MEMO Stationsgebied Aan : College b&w van Leeuwarden Afschrift : Commissie Stadsontwikkeling Leeuwarden Van : Klaas Zwart en Hein de Haan (PvdA), Piet van der Wal (PAL GL) en John Stoelinga (NLP) Betreft : Alternatieven voor Ontwikkelkader Stationskwartier Datum : 4 juli 2013 In vergadering van de commissie Stadsontwikkeling van 10 juni 2013 is het door de Dienst Stadsontwikkeling en -beheer opgestelde Ontwikkelkader Stationsgebied van april 2013 aan de orde geweest. Naast waardering voor deze ruimtelijke leidraad voor de toekomstige ontwikkelingen van het Leeuwarder stationsgebied werd er vanuit verschillende fracties ook kritiek geuit. Deze kritiek richtte zich met name op: A de voorgestelde situering van de fiets-/voetgangerstunnel onder het spoor in het verlengde van de d Hondecoeterstraat; B de aansluiting van de Westelijke Invalsweg (WIW) in combinatie met het oost-west autoverkeer op de parkeerring; zoals op globaal op onderstaande tekening is weergegeven: MEMO Alternatieven voor Ontwikkelkader Stationsgebied Leeuwarden, juli 2013 Blad 1 van 4
A De bezwaren tegen de voorgestelde situering van de fiets-/voetgangerstunnel onder het spoor in het verlengde van de d Hondecoeterstraat zijn: 1 Door de te grote afstand tot de Schransoverweg vormt deze tunnel op deze plek slechts voor een te klein deel van het noord-zuid fietsverkeer een alternatief. Alleen fietsers uit westelijke delen van Huizum-West, Nijlân en -in de toekomst- De Zuidlanden zullen van deze kostbare voorziening gebruik maken; Het merendeel van de fietsers, komende uit of gaande naar het oostelijke Huizum en Nijlân, Aldlân- West, Goutum, Techum en Wirdum e.o. zullen deze tunnel niet of nauwelijks gaan gebruiken, maar zullen gebruik blijven maken van de Schransoverweg; 2 Vanuit de binnenstad (Prins Hendrikbrug) leidt er geen logische fietsroute naar deze fietstunnel. Voor het gevoel moeten die fietsers omrijden via de Lange Marktstraat of de Zuidersingel en als fietsers ergens een hekel aan hebben ; 3 Het noord-zuid fietsverkeer via deze tunnel moet evengoed nog ergens het oost-west snelverkeer op de parkeerring (Stationsweg-Lange Marktstraat) gelijkvloers moeten kruisen; 4 Met de tunnel op deze plek kan er geen verbinding worden gemaakt met de voorgestelde ondergrondse fietsenstalling bij het NS-station en de OV-Hub; 5 Een fiets-/voetgangerstunnel op deze vooralsnog geïsoleerde uithoek van de stad zal in ieder geval s avonds en s nachts door veel potentiële gebruikers vanwege de sociale onveiligheid worden gemeden; Kortom; een kostbare voorziening op de verkeerde plek die te weinig gebruikt zal worden. B De bezwaren tegen de aansluiting van de WIW in combinatie met de voorgestelde route van de parkeerring tussen Zuiderplein en Verlaatsbrug zijn: 1 Het (vracht-)autoverkeer op de parkeerring tussen Stationsweg en Lange Marktstraat moet zich in het beoogde shared space gebied voor het NS-station en op de Sophialaan een weg zien te vinden in een soort langgerekte S-beweging. Het is moeilijk voorstelbaar dat dit zonder geleiding in het wegprofiel op een veilige manier is te realiseren. Die snelverkeersgeleiding zal zonder meer afbreuk doen aan het shared space -principe en de beoogde gelijkwaardigheid van langzaam en snelverkeer in de stadsvestibule, zoals dit gebied in het ontwikkelkader wordt genoemd; 2 Door de vrij lange en onduidelijke route (de S-bocht) van het (vracht-)autoverkeer over het beoogde verblijfsgebied zullen er zich erg veel confrontaties tussen de verschillende verkeerssoorten blijven voordoen. Nog afgezien van de hiermee gepaard gaande verkeersveiligheidsproblemen, zal het ook de doorstroming op het zuidelijk kwadrant van de parkeerring niet bepaald bevorderen; 3 In deze opzet is het twijfelachtig of het zal lukken de voetgangersstromen van en naar de binnenstad (Pr. Hendrikbrug) naar de oostkant van de Sophialaan te leiden; 4 Door het (vracht-)autoverkeer op de parkeerring tussen Zuiderplein en Verlaatsbrug in een S-bocht over de Sophialaan te leiden blijft dit het beeld van de Sophialaan domineren, zeker als daar ook nog eens het busverkeer bij komt. Het verblijfsklimaat zal hierdoor niet noemenswaard verbeteren; 5 Het (vracht-)autoverkeer tussen WIW en Zuiderplein moet onnodig veel omrijden via de Sohialaan en dus door de stadsvestibule. Kortom; een te ingewikkelde verkeersoplossing die nauwelijks een beter verblijfsklimaat oplevert. MEMO Alternatieven voor Ontwikkelkader Stationsgebied Leeuwarden, juli 2013 Blad 2 van 4
