Resultaten enquête bedrijven Gedrag & ervaringen van bedrijven op de vrijgemaakte Vlaamse energiemarkt

Transcriptie

1 Resultaten enquête bedrijven 2009 Gedrag & ervaringen van bedrijven p de vrijgemaakte Vlaamse energiemarkt Rapprt van 19 nvember 2009 RAPP Vlaamse Reguleringsinstantie vr de Elektriciteits- en Gasmarkt Graaf de Ferrarisgebuw Kning Albert II-laan 20, bus 19, 7e verdieping 1000 Brussel Tel Fax inf@vreg.be Web:

2 Inhudstafel INHOUDSTAFEL... 2 OVERZICHT FIGUREN... 3 OVERZICHT TABELLEN ONDERZOEKS-OPZET ACHTERGROND & DOELSTELLINGEN METHODOLOGIE Steekpref Datacllectie RESULTATEN INFORMATIEVERSTREKKING De vrijgemaakte energiemarkt Bekendheid van de VREG en gebruik van de beschikbare infrmatiekanalen ENERGIE-INTENSITEIT STERKTE VAN DE RELATIE MET DE ENERGIELEVERANCIER Cntact met andere leveranciers Aantal bedrijven met versus znder cntract Bedrijven met een cntract in meer detail...17 Aantal leveranciers sinds de vrijmaking van de energiemarkt...17 Redenen m vr een bepaalde leverancier te kiezen...18 Tevredenheid huidige leverancier...19 Cntact met de klantendienst...20 Duurtijd lpend cntract...20 Tekmst: intentie m te veranderen van leverancier Bedrijven znder cntract in meer detail...22 Redenen m geen cntract af te sluiten...22 Intentie m in de kmende 6 maanden een cntract af te sluiten PERCEPTIE VAN DE ENERGIEPRIJS: MILIEUVRIENDELIJKE ELEKTRICITEIT CONCLUSIES...26

3 Overzicht Figuren Figuur 1: Prvincie... 6 Figuur 2: Aantal werknemers... 6 Figuur 3: Omzetcijfers... 7 Figuur 4: De mate waarin bedrijven zich geïnfrmeerd velen ver de vrijmaking... 9 Figuur 5: Berdeling infrmatiebrnnen van de VREG...11 Figuur 6: Overzicht cntracttypes elektriciteit en marktaandelen leveranciers...15 Figuur 7: Overzicht cntracttypes aardgas en marktaandelen leveranciers...17 Figuur 8: Duurtijd cntracten...21 Figuur 9: Intentie m te veranderen van elektriciteitsleverancier...21 Figuur 10: Redenen m geen elektriciteitscntract af te sluiten...22 Overzicht Tabellen Tabel 1: Overzicht bevraagde sectren... 5 Tabel 2: Verband zektcht infrmatie en bekendheid VREG...10 Tabel 3: Verband tussen belang energiekst en grtte jaarlijkse energiekst...12 Tabel 4: Cntrle van de facturatie...13 Tabel 5: Prfilering bedrijven met en znder cntract...16 Tabel 6: Redenen vr keuze elektriciteitsleverancier...18 Tabel 7: Tevredenheid elektriciteitsleverancier...19 Tabel 8: Impact vaste cntactpersn p tevredenheidsaspecten...20 Tabel 9: Prijsperceptie elektriciteit...23 Tabel 10: Prijsperceptie aardgas...24 Tabel 11: Cntract grene energie...25

4 Onderzekspzet 1.1. Achtergrnd & delstellingen Sinds 1 juli 2003 is de Vlaamse energiemarkt vlledig vrijgemaakt. Naast de grtere bedrijven en instellingen kunnen sindsdien k KMO s, zelfstandigen en huishudelijke afnemers vrij hun energieleverancier kiezen. Sinds de pening van de energiemarkt vert de Vlaamse Reguleringsinstantie vr de Elektriciteits- en Gasmarkt, krtweg VREG, jaarlijks enquêtes uit bij zwel particulieren als bedrijven m bepaalde evluties p te vlgen en een algemeen beeld te krijgen van hun psitie en gedrag p de vrijgemaakte Vlaamse energiemarkt. Dit rapprt bevat de resultaten van de bevraging die Synvate in 2009 heeft uitgeverd bij een representatief staal van Vlaamse bedrijven met meer dan 5 en maximaal 200 werknemers. 4 ENQUÊTE BEDRIJVEN 2009

5 Uit eerdere enquêtes is gebleken dat bedrijven met meer dan 200 werknemers een aparte grep vrmen in de zin dat ze andere gedragingen vertnen dan de kleinere bedrijven. Bvendien wrden deze grtste bedrijven vaak verbevraagd mdat het m een klein aantal ndernemingen gaat. Om die redenen werden de grtste bedrijven sinds vrig jaar niet meer pgenmen in de steekpref. Gezien perfect dezelfde delgrep gebruikt werd, is directe vergelijking mgelijk tussen de resultaten 2008 en Vergelijking met de resultaten van 2007 en vreger met met de ndige vrzichtigheid gebeuren, mdat de steekpref ten k bedrijven met meer dan 200 werknemers bevatte Methdlgie Steekpref In ttaal werden enquêtes gerealiseerd. Bij de steekpreftrekking werden gekruiste quta pgelegd p sectr en prvincie m een representatieve steekpref te krijgen. Om de resultaten k met vldende betruwbaarheid te kunnen uitsplitsen naar bedrijfsgrtte, werden er bvendien quta gelegd p het aantal werknemers (bedrijven tussen 5 en 49 werknemers versus bedrijven tussen 50 en 199 werknemers). Verder werd dr de VREG pgelegd dat minstens 500 bedrijven k aardgasafnemer mesten zijn. Znder hiervr quta p te leggen, bleken 557 van de bedrijven in de steekpref aardgas af te nemen. Dit ligt hger dan de verhuding aardgas/elektriciteit vr niet-huishudelijke, jaargelezen tegangspunten in Vlaanderen (43% p 1/7/2009), maar beiden zijn niet vergelijkbaar mdat de enquête beperkt wrdt tt de subgrep van bedrijven met 5 tt 200 werknemers. Sectr 1,6% van de bevraagde bedrijven kmt uit de primaire sectr, 39,1% is werkzaam in de secundaire sectr en 59,3% in de tertiaire sectr. Bedrijven die werkzaam zijn in de energiesectr, verheid f nderwijs, werden uitgeslten van het nderzek. Tabel 1: Overzicht bevraagde sectren Sectr NACE-cdes Aantal enquêtes % ten pzichte van ttale aantal enquêtes Primaire sectr % Landbuw, jacht en bsbuw 01, % Secundaire sectr % Vervaardiging veding en gentsmiddelen 15, % Hutindustrie % Papier- en kartnnijverheid, uitgeverijen en drukkerijen 21, % Chemische nijverheid % Metallurgie / Metaal 27, % Overige industrie 17, 18, 19, 23, 25, 26, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, % Buwnijverheid % Tertiaire sectr % Grt- en kleinhandel, reparatie aut s 50, 51, % Hreca % Verver, pslag en cmmunicatie 60 t/m % Financiële instellingen 65, 66, % Onrerende gederen, verhuur en diensten aan bedrijven 70 t/m % 5 ENQUÊTE BEDRIJVEN 2009

