Bewonersavond Westelijke Ontsluiting Datum en locatie : 3 juli 2012, Dierenpark Amersfoort, 19.30 uur Aanwezigen namens de gemeente Amersfoort: Mw. Iris van Veen, communicatieadviseur, gespreksleider Dhr. Heino Abrahams, projectmanager Mw. Simone Koster, ass. projectmanager Dhr. Anton van der Beek, afdeling projectontwikkeling Dhr. Rene Snijders, Grontmij Verder aanwezig: circa 39 belangstellenden 1. Opening Mevrouw Van Veen heet iedereen van harte welkom en informeert de aanwezigen over de opzet van de avond. Het eerste deel van de avond is een plenair gedeelte, waarin de heer Abrahams de stand van zaken rond de ontsluiting van de westkant van Amersfoort uiteenzet, en de heer Snijders vertelt hoe de vier varianten die zijn vastgesteld in het Raadsbesluit van 20 december 2011 verder zijn uitgewerkt in concepten. Mevrouw Van Veen benadrukt dat het gaat om concepten. Na de pauze worden kaarten op de tafels gelegd en is er voor iedereen gelegenheid om individuele situatie te bekijken en vragen te stellen. Mevrouw Van Veen inventariseert waar de aanwezigen van vanavond wonen. De meesten wonen aan de Barchman Wuytierslaan oneven zijde. Verder zijn aanwezig de Posthoorn, de Postduivenvereniging, de Volkstuinvereniging, de Amersfoortse Kleindierenvereniging, Birkhoven Zorggoed, de Soesterweg, de Rugbyclub, de Vereniging behoud Bosgebied Birkhoven Bokkeduinen en het Klooster. Ook is een lid van de participatiegroep aanwezig. 2. Stand van Zaken, door de heer Abrahams De heer Abrahams vertelt dat het bij de ontsluiting van de westkant van Amersfoort gaat over een verbinding tussen Amsterdamseweg/Birkstraat via Barchman Wuytierslaan en Daam Fockemalaan richting Stichtse rotonde tot de aansluiting richting A28. Het onderzoek naar maatregelen voor het verbeteren van de doorstroming van verkeer aan de westkant van Amersfoort wordt gedaan in het kader van het mobiliteitsplan van de Provincie Utrecht. Door VERDER is voor de maatregelen zestig miljoen euro beschikbaar gesteld. In 1989 waren er tracédiscussies met zes modellen. Deze zijn wegens geldgebrek in de ijskast gegaan. In 2005 zijn nut en noodzaak van de westtangent weer op de agenda geplaatst. Toen was de verwachting dat er in 2020 veel meer dan 15 treinen per uur zouden gaan rijden in de spits, waardoor er de hele dag files zouden zijn. Inmiddels is duidelijk dat dit niet het geval is en dat het niet meer dan 16 treinen per uur zijn. De uitgangspositie is dus veranderd. De heer Abrahams vertelt dat er in 2010 een coalitieakkoord is gesloten, dat door de raad is onderschreven en dat een raadsbesluit is genomen dat in deze periode definitieve besluitvorming plaatsvindt over een wezenlijke verbetering van de doorstroming aan de westkant van Amersfoort. Pagina 1 van 8
In maart 2011 zijn via een raadsbesluit de randvoorwaarden vastgesteld. Het is niet de bedoeling dat via de westelijke ontsluiting Hoevelaken wordt opgelost. In het besluit van december 2011 is nadrukkelijk de kanttekening gemaakt dat niet aan de westelijke ontsluiting wordt begonnen, als Hoevelaken niet is opgelost. Voorwaarde is dus, dat zicht moet zijn op wanneer Hoevelaken wordt opgeknapt. De heer Abrahams vertelt wat er is gedaan in 2011 als voorbereiding op de besluitvorming. Er zijn verkeersonderzoeken gedaan, waarbij tellingen zijn gehouden om in beeld te brengen hoeveel verkeer er nu is. Dat beeld is getoetst bij de participatiegroep en bij bewoners en het geschetste beeld werd herkend. Op basis van dit model, dat is geijkt aan de werkelijke situatie, is een beeld voor 2020 gemaakt. Daarin is de autonome groei van verkeer meegenomen en ook alle plannen die in Amersfoort worden gerealiseerd tussen nu en 2020 waarover de gemeenteraad een