filmpje bewindslieden (

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "filmpje bewindslieden (http://www.taalenrekenen.nl/)"

Transcriptie

1 SLO oktober 2009

2

3 filmpje bewindslieden (

4 Achtergrond Nederland heeft een goed onderwijssysteem. Maar, er is maatschappelijke zorg over de kwaliteit van het reken- en taalonderwijs.

5 Achtergrond Waar komt die zorg vandaan? Pabostudenten bleken basisvaardigheden taal en rekenen onvoldoende te beheersen. Je kunt hen daar niet zomaar de schuld van geven omdat: veel studenten na po weinig basisvaardigheden taal en rekenen krijgen in vo gaat taal en rekenen ergens anders over wat ze geleerd hebben wordt in het onderwijs niet onderhouden er is geen aansluiting van vakken tussen sectoren de samenleving vraagt meer basiskennis van taal en rekenen de gedachte komt vanuit het idee 'vroeger was alles beter!.

6

7 filmpje pabo leraar Marc van Zanten (

8 Waar gaat die zorg over? Achtergrond behoud en uitbouw van kwaliteit van het onderwijs op termijn het niet aansluiten van onderwijssectoren verlies van kennis en vaardigheden tijdens de (leer)loopbaan het gemiddeld slechter presteren van betere leerlingen t.o.v. hooggetalenteerden in andere landen onvoldoende beheersen van de basiskennis en -vaardigheden voor taal en rekenen. Bij taal gaat het met name om leesvaardigheid.

9 Achtergrond Is die zorg terecht? Hierop is geen eenduidig antwoord te geven. Uit (inter)nationele onderzoeken blijkt het Nederlandse onderwijs van een behoorlijk niveau. Op dit moment vinden we dat er vooral bij taal en rekenen een tandje bij kan worden gezet. Niet omdat u het in het verleden verkeerd hebt gedaan, maar omdat maatschappelijke en politieke ambitie nu een zwaarder accent legt bij de taal- en de rekenvaardigheden.

10 Hoe bepalen we inhoudelijke kwaliteit van onderwijs? Achtergrond Kwaliteit is subjectief. In afspraken zeggen we wat we daaronder verstaan. Als kwaliteit is bepaald kun je nagaan of: dat is bereikt er onder blijft het veel beter is. (Kern)doelen zijn inhoudelijke afspraken over kwaliteit. Kerndoelen zijn te globaal voor duidelijke kwaliteitsafspraken.

11 Expertgroep Achtergrond OCW heeft een expertgroep advies gevraagd wat leerlingen van taal en rekenen moeten kennen en kunnen, van basisonderwijs tot hoger onderwijs en uitstroom naar de beroepspraktijk. Resultaat: referentiekader taal en rekenen (Over de drempels met taal en rekenen). Vervolgens zijn de raden (PO, VO, MBO) door OCW om advies gevraagd. Op basis daarvan zijn aanpassingen gemaakt. Resultaat: definitief referentiekader taal en rekenen (Referentiekader taal en rekenen).

12 Referentiekader Doelen voor het ontwikkelen van een referentiekader Samenhangend curriculum voor taal en rekenen, binnen en over onderwijssectoren heen. Het verbeteren van taal- en rekenprestaties van leerlingen.

13 Opbouw referentiekader Het referentiekader kent 4 referentieniveaus. Elk niveau bevat basiskennis en - vaardigheden taal en rekenen. Je ziet in de referentieniveaus: benodigde of na te streven kennis en vaardigheden hoe onderdelen aansluiten te onderhouden kennis en vaardigheden te verdiepen kennis en vaardigheden per niveau een opklimmende moeilijkheidsgraad in basiskennis en vaardigheden. REFERENTIEKADER 1F 1S 1 2F 2S 2 3F 3S Algemeen maatschappelijk niveau Drempels 3 Referentiekader 4 4F 4S

14

15 filmpje Jos Letschert (

16 Referentiekader REFERENTIEKADER 1 1 ste referentieniveau voorstellen basiskennis en basisvaardigheden voor taal en rekenen einde basisschool. 1F 2 1S 2F 3 2S 3F 4 3S 4F Algemeen maatschappelijk niveau Drempels fundamenteelniveau 4S 2F wat je als burger moet kunnen in de maatschappij.

17 Referentiekader fundamenteelniveau 1F -einde basisonderwijs -nodig voor instroom in bb een kb van vmbo. streefniveau 1S -einde basisonderwijs (12 jaar) - nodig voor instroom in theoretische of gemengde leerweg vmbo en voor havo/vwo. fundamenteelniveau 2F -einde vmbo bb en kb -wat je als burger moet kunnen in de maatschappij.

18 Voordelen van referentiekader Referentiekader efficiëntere en effectievere onderwijsprogramma's inhouden in diverse sectoren sluiten beter aan (voorkomen herhalingen, of erger, hiaten) duidelijker wat uw leerlingen moeten kennen en kunnen er is 1 kader met 1 taal voor alle sectoren handvat om taal- en rekenbeleid op uw school opnieuw te doordenken. voor het vervolgonderwijs is eenvoudiger vast te stellen waar remediëring nodig is, onderhoud volstaat, doorgewerkt kan worden richting beoogde eindniveau.

19

20 Opbouw referentieniveaus taal vier fundamentele niveaus niveaus hebben een opklimmende moeilijkheidsgraad elk fundamenteel niveau omvat het voorgaande niveau Referentieniveaus taal bij behalen van een fundamenteel niveau is het volgende niveau het streefniveau. Taaldomeinen Mondelinge taalvaardigheid (gesprekken, luisteren, spreken) Leesvaardigheid (lezen van zakelijke teksten en lezen van fictionele, narratieve en literaire teksten) Schrijfvaardigheid Begrippenlijst en taalverzorging.

21 Referentieniveaus taal Opbouw taaldomeinen Elk domein en niveau heeft dezelfde opbouw: een algemene omschrijving taken kenmerken van de taakuitvoering (aan welke karakteristieken/criteria moet een taak op dat niveau voldoen). Behalve het domein Begrippenlijst en taalverzorging daarin staat: wat leerlingen van grammatica en spelling moeten kennen en kunnen de begrippen die leerlingen moet kunnen hanteren op de diverse niveaus.

