verankerd in de Wet publieke gezondheid. 9.2 Wat gaan we ervoor doen? Dit programma omvat de inwonerbijdrage van de gemeenten voor de basisproducten van de GGD. 9.3 Wat mag het kosten? Bedragen Rekening Begroting Begroting Begroting Begroting Begroting Baten Lasten Saldo De inwonerbijdrage 2016 is bepaald op basis van de bestaande afspraken over indexering. De inwonerbijdrage 2015 is gebaseerd op begroting na wijziging. In de berekening in de periode hebben wij rekening gehouden met: de kostendaling van bij de jeugdgezondheidszorg als gevolg van de dalende kindertallen (AB-besluit 21 november 2013) en Verder verwijzen wij u naar de onderbouwing in hoofdstuk 3, Financiële uitgangspunten, p. 20, en bijlage A, toelichting indexering, p

71 PARAGRAFEN 10 Paragrafen Op basis van het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV) bevat deze begroting vier verplichte paragrafen: weerstandsvermogen en risicobeheersing (inventarisatie weerstandcapaciteit, inventarisatie risico s en beleid) financiering (treasurybeleid) bedrijfsvoering (bedrijfsprocessen om de beleidsdoelstellingen te realiseren en de sturing en beheersing daarvan) verbonden partijen (waar de GGD bestuurlijke invloed en financieel belang heeft) Weerstandsvermogen en risicobeheersing Inleiding In deze paragraaf geven wij weer hoe robuust de begroting is. Het weerstandsvermogen is het vermogen van GGD NOG om financiële tegenvallers op te vangen, zonder dat de continuïteit van de GGD in gevaar komt. Het weerstandsvermogen bestaat uit de relatie tussen: de weerstandscapaciteit, d.w.z. de middelen en mogelijkheden om niet begrote kosten te dekken; alle risico s waarvoor geen maatregelen zijn getroffen en die van materiële betekenis kunnen zijn voor de financiële positie Weerstandscapaciteit en risico s Weerstandscapaciteit Het Algemeen Bestuur heeft in 2010 besloten dat met een weerstandsvermogen van 5% van de omzet van de basisproducten en 20% van de omzet van plusproducten in redelijke mate in de structurele risico s wordt voorzien. De reserve basisproducten wordt geacht voor de helft bij de deelnemende gemeenten te zijn gereserveerd, de reserve plusproducten wordt volledig bij de GGD aangehouden. Om de risico s meer te onderbouwen geven we inzicht in de risico s per programma. Hier geven we aan wat de omvang van de plusopdrachten is en hoe groot het risico is. Risico s Om het benodigde weerstandsvermogen te bepalen hanteren wij als definitie van een risico: een gebeurtenis of omstandigheid met potentieel nadelige financiële gevolgen voor de organisatie. Structurele exploitatierisico s De exploitatie van de plusproducten omvat in beginsel een aanmerkelijk groter risico dan de exploitatie van de basisproducten. Het Algemeen Bestuur gaat ervan uit dat een weerstandscapaciteit van 5% van de omzet van de basisproducten en 20% van de omzet van plusproducten in redelijke mate de structurele risico s afdekken (AB-besluit 18 februari 2010). Het risico rond de plusproducten kent feitelijk twee dimensies. Ten eerste gaat het om de mate 41 70

72 waarin GGD in staat is aan te sluiten bij de behoefte van de klant en bij de klant op het netvlies staat. Ten tweede betreft het de bezuinigingsdruk bij gemeenten en andere financiers. Exploitatierisico s plustaken per programma Jeugdgezondheidszorg Plustaken voor jeugdgezondheidszorg zijn voornamelijk maatwerk en het extra contactmoment adolescenten (ECA). De opbrengsten kunnen afnemen door decentralisatie van de jeugdzorg: mogelijk worden ze ondergebracht bij andere organisaties. Daarnaast is er sprake van dalende kinderaantallen, waardoor ook plusopdrachten kunnen vervallen. Voor het maatwerk en het ECA geven de deelnemende gemeente jaarlijks een subsidie. Het risico voor maatwerk wordt geschat op 90% van begrote baten ( ), voor het ECA wordt dit risico, gezien de huidige ontwikkelingen, lager geschat 25% van de begrote baten ( ). Uitvoering van het rijksvaccinatieprogramma behoort tot de basisproducten, maar noemen we hier vanwege de aparte bekostiging door het RIVM. Het risico voor het rijksvaccinatieprogramma schatten we in op 0%. Het totale risico voor de plustaken van JGZ is Algemene Gezondheidszorg Hierbij gaat het om de taken voor seksuele gezondheid ( op jaarbasis, gerekend tot de basisproducten, maar aanvullend gefinancierd door het RIVM) tuberculosebestrijding ( op jaarbasis) en inspecties kinderopvang ). Risicovol is vooral de arrestantenzorg, waarvoor de politie in een aanbestedingstraject heeft ingezet. Voor deze taak zijn ook andere aanbieders in beeld komen. De financiële omvang van arrestantenzorg is Het totale risico voor deze opbrengsten wordt geschat op Kennis en Expertise Kennis en Expertise heeft voor ruim aan plusopbrengsten begroot. Dit bestaat voor uit opbrengst extra contactmoment adolescenten (ECA) met een risico inschatting van 25%. De overige opbrengsten betreffen voornamelijk één jarige contracten. Het risico dat plusopdrachten worden stopgezet is per product 100%. Het risico dat dit gelijktijdig optreedt, schatten we in op 60%. Het totaal risico is Maatschappelijke zorg Door bezuinigingen bij de gemeenten lopen mogelijk de opbrengsten terug. De totale opbrengsten voor Maatschappelijke Zorg bedragen Uitgaande van een bezuiniging van 10% is er sprake van een risico van Bestuursondersteuning en organisatieprojecten Bij bestuursondersteuning en organisatieprojecten is een opbrengst begroot van Dit is extra omzet die we verwachten te genereren. Het risico voor deze extra omzet is 100%

73 Gemeentelijke inwonerbijdrage Het risico op onze basistaken wordt geschat op 5% van de gemeentelijke inwonerbijdrage. Dit risico vindt zijn oorsprong in mogelijke bezuinigingstaakstellingen die de gemeenten opleggen en in ontwikkelingen in de basisdienstverlening. Het totale risico is , waarvan (50%) wordt geacht aan te worden gehouden bij de gemeenten. Risico-analyse JGZ uittreden De gemeenten zijn bezig met het versterken van de verbinding tussen de jeugdgezondheidszorg en de jeugdzorg. Zij verkennen besturingsmodellen waarin de zeggenschap over lokaal/regionaal uit te voeren taken meer naar portefeuillehouders volksgezondheid of jeugd in de regio gaat. De positionering van de jeugdgezondheidszorg is hier een onderdeel van. De jeugdgezondheidszorg voor 4-18 jarigen vormt een substantieel deel van het takenpakket van de GGD. Ook hangt de JGZ nauw samen met andere taakgebieden van de GGD. Veranderingen raken de gehele organisatie van de GGD. Bij de tot nu toe gehanteerde systematiek van uittreden uit de GGD past de formule waarbij de uittreder het direct personeel overneemt en over vier jaar een aflopende vergoeding betaalt voor de afbouw van de achterblijvende indirecte en eventuele managementkosten bij de GGD. Conform deze werkwijze kan dit risico voor de GGD en de achterblijvende gemeenten worden afgedekt. Nadere concretisering wordt uitgewerkt als deze situatie zich aandient. Beleid omtrent de weerstandscapaciteit en de risico s: Benodigd weerstandsvermogen structurele exploitatierisico s Totaal Basis Plus producten producten Omzet programma aan te houden reserve 5% 20% Maximale bedragen per Waarvan geacht aangehouden te worden bij de gemeente Waarvan aan te houden bij GGD Weerstandsvermogen ultimo Voorgenomen storting jaarrekening Verwacht saldo weerstandsvermogen bij GGD na voorgenomen storting Percentage weerstandscapaciteit Berekening percentage weerstandscapaciteit Weerstandscapaciteit (materieel gezien) Voorstel tot storting bij jaarrekening Stand weerstandsvermogen bij GGD na stortingsvoorstel Weerstandsvermogen aan te houden bij de GGD per Percentage weerstandscapaciteit 99% 43 72

74 De gerealiseerde omzet in de Jaarrekening 2014 geeft geen aanleiding voor een aanvullende bijdrage voor het weerstandsvermogen. Op basis van de ramingen is het verwachte benodigde weerstandsvermogen ultimo Om de afgesproken omvang van het weerstandsvermogen te bereiken zou in 2016 een aanvullende bijdrage noodzakelijk zijn van Samenvatting risico s per programma. Programma in Jeugdgezondheidszorg Algemene Gezondheidszorg Kennis en Expertise Maatschappelijke Zorg Bestuursondersteuning en organisatie projecten Totaal risico plusproducten Gemeentelijke inwonerbijdrage Uit de samenvatting risico s per programma resulteert een risico op de plusproducten van Dit is een meer dan uit de berekening van het benodigd weerstandsvermogen komt. Door de grote onzekerheid in de risico s zien wij op dit moment geen aanleiding om het weerstandsvermogen aan te passen Financiering Inleiding Deze paragraaf omvat de beleidsvoornemens voor het risicobeheer van de financieringsportefeuille. De financieringsparagraaf geeft kaders voor het transparant maken en daarmee voor het sturen, beheersen en controleren van de financieringsfunctie. Het Algemeen Bestuur heeft een Treasurystatuut vastgesteld waarin de volgende uitgangspunten zijn vastgelegd. zoveel mogelijke interne financiering een risicomijdende gedragslijn rekening houdend met deze randvoorwaarden, het optimaliseren van de renteresultaten. In 2013 is de Wet schatkistbankieren aangenomen. Deze wet schrijft voor dat de decentrale overheden, waaronder ook de GGD, al hun overtollige liquide middelen en beleggingen aanhouden bij het ministerie van Financiën. De GGD heeft inmiddels de bij de BNG uitgezette overtollige kasmiddelen belegd bij de rijksoverheid. Binnen de risicomijdende voorwaarden van het Treasurystatuut heeft de GGD in 2012 overtollige kasgelden rentedragend uitgezet bij de Rabobank. Deze rekening wordt vanaf eind 2013, conform de wet, in drie jaar afgebouwd en de tegoeden worden dan eveneens ingebracht in het schatkistbankieren. Daarmee zijn de mogelijkheden om de renteresultaten te optimaliseren wel uitgeput

75 Wij verwachten dat het ook in 2016 niet nodig zal zijn externe financieringsmiddelen aan te trekken, maar dat volledig gebruik kan worden gemaakt van interne financiering. Kapitaalgoederen De kapitaalgoederen van de GGD betreffen medische apparatuur, kantoorinventaris, ICT en telefonieproducten. Voor het beheer hiervan zijn beheersplannen aanwezig en zijn de meerjarige vervangingsplanningen in kaart gebracht. De rekening 2014 heeft per een boekwaarde van kapitaalgoederen van afgerond Bij de 1e wijziging op de Programmabegroting 2016 bieden wij het Algemeen Bestuur een geactualiseerde Staat van activa aan. Wij verwachten dat de boekwaarde vanaf 2015 zal toenemen door investeringen in ICT. Deze zijn noodzakelijk om efficiënt te kunnen blijven werken en om inhoud te kunnen geven aan organisatie-ontwikkelingstraject Het Nieuwe Samenwerken Bedrijfsvoering Hoofdlijnen In de Uitgangspuntennota 2016 hebben wij de hoofdlijnen geschetst voor de bedrijfsvoering in De omgeving van de GGD verandert en de GGD sluit hierop aan. Met een intern organisatie-ontwikkelingstraject richt de GGD zich op versterking van klantgerichtheid, samenwerking en toekomstgerichtheid. Medewerkers en teams krijgen meer verantwoordelijkheid om zelf hun werk te organiseren en de gestelde doelen te bereiken, binnen de kaders van bestuur en organisatie. Ons uitgangspunt is dat GGD NOG staat voor lokale dienstverlening aan de burgers en voor samenwerking met de keten- en netwerkpartners. De GGD verbindt zich aan de lokale wensen van gemeenten en de regionale samenwerking van gemeenten, zoals die binnen de regio s Achterhoek, Midden-IJssel / Oost-Veluwe en Noord-Veluwe is vorm gegeven. De organisatie van de GGD beweegt naar meer decentraal besturen, aansturen en organiseren van werk. Bij specialistische en ondersteunende taken benut de GGD de schaalvoordelen die mogelijk zijn op het niveau van de regio Noord- en Oost-Gelderland. De ontwikkeling van de organisatie wordt ondersteund door vernieuwing van de huisvesting voor activiteiten en medewerkers van de GGD. Dit onderdeel wordt in 2015 gerealiseerd. Ook investeert de GGD in modernisering van de ICTfaciliteiten en verdere digitalisering van de informatiestromen. Verbetering van de sturings- en managementinformatie is hierbij een belangrijk onderdeel. Dit deel van het organisatie-ontwikkelingstraject heeft een doorlooptijd tot in In de huidige omvang kan de GGD de ondersteunende processen op een verantwoorde manier zelfstandig organiseren. Dat is echter wel op een minimaal niveau om nog voldoende kwaliteit en continuïteit te kunnen bieden. Prioriteiten 2016 De prioriteiten voor de bedrijfsvoering in 2016 geven wij hieronder weer. Een groot deel van de prioriteiten liggen in het verlengde van het interne organisatieontwikkelingstraject Het Nieuwe Samenwerken. De GGD rondt dit traject in 2015 grotendeels af. De verdere organisatie-ontwikkeling bouwt erop voort

76 De prioriteiten in 2016 voor de bedrijfsvoering: afhankelijk van de besluitvorming door de gemeenten over jeugdgezondheidszorg: de bedrijfsvoering van GGD NOG in het licht van de genomen besluiten heroverwegen invoering van de een nieuwe indeling van de programma s en producten van de GGD, zodat de gemeenten duidelijker inzicht krijgen welke taken wettelijk verplicht zijn en welke niet, en waar beleidskeuzes mogelijk zijn doorzetten van ingezette ontwikkeling dat medewerkers en teams verantwoordelijk worden voor het resultaat en het beheer van middelen. Kernwoorden zijn resultaatverantwoordelijkheid, samenwerking en klantgerichtheid. doorzetten van ingezette ontwikkeling naar integraal management, met als kern inspirerend leiderschap en het integreren van het sturen op output. verbetering van management- en sturingsinformatie voor bestuur en management, als basis voor integrale advisering over de bedrijfsvoering en als sturingsinformatie voor gemeenten. realisering van een digitaal documentmanagementsysteem en digitalisering van het facturatieproces 46 75