6 Gegrafische spreiding Net als de vrgaande jaren is de steekpref representatief wat gegrafische spreiding (prvincie) betreft. Figuur 1: Prvincie 15% 21% Ost-Vlaanderen West-Vlaanderen Antwerpen Limburg Vlaams Brabant 13% 20% 31% Base: Ttale steekpref resultaten 2009 (n=1000) Bedrijfsgrtte Opgedeeld naar aantal werknemers, wrdt 81% van de bevraagde bedrijven als klein bedrijf beschuwd met 5 tt 49 werknemers, en 19% als grt bedrijf met 50 tt 199 werknemers. Figuur 2: Aantal werknemers Ttaal : 19% 19% 33% 5 a 9 wknrs 10 a 20 wknrs wknrs wknrs 21% 27% Ttaal 5-49: 81% Base: Ttale steekpref resultaten 2009 (n=1000) 6 ENQUÊTE BEDRIJVEN 2009

7 Omzet De bedrijven werd naar hun mzetcijfer 2008 gevraagd. 18% wist niet heveel de bedrijfsmzet bedreg f weigerde de vraag te beantwrden. Onderstaande figuur geeft de verdeling van de verige bedrijven vlgens mzetcijfer weer. Figuur 3: Omzetcijfers < 0,25 miljen eur 8% 0,25 tt (<) 1,25 miljen eur 22% 1,25 tt (<) 2,50 miljen eur 14% 2,50 tt (<) 12,50 miljen eur 34% 12,50 tt (<) 25,00 miljen eur 11% 25,00 miljen eur f meer 11% 0% 20% 40% 60% 80% 100% Base: Ttale steekpref exclusief weet niet. Resultaten 2009 (n=817) Datacllectie Net als de vrgaande jaren, werden de interviews telefnisch afgenmen met behulp van CATI (Cmputer Assisted Telephne Interviewing). Alle interviews werden afgenmen in het call center van Synvate België tussen 18 juni en 16 juli De respndent was de energieverantwrdelijke van het bedrijf. Deze werd gedefinieerd als de persn binnen het bedrijf die verantwrdelijk is vr de keuze van en de cntacten met de energieleverancier. De gemiddelde interviewduur bedreg 9 minuten 30 secnden. Om lange interviews en daaruit vlgende mgelijke uitval van respndenten te vermijden, werden bepaalde vragen at randm maar aan de helft van de respndenten gesteld. Dit is met name het geval vr de vragen ver de eindfactuur, de vragen ver infrmatieverstrekking (uitgeznderd de vragen ver de VREG die aan iedereen gesteld werden), de vragen ver de duurtijd van het huidige elektriciteitscntract f aardgascntract en de vragen ver grene elektriciteit. 7 ENQUÊTE BEDRIJVEN 2009

8 Resultaten 2.1. Infrmatieverstrekking De vrijgemaakte energiemarkt Zes jaar na de vlledige vrijmaking van de Vlaamse energiemarkt, stellen we vast dat ng vier p tien (41%) van de Vlaamse bedrijven tt 200 werknemers zich nvldende geïnfrmeerd velt ver de vrijmaking van de energiemarkt en de gevlgen ervan. Het aantal bedrijven dat zich nvldende geïnfrmeerd velt, is pvallend tegenmen in vergelijking met vrig jaar (31% in 2008) (zie Figuur 4). In 2009 werd deze vraag herleid naar een ja/nee-vraag waardr enige nuance verlren gaat. Het percentage is bijna verdubbeld in vergelijking met twee jaar geleden (24% in 2007) maar in 2007 werden k grte bedrijven bevraagd die ver het algemeen beter geïnfrmeerd zijn (zie verder). 8 ENQUÊTE BEDRIJVEN 2009

9 Figuur 4: De mate waarin bedrijven zich geïnfrmeerd velen ver de vrijmaking Velt u zich vldende geïnfrmeerd ver de vrijmaking en de gevlgen hiervan? 100% Tp 2 90% 80% 33% 74% 31% 68% 70% 60% 50% 40% 41% Ja, zeker wel Ja, eerder wel Nee, eerder niet Nee, zeker niet Geen mening Ja Nee 37% 57% 30% 20% 15% 21% 41% Bttm 10% 2 0% 24% 9% 2% 2007 (n=929) 31% 10% 1% 2008 (n=1000) 2% 2009 (n=500) * Schaal gewijzigd tv 2007 & % van de ttale steekpref in 2009 Deze negatieve evlutie kan niet verklaard wrden dr het feit dat bedrijven zelf minder p zek gaan naar infrmatie ver de vrijmaking. Het aantal zekende bedrijven blijft immers quasi ngewijzigd vr de drie peenvlgende jaren: in 2009 was dit 46% ten pzichte van 45% in 2008 en 47% in Blijkbaar vinden bedrijven steeds meilijker de infrmatie waarnaar ze p zek zijn. In 2009 vindt slechts 68% van diegenen die infrmatie zchten k vldende infrmatie, in vergelijking met 78% in Bedrijven die wel infrmatie zchten, maar deze niet vnden, velen zich lgischerwijze heel vaak (in 82% van de gevallen) te weinig geïnfrmeerd. De mate waarin infrmatie ver de vrijmaking gezcht en gevnden wrdt, hangt samen met de bedrijfsgrtte: twee p drie (64%) van de grte ndernemingen (vanaf 50 werknemers) zeken infrmatie, versus 42% van de kleine bedrijven. 78% van de grte bedrijven die infrmatie zeken, vindt k vldende infrmatie, ten pzichte van 64% bij de zekende kleine bedrijven. Wellicht zijn grte bedrijven actiever in hun zektcht naar infrmatie mdat ze een grtere en belangrijkere energiekst hebben (zie infra). Bedrijven die infrmatie zeken, maar deze niet vinden, zijn het meest p zek naar prijsvergelijking (32%), de prijs (23%), infrmatie ver de bijkmende ksten die wrden aangerekend (16%) en de verschillende leveranciers (19%). Net als vrig jaar is er dus ng steeds veel behefte aan infrmatie die leidt tt een gemakkelijke prijs- en leveranciersvergelijking. Sinds februari 2009 heeft de VREG p haar website een vergelijkingstl geïntrduceerd vr de kleine prfessinele elektriciteitsgebruiker: de V-test. Alle prfessinele jaargemeten laagspanningsklanten met een aansluitingsvermgen kleiner dan 56 kva kunnen een vergelijking maken tussen de verschillende elektriciteitsleveranciers. Vrlpig bestaat de prfessinele V-test enkel vr elektriciteit. De V-test wrdt al vanaf de vrijmaking aangebden aan particulieren, zwel vr aardgas als vr elektriciteit. 9 ENQUÊTE BEDRIJVEN 2009