besluit heeft genomen. Dan is duidelijk dat een probleem ontstaat in de ochtend- en avondspits op de Daam Fockemalaan en de Barchman Wuytierslaan. De reistijd loopt op van 7 minuten extra in de spits in 2011, tot 14 à 17 minuten extra in de spits in 2020. Is dat gebaseerd op de gegevens van 2005? De heer Abrahams zegt dat dit gaat over de gegevens van 2011, die zijn geëxtrapoleerd naar 2020. Ik geloof hier helemaal niets van gezien de economische en technologische ontwikkelingen van dit moment. De heer Abrahams zegt dat hij de opdracht heeft om te kijken naar te verwachten problemen in de toekomst, gebaseerd op de meest actuele cijfers. De heer Abrahams vertelt dat de gemeenteraad vier oplossingsrichtingen overhield van de oorspronkelijke dertig varianten. De volgende vier varianten zijn vastgesteld door de gemeenteraad op 20 december 2011: 1. 0 en 0+ variant: het huidige tracé met verbeteringen, waarbij knelpunten worden opgelost; 2. Ongelijkvloerse spoorkruising; 3. Tracés over de Bernhardkazerne ten westen van OLV ter Eem; 4. Tracés over de Bernhardkazerne ten oosten van OLV ter Eem. De huidige situatie dient als referentie. De heer Abrahams licht toe dat de Bernhardkazerne door Defensie is aangewezen als concentratiekazerne. Verschillende onderdelen uit het land komen naar Amersfoort. Veiligheidsmaatregelen en het verplaatsen van de gebouwen, maken dat een tracé over de Bernhardkazerne erg duur wordt. De participatiegroep heeft gevraagd om een bijeenkomst te organiseren als de resultaten van de maatschappelijke kosten/baten-analyse bekend zijn. Wat is de bedoeling van vanavond? Mevrouw Van Veen zegt dat hierop later wordt teruggekomen. Het doel van de avond is om belanghebbenden alvast te informeren over de stand van zaken tot nu toe. De heer Abrahams vertelt dat de vier oplossingsrichtingen worden uitgewerkt. Daarna volgt nog toetsing aan de randvoorwaarden, een afweging in de maatschappelijke kosten/baten-analyse en een strategische milieubeoordeling (lucht, fijnstof, geluid). De uitkomsten van de strategische milieubeoordeling worden meegenomen in het totaalplaatje van de kosten/baten-analyse. Op Pagina 2 van 8
basis van het totaalplaatje gaat het college in september 2012 een voorstel doen aan de gemeenteraad voor één variant, die daarna verder uitgewerkt wordt. De heer Abrahams zegt dat belangenvertegenwoordiging plaatsvindt in de participatiegroep. In de participatiegroep zijn belangen vertegenwoordigd van onder andere bewoners van huizen langs de route en omliggende buurten, bewoners uit de stad, bedrijven en instellingen uit de buurt, bedrijven uit Amersfoort en Soest, groenbelangen, milieubelangen en gebruikers (zowel fiets als auto). Maar, zegt de heer Abrahams, niet iedereen is via de participatiegroep bij het proces betrokken. Het is ook van belang om direct te praten met de direct-betrokkenen, die langs de weg wonen. In de maatschappelijke kosten/baten-analyse moet duidelijk zijn hoe de direct aanwonenden over de plannen denken, zodat dit kan worden meegenomen in het totale plaatje. Dat is de reden van deze bewonersavond. De heer Abrahams vertelt dat vanavond de betrokkenen worden bijgepraat over de ontwikkelingen tot nu toe. en worden meegenomen in de kosten/baten-analyse. In de zomer wordt het plan afgemaakt. De participatiegroep gaat een advies formuleren op basis van het raadsvoorstel aan de gemeenteraad. Mevrouw Van Veen komt terug op de onderzoeken. Zij vertelt dat de participatiegroep de onderzoeken en de gebruikte cijfers uitvoerig heeft besproken. Geïnteresseerden kunnen met leden van de participatiegroep hierover spreken of op kantoor van de projectleden langskomen om te praten over de cijfers die in de onderzoeken gebruikt