77 10.4 Verbonden partijen Inleiding Verbonden partijen zijn partijen waarmee GGD NOG een bestuurlijke relatie heeft én waarin hij een financieel belang heeft. Bij de taak van de GGD binnen de publieke gezondheidszorg hoort vanzelfsprekend dat de GGD samenwerkt met tal van partijen op bestuurlijk, management- en uitvoerend niveau. Meestal is formeel geen sprake van verbonden partijen, met zowel een bestuurlijk als een financieel belang. Dit is alleen het geval bij de samenwerking binnen Hét Servicecentrum met Brabantse GGD en. Om een zo volledig mogelijk beeld te geven, gaan wij ook in op der samenwerking met enkele andere partijen Verbonden partij: Hét Servicecentrum GGD Noord- en Oost-Gelderland werkt vanaf 1 april 2013 voor ICT-beheer samen met Hét Service Centrum, een samenwerkingsverband voor ondersteunende diensten van o.a. GGD Hart voor Brabant en GGD West Brabant. De samenwerking vindt plaats op basis van een samenwerkingsovereenkomst en dienstverleningsovereenkomsten. Hierin is ook een structuur voor overleg en aansturing overeengekomen. GGD Hart voor Brabant, gevestigd te Tilburg, treedt op als penvoerder. Voor HSC is een aparte administratie ingericht. De directeuren van de deelnemende organisaties sturen HSC aan. Dit past binnen het mandaat van de algemeen directeur GGD voor de bedrijfsvoering. De deelnemers hebben hun samenwerking vastgelegd in een Overeenkomst kosten voor gemene rekening, met daarin de verdeling van kosten en risico s tussen de deelnemende partijen. Hiermee is ook het risico van btwheffing afgedekt. Voor 2015 komt, op basis van de huidige verdeelsleutel, 13,69% van de kosten van informatievoorziening en automatisering voor rekening van de GGD NOG. Voor 2016 verandert mogelijk het deelnamepercentage van GGD NOG. Hét Servicecentrum heeft geen eigen vermogen. Afwijkingen van de exploitatie begroting worden omgeslagen over de deelnemende partijen. Voor GGD betekent dit in 2015 een risico van de omvang van 13,69% op het begrotingstotaal van de ICT-en informatievoorzieningsbegroting van 4,2 miljoen van het Servicecentrum. De deelnemende organisaties hebben beheersmaatregelen getroffen door een overkoepelende structuur te vormen, waarin zij gezamenlijk besluiten over beleidsmatige afwijking van de begroting. Beleidsvoornemens Bij de samenwerking in Hét Servicecentrum voor het ICT-beheer staat een doelmatige samenwerking en een adequate dienstverlening voorop. De Brabantse GGD en herijken hun visie op de organisatie van de ondersteunende diensten. Bij de samenwerking voor ICT verwachten wij niet direct verandering. Voor de langere termijn verkennen wij ook de mogelijkheden van een dergelijke samenwerking met de GGD en in Oost-Nederland Samenwerkingspartijen GGD Noord- en Oost-Gelderland neemt verder deel in de samenwerking binnen: GGD GHOR Nederland) de Kring Oost-Nederland van GGD en

78 GGD GHOR Nederland GGD NOG is, evenals de GHOR van de Veiligheidsregio NOG, aangesloten bij de GGD GHOR Nederland. GGD GHOR Nederland behartigt de collectieve belangen van haar leden richting politiek, overheden, verzekeraars, samenwerkingspartners, onderwijs, media en publiek. De directeur publieke gezondheid / algemeen directeur GGD en de directeur publieke gezondheid / directeur GHOR vertegenwoordigen gezamenlijke de regio NOG in GGD GHOR Nederland. De GGD draagt een jaarlijkse bijdrage aan GGD GHOR NL af. Voor bepaalde GGD-taken maakt GGD GHOR Nederland afspraken met landelijke opdrachtgevers, zoals COA (Centraal orgaan Opvang Asielzoekers) en zorgverzekeraars. Op bestuurlijk niveau neemt de voorzitter van GGD NOG deel aan de landelijke Bestuurlijke adviescommissie Publieke Gezondheid, de bac PG. Er is ook een bac GHOR. De bac PG en de bac GHOR bepalen de bestuurlijke kaders voor de PGVN. Beide commissies adviseren ook aan de VNG (via de commissie Gezondheid en Welzijn) en het Veiligheidsberaad, de landelijke koepel van de Veiligheidsregio s. GGD en Kring Oost-Nederland GGD Noord- en Oost-Gelderland werkt samen met de andere GGD en in Overijssel en Gelderland binnen de Kring Oost-Nederland (KON). Dit is een combinatie van samenwerking van onderop en samenwerking die landelijk wordt gestimuleerd. Het ministerie van VWS en het RIVM kennen voor enkele uitvoerings- en coördinatietaken middelen toe aan samenwerkende GGD en. In de KON is elke GGD verantwoordelijk voor de samenwerking op één of meer taakgebieden. Per onderwerp maken de GGD en afspraken over dienstverlening en kostenverdeling. Beleidsvoornemens Wij zien de waarde van GGD GHOR Nederland als brancheorganisatie voor de publieke gezondheid. GGD NOG blijft hierin actief deelnemen. Leidend zijn de opvattingen van de aangesloten GGD en en de gemeenten. Wij steunen de ingezette lijn om de bestuurlijke betrokkenheid van gemeente/ggd-bestuurders via de bac PG te versterken. Belangrijk is dat VNG en GGD GHOR Nederland samen optrekken. De samenwerking met de collega-ggd en in Oost-Nederland levert voordeel op voor de kwaliteit en de efficiency van de dienstverlening bij alle deelnemers. Eerder hebben wij het initiatief genomen om mogelijkheden tot kostenbesparing door verdergaande samenwerking tussen GGD te verkennen. Dit heeft nog geen concrete resultaten opgeleverd, maar blijft nadrukkelijk onderwerp van gesprek. Ook op het gebied van bedrijfsvoering zien wij hier (op termijn) mogelijkheden

79 FINANCIËLE BEGROTING 11 Financiële begroting In dit onderdeel zijn de baten en lasten van de programma s opgenomen. Tevens geven wij hier de inwonerbijdragen per gemeente voor de basisproducten weer

80 11.1 Overzicht baten en lasten 2016 Overzicht van de baten en lasten in totaal Jeugd gezondheid zorg Algemene Gezondheid zorg Kennis en Expertise Maatschappelijke Zorg Bestuurs ondersteuning en organisatie projecten Inwoner bijdrage Lasten GGD Overhead Afdelingsoverhead Personeelkosten Overige lasten totaal lasten Baten Overige baten Inwonerbijdrage totaal baten Saldo programma Mutaties reserves en vo Saldo voor bestemmin

81 11.2 Inwonerbijdragen Resultaat voor bestemming per programma per gemeente in Gemeente Jeugd gezondheid zorg Algemene Gezondheid zorg Kennis en Expertise NOOT: De compensatie voor Hattem en Voorst bij de taal- en spraakscreening (jeugdgezondheidszorg) is hierin nog niet opgenomen Dit verwerken wij in de Productenbegroting 2016, die wij dit najaar opstellen. Het gaat om totaal ± (zie ook p. 22). 51 aantal inwoners per Maatschappelijke Zorg Bestuurs ondersteuning en organisatie projecten Inwoner bijdrage Aalten Berkeland Bronckhorst Doetinchem Oost Gelre Montferland Oude Ijsselstreek Winterswijk Lochem Zutphen Apeldoorn Brummen Epe Hattem Heerde Voorst Ermelo Elburg Harderwijk Nunspeet Oldebroek Putten totaal

82 11.3 Meerjarenraming (in 1.000) Lasten Rekening e begroting wijziging 2015 begroting 2016 Meerjarenraming 2017 Meerjarenraming 2018 Meerjarenraming 2019 Jeugdgezondheidzorg Algemene Gezondheidzorg Kennis en Expertise centrum Maatschappelijke Zorg Bestuursondersteuning en organisatie projecten Gemeentelijke inwonerbijdrage Totaal lasten Baten Inwonerbijdrage deelnemende gemeente Overige baten Totaal baten Saldo voor bestemming Onttrekking bestemmingsreserve Resultaat na bestemming

83 11.4 Staat van activa Wij leggen de Staat van activa (voorgenomen investeringen) op 26 november 2015 voor aan het Algemeen Bestuur in de vorm van een begrotingswijziging. Voor de inwonerbijdrage heeft dit geen gevolgen. (volgt najaar 2015) 53 82

84 BIJLAGEN 12 Bijlage A: Toelichting indexering Algemeen Half januari 2015 hebben wij de Uitgangspuntennota voor de begroting 2016 toegezonden aan de colleges van B&W. Het Centraal Planbureau (CPB) heeft de cijfers zijn ondertussen aangepast. Deze aanpassing heeft invloed op zowel de loonkostenindex als op de materiële kostenindex. De indexcijfers voor zijn wel in deze Uitgangspuntennota opgenomen In de meerjarenbegroting indexeren we alleen De jaren worden opgenomen tegen prijspeil De hardheid van meerjaren-prijsindexering is beperkt en deze meenemen geeft niet een reëler beeld. Loonkostenindex: Voor de loonkostenindex maken we gebruik van de loonvoet sector overheid van het CPB. Dit is inclusief incidentele loonontwikkeling. Hiermee wijken we af van de berekening in de vastgestelde begroting Daar rekenden we met de CPB-index exclusief incidentele loonontwikkeling. Deze werd apart berekend. Dit is een technische vereenvoudiging die materieel geen verschil maakt. De geactualiseerde loonkostenindex 2015 is: Omschrijving Vastgest elde begroting 2015 Actualisatie 2015 CAO Ontwikkeling 1,00% 0,75% Premie ontwikkeling 0,25% 0,40% Incidentele loonontwikkeling 0,25% 0,00% Correctie 2015 Nacalculatie 2013/2014 0,20% 0,85% Loonkostenindex 1,70% 2,00% 0,30% De loonvoet sector overheid is in de CPB raming van december ,75%. Dit is inclusief incidentele loonontwikkeling. Voor de premie ontwikkeling verwachten we een index van 0,40%. De nacalculatie van 2013 en 2014 is 0,85%. De indexering in de begroting 2015 is daarmee 0,30% te laag. Omschrijving Vastgestelde begroting 2015 Actualisatie 2016 Loonvoet sector overheid ,95% 2,50% Loonvoet sector overheid ,30% 0,60% nacalculatie Nacalculatie 2013 en ,25% 3,10% 0,85% De geactualiseerde loonkostenindex voor 2016 inclusief incidentele loonontwikkeling en premie ontwikkeling stellen we op 1,50%

85 Op basis van bovenstaande berekening stellen we voor de loonkosten in de begroting 2016 ten opzichte van 2015 met 1,80% ( 1,50% + 0,30%) te indexeren. Materiële kostenindex Voor de materiële kostenindex baseren we ons op de prognose van het CPB-cijfer prijs overheidsconsumptie netto materieel. Voor 2015 verwacht het CPB een materiële kostenindex van 0,75 %. In onderstaande tabel worden de CPB-prognoses van december 2014 afgezet tegen de in de vastgestelde begroting 2015 opgenomen indexen. De CPBprognoses van december 2014 zijn een stuk lager dan de CPB-prognoses van december Deze laatste zijn gebruikt bij de berekeningen voor de Programmabegroting Dit resulteert in een correctie over de periode 2012 t/m 2015 van -/-3,70%. Berekening correctie index voorgaande jaren Omschrijving totaal vastgestelde begroting ,50% 1,75% 1,75% 1,75% CPB prognose december ,60% 0,70% 1,00% 0,75% correctie voorgaande jaren -0,90% -1,05% -0,75% -1,00% -3,70% De indexering in de begroting 2015 is 3,70% te hoog. Voor 2016 en verder gaan we uit van een materiële kostenindex van 1,0%. Op basis van bovenstaande berekening stellen we voor de materiële kosten in de begroting 2016 ten opzichte van 2015 met -/- 2,70% (1,00% -/-3,70%) te indexeren. Gewogen index: De kosten van de GGD bestaan voor 70% uit loonkosten en 30% uit materiële kosten. De bovenstaande berekening leidt tot het volgende indexeringsvoorstel voor inwonerbijdrage deelnemende gemeenten: loonkosten 0,7 * 1,80% + materiële kosten 0,3 *-/- 2,70% = 0,45%. Rente activa: De gemeente Apeldoorn maakt, afhankelijk van de levensduur van activa, gebruik van verschillende rentepercentages voor nieuwe activa. De GGD heeft vooral activa met een korte levensduur en gebruikt hetzelfde percentage voor alle activa. Voor 2016 stellen we voor om met een rente van 1,0% te werken. Dit komt overeen met het rentepercentage dat de gemeente Apeldoorn gebruikt voor investeringen met een levensduur van 6-10 jaar