10 De delgrep van de V-test, kleine bedrijven met een jaarlijkse elektriciteitskst < , gaan net het minst p zek naar infrmatie ver de vrijmaking (37%). De bekendheid van de VREG bij deze grep is k laag is (60%) vergelijking met grtere verbruikers. Vr het eerst werd expliciet gepeild f bedrijven de vrijmaking van de energiemarkt een gede zaak vinden. Het is duidelijk dat niet elk bedrijf vertuigd is van het psitieve effect ervan vr het eigen bedrijf. Tch is 58% wél van mening dat de vrijmaking een psitief effect heeft. 32% vindt van niet. 10% weet niet f het effect psitief is. Bedrijven die infrmatie ver de vrijmaking zeken en vinden, zijn iets psitiever gestemd (62%). Zals verwacht, zijn bedrijven met een elektriciteitscntract bij een andere dan de aan hen tegewezen standaardleverancier meer vertuigd van het psitieve effect van de vrijmaking dan bedrijven met een elektriciteitscntract bij hun standaardleverancier (68% versus 53%). Een gelijkaardig verschil wrdt k teruggevnden vr aardgas (63% versus 51%) Bekendheid van de VREG en gebruik van de beschikbare infrmatiekanalen De bekendheid van de VREG is in 2009 zeker niet tegenmen. In 2009 kende bijna twee p drie (65%) van de ndervraagde bedrijven de Vlaamse regulatr. In 2008 was dat ng 74%. Op deze vraag werd dieper ingegaan in Daaruit blijkt dat ann % ged weet wat de VREG det. 22% kan glbaal zeggen wat de VREG det en 34% kent de VREG alleen bij naam. De VREG is meer gekend bij bedrijven met meer dan 50 werknemers (85%) en bij bedrijven waar de energiekst hg ligt. Bedrijven met een cntract (gas f elektriciteit) kennen de VREG beter dan bedrijven znder cntract. In hfdstuk bleek dat bedrijven met dit prfiel k actiever zijn in hun zektcht naar infrmatie ver de vrijmaking van de energiemarkt. Onderzek naar het verband tussen het zeken/vinden van infrmatie en het kennen van de VREG, leert ns dat bedrijven die infrmatie zeken/vinden, de VREG k beter blijken te kennen (zie Tabel 2). Tabel 2: Verband zektcht infrmatie en bekendheid VREG Bekendheid VREG Neen Infrmatie gezcht ver de vrijmaking Ja, maar geen f nvldende infrmatie gevnden Ja, vldende infrmatie gevnden n= Ja, ik weet ged wat de VREG det 3% 12% 16% Ja, ik weet glbaal wat de VREG det 16% 16% 42% Ja maar ik ken de VREG alleen van naam 40% 30% 24% Neen 41% 42% 19% TOTAAL 100% 100% 100% Van alle bedrijven die de VREG kennen, bezcht 36% al minstens één keer de VREG-website. In vergelijking met 2008 (46%) ligt dit percentage lager. Niet alleen is de naambekendheid van de VREG lager, we zien k een dalend gebruik van de VREG-website nder bedrijven die de VREG wél kennen. 10 ENQUÊTE BEDRIJVEN 2009

11 De frequentie waarmee de website bezcht wrdt, blijft echter wel stabiel: 30% bezcht de website slechts 1 keer (28% in 2008), 57% heeft de website al minstens een paar keer bezcht (63% in 2008) en 13% is een regelmatige gebruiker (10% in 2008). De enquête ging dieper in p de vrmgeving en inhud van de website. Beide aspecten werden psitief berdeeld dr de websitebezekers met respectievelijk 94% en 91% tevreden bezekers. Dit is vergelijkbaar met 2008 (ten resp. 91% en 94% tevredenen). Bedrijven die zich nvldende geïnfrmeerd velen ver de vrijmaking, zijn zals verwacht vaker ntevreden ver de inhud van de website (31% ntevredenen) dan bedrijven die vldende geïnfrmeerd zijn (2%). De V-test die sinds februari 2009 k vr de kleine prfessinele elektriciteitsverbruiker ter beschikking is p de VREG-website, is bekend bij iets meer dan helft (54%) van de kleine bedrijven met een jaarlijkse energiekst van minder dan die de website bezchten. 60% van wie de V-test kent, heeft er k al effectief gebruik van gemaakt. Deze cijfers meten echter met de ndige mzichtigheid bekeken wrden mdat deze gebaseerd zijn p kleine steekprefaantallen. Naast het cntact via de website, kunnen bedrijven k persnlijk cntact pnemen met de VREG. 12% van alle bedrijven die de VREG kennen, heeft al cntact pgenmen met de VREG. Bedrijven evalueren de infrmatie de ze krijgen via de VREG zeer psitief: 89% is tevreden ver het nut, de betruwbaarheid en de duidelijkheid van de verkregen infrmatie. Op gebied van nut van de infrmatie werd daarbij een grte vruitgang gebekt ten pzichte van 2008: waar 22% de verkregen infrmatie als niet nuttig bestempelde in 2008, is dit nu ng slechts 9%. Prblemen rnd nut en duidelijkheid situeren zich ng steeds vral bij de kleinere bedrijven. Figuur 5: Berdeling infrmatiebrnnen van de VREG Vindt u de infrmatie die u van de VREG verkregen heeft? 100 Tp NUTTIG BETROUWBAAR DUIDELIJK 13% 16% 74% 89% 24% 84% 24% 89% 23% 18% 84% 89% 61% 73% 60% 65% 61% 71% Zeer Eerder Niet echt Helemaal niet Weet niet Bttm % 5% 1% 3% 7% 3% 10% 22% 9% 1% 10% 6% 4% 13% 3% 2% 7% 3% 8% 2% 3% 2% 1% 10% (n=445) (n=238) (n=445) (n=238) (n=445) (n=238) Base: Respndenten die de VREG-website bezchten f zelf de VREG al gecntacteerd hebben Resultaten ENQUÊTE BEDRIJVEN 2009

12 2.2. Energie-intensiteit De enquête peilt p twee manieren naar de energie-intensiteit. Enerzijds wrdt er gevraagd naar de jaarlijkse elektriciteit- en aardgaskst van een bedrijf, wat een indicatie geeft van het jaarlijkse energieverbruik. Anderzijds wrdt er k gevraagd naar het relatieve belang van de elektriciteitskst in het geheel aan bedrijfsksten. De helft van de bedrijven (56%) is k afnemer van aardgas. Grte bedrijven zijn vaker afnemers van beide energiebrnnen (68%). De interviews werden telefnisch afgenmen. Bijgevlg werd de vraag naar de jaarlijkse energiekst meestal niet beantwrd p basis van facturen. Veel respndenten knden dan k geen indicatie geven van hun elektriciteitsverbruik f aardgasverbruik (resp. 16% en 20%). Als we enkel bedrijven beschuwen die wél een inschatting kunnen maken, dan schat 36% de jaarlijkse elektriciteitskst p lager dan per jaar, 42% tussen en en 22% hger ligt dan De jaarlijkse aardgaskst ligt ver het algemeen lager: 57% meldt deze als lager dan per jaar, 31% tussen en en 12% hger dan Met een tename van de bedrijfsgrtte zien we lgischerwijze een tename van de energiekst. 72% geeft aan dat de elektriciteitskst een ngal tt zeer belangrijke kstenpst is in het geheel van de bedrijfsksten. Ondanks de berichtgeving dat zwel het energieverbruik als de energieprijzen sinds eind 2008 gedaald zijn, is dit een stijging tegenver vrig jaar (63% in 2008). Dr de financiële crisis staan bedrijven mgelijk kritischer ten pzichte van alle uitgaven. Bij de aardgaskst zien we hetzelfde effect: in 2009 vindt 58% de aardgaskst ngal tt zeer belangrijk, ten pzichte van 47% vrig jaar. Tabel 3: Verband tussen belang energiekst en grtte jaarlijkse energiekst Belang van de elektriciteitskst < Jaarlijkse elektriciteitskst > n= Zeer + ngal belangrijk 53% 75% 80% 85% Niet echt + helemaal niet belangrijk 46% 25% 19% 14% Weet niet 1% 0% 1% 1% TOTAAL 100% 100% 100% 100% Belang van de aardgaskst < Jaarlijkse aardgaskst > n= Zeer + ngal belangrijk 44% 62% 76% 85% Niet echt + helemaal niet belangrijk 56% 39% 24% 15% Weet niet 0% 0% 0% 0% TOTAAL 100% 100% 100% 100% De appreciatie van het belang van de energiekst is lgischerwijze afhankelijk van het verbruik (zie Tabel 3). In sectren waar het gerapprteerde verbruik hger ligt, wrdt het belang van de kst k hger ingeschat. Dit is nder meer het geval vr de sectren vedings- en gentsmiddelen en htels en restaurants. 12 ENQUÊTE BEDRIJVEN 2009