22 Referentieniveaus taal

23

24 Opbouw referentieniveaus rekenen twee van elkaar te onderscheiden kwaliteiten Referentieniveaus rekenen fundamentele kwaliteiten: richten zich op basale kennis en inzichten en op een meer toepassinggerichte benadering van rekenen streefkwaliteiten: bereiden al voor op de meer abstracte wiskunde elke kwaliteit (fundamenteel en streef) heeft drie niveaus er is geen 4 e niveau voor rekenen: dat is wiskunde. Rekendomeinen Getallen Meten en Meetkunde Verhoudingen Verbanden.

25 Referentieniveaus rekenen Opbouw rekendomeinen Elk domein en niveau heeft dezelfde opbouw: notatie, taal en betekenis met elkaar in verband brengen gebruiken. Elk onderdeel is opgebouwd uit drie typen kennis en vaardigheden: paraat hebben functioneel gebruiken weten waarom.

26 Referentieniveaus rekenen

27

28 DE WET augustus 2010 invoering wet referentieniveaus vervolgens uitwerking in sectorale regelgeving schooljaar eerste afname rekentoets vo en nieuw examen Nederlands

29 Vertaling naar onderwijstypen door overheid (S)BAO (S) BAO Nederlands 1F 1S Rekenen/wiskunde 1F 1S WEC WEC Nederlands 1F 1S Rekenen/wiskunde 1F 1S Nederlands Rekenen/wiskunde PRO 1F 1F Vmbo-bb Vmbo-kb Vmbo-gt Vmbo-tl Havo Vwo Nederlands 2F 2F 2F/2S 2F/2S 3F/3S 4F Rekenen/wiskunde 2F 2F 2F/2S 2F/2S 3F/3S 3F/3S mbo-1 mbo-2 mbo-3 mbo-4 Nederlands 2F 2F 2F 3F Rekenen / Wiskunde 2F 2F 2F 3F

30 Consequenties van wetgeving voor po en so toewijzing referentieniveaus 1F en 1S op termijn moeten scholen aan de hand van referentiekader objectieve en valide informatie verschaffen over leerlingprestaties informatie op basis van geijkte toetsen

31

32 Wat gaat u merken van het referentiekader? Referentiekader leerlijnen, tussendoelen, leerlingvolgsystemen en toetsen worden afgestemd op referentiekader uitgevers maken additioneel materiaal en leeswijzers op basis van referentieniveaus in vo: alle leerlingen moeten een rekentoets afleggen (onderdeel van eindexamen) hulp en ondersteuning via verschillende steunpunten.

33

34

35 Referentiekader Meer informatie? actuele informatie voor alle sectoren over het referentiekader. U kunt zich daar abonneren op nieuwsberichten. spefieke informatie taal en rekenen voor primair onderwijs. beleidsinformatie over taal en rekenen. Ria van de Vorle

NOT 24 januari 2013 Taal en rekenen, de basis versterkt! Ria van de Vorle (SLO)

NOT 24 januari 2013 Taal en rekenen, de basis versterkt! Ria van de Vorle (SLO) NOT 24 januari 2013 Taal en rekenen, de basis versterkt! Ria van de Vorle (SLO) Inhoud: taal en rekenen de basis versterkt! Wat vooraf ging Wat zijn referentieniveaus? Referentieniveaus taal Referentieniveaus

Nadere informatie

Informatiebijeenkomsten Referentieniveaus Steunpunt PO

Informatiebijeenkomsten Referentieniveaus Steunpunt PO Referentiekader Informatiebijeenkomsten Referentieniveaus Steunpunt PO steunpuntpo@poraad.nl 030-3100940 Inhoud Aanleiding tot de referentieniveaus Wat zijn referentieniveaus? Voordelen referentieniveaus

Nadere informatie

Referentiekaders. Doorlopende leerlijn Taal en Rekenen (Meijerink) 2. Station en de referentiekaders 6

Referentiekaders. Doorlopende leerlijn Taal en Rekenen (Meijerink) 2. Station en de referentiekaders 6 Referentiekaders Doorlopende leerlijn Taal en Rekenen (Meijerink) 2 Station en de referentiekaders 6 1 Doorlopende leerlijnen Taal en Rekenen (Commissie Meijerink) Een beknopte samenvatting/ de belangrijkste

Nadere informatie

De Referentieniveaus Taal. BAVO Eemlanden 14 maart 2012

De Referentieniveaus Taal. BAVO Eemlanden 14 maart 2012 De Referentieniveaus Taal BAVO Eemlanden 14 maart 2012 2 Wat komt aan de orde? Aanleiding tot de referentieniveaus Wat zijn referentieniveaus? Status en ontwikkelingen rond de referentieniveaus Referentieniveaus

Nadere informatie

Bijeenkomst Taalweb Referentieniveaus

Bijeenkomst Taalweb Referentieniveaus Referentiekader Bijeenkomst Taalweb 14-11-11 Referentieniveaus Steunpunt PO steunpuntpo@poraad.nl 030-3100940 Referentieniveaus Domeinen taalvaardigheid Mondelinge taalvaardigheid gesprekken luisteren

Nadere informatie

Kennismaken met de Referentieniveaus voor Taal en Rekenen in het primair onderwijs Suggesties voor bespreking in het team

Kennismaken met de Referentieniveaus voor Taal en Rekenen in het primair onderwijs Suggesties voor bespreking in het team Kennismaken met de Referentieniveaus voor Taal en Rekenen in het primair onderwijs Suggesties voor bespreking in het team In 2008 zijn in opdracht van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

Nadere informatie

Referentieniveaus taal en rekenen Primair onderwijs

Referentieniveaus taal en rekenen Primair onderwijs Referentieniveaus taal en rekenen Primair onderwijs Overeenkomsten OGW - HGW Cyclisch ambitieuze doelen stellen en evalueren: Welke leerlijnen liggen er onder jullie onderwijs? Doorgaande leerlijnen? Uitgaan

Nadere informatie

Niveaubeschrijvingen taal. Werkgroep Taal

Niveaubeschrijvingen taal. Werkgroep Taal Niveaubeschrijvingen taal Werkgroep Taal filmpje bewindslieden (http://www.taalenrekenen.nl/) Achtergrond Nederland heeft een goed onderwijssysteem. Maar, er is maatschappelijke zorg over de kwaliteit

Nadere informatie

Werken aan onderwijskwaliteit. Referentieniveaus Taal. Mienke Droop, Heleen Strating, EN Gert Gelderblom, PO-Raad