86 13 Bijlage B: Verdeling inwonerbijdrage openbare en jeugdgezondheidszorg De GGD maakt een begroting of rekening naar programma s (eventueel verder onderverdeeld naar programma s en vervolgens producten). De gemeenten moeten deze onderwerpen verantwoorden op de volgende functies volgens het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV): 714 Openbare gezondheidszorg openbare gezondheidszorg, basisgezondheidszorg ( ) overige gezondheidszorg 715 Jeugdgezondheidszorg, uniform deel jeugdgezondheidszorg (uniform) 716 Jeugdgezondheidszorg, maatwerk deel jeugdgezondheidszorg (maatwerk) Voor het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) geldt aanvullend het volgende: de huidige functie 715 wordt bestemd voor het onderdeel jeugdgezondheidszorg van de CJG s de huidige functie 716 wordt bestemd voor het onderdeel WMO van de CJG s. Om de deelnemende gemeenten van dienst te zijn, maakt de GGD een voorstel ten laste van welke functies volgens het BBV de gemeenten de algemene inwonerbijdrage kunnen verantwoorden. De uitgangspunten voor en berekening van de keuzes bij de toerekening van de programma s naar de functies is als volgt. 1. De programma s Maatschappelijke zorg en Algemene gezondheidszorg betreffen volledig OGZ. 2. Indien een programma (ook) de functie JGZ betreft, komen de basisproducten op functie 715 en de plusproducten op functie 716. Uitzondering hierop is het plusproduct CJG, welke activiteit conform het BBV op functie 715 komt. 3. De weging bij de kosten Publieke gezondheidszorg asielzoekers voor het aandeel van de functies gebeurt op basis van het aandeel AGZ (naar functie 714) respectievelijk JGZ (naar functie 716) in het totaal van de omzet AGZ plus JGZ. 4. Bij het programma Kennis en Expertise en het programma Bestuursondersteuning c.a. is de weging qua opzet hetzelfde als bij het programma PGA, maar hierbij wordt het aandeel van JGZ nog gesplitst in basis en plus. Om deze berekening niet bij elke begroting of jaarrekening te wijzigen, wordt voorgesteld om de berekening op basis van aangenomen percentages uit te voeren. Deze percentages kunnen wel bij elke begroting of jaarrekening worden getoetst en/of gewijzigd. Indien de begroting 2013 maatgevend zou zijn, levert dat de volgende percentages op. Functie 714 OGZ afgerond 42% Functie 715 JGZ uniform deel afgerond 58% Functie 716 JGZ maatwerkdeel afgerond 0% 56 85

87 De gemeenten kunnen deze percentages hanteren om te bepalen ten laste van welke functies volgens het BBV de gemeenten de algemene inwonerbijdrage verantwoorden. Gemeente aantal inwoners Begroting 2016 Verdeling over de functies OGZ JGZ Uniform JGZ maatwerk Aalten Berkelland Bronckhorst Doetinchem Montferland Oost Gelre Oude IJsselstreek Winterswijk Regio Achterhoek Apeldoorn Brummen Epe Hattem Heerde Lochem Voorst Zutphen Regio Midden-IJssel / Oost-Veluwe Elburg Ermelo Harderwijk Nunspeet Oldebroek Putten Regio Noord-Veluwe Totaal GGD Noord- en Oost-Gelderland Bijdrage per inwoner 13,70 5,76 7,94 0,00 NOOT: De compensatie voor Hattem en Voorst bij de taal- en spraakscreening (jeugdgezondheidszorg) is hierin nog niet opgenomen Dit verwerken wij in de Productenbegroting 2016, die wij dit najaar opstellen. Het gaat om totaal ± (zie ook p. 22)

88 Overzicht reacties Uitgangspuntennota 2016 GGD Noord- en Oost-Gelderland (versie 1.3) stand per 2 april 2015 gemeente zienswijze commentaar / voorstel DB aan AB GGD Aalten Brief 5 maart 2015 B&W 1. onderschrijven de inhoudelijke uitgangspunten en zullen actief betrokken blijven bij de verdere ontwikkelingen rond de toekomst van de Jeugdgezondheidszorg zowel in relatie met de Jeugdzorg als met de GGD. 2. gaan akkoord met de voorgestelde indexering. Op basis van de Achterhoekse norm zou de inwonerbijdrage 2016 max. 0,75% mogen stijgen. Rekening houdend met de korting op jeugdgezondheidszorg past de voorgestelde indexering binnen de Achterhoekse norm Zie verkennende notitie over indexering in AB-vergadering op 12 maart Hierin kondigt het DB een voorstel aan voor de AB-vergadering op 9 juli Apeldoorn Berkelland Brief?? maart 2015 raad 1. onderschrijft belang van flexibiliseren dienstverlening en bieden van meer maatwerk en meer inzicht in wettelijke/niet-wettelijke taken. Sluit aan bij optiek Apeldoorn van vrije keuze van nietwettelijke taken 2. nota geeft vertrouwen dat DB discussie in goede banen leidt en dat verzoek Apeldoorn om jeugdgezondheidszorg bij Centrum voor Jeugd en Gezin onder te brengen, adequaat wordt afgehandeld. 3. meerjarenraming Apeldoorn voorziet in bezuiniging op de inwonerbijdrage van vanaf 2016, dit is voor GGD Om te voorkomen dat dit ten koste van kwaliteit en omvang van aanbod van de GGD gaat, stellen wij voor om de omvang van het management terug te brengen. Dat zal nader worden onderzocht mede in relatie tot de begrotingen van GGD en GHOR. 4. indexering aanpassen aan actuelere CPB-cijfers van december Verder rente op activa verlagen naar 1% en alsnog premieontwikkeling meenemen. Brief 4 maart 2015 B&W 1. wij kunnen ons vinden in de beleidsuitgangspunten 2. wij willen samen met de Achterhoekse gemeenten een inhoudelijke discussie voeren over de positionering en uitvoering van de jeugdgezondheidszorg in 2015// Dit is inderdaad onderdeel van de Bestuursagenda. 2. Het DB neemt initiatief voor gezamenlijke route om positionering jeugdgezondheidszorg te bepalen, zie ABvergadering 12 maart 2015 en het vervolg daarop.. 3. In 2016 willen wij binnen het Algemeen Bestuur in gesprek gaan over een helder financieel meerjarenperspectief. Zie Programmabegroting Aanpassing aan actuele CPB-cijfers gebeurt in de Programmabegroting. De andere voorstellen hebben wij met dank - overgenomen Het DB neemt initiatief voor gezamenlijke route, zie ABvergadering 12 maart 2015 en het vervolg daarop. 1 87

89 Overzicht reacties Uitgangspuntennota 2016 GGD Noord- en Oost-Gelderland (versie 1.3) stand per 2 april 2015 gemeente zienswijze commentaar / voorstel DB aan AB GGD 3. wij gaan akkoord met de voorgestelde indexering op basis van de beoordeling door de Achterhoekse controllers. Wij verzoeken het DB in de aangekondigde notitie over indexering aan te geven hoe de GGD de ontwikkelingen van het gemeentefonds betrekt bij de indexering 4. wij pleiten ervoor de gemeente meer tijd te geven om te reageren op dit soort belangrijke nota s. 3. Zie verkennende notitie over indexering in AB-vergadering op 12 maart Hierin kondigt het DB een voorstel aan voor de AB-vergadering op 9 juli Het DB bekijkt of de Uitgangspuntennota de volgende keer in december kan verschijnen. Er blijft altijd tijdsdruk. Bronckhorst Brief 23 febr B&W 1. vragen nogmaals inwonerbijdrage tegen het licht te houden vanwege de ontgroening en vergrijzing. Verschillen in ontgroening tussen gemeenten in beeld brengen en betrekken bij discussie over bekostiging van inwonerbijdrage 2. willen inzicht in gevolgen van uittreden Apeldoorn op het gebied van JGZ 3. vragen oplossing om financiële stukken aan raad te kunnen voor leggen (termijnen) 4. willen Achterhoeks voorstel over indexering betrekken bij discussie over aangekondigde notitie over indexering 5. terechte constatering dat discussie over financiën gevoerd moet worden in combinatie met inhoud en omvang taken GGD. Bestuursopdracht tot herijking ligt voor de hand. 6. financiële risico s: de verantwoordelijkheid voor een ontoereikende reserve voor plusproducten is niet helder. Voorstel kan zijn dat gebruikers de reserve aanvullen of plusproducten een risico-opslag hebben met 5%. 1. In 2016 willen wij binnen het Algemeen Bestuur in gesprek gaan over een helder financieel meerjarenperspectief. Zie Programmabegroting Wordt betrokken bij discussie over jeugdgezondheidszorg en besluitvorming over wijziging Samenwerkingsregeling. 3. DB bekijkt of de Uitgangspuntennota de volgende keer in december kan verschijnen. Er blijft altijd tijdsdruk. 4. Zie verkennende notitie over indexering in AB-vergadering op 12 maart Hierin kondigt het DB een voorstel aan voor de AB-vergadering op 9 juli Het weerstandsvermogen is op orde, uitgaande van de bestuursbesluiten hierover. Dit komt aan de orde bij Jaarrekening Brummen 1. raadsbesluit 26 maart 2015 Voorlopig positief reageren op de uitgangspunten 2016 van de GGD NOG;

90 Overzicht reacties Uitgangspuntennota 2016 GGD Noord- en Oost-Gelderland (versie 1.3) stand per 2 april 2015 gemeente zienswijze commentaar / voorstel DB aan AB GGD Doetinchem concept-reactie 1. Financiële gedeelte: Het zal u bekend zijn dat wij bij de beoordeling van een indexering niet alleen rekening houden met kostenontwikkelingen. Omdat wij niet meer kunnen uitgeven dan wij ontvangen, zijn wij genoodzaakt ook naar onze inkomstenontwikkelingen te kijken: de ontwikkelingen van het gemeentefonds. Dit is de kern van de Achterhoekse benadering. U meldt in een van de stukken die u ons toestuurde dat het DB met een notitie komt over de manier van indexeren. We zouden het op prijs stellen als in deze notitie ook aangegeven wordt hoe de GGD de ontwikkelingen van het gemeentefonds wil betrekken bij het maken van indexeringsvoorstellen. Wij kunnen akkoord gaan met de indexering van 1% die u voorstelt. Onze inkomsten uit het gemeentefonds zullen naar verwachting voldoende stijgen om deze indexering op te vangen 2. Inhoudelijk deel Inhoudelijk is de uitgangspuntennota helder en verbonden aan de concept bestuursagenda We kunnen ons vinden in de beleidsuitgangspunten die genoemd worden 1. Zie verkennende notitie over indexering in AB-vergadering op 12 maart Hierin kondigt het DB een voorstel aan voor de AB-vergadering op 9 juli Elburg info 12 maart Het college en de raadscommissie hebben kennis genomen van de notitie en hebben geen opmerkingen of kanttekeningen gemaakt/geplaatst. Epe info 13/17 maart 2015 De raad heeft besloten: 1. In te stemmen met de Uitgangspuntennota 2016 van GGD Noorden Oost-Gelderland; 2. Geen gebruik te maken van de mogelijkheid om een zienswijze over de Uitgangspuntennota 2016 aan GGD Noord- en Oost- Gelderland te sturen

91 Overzicht reacties Uitgangspuntennota 2016 GGD Noord- en Oost-Gelderland (versie 1.3) stand per 2 april 2015 gemeente zienswijze commentaar / voorstel DB aan AB GGD Ermelo brief 17 maart 2015 B&W met reactie raadscie. 1. de leden van de commissie Samenleving en Maatschappij van de gemeente Ermelo geven als gebundelde reactie op de uitgangspuntennota 2016 GGD NOG aan te verwachten dat de GGD NOG aandacht heeft voor een zo sober en efficiënt mogelijke werkwijze, zodat ook de GGD bijdraagt aan de bezuinigingen die nog gerealiseerd moeten worden In 2016 willen wij binnen het Algemeen Bestuur in gesprek gaan over een helder financieel meerjarenperspectief. Zie Programmabegroting Harderwijk Hattem Brief 25 febr B&W 1. raad besluit op 19 maart, na de reactietermijn tot 16 maart B&W stellen raad voor in te stemmen. Als raad onverhoopt niet instemt, volgt informatie z.s.m. 16 maart 2015 met reactie raad Inhoudelijk a. De ambities zijn vrij algemeen geformuleerd. Ook de uitwerking van diverse thema s in de kadernota is volgens ons onvoldoende concreet en toetsbaar. Flexibiliseren van de dienstverlening van de GGD vraagt om heldere keuzes ten aanzien van basis- en plusproducten en positionering van de jeugdgezondheidszorg. b. De taken op het gebied van zorg en ondersteuning in het sociaal domein vragen om een heroverweging als gevolg van minder middelen vanuit het Rijk. Wij pleiten ervoor dat de basis- en plusproducten van de GGD eveneens met minder middelen dienen te worden uitgevoerd. De transitie jeugdzorg brengt met zich mee dat we de taken op het gebied van (i)jgz en jeugdzorg op een efficiëntere en effectievere manier gaat organiseren. Dit betekent concreet het weghalen van de schotten tussen beide sectoren en toewerken aan integrale ondersteuning aan jeugdigen en ouders. 2. Financieel a. Hattem heeft een eigen logopediste in dienst, dit betekent dat Hattem net als voorgaande jaren voor de taal- en spreekscreening gecompenseerd dient te worden In 2016 willen wij binnen het Algemeen Bestuur in gesprek gaan over een helder financieel meerjarenperspectief. Zie Programmabegroting Het DB neemt initiatief voor gezamenlijke route om positionering jeugdgezondheidszorg te bepalen, zie ABvergadering 12 maart 2015 en het vervolg daarop. 2. Is correct. Wordt vermeld in de Programmabegroting en dit najaar uitgewerkt in de Productenbegroting 2016 (betreft ook Voorst). 4 90

