Cursus Financiën voor raadsleden

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Cursus Financiën voor raadsleden"

Transcriptie

1 Cursus Financiën voor raadsleden René de Bonte Teamleider Financiën Maandag 22 juni :00 21:00 uur

2 Programma Inleiding Planning en control cyclus Evaluatie p&c Kaders gemeentefinanciën Algemene begrippen Reserves en voorzieningen Beïnvloedbaarheid

3 Inleiding Kort voorstelrondje Doel en verwachtingen van de avond

4 P&C cyclus (gemeente) Kadernota Jaar rekening Begroting 2 e Burap 1 e Burap

5 P&C cyclus: rol raad Kaderstellend/budgetrecht Controlerend

6 P&C cyclus (gemeente) Raad eind juni/ begin juli Jaarrekening 1e Bestuursrapportage Kadernota Raad begin november Programmabegroting Raad november/december 2e Bestuursrapportage

7 P&C cyclus (gemeente) Verantwoording afleggen over vorige jaar (door college aan raad) Interne controle/rechtmatigheid (oordeel accountant) SiSa Budgetten overhevelen

8 Jaarrekening: Budgetten overhevelen Welke budgetten kun je overhevelen? Hoe gaat dat? Ten laste van jaarrekeningresultaat:alleen bij batig saldo (in principe), besluitvorming bij vaststelling jaarrekening Wie beslist?

9 Jaarrekening: SiSa Wat is het doel van SiSa (Single information Single audit) Belang

10 P&C cyclus: Burap Bestuursrapportage 2 x per jaar Bijstelling van het lopende jaar Geen nieuw beleid in Burap

11 P&C cyclus: Kadernota Kaderstelling volgend jaar Financiële uitgangspunten (bijv. indexering) Voorstellen nieuw beleid Input voor begroting volgend jaar

12 P&C cyclus: Programmabegroting Doorvertaling Kadernota Beleidsuitgangspunten coalitie

13 P&C cyclus: Programmabegroting Indeling en aantal programma s is vrij Programmabegroting bestaat uit: Programmadeel Paragrafen Weerstandsvermogen Onderhoud kapitaalgoederen Bedrijfsvoering Verbonden partijen Grondbeleid Treasury Lokale heffingen geldt ook voor de jaar rekening

14 P&C cyclus: CGM Eigen cyclus, aparte regels Begroting, jaarrekening, 4 kwartaalrapportages Gericht op bedrijfsvoering Uren

15 Lopend traject: Evaluatie p&c Projectresultaat: Een opzet van de P&C cyclus die aansluit bij de behoefte van de raad zowel op programma niveau alsook op de financiële cijfers in de begroting De interne werkwijze is aangepast waarbij er strakker gepland wordt waardoor doorlooptijden P&C producten korter zijn geworden

16 Lopend traject: Evaluatie p&c Een nieuwe kijk op onze P&C producten waarbij de inzet van (digitale) presentatie en ontsluiting van onze P&C moet leiden tot een meer dynamische stuurinstrumentarium wat beantwoord aan de behoefte van haar klanten Een vereenvoudigde opzet van de administratie enerzijds om het vaker rapporteren mogelijk te maken en anderzijds om het gebruikersgemak en inzichtelijkheid voor raad, college en management groter te maken

17 Lopend traject: Evaluatie p&c VOORBEELD

18 Kaders gemeentefinanciën Gemeentewet Verplichtingen t.a.v. Opstelling begroting Opstellen meerjarenraming Jaarrekening Jaarverslag

19 Kaders gemeentefinanciën (vervolg) Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) Inrichtingseisen (meerjaren-) begroting en jaarrekening Raad: programmabegroting (kaderstellende en controlerende taak) College: productenbegroting (besturen en verantwoording afleggen)

20 Algemene begrippen Budget Budgetruimte / onderuitputting / overschrijding Dekken / financieren Kredieten/investeringen Kapitaallasten Boekwaarde

21 Voorbeeld raadsvoorstel

22 Algemene begrippen (vervolg) Incidenteel / structureel Onvoorzien BTW/BTW Compensatiefonds Algemene uitkering/gemeentelijke inkomsten Belastingen/heffingen Grondexploitatie (op hoofdlijnen)

23 Reserves Reserves = onderdeel eigen vermogen Algemene reserve Egalisatiereserve Overige bestemmingsreserves Bijzondere positie: Stille reserves Reserves = Bevoegdheid raad

24 Reserves: verloop algemene reserves Rekening Begroting Begroting Begroting Begroting Boekwaarde begin 2015 Boekwaarde begin 2015 Boekwaarde begin 2016 Boekwaarde begin 2017 Boekwaarde begin 2018 Algemene reserve Bestemmingsreserves Totale reserves

25 Voorzieningen Voorzieningen = onderdeel vreemd vermogen Verplichtingen en verliezen (omvang onzeker) Bestaande risico s (omvang in te schatten) Kostenegalisatie Onderbouwing dmv beheerplan Bevoegdheid college

26 Beïnvloedbaarheid: lasten Personeelslasten Beperkt Kapitaallasten Wel (voor nog niet uitgevoerde of opgestarte investeringen) Materiële lasten Wel Uitkeringen en wmo Beperkt Bijdrage gemeenschappelijke regelingen/samenwerkingsver banden Subsidies Beperkt Wel

27 Beïnvloedbaarheid: baten Algemene uitkering Geen Belastingen Beperkt Opbrengst leges/huren en pachten Wel Specifieke uitkeringen Rijk Geen

28 Rondvraag

29 Sluiting Bedankt voor uw bijdrage!

Evaluatie P&C Cyclus Projectdefinitie

Evaluatie P&C Cyclus Projectdefinitie Evaluatie P&C Cyclus 2014 Projectdefinitie februari 2015 INLEIDING Als onderdeel van het implementatietraject CGM is in 2013 in de 3 afzonderlijke raden van Cuijk, Grave en Mill en st Hubert besloten tot

Nadere informatie

Grip op de begroting. Het financiële roer in handen. Bijdrage Melchior Kerklaan/VNG Gemeentefinanciën