13 Iets minder dan de helft van de bedrijven kijkt de (jaarlijkse) eindfactuur grndig na (49%). Vier p tien bedrijven bekijkt deze factuur slechts ppervlakkig. 9% van de ndervraagden geeft te dat ze deze eindafrekening helemaal niet nakijken alvrens deze te betalen. De resultaten liggen hier in lijn met deze van De verwachting is dat bedrijven met hgere energieksten k grndiger hun energiefactuur nakijken. Dit is wel degelijk het geval: he hger de energiekst en he belangrijker de energiekst in het ttale bedrijfskstenpakket, he grndiger de energiefactuur wrdt nagekeken (zie Tabel 4). Tabel 4: Cntrle van de facturatie Nakijken van factuur 50% van de ttale steekpref < Jaarlijkse elektriciteitskst > Belang van de elektriciteitskst Niet echt / Helemaal niet belangrijk Ngal belangrijk Zeer belangrijk n= Grndig 49% 36% 49% 45% 68% 31% 48% 65% Oppervlakkig 41% 52% 46% 45% 24% 53% 46% 25% Niet 9% 11% 5% 11% 7% 15% 6% 8% Weet niet 1% 1% 0% 0% 1% 1% 1% 2% TOTAAL 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% Nakijken van factuur 50% van de ttale steekpref < Jaarlijkse aardgaskst > Belang van de aardgaskst Niet echt / Helemaal niet belangrijk Ngal belangrijk Zeer belangrijk n= Grndig 49% 45% 55% 61% 64% 41% 50% 63% Oppervlakkig 41% 48% 39% 33% 28% 48% 42% 29% Niet 9% 6% 7% 6% 8% 10% 7% 7% Weet niet 1% 0% 0% 0% 0% 1% 1% 1% TOTAAL 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% 100% De duidelijkheid van de facturatie wrdt dr veel bedrijven negatief berdeeld: 37% van de bedrijven vindt de facturatie eerder tt zeer nduidelijk. Daarmee wrdt het resultaat van 2008 bevestigd. Het gebrek aan transparantie in de prijspbuw (met daarnder de vraag naar indexatieparameters, de berekeningswijze, de bepaling van extra ksten) is vr 51% de grtste nduidelijkheid. Heveel verbruik exact wrdt aangerekend is vr 32% niet duidelijk. Grte bedrijven hebben minder vaak prblemen met de duidelijkheid van de facturatie. Zij kijken hun factuur ver het algemeen k grndiger na. 13 ENQUÊTE BEDRIJVEN 2009

14 2.3. Sterkte van de relatie met de energieleverancier Cntact met andere leveranciers Elektriciteit Bijna één p drie (32%) bedrijven heeft het vrbije jaar cntact pgenmen met een elektriciteitsleverancier m een cntract af te sluiten vr elektriciteit. Vral grte bedrijven zijn meer actief p dit terrein: ruim de helft (51%) nder hen nam cntact p met minstens één energieleverancier versus 28% van de kleine bedrijven. Verder valt p dat bedrijven met een elektriciteitscntract bij een andere leverancier dan de standaardleverancier k vaker (41%) het cntact initiëren dan bedrijven met een cntract bij een standaardleverancier (33%) f bedrijven znder cntact (13%). Bedrijven znder cntract deden het vrbije jaar dus weinig meite m een cntract af te sluiten. En slechts 25% van hen werd zelf gecntacteerd dr een leverancier. Op de nieuwe vraag welke gebeurtenis een mgelijke aanleiding is m een nieuwe leverancier te zeken en dus leveranciers te vergelijken, wrden vlgende gebeurtenissen vernemd: de financiële crisis/de prijsevlutie: 61% ntvangst van de jaarlijkse eindafrekening: 9% het aflpen van het huidige cntract: 8% een slechte dienstverlening van de huidige leverancier: 6%. Bij bedrijven die een cntract hebben bij een andere leverancier dan de standaardleverancier, wrdt het aflpen van het huidige cntract (14%) meer aangehaald als redenen m een nieuwe leverancier te zeken, dan bij standaardleveranciers (7%). De energieleveranciers nemen k zelf cntact p met bedrijven m hen te vertuigen m een cntract bij hen aan te gaan. Vier p tien (42%) bedrijven werden het vrbije jaar dr een elektriciteitsleverancier gecntacteerd. Hun fcus lijkt daarbij meer te liggen p grte (54%) dan p kleine bedrijven (39%). Aardgas Op de aardgasmarkt ligt het cntact tussen bedrijven en leveranciers met het g p het afsluiten van een nieuw cntract, duidelijk lager dan p de elektriciteitsmarkt. Slechts 19% van de bedrijven die aardgas verbruiken, nam cntact p f werd gecntacteerd. Dit wijst p een minder grte dynamiek p de aardgasmarkt. 14 ENQUÊTE BEDRIJVEN 2009

15 Aantal bedrijven met versus znder cntract Elektriciteit Het aantal bedrijven met een elektriciteitscntract blijft met 88% cntractanten stabiel in vergelijking met Dit cijfer ligt heel wat hger dan het percentage gecntracteerde jaargelezen bedrijven per 1 juli 2009 (76%) zals dr de VREG berekend p basis van de gegevens van de marktpartijen. De vergelijking is echter niet eenduidig te maken mdat de delgrep van deze enquête niet 100% vereenstemt met de grep van jaargelezen prfessinele afnemers. Mgelijk zijn bedrijven die actiever zijn p de vrijgemaakte energiemarkt (en dus meestal een cntract hebben) k welwillender m deel te nemen aan een enquête ver energie dan bedrijven die niet geïnteresseerd zijn in dit nderwerp, waardr het aandeel van de actieve bedrijven verschat is. 60% van de bedrijven had p het mment van de bevraging een cntract met de eigen standaardleverancier (65% in 2008). Meer dan een kwart van de bedrijven (28%) heeft een cntract afgeslten met een andere leverancier, wat een lichte stijging is in vergelijking met 2008 (23%). Bekijken we de bedrijven met een elektriciteitscntract iets meer in detail, dan is het duidelijk dat de meerderheid (61%) ng steeds klant is van de Electrabel grep (cf. 64% in 2008) SPE/Luminus haalt een penetratie van 20% (18% in 2008). Nun en Essent blijven kleine spelers p de cntractuele elektriciteitsmarkt vr bedrijven met een respectievelijk aandeel van 8% en 3%. Als we de ttale markt beschuwen (zwel bedrijven mét als zónder cntract zie Figuur 6), dan zien we een gelijkaardige verdeling van de spelers in de markt: de Electrabel grep blijft dminant met een marktaandeel van 62%, SPE/Luminus vlgt met 20% en kleinere spelers zijn Nun (7%) en Essent (3%). Figuur 6: Overzicht cntracttypes elektriciteit en marktaandelen leveranciers Heeft uw bedrijf mmenteel een cntract vr elektriciteit? Wie is de huidige elektriciteitsleverancier van uw bedrijf? 100% 90% 80% 70% 60% 50% 60% Cntract bij eigen standaardleverancier Cntract bij andere dan standaardleverancier Geen cntract Weet niet 100% 90% 80% 70% 60% 50% 62% Electrabel Grep SPE/Luminus Nun Essent 40% 40% 30% 20% 28% 30% 20% 20% 10% 0% 8% 4% 2009 (n=1000) 10% 0% 7% 3% 2009 (n=1000) Base: Ttale steekpref Het marktaandeel van de Electrabelgrep is nderschat in de enquête vergeleken met de dr de VREG gepubliceerde marktaandelen van jaargelezen prfessinele afnemers. De marktaandelen van de nieuwe leveranciers Nun en Essent zijn dan weer verschat. Maar k hier stemmen de delgrep niet vlledig vereen met de steekpref. 15 ENQUÊTE BEDRIJVEN 2009