92 Overzicht reacties Uitgangspuntennota 2016 GGD Noord- en Oost-Gelderland (versie 1.3) stand per 2 april 2015 gemeente zienswijze commentaar / voorstel DB aan AB GGD Heerde brief 12 maart 2015 B&W met reactie raad 1. De gemeenteraad verzoekt het DB op korte termijn met het AB een discussie te houden over de wettelijke/verplichte en de (herziening) boven-wettelijke/niet-verplichte GGD-taken, alvorens in te zetten op de ontwikkelingen in het sociale domein en op de besturingsmodellen. 1. het DB heeft toegezegd dat het AB op 9 juli 2015 een notitie kan bespreken over de indeling in basis- en plusproducten Lochem Brief 6 maart 2015 B&W 1. waardering voor de uitgangspuntennota, de manier waarop GGD anticipeert op de veranderingen in het sociaal domein en ruimte biedt voor lokale keuzes. Wij zien de GGD, nog steeds, als een belangrijke partner binnen de nieuwe definitie van (positieve) gezondheid. De gemeente Lochem is tevreden over de uitvoering en ziet efficiencyvoordelen 2. Financieel gezien is de uitgangspuntennota in lijn met de Lochemse begroting. Mochten andere gemeenten willen bezuinigen op de GGD dan vinden wij, net als het DB van de GGD, een inhoudelijke takendiscussie op zijn plaats. Deze discussie vinden wij ook van belang voor de door u benoemde risico s, zoals het uitplaatsen van de jeugdgezondheidszorg (JGZ) Het DB onderschrijft dit. Montferland Brief B&W 24 febr inhoudelijk helder. uitdaging wacht voor toekomst jeugdgezondheidszorg, inclusief bekostiging 2. wens tot heldere weergave basis- en plus en met name wettelijke en niet-wettelijke taken, graag dit jaar nog resultaten 3. financieel deel: goede nota nemen van inbreng Achterhoekse gemeenten over indexering. Met structurele verlaging van JGZbudget voldoet indexering aan de door de Achterhoekse gemeenten gewenste hoogte. 4. eventuele bezuinigingen, gekoppeld aan takendiscussie, mogelijk van latere orde. 5. toegezonden beoordeling door Achterhoekse controllers betrekken bij opstellen Programmabegroting Het DB pakt dit op, als onderdeel van de Bestuursagenda. 3. Zie verkennende notitie over indexering in AB-vergadering op 12 maart Hierin kondigt het DB een voorstel aan voor de AB-vergadering op 9 juli Het DB onderschrijft dit. 5. Zie bij

93 Overzicht reacties Uitgangspuntennota 2016 GGD Noord- en Oost-Gelderland (versie 1.3) stand per 2 april 2015 gemeente zienswijze commentaar / voorstel DB aan AB GGD Nunspeet brief 12 maart 2015 B&W 1. college en raadscommissie stemmen in met Uitgangspuntennota, met inachtneming van opdracht vanuit de raadscie. 2.. Verdere bezuinigingen zijn ook voor Nunspeet nodig, In collegeprogramma is taakstellende bezuiniging voor GGD opgenomen van 2% in 2016, 4% in 2017 en 6% in Daarom geven B&W het DB de opdracht het AB voorstellen te doen voor deze bezuinigingen. Als mogelijkheid zien wij o.a. een takenanalyse ter voorkoming van overlap en ontwikkeling van formulieren voor informatiebundeling vanuit ketenpartners, waarmee gemeenten beter kunnen monitoren voor de GGD zou dit een bezuiniging op de inwonerbijdrage en het basistakenpakket inhouden van resp , en In 2016 willen wij binnen het Algemeen Bestuur in gesprek gaan over een helder financieel meerjarenperspectief. Zie Programmabegroting 2016 Oldebroek Info per 3 en 12 maart Uitgangspuntennota 2016 en Bestuursagenda zijn dinsdag 10/2 in het college geweest. Gaan nu ter informatie naar de raad. Staan dinsdag 10 maart in de commissie Samenleving op de postlijst. Beide stukken zonder problemen door de commissie Samenleving, op de postlijst. Gaan niet meer naar de raad. Oost Gelre Brief B&W 2 maart stemmen in met voorbehoud t.a.v. indexeringsnorm, naar aanleiding van afspraak Achterhoekse gemeenten. Verzoeken Achterhoeks voorstel indexering te betrekken bij aangekondigde notitie over indexering Zie verkennende notitie over indexering in AB-vergadering op 12 maart Hierin kondigt het DB een voorstel aan voor de AB-vergadering op 9 juli 2015 Oude IJsselstreek

94 Overzicht reacties Uitgangspuntennota 2016 GGD Noord- en Oost-Gelderland (versie 1.3) stand per 2 april 2015 gemeente zienswijze commentaar / voorstel DB aan AB GGD Putten Brief raad 9 maart wij onderschrijven de inhoudelijke en financiële uitgangspunten en gaan ervan uit dat deze op een goede manier worden verwerkt in de Programmabegroting Opmerking bij bekostiging jeugdgezondheidszorg: toegezegd is te onderzoeken of recht kan worden gedaan aan de verschillen per regio. I.v.m. de wens van de meeste gemeenten voor handhaving van het solidariteitsprincipe (bekostiging basistaken via een bijdrage per inwoner) dient dit onderzoek gericht te zijn op het totale takenpakket van de GGD Deze inbreng wordt betrokken in de discussie. Voorst raadsvoorstel 1. Het college ondersteunt deze uitgangspuntennota van de GGD en adviseert de raad om geen zienswijze in te dienen 1. - Winterswijk Brief 1 april 205 met raadsbesluit 1. geen zienswijze naar voren te brengen 1. - Zutphen Concept-brief raad 1. Inhoudelijk kunnen wij ons vinden in de Uitgangspuntennota. 2. Voor wat betreft de financiën signaleren wij echter een knelpunt. De gemeenten hebben in de afgelopen jaren flink moeten bezuinigen. De GGD heeft ook een serieuze bijdrage geleverd aan deze bezuinigingen. Voor de gemeente Zutphen is de bezuinigingsnoodzaak echter nog niet ten einde. Om hieraan invulling te geven, wordt ook van de GGD opnieuw een bezuiniging gevraagd. Wij willen u daarom dringend verzoeken om voor het opstellen van de Programmabegroting 2016, ook bezuinigingsscenario s uit te werken ter hoogte van 5% van de inwonerbijdrage, met ingang van Daarbij vragen wij u om de mogelijkheden voor bezuinigingen te benoemen en hiervan de inhoudelijke consequenties te beschrijven, en deze bij de concept- Programmabegroting aan te bieden aan het Algemeen Bestuur. Aan de hand van deze bezuinigingsvoorstellen kunnen de Dit komt neer op bezuinigingsscenario s voor de GGD voorstellen van In 2016 willen wij binnen het Algemeen Bestuur in gesprek gaan over een helder financieel meerjarenperspectief. Zie Programmabegroting

95 Overzicht reacties Uitgangspuntennota 2016 GGD Noord- en Oost-Gelderland (versie 1.3) stand per 2 april 2015 gemeente zienswijze commentaar / voorstel DB aan AB GGD gemeenten en het AB de inhoudelijke en financiële afwegingen maken 8 94

96 GGD Noord- en Oost-Gelderland Aan de heer D. ten Brinke Postbus AB APELDOORN Postbus AC Aalten T (0543) E info@aalten.nl AALTEN Verzonden Zaaknummer Bijlage(n) Uw brief van Referentienummer Uw kenmerk Telefoonnummer Beh. ambtenaar Onderwerp 5 maart 2015 Q 5 MAART "5 21 januari (0543) mevrouw A.C. Vorwerg Uitgangspuntennota 2016 GGD Geachte heer Ten Brinke, Ons college heeft op 3 maart 2015 de uitgangspuntennota van de programmabegroting 2016 besproken. Via deze brief informeren wij u over onze standpunten. Inhoudelijk standpunt De gemeente Aalten onderschrijft de inhoudelijke uitgangspunten van deze kadernota. Wij zullen actief betrokken blijven bij de verdere ontwikkelingen met betrekking tot de toekomst van de Jeugdgezondheidszorg zowel in relatie met de Jeugdzorg als met de GGD. Standpunt indexering gemeenschappelijke regelingen De gemeenten in de Achterhoek hebben een gezamenlijke indexeringsnorm voor gemeenschappelijke regelingen afgesproken. Deze is niet gebaseerd op kostenstijgingen maar op de inkomsten die gemeenten uit het gemeentefonds krijgen. Wij willen hiermee bereiken dat de inwonerbijdrage van de gemeenschappelijke regelingen meebeweegt met de beschikbare middelen van de gemeenten. U stelt in de uitgangspuntennota 2016 een indexering voor van 1%. Daarnaast wordt er in 2016 een korting voor de jeugdgezondheidszorg doorgevoerd, waardoor per saldo de inwonerbijdrage stijgt met 0,5%. Op basis van de Achterhoekse norm zou de inwonerbijdrage voor 2016 tot maximaal 0,75% mogen stijgen. De door u voorgestelde 0,5% past binnen de Achterhoekse indexeringsnorm. Wij gaan akkoord met de door u voorgestelde indexering. Heeft u nog vragen over deze brief? Neem dan gerust contact op met A.C. Vorwerg. Zij is bereikbaar via het algemene nummer op (0543) of I.vorwerg@aalten.nl. de gemeente Aalten, "1 95

97 96

98 97

99 _. - -, I Bestuur van de GGD Noord- en Oost Gelderland t.a.v. de heer O.W. ten Brinke Postbus AB APELDOORN... terug naar agenda ~ ".. gemeente ~ Berkelland Mens en samenleving C: A. C.J. Holterman T: E: info@gemeenteberkelland.nl Bezoekadres: Marktstraat 1, Borculo Uw brief van : Zaaknummer : Onderwerp Bijlagen Verzonden 20 januari uitgangspuntennota 2016 GGD NOG 1 D'4 HAART 2015 Geacht bestuur, U heeft ons de Uitgangspuntennota 2016 toegestuurd met het verzoek om onze zienswijze. Wij kunnen ons vinden in de beleidsuitgangspunten die genoemd worden. Wij willen samen met de Achterhoekse gemeenten nog een inhoudelijke discussie voeren over de positionering en de uitvoering van de Jeugdgezondheidszorg in 2015/2016. Verder gaan wij akkoord met de door u voorgestelde indexering. Voor de onderbouwing hiervan verwijzen wij u naar bijgaande beoordeling uitgangspunten 2016 GGD. Wij hebben deze zienswijze ter kennis gebracht aan onze gemeenteraad. Mocht onze raad behoefte hebben aan aanpassing van onze zienswijze, dan informeren wij u daarover voor 16 maart U meldt in een van de stukken die u ons toestuurde dat u met een notitie komt over de manier van indexeren. Wij verzoeken u in deze notitie aan te geven hoe de GGD de ontwikkelingen van het gemeentefonds betrekt bij het maken van indexeringsvoorstellen. Wij pleiten er verder voor dat de gemeente in het vervolg nog meer tijd wordt gegeven om te reageren op dit soort belangrijke nota's. Voor vragen kunt u contact opnemen met de heer A.C.J. Holterman, telefoonnummer Hoogachtend, Ko i aan: - Ar ief - Afdeling Mens en samenleving/a.c,j. Holterman - Afdeling Intern Advies/G. te Brummelstroete en J. Hildering Gemeente Berkelland, Postbus 200, 7270 HA BORCULO T: E: info@gemeenteberkelland.nl Bank Nederlandse Gemeenten: IBAN: NL35BNGH BIC: BNGHNL2G 98

100 I ~_~ _ I! 1 I terug naar agenda Beoordeling uitgangspunten 2016 GGD Een gezamenlijke beoordeling door Achterhoekse gemeenten A Beoordeling financiën (en de vindplaats van deze Omvang Commentaar gegevens) Al Bezuinigingen Jaarlijks { op Wordt verwerkt in de GGD begroting 2016 het budget van de jeugdgezondheidszorg A2 Inwonersbijdrage Inwonersbijdragen gemeenten 2015 : { 13,70. Hoe komt die 0,5 % tot stand? (blz uitga ngspunten nota Inwonersbijdragen De GGD stelt een indexering voor van 1% 2015) 2016: {13,n Daarnaast wordt er in 2016 een korting van (voorstel) voor jeugdgezondheidszorg doorgevoerd; de inwonersbijdragen Dit is een verhoging worden daarmee met 0,5% gekort. van de inwoners- Resteert een toename van de bijdragen met 0,5 %. inwonersbijdragen van 0,5 % Toets aan Achterhoekse norm: Achterhoekse norm De Achterhoekse gemeenten kijken naar de komt uit op + 0,75% verwachte prijsontwikkeling (sept De voorgestelde circulaire): + 0,75%. + 0,5% is daarom En naar de verwachte inkomstengeen probleem. ontwikkeling(via gemeentefonds, zie cg septembercirculaire):+ 1,85% CONCLUSIE:door de positieve inkomstenontwikkeling is er voldoende ruimte voor 0,75% kostencompensatie. A3 Prijs plusproducten Hierover wordt in de uitgangspuntennotie 2016 niets vermeld A4 Vermogen en risico's Volledigheid geschatte risico's Niet vast te stellen. In de uitgangspuntennota 2016 meldt de (blz. 13 van de nota) GGD dat de weerstandscapaciteit op peil is. Benodigde weerstandscapaciteit N.v.t. Bij het samenstellen van de Beschikbare weerstandscapaciteit N.v.t. jaarrekening2014 wordt aan de hand van de gerealiseerde opbrengsten het Weerstandsvermogen N.v.t. weerstandvermogen beoordeeld. (ratio:beschikbaar/ benodigde capaciteit) Ontwikkeling reserves Misschien later toevoegen, als er enige historie is opgebouwd. Achterhoekse Controllers Werkgroep Gemeenschappelijke Regelingen , Pagina 1 99

101 1 1_ terug naar agenda Beoordeling uitgangspunten 2016 GGD Een gezamenlijke beoordeling door Achterhoekse gemeenten 15,00 Inwonersbijdrage GGD NOG 14,50 _ 14,00 CI.J....~ <C 13,50 13,00 12, : voorstel GGD: 13,77 B 81 Beoordeling beleid B1 Beoordeling jaarbeleid ten opzichte van de strategische visiel bestuursagenda. De nota is in lijn met de strategische visie en de concept bestuurlijksagenda Wij kunnen ons vinden in het inhoudelijke deel van de uitgangspunten notitie. 82 Wettelijke kaders De nota gaat uit van de wettelijke gezondheid. kaders, zoals die zijn vast gelegd in de Wet publieke 83 Toetsing aan uitgangspuntennotitie 2016_ Deze toets is alleen van toepassing bij de beoordeling van de begroting 84 Actuele onderwerpen De uitgangsnotie gaat in op de actuele onderwerpen. toevoegingen op. We hebben hier geen correctie of I ~ Achterhoekse Controllers Werkgroep Gemeenschappelijke Regelingen , Pagina 2 100