Grip op de begroting. Het financiële roer in handen. Bijdrage Melchior Kerklaan/VNG Gemeentefinanciën Grip op de begroting Het financiële roer in handen Bijdrage Melchior Kerklaan/VNG Gemeentefinanciën Enquête 2014 1164 Deelnemers 742 Raadsleden Hoe staat mijn gemeente er financieel voor? Reserves en toch

Nadere informatie

Gemeentefinanciën Presentatie voor raadsleden 10 april 2018

Gemeentefinanciën Presentatie voor raadsleden 10 april 2018 Gemeentefinanciën Presentatie voor raadsleden 10 april 2018 Agenda Rol van de raad en het college Regelgeving Planning en control cyclus Accountant Provinciaal toezicht Vragen? Rol van de raad en het college

Nadere informatie

Inzicht verkrijgen kost tijd, geen inzicht hebben kost kapitalen

Inzicht verkrijgen kost tijd, geen inzicht hebben kost kapitalen Inzicht verkrijgen kost tijd, geen inzicht hebben kost kapitalen 1 1. Korte introductie 2. Inkomsten van de gemeente 3. Uitgaven van de gemeente 4. instrument begroting 5. Begrotingscyclus 6. Controle

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen

Nota reserves en voorzieningen Nota reserves en voorzieningen 2019 INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE... 1 1. INLEIDING... 3 1.1 Waarom een nota reserves en voorzieningen?... 3 1.2 Inhoud van de nota... 3 2 Regelgeving en definities reserves

Nadere informatie

Kwaliteit begrotingsprogramma's Gemeente Dordrecht Bijlage 2

Kwaliteit begrotingsprogramma's Gemeente Dordrecht Bijlage 2 Kwaliteit begrotingsprogramma's Gemeente Dordrecht Bijlage 2 Normenkader, toets van de begroting aan de formele eisen Inhoudsopgave 1 Normenkader 2 1.1 Besluit Begroting en Verantwoording 2 1.2 Verordening

Nadere informatie

Introductie gemeenteraad in de financiën. Bob van der Sleen / Jan Sanders Sector Control 27 februari 2014

Introductie gemeenteraad in de financiën. Bob van der Sleen / Jan Sanders Sector Control 27 februari 2014 Introductie gemeenteraad in de financiën Bob van der Sleen / Jan Sanders Sector Control 27 februari 2014 Inhoud Algemeen: Wat is het belang van de begroting en de jaarrekening, wat doet de raad en wat

Nadere informatie

Jaarrekening 2013. Gemeente Bunnik. Bunnik, 5 juni 2014 Open Huis gemeenteraad

Jaarrekening 2013. Gemeente Bunnik. Bunnik, 5 juni 2014 Open Huis gemeenteraad Jaarrekening 2013 Gemeente Bunnik Bunnik, 5 juni 2014 Open Huis gemeenteraad Agenda Controle van de jaarrekening De voorschriften voor de jaarrekening Jaarrekeningcontrole 2013 Controle van de jaarrekening

Nadere informatie

FINANCIËLE VERORDENING RECREATIESCHAP DOBBEPLAS

FINANCIËLE VERORDENING RECREATIESCHAP DOBBEPLAS FINANCIËLE VERORDENING RECREATIESCHAP DOBBEPLAS Het Algemeen Bestuur van het recreatieschap Dobbeplas; Gezien het voorstel van het Dagelijks Bestuur van 13 oktober 2014; Gelet op het bepaalde in de artikelen

Nadere informatie

BLAD GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING

BLAD GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING BLAD GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING Officiële uitgave van de gemeenschappelijke regeling Metropoolregio Eindhoven Nr. 628 6 november 2017 Beleidsregels reserves en voorzieningen 2018 1. Inleiding Binnen de

Nadere informatie

Beleidsregel weerstandsvermogen en weerstandscapaciteit. Vaststellen beleidsregel weerstandsvermogen en weerstandscapaciteit

Beleidsregel weerstandsvermogen en weerstandscapaciteit. Vaststellen beleidsregel weerstandsvermogen en weerstandscapaciteit Aan de raad, Onderwerp: Beleidsregel weerstandsvermogen en weerstandscapaciteit Voorstel: Vaststellen beleidsregel weerstandsvermogen en weerstandscapaciteit 1 SAMENVATTING Tijdens de raadsinformatiebijeenkomst

Nadere informatie

Visiedocument Financieel Beleid

Visiedocument Financieel Beleid 1. Financieel beleid Grip Om grip te houden op de gemeentefinanciën voert de gemeente financieel beleid uit. Enerzijds betreft dit wettelijke taken, zoals het opstellen van een begroting en een jaarrekening,

Nadere informatie

Agendapunt. Op grond van artikel 192 van de gemeentewet is de raad het bevoegd orgaan om de begroting tussentijds te wijzigen.

Agendapunt. Op grond van artikel 192 van de gemeentewet is de raad het bevoegd orgaan om de begroting tussentijds te wijzigen. RAADSVOORSTEL Agendapunt Raad 27 oktober 2016 Afdeling Middelen Voorstel nummer 2016.00077 Datum 27 september 2016 Onderwerp Tweede bestuursrapportage 2016 Programma Alle begrotingsprogramma's Inlichtingen

Nadere informatie

GEMEENTE ROERMOND. Agendapuntno.: Portefeuille: Raadsvoorstelno. 2013/032/1 Datum 14 mei 2013. Onderwerp: Jaarverantwoording 2012. Aan de Gemeenteraad

GEMEENTE ROERMOND. Agendapuntno.: Portefeuille: Raadsvoorstelno. 2013/032/1 Datum 14 mei 2013. Onderwerp: Jaarverantwoording 2012. Aan de Gemeenteraad ^ gemeente Roermond GEMEENTE ROERMOND Raadsvoorstelno. 203/032/ Datum 4 mei 203 Agendapuntno.: Portefeuille: BM Onderwerp: Jaarverantwoording 202 Aan de Gemeenteraad SAIVIENVATTING Bij dit raadsvoorstel

Nadere informatie

Presentatie voor de gemeenteraad van Haarlem. Jaarverslag en jaarrekening 2013

Presentatie voor de gemeenteraad van Haarlem. Jaarverslag en jaarrekening 2013 Presentatie voor de gemeenteraad van Haarlem Jaarverslag en jaarrekening 2013 Algemeen: P&C cyclus Algemeen: verantwoording Terugkijken Wat hebben we bereikt? Wat hebben we gedaan? Wat heeft het gekost?

