MASTERCLASSES 2011 Voor adviseurs/ondersteuners gericht op Basisvaardigheden en Opbrengstgericht werken
2
Masterclassthema / workshopleiders / datum Voorwoord & doelgroep Overzicht masterclasses 1. Masterclass Opbrengstgericht werken en leerlingvolgsysteem Uitvoerders: Ina Cijvat en Tijn Bloemendaal Datum: 4 februari 2011 2. Masterclass Fundamenten van het rekenen Uitvoerders: Arlette Buter en Margreeth Mulder Datum: 11 februari 2011 3. Masterclass Doelgericht en planmatig werken aan leesontwikkeling Uitvoerders: Yvonne Leenders en Mariët Förrer Datum: 16 februari 2011 4. Masterclass Onderwijskundig leiderschap, cultuurverandering OGW Uitvoerders: Peter van Leeuwen, Monique Rosens en Jeroen Imants Datum: 4 maart 2011 5. Masterclass Aan de slag in school met de referentieniveaus taal en rekenen Uitvoerders: SLO (Anneke Notenboom), EN (Mienke Droop en Heleen Strating), LPC en Steunpunt Referentieniveaus Primair Onderwijs Datum: 7 april 2011 3
Voorwoord & Doelgroep Masterclasses 2011 Gericht op Basisvaardigheden en Opbrengstgericht Werken Doelgroep: Adviseurs en ondersteuners uit de educatieve infrastructuur. Beste collega s, Scholen in de verbetertrajecten taal/lezen en rekenen worden op de werkvloer ondersteund door begeleiders uit de educatieve infrastructuur (schoolbegeleidingsdiensten, OSO of landelijke/commerciële organisaties). Voor deze ondersteuners heeft het Projectbureau Kwaliteit een aantal masterclasses Basisvaardigheden en opbrengstgericht werken georganiseerd. Op verzoek van veel collega s uit de educatieve infrastructuur, bieden we vier inspirerende en zeer succesvolle masterclasses opnieuw aan. In de masterclasses staan onderwerpen centraal die gericht zijn op opbrengstgericht werken gekoppeld aan de basisvaardigheden taal/lezen en rekenen/wiskunde. Doel is om de kennis van begeleiders/adviseurs die ondersteuning bieden aan scholen van de verbetertrajecten te versterken, verdiepen en/of vergroten zodat men in staat is systematisch en duurzaam de leerlingenprestaties te verhogen. De onderwerpen in de masterclasses hebben daarom een directe relatie met de alledaagse schoolpraktijk. De uitvoerders van de masterclasses zijn ervaren en deskundig en landelijk actief betrokken bij de verbetertrajecten. Deelnamekosten per masterclass bedragen 50,-; hiervoor ontvangt u een factuur. De masterclasses vinden allen plaats in Utrecht. Wij zien uw aanmelding tegemoet! Roel Weener Algemeen projectleider Projectbureau Kwaliteit 4
Overzicht masterclasses 1 Masterclass: Opbrengstgericht werken en leerlingvolgsystemen Uitvoerders: Ina Cijvat, (TSE/Expertis) en Tijn Bloemendaal (HCO) Planning: vrijdag 4 februari 2011; 09.30-16.00 uur Leerlingvolgsystemen kunnen sterk ondersteunend zijn bij opbrengstgericht werken. Uit ervaring en onderzoek blijkt dat de analysemogelijkheden die deze systemen bieden op groeps- en schoolniveau vaak onvoldoende benut worden. Eén factor die hierbij een rol speelt, is dat scholen moeite hebben met het stellen van de juiste vragen. Een andere belangrijke factor is vervolgens de vraag welke overzichten in het leerlingvolgsysteem gebruikt kunnen worden om deze vragen beantwoord te krijgen. Met deze beide factoren zullen we aan de slag gaan tijdens deze masterclass, toegespitst op CITO LOVS, ESIS Webbased, ParnasSys en Dotcomschool. Om opbrengstgericht werken daadwerkelijk praktisch en betekenisvol gestalte te geven, zal steeds de link naar de vakinhoud moeten worden gezocht. In deze masterclass zullen met name de vakgebieden technisch lezen en rekenen centraal staan. 2 Masterclass: De fundamenten van het rekenen Uitvoerders: Arlette Buter en Margreeth Mulder Planning: vrijdag 11 februari 2011; 09.30-16.00 uur Wat is cruciaal om een goede rekenstart te kunnen maken? Hoe geef je dat vorm in groep 1 en 2? Hoe zitten programma s voor voorbereidend rekenen voor groep 1 en 2 in elkaar? Hoe signaleer je risicokleuters? En wat kun je ondernemen om de ontwikkeling van tellen en getalbegrip te bevorderen? In de groepen 3, 4 en 5 staan de basisvaardigheden van het rekenen centraal. In deze leerjaren wordt naast de nodige aandacht voor getalinzicht en de getallenlijn ook veel tijd besteed aan het optellen en aftrekken tot 10, 20 en 100 en de tafels van vermenigvuldiging. Naast getalbegrip en inzicht in strategieën is ook het vlot en geautomatiseerd beheersen van deze vaardigheden van groot belang. Door goede instructie, effectief om te gaan met verschillen tussen kinderen en veel te oefenen op een motiverende manier kunnen veel rekenproblemen worden voorkomen en wordt er een solide fundament gelegd voor het rekenen van in de bovenbouw. 5