102 101

103 102

104 103

105 CONCEPT GGD Noord en Oost Gelderland t.a.v. dhr. D. ten Brinke, directeur Postbus AB APELDOORN datum:.. maart 2015 onderwerp: zienswijze Uitgangspuntennota 2016 ons kenmerk: 15u / 15zk uw kenmerk: -- inlichtingen bij: mevrouw L. van Leeuwe uw brief van: -- telefoonnummer: (0314) bijlagen: -- Geachte heer Ten Brinke Uw bestuur heeft ons de Uitgangspuntennota 2016 toegestuurd met het verzoek om onze zienswijze. Financiële gedeelte Het zal u bekend zijn dat wij bij de beoordeling van een indexering niet alleen rekening houden met kostenontwikkelingen. Omdat wij niet meer kunnen uitgeven dan wij ontvangen, zijn wij genoodzaakt ook naar onze inkomstenontwikkelingen te kijken: de ontwikkelingen van het gemeentefonds. Dit is de kern van de Achterhoekse benadering. U meldt in een van de stukken die u ons toestuurde dat het DB met een notitie komt over de manier van indexeren. We zouden het op prijs stellen als in deze notitie ook aangegeven wordt hoe de GGD de ontwikkelingen van het gemeentefonds wil betrekken bij het maken van indexeringsvoorstellen. Wij kunnen akkoord gaan met de indexering van 1% die u voorstelt. Onze inkomsten uit het gemeentefonds zullen naar verwachting voldoende stijgen om deze indexering op te vangen. Inhoudelijk deel Inhoudelijk is de uitgangspuntennota helder en verbonden aan de concept bestuursagenda We kunnen ons vinden in de beleidsuitgangspunten die genoemd worden. Met vriendelijke groet, burgemeester en wethouders van Doetinchem, secretaris burgemeester 104

106 Gemeente Epe Raadsbesluit 2015 registratienummer: DE RAAD DER G E M E E N T E E P E gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders, nr d.d. 3 februari 2015 B E S L U I T 1. In te stemmen met de Uitgangspuntennota 2016 van GGD Noord- en Oost-Gelderland; 2. Geen gebruik te maken van de mogelijkheid om een zienswijze over de Uitgangspuntennota 2016 aan GGD Noord- en Oost-Gelderland te sturen. Epe, 12 maart 2015 De raad voornoemd, de voorzitter, de griffi Ir. H. van der Hoeve MPA. V. Smit in liif minimi min 1/1 105

107 106

108 107

109 108

110 GGD NOG t.a.v. het Dagelijks Bestuur Postbus AB APELDOORN uw kenmerk: datum verzending: 6 maart 2015 ons kenmerk: datum besluit: documentnummer: onderwerp: Reactie op uitgangspuntennota 2016 behandeld door: Ard Kosters telefoonnummer: (0573) Geachte leden van het Dagelijks Bestuur, Op 20 januari 2015 heeft u onze raad ter kennisname uw bestuursagenda gestuurd en een reactie gevraagd van onze raad op uw uitgangspuntennota Daarnaast heeft ons college de gemeenteraad geïnformeerd over zijn bevindingen. In essentie komt het er op neer dat wij ons kunnen vinden in uw uitgangspuntennota. Van onze raad hebben wij geen aanvullende reacties ontvangen. In het onderstaande geven wij kort de bevindingen van ons college weer. Inhoudelijk hebben wij waardering voor de uitgangspuntennota, de manier waarop u anticipeert op de veranderingen in het sociaal domein en ruimte biedt voor lokale keuzes. Wij zien de GGD, nog steeds, als een belangrijke partner binnen de nieuwe definitie van (positieve) gezondheid. De gemeente Lochem is tevreden over de uitvoering van de taken van de GGD en ziet efficiencyvoordelen in het uitvoeren van gezondheidszorgtaken via een gemeenschappelijke regeling. Financieel gezien is de uitgangspuntennota in lijn met de Lochemse begroting en kunnen wij ons eveneens vinden in de door u voorgestelde indexering. Mochten andere gemeenten willen bezuinigen op de GGD dan vinden wij, net als het DB van de GGD, een inhoudelijke takendiscussie op zijn plaats. Deze discussie vinden wij ook van belang voor de door u benoemde risico s, zoals het uitplaatsen van de jeugdgezondheidszorg (JGZ). Wij verzoeken u bij eventuele correspondentie ons kenmerk en zaaknummer te vermelden. Heeft u vragen, dan kunt u contact opnemen met de behandelend ambtenaar. U kunt hem/haar bereiken via ons centrale telefoonnummer (0573) Dit nummer is bereikbaar op werkdagen van 8.30 uur tot uur. Met vriendelijke groet, namens burgemeester en wethouders van Lochem, mevrouw D. Tihic hoofd afdeling Maatschappelijke Ontwikkeling 109

111 Hanzeweg 8 Postbus AA Lochem T (0573) info@lochem.nl IBAN: NL32 BNGH KvK

112 111

113 112

114 113

115 114

116 115

117 116

118 117

119 118

120 Mededeling aan de gemeenteraad 26 januari 2015 Onderwerp: uitgangspunten GGD 2016 Nummer: Z _ Programma: 4. Gezond Voorst Openbaar Beleidscyclus GGD Noord- en Oost-Gelderland is de gezondheidsdienst van 22 gemeenten. Met de uitgangspuntennota voldoet de GGD aan de wijziging van de Wet gemeenschappelijke regelingen (Wgr) per Het DB GGD is verplicht de algemene financiële en beleidsmatige kaders voor het volgende jaar aan de raden van de deelnemende gemeenten te sturen. Waarom deze raadsmededeling Doel van deze raadsmededeling is de mogelijkheid van tijdige sturing ten aanzien van de GGD-begroting Het DB van de GGD stelt de raden van de deelnemende gemeenten in de gelegenheid om vóór 16 maart 2015 hun zienswijzen op de Uitgangspuntennota 2016 toe te zenden. Het college ondersteunt deze uitgangspuntennota van de GGD en adviseert de raad om geen zienswijze in te dienen. Kern van de boodschap Deze Uitgangspuntennota bestaat uit een inhoudelijk en een financieel deel. Onderwerpen van het inhoudelijke deel: korte schets van publieke gezondheid en het begrip positieve gezondheid. Bij dit begrip gaat het om kwaliteit van leven, veerkracht en vaardigheden om gezond te blijven en de regie over eventuele ziekte in eigen hand houden. Positieve gezondheid sluit aan bij de ideeën over de participatie-maatschappij. missie van de GGD inhoudelijke thema s voor 2016, in aansluiting de vorige Uitgangspuntennota (voor 2015) en de Bestuursagenda voor GGD NOG: de GGD sluit aan bij ontwikkelingen in het sociaal domein het DB wil de (verdere) discussie over de positionering van de jeugdgezondheidszorg bevorderen en faciliteren, ook naar aanleiding van initiatieven van gemeenten. De discussie over de bekostiging JGZ wordt hierbij betrokken het DB wil afspraken vastleggen over besturingsmodellen, waarin portefeuillehouders volksgezondheid of jeugd in de regio meer zeggenschap hebben over lokaal/regionaal uit te voeren taken het DB werkt de huidige indeling in basis- en plusproducten uit, zodat gemeenten meer inzicht krijgen in de wettelijke/verplichte en de boven-wettelijke/niet-verplichte GGD-taken en de invloedsruimte van gemeenten. hoofdpunten voor de bedrijfsvoering bij de GGD, in het verlengde van de Bestuursagenda en het interne organisatie-ontwikkelingstraject bij de GGD (Het Nieuwe Samenwerken). Onderwerpen van het financiële deel: het DB GGD staat op het standpunt dat als gemeenten, vanwege de financiële druk op gemeenten, willen bezuinigingen op GGD, dat dit moet gebeuren op basis van een inhoudelijke takendiscussie het DB wil het principe van jaarlijks indexeren overeind houden, niet-indexeren is bezuinigingen (zie vorige punt). Als randvoorwaarden voor de methode van indexeren ziet het DB dat deze consistent en transparant is, en een relatie heeft met de reële kosten van de GGD. de voorlopige berekening van de index komt op basis van de CPB-cijfers voor 2016 uit op 1%. het DB handhaaft in deze bestuursperiode de structurele verlaging met jaarlijks van het budget voor jeugdgezondheidszorg, als gevolg van de vermindering van het aantal jeugdigen. Hiertoe heeft het Algemeen Bestuur van de GGD eerder besloten op voorstel van de Achterhoekse gemeenten

Verslag vergadering Algemeen Bestuur

Verslag vergadering Algemeen Bestuur Verslag vergadering Algemeen Bestuur Datum: 12 maart 2015 om 13.30 uur, Locatie: Congrescentrum Fort Bronsbergen, Zutphen Volgende vergadering: 23 april 2015 om 13.30 uur Aanwezig: leden: P. Blokhuis (Apeldoorn),

Nadere informatie

Verslag vergadering Algemeen Bestuur

Verslag vergadering Algemeen Bestuur Verslag vergadering Algemeen Bestuur Datum: 18 februari 2016 om 13.30 uur, Locatie: GGD-kantoor, Warnsveld Volgende vergadering: 14 april 2016 om 13.30 uur Aanwezig: leden: leden: H.J. Rijks (Aalten),

Nadere informatie

Verslag vergadering Algemeen Bestuur

Verslag vergadering Algemeen Bestuur Noord- en Oost-Gelderland Verslag vergadering Algemeen Bestuur Datum: 14 april 2016 om 13.30 uur, Locatie: GGD-kantoor, Warnsveld Volgende vergadering: 7 juli 2016 om 13.30 uur (eventueel 18 mei om 12.00

Nadere informatie

Verslag vergadering Algemeen Bestuur

Verslag vergadering Algemeen Bestuur Verslag vergadering Algemeen Bestuur Datum: 16 februari 2016, om 10.15 uur, Locatie: GGD-kantoor, Warnsveld Volgende vergadering: 13 april 2017 om 14.15 uur Aanwezig: leden H.J. Rijks (Aalten), P. Blokhuis

Nadere informatie

Verslag vergadering Algemeen Bestuur

Verslag vergadering Algemeen Bestuur Verslag vergadering Algemeen Bestuur Datum: 12 april 2018 om 14.15 uur, Locatie: GGD-kantoor, Warnsveld Volgende vergadering: 5 juli 2018 om 14.15 uur Aanwezig: H.J. Rijks (Aalten), B.G. Bloem (Apeldoorn),

Nadere informatie

Gemeente Zienswijze reactie DB. Aalten Apeldoorn Voorlopige zienswijze d.d. 4 juni 2019: Berkelland

Gemeente Zienswijze reactie DB. Aalten Apeldoorn Voorlopige zienswijze d.d. 4 juni 2019: Berkelland Bijlage: Overzicht zienswijzen gemeenten op concept-programmabegroting 2020 (stand van zaken 25 juni 2019) Aalten Apeldoorn Voorlopige zienswijze d.d. 4 juni 2019: De raad van Apeldoorn kan instemmen met

Nadere informatie

Verslag vergadering Algemeen Bestuur

Verslag vergadering Algemeen Bestuur Verslag vergadering Algemeen Bestuur Datum: 5 juli 2018 om 14.15 uur, Locatie: GGD-kantoor, Warnsveld Volgende vergadering: 4 oktober / 22 november 2018 Aanwezig: D.H. Cziesso (Apeldoorn), mw. M.H.H. van

Nadere informatie

Jean-Paul van der Plaats

Jean-Paul van der Plaats Jean-Paul van der Plaats Van: Nijland, Thijs Verzonden: dinsdag 12 juli 2016 12:03 Aan: 'gemeente@aalten.nl'; 'gemeente@apeldoorn.nl'; 'info@gemeenteberkelland.nl'; 'info@bronckhorst.nl';

Nadere informatie

Aan: de raden van de gemeenten die deelnemen in GGD Noord- en Oost- Gelderland. - per verzonden - Geachte raden,

Aan: de raden van de gemeenten die deelnemen in GGD Noord- en Oost- Gelderland. - per  verzonden - Geachte raden, Kenmerk: DtB/as/018-Dir.036 Datum: 3 december 2018 Behandeld door: Martien de Vries E-mail: m.devries@ggdnog.nl Telefoonnummer: 088 443 3401 Onderwerp: Financiële en beleidsmatige kader 2020 GGD NOG Geachte

Nadere informatie

333 Noord- en Oost-Gelderland. brief aan B&W met verslag AB GGD NOG 17 april 2014

333 Noord- en Oost-Gelderland. brief aan B&W met verslag AB GGD NOG 17 april 2014 7-5-2014 Mail van Gemeente Elburg - brief aan B&W met verslag AB GGD NOG 17 april 2014 brief aan B&W met verslag AB GGD NOG 17 april 2014 Nijland, Thijs 7 mei 2014 15:33 Aan: "info@aalten.nl"

Nadere informatie

*ZEA006D8E93* Raadsvergadering d.d. 30 juni 2015

*ZEA006D8E93* Raadsvergadering d.d. 30 juni 2015 *ZEA006D8E93* Raadsvergadering d.d. 30 juni 2015 Agendanr. 13. Aan de Raad No.ZA.15-33292/DV.15-498, afdeling Samenleving. Sellingen, 18 juni 2015 Onderwerp: Jaarverslag en jaarrekening 2014, Actualisatie

Nadere informatie

Besluit Gelre-IJssel gemeenten inzake de vierde wijziging van de Samenwerkingsregeling Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst Gelre-IJssel

Besluit Gelre-IJssel gemeenten inzake de vierde wijziging van de Samenwerkingsregeling Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst Gelre-IJssel Besluit Gelre-IJssel gemeenten inzake de vierde wijziging van de Samenwerkingsregeling Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst Gelre-IJssel Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Apeldoorn,

Nadere informatie

Verslag vergadering Algemeen Bestuur

Verslag vergadering Algemeen Bestuur Verslag vergadering Algemeen Bestuur Datum: 11 april 2019 om 14.15 uur, Locatie: GGD-kantoor, Warnsveld Volgende vergadering: 4 juli 2019 Aanwezig: J. Wikkerink (Aalten), D.H. Cziesso (Apeldoorn), mw.