worden. Mevrouw Van Veen vraagt of er vragen zijn. De Vereniging Behoud Bosgebied Birkhoven Bokkeduinen maakt geen deel meer uit van de participatiegroep, omdat de 0-variant niet meer wordt betrokken in het onderzoek. De heer Abrahams zegt dat er een gradatieverschil is tussen de 0-variant en de 0+variant. De 0+-variant kan betrekking hebben op regulatie van verkeerslichten, bijvoorbeeld bij de Daam Fockemalaan. Het gaat om kleine aanpassingen. De gemeenteraad heeft gevraagd om de 0+-variant mee te nemen als optie. Op 4 juni jl. was er een presentatie betreffende beeld- en sfeerkwaliteit. Worden deze beelden ook meegenomen in het milieuonderzoek? De heer Van der Beek zegt dat de beeldkwaliteit niet in geld wordt uitgedrukt in de maatschappelijke kosten/baten-analyse. Er komt een zwevende betonnen bak over de weg. Op 4 juni 2012 is daar niets over gezegd en een dergelijke bak is wel heel beeldbepalend. 3. Presentatie door de heer Snijders De heer Snijders zegt de vier oplossingsrichtingen te zullen toelichten, met de bestaande situatie als referentie. De 0 en 0+-variant, de variant met ongelijkvloerse spoorkruising ter hoogte van de Barchman Wuytierslaan en Daam Fockemalaan, een tunnel of viaduct met wel of niet verdiept spoor. De heer Snijders gaat in op het onderzoek naar spoorverdieping. De kosten zijn onderzocht om het spoor ter hoogte van de Barchman Wuytierslaan te verlagen. Gekeken is naar een verlaging van 1 meter (ter hoogte van de huidige spoorkruising) en een verlaging van 4 meter (vanaf het verlengde van de Daam Fockemalaan). De kosten daarvan bedragen respectievelijk 50 en 130 miljoen euro. Pagina 3 van 8
Verlaging van het spoor is daarmee geen optie meer want dan is het budget op dat bedoeld is voor de westelijke ontsluiting. De bedragen voor de spoorverlaging zijn erg hoog. Kloppen deze wel? De heer Abrahams vertelt dat dit komt door het hoogteverschil dat er al is in de bestaande situatie. Het is nodig om 4 meter onder het maaiveld te zitten ter hoogte van de Barchman Wuytierslaan. Een trein mag maar 0,5% zakken. Door het hoogteverschil duurt het erg lang voordat de vier meter diepte is bereikt. Daar is aanvankelijk geen zicht op geweest. Is het nog mogelijk om de weg onder het spoor door te leggen? De heer Snijders zegt dat hier ook naar is gekeken. Op het bestaande maaiveld zijn grote niveauverschillen waardoor de lengtes die nodig zijn om vanaf de bestaande weg naar beneden te gaan niet gehaald worden. Ook moet weer worden aangesloten op bestaande infrastructuur op maaiveldniveau. De heer Abrahams vult aan dat de Daam Fockemalaan al steil naar beneden loopt. Er zou zes meter onder het spoor door gereden moeten worden vrachtauto s kunnen die helling niet maken. Het zou alleen kunnen, als al ter hoogte van OLV ter Eem wordt begonnen met een tunnelbak. De totale kosten daarvan worden geraamd op 230 miljoen euro. Defensie speelt bij het verlagen een rol; er werd gesproken over de wissels van Defensie. Is onderzocht of Defensie deze echt nodig heeft? De heer Snijders licht toe dat Defensie een rangeerspoorterrein heeft, dat vanaf het bestaande spoor bereikt moet worden. Mevrouw Van Veen stelt voor om deze vraag mee te nemen. Wat wordt bedoeld met verlengde Barchman Wuytierslaan? De heer Snijders zegt dat hiermee het stuk van de Barchman Wuytierslaan wordt aangeduid dat tussen de spoorwegovergang en de Amsterdamseweg ligt. Het tracé over de Berhardkazerne ten westen van OLV ter Eem valt af, zegt de heer Snijders, omdat de kosten daarvan te hoog zijn. Ook is er uit het oogpunt van veiligheid een veto op gekomen van Defensie. De varianten 14 en 16 a, het tracé over de Bernhardkazerne ten oosten van OLV ter Eem, zijn verder uitgewerkt. De heer Snijders bespreekt de oplossingsrichtingen. 