16 De energiemarkt in Vlaanderen blijft dus ng steeds een sterk gecncentreerde markt. Electrabel blijft de dminante speler, zij het iets minder dminant dan in het verleden. Verschillen in het prfiel van bedrijven mét en zónder elektriciteitscntract (zie Tabel 5), hebben betrekking p de grtte van het bedrijf en de grtte en het belang van de energiekst. Bedrijven met minder dan 50 werknemers zijn ververtegenwrdigd in de grep bedrijven znder cntract. De buwnijverheid en de financiële sectr, sectren waar k veel kleine ndernemingen terug te vinden zijn, zijn eveneens ververtegenwrdigd. Bij de bedrijven met een cntract bij een andere dan de standaardleverancier zijn grte bedrijven dan weer ververtegenwrdigd. De vedingssectr en de papier- en kartnnijverheid, sectren waar grte bedrijven sterk vertegenwrdigd zijn, hebben relatief vaker een cntract bij andere elektriciteitsleveranciers dan de standaardleverancier. Bedrijven met een grte en belangrijke energiekst zijn naar verhuding k meer terug te vinden bij de bedrijven met een cntract bij een andere dan de standaardleverancier. Tabel 5: Prfilering bedrijven met en znder cntract Bedrijfsgrtte Ttale steekpref Cntract Standaard leverancier Elektriciteit Cntract Andere Leverancier Znder cntract n= werknemers 81% 81% 75% 90% werknemers 19% 19% 25% 10% Sectr Landbuw. jacht en bsbuw 2% 2% 1% 1% Vervaardiging van vedings- & gentmiddelen 4% 4% 6% 0% Hutindustrie 1% 1% 1% 2% Papier- en kartnnijverheid 2% 2% 5% 2% Chemische nijverheid 1% 1% 1% 0% Metaal 4% 4% 6% 1% Overige industrie 11% 12% 11% 8% Buwnijverheid 16% 15% 13% 24% Grt- en kleinhandel 31% 30% 29% 35% Htels en restaurants 7% 8% 5% 6% Verver, pslag en cmmunicatie 10% 10% 9% 6% Financiële instellingen 1% 1% 0% 5% Onrerende gederen 12% 12% 12% 10% Jaarlijkse elektriciteitskst < % 31% 26% 38% % 25% 21% 29% % 13% 10% 11% > % 16% 28% 5% Weet niet 16% 15% 15% 18% Belang elektriciteitskst in geheel aan bedrijfsksten Zeer - ngal belangrijk 72% 70% 77% 62% (Helemaal) niet belangrijk 28% 30% 22% 37% Weet niet 1% 0% 1% 1% Aardgas Net als in 2008 heeft 83% van de bedrijven met aardgas een cntract. Dit cijfer kmt perfect vereen met het percentage gecntracteerde jaargelezen bedrijven per 1 juli 2009 zals dr de VREG berekend p basis van de gegevens van de marktpartijen. 16 ENQUÊTE BEDRIJVEN 2009

17 59% heeft een cntract afgeslten met zijn standaard aardgasleverancier, 24% is klant bij een andere aardgasleverancier. De marktaandelen vr gecntracteerde bedrijven p de prfessinele aardgasmarkt zijn erg vergelijkbaar met de elektriciteitsmarkt: de Electrabel grep blijft dminant met een aandeel van 66%. Luminus haalt 18% en de kleinere spelers Nun en Essent halen een marktaandeel van respectievelijk 5% en 3%. Op de ttale markt (bedrijven met en znder cntract) zien we analge marktaandelen: Electrabel is dminant met een marktaandeel van 67%, SPE/Luminus is tweede speler (18%) en verder zijn er twee kleinere spelers: Nun (4%) en Essent (3%). Deze percentages sluiten beter aan bij de marktaandelen zals berekend dr de VREG dan vr elektriciteit: Electrabel 75%, SPE/Luminus 17%, Nun 5% en Essent 2%. Figuur 7: Overzicht cntracttypes aardgas en marktaandelen leveranciers Heeft uw bedrijf mmenteel een cntract vr aardgas? Wie is de huidige aardgasleverancier van uw bedrijf? 100% 90% 80% 70% 60% 50% 59% Cntract bij eigen standaardleverancier Cntract bij andere dan standaardleverancier Geen cntract Weet niet 100% 90% 80% 70% 60% 50% 67% Electrabel Grep SPE/Luminus Nun Essent 40% 40% 30% 20% 24% 30% 20% 18% 10% 14% 10% 4% 3% 0% 3% 2009 (557) 0% 2009 (n=557) Base: B edrijven die aardgas afnemen De vergelijkbare marktaandelen vr elektriciteit en vr gas suggereren dat veel bedrijven dezelfde leverancier vr elektriciteit als vr gas hebben. Dit is effectief het geval: negen p tien ks dezelfde leverancier vr elektriciteit als vr gas. Dit is een vrij hg percentage als men vr gen hudt dat dezelfde leverancier vr elektriciteit als vr gas financieel niet altijd het vrdeligst is. Het prfiel van bedrijven met f znder aardgascntract is analg aan dat van deze met f znder elektriciteitscntract Bedrijven met een cntract in meer detail Aantal leveranciers sinds de vrijmaking van de energiemarkt Vr drie kwart van de bedrijven met een cntract is de huidige elektriciteitsleverancier ng steeds de eerste leverancier waarmee effectief een cntract werd afgeslten. 17% had sinds de vrijmaking al een cntract met twee energieleveranciers en 6% zelfs met drie verschillende energieleveranciers. Deze cijfers liggen in lijn met de vrige jaren. Hieruit blijkt pnieuw dat er ver het algemeen weinig dynamiek is p de elektriciteitsmarkt. Het gebrek aan dynamiek is vral merkbaar bij kleine bedrijven. Dit blijkt nder meer uit het feit dat 78% van de kleine bedrijven ng klant is bij zijn eerste elektriciteitsleverancier versus 17 ENQUÊTE BEDRIJVEN 2009