Nadere informatie

zaaknummer: blad: 1/7 datum nota: 7 april 2016

zaaknummer: blad: 1/7 datum nota: 7 april 2016 zaaknummer: 112419 blad: 1/7 datum nota: 7 april 2016 programma: 10. Maatschappelijke participatie en zorg werkdoel: 1092 - GGD Noord- en Oost-Gelderland onderwerp: Algemeen Bestuur GGD Noord- en Oost-Gelderland

Nadere informatie

Doetinchem, 23 mei 2018

Doetinchem, 23 mei 2018 Aan de raad AGENDAPUNT NR. 5.4 ALDUS VASTGESTELD 31 MEI 2018 Jaarstukken 2017 en concept- Programmabegroting GGD NOG 2019 Te besluiten om: 1. Kennis te nemen van de voorlopige jaarstukken 2017 van GGD

Nadere informatie

Verslag vergadering Algemeen Bestuur

Verslag vergadering Algemeen Bestuur Verslag vergadering Algemeen Bestuur Datum: 14 februari 2019 om 14.15 uur, Locatie: GGD-kantoor, Warnsveld Volgende vergadering: 11 april 2019 Aanwezig: J. Wikkerink (Aalten), D.H. Cziesso (Apeldoorn),

Nadere informatie

Uitgangspunten 2016. GGD Noord- en Oost-Gelderland Apeldoorn, januari 2015. versie 1.2 / vastgesteld Dagelijks Bestuur 14 januari 2015

Uitgangspunten 2016. GGD Noord- en Oost-Gelderland Apeldoorn, januari 2015. versie 1.2 / vastgesteld Dagelijks Bestuur 14 januari 2015 Uitgangspunten 2016 GGD Noord- en Oost-Gelderland Apeldoorn, januari 2015 versie 1.2 / vastgesteld Dagelijks Bestuur 14 januari 2015 1 INHOUDSOPGAVE Aanbiedingsbrief... 3 Werkgebied GGD Noord- en Oost-Gelderland...

Nadere informatie

Onderwerp : Vergadering Algemeen Bestuur(AB) van de GGD en Portefeuillehoudersoverleg Volksgezondheid op 9 juli 2015.

Onderwerp : Vergadering Algemeen Bestuur(AB) van de GGD en Portefeuillehoudersoverleg Volksgezondheid op 9 juli 2015. Zaaknummer : 146870 Afd.hfd. Collegevergadering : agendapunt : Onderwerp : Vergadering Algemeen Bestuur(AB) van de GGD en Portefeuillehoudersoverleg Volksgezondheid op 9 juli 2015. Portefeuillehouder :

Nadere informatie

Verslag vergadering Algemeen Bestuur

Verslag vergadering Algemeen Bestuur Verslag vergadering Algemeen Bestuur Datum: 1 december 2016, om 15.30 uur, Locatie: GGD-kantoor, Warnsveld Volgende vergadering: 16 februari 2017 om 10.00 uur Aanwezig: leden P. Blokhuis (Apeldoorn, plv.

Nadere informatie

Verslag vergadering Algemeen Bestuur

Verslag vergadering Algemeen Bestuur Verslag vergadering Algemeen Bestuur Datum: 22 november 2018 om 14.15 uur, Locatie: GGD-kantoor, Warnsveld Volgende vergadering: 14 februari 2019 Aanwezig: J. Wikkerink (Aalten, vanaf agendapunt 5), D.H.

Nadere informatie

: financiële stukken van de Gemeenschappelijke Regeling Publieke Gezondheid en Zorg Groningen (PG&Z-regeling) Stadskanaal, 5 juni 2015

: financiële stukken van de Gemeenschappelijke Regeling Publieke Gezondheid en Zorg Groningen (PG&Z-regeling) Stadskanaal, 5 juni 2015 Voor het kiezen van de datum voor de raadsvergadering --> Klik op het knopje ernaast om een raadsvergaderdatum te selecteren.onderstaande velden worden door tekstverwerking ingevuld!!!stuur DIT RAADSVOORSTEL

Nadere informatie

Onderwerp: Wijziging gemeenschappelijke regeling GGD Midden Nederland tot gemeenschappelijke regeling GGD regio Utrecht

Onderwerp: Wijziging gemeenschappelijke regeling GGD Midden Nederland tot gemeenschappelijke regeling GGD regio Utrecht Raadsvergadering d.d. 26 november 2013 Nr. : 9 Aan de raad van de gemeente Lopik. Onderwerp: Wijziging gemeenschappelijke regeling GGD Midden Nederland tot gemeenschappelijke regeling GGD regio Utrecht

Nadere informatie

B&W-nota. gemeente Winterswijk : : 1 /5 datum nota : // ^, zaaknummer. : 10: Maatschappelijke Participatie & Zorg

B&W-nota. gemeente Winterswijk : : 1 /5 datum nota : // ^, zaaknummer. : 10: Maatschappelijke Participatie & Zorg B&W-nota zaaknummer programma werkdoel onderwerp :133467 : 1 /5 datum nota : 05-04-2017 : 10: Maatschappelijke Participatie & Zorg : 1092 / GG D NOG : Vergadering Algemeen Bestuur GGD Noord- en Oost-Gelderland

Nadere informatie

Wijziging Samenwerkingsregeling GGD Gelre-IJssel. Commissie Bestuurlijk Domein. Commissie Ruimtelijk Domein. Commissie Sociaal en Economisch Domein

Wijziging Samenwerkingsregeling GGD Gelre-IJssel. Commissie Bestuurlijk Domein. Commissie Ruimtelijk Domein. Commissie Sociaal en Economisch Domein Raad VOORBLAD Onderwerp Wijziging Samenwerkingsregeling GGD Gelre-IJssel Agendering Commissie Bestuurlijk Domein x Gemeenteraad x Commissie Ruimtelijk Domein Lijst ingekomen stukken Commissie Sociaal en

Nadere informatie

Algemene toelichting 5 e Wijziging gemeenschappelijke regeling GGD Noord- en Oost-Gelderland

Algemene toelichting 5 e Wijziging gemeenschappelijke regeling GGD Noord- en Oost-Gelderland Algemene toelichting 5 e Wijziging gemeenschappelijke regeling GGD Noord- en Oost-Gelderland 1. Aanleiding In de Bestuursagenda 2014-2018 heeft het Algemeen Bestuur van GGD NOG de koers en de ambities

Nadere informatie

Bundel van de Bestuurscommissie Veiligheid, reguliere vergadering. van 8 februari 2019

Bundel van de Bestuurscommissie Veiligheid, reguliere vergadering. van 8 februari 2019 Bundel van de Bestuurscommissie Veiligheid, reguliere vergadering. van 8 februari 2019 A Algemeen A.1 Opening en mededelingen A.2 Besluitenlijst (incl. presentielijst) gezamenlijke vergadering Bestuurscommissie

Nadere informatie

11 Vijfde wijziging gemeenschappelijke regeling GGD Noord- en Oost Gelderland en positionering Jeugdgezondheidszorg.

11 Vijfde wijziging gemeenschappelijke regeling GGD Noord- en Oost Gelderland en positionering Jeugdgezondheidszorg. Raadsvoorstel Raadsvergadering Afdeling en opsteller 27 juni 2016 LO/ MO A van Haren a.vanharen@heerde.nl Commissie Samenleving Portefeuille 14-06-2016 H.J. Berkhoff Programma 4 Samenleving Opnemen in

Nadere informatie

Het Algemeen Bestuur van GGD Noord- en Oost-Gelderland;

Het Algemeen Bestuur van GGD Noord- en Oost-Gelderland; Het Algemeen Bestuur van GGD Noord- en Oost-Gelderland; B E S L U I T : De 3 e van de begroting vast te stellen. Aldus besloten in de openbare vergadering van 4 juli D.W. ten Brinke directeur publieke

Nadere informatie

Algemene toelichting 5 e Wijziging gemeenschappelijke regeling GGD Noord- en Oost-Gelderland

Algemene toelichting 5 e Wijziging gemeenschappelijke regeling GGD Noord- en Oost-Gelderland Noord- en Oost-Gelderland Algemene toelichting 5 e Wijziging gemeenschappelijke regeling GGD Noord- en Oost-Gelderland 1. Aanleiding In de Bestuursagenda 2014-2018 heeft het Algemeen Bestuur van GGD NOG

Nadere informatie

*ZEA53B8563E* Raadsvergadering d.d. 21 juni 2016

*ZEA53B8563E* Raadsvergadering d.d. 21 juni 2016 *ZEA53B8563E* Raadsvergadering d.d. 21 juni 2016 Agendanr. 9. Aan de Raad No.ZA.16-39217/DV.16-602, afdeling Samenleving. Sellingen, 16 juni 2016 Onderwerp: Begroting Regeling Publieke Gezondheid en Zorg

Nadere informatie

Uitgangspuntennota 2018

Uitgangspuntennota 2018 Uitgangspuntennota 2018 Kaders voor de begroting 2018: Samenwerking in beweging Dagelijks Bestuur GGD Noord- en Oost-Gelderland vastgesteld 5 december 2016 / versie 1.2 Inhoudsopgave 0. Samenvatting...

Nadere informatie

Algemeen Bestuur GGD Noord- en Oost- Gelderland

Algemeen Bestuur GGD Noord- en Oost- Gelderland AGENDA Algemeen Bestuur GGD Noord- en Oost- Gelderland Datum: 13 april 2017 Tijd: 14.15 uur (na de Vergadering van Gemeenten Veilig Thuis NOG) Plaats: GGD-kantoor (vergaderruimte Engelenburg) Rijksstraatweg

Nadere informatie

Uitgangspuntennota 2017

Uitgangspuntennota 2017 Uitgangspuntennota 2017 Kaders voor de begroting 2017: Gezamenlijke ambitie en lokale uitvoering Dagelijks Bestuur GGD Noord- en Oost-Gelderland Vastgesteld 9 december 2015 / versie 1.3 Inhoudsopgave 1.

Nadere informatie

Algemeen Bestuur GGD Noord- en Oost- Gelderland

Algemeen Bestuur GGD Noord- en Oost- Gelderland AGENDA Algemeen Bestuur GGD Noord- en Oost- Gelderland Datum: 12 maart 2015 Tijd: 13.30 uur Plaats: Congrescentrum Fort Bronsbergen, Bronsbergen 25, 7207 AD Zutphen 15.00 FORMEEL DEEL 1. Opening en verslag

Nadere informatie

Aan: de raden van de gemeenten die deelnemen in. GGD Noord- en Oost-Gelderland. - per verzonden - Geachte raden,

Aan: de raden van de gemeenten die deelnemen in. GGD Noord- en Oost-Gelderland. - per  verzonden - Geachte raden, Aan: de raden van de gemeenten die deelnemen in GGD Noord- en Oost-Gelderland - per e-mail verzonden - Kenmerk: THN/14-Dir.101 Datum: 10 juli 2015 Behandeld door: T. Nijland E-mail: t.nijland@ggdnog.nl

Nadere informatie

AGENDA Algemeen Bestuur GGD Noord- en Oost- Gelderland

AGENDA Algemeen Bestuur GGD Noord- en Oost- Gelderland AGENDA Algemeen Bestuur GGD Noord- en Oost- Gelderland Datum: 18 februari 2016 Tijd: 13.30 uur Plaats: GGD-kantoor (vergaderruimte Engelenburg) Rijksstraatweg 65, 7231 AC Warnsveld 13.30 FORMEEL DEEL 1.

Nadere informatie

Verslag vergadering Algemeen Bestuur

Verslag vergadering Algemeen Bestuur Verslag vergadering Algemeen Bestuur Datum: 4 juli 2019 om 14.15 uur, Locatie: GGD-kantoor, Warnsveld Volgende vergadering: 21 november 2019 Aanwezig: J.C. Wikkerink (Aalten), mw. M.H.H. van Haaren (Berkelland),

Nadere informatie

BESLUITENLIJST VERGADERING VAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS 3 MEI 2016.

BESLUITENLIJST VERGADERING VAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS 3 MEI 2016. BESLUITENLIJST VERGADERING VAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS 3 MEI 2016. Aanwezig: burgemeester D.H.A. van Hemmen, wethouders G. van den Berg, J. Groothuis, L. van der Maas, mw. M.W. Storteboom en secretaris

Nadere informatie

Onderwerp : Zienswijzemogelijkheid programmabegroting 2018 en jaarverantwoording met resultaatbestemming 2016 Veiligheidsregio Brabant-Noord.