0 en 0+ variant. Er zijn een aantal voorstellen voor kleine optimalisaties van de bestaande situatie. De verkeerslichten op de Amsterdamseweg en de Barchman Wuytierslaan worden geoptimaliseerd. De aansluiting van de Daam Fockemalaan op de Barchman Wuytierslaan en het spoor wordt geoptimaliseerd. Er komt een verkeerslicht bij de aansluiting van de Daam Fockemalaan op de Stichtse Rotonde. Ook fietspaden in twee richtingen zijn een optie. De heer Snijders verzoekt de aanwezigen om andere ideeën voor optimalisaties kenbaar te maken, zodat ze kunnen worden meegenomen bij de verdere uitwerking. Is de 0+-variant doorgerekend? De heer Snijders zegt dat deze variant op dit moment wordt doorgerekend. Als deze optie voldoet aan de verkeerskundige randvoorwaarden wordt deze oplossing als mogelijkheid meegenomen. Hoe is het mogelijk dat de doorstroom verbetert met extra verkeerslichten extra stops dus? De heer Snijders zegt dat dat is berekend met een verkeersmodel. Pagina 4 van 8
De ongelijkvloerse spoorwegkruising. De heer Snijders vertelt dat bij een ongelijkvloerse kruising al het verkeer via een fly-over het spoor over moet, zowel auto s, fietsers als voetgangers. De spoorkruising wordt mogelijk nog een stukje verder naar het westen gelegd. Het idee is om een hoge fly-over te maken, waar onderdoor gereden en gelopen kan worden. Onder de fly-over blijft toegang mogelijk onder andere naar het dierenpark. In het gebied onder de overkluizing kan geparkeerd worden, bijvoorbeeld voor de dierentuin. Dat gaat dus lijken op de situatie in Amsterdam, Rotterdam Hoe hoog wordt de fly-over? De heer Snijders vertelt dat deze ongeveer 15,5 meter boven NAP hoog wordt. Wat is de groene zone die is ingetekend? De heer Snijders licht toe dat op de tekeningen nog taluds staan, maar daar is meer ruimtebeslag voor nodig. Voor het beeld, en om er onderdoor te kunnen, wordt nu gedacht aan fly-overs, een betonconstructie op palen. Wordt de bestaande structuur weggehaald? De heer Van der Beek zegt dat de overweg eruit gehaald wordt. Ontsluiting blijft wel nodig. Varianten 14 en 16a, het tracé ten oosten van OLV ter Eem. De heer Snijders vertelt dat in variant 16a vanaf de Amsterdamseweg een aansluiting wordt gemaakt op de Barchman Wuytierslaan over de bestaande weg. De weg gaat over het spoor, via de tuinen van OLV ter Eem richting de Stichtse Rotonde, die een groot verkeersplein wordt. Er vindt herinrichting van de weg plaats waarbij een parallelweg wordt gemaakt voor bestemmingsverkeer en fietsers. Daarnaast een brede groenstrook, en daarnaast de doorgaande weg. Uitwisseling van verkeer vindt plaats op de kruispunten (bij de ontsluiting van de dierentuin en bij de Soesterweg). Klopt het dat de nieuwe weg dan 15 a 20 meter dieper het bos in wordt aangelegd? De heer Snijders rekent voor: voetpad van 2 meter, parallelweg van 5 meter, groenberm van 6 meter en dan de weg van circa 7 meter. Dat betekent dat er monumentale bomen moeten worden weggehaald? De heer Snijders zegt dat dit inderdaad het geval is, als het profiel consequent wordt doorgetrokken. Blijft de huidige spoorwegovergang bestaan? De heer Snijders zegt dat deze overgang eruit wordt gehaald, zodra de nieuwe spooroverkluizing er is. Gaat fietsverkeer in deze optie nog over de Aletta Jacobslaan? Dat wordt nog bekeken, zegt de heer Snijders, omdat het erg krap wordt om er ook nog een fietspad aan te leggen. Is dit een optie die moeilijk ligt bij Defensie? Nee, zegt de heer Abrahams. Er wordt nog wel gesproken over de ontsluiting. Ik kan de bedragen die Defensie noemt niet plaatsen. Pagina 5 van 8