Werken aan onderwijskwaliteit. Referentieniveaus Taal. Mienke Droop, Heleen Strating, EN Gert Gelderblom, PO-Raad Werken aan onderwijskwaliteit met de Referentieniveaus Taal Mienke Droop, Heleen Strating, EN Gert Gelderblom, PO-Raad Taal Invoeren van referentieniveaus leidt tot verlaging van het niveau, omdat men

Nadere informatie

Referentieniveaus Nederlandse taal

Referentieniveaus Nederlandse taal Referentieniveaus Nederlandse taal Congres ThiemeMeulenhoff Ede 2 februari 2012 Zorg over taal en rekenen Pabo-studenten: onvoldoende taal- en rekenvaardig Internationale onderzoeken: voorzichtige neerwaartse

Nadere informatie

Leren in het platte vlak: taalonderwijs van punten langs lijnen naar ruimte

Leren in het platte vlak: taalonderwijs van punten langs lijnen naar ruimte 10/5/10 1 Leren in het platte vlak: taalonderwijs van punten langs lijnen naar ruimte NDN-lenteconferentie 2010: Kwaliteitszorg voor taal door leerlijnen, Antwerpen, 7 mei 2010 Kees de Glopper Expertisecentrum

Nadere informatie

Toewijzing en invoering Referentiekader Taal en Rekenen Een evenwichtige ambitie

Toewijzing en invoering Referentiekader Taal en Rekenen Een evenwichtige ambitie Toewijzing en invoering Referentiekader Taal en Rekenen Een evenwichtige ambitie 1. Referentiekader: onderdeel van breed taal en rekenbeleid Met de referentieniveaus taal en rekenen maken we de niveaus

Nadere informatie

Referentieniveaus en VVE: wat moet je ermee?

Referentieniveaus en VVE: wat moet je ermee? Referentieniveaus en VVE: wat moet je ermee? 20 november 2012 Els Loman en Aafke Bouwman 2 Inhoud workshop 1. Waarom Referentieniveaus? 2. Wat zijn Referentieniveaus? 3. Wat zijn de actuele ontwikkelingen?

Nadere informatie

14 Vragen en antwoorden

14 Vragen en antwoorden - Kennismaken met de Referentieniveaus voor Taal en Rekenen in het primair onderwijs 14 Vragen en antwoorden In 2008 zijn in opdracht van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap referentieniveaus

Nadere informatie

Rekenen van groep 8 naar de brugklas. Herfst, 2012 Bert Claessens (HAN)

Rekenen van groep 8 naar de brugklas. Herfst, 2012 Bert Claessens (HAN) Rekenen van groep 8 naar de brugklas Herfst, 2012 Bert Claessens (HAN) Inhoud Wat vertellen leerkrachten en leraren ons? Wat vertellen de resultaten van leerlingen ons? Wat vertellen de leerlingen ons?

Nadere informatie

ARTIKEL. Anneke Notenboom

ARTIKEL. Anneke Notenboom KENNISMAKEN MET DE REFERENTIENIVEAUS voor Rekenen ARTIKEL Rekenbeleid Anneke Notenboom Kennismaken met de Referentieniveaus voor Rekenen In 2008 zijn in opdracht van OCW referentieniveaus voor taal en

Nadere informatie

Eindtoets & Overgang PO-VO.

Eindtoets & Overgang PO-VO. Eindtoets & Overgang PO-VO Welkom Aanwezige organisaties IEP toets Route 8 Centrale Eindtoets Programma Doel en functie van bijeenkomst Korte terugblik op schooljaar 2014-2015 Verduidelijking rondom (nieuwe)

Nadere informatie

Voorstel taal- en rekenbeleid [school]

Voorstel taal- en rekenbeleid [school] Inleiding Landelijk Op 27 april 2010 heeft de Eerste Kamer het wetsvoorstel 'Referentieniveaus Nederlandse taal en rekenen' aangenomen. Het wetsvoorstel treedt op 1 augustus 2010 in werking. De kern van

Nadere informatie

Taal- en rekenbeleid op het Valuascollege

Taal- en rekenbeleid op het Valuascollege Taal- en rekenbeleid op het Valuascollege 1 Meer aandacht voor taal en rekenen 2 Invoering referentieniveaus 2.1 Referentiekader 2.2 Voordelen van het werken met referentieniveaus 2.3 Overzicht eindniveaus

Nadere informatie

Referentieniveaus en doorlopende leerlijnen VO-MBO. Jan van Weerden Hoofd Research POVO

Referentieniveaus en doorlopende leerlijnen VO-MBO. Jan van Weerden Hoofd Research POVO Referentieniveaus en doorlopende leerlijnen VO-MBO Jan van Weerden Hoofd Research POVO Overzicht Referentieniveaus: aanleiding Doorlopende leerlijnen DLL De diagnostische toetsen Vooronderzoek: opzet en

Nadere informatie

toetsresultaten vmbo en mbo in de regio Den Haag oktober 2011

toetsresultaten vmbo en mbo in de regio Den Haag oktober 2011 TAAL EN REKENEN VAN BELANG toetsresultaten vmbo en mbo in de regio Den Haag oktober 2011 INHOUD Inleiding... 5 Hoofdstuk 1 Resultaten VMBO in de regio Den Haag... 7 1.1 Totaal overzicht van de afgenomen

Nadere informatie

Diagnostische toetsen. Doorlopende leerlijnen Taal en Rekenen. toetsen bij referentieniveaus

Diagnostische toetsen. Doorlopende leerlijnen Taal en Rekenen. toetsen bij referentieniveaus Diagnostische toetsen Doorlopende leerlijnen Taal en Rekenen toetsen bij referentieniveaus Jan.vanWeerden@cito.nl Hoofd Research PO-VO Ruud.Alers@cito.nl Manager VO Overzicht presentatie Welke toetsen

Nadere informatie

Cyclisch in deze context houdt naar ons idee in dat de schoolleider (of locatieleider) degene is die

Cyclisch in deze context houdt naar ons idee in dat de schoolleider (of locatieleider) degene is die AAN DE SLAG MET TAAL EN REKENEN In deze brochure geven we een toelichting op de werkwijze zoals we die voorgesteld hebben op de conferentie Aan de slag met Taal en Rekenen van 5 november 2009 in Groningen.