Nadere informatie

Agenda Planning & Control Cyclus 2015 Gemeente Oostzaan

Agenda Planning & Control Cyclus 2015 Gemeente Oostzaan Agenda Planning & Control Cyclus 2015 Gemeente Oostzaan Oostzaan, november 2014 Versie 2.1 Inhoud 1. Inleiding 3 2. Planning en Control cyclus 2015 6 a. Jaarverslag, productenrealisatie 2014 (B&W en gemeenteraad)

Nadere informatie

Nota Reserves en Voorzieningen Gemeente Bergen (N-H)

Nota Reserves en Voorzieningen Gemeente Bergen (N-H) Nota Reserves en Voorzieningen Gemeente Bergen (N-H) INHOUDSOPGAVE INHOUDSOPGAVE... 1 1. INLEIDING... 2 1.1 Waarom een nota reserves en voorzieningen?... 2 1.2 Inhoud van de nota... 2 2 Regelgeving en

Nadere informatie

Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties .-f i -V*-*. " -re Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties > Retouradres Postbus 20011 2500 EA Den Haag Provinciale Staten DGBK Programnna Krachtig Bestuur Schedeldoekshaven 200 2511 EZ

Nadere informatie

Onderwerp Bestuursrapportage 2016 en Begroting 2017

Onderwerp Bestuursrapportage 2016 en Begroting 2017 Onderwerp Bestuursrapportage 2016 en Begroting 2017 Portefeuillehouder Zoetendal Datum collegebesluit 4 oktober 2016 Opsteller A. de Boer Registratie GF16.20071 Agendapunt 3/4 Voorstel 1. Vaststellen van

Nadere informatie

Financieel toezicht in Gelderland

Financieel toezicht in Gelderland Financieel toezicht in Gelderland Wat houdt financieel toezicht in? en Hoe staat uw gemeente ervoor? Gemeente Neerijnen 14 mei 2014 Gerrit Scholten - Provincie Gelderland Even voorstellen Gerrit Scholten

Nadere informatie

Aanbieding van de Handreiking presentatie structureel begrotingssaldo Handreiking structureel begrotingssaldo IBT DIGI (3).

Aanbieding van de Handreiking presentatie structureel begrotingssaldo Handreiking structureel begrotingssaldo IBT DIGI (3). Petra Rooijackers Van: Raschid Karamat Ali Verzonden: woensdag 21 juni 2017 16:31 Aan: BOX-Griffie Onderwerp: Aanbieding van de Handreiking presentatie structureel begrotingssaldo

Nadere informatie

Raadsvoorstel. Aan de raad,

Raadsvoorstel. Aan de raad, Raadsvoorstel Zaaknummer Portefeuillehouder Voorstel 765996 De heer H. ter Heegde, burgemeester Zienswijze indienen over de jaarstukken 2017 en de ontwerpbegroting 2019 Veiligheidsregio Gooi en Vechtstreek

Nadere informatie

Planning & Control Cyclus 2011 Gemeente Oostzaan

Planning & Control Cyclus 2011 Gemeente Oostzaan Planning & Control Cyclus 2011 Gemeente Oostzaan Oostzaan, 7 december 2010 Versie 1.2 Inhoud 1. Inleiding 3 2. Bestaand beleid Planning & Control 4 3. (Nieuwe) bestuurlijke doelstellingen en randvoorwaarden.6

Nadere informatie

Hieronder volgt een uiteenzetting van de financiële positie Het financiële beeld is als volgt:

Hieronder volgt een uiteenzetting van de financiële positie Het financiële beeld is als volgt: Financiële positie Financiële positie 2019-2022 Uitgangspunten Voor het opstellen van de begroting 2019 gelden de volgende uitgangspunten. 1. algemeen: we hebben de materiële budgetten niet geïndexeerd;

Nadere informatie

Jaarstukken lezen en begrijpen (Opfris)cursus voor gemeenteraadsleden

Jaarstukken lezen en begrijpen (Opfris)cursus voor gemeenteraadsleden Jaarstukken lezen en begrijpen (Opfris)cursus voor gemeenteraadsleden Juni 2018 Arjan Verwoert, partner BDO Audit & Assurance De samenstelling van de jaarrekening Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling

Nadere informatie

Voorstel In te stemmen met de 10e wijziging van de begroting 2018 waarin de mutaties zijn verwerkt van de

Voorstel In te stemmen met de 10e wijziging van de begroting 2018 waarin de mutaties zijn verwerkt van de Raadsvoorstel Zaaknummer: 2018-009925 Onderwerp Bestuursrapportage 2018 Datum voorstel Datum raadsvergadering 21 augustus 2018 9 oktober 2018 Aan de raad, Voorstel In te stemmen met de 10e wijziging van

Nadere informatie

Raadsstuk. Onderwerp Decemberrapportage 2018 Nummer 2018/ Portefeuillehouder Snoek, M. Programma/beleidsveld 7.2 Algemene dekkingsmiddelen

Raadsstuk. Onderwerp Decemberrapportage 2018 Nummer 2018/ Portefeuillehouder Snoek, M. Programma/beleidsveld 7.2 Algemene dekkingsmiddelen Raadsstuk Onderwerp Decemberrapportage 2018 Nummer 2018/802709 Portefeuillehouder Snoek, M. Programma/beleidsveld 7.2 Algemene dekkingsmiddelen Afdeling Concerncontrol Auteur Geffen, M. van Telefoonnummer

Nadere informatie

Nota Reserves en Voorzieningen

Nota Reserves en Voorzieningen Nota Reserves en Voorzieningen 1 2 Inhoud 1 Visie en wettelijke kaders 5 1.1 1.2 Visie Wettelijke kaders 2 Reserves 7 2.1 Soorten reserves 8 2.1.1 Algemene reserves 2.2 2.3 2.4 3 Voorzieningen 11 3.1 3.2

