Werken aan onderwijskwaliteit. Referentieniveaus Taal. Mienke Droop, Heleen Strating, EN Gert Gelderblom, PO-Raad

Transcriptie

1 Werken aan onderwijskwaliteit met de Referentieniveaus Taal Mienke Droop, Heleen Strating, EN Gert Gelderblom, PO-Raad

2 Taal

3 Invoeren van referentieniveaus leidt tot verlaging van het niveau, omdat men zich dan voornamelijk gaat richten op minimumdoelen (1F).

4 Deze bijeenkomst Opbouw referentieniveaus taal Relatie met leerlijnen en tussendoelen taal Referentieniveaus en opbrengstgericht werken Relatie met methoden

5 Indeling in niveaus de 4 fundamentele niveaus zijn cumulatief met een opklimmende moeilijkheidsgraad elk fundamenteel niveau omvat het voorgaande niveau: dus 2F omvat 1F voor het behaalde fundamentele niveau is het volgende niveau het streefniveau: dus voor 1F is 2F het streefniveau, ook wel 1S genoemd 1F en 1S zijn het fundamentele niveau en het streefniveau voor het PO

6 Niveaus voor het basisonderwijs 1F is het minimumniveau 1S is het streefniveau Ria van de Vorle

7 Indeling in taaldomeinen Mondelinge taalvaardigheid: gesprekken spreken luisteren Leesvaardigheid: zakelijke teksten fictionele, narratieve en literaire teksten Schrijfvaardigheid Begrippenlijst en taalverzorging

8 Opbouw taaldomeinen Algemene beschrijving Kenmerken van de taken Kenmerken van de taakuitvoering

9 Bijv. Schrijven: Algemene omschrijving 1F: Kan korte, eenvoudige teksten schrijven over alledaagse onderwerpen of over onderwerpen uit de leefwereld. 1S/2F: Kan samenhangende teksten schrijven met een eenvoudige, lineaire opbouw, over uiteenlopende vertrouwde onderwerpen uit de (beroeps)opleiding en van maatschappelijke aard.

10 Bijv. Schrijven: Taken Correspondentie Formulieren invullen, berichten, advertenties en aantekeningen Verslagen, werkstukken,samenvattingen, artikelen Vrij schrijven

11 Schrijven: kenmerken Taken Correspondentie 1F: Kan een briefje, kaart of schrijven om informatie te vragen, iemand te bedanken, te feliciteren, uit te nodigen e.d. 1S/2F:Kan s of informele brieven schrijven en daarbij meningen en gevoelens uitdrukken. Kan met behulp van standaardformuleringen eenvoudige zakelijke brieven produceren en schriftelijke verzoeken opstellen.

12 Schrijven: kenmerken Taakuitvoering Samenhang Afstemming op doel Afstemming op publiek Woordenschat en taalgebruik Spelling, interpunctie en grammatica Leesbaarheid

13 Schrijven: kenmerken Taakuitvoering Afstemming op doel 1F Gebruikt basisconventies bij een formele brief: Geachte/ Beste en Hoogachtend/Met vriendelijke groet. Hanteert verschil informeel/ formeel. 1S/2F Past het woordgebruik en toon aan het publiek aan.

14 voorbeeld van één domein

15 voorbeeld van één domein

16 Relatie met tussendoelen en leerlijnen

17

18

19

20 Mogelijkheden voor gebruik Informeren over referentieniveaus en tussendoelen Teambijeenkomsten rondom een domein Taalbeleid: van analyse naar plannen, uitvoering en monitoring

21 Door het invoeren van referentieniveaus wordt in het onderwijs meer opbrengstgericht gewerkt.

22 Van referentieniveau naar onderwijs - referentieniveaus - opbrengstgericht werken

23 Opbrengstgericht werken is doelgericht werken - Wat moeten onze leerlingen leren? - In de huidige verbetertrajecten o.a. op basis van resultaten eerdere projecten/onderzoeken, doelen in methoden - De komende jaren afzetten tegen de referentieniveaus - Hoe weten we dat de leerlingen daadwerkelijk leren wat ze moeten leren? - Plaatsen binnen de cyclus van Opbrengstgericht Werken en Handelingsgericht Werken. - Rol van de leerkracht cruciaal

24 Het proces Stap 1 Verzamelen gegevens Wat weet ik van deze kinderen? (Waarnemen) Stap 2 Doelen stellen: wat wil ik met deze leerlingen bereiken? (afzetten tegen de referentieniveaus) Stap 3 Analyseren gegevens: (Begrijpen) De werkwijze is systematisch, in stappen en transparant Wat zien we? Welke verklaringen hebben we hiervoor? Wat zijn onze conclusies? Stap 4 Plan van aanpak uitwerken, gebruik makend van effectieve aanpakken (Plannen) Stap 5 Plan van aanpak uitvoeren (Realiseren)