Nadere informatie

Passende Perspectieven taal en rekenen. Els Loman

Passende Perspectieven taal en rekenen. Els Loman Passende Perspectieven taal en rekenen Els Loman Doelen Kennismaken met Passende Perspectieven. Verkennen hoe je onderwijs op maat vorm kunt geven met Passende Perspectieven. 2 Maken van inhoudelijke keuzes

Nadere informatie

Leerlijnen en referentieniveaus. SBO-studiedag 11 november 2011 Els Leenders

Leerlijnen en referentieniveaus. SBO-studiedag 11 november 2011 Els Leenders Leerlijnen en referentieniveaus SBO-studiedag 11 november 2011 Els Leenders Wat gaan we doen? Inzicht in de referentieniveaus Een opdracht voor schrijven Wat doet Passende perspectieven? De keuze voor

Nadere informatie

CONFERENTIE DOORLOPENDE LEERLIJNEN TAAL EN REKENEN

CONFERENTIE DOORLOPENDE LEERLIJNEN TAAL EN REKENEN CONFERENTIE DOORLOPENDE LEERLIJNEN TAAL EN REKENEN Naar een doorlopende toetslijn 9, 21 en 29 november Jan Kastelein/Maaike Beuving, CvE ONDERWERPEN 1 Uitgangspunten doorlopende leerlijn taal en rekenen

Nadere informatie

Tweede meting: een indicatie van leerprestaties in termen van het referentiekader

Tweede meting: een indicatie van leerprestaties in termen van het referentiekader Cito Primair onderwijs, voortgezet onderwijs, middelbaar beroepsonderwijs Meting taal en rekenen 2010 Tweede meting: een indicatie van leerprestaties in termen van het referentiekader Meting taal en rekenen

Nadere informatie

Doorgaande leerlijn taal voor alle kinderen. Els Loman

Doorgaande leerlijn taal voor alle kinderen. Els Loman Doorgaande leerlijn taal voor alle kinderen Els Loman Doelen Verdieping in de inhouden van de domeinen van taal van de referentieniveaus www.taalenrekenen.nl 2 Waar Wil Je Heen? Alice kwam bij een tweesprong.

Nadere informatie

Passende Perspectieven. Els Loman

Passende Perspectieven. Els Loman Passende Perspectieven Els Loman Doelen Kennismaken met Passende Perspectieven. www.passendeperspectieven.slo.nl Verkennen hoe je onderwijs op maat vorm kunt geven met Passende Perspectieven. 2 Leren en

Nadere informatie

Drentse Onderwijsmonitor 2014

Drentse Onderwijsmonitor 2014 Drentse Onderwijsmonitor 2014 9 de editie Imke Oosting CMO Groningen Wat is de Drentse onderwijsmonitor? In beeld brengen van onderwijspositie en prestaties van Drentse leerlingen Van basisschool tot en

Nadere informatie

Referentieniveaus uitgelegd. 1S - rekenen Vaardigheden referentieniveau 1S rekenen. 1F - rekenen Vaardigheden referentieniveau 1F rekenen

Referentieniveaus uitgelegd. 1S - rekenen Vaardigheden referentieniveau 1S rekenen. 1F - rekenen Vaardigheden referentieniveau 1F rekenen Referentieniveaus uitgelegd De beschrijvingen zijn gebaseerd op het Referentiekader taal en rekenen'. In 'Referentieniveaus uitgelegd' zijn de niveaus voor de verschillende sectoren goed zichtbaar. Door

Nadere informatie

Taal en rekenen ook in het praktijkonderwijs Passende Perspectieven. Flitsbijeenkomst januari 2012 Steunpunt Taal & Rekenen vo Els Leenders

Taal en rekenen ook in het praktijkonderwijs Passende Perspectieven. Flitsbijeenkomst januari 2012 Steunpunt Taal & Rekenen vo Els Leenders Taal en rekenen ook in het praktijkonderwijs Passende Perspectieven Flitsbijeenkomst januari 2012 Steunpunt Taal & Rekenen vo Els Leenders SLO en leerplannen Het referentiekader taal en rekenen Opbouw

Nadere informatie

KWALITEITSKAART. Implementatie van de referentieniveaus taal en rekenen in het primair onderwijs, 12 vragen en antwoorden

KWALITEITSKAART. Implementatie van de referentieniveaus taal en rekenen in het primair onderwijs, 12 vragen en antwoorden KWALITEITSKAART Taal en rekenen (doorlopende leerlijnen) Implementatie van de referentieniveaus taal en rekenen in het primair onderwijs, 12 vragen en antwoorden PO In 2008 zijn in opdracht van het Ministerie

Nadere informatie

najaar 2010 Bijeenkomst steunpunt taalenrekenenvo Freudenthal Instituut

najaar 2010 Bijeenkomst steunpunt taalenrekenenvo Freudenthal Instituut najaar 2010 Bijeenkomst steunpunt taalenrekenenvo Freudenthal Instituut Waarom? de aanleiding Wie gaat wat doen? wiskunde of schoolbreed Rol van de docent Wat ga je inzetten? materialen, ook ict Doelgroepen,

Nadere informatie

Taal en Rekenen - Wat gebeurt er allemaal? Btg MEI 23 april 2010. Rianne Reichardt

Taal en Rekenen - Wat gebeurt er allemaal? Btg MEI 23 april 2010. Rianne Reichardt Taal en Rekenen - Wat gebeurt er allemaal? Btg MEI 23 april 2010 Rianne Reichardt Wet- en regelgeving Taal- en rekenniveau omhoog Invoering referentiekader Meijerink Invoering centrale examinering taal

Nadere informatie

Product Informatie Blad - Taaltoets

Product Informatie Blad - Taaltoets Product Informatie Blad - Taaltoets PIB150-2010-Taaltoets Context In opdracht van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) heeft de Commissie Meijerink onderzoek gedaan naar wat leerlingen

Nadere informatie

IJking referentiekader rekenen versus examenprogramma s wiskunde havo/vwo

IJking referentiekader rekenen versus examenprogramma s wiskunde havo/vwo IJking referentiekader rekenen versus examenprogramma s wiskunde havo/vwo nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling IJking referentiekader rekenen versus examenprogramma's wiskunde havo/vwo (en

Nadere informatie

Informatieblad Rekenen September 2012 Locatie Zusterstraat Schooljaar VWO, HAVO, MAVO en VMBO

Informatieblad Rekenen September 2012 Locatie Zusterstraat Schooljaar VWO, HAVO, MAVO en VMBO Informatieblad Rekenen September 2012 Locatie Zusterstraat Schooljaar 2012-2013 VWO, HAVO, MAVO en VMBO Informatieblad Rekenen, Johan de Witt, locatie Zusterstraat, september 2012 1 Beste ouder en/of verzorger,