Waarom worden in deze variant een heleboel stoplichten geplaatst op een enorm verkeersplein? Is dat om de verkeersdoorstroming te bevorderen? De heer Snijders zegt dat de effecten worden doorgerekend door DHV. In alle varianten zit dus de enorme fly-over die over het spoor gaat? Dat klopt, zegt de heer Snijders. De heer Snijders vertelt dat variant 14 begint met een aansluiting op de Amsterdamseweg, langs het rangeerterrein loopt, tussen de camping en het spoor wordt een bocht gemaakt en daarna gaat de aansluiting naar de Aletta Jacobslaan. De Stichtse Rotonde wordt geen verkeersplein maar een compact kruispunt met verkeerslichten. Er zitten uitwisselbare elementen in de verschillende varianten, zegt de heer Snijders. Alle oplossingsrichtingen worden bekeken qua kosten en impact om de optimale variant te kunnen bepalen. Gaat de weg in deze variant over de Soesterweg? De heer Snijders zegt dat dit juist is. De huidige Barchman Wuytierslaan blijft bestaan en de Soesterweg wordt doorsneden. De Soesterweg wordt rechtdoor getrokken onder de ontsluiting door. De heer Snijders licht toe dat het in deze variant gaat om een solitaire weg, bedoeld voor de afwikkeling van het autoverkeer. Gaat de fly-over over de voetbalvelden? De heer Snijders zegt dat de weg de sportvelden doorkruist. Hoe zit het met de Bokkeduinen? De weg doorsnijdt de voetbalvelden van De Posthoorn. De ontsluiting van de Bokkeduinen gebeurt nu via de Soesterweg. Die mogelijkheid wordt afgesloten. De consequentie is dat de ontsluiting dan langs het nieuwe Korporaal Strikpad gaat. Dat zal verder opgedikt moeten worden. Over de nieuwe ingang moet dan heen- en teruggaand autoverkeer, plus wandelaars en fietsverkeer. Dat is juist, zegt de heer Snijders. Komen er verkeerslichten voor de scouting? De heer Snijders zegt dat het niet meer mogelijk is om op de reguliere manier bij de scouting te komen, dus er moet iets gemaakt worden voor de ontsluiting. Er moet een fiets- en voetpad naar de scouting gebracht worden. Verkeerslichten zijn waarschijnlijk niet nodig. De heer Snijders vervolgt de presentatie. In deze variant houdt Defensie de huidige ontsluiting. Doorgaande fietsers worden ook omhoog gebracht. Er komt een behoorlijke ingreep bij OLV ter Eem, namelijk een kruispunt met opstelstroken. De Stichtse Rotonde wordt in deze variant een centraal kruispunt met verkeerslichten. Is het een idee om de Barchman Wuytierslaan af te sluiten ter hoogte van de Amsterdamseweg? De heer Abrahams zegt deze suggestie mee te nemen. Hoe lang blijft de zestig miljoen euro beschikbaar? De heer Abrahams zegt dat de werkzaamheden in 2020 uitgevoerd moeten zijn. Bij het Utrechts Verkeer en Vervoer Beraad worden alle plannen en stappen Pagina 6 van 8
ingebracht. Op het moment dat er een uitgewerkte stap is die akkoord krijgt van het Beraad, komt er geld beschikbaar. Dit plan gaat over verkeersdoorstroming. In de dure varianten komen er ten minste twee stoplichten bij. Dat betekent oponthoud en tijd inleveren, zodat van de geringe tijdwinst niets overblijft. Is het een idee om nu de 0 of 0+-variant uit te voeren en over twee à drie jaar te kijken wat dit oplevert. Waarom moeilijk doen als het makkelijk kan? Het Utrechts Verkeer en Vervoer Beraad geeft geld voor een bepaalde oplossing, zegt de heer Abrahams. Op het moment dat er een goedkopere oplossing komt, wordt het resterende geld verdeeld over andere projecten. Het is niet mogelijk om iets uit te proberen, want dan is het geld er niet meer. U gaat in mijn ogen maatregelen nemen waarvan u niet weet wat dit aan tijdwinst oplevert. U hebt dit niet uitgerekend. U hebt mij niet duidelijk kunnen maken in welke variant hoeveel minuten precies worden gewonnen. De heer Van der Beek zegt dat op dit moment alle varianten worden doorgerekend, inclusief