18 67% van de grte bedrijven. Gemiddeld genmen hebben bedrijven met meer dan 50 werknemers al 1,5 verschillende elektriciteitsleveranciers gehad, in vergelijking met gemiddeld 1,3 vr de kleinere bedrijven. Wat de aardgasleverancier betreft, is de mate van truw zelfs ng hger: in 2009 is de huidige aardgasleverancier vr 83% van de bevraagde bedrijven met aardgas ng steeds de eerste leverancier waarmee een cntract werd afgeslten (80% in 2008). Het verschil in switchgedrag tussen grte en kleine ndernemingen is k minder uitgesprken dan p de elektriciteitsmarkt (gemiddeld 1,2 verschillende aardgasleveranciers vr kleine bedrijven versus 1,3 vr grtere bedrijven). Redenen m vr een bepaalde leverancier te kiezen Elektriciteit en aardgas De enquête peilt naar redenen m te kiezen vr een bepaalde leverancier. Als een bedrijf dezelfde leverancier heeft vr elektriciteit als vr aardgas, werd deze vraag slechts één keer gesteld. Vr de resultaten beperken we ns tt de mtieven m te kiezen vr de elektriciteitsleverancier, mdat de grep die een andere leverancier heeft vr gas te klein is m hiervr aparte cnclusies te trekken. De tp twee van redenen m te kiezen vr een bepaalde elektriciteitsleverancier, blijven in 2009 de betruwbaarheid (73% versus 63% in 2008) en de gede dienstverlening (66% versus 53% in 2008). Deze primeren ng steeds p lagere kstprijs (52% versus 46% in 2008) en vaste (niet-geïndexeerde) energieprijs (50% versus 46% in 2008). Ok het aanbd van grene strm wrdt belangrijker bij de leverancierskeuze: in 2009 haalt 37% de aanbieding van grene strm als reden aan m vr een leverancier te kiezen, versus 17% in Het tenemend grene bewustzijn wrdt bevestigd in de stijging van het aantal bedrijven dat een cntract heeft ndertekend vr grene elektriciteit (van 9% in 2008 naar 16% in 2009). Grte bedrijven fcussen zich meer dan kleine bedrijven p het prijsaspect (lage energiekst, vaste energieprijs), hewel de betruwbaarheid k vr hen de belangrijkste mtivatie blijft (zie Tabel 6). Het prijsaspect vrmt, zals te verwachten, k een grtere mtivatie bij bedrijven met een hge energiekst. Tabel 6: Redenen vr keuze elektriciteitsleverancier Redenen vr keuze elektriciteitsleverancier Bedrijven met cntract Bedrijfsgrtte Elektriciteitscntract Elektriciteitsleverancier 5-49 wkn wkn Standaard Andere Electrabel Luminus Nun n= Betruwbaar 73% 72% 76% 77% 63% 76% 69% 55% Gede dienstverlening 66% 65% 71% 68% 62% 68% 64% 50% Lagere kstprijs 52% 48% 66% 40% 78% 38% 67% 92% Vaste energieprijs 50% 48% 60% 45% 60% 45% 54% 56% Grene strm 37% 36% 42% 35% 43% 33% 46% 32% Extra diensten 24% 23% 30% 25% 23% 27% 22% 11% Andere bedrijven stapten k ver 20% 19% 20% 20% 18% 21% 19% 23% Bedrijven die kiezen vr een standaardleverancier hebben andere pririteiten dan bedrijven die kiezen vr een andere leverancier. Het kiezen vr de standaardleverancier is vrnamelijk terug te brengen p de betruwbaarheid en de gede dienstverlening (de 18 ENQUÊTE BEDRIJVEN 2009

19 standaardleverancier als vaste, betruwbare waarde). De lage kstprijs speelt de vrnaamste rl bij de keuze vr een andere leverancier. Zals eerder k bevestigd werd bij de prfilering van de cntractanten, hebben grtere bedrijven vaker een cntract bij een andere leverancier dan de standaardleverancier, wat samenhangt met hun fcus p de prijs (zie Tabel 6). Tevredenheid huidige leverancier Elektriciteit De dienstverlening speelt dus een belangrijke rl bij de keuze van een bepaalde elektriciteits- /aardgasleverancier. Daarm werd in detail ingegaan p de berdeling van drie aspecten van dienstverlening van de leverancier van hun keuze: de facturering, de infrmatieverlening en de ndersteuning p het vlak van ratineel energiegebruik. Vr al deze aspecten is een beperkte stijging in tevredenheid te merken in vergelijking met vrig jaar. De ndersteuning van de elektriciteitsleverancier p het vlak van ratineel energiegebruik krijgt wel ng steeds een zwakkere evaluatie, met tch bijna een kwart (23%) ntevredenen. Grte bedrijven zijn meer uitgesprken tevreden ver de drie dienstverleningsaspecten dan kleine bedrijven (zie Tabel 7). Tussen bedrijven met een cntract bij de eigen standaardleverancier en bedrijven die bij een andere dan hun standaardleverancier een elektriciteitscntract afslten, is weinig verschil in evaluatie merkbaar. De standaardleverancier scrt lichtjes beter p ndersteuning & advisering. Tabel 7: Tevredenheid elektriciteitsleverancier Bedrijven met cntract Bedrijfsgrtte Elektriciteitscntract Elektriciteitsleverancier 5-49wkn Tevredenheid elektriciteitsleverancier wkn Standaard Andere Electrabel Luminus Nun Facturatie n= Uiterst + zeer tevreden 14% 13% 20% 14% 14% 14% 17% 14% Tevreden 70% 71% 67% 71% 69% 70% 66% 76% Niet echt + helemaal niet tevreden 14% 15% 12% 14% 14% 15% 14% 9% Weet niet 2% 2% 1% 1% 4% 1% 3% 2% Infrmatieverlening Uiterst + zeer tevreden 12% 10% 22% 13% 11% 13% 15% 8% Tevreden 68% 69% 66% 69% 66% 69% 65% 70% Niet echt + helemaal niet tevreden 17% 19% 11% 17% 19% 17% 16% 20% Weet niet 2% 3% 1% 2% 4% 1% 5% 3% 0ndersteuning p vlak van energieverbruik Uiterst + zeer tevreden 8% 5% 18% 9% 4% 9% 7% 3% Tevreden 63% 65% 54% 64% 60% 64% 63% 52% Niet echt + helemaal niet tevreden 23% 23% 24% 22% 25% 23% 20% 32% Weet niet 7% 7% 4% 5% 11% 4% 10% 14% Aangezien de vergrte meerderheid van de bedrijven dezelfde leverancier heeft vr elektriciteit en aardgas, zijn de resultaten met betrekking tt de tevredenheid ver dienstverleningsaspecten van de aardgasleverancier erg vergelijkbaar zijn met die vr de elektriciteitsleverancier. 19 ENQUÊTE BEDRIJVEN 2009

20 Cntact met de klantendienst 37% van de bedrijven heeft een vaste cntactpersn bij zijn elektriciteitsleverancier. Het gaat dan vral m grtere bedrijven en grtere verbruikers. Bedrijven met een vaste cntactpersn hebben een psitievere perceptie ver de dienstverlening. Dit blijkt uit tabel 8. Tabel 8: Impact vaste cntactpersn p tevredenheidsaspecten Tevredenheid Tevredenheid facturatie Elektriciteit Vaste cntactpersn Geen vaste cntactpersn n= Uiterst + zeer tevreden 17% 13% Tevreden 71% 68% Niet echt + helemaal niet tevreden 10% 17% Weet niet 2% 2% Tevredenheid infrmatieverlening Uiterst + zeer tevreden 21% 8% Tevreden 69% 67% Niet echt + helemaal niet tevreden 10% 22% Weet niet 1% 3% Tevredenheid ndersteuning p het vlak van ratineel energiegebruik Uiterst + zeer tevreden 14% 4% Tevreden 63% 63% Niet echt + helemaal niet tevreden 20% 26% Weet niet 4% 7% Bedrijven znder vaste cntactpersn kunnen terecht bij de klantendienst. Aan hen werd gevraagd f ze het afgelpen jaar cntact hadden met de klantendienst van hun elektriciteitsleverancier. Bij iets meer dan een derde (35%) van die bedrijven blijkt dit het geval te zijn. 64% was van rdeel snel gehlpen te zijn en 70% vnd dat de klantendienst hen ged gehlpen had. Tevredenheid ver de efficiëntie en de effectiviteit van deze dienstverlening leidt tt een hge intentie m het cntract te verlengen. Respectievelijk 81% en 80% van de respndenten die snel en ged gehlpen werden, zullen hun cntract zeker f waarschijnlijk verlengen, versus 72% in de ttale ppulatie. Duurtijd lpend cntract De enquête peilt naar de duurtijd van het lpende elektriciteits- f aardgascntract. Meer dan een kwart van alle bedrijven kan niet vertellen wat de ttale duurtijd is van hun elektriciteitscntract (18% in 2008). Vral kleine bedrijven zijn slecht p de hgte van de cntractduur (30% weet niet versus 8% bij grte bedrijven). Als we enkel bedrijven beschuwen die wél p de hgte zijn van de duurtijd van hun lpend elektriciteitscntract, dan stellen we vast dat vral eenjarige (43%) en tweejarige (36%) cntracten ppulair zijn. Tweejarige cntracten winnen aan ppulariteit (van 30% in 2008 naar 35% in 2009) ten kste van eenjarige cntracten (van 51% naar 43%). Bedrijven die een cntract met een lange duurtijd ndertekenen, kunnen wel minder snel inspelen p marktpprtuniteiten. Bij de vraag naar de duurtijd van het lpende aardgascntract, kan eveneens een kwart geen antwrd geven. Bekijken we echter enkel bedrijven die wel p de hgte zijn van de duurtijd, dan stellen we eveneens vast dat eenjarige (45%) en tweejarige (34%) cntracten ppulair zijn. 20 ENQUÊTE BEDRIJVEN 2009