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2009 2010 32 290 Vaststelling van regels over referentieniveaus voor de taal- en rekenvaardigheden van leerlingen (Wet referentieniveaus Nederlandse taal

Nadere informatie

Referentieniveaus Rekenen Kansen met perspectief, ook voor zwakkere rekenaars

Referentieniveaus Rekenen Kansen met perspectief, ook voor zwakkere rekenaars Referentieniveaus Rekenen Kansen met perspectief, ook voor zwakkere rekenaars Anneke Noteboom (SLO) Gea Spaans (PO-Raad) Tijn Bloemendaal (HCO) Steunpuntpo@poraad.nl Inhoud Wensen en verwachtingen Aanleiding

Nadere informatie

Naar een referentieniveau Nederlandse taal voor het primair onderwijs

Naar een referentieniveau Nederlandse taal voor het primair onderwijs Ronde 2 Harry Paus & Anita Oosterloo SLO, Enschede Contact: H.Paus@slo.nl A.Oosterloo@slo.nl Naar een referentieniveau Nederlandse taal voor het primair onderwijs 1. Inleiding De commissie Meijerink heeft

Nadere informatie

Doorlopende leerlijnen Nederlands (PO - vmbo) 2011

Doorlopende leerlijnen Nederlands (PO - vmbo) 2011 Doorlopende leerlijnen Nederlands ( - vmbo) 2011 De samengevatte kerndoelen en eindtermen in samenhang met de referentieniveaus Domein 1. Leesvaardigheid Nr. 4: Informatie achterhalen in informatieve en

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2013 2014 31 332 Doorlopende Leerlijnen Taal en Rekenen Nr. 21 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS EN MINISTER VAN ONDERWIJS, CULTUUR EN WETENSCHAP Aan de Voorzitter

Nadere informatie

Toets 0 t/m 3. Voortgang in beeld. Advies en determinatie Volgen Kwaliteitsbewaking Indicatie op referentieniveaus

Toets 0 t/m 3. Voortgang in beeld. Advies en determinatie Volgen Kwaliteitsbewaking Indicatie op referentieniveaus Voortgezet onderwijs Cito Volgsysteem Toets 0 t/m 3 Voortgang in beeld Advies en determinatie Volgen Kwaliteitsbewaking Indicatie op referentieniveaus Cito Volgsysteem voortgezet onderwijs Toets 0 t/m

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2007 2008 31 293 Primair Onderwijs 31 289 Voortgezet Onderwijs Nr. 5 BRIEF VAN DE MINISTER EN STAATSSECRETARISSEN VAN ONDERWIJS, CULTUUR EN WETENSCHAP Aan

Nadere informatie

Taal en rekenniveaus bij instroom en uitstroom van de beroepsgerichte leerwegen in het vmbo. José van der Hoeven en Joost Meijer, KPC Groep

Taal en rekenniveaus bij instroom en uitstroom van de beroepsgerichte leerwegen in het vmbo. José van der Hoeven en Joost Meijer, KPC Groep Taal en rekenniveaus bij instroom en uitstroom van de beroepsgerichte leerwegen in het vmbo José van der Hoeven en Joost Meijer, KPC Groep Inleiding In 2010 is de Wet referentieniveaus Nederlandse taal

Nadere informatie

Toets 0 t/m 3. Voortgang in beeld. Advies en determinatie Volgen Kwaliteitsbewaking Indicatie op referentieniveaus

Toets 0 t/m 3. Voortgang in beeld. Advies en determinatie Volgen Kwaliteitsbewaking Indicatie op referentieniveaus Voortgezet onderwijs Cito Volgsysteem Toets 0 t/m 3 Voortgang in beeld Advies en determinatie Volgen Kwaliteitsbewaking Indicatie op referentieniveaus Cito Volgsysteem voortgezet onderwijs Toets 0 t/m

Nadere informatie

Toets 0 t/m 3. Voortgang in beeld. Advies en determinatie Volgen Kwaliteitsbewaking Indicatie op referentieniveaus

Toets 0 t/m 3. Voortgang in beeld. Advies en determinatie Volgen Kwaliteitsbewaking Indicatie op referentieniveaus Voortgezet onderwijs Cito Volgsysteem Toets 0 t/m 3 Voortgang in beeld Advies en determinatie Volgen Kwaliteitsbewaking Indicatie op referentieniveaus Cito Volgsysteem voortgezet onderwijs Toets 0 t/m

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2009 2010 31 332 Doorlopende Leerlijnen Taal en Rekenen Nr. 10 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARISSEN VAN ONDERWIJS, CULTUUR EN WETENSCHAP Aan de Voorzitter van

Nadere informatie

Presentatie ernstige rekenproblemen & Dyscalculie 22 oktober 2014; Johanna Jager & Annelie van Harten

Presentatie ernstige rekenproblemen & Dyscalculie 22 oktober 2014; Johanna Jager & Annelie van Harten Presentatie ernstige rekenproblemen & Dyscalculie 22 oktober 2014; Johanna Jager & Annelie van Harten Programma Invoering van referentieniveaus en rekentoetsen in het onderwijs. Wat zijn ernstige rekenproblemen

Nadere informatie

Doorlopende leerlijnen Nederlands (PO - havo/vwo) 2011

Doorlopende leerlijnen Nederlands (PO - havo/vwo) 2011 Doorlopende leerlijnen Nederlands ( - havo/vwo) 2011 De samengevatte kerndoelen en eindtermen in samenhang met de referentieniveaus taal Domein 1. Leesvaardigheid Nr. 4: Informatie achterhalen in informatieve

Nadere informatie

Referentieniveaus rekenen en de overgang van po naar vo. Probleemloos de brug over 16 november 2011 Monica Wijers

Referentieniveaus rekenen en de overgang van po naar vo. Probleemloos de brug over 16 november 2011 Monica Wijers Referentieniveaus rekenen en de overgang van po naar vo Probleemloos de brug over 16 november 2011 Monica Wijers Tafelweb Trek lijntjes tussen sommen die bij elkaar horen en leg uit wat ze met elkaar

Nadere informatie

Enkele rekenexperts, docenten en andere betrokkenen. Rekentoetswijzercommissie voortgezet onderwijs. Expertmeeting rekentoetsen vo

Enkele rekenexperts, docenten en andere betrokkenen. Rekentoetswijzercommissie voortgezet onderwijs. Expertmeeting rekentoetsen vo Uitnodiging Aan Enkele rekenexperts, docenten en andere betrokkenen Van Rekentoetswijzercommissie voortgezet onderwijs Datum 16 maart 2011 Agenda Expertmeeting rekentoetsen vo Datum overleg 12 april 2011

Nadere informatie

Naar een regionale aanpak Taal en Rekenen

Naar een regionale aanpak Taal en Rekenen Naar een regionale aanpak Taal en Rekenen Voorstel om te komen tot een meer gemeenschappelijk taal- en rekenbeleid tussen de VOscholen onderling en tussen VO en MBO. Discussiestuk ten behoeve van en in

Nadere informatie

Het flexibel inzetten van de taalmethode heeft te maken met de functie van taal.