Om aan de voornoemde bezwaren tegemoet te komen hebben wij -opstellers van dit memo- een aantal alternatieven binnen het ontwikkelkader opgesteld, hoewel wij ons terdege bewust van zijn dat een ideale oplossing in het Leeuwarder stationsgebied niet tegen redelijke kosten is te realiseren. Alternatief A is hieronder weergegeven: Kenmerken van alternatief A zijn: Fiets-/voetgangerstunnel onder NS-station in het verlengde van de Sohialaan. Parkeerring tussen Zuiderplein en Verlaatsbrug loopt via Zuidersingel, waarop ook WIW is aangesloten; Voordelen ten opzichte van het DSOB-voorstel zijn: 1 De fiets-voetgangerstunnel ligt in een directe fiets- voetgangersroute van en naar de binnenstad (Prins Hendrikbrug) en zal daardoor veel beter gebruikt worden; 2 Ligt op korte(re) afstand van de Schransoverweg en vormt daardoor een betere alternatieve fietsroute; 3 De fietstunnel op deze plek is meteen een logische toegang naar de geplande ondergrondse fietsenstalling; 4 Omdat de tunnel ook s avonds op een van de drukste plekken van de stad ligt, is de sociale veiligheid ook veel beter te realiseren; 5 De tunnel kan ook het autoverkeer op de parkeerring ongelijkvloers kruisen; 6 Het (vracht-)autoverkeer tussen Zuiderplein en WIW / Verlaatsbrug kruist via een korte en duidelijk aan te geven route het shared space -gebied tussen station en binnenstad; MEMO Alternatieven voor Ontwikkelkader Stationsgebied Leeuwarden, juli 2013 Blad 3 van 4
7 Bestemmingsverkeer van en naar de Prins Hendrik brug kan afgewikkeld worden via noordelijk deel van de Sophialaan en oostelijk deel van de Lange Marktstraat; 8 Een veel groter gedeelte van het Stationsplein en de Sophialaan blijft gevrijwaard van snelverkeer en kan worden ingericht als verblijfsgebied. Behalve misschien het financiële aspect zien wij eigenlijk louter voordelen in dit alternatief. Alternatief B als variant op alternatief A is hieronder weergegeven:. De kenmerkende verschillen ten opzichte alternatief A zijn: De fietstunnel is iets naar het oosten verschoven; De west-oost-rijrichting op de parkeerring is tegen het spoor gelegen; Hoofdfietsroute via Lange Marktstraat. Voordelen ten opzichte van alternatief A zijn: 1 Fietstunnel nog dichter bij Schransoverweg en daardoor nog betere alternatieve fietsroute; 2 Groter groengebied ten oosten Aegongebouw mogelijk; 3 Betere geleiding voetgangersstromen naar oostzijde Sophialaan mogelijk; 4 Ruimtebesparing door slechts één rijbaan op de Zuidersingel; 5 Groter aaneen gesloten bouwgebied op en ten zuiden van P-garage, maar wel met behoud zichtlijn Harlingertrekvaart - Zuidersingel; MEMO Alternatieven voor Ontwikkelkader Stationsgebied Leeuwarden, juli 2013 Blad 4 van 4
Wellicht is het ook mogelijk de fietstunnel nog verder naar het oosten te verschuiven en de op-/afrit tussen stationsgebouw en bankgebouw te laten uitkomen. Voordeel is een kortere en goedkopere tunnel, nog dichter bij de Schransoverweg. Nadeel is dan dat het autoverkeer op de parkeerring (Stationsweg) gelijkvloers gekruist moet worden. Alternatief C is als derde optie hieronder afgebeeld: Kenmerken van alternatief C zijn: Parkeerring via Baljeestraat en Van Swietenstraat naar de Lange Marktstraat v.v.; Fietsroute van een naar het Spoordok via de Zuidersingel; Voordelen zijn: 1 Veel groter en aantrekkelijker verblijfsgebied voor het NS-station; 2 Kortst mogelijke kruising met shared space -verblijfsgebied. Nadelen zijn: 1 Fietsverkeer naar binnenstad kruist verkeer op Parkeerring gelijkvloers; 2 Verkeersdrukte in de nu nog rustige Van Swieten- en Baljeestraat; 3 Bochten in Baljeestraat (te?) krap voor vrachtauto s en bussen. MEMO Alternatieven voor Ontwikkelkader Stationsgebied Leeuwarden, juli 2013 Blad 5 van 4
Verzoek In de commissie SO van 10 juni jl. is namens het college toegezegd dat zij, in overleg met de Agendacommissie en de griffie, na het zomerreces een informele bijeenkomst zullen organiseren over het Ontwikkelkader Stationsgebied. Ter wille van een goede besluitvorming verzoeken wij het college: De hiervoor aangedragen alternatieven A, B en C voor het Ontwikkelkader Stationsgebied door de Dienst Stadsontwikkeling en -Beheer op hun merites te laten beoordelen, opdat de ruimtelijke, functionele, verkeerkundige en financiële voor- en nadelen van de diverse opties goed tegen elkaar kunnen worden afgewogen. Uiteraard kunnen diverse elementen uit de door ons aangedragen alternatieven gecombineerd worden. De mogelijke oplossingen voor de (fietsverkeers-)problematiek rond de Schransoverweg en het Zuiderplein, met hun voor-/nadelen en financiële consequenties, ook in deze informele bijeenkomst te presenteren, zodat deze in samenhang met het Ontwikkelkader Stationsgebied kunnen worden beoordeeld. Leeuwarden, 4 juli 2013 Klaas Zwart en Hein de Haan, namens de PvdA-fractie Piet van der Wal namens de PAL GL-fractie John Stoelinga namens de NLP-fractie MEMO Alternatieven voor Ontwikkelkader Stationsgebied Leeuwarden, juli 2013 Blad 6 van 4