Nadere informatie

Voorstelnummer: Houten, 1 oktober 2013

Voorstelnummer: Houten, 1 oktober 2013 Raadsvoorstel Voorstelnummer: 2013-068 Houten, 1 oktober 2013 Onderwerp: Raadsvoorstel Tweede bestuursrapportage 2013 Beslispunten: 1. De begroting 2013 te wijzigen op basis van de sheet "Financiële effecten

Nadere informatie

PROGRAMMA VERNIEUWING P&C CYCLUS 8 FEBRUARI 2012

PROGRAMMA VERNIEUWING P&C CYCLUS 8 FEBRUARI 2012 PROGRAMMA VERNIEUWING P&C CYCLUS 8 FEBRUARI 2012 Korte intro (wethouder Kolff) Wat is de huidige situatie en wat is wettelijk verplicht (hoofd financiën) Presentatie van vernieuwingen uit den lande: *

Nadere informatie

Programma 10 Financiën / Algemene dekkingsmiddelen

Programma 10 Financiën / Algemene dekkingsmiddelen Programma 10 Financiën / Algemene dekkingsmiddelen Commissie Bestuur (Coördinerende) Portefeuilles Financiën en personeel Afdeling(en) Concernstaf, Middelen en Services Programmadoelstelling (missie) Werken

Nadere informatie

Workshop financiële kengetallen Gemeente Emmen. BDO Audit & Assurance 26 oktober 2016 Rob Bouman

Workshop financiële kengetallen Gemeente Emmen. BDO Audit & Assurance 26 oktober 2016 Rob Bouman Workshop financiële kengetallen Gemeente Emmen BDO Audit & Assurance 26 oktober 2016 Rob Bouman P 1 woensdag 15 juni 2016 Agenda 1. Inleiding / doel 19.00-19.15 2. Voorstellen / wat doet de accountant?

Nadere informatie

Stand van zaken Grondbedrijf n.a.v. MPG 2013

Stand van zaken Grondbedrijf n.a.v. MPG 2013 Stand van zaken Grondbedrijf n.a.v. MPG 2013 Sector Grond& Vastgoed april 2013 Inhoud: 1. Inleiding 2. Stand van zaken grondbedrijf n.a.v. MPG 2013 3. Uitkomst financiële analyse grondbedrijf 1. Inleiding

Nadere informatie

23 maart 2016 OPENBAAR LICHAAM CREMATORIA TWENTE ONTWERPBEGROTING 2017

23 maart 2016 OPENBAAR LICHAAM CREMATORIA TWENTE ONTWERPBEGROTING 2017 23 maart 2016 OPENBAAR LICHAAM CREMATORIA TWENTE ONTWERPBEGROTING 2017 Inhoudsopgave Bladz. 1. Aanbieding begroting 2017 1 2. Beleidsbegroting 2017 3 2.1 Programma 2.2 Paragrafen 3. Financiële begroting

Nadere informatie

De Begrotingscyclus. Planning en Control in Gelderland

De Begrotingscyclus. Planning en Control in Gelderland De Begrotingscyclus Planning en Control in Gelderland Wettelijk kader (verslaggevingsregels) Provinciewet Planning en Control documenten opstellen conform BBV BBV = Besluit begroting en verantwoording

Nadere informatie

Ja, de jaarrekening 14 april van het WNK ontvangen.

Ja, de jaarrekening 14 april van het WNK ontvangen. JAARREKENING 2014 Tijdigheid Is de jaarrekening op tijd (voor 15 april) ontvangen? Accountantsverklaringen Is de verklaring aanwezig (ja /nee) en welke soort verklaring? Weerstandsvermogen Hoogte algemene

Nadere informatie

Grip op Financiën. 13 januari 2015 Sector Control

Grip op Financiën. 13 januari 2015 Sector Control Grip op Financiën 13 januari 2015 Sector Control Opbouw presentatie Inzicht in ontwikkeling leningenportefeuille en rente Normenkader van de gemeente Eindhoven Beheersmaatregelen Huidige leningenportefeuille

Nadere informatie

Toelichting op de artikelen Financiële Verordening gemeente Groningen

Toelichting op de artikelen Financiële Verordening gemeente Groningen Toelichting op de artikelen Financiële Verordening gemeente Groningen Artikel 1 Definities Voor de gehanteerde begrippen in de verordening gelden de definities uit de Gemeentewet, de Wet Fido, het besluit

Nadere informatie

Actuele financiële en vermogenspositie

Actuele financiële en vermogenspositie Actuele financiële en vermogenspositie werk aan de winkel Presentatie voor Auditcommissie 5 maart 2012 Actuele financiële positie (1) Nr. Ontwikkeling Mutatie 2012 2013 2014 2015 Saldo na besluitvorming

Nadere informatie

ZomerRaad. Basiskennis Gemeentefinanciën

ZomerRaad. Basiskennis Gemeentefinanciën ZomerRaad Basiskennis Gemeentefinanciën 22 juli 2014 Wat is ProDemos? Landelijk Niet-partijgebonden Zonder winstoogmerk Informeert over de democratische rechtsstaat Stimuleert actieve politieke deelname

Nadere informatie

1 e BESTUURSRAPPORTAGE 2017

1 e BESTUURSRAPPORTAGE 2017 1 e BESTUURSRAPPORTAGE 2017 Aldus vastgesteld door de raad van Beesel in de openbare vergadering van 10 juli 2017 De griffier, De voorzitter, Drs. E. Apeldoorn-Feijts dr. P. Dassen-Housen Verseon 201707478

Nadere informatie

Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties > Retouradres Postbus 20011 2500 EA Den Haag Provincie Flevoland (FL) t.a.v. de Provinciale Staten Postbus 55 8200 AB LELYSTAD DGBK/Bestuur, Democratie

Nadere informatie

22 april 2015 OPENBAAR LICHAAM CREMATORIA TWENTE

22 april 2015 OPENBAAR LICHAAM CREMATORIA TWENTE 22 april 2015 OPENBAAR LICHAAM CREMATORIA TWENTE ONTWERPBEGROTING 2016 Inhoudsopgave Bladz. 1. Aanbieding begroting 2016 1 2. Beleidsbegroting 2016 3 2.1 Programma 2.2 Paragrafen 3. Financiële begroting

Nadere informatie

RAADSVOORSTEL Agendapunt : 5 Aan de gemeenteraad. Datum : 11 juni 2016

RAADSVOORSTEL Agendapunt : 5 Aan de gemeenteraad. Datum : 11 juni 2016 RAADSVOORSTEL Agendapunt : 5 Aan de gemeenteraad. Datum : 11 juni 2016 Onderwerp Jaarrekening 2015 case 16.001671 raadsvoorstel 16.008649 programma/paragraaf bestuur en ondersteuning budgethouder W.J.