Het flexibel inzetten van de taalmethode heeft te maken met de functie van taal. Taal: vakspecifieke toelichting en tips Taalverwerving en -onderwijs verlopen als het ware in cirkels: het gaat vaak om dezelfde inhouden, maar de complexiteit en de mate van beheersing nemen toe. Anders

Nadere informatie

Corine Ballering CPS September 2012

Corine Ballering CPS September 2012 Corine Ballering CPS September 2012 Het referentiekader taal en rekenen en Passende Perspectieven Leerlingen voor wie niveau 1F niet haalbaar is op 12-jarige leeftijd Leerroute 3 In gesprek 2 Verschenen

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2012 2013 31 332 Doorlopende Leerlijnen Taal en Rekenen Nr. 19 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS EN MINISTER VAN ONDERWIJS, CULTUUR EN WETENSCHAP Aan de Voorzitter

Nadere informatie

In het vervolg beperken wij ons tot wat met taal te maken heeft.

In het vervolg beperken wij ons tot wat met taal te maken heeft. Pagina 1 van 12 Station en de referentieniveaus De vraag hoe de methode Station omgaat met de referentieniveaus wordt in deze toelichting beantwoord. We geven hierin aan hoe de methode aansluit op die

Nadere informatie

Opbrengstgericht werken moet je doen! 3 e jaarcongres VMBO: Praktisch VMBO De Reehorst Ede, 24 januari 2012

Opbrengstgericht werken moet je doen! 3 e jaarcongres VMBO: Praktisch VMBO De Reehorst Ede, 24 januari 2012 Opbrengstgericht werken moet je doen! 3 e jaarcongres VMBO: Praktisch VMBO De Reehorst Ede, 24 januari 2012 Hoe zo: opbrengstgericht werken? data driven teaching Minister van OCW stuurt het Aktieplan Beter

Nadere informatie

Datum 19 december 2012 Betreft Voortgangsrapportage implementatie referentiekader taal en rekenen

Datum 19 december 2012 Betreft Voortgangsrapportage implementatie referentiekader taal en rekenen a 1 > Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375 2500 BJ Den Haag www.rijksoverheid.nl

Nadere informatie

Taalontwikkelend lesgeven en het referentiekader taal

Taalontwikkelend lesgeven en het referentiekader taal Taalontwikkelend lesgeven en het referentiekader taal Weblecture LEONED Utrecht 14 november 2012 Bart van der Leeuw, SLO Taalontwikkelend lesgeven en het referentiekader taal Inhoudsopgave van het college

Nadere informatie

Toelichting bij de concretiseringen wiskunde in de vorm van tussendoelen voor 3 havo/vwo ctwo en SLO oktober 2010

Toelichting bij de concretiseringen wiskunde in de vorm van tussendoelen voor 3 havo/vwo ctwo en SLO oktober 2010 Toelichting bij de concretiseringen wiskunde in de vorm van tussendoelen voor 3 havo/vwo ctwo en SLO oktober 2010 Achtergrond De globale kerndoelen voor de onderbouw van het voortgezet onderwijs bieden

Nadere informatie

2. CEVO/CvE 3. Coe voor niveau 4 4. Niveau 1, 2 en 3 5. Verkenning vanuit voorbeelden vmbo

2. CEVO/CvE 3. Coe voor niveau 4 4. Niveau 1, 2 en 3 5. Verkenning vanuit voorbeelden vmbo Taal en rekenen in het mbo Op weg naar centraal ontwikkelde examens GDW kennisdelingsconferentie 16 april 2009 Jan Paul de Vries/Mia van Boxel Centraal ontwikkelde examens taal & rekenen mbo 1. Coe t&r

Nadere informatie

Leerlijnen en passend onderwijs

Leerlijnen en passend onderwijs Leerlijnen en passend onderwijs Door Agnes Kemna expert SBO In de groep van basisschool X zit 1 leerling die zonder extra maatregelen het referentieniveau van de 1F niet gaat halen aan het eind van de

Nadere informatie

Rapportage. De invoering van referentieniveaus Nederlandse taal en rekenen in het VMBO. In opdracht van: mevrouw J. Kerkhoffs en de heer J.

Rapportage. De invoering van referentieniveaus Nederlandse taal en rekenen in het VMBO. In opdracht van: mevrouw J. Kerkhoffs en de heer J. Rapportage De invoering van referentieniveaus Nederlandse taal en rekenen in het VMBO In opdracht van: Contactpersoon: STICHTING PLATFORMS VMBO mevrouw J. Kerkhoffs en de heer J. de Kruijf Utrecht, november

Nadere informatie

Product Informatie Blad - Taaltoets

Product Informatie Blad - Taaltoets Product Informatie Blad - Taaltoets PIB150-2010-Taaltoets Context In opdracht van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) heeft de Commissie Meijerink onderzoek gedaan naar wat leerlingen

Nadere informatie

Ministeriële ingreep: rekenniveau omhoog

Ministeriële ingreep: rekenniveau omhoog REKENEN IN HET MBO Rekenles lastige opgave Auteurs Ingrid Christoffels & Annemarie Groot, Expertisecentrum Beroepsonderwijs maart 2017 Voor welk beroep je ook leert, rekenen hoort erbij. Om het diploma

Nadere informatie

Rotterdam, februari 2013 Betreft: Verandering invoering nieuwe eisen m.b.t. Nederlands en rekenen. Geachte ouders/verzorgers en leerlingen,

Rotterdam, februari 2013 Betreft: Verandering invoering nieuwe eisen m.b.t. Nederlands en rekenen. Geachte ouders/verzorgers en leerlingen, Postbus 57613 3008 BP Rotterdam Aan de ouders/verzorgers en leerlingen van CSG Calvijn Rotterdam, februari 2013 Betreft: Verandering invoering nieuwe eisen m.b.t. Nederlands en rekenen Bezoekadres Centrale

