VOORBLAD RAADSVOORSTEL ONDERWERP Jaarrekening 2011 en verantwoording bruidsschat 2011 Onderwijsgroep Fier VOORSTEL Goedkeuring te verlenen aan de jaarrekening 2011 van Onderwijsgroep Fier, en; in te stemmen met de door Fier overlegde verantwoording van de in 2011 ontvangen bruidsschat. Nummer agendapunt : 10 Programma : Onderwijs Product en productnummer : 6.420.145 Portefeuillehouder : N. Haarsma Behandelend ambtenaar : C. van der Velde Afdeling : Dienstverlening E-mail : c.vandervelde@hetbildt.nl Telefoonnummer : 0518 409 293 Steldatum : 5 november 2012 Datum behandeling in raad : 13 december 2012 Status raadsvoorstel : besluitvormend RVS Jaarrekening Fier 2011, C. v.d. Velde, 13 december 2012 1 van 6
RAADSVOORSTEL ONDERWERP Jaarrekening 2011 en verantwoording bruidsschat 2011 Onderwijsgroep Fier VOORSTEL Goedkeuring te verlenen aan de jaarrekening 2011 van Onderwijsgroep Fier, en; in te stemmen met de door Fier overlegde verantwoording van de in 2011 ontvangen bruidsschat INLEIDING Van het bestuur van Onderwijsgroep Fier zijn voor de raden van de Middelsee Gemeenten de jaarstukken 2011 en de verantwoording van de bruidsschat 2011 ontvangen. In de statuten van onderwijsgroep Fier is bepaald dat het stichtingsbestuur de jaarrekening vergezeld van een rapport van een registeraccountant, binnen zes maanden na afloop van het boekjaar ter goedkeuring aan de raden moet aanbieden. Het bestuur voldoet aan deze voorwaarden. Toezicht In 2009 is door de raden van de Middelsee Gemeenten ingestemd met het Convenant uitoefening toezicht voor openbaar onderwijs Ferwerderadiel, het Bildt, Leeuwarderadeel en Menaldumadeel. Daarbij werd tevens een commissie van toezicht ingesteld, bestaande uit de portefeuillehouders onderwijs van de Middelsee Gemeenten. De commissie brengt advies uit over de uitvoering van de toezichthoudende taken en voert overleg met de Onderwijsgroep Fier. De gemeente Leeuwarderadeel treedt op als voorzitter en behartigt het secretariaat van de commissie van toezicht. De commissie komt tenminste tweemaal per jaar bijeen en brengt advies uit over de jaarstukken, voordat deze ter behandeling en besluitvorming aan de gemeenteraden worden voorgelegd. Uitgangspunten toezicht In het convenant is bepaald dat de gemeenten toezicht uitoefenen op basis van het principe van marginale toetsing. Hieronder wordt verstaan dat: de jaarrekening een positief exploitatieresultaat vertoont in samenhang met een gezonde balanspositie; de jaarrekening vergezeld gaat van een goedkeurende accountantsverklaring. RVS Jaarrekening Fier 2011, C. v.d. Velde, 13 december 2012 2 van 6
Exploitatieresultaat In de begroting 2011 werd rekening gehouden met een tekort van 153.665,00. Nadien is er een begrotingswijziging ingediend en zag het ernaar uit dat het tekort op zou lopen tot een bedrag van 750.000,00. De raden hebben de begrotingswijzing in juli 2012 vastgesteld. Het verslagjaar is uiteindelijk afgesloten met een tekort van 731.664,00. Het toegenomen exploitatietekort werd met name veroorzaakt door hogere personeelslasten en huisvestingskosten, hogere kosten voor schoolbegeleiding, ICT en leermiddelen. Fier heeft aangegeven dat de vergoedingen van het Rijk, o.a. vanwege de kleinschaligheid van de scholen, ontoereikend zijn om de kosten te kunnen dekken. Daarnaast heeft Fier te maken met een dalende leerlingenaantal en lagere rente-inkomsten. Het financiële resultaat over het boekjaar 2011 geeft aanleiding tot invoering van een aantal maatregelen. Omdat de tekorten de komende jaren naar verwachting verder oplopen, heeft Fier een bezuinigingsplan opgesteld en een toekomstvisie ontwikkeld. Door het aantal scholen te verminderen, de schoolformatie (10%) en de bovenschoolse formatie (25%) in te krimpen, hoopt Fier in 2016 weer uit de rode cijfers te komen. Vermogenspositie Het negatieve exploitatieresultaat 2011 wordt ten laste gebracht van de algemene reserve en de bestemmingsreserves. Na deze resultaatbestemming resteert er per 31 december 2011 een algemene reserve van 1.453.674,00. Het weerstandsniveau is met 8% onder het streefniveau van tussen de 10 en 20% gezakt. Fier verwacht een verdere daling van dit niveau. In 2012 werd het tekort geraamd op 252.000,00. Het tekort is inmiddels naar beneden bijgesteld op een bedrag van 758.500,00. De toename van het tekort is het gevolg van het afsluiten van een Sociaal Plan om in te kunnen krimpen op het personeelsbestand. Fier verwacht dat wanneer voldoende werknemers van het Sociaal Plan gebruik maken in 2012 een besparing op personeelslasten kan worden gerealiseerd. De raden kunnen een advies over de begrotingswijziging op niet al te lange termijn tegemoet zien. Advies commissie van toezicht Ondanks het tekort adviseert de commissie van toezicht in te stemmen met de jaarrekening 2011. Het eigen vermogen c.q. de algemene reserve is op dit moment nog toereikend om het tekort te dekken. De commissie realiseert zich dat Onderwijsgroep Fier voor een aanzienlijke opgaaf staat. Bij ongewijzigd beleid koerst Fier aan op een faillissement in 2013. Om dit te voorkomen moet alles in het werk worden gesteld om exploitatietekorten te voorkomen dan wel zoveel mogelijk te beperken. Vanaf 2013 vervalt ook de bruidsschatvergoeding. RVS Jaarrekening Fier 2011, C. v.d. Velde, 13 december 2012 3 van 6