Onderwerp : Zienswijzemogelijkheid programmabegroting 2018 en jaarverantwoording met resultaatbestemming 2016 Veiligheidsregio Brabant-Noord. GEMEENTE BOEKEL VOORSTEL AAN DE RAAD Datum : 6 juni 2017 Voorstel van : college van burgemeester en wethouders Onderwerp : Zienswijzemogelijkheid programmabegroting 2018 en jaarverantwoording met resultaatbestemming

Nadere informatie

agenda Aan de raad, Winterswijk, 17 mei 2016, M.J. van Beem voorzitter van de raad Vaststellen agenda Spreekrecht burgers Mededelingen

agenda Aan de raad, Winterswijk, 17 mei 2016, M.J. van Beem voorzitter van de raad Vaststellen agenda Spreekrecht burgers Mededelingen agenda onderwerp 1/5 bezoekadres telefoon fax e-mail internet Stationsstraat 25 (0543) 543 543 (0543) 543 065 gemeente@winterswijk.nl www.winterswijk.nl Aan de raad, Hierbij nodig ik u uit voor het bijwonen

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag www.rijksoverheid.nl Datum

Nadere informatie

GGD Flevoland. Ontwerp Begroting Meerjarenraming 2020 t/m 2022

GGD Flevoland. Ontwerp Begroting Meerjarenraming 2020 t/m 2022 GGD Flevoland Ontwerp Begroting 2019 en Meerjarenraming 2020 t/m 2022 Status: ter besluitvorming in GGD-bestuursvergadering 21 juni 2018 Versie: 13 april 2018_08u27 1. Inleiding 1.1. GGD Flevoland in 2019

Nadere informatie

B&W-nota. gemeente Winterswijk. zaaknummer: blad: 1/6 datum nota: 21 september 2016

B&W-nota. gemeente Winterswijk. zaaknummer: blad: 1/6 datum nota: 21 september 2016 3 B&W-nota zaaknummer: 122322 blad: 1/6 datum nota: 21 september 2016 programma: 10. Maatschappelijke participatie en zorg werkdoel: 1092 - GR GGD Noord en Oost Gelderland onderwerp: Algemeen Bestuur GGD

Nadere informatie

Detacheringen & Jobcoaching Productie & Diensten Kwekerij & Groenvoorziening Jobhouse

Detacheringen & Jobcoaching Productie & Diensten Kwekerij & Groenvoorziening Jobhouse VERSLAG van de op 6 juli 2017 in Zoetermeer gehouden openbare vergadering van het Algemeen Bestuur van de Dienst Sociale Werkvoorziening Rijswijk en Omstreken Aanwezig de leden: de heer T.C. Kuiper, voorzitter,

Nadere informatie

Aan de gemeenteraad Agendapunt: 6.3/25052011

Aan de gemeenteraad Agendapunt: 6.3/25052011 t Aan de gemeenteraad Agendapunt: 6.3/25052011 G E M E E N T E NOORDENVEL RaacTdZSsv^/ü D L^*. Bululk Documentnr.: RV11.0167 Roden, 20 mei 2011 Onderwerp GGD Drenthe: jaarrekening 2010 en concept beleidsbegroting

Nadere informatie

Verslag dagelijks bestuur van 28 april 2014

Verslag dagelijks bestuur van 28 april 2014 DATUM 28 april 2014 PLAATS Enschede TIJDSTIP 14:30 uur VOORZITTER Dhr. J.H. Coes, plv. SECRETARIS dhr H.M. Bolhaar, plv PAGINA 1 De heren J.H. Coes, drs.mr. R.G. Welten, P. van Zwanenburg, drs. J. Bron,

Nadere informatie

Programma : (2) Openbare Orde en Veiligheid en (6) Welzijn Portefeuillehouder : E.J. ter Keurs, D.A. Fokkema

Programma : (2) Openbare Orde en Veiligheid en (6) Welzijn Portefeuillehouder : E.J. ter Keurs, D.A. Fokkema Raadsvoorstel Vergadering : 21 mei 2015 Agendapunt : 8 Status : Informerend Programma : (2) Openbare Orde en Veiligheid en (6) Welzijn Portefeuillehouder : E.J. ter Keurs, D.A. Fokkema Behandelend ambt.

Nadere informatie

Auteur: A. de Vries Telefoonnummer: (0316) Onderwerp: Raadsbrief Datum:

Auteur: A. de Vries Telefoonnummer: (0316) Onderwerp: Raadsbrief Datum: RAADSBRIEF Aan: Gemeenteraad Montferland Auteur: A. de Vries Telefoonnummer: (0316) 291 587 Onderwerp: Raadsbrief Datum: 30-01-2018 Portefeuillehouder: Wethouder Wolsing Registratienummer: 18INT00113 Geachte

Nadere informatie

aan kopie van datum raad college 1-11-2011

aan kopie van datum raad college 1-11-2011 Memo aan kopie van datum raad college 1112011 betreft Regioraad 16 november 2011 Geachte raadsleden, Met het oog op de voorbereiding op de Regioraadsvergadering van 16 november aanstaande treft u in dit

Nadere informatie

2 8 AÜG /BdG Wijziging gemeenschappelijke regeling 1 J.A. Reddingius

2 8 AÜG /BdG Wijziging gemeenschappelijke regeling 1 J.A. Reddingius Brandweer veiligheidsregio Noord- en Oost- Gelderland Aan de colleges van Burgemeesters en Wethouders van de gemeenten in de Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland Postbus 234 7300 AE Apeldoorn Prins

Nadere informatie

B&W-nota. gemeente. zaaknummer: blad: 1/7 datum nota: 11 mei 2016

B&W-nota. gemeente. zaaknummer: blad: 1/7 datum nota: 11 mei 2016 gemeente zaaknummer: 115965 blad: 1/7 datum nota: 11 mei 2016 programma: 10. Maatschappelijke participatie en zorg werkdoel: 1092 - GGD NOG; 561 - Subsidie JGZ onderwerp: Positionering Jeugdgezondheidszorg

Nadere informatie

GEMEENTE HOOGEVEEN. Voorstel voor burgemeester en wethouders. Onderwerp: Conceptbegroting GGD Drenthe 2010-2013

GEMEENTE HOOGEVEEN. Voorstel voor burgemeester en wethouders. Onderwerp: Conceptbegroting GGD Drenthe 2010-2013 Onderwerp: Conceptbegroting GGD Drenthe 2010-2013 Voorgesteld besluit: 1. Kennis nemen van bijgaande concept Beleidsbegroting 2010-2013 van de GGD Drenthe van 27 maart 2009. 2. De Raad adviseren om de

Nadere informatie

advies Jaarrekening 2013 Gemeenschappelijke Regeling Breed

advies Jaarrekening 2013 Gemeenschappelijke Regeling Breed advies Jaarrekening 2013 Gemeenschappelijke Regeling Breed Gemeente Nijmegen Adviesfunctie Gemeenschappelijke Regelingen Danny Ederveen Peggy van Gemert RA/AA Mei 2014 1 2 Inhoudsopgave 1. Inleiding...

Nadere informatie

Verslag vergadering Algemeen Bestuur

Verslag vergadering Algemeen Bestuur Verslag vergadering Algemeen Bestuur Datum: 30 november 2017 om 14.15 uur, Locatie: GGD-kantoor, Warnsveld Volgende vergadering: 15 februari 2017 om 14.15 uur Aanwezig: leden H.J. Rijks (Aalten), B.G.

Nadere informatie

CONCEPT BESLUITENLIJST PHO MAATSCHAPPIJ d.d. 15 februari 2017

CONCEPT BESLUITENLIJST PHO MAATSCHAPPIJ d.d. 15 februari 2017 CONCEPT BESLUITENLIJST PHO MAATSCHAPPIJ d.d. 15 februari 2017 Aanwezig: Naam Gemeente Naam Gemeente Naam Gemeente H. de Jager Alphen aan den Rijn A.D. de Roon Lisse I. van Breda Holland Rijnland F.Q.A.

Nadere informatie

III ľi9iiii II liiį:iml ļ! II

III ľi9iiii II liiį:iml ļ! II co ** O > Wet gemeenschappelijke regelingen Inhoud: Blad 1 Blad 2 Blad 3 Blad 4 Blad 5 Gemeenschappelijke Regeling Regio Stedendriehoek Gemeenschappelijke samenwerkingsregeling Noord en Oost Gelderland

Nadere informatie

Bundel van de Bestuurscommissie Veiligheid, reguliere vergadering. van 9 juni 2017

Bundel van de Bestuurscommissie Veiligheid, reguliere vergadering. van 9 juni 2017 Bundel van de Bestuurscommissie Veiligheid, reguliere vergadering. van 9 juni 2017 A Algemeen A.1 Opening en mededelingen A.2 Verslag (incl. presentielijst) reguliere vergadering BC Veiligheid d.d. 31

Nadere informatie

Adviesnota voor de raad. Antoinette van Dam-van Genderen

Adviesnota voor de raad. Antoinette van Dam-van Genderen Adviesnota voor de raad Onderwerp Jaarverslag 2011 Veiligheidsregio Gelderland-Zuid Datum collegebesluit dinsdag 24 april 2012 Datum raadsvergadering Donderdag 24 mei 2012 Agendapunt Portefeuillehouder

Nadere informatie

Raadsvoorstel. Onderwerp Zienswijze voorjaarsnota 2016 GGD Hart voor Brabant. Status Oordeelvormend

Raadsvoorstel. Onderwerp Zienswijze voorjaarsnota 2016 GGD Hart voor Brabant. Status Oordeelvormend Datum: 24-03-15 Onderwerp Zienswijze voorjaarsnota 2016 GGD Hart voor Brabant Status Oordeelvormend Voorstel 1. Kennis nemen van de voorjaarsnota 2016 GGD Hart voor Brabant zoals opgesteld door het GGD-Dagelijks

Nadere informatie

Overzicht zienswijzen gemeenten op Programmabegroting 2019 en voorstellen nieuw beleid per 2 juli 2018

Overzicht zienswijzen gemeenten op Programmabegroting 2019 en voorstellen nieuw beleid per 2 juli 2018 Overzicht zienswijzen gemeenten op Programmabegroting 2019 en voorstellen nieuw beleid per 2 juli 2018 gemeente zienswijze reactie DB Aalten e-mail 29 mei 2018 De raden worden verzocht om voor 12 juni

Nadere informatie

Agendapunt. Op grond van artikel 192 van de gemeentewet is de raad het bevoegd orgaan om de begroting tussentijds te wijzigen.

Agendapunt. Op grond van artikel 192 van de gemeentewet is de raad het bevoegd orgaan om de begroting tussentijds te wijzigen. RAADSVOORSTEL Agendapunt Raad 27 oktober 2016 Afdeling Middelen Voorstel nummer 2016.00077 Datum 27 september 2016 Onderwerp Tweede bestuursrapportage 2016 Programma Alle begrotingsprogramma's Inlichtingen

Nadere informatie

Voorstel raad en raadsbesluit

Voorstel raad en raadsbesluit Voorstel raad en raadsbesluit Gemeente Landgraaf Programma Documentnummer: B.18.1567 *B.18.1567* Landgraaf, 2 september 2018 ONDERWERP: 1e begrotingswijziging 2019 GGD Zuid Limburg Raadsvoorstelnummer:

Nadere informatie

Aan de Raad. Made, 20 mei 2008. Ontwerp begroting GROGZ 2009

Aan de Raad. Made, 20 mei 2008. Ontwerp begroting GROGZ 2009 Aan de Raad Made, 20 mei 2008 Raadsvergadering: 26 juni 2008 Nummer raadsnota: 19 Onderwerp: Ontwerp begroting GROGZ 2009 Portefeuillehouder: Bijlagen: Ter inzage: Drs. J. Krook Ambtelijke coördinatie:

Nadere informatie

COLLEGEBERICHT AAN DE RAAD Van : Burgemeester en Wethouders Reg. nr. : 4533853 Aan : Gemeenteraad Datum : 06-11-2013 Portefeuillehouder : B.J. Lubbinge, van Eijk, v. Muilekom ONDERWERP Planning programma

Nadere informatie

BESLUITENLIJST Dagelijks Bestuur d.d. 20 juni 2013

BESLUITENLIJST Dagelijks Bestuur d.d. 20 juni 2013 BESLUITENLIJST Dagelijks Bestuur d.d. 20 juni 2013 Aanwezig: J. Wienen (voorzitter), M. Visserss, H.B. Eenhoorn, R.A. van Gelderen, C. Wassenaar, A. Baas (aanwezig tot agendapunt 11), M. Hogervorst (vanaf

Nadere informatie

Raadsvoorstel eling Strategie Ma; schappelijke Ontwikkeling Portefeuillehouder ft_], Adrïani

Raadsvoorstel eling Strategie Ma; schappelijke Ontwikkeling Portefeuillehouder ft_], Adrïani 2 013-37 Nieuwegein Gemeenteraad Onderwerp Wijziging GR GGD MN Datum 17 oktober 2013 Raadsvoorstel eling Strategie Ma; schappelijke Ontwikkeling Portefeuillehouder ft_], Adrïani 1 Onderwerp Wijziging gemeenschappelijke

Nadere informatie

AAN DE RAAD. Op basis van de Wet gemeenschappelijke regelingen worden de Voorlopige Jaarstukken 2018 en Kadernota ter kennisname aangeboden.

AAN DE RAAD. Op basis van de Wet gemeenschappelijke regelingen worden de Voorlopige Jaarstukken 2018 en Kadernota ter kennisname aangeboden. Raadsvoorstel AGENDAPUNT NO. 10 Voorstel tot kennisneming van de jaarstukken 2018 en de Kadernota 2020-2023 van de VNOG en een zienswijze indienen op de Begrotingswijziging 2019 en concept- Programmabegroting

Nadere informatie

Bijlage: 3 Portefeuillehouder: H.J. van Schaik

Bijlage: 3 Portefeuillehouder: H.J. van Schaik Nota voor : vergadering algemeen bestuur Datum : 1 juli 2015 Onderwerp : Jaarrekening 2014 en jaarverslag 2014 VNOG Agendapunt : Kenmerk : Bijlage: 3 Portefeuillehouder: H.J. van Schaik Inleiding De jaarrekening

Nadere informatie

Toelichting bij de vierde wijziging van de Samenwerkingsregeling Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst Gelre-IJssel Inhoudsopgave

Toelichting bij de vierde wijziging van de Samenwerkingsregeling Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst Gelre-IJssel Inhoudsopgave Toelichting bij de vierde wijziging van de Samenwerkingsregeling Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst Gelre-IJssel Inhoudsopgave 1. Aanleiding...2 2. Overzicht wijzigingen...2 2.1 Toetreding Hattem...2

Nadere informatie

RAADSVOORSTEL EN ONTWERPBESLUIT

RAADSVOORSTEL EN ONTWERPBESLUIT RAADSVOORSTEL EN ONTWERPBESLUIT Registratienummer raad 1126366 Datum: Behandeld door: 28 april 2014 MJ. Prins Afdeling / Team: SO/BMO Onderwerp: Raadsvoorstel Zienswijze jaarrekening 2013 GGD Zaanstreek-Waterland

Nadere informatie

Algemeen Bestuur GGD Noord- en Oost- Gelderland

Algemeen Bestuur GGD Noord- en Oost- Gelderland AGENDA Algemeen Bestuur GGD Noord- en Oost- Gelderland Datum: 12 april 2018 Tijd: 14.15 uur Plaats: GGD-kantoor (vergaderruimte Engelenburg) Rijksstraatweg 65, 7231 AC Warnsveld 14.15 FORMEEL DEEL 1. Opening

Nadere informatie

Gezamenlijke vergadering van het bestuur GGD Gooi & Vecht en bestuur GGD Flevoland. Burgemeester gemeente Blaricum (voorzitter bestuur G&V)

Gezamenlijke vergadering van het bestuur GGD Gooi & Vecht en bestuur GGD Flevoland. Burgemeester gemeente Blaricum (voorzitter bestuur G&V) Gezamenlijke vergadering van het bestuur GGD Gooi & Vecht en bestuur GGD Flevoland Nr. 12.0012970 Aanwezigen Mevrouw J. de Zwart-Bloch De heer E. Boog De heer M. Adriani De heer Chr. Zierleijn Mevrouw

Nadere informatie

Besluitenlijst B&W extern. 14 mei 2019 Gemeenschappelijke regelingen. Afd /Verseon. Zienswijze begroting 2020 Omgevingsdienst Middenen West Brabant

Besluitenlijst B&W extern. 14 mei 2019 Gemeenschappelijke regelingen. Afd /Verseon. Zienswijze begroting 2020 Omgevingsdienst Middenen West Brabant Besluitenlijst B&W extern 14 mei 2019 Gemeenschappelijke regelingen BESLUITENLIJST B&W D.D. 14 mei 2019 Nr Poho Afd /Verseon Onderwerp Besluit GEMEENSCHAPPELIJKE REGELINGEN 1 Hans Wierikx, 18481 2 Thomas

Nadere informatie

In onderstaand register zijn de geldende gemeenschappelijke regelingen opgenomen waaraan de gemeente Hattem deelneemt:

In onderstaand register zijn de geldende gemeenschappelijke regelingen opgenomen waaraan de gemeente Hattem deelneemt: Register gemeenschappelijke regelingen als bedoeld in artikel 27 van de Wet Gemeenschappelijke regelingen gemeente Hattem, laatstelijk bijgewerkt op 19 september 2016 Gemeenten onderling, dan wel provincies

Nadere informatie

Verslag Dagelijks Bestuur van 6 mei 2013

Verslag Dagelijks Bestuur van 6 mei 2013 DATUM 6 mei 2013 PLAATS Enschede TIJDSTIP 14:30 uur VOORZITTER Dhr. P.E.J. den Oudsten SECRETARIS dr. ing. G.J.M. Vos PAGINA 1 AANWEZIG AFWEZIG De heren P.E.J. den Oudsten, J.H. Coes, H. van Agteren, drs.