Nadere informatie

Mieneke Langberg, Nina Boswinkel, SLO Hannelore Veltman, KPC Groep

Mieneke Langberg, Nina Boswinkel, SLO Hannelore Veltman, KPC Groep Mieneke Langberg, Nina Boswinkel, SLO Hannelore Veltman, KPC Groep Programma Korte kennismaking Toelichting doel van Passende perspectieven Over welke leerlingen hebben we het? Keuzes in doelen Inzet van

Nadere informatie

05-02-2013. 1 Doorlopende toetslijn Nederlandse taal en rekenen TAAL EN REKENEN IN EXAMINERING ONDERWERPEN

05-02-2013. 1 Doorlopende toetslijn Nederlandse taal en rekenen TAAL EN REKENEN IN EXAMINERING ONDERWERPEN TAAL EN REKENEN IN EXAMINERING Vmbo conferentie Nijkerk 31 januari 2013 André Coenders Maaike Beuving ONDERWERPEN 1 Doorlopende toetslijn Nederlandse taal en rekenen 2 Invoering referentieniveaus examen

Nadere informatie

Rapportage. De invoering van de referentieniveaus Nederlandse taal en rekenen op het havo/vwo

Rapportage. De invoering van de referentieniveaus Nederlandse taal en rekenen op het havo/vwo Rapportage De invoering van de referentieniveaus Nederlandse taal en rekenen op het havo/vwo In opdracht van: Het Steunpunt taal en rekenen vo i.s.m. de VO-raad en de VVVO Utrecht, januari 2011 DUO MARKET

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2009 2010 31 332 Doorlopende Leerlijnen Taal en Rekenen Nr. 12 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN ONDERWIJS, CULTUUR EN WETENSCHAP Aan de Voorzitter van de

Nadere informatie

Beoordeling onderwijskundige en organisatorische aspecten andere eindtoetsen

Beoordeling onderwijskundige en organisatorische aspecten andere eindtoetsen Beoordeling onderwijskundige en organisatorische aspecten andere eindtoetsen IDnummer 14.002 Naam Toets IEP Aanvrager Bureau ICE Beoordelaars Mw. G. Spaans Dhr. G. Gelderblom Datum beoordeling 16-10-2014

Nadere informatie

Regelgeving referentieniveaus Nederlandse taal en rekenen versie 1.2

Regelgeving referentieniveaus Nederlandse taal en rekenen versie 1.2 Regelgeving referentieniveaus Nederlandse taal en rekenen versie 1.2 Op 29 april 2010 is de Wet referentieniveaus Nederlandse taal en rekenen vastgesteld. De wet legt het kader vast voor de lagere, meer

Nadere informatie

Resultaten instaptoetsen Rekenen en Nederlands 2010 Rapportage aan de Profijtscholen

Resultaten instaptoetsen Rekenen en Nederlands 2010 Rapportage aan de Profijtscholen Resultaten instaptoetsen Rekenen en Nederlands 2010 Rapportage aan de Profijtscholen Rapportage: Analyse en tabellen: 4 Februari 2011 Mariëlle Verhoef Mike van der Leest Inleiding Het Graafschap College

Nadere informatie

3 e Jaarcongres VMBO. Praktisch VMBO. 24 januari 2012, Reehorst Ede

3 e Jaarcongres VMBO. Praktisch VMBO. 24 januari 2012, Reehorst Ede 3 e Jaarcongres VMBO Praktisch VMBO 24 januari 2012, Reehorst Ede 3 e Jaarcongres VMBO Deelsessie 9 Taal en rekenen: zéker actueel in het vmbo Inhoud van deze workshop Actieplan beter presteren (kort)

Nadere informatie

Procedure schoolverlaten

Procedure schoolverlaten Procedure schoolverlaten Overgang van het PO naar VO: Het advies van de basisschool is tegelijk het plaatsingsniveau van de leerling. Regelgeving: Het bevoegd gezag (VO) baseert zijn beslissing over de

Nadere informatie

Concept-rekentoetswijzer 3S

Concept-rekentoetswijzer 3S Concept-rekentoetswijzer 3S Flitsbijeenkomsten, september/oktober 2012 Jan van de Craats (vz rtwc3s) Procedure Veldraadpleging: Procedure Veldraadpleging: Via het internet: reacties uiterlijk 15 oktober

Nadere informatie

Referentieniveaus Rekenen in de praktijk. Herfst, 2012 Bert Claessens (HAN) Anneke Noteboom (SLO)

Referentieniveaus Rekenen in de praktijk. Herfst, 2012 Bert Claessens (HAN) Anneke Noteboom (SLO) Referentieniveaus Rekenen in de praktijk Herfst, 2012 Bert Claessens (HAN) Anneke Noteboom (SLO) Waar kwam u op af... Referentieniveaus moesten ertoe bijdragen dat de kwaliteit en opbrengsten van het onderwijs

Nadere informatie

Workshop Methodekeuze rekenen

Workshop Methodekeuze rekenen Workshop Methodekeuze rekenen 20 oktober 2010 13.30-16.00 uur Dick Poel Berber Klein Agenda 1. Introductie 1.1: Voorstellen 1.2: Programma en doelen workshop 2. Voorkennis inventariseren 2.1: Hoe ver is

Nadere informatie

Taalbeleidsplan College Den Hulster Venlo

Taalbeleidsplan College Den Hulster Venlo College Den Hulster, Venlo Taalbeleidsplan College Den Hulster Venlo 2013-2015 Elke docent is taaldocent! Martens, Julia Schroijen, Ronald Inhoud 1.1 De school als organisatie... 2 1.1a Leerlingenpopulatie...

