Bij een zandsuppleie word zand vanui zee me schepen naar he land gebrach. De zee neem di zand langzaam weer erug, zoda men na een aanal/aren weer erug bij af is. In vergelijking me andere oplossingen is di een goedkope en vooral nauurlijke manier om he srand en de duinen e behoeden voor acheruigang. He Bolwerk Erosie Bij erosie word he zand door de krach van he waer of de wind meegenomen. Bij de erosie van de kus in Nederland is vooral he samenspel van golven en sroming belangrijk. De golven woelen he zand/os. Als de golven van he srand af eruglopen is di goed e zien. Vervolgens worden de zandkorrels door de geijdesroming meegenomen.
Eierland vroeger ennu Tegenwoordig besaa Eierland ui de Eierlandse duinen en de Eijerlandse Polder, die samen meer dan een kwar van Texel beslaan. Vroeger was Eierland een apar eiland. In 1630 is he me Texel verbonden door de aanleg van een suifdijk over de srandvlake ussen de wee eilanden. Me deze ingreep werd de basis gelegd voor de huidige nauurlijke en landschappelijke waarden van een aanal gebieden: He gebied weselijk van de groe suifdijk, die Texel en Eierland in 1630 verbond. Di gebied besaa ui enkele oudere duinkernen verbonden door suifdijken. He Slufergebied, he kwelderlandschap en noorden van he hiervoor genoemde landschap. De Eierlandse duinen, duinmassieven en valleien van he voormalige eiland Eierland. 55: K,, De combinaie van nauur en landschap en van goede oerisische voorzieningen maak Texel, en ook Eierland, zeer aanrekkelijk voor recreaie en oerisme. De kop van Texel 6QÂAF5C*P 'fll\fl;srl2sc.\.q
Een gevarieerde nauur He oale gebied heef naas een recreaieve waarde, ook een groe waarde voor flora en iuna. Vooral de gebieden als De Muy en de nae duinvalleien spelen een belangrijke rol in de variaie in vegeaie. Ook de Slufer is een bekend nauurgebied binnen Eierland me bijzondere planen Er kom langs de Eierlandse kus, vanwege de combinaie van bodemgeseidheid en vochigheid, zelfs een aanal zeldzame paddesoelen voor. Voorbeelden hiervan zijn: de Duinsinkzwam, de Duinfranjehoed en he Zanduipje. ooren. Di is e danken aan de open verbinding van de Slufer me de zee, die he Iufergebied regelmaig onder waer ze. Vakanie op Texel De nae duinvalleien veronen een groe variaie in flora en fauna doorda he diepse pun drassig en soms zelfs na is. Naarmae men r5' hoger kom word de bodem seeds droger. Moeraswespenoiclus L..»' 1...... Agrarisch Texel b
Kusverlies, hoe onsaa da? Bij Eierland bedraag he gemiddelde verlies aan de kus circa 7 meer per jaar en is daarmee he groos van he hele Nederlandse kusgebied. Deze jaarlijkse hoeveelheid kom overeen me een halve kruiwagen zand per inwoner van Nederland! : 1 \N frç Wa zijn hiervan de oorzaken? S, De kuslijn vanaf Egmond /m Terschelling heef een kromme, bolle vorm. De nauur heef de neiging kromme kusvormen rech e rekken. Bij Texel is de kromming he groos en de acheruigang dus ook. De zeespiegel veroon de afgelopen eeuw een sijging. De verwaching is da de V/cisk/eurige orchi s sijgende lijn zich door zal zeen. Bij een sijging van de zeespiegel verander he srand heel geleidelijk in zeebodem. VIIIIAND Ui onderzoek van he Waerloopkundig Laboraorium blijk da verreweg de belangrijkse oorzaak de geijdesroming is. Door de geul ussen Texel en Vlieland, 8 he "EierlandseGa",sroom he waer me vloed en eb de Waddenzee in en ui. De heenreis van he waer loop door de zogeheen vloedgeul, pal voor de kop van Texel. De 'erugreis gaa via de ebgeul en deze loop vanui de Waddenzee naar buien o voor de kus van Vlieland. Deze vloed en ebsromen verplaasen veel zand. Maar hier gaa he fou! Voor de kus van Eierland neem de vloedsroom he zand mee de Waddenzee in. De ebsroom verplaas he vervolgens weer naar buien en leg he zand voor de kus van Vlieland neer. Di is goed e zien aan de zuidpun van Vlieland, die seeds groer word. WADDENZEE 30 29 28 POLDER \ EIJERLAND 27 : 6 UFTERTa 1 24 = zandranspor door vloedsroom = zandranspor door ebsroom