Nadere informatie

Portefeuillehouder : W.J.J. Ligtenberg Datum collegebesluit : 16 februari 2016 Corr. nr.:

Portefeuillehouder : W.J.J. Ligtenberg Datum collegebesluit : 16 februari 2016 Corr. nr.: Preadvies Portefeuillehouder : W.J.J. Ligtenberg Datum collegebesluit : 16 februari 2016 Corr. nr.: 2016.02807 Onderwerp : GGD: Kadernota 2017 'Gezondheid gaat verder' Programma : 2. Welzijn, zorg en onderwijs

Nadere informatie

Raadsvoorstel. Aan de raad,

Raadsvoorstel. Aan de raad, Raadsvoorstel Zaaknummer Portefeuillehouder Voorstel 765996 De heer H. ter Heegde, burgemeester Zienswijze indienen over de jaarstukken 2017 en de ontwerpbegroting 2019 Veiligheidsregio Gooi en Vechtstreek

Nadere informatie

Algemeen Bestuur GGD Noord- en Oost- Gelderland

Algemeen Bestuur GGD Noord- en Oost- Gelderland AGENDA Algemeen Bestuur GGD Noord- en Oost- Gelderland Datum: 5 juli 2018 Tijd: 14.15 uur Plaats: GGD-kantoor (vergaderruimte Engelenburg) Rijksstraatweg 65, 7231 AC Warnsveld 14.15 FORMEEL DEEL 1. Opening

Nadere informatie

Raadsvoorstel. Jaarrekening 2013 GGD Zaanstreek Waterland. Maatschappelijke participatie. Beleid en regie M. Boutsma T. Schaafsma

Raadsvoorstel. Jaarrekening 2013 GGD Zaanstreek Waterland. Maatschappelijke participatie. Beleid en regie M. Boutsma T. Schaafsma Titel Nummer 14/47 Jaarrekening 2013 GGD Zaanstreek Waterland Datum 22 mei 2014 Programma Fase Onderwerp Maatschappelijke participatie Zienswijze over de jaarrekening 2013 van de GGD Zaanstreek Waterland

Nadere informatie

Alles is gezondheid. Dick ten Brinke, directeur publieke gezondheid Martien de Vries, beleidsadviseur Noord-Veluwe

Alles is gezondheid. Dick ten Brinke, directeur publieke gezondheid Martien de Vries, beleidsadviseur Noord-Veluwe Alles is gezondheid Dick ten Brinke, directeur publieke gezondheid Martien de Vries, beleidsadviseur Noord-Veluwe GGD = Gemeentelijke Gezondheids Dienst Presentatie 1 juni 2016 Alles is gezondheid Wettelijke

Nadere informatie

1. Argumenten De Kadernota 2018 formuleert, naast de financiële en bedrijfsvoering uitgangspunten, ook een meerjarige toekomstvisie.

1. Argumenten De Kadernota 2018 formuleert, naast de financiële en bedrijfsvoering uitgangspunten, ook een meerjarige toekomstvisie. Raadsvoorstel Gemeente IJsselstein agendapunt Aan de raad van de gemeente IJsselstein Zaaknummer : 405982 Programma : Inkomen, jeugd en wmo Cluster : Samenleving Portefeuillehouder: mw. M.J.T.G. van Beurkering-Huijbregts

Nadere informatie

BESLUITENLIJST Dagelijks Bestuur d.d. 14 april 2011

BESLUITENLIJST Dagelijks Bestuur d.d. 14 april 2011 BESLUITENLIJST Dagelijks Bestuur d.d. 14 april 2011 Aanwezig: L.A.W. de Lange, H.J.J. Lenferink (vz), E. van Oortmerssen-Schutte, C.J.M.W. Wassenaar, J.B. Uit den Boogaard R. van Netten (secretaris) M.J

Nadere informatie

GEMEbNIt RENSWOUDE INGEKOMEN 10 APR.» NR. Geachte mevrouw, mijnheer,

GEMEbNIt RENSWOUDE INGEKOMEN 10 APR.» NR. Geachte mevrouw, mijnheer, Aan de gemeenteraden t.a.v. de voorzitter van de raad GEMEbNIt RENSWOUDE INGEKOMEN 10 APR.» NR. i.a.a. de colleges van burgemeester en wethouders Onderwerp Consultatie jaarstukken 2013 en programmabegroting

Nadere informatie

Vastgestelde Besluitenlijst vergadering Dagelijks Bestuur Veiligheidsregio Brabant-Noord, d.d. 27 maart 2013.

Vastgestelde Besluitenlijst vergadering Dagelijks Bestuur Veiligheidsregio Brabant-Noord, d.d. 27 maart 2013. AGP 2a d 1 Vastgestelde Besluitenlijst vergadering Dagelijks Bestuur d.d. 27 maart 2013. Aanwezig: mr. dr. A.G.J.M. Rombouts, mw. drs. W.J.L. Buijs-Glaudemans (voorzitter), drs. J. Hamming, drs. H.A.G.

Nadere informatie

Bestuursagenda publieke gezondheid 2014 2018 Gedeelde ambities gemeenten en GGD in Noord- en Oost-Gelderland

Bestuursagenda publieke gezondheid 2014 2018 Gedeelde ambities gemeenten en GGD in Noord- en Oost-Gelderland Bestuursagenda publieke gezondheid 2014 2018 Gedeelde ambities gemeenten en GGD in Noord- en Oost-Gelderland 1. Inleiding In de Bestuursagenda publieke gezondheid zet het Dagelijks Bestuur van de GGD Noord-

Nadere informatie

Detacheringen & Jobcoaching Productie & Diensten Kwekerij & Groenvoorziening Jobhouse

Detacheringen & Jobcoaching Productie & Diensten Kwekerij & Groenvoorziening Jobhouse VERSLAG van de op 8 december 2016 in Zoetermeer gehouden openbare vergadering van het Algemeen Bestuur van de Dienst Sociale Werkvoorziening Rijswijk en Omstreken Aanwezig de leden: de heer T.C. Kuiper,

Nadere informatie

IJsselstein. Raadsvoorstel. agendapunt. Aan de raad van de gemeente IJsselstein. Datum: 1 mei 2018 Blad : 1 van 5

IJsselstein. Raadsvoorstel. agendapunt. Aan de raad van de gemeente IJsselstein. Datum: 1 mei 2018 Blad : 1 van 5 Raadsvoorstel Gemeente IJsselstein agendapunt Aan de raad van de gemeente IJsselstein Zaaknummer : 549215 Programma : Wonen & Ruimte Commissie : Ruimte Portefeuillehouder: Wethouder mr. N.P.L.M. Doesburg

Nadere informatie

Algemeen Bestuur GGD Noord- en Oost-Gelderland

Algemeen Bestuur GGD Noord- en Oost-Gelderland AGENDA Algemeen Bestuur GGD Noord- en Oost-Gelderland Datum: 16 februari 2017 Tijd: 10.15 uur na de kleine Vergadering van Gemeenten Veilig Thuis NOG Plaats: GGD-kantoor (vergaderruimte Engelenburg) Rijksstraatweg

Nadere informatie

Advisering Bestuurscommissie Zuid-Holland Noord (BC ZHN)

Advisering Bestuurscommissie Zuid-Holland Noord (BC ZHN) Memo Postregistratienummer: 2013I01488 Aan: Kees Wassenaar CC: Wim van Poelgeest Van: Simone Berk Datum: 11 oktober 2013 Betreft: Advisering BC en AB RDOG 16 oktober 2013 Advisering Bestuurscommissie Zuid-Holland

Nadere informatie

RAADSVOORS *D14.003565* D14.003565

RAADSVOORS *D14.003565* D14.003565 RAADSVOORS *D14.003565* D14.003565 DATUM 30 juni 2014 AGENDAPUNT 6 ONDERWERP Jaarstukken 2013 en begroting 2015 GGD INLEIDING De Gemeentelijke Gezondheidsdienst Hollands Noorden (GGD) heeft onlangs de

Nadere informatie

Uitgangspuntennota 2019

Uitgangspuntennota 2019 Uitgangspuntennota 2019 Kaders voor de begroting 2019 Dagelijks Bestuur GGD Noord- en Oost-Gelderland vastgesteld 15 december 2017 / versie 1.2 Inhoudsopgave 0. Samenvatting... 3 1. Voorwoord... 5 2. Tijdsplanning...

Nadere informatie

Raadsvoorstel Besluit om: Inleiding

Raadsvoorstel Besluit om: Inleiding Raadsvoorstel Agendapunt Raadsvergadering 19 juni 2019 Portefeuillehouder C. Kreuk - Wildeman Begrotingsprogramma 2 Sociaal Domein Verbonden partijen Onderwerp Zienswijze op concept-begroting 2020 GGD

Nadere informatie

B&W Vergadering. Voorgesteld besluit 1. Kennisnemen van de overwegingen van de coördinatie/stuurgroep fusie die tot het voorstel hebben geleid;

B&W Vergadering. Voorgesteld besluit 1. Kennisnemen van de overwegingen van de coördinatie/stuurgroep fusie die tot het voorstel hebben geleid; 2.1.10 Raadsinformatiebrief fusie Westrom Risse 1 Dossier 1070 voorblad.pdf B&W Vergadering Dossiernummer 1070 Vertrouwelijk Ja Vergaderdatum 22 november 2016 Agendapunt 2.1.10 Omschrijving Raadsinformatiebrief

Nadere informatie

: 24 juni 2014 : 7 juli : dhr. J.L.M. Vlaar : Marjon Gadella

: 24 juni 2014 : 7 juli : dhr. J.L.M. Vlaar : Marjon Gadella RAADSVOORSTEL ter besluitvorming in de raad Datum Forum vergadering Datum Raadsvergadering Portefeuillehouder Verantwoordelijk MT-lid : 24 juni 2014 : 7 juli 2014 : dhr. J.L.M. Vlaar : Marjon Gadella Zaaknummer

Nadere informatie

Toezeggingen. Raadsleden Leden van het college, DT, Jaap van der Zwaag Datum: 30 juni 2015 Betreft: Aan: CC: Van:

Toezeggingen. Raadsleden Leden van het college, DT, Jaap van der Zwaag Datum: 30 juni 2015 Betreft: Aan: CC: Van: Toezeggingen Aan: CC: Van: Raadsleden Leden van het college, DT, Jaap van der Zwaag Datum: 30 juni 2015 Betreft: Jaarverslag en Jaarrekening 2014, actualisatie begroting 2015 en Beleids- en financiële

Nadere informatie

BESLUITENLIJST VERGADERING VAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS 24 NOVEMBER 2015.

BESLUITENLIJST VERGADERING VAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS 24 NOVEMBER 2015. CONCEPT *CONCEPT* BESLUITENLIJST VERGADERING VAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS 24 NOVEMBER 2015. Aanwezig: burgemeester D.H.A. van Hemmen, wethouders G. van den Berg, E.H. van der Geest, J. Groothuis en L.

Nadere informatie

Aan de gemeenteraad Agendapunt * Onderwerp GGD -Drenthe: jaarrekening 2009 en concept beleidsbegroting

Aan de gemeenteraad Agendapunt * Onderwerp GGD -Drenthe: jaarrekening 2009 en concept beleidsbegroting Aan de gemeenteraad Agendapunt * Documentnr.: RV10.0166 Roden, Onderwerp GGD -Drenthe: jaarrekening 2009 en concept beleidsbegroting 2011-2014 Onderdeel programmabegroting: Ja Begrotingsprogramma: Verbonden

Nadere informatie

Datum raadsvergadering donderdag 10 juli 2014

Datum raadsvergadering donderdag 10 juli 2014 Raadsvoorstel Datum vaststelling voorstel door het college 27 mei 2014 Datum raadsvergadering donderdag 10 juli 2014 Nummer raadsvoorstel 2014-038 Bijbehorend veld van de programmabegroting Welzijn (incl.

Nadere informatie

Programmabegroting 2017

Programmabegroting 2017 Programmabegroting 2017 GGD Noord- en Oost-Gelderland vastgesteld 7 juli 2016 / versie 1.7 Programmabegroting 2017 GGD Noord- en Oost-Gelderland 1 Inhoudsopgave 1. Voorwoord... 5 2. Hoofdlijnen reacties

Nadere informatie