Nadere informatie

Doorkiesnummer : (0495) 57 50 00 Agendapunt: - ONDERWERP VOORSTEL COLLEGE

Doorkiesnummer : (0495) 57 50 00 Agendapunt: - ONDERWERP VOORSTEL COLLEGE Meijer, Jacco FIN S3 RAD: RAD150701 woensdag 1 juli 2015 BW: BW150526 voorstel gemeenteraad Vergadering van de gemeenteraad van 1 juli 2015 Portefeuillehouder : H.A. Litjens Behandelend ambtenaar : Jacco

Nadere informatie

Controle jaarrekening Nieuwerkerk aan den IJssel 15 juni 2016 Wouter Kalkman Peter Oostveen / Anne-Margriet de Winter

Controle jaarrekening Nieuwerkerk aan den IJssel 15 juni 2016 Wouter Kalkman Peter Oostveen / Anne-Margriet de Winter Controle jaarrekening 2015 Nieuwerkerk aan den IJssel 15 juni 2016 Wouter Kalkman Peter Oostveen / Anne-Margriet de Winter 1 Speerpunten in de controle 1. Controle waardering grondexploitaties 2. Controle

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen gemeente Westerwolde 2018

Nota reserves en voorzieningen gemeente Westerwolde 2018 Nota reserves en voorzieningen gemeente Westerwolde 2018 Inhoudsopgave 1 Inleiding 2 2 Regelgeving en kaders 3 2.1 Algemeen 3 2.2 BBV-regelgeving 3 2.3 Artikel 212 gemeentewet 3 3 Reserve versus voorziening

Nadere informatie

Voorstel van het college aan de raad. Raadsvergadering d.d. 7 juli 2016 Onderwerp: Jaarverslag en Jaarrekening 2015.

Voorstel van het college aan de raad. Raadsvergadering d.d. 7 juli 2016 Onderwerp: Jaarverslag en Jaarrekening 2015. GEMEENTE OLDEBROEK Raadsvergadering d.d. 7 juli 2016 Onderwerp: Jaarverslag en Jaarrekening 2015. Voorstel van het college aan de raad Agendapunt Portefeuillehouder: mw. A.A.C. Groot Kenmerk: 247735 /

Nadere informatie

Notitie financiële positie gemeente Pekela

Notitie financiële positie gemeente Pekela Notitie financiële positie gemeente Pekela De laatste jaren is er sprake van krappe begrotingen en overschotten bij rekeningen vooral als gevolg van het incidenteel zijn van verschillende meevallers. In

Nadere informatie

Ontwerpbesluit pag. 3. Toelichting pag. 4. Bijlage(n): Najaarsrapportage 2016

Ontwerpbesluit pag. 3. Toelichting pag. 4. Bijlage(n): Najaarsrapportage 2016 College van Gedeputeerde Staten statenvoorstel DATUM 13-9-2016 NUMMER PS PS2016PS17 AFDELING MAO COMMISSIE BEM STELLER Leo Donker DOORKIESNUMMER 0646994683 DOCUMENTUMNUMMER 818ACAEO PORTEFEUILLEHOUDER

Nadere informatie

Roosendaal. Raadsmededeling. Datum: 10 februari Nr.: Van:

Roosendaal. Raadsmededeling. Datum: 10 februari Nr.: Van: «ry^^ l Gemeente Roosendaal smededeling Datum: 10 februari 2015 Nr.: Van: Aan: het college van burgemeester en wethouders de raad van de gemeente Roosendaal Kopie aan: Onden/verp: Spoorboekje 2015, inclusief

Nadere informatie

Gemeentefinanciën voor liberale. Prof.dr.Luigi van Leeuwen Zeist, 11 juni 2010

Gemeentefinanciën voor liberale. Prof.dr.Luigi van Leeuwen Zeist, 11 juni 2010 Gemeentefinanciën voor liberale wethouders Prof.dr.Luigi van Leeuwen Zeist, 11 juni 2010 Mag ik mij voorstellen? Luigi van Leeuwen sinds 1963 lid van de grootste partij van Nederland Raadslid Rotterdam

Nadere informatie

Financiële verordening ex. art. 212 GW Gemeente Dordrecht

Financiële verordening ex. art. 212 GW Gemeente Dordrecht Financiële verordening ex. art. 212 GW Gemeente Dordrecht Enkele aandachtspunten Auditcommissie Dordrecht 16 november 2010 Rein-Aart van Vugt JaapJan Visser 1 < Hier komt de footer. Pas aan in de masterslide

Nadere informatie

DE RAAD AAN DE KNOPPEN

DE RAAD AAN DE KNOPPEN DE RAAD AAN DE KNOPPEN Het financiële roer in handen Raad op Zaterdag WAT GAAN WE DOEN? - Dik 1 uur: dus beperkte tijd - Doelgroep workshop: geen voorkennis vereist - Algemene wijsheden gemeentefinanciën

Nadere informatie

Planning en Control cyclus

Planning en Control cyclus Planning en Control cyclus Planning Perspectiefnota Begroting Control Jaarrekening Najaarsnota Jaarrekening Afsluiting van een jaar Inzicht in realisatie van begroting Antwoord op de vragen: Hebben we

Nadere informatie

25 april 2012 OPENBAAR LICHAAM CREMATORIA TWENTE

25 april 2012 OPENBAAR LICHAAM CREMATORIA TWENTE 25 april 2012 OPENBAAR LICHAAM CREMATORIA TWENTE BEGROTING 2013 Inhoudsopgave Bladz. 1. Aanbieding begroting 2013 1 2. Beleidsbegroting 2013 3 2.1 Programma 2.2 Paragrafen 3. Financiële begroting 2013