21 Figuur 8: Duurtijd cntract Wat is de duurtijd in jaar van uw huidig cntract? 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% ELEKTRICITEIT AARDGAS 2% 3% 1% 3% 12% 12% 26% 26% 32% 34% 26% 24% Onbepaalde duur 4 jaar 3 jaar 2 jaar 1 jaar Weet niet 0% 2009 (n=446) 2009 (n=220) Base: Respndenten met een cntract vr elektriciteit 50% van de ttale steekpref in 2009 Tekmst: intentie m te veranderen van leverancier Elektriciteit 72% zal p de vervaldag het cntract zeker (11%) f waarschijnlijk (61%) verlengen. 14% zal waarschijnlijk f zeker verstappen en 14% is ng nbeslist. We zien een geleidelijke tename van het aantal bedrijven dat ng niet weet f ze hun cntract al dan niet zullen verlengen. Dit wijst erp dat het verlengen van een cntract niet altijd meer autmatisch gebeurt, maar dr een evaluatiefase met. Vral grte bedrijven, de grep die al meer dynamiek brengt p de energiemarkt, zijn vaak ng nbeslist (21%). Figuur 9: Intentie m te veranderen van elektriciteitsleverancier Zal uw bedrijf p de vervaldag van uw huidige elektriciteitscntract bij <leverancier>.? 100% Tp 90% 2 14% 13% 11% 52% 76% 72% 80% Zeker verlengen 70% 60% 50% 38% 63% 61% Waarschijnlijk verlengen Waarschijnlijk verstappen Zeker verstappen Geen mening 40% 30% 40% 10% 20% 11% 4% Bttm 3% 10% 2 43% 14% 3% 11% 14% 5% 0% 2007 (n=714) 2008 (n=877) 2009 (n=876) Base: Respndenten met een cntract vr elektriciteit 14% 21 ENQUÊTE BEDRIJVEN 2009

22 Aardgas Bij de gecntracteerde aardgasafnemers merken we dezelfde tendens als p de elektriciteitsmarkt: 76% zal waarschijnlijk f zeker zijn cntract met de huidige leverancier verlengen. 13% zal waarschijnlijk verstappen naar een andere leverancier. Ok p de aardgasmarkt merken we een geleidelijke tename van het bedrijven die nbeslist zijn (12% in 2009). Het zijn pnieuw vral grte bedrijven (18%) die ng niet zeker zijn ver het al dan niet verlengen van hun cntract Bedrijven znder cntract in meer detail Redenen m geen cntract af te sluiten Elektriciteit Bedrijven die ng tegewezen zijn aan de standaardleverancier namen het vrbije jaar weinig initiatief m een cntract aan te gaan. Aan hen werd gevraagd waarm ze ng geen elektriciteitscntract hebben. De tevredenheid ver de huidige (standaard)leverancier is vr 33% de reden vr hun inerte gedrag. Verder laten ze zich ntmedigen dr enkele vermeende barrières zals de administratieve rmpslmp bij het afsluiten van een cntract en het gebrek aan infrmatie. Figuur 10: Redenen m geen elektriciteitscntract af te sluiten Waarm heeft uw bedrijf ng geen cntract vr elektriciteit ndertekend? Uw bedrijf ged zit bij de huidige leverancier 33% het teveel rmsplmp met zich meebrengt 23% Uw bedrijf zich nvldende geïnfrmeerd velt 22% Uw bedrijf geen betere fferte heeft ntvangen 19% Het te meilijk is m de leveranciers te vergelijken 17% De elektriciteitskst vrij nbelangrijk is 16% Er ng teveel fut lpt 3% Geen van deze 44% 2009 (n=124) 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Base: Respndenten znder elektriciteitcntract Aardgas Ok p de aardgasmarkt zrgt de tevredenheid ver de huidige (standaard)leverancier (44%) ervr dat bedrijven znder cntract niet echt gemtiveerd zijn m een cntract af te sluiten. Barrières die k aan de basis liggen van hun inerte gedrag is het gevel nvldende geïnfrmeerd te zijn (34%) en het feit dat het bedrijf ng geen betere fferte heeft ntvangen (32%). Vr 31% is de aardgaskst vrij nbelangrijk. Daarmee geven bedrijven aan dat het vr hen niet de meite lnt m p zek te gaan naar de gedkpste leverancier. 22 ENQUÊTE BEDRIJVEN 2009

23 Intentie m in de kmende 6 maanden een cntract af te sluiten Slechts een kwart van de bedrijven znder cntract geeft aan dat ze zeker (3%) f waarschijnlijk (22%) een elektriciteitscntract zullen tekenen in de kmende 6 maanden. Dit resultaat ligt in lijn met 2008 (23%). In de aardgasmarkt ligt de intentie m een cntract af te sluiten iets hger, met 36% die zeker (8%) f waarschijnlijk (28%) in de tekmst een cntract zal tekenen. In vergelijking met 2008 (28%) is dit een aanzienlijke stijging. Hewel bedrijven znder cntract het vrbije jaar niet vaak cntact pnamen met een elektriciteitsleverancier m een cntract af te sluiten, blijkt tch dat ze daarm niet ndzakelijk afkerig staan ten pzichte van het afsluiten van een cntract Perceptie van de energieprijs: Elektriciteit In 2007 en 2008 zagen we een frse stijging van de energieprijs. Bijna acht p tien (78%) bedrijven rapprteerden vrig jaar een prijsstijging. In 2009 wrdt dit resultaat gedeeltelijk gecunterd: vier p tien (42%) is ng vertuigd dat de prijzen wederm stegen in het afgelpen jaar. Dit is een grte daling in vergelijking met 2008, maar tch ng meer dan het aantal bedrijven dat dit jaar een prijsdaling waarnam (21%). 22% denkt dat de prijs gelijk bleef. Bedrijven met een cntract, ngeacht bij de standaardleverancier f een andere leverancier, merken vaker een prijsdaling p (22% en 23%) dan bedrijven znder cntract (10%). Bedrijven znder cntract zijn zich in verhuding minder ged bewust van de prijsevlutie. Wanneer bedrijven een prijsstijging f daling waargenmen hebben, werd k gevraagd een inschatting te maken van het belang van die stijging/daling. Ongeveer vier p de tien (42%) bedrijven die een prijsstijging waarnamen, schat de prijsstijging lager dan 10%. Meer dan een kwart (28%) is ervan vertuigd dat deze stijging hger is dan 10%. De andere bedrijven (32%) kunnen geen inschatting maken. Bij de vraag naar de inschatting van de prijsdaling, denkt bijna de helft (47%) dat de daling lager is dan 10%, 29% schat de daling hger en 25% kan hier niet p antwrden. Tabel 9: Prijsperceptie elektriciteit Elektriciteit Ttale steekpref Cntract Standaard leverancier Cntract Andere Leverancier Znder cntract n= Prijsperceptie Gedaald 21% 22% 23% 10% Gestegen 42% 42% 41% 43% Gelijk gebleven 22% 22% 22% 26% Weet niet 15% 14% 14% 21% Neemt prijsstijging Cntract Standaard Cntract Andere waar leverancier Leverancier Znder cntract n= Prijsstijging < 5% 14% 17% 10% 8% 5% - 10% 28% 28% 30% 25% 10% - 15% 10% 10% 9% 14% 15% - 20% 6% 5% 8% 6% > 20% 12% 12% 12% 11% Weet niet 32% 29% 32% 36% 23 ENQUÊTE BEDRIJVEN 2009