Marginale toetsing Door het negatieve exploitatieresultaat van de jaarrekening 2011 is geen sprake meer van marginale toetsing. De commissie heeft het toezicht dan ook aangescherpt. In de memo die aan dit advies is toegevoegd leest u welke stappen zijn genomen en welke acties nog staan gepland. Belangrijke uitgangspunten voor het vervolg zijn de toekomstvisie van Onderwijsgroep Fier en de aanbevelingen van het bureau Ernst & Young. Het rapport van Ernst & Young zal binnenkort ter kennisname aan de raden worden aangeboden. De commissie stelt zich op het standpunt dat Onderwijsgroep vanuit de eigen verantwoordelijkheid t.a.v. de exploitatie een transitieplan op moet stellen om vanuit de eigen toekomstvisie op termijn een sluitende begroting te realiseren. De commissie van toezicht is zich ervan bewust dat het welslagen van het transitieplan mede afhankelijk is van wat gemeenten uiteindelijk besluiten. Van essentieel belang is dat de toekomstvisies van de gemeenten qua scholen en tijdsplanning aansluiten op de visie van Onderwijsgroep Fier. Kwaliteit onderwijs Naast de zorgen om de financiële situatie bij Onderwijsgroep Fier doet het de commissie van toezicht genoegen dat de stichting een verbetering heeft gerealiseerd met betrekking tot de kwaliteit van het onderwijs. In 2010 scoorden 10 scholen onvoldoende. In 2011 is dat aantal teruggebracht naar 2 scholen. Bovendien is op geen enkele school de kwalificatie zeer zwak meer van toepassing. Voor Onderwijsgroep ligt er een grote uitdaging om dit niveau vast te houden, ondanks de forse bezuinigingen op het personeel. Ook kregen de scholen goede rapportcijfers bij tevredenheidonderzoeken. Verantwoording bruidsschat Door de raden van de Middelsee Gemeenten werd, in het kader van de verzelfstandiging van het openbaar onderwijs, bij wijze van overgangsregeling over de jaren 2008 tot en met 2012 een zogenaamde bruidsschat beschikbaar gesteld. Deze bruidsschat is bedoeld ter bestrijding van de (extra) kosten voor administratie, beheer en bestuur. In totaliteit werd een bedrag van 2.662.525,00 beschikbaar gesteld. Voor het jaar 2011 is een bedrag van 456.000,00 betaald. Op grond van artikel 140a van de Wet op het primair onderwijs dient het stichtingsbestuur hierover jaarlijks verantwoording af te leggen aan de gemeenten, door het overleggen van een accountantsverklaring met betrekking tot de daadwerkelijk uitgaven en inkomsten voor administratie, beheer en bestuur. Indien het bedrag van de bruidsschat niet volledig voor dit doel is aangewend, moet het verschil aan de gemeenten worden terugbetaald. Het stichtingsbestuur heeft de verplichte accountantsverklaring aan de gemeenten overgelegd. Uit een nadere specificatie blijkt dat de uitgaven hoger zijn dan de inkomsten uit de overeenkomstige rijksvergoeding en de bruidsschat van de gemeenten. Voor 2011 is dan ook RVS Jaarrekening Fier 2011, C. v.d. Velde, 13 december 2012 4 van 6
geen sprake van een terugbetalingsverplichting van een deel van de ontvangen bruidsschat. De stichting heeft hiermee voldaan aan haar wettelijke verplichtingen. De commissie van toezicht adviseert u met de ontvangen verantwoording van de bruidsschatuitkering over het jaar 2011 in te stemmen. Bijlagen Notulen Commissie toezicht stichting openbaar onderwijs d.d. 12.7.2012. Jaarrekening 2011 Fier. College van burgemeester en wethouders van de gemeente het Bildt, G. Krol (burgemeester), R.C. Goeman (secretaris) RVS Jaarrekening Fier 2011, C. v.d. Velde, 13 december 2012 5 van 6
BESLUITBLAD Besluitnummer: 121210 BESLUIT: De gemeenteraad van de gemeente het Bildt heeft, gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders d.d. 5 november 2012 besloten: 1. goedkeuring te verlenen aan de jaarrekening 2011 van Onderwijsgroep Fier; 2. in te stemmen met de door Fier overlegde verantwoording van de in 2011 ontvangen bruidsschat. DATUM: 13 december 2012 PLAATS: St.-Annaparochie Gemeenteraad van de gemeente het Bildt, G. Krol (voorzitter), F. Meijerink (griffier). RVS Jaarrekening Fier 2011, C. v.d. Velde, 13 december 2012 6 van 6