Nadere informatie

RAADSVOORSTEL Rv. nr.: B en W-besluit d.d.: B en W-besluit nr.:

RAADSVOORSTEL Rv. nr.: B en W-besluit d.d.: B en W-besluit nr.: RAADSVOORSTEL 12.0054 Rv. nr.: 12.0054 B en W-besluit d.d.: 15-5-2012 B en W-besluit nr.: 12.0503 Naam programma: Bestuur en dienstverlening Onderwerp: Vaststelling jaarstukken 2011 Aanleiding: Jaarlijkse

Nadere informatie

Wijzigingen artikelsgewijs financiële verordening 212 nieuw versus huidig Bijlage 2

Wijzigingen artikelsgewijs financiële verordening 212 nieuw versus huidig Bijlage 2 Wijzigingen artikelsgewijs financiële 212 nieuw versus huidig Bijlage 2 Algemeen Bij de opstelling van de financiële, zoals deze ter besluitvorming voorligt in de raad van 14 februari 2017, is het uitgangspunt

Nadere informatie

Programma 10. Financiën

Programma 10. Financiën Programma 10 Financiën Aandeel programma 10 in totale begroting 1% Financiën Overige programma's 99% Programma 10 Financiën Inleiding Ons college hanteert als uitgangspunt bij haar financiële beleid dat

Nadere informatie

Besluit Raad Nr. Datum 0 5 JUL 2016

Besluit Raad Nr. Datum 0 5 JUL 2016 Besluit Raad Nr. Datum 0 5 JUL 2016 RAADSVOORSTEL ter besluitvorming in de raad Datum Forum vergadering Datum Raadsvergadering Portefeuillehouder Verantwoordelijk MT-lid Evaluatiedatum: : 13 juni 2016

Nadere informatie

Meerjarenbegroting Gemeentefinanciën Bloemendaal

Meerjarenbegroting Gemeentefinanciën Bloemendaal Meerjarenbegroting 2019-2022 1 Belangrijke data: 25 september 2018 vastgesteld in college 11 oktober 2018 informatiebijeenkomst (beeldvormend - technisch) 16, 17 en 18 oktober 2018 commissiebehandeling

Nadere informatie

CHECKLIST STUKKEN GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING. BEGROTING EN MEERJARENRAMING Samenwerkingsverband Oosterschelderegio 2016

CHECKLIST STUKKEN GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING. BEGROTING EN MEERJARENRAMING Samenwerkingsverband Oosterschelderegio 2016 CHECKLIST STUKKEN GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING BEGROTING EN MEERJARENRAMING Samenwerkingsverband Oosterschelderegio 2016 = aankruisen wat van toepassing is BEGROTING Artikel 7 t/m 21 BBV Beleidsbegroting

Nadere informatie

Bestuurlijk spoorboekje planning en control 2015

Bestuurlijk spoorboekje planning en control 2015 Bestuurlijk spoorboekje planning en control Gemeente Velsen 17 december 2014 Inleiding In de Wet dualisering gemeentebestuur zijn de posities, functies en bevoegdheden van de Raad en het College formeel

Nadere informatie

College van Gedeputeerde Staten Statenvoorstel. Ontwerpbesluit pag. 5. Toelichting pag. 6

College van Gedeputeerde Staten Statenvoorstel. Ontwerpbesluit pag. 5. Toelichting pag. 6 2018BEM55 College van Gedeputeerde Staten Statenvoorstel DATUM 12 juni 2018 NUMMER PS AFDELING MAO COMMISSIE BEM STELLER Arjan Vermeeren DOORKIESNUMMER 3321 DOCUMENTUMNUMMER 81D3E4D8 PORTEFEUILLEHOUDER

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen 2015-2018

Nota reserves en voorzieningen 2015-2018 Nota reserves en voorzieningen 2015-2018 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Beleidslijnen reserves en voorzieningen... 4 2.1 Definities en regelgeving... 4 2.2 Toerekening van rente... 5 3. Huidige standen

Nadere informatie

Kerngegevens (boekwerk pagina 14, website pagina 4)

Kerngegevens (boekwerk pagina 14, website pagina 4) Bijlage 1: Erratum ontwerpbegroting Wijzigingen in tabellen zijn geel gearceerd. Kerngegevens (boekwerk pagina 14, website pagina 4) Ruimtelijke kerngegevens : Ruimtelijke kerngegevens 2016 2017 2018 Oppervlakte

Nadere informatie

Datum Forum vergadering : 26 oktober 2017 Zaaknummer : Datum Raadsvergadering : 6 november 2017

Datum Forum vergadering : 26 oktober 2017 Zaaknummer : Datum Raadsvergadering : 6 november 2017 RAADSVOORSTEL ter besluitvorming in de raad Datum Forum vergadering : 26 oktober 2017 Zaaknummer : 489419 Datum Raadsvergadering : 6 november 2017 Portefeuillehouder Verantwoordelijk MT-lid Evaluatiedatum:

Nadere informatie

Wie bewaakt mijn geld? Financiële controle en risicobeheersing binnen de gemeente Nuth

Wie bewaakt mijn geld? Financiële controle en risicobeheersing binnen de gemeente Nuth Wie bewaakt mijn geld? Financiële controle en risicobeheersing binnen de gemeente Nuth De taak van de raad onder het dualisme Kaders stellen (WMO, Jeugdwet, handhaving) Budgetteren (begroting) Lokale wetgeving

Nadere informatie

FINANCI~LE VERORDENING RECREATIESCHAP MIDDEN-DELFLAND

FINANCI~LE VERORDENING RECREATIESCHAP MIDDEN-DELFLAND FINANCI~LE VERORDENING RECREATIESCHAP MIDDEN-DELFLAND Het Algemeen Bestuur van het recreatieschap Midden-Delfland; Gezien het voorstel van het Dagelijks Bestuur van 29 september 2014; Gelet op het bepaalde

Nadere informatie

Gemeente Langedijk Kaderbrief 2012

Gemeente Langedijk Kaderbrief 2012 Kaderbrief BEVAT DE RICHTLIJNEN VOOR DE TOTSTANDKOMING VAN DE INSTRUMENTEN VOOR DE PLANNING & CONTROLCYCLUS Vastgesteld door het College van B&W van Langedijk op 31 januari. 1 2 Inhoudsopgave 1. Algemeen