de aanpassingen bij de Stichtse Rotonde. Daarbij wordt ook de reistijdwinst vastgesteld. Dat wordt in de kosten/baten-analyse inzichtelijk gemaakt. Wat zijn de kosten van een tunneltje? De heer Abrahams zegt dat de kosten van een tunnel ver boven het budget gaan. De tunnel kost sec vijfendertig miljoen euro. Wat gebeurt er met onze opmerkingen? Mevrouw Van Veen zegt dat een notulist aanwezig is tijdens het plenaire gedeelte. en die individueel worden gemaakt aan de tafels, worden bijgeschreven op de tekeningen. Alle opmerkingen gaan mee naar de participatiegroep. Mochten er achteraf nog vragen zijn, dan kunnen deze nog gesteld worden aan leden van de participatiegroep of medewerkers van de gemeente. De aansluiting bij de Amsterdamseweg is een ingewikkelde. Zijn de lussen al ingetekend? Zijn ze voor de eenvoud weggelaten? De heer Snijders vertelt dat er op dit moment aan wordt gewerkt om de lussen en dergelijke inzichtelijk te maken. 4. Voortzetting bespreking aan tafels Mevrouw Van Veen zegt dat de presentatie van vanavond bedoeld is om betrokkenen alvast op de hoogte te stellen van de oplossingsrichtingen die onderzocht worden. Van al deze richtingen moeten nog zaken worden uitontwikkeld. Het plenaire gedeelte wordt afgesloten. Mevrouw Van Veen nodigt iedereen uit tot het stellen van vragen aan de vertegenwoordigers van de gemeente en Grontmij, bij de tafels waar de plattegronden liggen uitgespreid. Vragen en opmerkingen worden genoteerd. Varianten over bestaande Barchman Wuytierslaan Er zijn steeds meer (ongewenste) verkeersbewegingen op Barchman Wuytierslaan, doordat de gemeente steeds meer ontwikkelingen langs de weg toestaat. De oversteek over de Barchman Wuytierslaan bij de aansluiting Soesterweg is gevaarlijk. Voorgesteld wordt om op de kruispunten Amsterdamseweg/Barchman Wuytierslaan en Soesterweg /Barchman Wuytierslaan rotondes aan te leggen. Tussen spoorwegovergang en klooster ontbreekt een goede stoep. Pagina 7 van 8
Varianten langs het spoor Variant 14A heeft zeer grote negatieve impact op sportvoorzieningen, bos en aanwonenden Soesterweg ter hoogte van het spoor. In plaats van een eigen ontsluiting van de scouting op de Westelijke ontsluiting wordt gepleit voor een parallelweg of een weg door het gebied vanaf de Barchman Wuytierslaan. Gepleit wordt voor combinatie 16 A (ten zuiden van spoor) met variant 14 ten noorden van het spoor. Hierdoor is er minder overlast voor bewoners van de Beroemde Vrouwenbuurt en van de Barchman Wuytierslaan noordzijde. Voorgesteld wordt om de Barchman Wuytierslaan doodlopend te maken. Focus leggen op hockeyterreinen/bokkeduinen. Kruispunt Daam Fockemalaan/Prins Frederiklaan Het kruispunt is het knelpunt: slechte doorstroming en veel (illegaal) overstekende fietsers. Suggestie: fietstunnel onder de Daam Fockemalaan tussen de Prins Frederiklaan en Stichtse rotonde. Stichtse Rotonde Haal de verbinding van de Daam Fockemalaan naar de Utrechtseweg richting Soesterberg eruit. Tunnel (fietsers) bij Prins Frederiklaan. Ongelijkvloerse spoorkruising Leg het viaduct over het spoor verder naar het westen, dan hebben de bewoners van de Aletta Jacobslaan er minder last van. Een fly-over is onacceptabel! Het is een verstedelijking van het bosgebied. Voorkeur voor tunnel autoverkeer onder het spoor en dan over defensieterrein. Bij de spooroverkluizing (variant 20-23) pleit de aanwonende van Barchman Wuytierslaan tussen de huidige spoorovergang en de Daam Fockemalaan voor een parallelweg ter ontsluiting van zijn woning en evt. Defensie. Hierdoor schuift de Barchman Wuytierslaan meer op richting spoor. Algemeen Er is een scheve balans tussen het belang van het autoverkeer en van het woonklimaat/natuurbelang. Pagina 8 van 8