Diversiteitscompetentie bij de behandeling van depressie Turkse en Marokkaanse cliënten uitgelicht Gabriela A. Sempértegui Promovenda Universiteit van Tilburg, GZ-psycholoog i.o. Psychologisch Centrum Lambertushof Prof. Dr. Marrie H.J. Bekker, Dr. Jeroen W. Knipscheer Tilburg University, Universiteit van Utrecht.
Turkse en Marokkanse Nederlanders Prevalentie depressieve stoornissen 1-maand CIDI (de Wit, 2008; Schrier, 2010) Etniciteit Turks 14.9-16.5% Marokkaans 5.8-6.6% Nederlands 1.1 4.1% 1-jaar CIDI (Schrier, 2010) Etniciteit Turks 22.4% Marokkaans 9.8% Nederlands 10.3%
Turkse en Marokkanse Nederlanders Dropout Landelijke dropout 2001-2005 (Fassaert, 2008) Etniciteit Turks 15.5% Marokkaans 17.5% Nederlands 12.4% Gegevens uit Zorgis, rapportage van behandelaars IPT-medicatie-placebo-combinatie (Blom et al., 2010) Etnische minderheden 45.9% Nederlandse participanten 24.4%
De vraag Kan diversiteitscompetentie iets betekenen? Voor de hulpverleners en voor de cliënten?
Studie design Toegenomen Diversiteitscompetentie? Diversitcompetente supervisie 2-daagse Diversiteitscompetentie training Hulpverleners training groep Hulpverleners controle groep, geen training, TAU Diversiteitscompetentie in de praktijk supervisie Turkse en Marokkaanse cliënten met depressie Cliënten: Betere aansluiting? Effectievere behandeling?
Vraagstellingen 1. Nemen de competenties van de hulpverleners in de training conditie toe? 2. Is de effectiviteit van de behandeling bij de cliënten van de training conditie groter? 3. Is er een betere aansluiting van de behandeling bij de cliënten van de experimentele conditie? Drop-out percentages en cliëntentevredenheid.
Training in diversiteitscompetentie Culturele en diversiteitscompetentie. Diversiteitsperspectief, kruispuntdenken. Maatschappelijke positie van Turkse en Marokkaanse groepen in Nederland. Etniciteit EN andere diversiteitsfactoren (SES!). Relevante aspecten voor de klinische praktijk (tolken, psychoeducatie, ziekte modellen)
Diversiteitscompetente supervisie Hoe integreert men het diversiteitsperspectief in de praktijk?
Hulpverleners Steekproef N = 40 hulpverleners uit 4 teams in 2 de lijnse instelllingen Verdeeld in 2 condities bepaald per locatie Training = 20 (2 mannen, gem. leeftijd 43.1, Sd. = 10.03) Controle = 20 (1 man, gem. leeftijd 35.7, Sd. = 12.88) Geen sociaaldemografische baseline verschillen.
Hulpverleners Uitkomstmaten Zelf-geraporteerde diversiteitscompetentie Attitude-Awareness, Skills and Knowledge Scale (AaSKsc) Diversiteitskennistest (DKT), groeps- en stoornis-specifiek Evaluatie van de hulpverleners
Zelf-gerapporteerde diversiteitscompetentie Linear mixed models. Interacties tijd-conditie Houding: tijd*conditie (F = 3.89, df = 61.28, p =.02) T0 vs. T1 * Vaardigheden: geen significanten effecten
Zelf-gerapporteerde diversiteitscompetentie Kennis: tijd*conditie (F = 9.28, df = 56.71, p <.001). Totale competentie: tijd*conditie (F = 5.85, df = 58.47, p =.01). T0 vs. T1 *
Diversiteitskennistest Diversiteitskennistest: tijd*conditie (F = 5.79, df = 55.93, p =.005) T0 vs. T1 * T1 vs. T2*
Evaluatie hulpverleners Algemene evaluatie: GOED (4.1 /5;.60 sd.) Tops: Expertise trainers Tevreden met de inhoud van de presentaties en discussies Gelegenheid om eigen cliënten in te brengen Tips: Aansluiting op de bestaande voorkennis Meer praktijkgerichte oefening