Nadere informatie

Raadsvoorstel 2003/406

Raadsvoorstel 2003/406 Raadsvoorstel 2003/406 Onderwerp Vaststellen verordeningen inzake financiële functie gemeente Commissie Algemene Bestuurszaken Datum 10 november 2003 Raadsvergadering 11 december 2003 Samenvatting In de

Nadere informatie

F. Buijserd Burgemeester

F. Buijserd Burgemeester emeente nieuwkoop afdeling bedrijfsondersteuning raadsvoorstel portefeuillehouder Jan Tersteeg opgesteld door Ellen Burgers / 186 kenmerk/datum 09.0017140 / 11 februari 2010 vergaderdatum raad 11 februari

Nadere informatie

ADVIES STUKKEN GEMEENSCHAPPELIJKE REGELINGEN JAARSTUKKEN 2010 GGD

ADVIES STUKKEN GEMEENSCHAPPELIJKE REGELINGEN JAARSTUKKEN 2010 GGD ADVIES STUKKEN GEMEENSCHAPPELIJKE REGELINGEN JAARSTUKKEN 2010 GGD Algemeen: Uit bijgevoegde checklist blijkt dat de jaarrekening 2010 GGD, op een detail na, voldoet aan het BBV. Het saldo van baten en

Nadere informatie

De raden van alle gemeenten in de provincie Limburg

De raden van alle gemeenten in de provincie Limburg De raden van alle gemeenten in de provincie Limburg Cluster FIN Behandeld J.G.G.M. Janssen Ons kenmerk Telefoon +31 43 389 72 38 Uw kenmerk Maastricht 20 maart 2018 Bijlage(n) Verzonden Onderwerp Aandachtspunten

Nadere informatie

Wijzigen van de begroting. Wie, wanneer en hoe?

Wijzigen van de begroting. Wie, wanneer en hoe? Wijzigen van de begroting. Wie, wanneer en hoe? Mei 2013 Colofon Uitgave : Ondersteunen Naam : A. Penninga Telefoonnummer : 693252 Mail : mj.penninga@deventer.nl Versie Definitief Inhoudsopgave Leeswijzer

Nadere informatie

CVDR. Nr. CVDR109577_2. Financiële verordening gemeente Alkmaar

CVDR. Nr. CVDR109577_2. Financiële verordening gemeente Alkmaar CVDR Officiële uitgave van Alkmaar. Nr. CVDR109577_2 29 mei 2018 Financiële verordening gemeente Alkmaar De raad van de gemeente Alkmaar; gelet op het voorstel van de audit commissie, bijlage nr. 11-1957;

Nadere informatie

Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties > Retouradres Postbus 20011 2500 EA Den Haag Provinciale Staten Bestuur, democratie en financiën Financieel en informatie stelsel Schedeldoekshaven

Nadere informatie

BEGROTING BIEO (begroting in één oogopslag)

BEGROTING BIEO (begroting in één oogopslag) BEGROTING 2015 BIEO (begroting in één oogopslag) INLEIDING Voor u ligt de begroting in één oogopslag (BIEO) 2015 van de gemeente Wierden. Naast het begrotingsjaar 2015 wordt er aandacht geschonken aan

Nadere informatie

BIEO Begroting in één oogopslag

BIEO Begroting in één oogopslag BIEO 2017 Begroting in één oogopslag INLEIDING Voor u ligt de begroting in één oogopslag (BIEO) 2017 van de gemeente Wierden. Naast het begrotingsjaar 2017 wordt er aandacht geschonken aan de ontwikkeling

Nadere informatie

NB beide formulieren invullen (2 tabbladen)

NB beide formulieren invullen (2 tabbladen) Behandelend ambtenaar gemeente Begroting 2015 is Meerjarenbegroting 2016-2018 is Datum vaststelling begroting 2015 Datum ontvangst begroting 2015 Maatstaven Aantal inwoners per 1-1-2015 Aantal woonruimten

Nadere informatie

Naam en telefoon. Coen van den Hout (9300) Afdeling. Portefeuillehouder

Naam en telefoon. Coen van den Hout (9300) Afdeling. Portefeuillehouder Onderwerp Invoering nieuwe voorschriften Besluit Begroting & Verantwoording (BBV). Datum 25 mei 2016 Naam en telefoon Coen van den Hout (9300) Afdeling F&C Portefeuillehouder Frank den Brok Waarover wil

Nadere informatie

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN. Gemeente Nieuwkoop

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN. Gemeente Nieuwkoop NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN Gemeente Nieuwkoop Afdeling Bedrijfsvoering April 2017 1 Inhoud 1. BEGRIPPEN EN KADERS... 4 ARTIKEL 1.1 RESERVES... 4 ARTIKEL 1.2 VOORZIENINGEN... 4 ARTIKEL 1.3 RENTE...

Nadere informatie

Financiële Verordening 2015 gemeente Papendrecht

Financiële Verordening 2015 gemeente Papendrecht Financiële Verordening 2015 gemeente Papendrecht Verordening op de uitgangspunten voor het financieel beleid, alsmede voor het financieel beheer en voor de inrichting van de financiële organisatie van

Nadere informatie

Grip op de begroting(scyclus)

Grip op de begroting(scyclus) Grip op de begroting(scyclus) De raad aan het roer Bijdrage Melchior Kerklaan/VNG Gemeentefinanciën Hoe benut ik de Begrotingscyclus maximaal? Reserves en toch lenen? Programma Achtergrond: Dualisering

Nadere informatie

Planning & control cyclus

Planning & control cyclus Bijlage 2 behorende bij de kaderbrief 2015 Planning & control cyclus Spoorboek 1 2 Inleiding Dit spoorboek Planning & Control-cyclus dient als handvat en achtergrondinformatie voor de organisatie bij de

Nadere informatie

Gemeenteraad 16 april 2014

Gemeenteraad 16 april 2014 Gemeenteraad 16 april 2014 Inkomsten (primaire begroting 2014) (bedragen x 1 miljoen) Algemene uitkering 119 Inkomensoverdrachten van het Rijk 74 Belastingen en heffingen 53 Overige goederen en diensten