Welke maaregelen zijn voorhanden? Dammen en srandhoofden Er zijn wee mogelijkheden om de kus e De werking van dammen en srandhoofden verdedigen: verloren zand aanvullen of de oorzaak van de acheruigang wegnemen. In Nederland zijn de sroming en de golven, en vooral hun samenspel, de veroorzakers van de kusacheruigang. berus op he van de kus houden van de sroming. Daarnaas bescherm een dam he land egen de golfaanval. Een groo aanal maaregelen is inmiddels genomen. Zo is de Hondsbossche Zeewering aangelegd, een dijk die de kus bescherm. Op veel plaasen langs de kus houden srandhoofden de sroom weg van de kus. Aan dergelijke oplossingen kleven echer ook nadelen. 43 %+ In plaas van acherui e gaan zal de kus aan een zijde aanzanden en dus voorui gaan. Bij Ijmuiden is goed e zien wa he effec is van een lange dam: er onsaa een srandvlake. Verandering kusvorm bij een dam Ook bij Eierland zal na de aanleg van een lange dam de kus aangroeien, en wel aan de zuidzijde. Aan de andere zijde van de dam kan alsnog erosie opreden. Hiervoor is een aanvullende maaregel nodig: beperke zandsuppieie of de plaasing van zinksukken. De lenge en de plaas van de dam zijn serk bepalend voor deze effecen. Door een sorm kan er forse schade opreden. Bovendien is he s zomers op een dijk minder preig oeven dan op een srand. Op veel plaasen heef he aanvullen van he verloren zand, suppleie, dan ook de voorkeur. Door de jaren heen is Nederland een specialis Al me al zijn er drie verschillende oplossingen geworden in zandsuppleies. me dammen effecief voor Eierland. Ten eerse een dam van 1500 meer lang bij Gedurende deze sudie zijn er meer mogelijkkm 30,5. Di is de mees exreme varian. heden voor de verdediging van de Eierlandse Alleen bij deze varian zijn belangrijke kus onderzoch. Voorbeelden hiervan zijn veranderingen in he zeegebied ussen Texel golfbrekers op enige afsand ui de kus of he en Vlieland e verwachen. verplaasen van de ebgeul. Ten weede een dam van 800 meer lenge bij Naas zandsuppleie blijken er slechs een paar km 29,5 gecombineerd me een dam van oplossingen realisisch. Di zijn één of meer 600 meer lenge bij km 30,5. Di is, echnisch dammen of een serie srandhoofden. gezien, de mees effecieve varian. Ten derde een dam van 550 meer lenge bij km 30,5. Di is de mins ingrijpende varian. Srandhoofden zijn in feie kore, acher elkaar liggende dammen. Ze veronen dezelfde werking als een lange dam: he egenhouden van sroming. Tussen de srandhoofden (ook wel: kribben) is hezelfde effec e zien als bij een dam. Direc acher de krib onsaa erosie en verderop v66r de volgende krib aanzanding. Bij Eierland zijn 4 srandhoofden, me lengen van 200 o 550 meer, oereikend. Bij alle varianen van de dammen en de srandhoofden worden er geen veranderingen verwach in de omgeving van De Slufer. Als onderdeel van de oplossingen voor Eierland zal de eerse jaren och nog zand gesuppleerd moeen worden. Uieindelijk echer veel minder dan nu he geval is. En als we vijfig jaar verder kijken, zijn we uieindelijk wel voordeliger ui. De siuaie na 50 jaar voor de verschillende oplossingen VLI ELAND / Sp VLIELAND H V WADDENZEE VLIELAND (LIELANDJ WADDENZEE WADDENZEE 5GO 29 WADDENZEE: S,77dhoofden km 30 / 00 22 POLDER POLDER \, /. EIJERLANDÇ POLDER \ // EIJERLAND.27 1r TEXEL DELUFTER 1.2; /./ TEXEL /\ DESLUFTER ii L : ELJERLAND DE UFTER TEXEL
Effec op Eierland Landschap Recreaie He is logisch da naarmae de dam langer is, er meer aanzanding plaas heef en de srandvlake groer word. Di kan van groe invloed zijn op planen die verderop in de duinen groeien. De schakel hierussen is de sijging van de grondwaersand. Door de sijging zullen de duinvalleien naer worden. Valleien die nu droog zijn kunnen drassig worden en waar he nu drassig is kunnen meerjes onsaan. De aanzanding en de sijging van de grondwaerspiegel in de duinen zijn geleidelijke processen van ienallen jaren. Sommige planensooren zullen als gevolg hierdoor verdwijnen, voor andere planen vorm enige verdrassing een ideale groeibodem. He onsaan van een nieuwe srandvlake is ingrijpend voor he landschap; he beeld van de kop van Texel zal erdoor veranderen. Na lange ijd is er zelfs een mogelijkheid da er door versuiving nieuwe duinen worden gevormd. Bij he onwerp van een dam speel de inpassing in he landschap ook een rol. Leven in zee Een dam of srandhoofden beïnvloeden he leven in zee nie. Een voorwaarde voor de e nemen maaregelen is da er geen verlies aan zandplaen (rusplaas voor zeehonden) en kwelders (voedsel voor waervogels) mag opreden. De aangedragen oplossingen voldoen hieraan. Een dam me daarvoor een nieuwe srandvlake word door oerisen verschillend ervaren. De zwemmer zal verder moeen lopen, de zonnebader heef meer ruime om e liggen, de visser kan verder de zee in lopen en voor de wandelaar word he srand onderbroken. Een zonnig eiland Huidige siuaie md Zoewaerbel Gewijzigde siuaie bij kusaanwas Lan gedamvallei Sijging grondwaerspiegel In de duinen bevind zich een bel zoe waer, die drijf op he daaronder gelegen zoue waer. De zoewaerbel loop onder he srand door o aan de zee. Bij kusaanwas word de zee in feie naar buien verplaas. Di heef als gevolg da de zoe waerbel groer word en daardoor omhoog kom. Bij sijging van he grondwaer word de bodem naer en kunnen er meer/es onsaan.