Nadere informatie

Referentieniveaus en leesbevordering voor zwakke lezers

Referentieniveaus en leesbevordering voor zwakke lezers Referentieniveaus en leesbevordering voor zwakke lezers Lezing voor studiedag Pro Biblio Guuske Ledoux Kohnstamm Instituut Universiteit van Amsterdam 15 september 2011 Inhoud Kenmerken referentieniveaus

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG. Datum Centrale examinering taal en rekenen mbo

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG. Datum Centrale examinering taal en rekenen mbo a 1 > Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375 2500 BJ Den Haag www.minocw.nl

Nadere informatie

Onderwerp Vooronderzoek en vrije afnames van diagnostische toetsen taal en rekenen Resultaten mbo. Kenmerk. Datum november 2009

Onderwerp Vooronderzoek en vrije afnames van diagnostische toetsen taal en rekenen Resultaten mbo. Kenmerk. Datum november 2009 Onderwerp Vooronderzoek en vrije afnames van diagnostische toetsen taal en rekenen Resultaten mbo Kenmerk Datum november 2009 Stichting Cito Instituut voor Toetsontwikkeling / KvK 09103470 1 Inleiding

Nadere informatie

Product Informatie Blad Toets Engels

Product Informatie Blad Toets Engels Product Informatie Blad Toets Engels PIB-2014-Engels Context Beheersing van de Engelse taal is een belangrijk onderdeel in het Nederlandse onderwijs. In het VO is Engels één van de doorstroomrelevante

Nadere informatie

Domeinbeschrijving rekenen

Domeinbeschrijving rekenen Domeinbeschrijving rekenen Discussiestuk ten dienste van de Expertgroep Doorlopende Leerlijnen Rekenen en Taal auteur: Jan van de Craats 11 december 2007 Inleiding Dit document bevat een beschrijving van

Nadere informatie

Stand van zaken invoering referentieniveaus taal en rekenen

Stand van zaken invoering referentieniveaus taal en rekenen Stand van zaken invoering referentieniveaus taal en rekenen Brief aan Tweede Kamer d.d. 17 december 2014 1 Notitie n.a.v. de aanbevelingen van de commissie Bosker Rapportage Doordacht doorzetten naar een

Nadere informatie

Colofon: Datum: september Notitie Rekenbeleid

Colofon: Datum: september Notitie Rekenbeleid Colofon: Datum: september 2016 Notitie Rekenbeleid 2016-2017 Inhoud Inleiding... 2 Beoogde referentieniveaus voor rekenen... 3 Doelstelling... 3 Rekentoets en de overgangsnormen... 3 Rekentoets en de slaag/zak-regeling...

Nadere informatie

Typering van de vakken die binnen het profiel Cognitief ZML en PRO worden aangeboden

Typering van de vakken die binnen het profiel Cognitief ZML en PRO worden aangeboden Bernardusschool SO-, uitstroomprofiel ZML Cognitie en PRO Typering van de vakken die binnen het profiel Cognitief ZML en PRO worden aangeboden Nederlandse taal en communicatie Op de Cognitiestroom van

Nadere informatie

Ronde 8. Referentiekader taal: hoe werkt dat? 1. Inleiding. 2. Wat is het Referentiekader taal?

Ronde 8. Referentiekader taal: hoe werkt dat? 1. Inleiding. 2. Wat is het Referentiekader taal? Ronde 8 Theun Meestringa & Bart van der Leeuw SLO, Enschede Contact: t.meestringa@slo.nl b.vanderleeuw@slo.nl Referentiekader taal: hoe werkt dat? 1. Inleiding Het Nederlandse Ministerie van Onderwijs,

Nadere informatie

Rekenen bij Moderne Wiskunde

Rekenen bij Moderne Wiskunde Moderne Wiskunde Rekenen: een volledig doorlopende leerlijn rekenen voor alle leerjaren en alle niveaus! Rekenen bij Moderne Wiskunde 1 Verplichte rekentoets Vanaf schooljaar 2013/2014 Voor alle leerlingen

Nadere informatie

Passende Perspectieven taal en rekenen

Passende Perspectieven taal en rekenen Passende Perspectieven taal en rekenen Els Loman Doelen Kennismaken met Passende Perspectieven. www.passendeperspectieven.slo.nl Verkennen hoe je onderwijs op maat vorm kunt geven met Passende Perspectieven.

Nadere informatie

training rekenspecialist Amarantis Bijeenkomst 1, 10 april 2012 Monica Wijers Freudenthal Instituut

training rekenspecialist Amarantis Bijeenkomst 1, 10 april 2012 Monica Wijers Freudenthal Instituut training rekenspecialist Amarantis Bijeenkomst 1, 10 april 2012 Monica Wijers Freudenthal Instituut Rekenen als voorafje Rekenen sommen 1 Rekenen sommen 2 Welke weet u meteen? 12 x 12 412 + 99 Rekenen

Nadere informatie

Datum 26 september 2013 Betreft Voortgangsrapportage invoering referentieniveaus taal en rekenen 2013

Datum 26 september 2013 Betreft Voortgangsrapportage invoering referentieniveaus taal en rekenen 2013 >Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375 2500 BJ Den Haag www.rijksoverheid.nl

Nadere informatie

No.W /I 's-gravenhage, 8 december 2009

No.W /I 's-gravenhage, 8 december 2009 ................................................................................... No.W05.09.0353/I 's-gravenhage, 8 december 2009 Bij Kabinetsmissive van 14 september 2009, no.09.002510, heeft Uwe Majesteit,

Nadere informatie

Opbrengstgericht taalonderwijs

Opbrengstgericht taalonderwijs Opbrengstgericht taalonderwijs De leergang Opbrengstgericht taalonderwijs heeft tot doel leraren en intern begeleiders toe te rusten met kennis, inzichten en vaardigheden op het gebied van lees-/taalonderwijs

Nadere informatie

IJking referentiekader rekenen versus examenprogramma s wiskunde vmbo

IJking referentiekader rekenen versus examenprogramma s wiskunde vmbo IJking referentiekader rekenen versus examenprogramma s wiskunde vmbo nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling IJking referentiekader rekenen versus examenprogramma's wiskunde vmbo (en eventueel

Nadere informatie

Als je alleen vertrouwt op je waarneming.. grote kans dat je dingen over het hoofd ziet Etalageconferentie 7 februari 2013 Als je alleen vertrouwt op je waarneming grote kans dat je dingen over het hoofd

Nadere informatie

Verbanden 1. Doelgroep Verbanden 1

Verbanden 1. Doelgroep Verbanden 1 Verbanden 1 Rekenen en Wiskunde Verbanden 1 bestrijkt de basisvaardigheden van Verbanden: de verschillende grafische presentaties, zoals tabel, rooster, staafdiagram, cirkeldiagram en grafiek. Doelgroep

Nadere informatie

Recht op geletterd(heid)!

Recht op geletterd(heid)! Recht op geletterd(heid)! Basisvaardigheden Taal in het voortgezet onderwijs in Nederland Jan Rijkers voorzitter Centrale Directie Het Hooghuis scholengroep voortgezet onderwijs, Oss, NL CTO, Met recht

Nadere informatie