Conclusies hulpverleners Toename van competenties. Houding en kennis Vaardigheden.- Meer tijd en oefening is nodig Terugval in kennis (test) (Belang van onderhoud en oefening van competenties) Verandering in zelf-gerapporteerde competenties voldoende? Sociale wenselijkheid
Cliënten Steekproef Inclusie: Leeftijd > 18, depressieve stoornissen, pijnstoornis, somatoforme stoornis en aanpassingsstoornissen met depressieve klachten. Exclusie: persoonlijkheidsstoornissen, psychotische stoornissen, zwakbegaafdheid, bipolaire en (n=6) Training = 61 (gem. leeftijd 43.1, Sd. = 10.03) 80.3% vrouw*, 60,7% Turks 95.1% eerste generatie, hogere behouden van eigen cultuur (48-45)* Controle = 18 (gem. leeftijd 35.7, Sd. = 12.88) 44.4% vrouw*, 61.1% Turks, 88.9% eerste generatie, hoger opgeleid (3.3 vs 2.2)*
Cliënten Depressiviteit. CES-D Uitkomstmaten Algemene psychopathologie. GSI BSI Kwaliteit van leven. WHOQOL-BREF Tevredenheid met behandeling. CQIndex. Vertaald naar het Turks, key woorden in Morokkaans-Arabisch en Berbers, Taal -sprekende test assistenten Geen baseline verschillen
Effectiviteit van behandeling Depressieve klachten Linear mixed models. Effecten tijd, conditie, tijd* conditie Tijd (F = 9.545), df = 111.019, p <.05)*
Effectiviteit van behandeling Depressieve klachten Tijd (F = 22.329), df = 110.770, p <.001)* Conditie (F = 4,296), df = 91,737, p =.04)
Effectiviteit van behandeling Algemene psychopatologie Tijd (F = 10.725), df = 123.393, p =.001)* Conditie (F = 3.681), df = 9, p =.06)
Effectiviteit van behandeling Lichamelijke gesteldheid Tijd (F = 9.101), df = 120.419, p =.003)*
Effectiviteit van behandeling Psychologische gesteldheid Tijd * conditie (F = 4,704), df = 158.236, p =.03)*
Effectiviteit van behandeling Sociale relaties Geen effect Conditie p =.07
Effectiviteit van behandeling Leefomgeving en mogelijkheden Geen effect Conditie p =.07
Aansluiting van de behandeling Verandering klachten Oordeel behandeling t(58) =.561, p >.05 * t(47) = 3.181, p <.05, Cohen s d =.17
Aansluiting van de behandeling Conditie N = 79 Dropout Controle n = 18 33.3% (5) Training n = 61 8.2% (5) X 2 = 5.380 (df = 1), p <.05
Dropout 2009-eind 2010 Rapportage behandelaars N = 601 NL X 2 = 19.95 (1, n = 453 ), p <.001 Effect Conditie p <.001
Dropout 2009-eind 2010 Individuele beoordeling dossiers N = 558 a X 2 = 7.97 (1, n = 419), p <.05 Effect etniciteit, Tr p <.001, Mr p =.004; Conditie p =.02
Dropout 2011- begin 2014 Rapportage behandelaars N = 602 X 2 = 12.57 (1, n = 463), p =<.001 Effect etniciteit, Tr p =.03; Conditie p <.001
Dropout 2009-2011 Rapportage behandelaars N = 601 NL X 2 = 19.95 (1, n = 453 ), p <.001 Effect etniciteit, Tr p <.001, Mr p =.004
Conclusie Weinig effecten op effectiviteit van de behandeling. Wel op beschouwing van eigen psychische gesteldheid. Effect training op aansluiting vergroot. Limitaties: multi-center design, kleine controle groep (agv interventie?), instabiele periode in GGZ. Nadere analysen van andere factoren die van invloed zijn. Trends zijn positief. Mogelijkheden om de training te verbeteren. Diversiteitstraining is niet alleen voor ethnische minderheden.
Vragen? Contact: Gabriela Sempértegui: g.a.semperteguivallejo@tilburguniversity.edu g.sempertegui@lambertushof.nl Bedankt voor jullie aandacht!