Grip op de begroting. Het financiële roer in handen. Bijdrage Melchior Kerklaan/VNG Gemeentefinanciën

Transcriptie

1 Grip op de begroting Het financiële roer in handen Bijdrage Melchior Kerklaan/VNG Gemeentefinanciën

2 Enquête Deelnemers 742 Raadsleden

3 Hoe staat mijn gemeente er financieel voor? Reserves en toch lenen?

4 Onderwerpen Begrotingsregels Financiële verordening Hoe staat mijn gemeente er financieel voor?

5 Voorbeeld begrotingscyclus 2015 (1) Kadernota voorjaar 2014 (raad) (2) Begroting voor (wet) (5) Jaarrekening voor (wet) (3) Drie maandsrapportage 2015 (raad) (4) Acht maandsrapportage (raad)

6 Inzoomen op de begroting - Regels in Gemeentewet en BBV - Offerte van het college : Geeft aan wat de raad het komende jaar van het college mag verwachten Begroting Programma s Paragrafen Uiteenzetting financiële positie

7 Programmaplan Per programma drie vragen (de W-vragen): 1. Wat willen we bereiken? 2. Wat gaan we daarvoor doen? 3. Wat mag het kosten? Invullen van de W-vragen is belangrijk onderdeel kaderstellende rol van de raad In de praktijk wordt een vraag tussen 1 en 2 ingevoegd: Wanneer zijn we tevreden? Jaarrekening zelfde opzet, geen W-vragen maar H-vragen

8 Baten en lasten Begroting moet structureel sluiten op baten en lastenbasis. Hoe komt de aanschaf van een busje in de boeken bij een gemeente? EMU-saldo wordt berekend op kasbasis: Wet Hof

9 Verplichte paragrafen Inzicht in beheersmatige aspecten/ risico s Zeven verplichte paragrafen: 1. Lokale heffingen 2. Weerstandsvermogen 3. Onderhoud kapitaalgoederen 4. Financiering 5. Bedrijfsvoering 6. Verbonden partijen 7. Grondbeleid 8. Etc: Bijvoorbeeld grote projecten/ subsidies Belangrijk raadsinstrument

10 Financiële verordening Bevoegdheid raad tot vaststellen van verordeningen (d.a. APV) Op het terrein van financieel beheer is de belangrijkste de financiële verordening (ex. 212 Gemeente wet) : Wat laat de raad aan het college en wat niet? Raad stelt bij aanvang raadsperiode programma-indeling vast? Hoe wordt de begrotingscyclus ingericht (kadernota, inhoud tussenrapportages e.d.)? Nadere eisen aan paragrafen Wijze van beslissen over grote investeringen, garanties, (meerjarige) verplichtingen en subsidies? Hoe gaan we om met jaarlijkse overschotten?

11 Op zoek naar mogelijke potjes? - Bestemmingsreserves (nodig?) - Grote toevoegingen aan voorzieningen (nodig?) - Al een aantal jaren achtereen een positief resultaat (incidenteel of toch structureel)? - Minder gepresteerd dan begroot en toch is het budget volledig besteed - Benchmarken (Wat geeft een andere gemeente uit aan een taak?) o.a. Begrotingsanalyse 2012 (

12 Hoe staat mijn gemeente er financieel voor? Begroting Risico s Financiële positie

13 Structureel begrotingsevenwicht - Hoe makkelijk sluit de begroting? - Hoe ligt de gemeente erbij? - Welke noodzakelijke investeringen/ uitgaven moet de gemeente nog doen? - Hoe gaan de gemeentelijke inkomsten zich ontwikkelen? - Hoe hoog zijn de belastingen en tarieven in de gemeente?

14 Risico s - Financieel/economische ontwikkeling - Grote projecten (decentralisaties) - Grondexploitatie - Rente (financiering) - Samenwerkingsverbanden - Uitgezette leningen en garanties Relatie met paragrafen

15 Financiële positie: Hoe ziet de gemeentelijke balans er uit? Bezittingen: Balans Eigen vermogen (Reserves) Gebouwen Voorraden Voorzieningen (i.v.m. verplichtingen) Vorderingen Bank en kasgelden Schulden

16 Hoe ziet uw balans er uit? Reserves

17 Hoe ziet uw balans er uit? Reserves

18 Belang dat de schuld binnen de perken blijft - Meer aandacht voor de schuldpositie van overheden - Europa - Jaarlijkse vergelijking gemeentelijke schuldposities VNG ( - Ook bij behoorlijke reservepositie kan sprake zijn van een hoge schuld (per inwoner of i.r.t. de jaarlijkse inkomsten) - Europese schuldnorm (60% BBP) naar individuele gemeente vertaald: schuld/inkomsten maximaal 130%.

19 Financiële ondersteuners van de raad Accountant Rekenkamer

20 Adviezen commissie Vernieuwing BBV - Naast vrij programma s, heeft iedere gemeente dezelfde producten, beleidsindicatoren en financiële kengetallen - Meer aandacht voor (risico s) gemeenschappelijke regelingen in begroting - Verantwoording college over rechtmatigheid en aandacht voor doelmatigheid en doeltreffendheid accountantscontrole - Voorschrijven programma overhead - Aantal technische aanpassingen

21 Zijn er nog vragen over?