Grip op de begroting(scyclus) De raad aan het roer Bijdrage Melchior Kerklaan/VNG Gemeentefinanciën
Hoe benut ik de Begrotingscyclus maximaal? Reserves en toch lenen?
Programma Achtergrond: Dualisering Begrotingscyclus Financiële positie: reserves of schulden
Dualisering - Heldere rollen voor raad en college. * Raad heeft kaderstellende, controlerende en volksvertegenwoordigende rol. * College bestuurt en legt verantwoording af. - Aanpassingen financiële functie, ter vergroting transparantie voor de raad: - Indeling begroting/ jaarrekening - Accountantscontrole - Rekenkamer(functie)
Voorbeeld begrotingscyclus 2013 (1) Kadernota voorjaar 2012 (2) Begroting voor 15-11- 2012 (GW) (5) Jaarrekening voor 15-7-2014 (GW) (3) Drie maandsrapportage 2013 (4) Acht maandsrapportage 2013
Inzoomen op de begroting - Offerte van het college : Geeft aan wat de raad het komende jaar van het college mag verwachten - Bevat vooral doorwerking eerder vastgesteld beleid/ Sterk beïnvloed door landelijke ontwikkelingen - Mede afhankelijk van (financiële) situatie, moment voor extra uitgaven of voor bezuinigingen of voor beide - Baten en lasten i.p.v. inkomsten en uitgaven
Regels Regels begroting (en jaarrekening) vastgelegd in Gemeentewet en het BBV: Besluit Begroting en Verantwoording Begroting moet (structureel) sluiten Vaststelling vóór 15 november t-1 Begroting verdeeld in een aantal programma s (hoofdstukken) Gemeente bepaalt zelf de programma-indeling Andere onderdelen begroting: verplichte paragrafen en uiteenzetting financiële positie
Kern van de begroting: de programma s Per programma drie vragen (de W-vragen): 1. Wat willen we bereiken? 2. Wat gaan we daarvoor doen? 3. Wat mag het kosten? Invullen van de W-vragen is belangrijk onderdeel kaderstellende rol van de raad In de praktijk wordt een vraag tussen 1 en 2 ingevoegd: Wanneer zijn we tevreden? Jaarrekening zelfde opzet, geen W-vragen maar H-vragen
Financiële verordening Bevoegdheid raad tot vaststellen van verordeningen (d.a. APV) Op het terrein van financieel beheer is de belangrijkste de financiële verordening (ex. 212 Gemeente wet) : Wat laat de raad aan het college en wat niet? Hoe wordt de begrotingscyclus ingericht (kadernota e.d.)? Wijze van beslissen over grote investeringen? Hoe gaan we om met jaarlijkse overschotten? Regels amenderen begrotingen? Raad stelt bij aanvang raadsperiode programma-indeling vast? Nadere eisen aan paragrafen
Hoe staat mijn gemeente er financieel voor? Begroting Risico s Financiële positie
Structureel begrotingsevenwicht - Hoe makkelijk sluit de begroting? - Hoe ligt de gemeente erbij? Welke noodzakelijke investeringen/ uitgaven moet de gemeente nog doen? - Hoe hoog zijn de belastingen en tarieven in de gemeente? - Hoe gaan de overige gemeentelijke inkomsten zich ontwikkelen? - Vergelijk: Begrotingsanalyse 2011: Rijk
Risico s - Consequenties financieel/economische ontwikkeling voor gemeentelijke inkomsten en uitgaven - Grote projecten (decentralisaties) - Grondexploitatie - Rente (financiering) - Samenwerkingsverbanden
Financiële positie: Hoe ziet de gemeentelijke balans er uit? Bezittingen Balans Reserves (Eigen vermogen) Gebouwen Voorraden Voorzieningen Vorderingen Bank en kasgelden Schulden
Hoe ziet uw balans er uit? Reserves
Hoe ziet uw balans er uit? Reserves
Reserves of schuld? - Reserves: deel bezittingen waar geen lening tegenover staat. - Ook al heb je reserves, soms toch naar de bank - Provinciaal Toezicht toetst mede aan de hand van de reservepositie de financiële robuustheid van de gemeente - Meer aandacht voor de schuldpositie van overheden - Europa - Jaarlijkse vergelijking gemeentelijke schuldposities VNG
Zijn er nog vragen over?