Wa is de bese oplossing? Hoe nu verder? Zandsuppieren voldoe in he algemeen goed. De specifieke siuaie voor Eierland maak da andere maaregelen goedkoper blijken. Ui oogpun van kosen is een kore dam of srandhoofden aan e bevelen. Als we de oplossing me srandhoofden en dammen nu nog eens bekijken, val op da hoe grooschaliger de oplossing is, hoe groer de effecen hiervan zijn op he milieu, he landschap, de economie en de recreaie. Deze kunnen zowel posiief als negaief zijn. Ook geld: hoe langer de dam, hoe minder voorspelbaar de effecen op de omgeving zullen zijn. Naas zandsuppleren brengen srandhoofden of een kore dam de mins ingrijpende effecen me zich mee. He Provinciaal Overlegorgaan Kusverdediging NoordHolland adviseer de Miniser van Verkeer en Waersaa over he kusbeheer in de provincie, en dus ook voor Eierland. He overlegorgaan geef de voorkeur aan de oplossing me een korere dam van 550 meer lenge. Die oplossing is effecief en breng geen ingrijpende effecen me zich mee. Bovendien is deze oplossing flexibel. Na aanleg van deze dam zal er langzaam aanzanding plaasvinden en di zal effec hebben op de omgeving. Na een aanal jaren kan opnieuw worden bekeken of de effecen gewens en aanvaardbaar zijn. Een verdere uibouw naar meer srandhoofden of een andere damoplossing kan dan gewens zijn. De verwaching is, da deze enkele dam van 550 meer al een sap in de goede riching is! He Provinciaal Overlegorgaan Kusverdediging NoordHolland zal op kore ermijn, na een voorlichingsronde, de Miniser van Verkeer en Waersaa adviseren. De Miniser zal uieindelijk besluien hoe de oekoms van Eierland erui zal zien. Wa is he POK: Provinciaal Overlegorgaan Kusverdediging. Hierin werken kusgemeenen, waerschappen, provincie en Ri/kswaersaa samen voor een goede kusverdediging. maaregel lange dam van lange dammen van dam van 550 m bij srandhoofdenreeks suppleren [aspec 1500 m bij km 30.5 800 m bij km 29.5 en km 30.5 (gefaseerd aangelegd) van 600 m bij km 30.5 morfologische veranderingen in veranderingen in veranderingen in veranderingen in geen veranderingen veranderingen v/h flinke mae over beperke mae over beperke mae over beperke mae over omliggend gebied groo gebied groo gebied beperk gebied beperk gebied geringe aanasing geen aanasing v/h geen aanasing v/h geen aanasing v/h oevoeging v/h zeegasyseem zeegasyseem zeegasyseem zeegasyseem suppleiezand in nie uigesloen syseem landschap groe visuele behoorlijk visuele visuele wijziging visuele wijziging liche visuele wijziging wijziging wijziging bij onsaan van groe onwikkeling van aan onwikkeling kleine onwikkeling kleine srandvlake zienlijke srandvlake srandvlake srandvlake uivoering suppleies duinmilieu onsaan meren, onsaan meren, liche oename oename geen invloed op verlies vochige gering verlies vochi vochige duinen vochige duinen grondwaersand in duinen ge duinen duinen zeemilieu verwaching geen geen negaieve geen negaieve geen negaieve geen negaieve negaieve effecen effecen effecen effecen effecen recreaie/economie nauwelijks effecen nauwelijks effecen nauwelijks effecen nauwelijks effecen nauwelijks effecen kosen in miljoenen 100130 5065 5570 6080 105120 guldens voor 50 jaar De effecen en kosen van de maaregelen samengeva.
4 10 nk Als u nog vragen heef over de sudie Eierland dan kun u he Cenraal Informaiepun bellen van Voorliching Rijkswaersaa direcie NoordHolland, elefoon 023 301 401 Hier kun u ook de brochure nabesellen.. 7 7 IC 1