24 Prijsdaling Neemt prijsdaling waar Cntract Standaard leverancier Cntract Andere Leverancier Znder cntract n= (lage basis) < 5% 21% 21% 20% 38% 5% - 10% 26% 26% 26% 25% 10% - 15% 14% 14% 15% 0% 15% - 20% 4% 5% 3% 0% > 20% 11% 12% 8% 13% Weet niet 25% 24% 28% 25% Aardgas Op de aardgasmarkt, zien we dat de meerderheid (45%) van de ndervraagde bedrijven ervan vertuigd is dat de aardgasprijs het afgelpen jaar gestegen is. Hewel de grtste grep bedrijven tch ng een prijsstijging waarnemen, zien we k p de aardgasmarkt een kentering in vergelijking met 2008 (ten 79%). Verder zag 15% een prijsdaling en denkt 21% dat de prijs gelijk bleef. Hiermee liggen de resultaten in lijn met wat er p de elektriciteitsmarkt gepercipieerd wrdt. Op de vraag in welke mate de prijs gestegen is, antwrdt bijna de helft (48%) dat de prijsstijging lager is dan 10%, 21% schat de stijging hger dan 10% en 32% weet het niet. Bij de daling, geeft de helft een daling aan lager dan 10%, 21% zag een daling hger dan 10% en 29% kan geen inschatting maken (zie Tabel 10). Tabel 10: Prijsperceptie aardgas Gas Ttale steekpref Cntract Standaard leverancier Cntract Andere Leverancier Znder cntract n= Prijsperceptie Gedaald 15% 14% 22% 12% Gestegen 45% 46% 47% 40% Gelijk gebleven 21% 20% 17% 32% Weet niet 19% 20% 15% 16% Neemt prijsstijging Cntract Standaard Cntract Andere waar leverancier Leverancier Znder cntract n= Prijsstijging < 5% 19% 23% 18% 7% 5% - 10% 29% 33% 24% 23% 10% - 15% 9% 6% 13% 20% 15% - 20% 3% 5% 0% 3% > 20% 9% 9% 7% 7% Weet niet 32% 25% 39% 40% Neemt prijsdaling waar Cntract Standaard leverancier Cntract Andere Leverancier Znder cntract n= (lage basis) 9 (lage basis) Prijsdaling < 5% 25% 26% 24% 22% 5% - 10% 25% 26% 21% 33% 10% - 15% 7% 2% 14% 11% 15% - 20% 5% 4% 7% 0% > 20% 8% 13% 3% 0% Weet niet 30% 28% 31% 33% 24 ENQUÊTE BEDRIJVEN 2009

25 2.5. Milieuvriendelijke elektriciteit In de laatste rubriek van de enquête werd nagegaan in heverre grene elektriciteit al zijn weg gevnden heeft in het bedrijfsleven. Als we de evlutie van het aantal bedrijven met een gren cntract bekijken, dan zien we een stijgend gren bewustzijn. Binnen de grep bedrijven met een elektriciteitscntract, zien we ann 2009 bijna een verdubbeling van het aantal bedrijven met een gren cntract (16%) ten pzichte van 2008 (9%) en een verdrievudiging in vergelijking met 2007 (ten 5%). De vraag werd echter geherfrmuleerd in 2009 zdat de vergelijking niet geheel crrect is. Tch bleek k dat de aanbieding van grene strm relatief de grtste vruitgang kende bij de mtivatie m te kiezen vr een bepaalde elektriciteitsleverancier. Als we het prfiel schetsen van bedrijven met een gren cntract, dan is het duidelijk dat grte bedrijven en bedrijven met een grte en belangrijke elektriciteitskst sterker vertegenwrdigd zijn in deze delgrep (zie Tabel 11). Grene cntracten kmen k meer vr bij bedrijven met een cntract bij een andere dan de standaardleverancier. Een gren aanbd is dus een manier vr de nieuwkmers m zich p de markt te nderscheiden. Tabel 11: Cntract grene energie Prfilering Cntract grene energie Ja Nee n=73 n=363 Aantal werknemers 1-49 werknemers 51% 86% werknemers 49% 14% Belangrijkheid elektriciteitskst in ttale bedrijfsksten Zeer + ngal belangrijk 80% 70% Niet echt + helemaal niet belangrijk 21% 30% Weet niet 0% 0% Belangrijkheid aardgaskst in ttale bedrijfsksten Zeer + ngal belangrijk 74% 51% Niet echt + helemaal niet belangrijk 24% 49% Weet niet 2% 1% Ok in de tekmst lijkt de grene trend zich te zullen vrtzetten: 58% van de bedrijven znder gren cntract heeft de intentie m in de tekmst wel een gren cntract af te sluiten. Bedrijven die al een (grijs) cntract tekenden, staan meer pen vr een gren cntract (60%) dan de ng aan de standaardleverancier tegewezen bedrijven (44%). De grtste barrière m een gren cntract af te sluiten in de tekmst is de vermeende hgere prijs (46%). Een kwart van alle bedrijven znder gren cntract vreest dat het aanbd aan grene energie te beperkt is. 22% van de bedrijven heeft eenvudigweg geen interesse in grene energie. 12% heeft geen vertruwen in het cntrlesysteem dr middel van garanties van rsprng. Het systeem van garanties van rsprng vrmt bij grene cntracten een bewijs dat de geleverde elektriciteit daadwerkelijk gren is. Eén p vijf (21%) bedrijven kent het systeem van garanties van rsprng. Dit is vergelijkbaar met 2008, ten 23% het systeem kende. Het systeem is beter gekend bij bedrijven met een gren cntract (33%) in vergelijking met bedrijven znder gren cntract (19%). 25 ENQUÊTE BEDRIJVEN 2009

26 Cnclusies Infrmatieverstrekking Zes jaar na de vrijmaking van de Vlaamse energiemarkt, velt vier p tien van de Vlaamse bedrijven tt 200 werknemers zich ng nvldende geïnfrmeerd ver de vrijmaking van de energiemarkt en de gevlgen ervan tegenver drie p tien bedrijven in 2008 Het nvldende geïnfrmeerd zijn is hfdzakelijk te wijten aan het feit dat bedrijven meilijker de gezchte infrmatie kunnen terugvinden. Grte bedrijven zeken en vinden wel vaker infrmatie terug dan kleine bedrijven. Met twee p drie bedrijven die de VREG kennen, is de naambekendheid van de VREG bij de ndervraagde bedrijven teruggevallen tt p het peil van Ok het gebruik van de VREG-website dr de ndervraagde bedrijven is er het laatste jaar p achteruitgegaan. 26 ENQUÊTE BEDRIJVEN 2009