3 Masterclass: Doelgericht en planmatig werken aan doorgaande leesontwikkeling Uitvoerders: Yvonne Leenders en Mariët Förrer, CPS Planning: woensdag 16 februari 2011; 09.30-16.00 uur Differentiatie is een centraal thema bij het verbeteren van het taal/leesonderwijs. Vragen daarbij zijn onder meer: Hoe slaag je er als leerkracht in om rekening te houden met de verschillen tussen leerlingen in een groep en tegelijk ervoor te zorgen dat je voor alle leerlingen continue leesontwikkeling realiseert? Hoe ziet een leerlijn voor continue leesontwikkeling eruit? Wat betekent dit voor het aanbod en het didactisch handelen van leerkrachten? Wat betekent dit op groepsniveau, per leerjaar en wat vraagt dit op schoolniveau? Hoe kom je als team tot continue ontwikkeling? Deze masterclass gaat over differentiatie en over continue leesontwikkeling. 4 Masterclass: Onderwijskundig leiderschap, cultuurverandering en opbrengstgericht werken Uitvoerders: Peter v Leeuwen (Peter van Leeuwen consultancy), Monique Rosens (centraal directeur van basisschool La Res en Glanerbrug Zuid), Jeroen Imants (lector onderwijskundig leiderschap). Planning: vrijdag 4 maart 2011; 09.30-16.00 uur Opbrengstgericht werken is nog lang niet bij alle scholen en besturen ingeburgerd. Het innovatieproces veronderstelt visie en een aanpak op bestuurlijk en schoolniveau. De cultuurverandering dient tot en met de klas gestalte te krijgen. Daarbij is het nodig systematisch na te denken over de vragen welke doelen je in welke groepen wilt behalen, welke resultaten je behaalt, hoe deze resultaten geanalyseerd en geïnterpreteerd moeten worden en welke consequenties je hieraan verbindt. Het bespreekbaar maken binnen het team van leerlingenresultaten op schoolniveau en groepssituatie en het functioneren van de teamleden vraagt een cultuuromslag. De rol van de schoolleider als onderwijskundig leider is daarbij cruciaal. Hoe stelt de schoolleider zich op binnen de school en naar de bestuurders? Hoe borgt de schoolleider veranderingen? Hoe ga je hier als adviseur binnen de verbetertrajecten mee om en hoe zorg je dat teamleden en schoolleider eigenaar worden? 6
5 Masterclass: Aan de slag in school met de met referentieniveaus taal en rekenen Uitvoerders: SLO (Anneke Notenboom), EN (Mienke Droop en Heleen Strating), LPC en Steunpunt Referentieniveaus Primair Onderwijs Planning: donderdag 7 april; 10.00-16.00 uur In augustus 2010 zijn er referentieniveaus voor taal en rekenen bij wet vastgesteld. De referentieniveaus leggen vast wat kinderen op een bepaald moment in hun schoolloopbaan moeten kennen en kunnen op het gebied van taal en rekenen. Voor einde basisonderwijs gelden voor taal en rekenen twee niveaus: 1F dat het fundamentele niveau beschrijft en 1S dat het streefniveau beschrijft. Voor taal is het 2F niveau gelijk aan het 1S niveau. Scholen komen nu met steeds meer vragen: wat houden de referentieniveaus eigenlijk in? Hoe weten we welk niveau voor welke leerling maximaal haalbaar is? Loop je niet de kans dat je kinderen te vroeg op een minimaal niveau laat werken? Wat betekenen de referentieniveaus voor ons onderwijs? Wat betekent het voor de overgang van PO naar VO? Sluiten de reken- en taalmethodes wel aan bij de referentieniveaus en zijn of komen er ook toetsen? Wat zegt de inspectie? In deze masterclass gaan we in op deze vragen. We doen dit op zo'n manier dat u voldoende handvatten krijgt om met een team op een school kennis te maken met de referentieniveaus en in te gaan op bovengenoemde vragen. U krijgt hiervoor ook de nodige materialen. Tijdens de dag wordt gewerkt in 2 groepen namelijk taal en rekenen. 7
Vragen / contact Voor inhoudelijke vragen kunt u contact opnemen met: Gea Spaans Projectleider taal/leesverbetertrajecten (06-51872223) Gert Gelderblom Projectleider rekenverbetertrajecten (06-49355688) of via de mail naar info@schoolaanzet.nl Digitaal aanmeldingen: Kijk op www.schoolaanzet.nl onder Opbrengstgericht werken bij Masterclasses. http://schoolaanzet.nl/opbrengstgerichtwerken/masterclasses/educatieveinfrastructuur 8