25 Wat gaat u verder merken van de referentieniveaus? Leerlijnen (zie de sites van FI, EN, SLO in het kader van referentieniveaus), tussendoelen, leerlingvolgsystemen en toetsen worden afgestemd op referentieniveaus uitgevers maken additioneel materiaal en leeswijzers op basis van referentieniveaus voor de huidige methoden hulp en ondersteuning via steunpunten

26 Veel gestelde vragen m.b.t. invoering en implementatie Wat betekenen de referentieniveaus voor ons rekenen taalonderwijs? - Doelen (eind- en tussendoelen) afzetten tegen de referentieniveaus. Op welk niveau stellen we vooral onze doelen als school? Wat zeggen de leerlijnen die we uitgewerkt hebben voor onze school over het behalen van de referentieniveaus en de keuzen die de school maakt voor groepen leerlingen? Hoe kunnen we de referentieniveaus een goede plek in ons schoolbeleid en schoolplan geven? Meerjarenperspectief t/m 2014

27 Hoe kunnen we als team aan de slag Suggesties Managementteam/taal- en rekencoördinatoren/intern begeleiders: Regionale informatiebijeenkomst - NOT; oriëntatie hoe uitgeverijen omgaan met referentieniveaus in methoden - Schoolteam: oriëntatie via o.a. Kwaliteitskaarten Kennismaken met de Referentieniveaus voor Taal en Rekenen in het primair onderwijs - Kwaliteitskaart: 14 Vragen en antwoorden. - Kwaliteitskaart: Suggesties voor bespreking in het team. - Managementteam: schetsen van een globaal meerjarenperspectief op welke wijze de school aan de slag gaat met referentieniveaus en hoe de communicatie hierover gaat verlopen met het Voortgezet Onderwijs

28 Hoe kunnen we als team aan de slag Suggesties Managementteam: Hoe hebben we eind- en tussendoelen geformuleerd. Hoe verhoudt zich dit tot de referentieniveaus. Wat vraagt dit aan acties t.a.v. het formuleren van eind- en tussendoelen vanaf 2012 tot en met 2014? - Managementteam: Hebben we als team op basis van doelen expliciet leerlijnen uitgewerkt? Kunnen de leerlijnen die landelijk zijn uitgewerkt in het kader van de referentieniveaus ons ondersteunen bij de verdere aanscherping van leerlijnen? Bieden de leerlijnen ook handvatten t.a.v. de koppeling aan referentieniveaus en methoden die gebruikt worden op school? Dus oriëntatie op leerlijnen gekoppeld aan referentieniveaus en methoden en het maken van een planning vanaf 2012 tot en met 2014.

29 Vervolg Bouwcoördinatoren, taal-/rekencoördinatoren, intern begeleiders: welke handreikingen/aanwijzingen hebben de uitgeverijen van methoden die we als school gebruiken op de markt gebracht? Welke consequenties willen we daaraan verbinden als het gaat om het maken van keuzen in de leerstof voor leerlingen? Dus oriëntatie op methoden en de handreikingen rond referentieniveaus van uitgeverijen. Maken van een planning of en hoe de school wil gaan werken met methoden en het maken van keuzen in de leerstof op basis van referentieniveaus. - Leerkrachten: betrekken bij bevindingen vanuit managementteam en coördinatoren/intern begeleiders. Of leerkrachten onderdelen laten bekijken in methoden etc. Activiteiten kunnen ook gezamenlijk binnen een bestuur worden opgepakt of op regionaal niveau met externe ondersteuning.

30 Hoe kunnen we als team aan de slag Suggesties Uitvoering activiteiten zoals opgesteld in de planning van gericht op doelen, leerlijnen en methoden. Managementteam/team: Informatievoorziening naar ouders toe t.a.v. doelen gekoppeld aan de referentieniveaus, leerlijnen gekoppeld aan referentieniveaus, gebruik methoden. Dit kan bijvoorbeeld gericht zijn op ouders en hun kind en keuzen die gemaakt zijn in de leerstof of aanpak schoolbreed. Managementteam/team: Inzet van toetsen (mogelijk vanaf 2014) waarin zichtbaar wordt op welk beheersingsniveau een kind functioneert (rapporteren van prestaties t.o.v. referentieniveaus). Op teamniveau bespreken welke consequenties dit heeft voor de Cyclus van OGW/HGW.

31 Vervolg Managementteam/bovenbouwcoördinator/intern begeleider: Overdracht gegevens over behaalde eindniveau Voortgezet Onderwijs (communicatie, samenwerking) Managementteam: Communicatie bestuur en inspectie implementatie referentieniveaus.

32 Referentieniveaus en Taalmethode Analyse SLO: Nieuwe methoden

33

34

35

36 Steunpunt taal en rekenen PO: tweetal nieuwe kwaliteitskaarten rondom de Referentieniveaus voor u en uw team - Kaart met 14 vragen en antwoorden - Kaart met suggesties voor bespreking in het team

37 : Handige links alle informatie van het ministerie, veel verwijzingen naar andere informatiebronnen, bijeenkomsten etc. : koppeling referentieniveaus aan tussendoelen en leerlijnen