Nadere informatie

Raadsstuk. Onderwerp Vaststelling Jaarverslag en Jaarrekening 2017

Raadsstuk. Onderwerp Vaststelling Jaarverslag en Jaarrekening 2017 Raadsstuk Onderwerp Vaststelling Jaarverslag en Jaarrekening 2017 Nummer 2018/157589 Portefeuillehouder Snoek, M. Programma/beleidsveld 7.2 Algemene dekkingsmiddelen Afdeling FIN Auteur Kluwen, N.B. Telefoonnummer

Nadere informatie

www,pwc,nl Hoe lees ik de begroting? 3 oktober 2018

www,pwc,nl Hoe lees ik de begroting? 3 oktober 2018 www,pwc,nl Agenda Inleiding Rol van de raad Hoe leest u de begroting? Casus paragraaf weerstandsvermogen De praktijk: hoe staan we ervoor? De praktijk: de spoorzone Slotvragen 2 Rol van de raad 3 Rol van

Nadere informatie

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN

NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN MID 15 / 016 NOTA RESERVES EN VOORZIENINGEN 2016-2020 Aan de raad, Doel en opzet van deze nota Het doel van deze nota is het beleid voor reserves en voorzieningen vast te leggen. Een tweede doel is het

Nadere informatie

Raadsvoorstel 26 juni 2014 AB14.00447 RV2014.030

Raadsvoorstel 26 juni 2014 AB14.00447 RV2014.030 Raadsvergadering d.d. Casenummer Raadsvoorstelnummer Raadsvoorstel 26 juni 2014 AB14.00447 RV2014.030 Gemeente Bussum Vaststellen Perspectiefnota 2015 Brinklaan 35 Postbus 6000 1400 HA Bussum Aan de gemeenteraad.

Nadere informatie

Financiële verordening gemeente Beesel Hoofdstuk 1. Algemene bepalingen. Hoofdstuk 2. Begroting en verantwoording

Financiële verordening gemeente Beesel Hoofdstuk 1. Algemene bepalingen. Hoofdstuk 2. Begroting en verantwoording Financiële verordening gemeente Beesel 2017 De raad van de gemeente Beesel gelet op artikel 212 van de Gemeentewet; besluit vast te stellen de Financiële verordening gemeente Beesel 2017 Hoofdstuk 1. Algemene

Nadere informatie

V VA LKEN SWAARD. Agendapunt commissie:

V VA LKEN SWAARD. Agendapunt commissie: V G E M E E N T E VA LKEN SWAARD Agendapunt commissie: telefoonnummer Jaap Maas 040-2083474 jaap.maas@valkenswaard.nl datum raadsvergadering 13raad00346 10 juni 2013 l e Bestuursrapportage 2013. aan de

Nadere informatie

Begrotingswijziging Regionale Uitvoeringsdienst Drenthe 2019

Begrotingswijziging Regionale Uitvoeringsdienst Drenthe 2019 Begrotingswijziging Regionale Uitvoeringsdienst Drenthe Aldus vastgesteld in de vergadering van het algemeen bestuur d.d. Voorzitter Secretaris INHOUDSOPGAVE 1. VOORWOORD/SAMENVATTENDE INLEIDING... 3 2.

Nadere informatie

Zienswijze programmabegroting 2013 en jaarstukken 2011 van GGD Hollands Noorden.

Zienswijze programmabegroting 2013 en jaarstukken 2011 van GGD Hollands Noorden. Zienswijze programmabegroting 2013 en jaarstukken 2011 van GGD Hollands Noorden. Algemeen Op 18 april 2012 zijn de programmabegroting 2013 en de jaarstukken 2011 ontvangen van GGD Hollands Noorden (GGD).

Nadere informatie

Jan Franx Jaarstukken 2017

Jan Franx Jaarstukken 2017 Raadsvoorstel Zaaknummer Portefeuillehouder Voorstel 800754 Jan Franx Jaarstukken 2017 Aan de raad, 1. Beslispunten 1. de Jaarstukken 2017 van de gemeente Gooise Meren met een positief resultaat van 4.856.000

Nadere informatie

Hoofdstuk 1 Algemene bepalingen

Hoofdstuk 1 Algemene bepalingen Verordening financieel beleid en beheer 2015 gemeente Heemstede De raad van de gemeente Heemstede; gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 28 juli 2015; gezien het advies van de commissie

Nadere informatie

VOORSTEL AB AGENDAPUNT :

VOORSTEL AB AGENDAPUNT : VOORSTEL AB AGENDAPUNT : PORTEFEUILLEHOUDER : T.J. Boersma AB VERGADERING D.D. : 24 juni 2014 NUMMER : WM/MFI/NKu/8247 OPSTELLER : N. Kuper, 0522-276740 FUNCTIE : Afdelingshoofd Financiën VERGADERING MT

Nadere informatie

Simpelveld. Advies aan burgemeester en wethouders. Onderwerp: jaarstukken 2014. gemeente. Behandelend ambtenaar:

Simpelveld. Advies aan burgemeester en wethouders. Onderwerp: jaarstukken 2014. gemeente. Behandelend ambtenaar: Advies aan burgemeester en wethouders gemeente Simpelveld Datum advies: 6 mei 2015 Financiële consequenties: Afdeling: Bedrijfsvoering Zaakkenmerk: 47584 Openbare besluitenlijst: ja Behandelend ambtenaar:

Nadere informatie

Financiële verordening gemeente Staphorst 2009

Financiële verordening gemeente Staphorst 2009 CVDR Officiële uitgave van Staphorst. Nr. CVDR50207_1 26 juli 2017 Financiële verordening gemeente Staphorst 2009 Paragraaf 1 Begripsbepalingen Artikel 1 Definities In deze verordening wordt verstaan onder:

Nadere informatie

Nota reserves en voorzieningen Gemeente Oost Gelre 2010

Nota reserves en voorzieningen Gemeente Oost Gelre 2010 Nota reserves en voorzieningen Gemeente Oost Gelre 2010 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2 Inleiding 2 2. Overzicht van reserves en voorzieningen resultaatsbestemming 2009 3 3. Besluit Begroting en Verantwoording

Nadere informatie