1. De raadsinformatiebrief over de stand van het Openbaar Onderwijs in Nijmegen vast te stellen.

Transcriptie

1 Collegevoorstel Openbaar Onderwerp Toezicht Openbaar Onderwijs in Nijmegen Programma Onderwijs BW-nummer Portefeuillehouder R. Helmer-Englebert Samenvatting Na de verzelfstandiging van het openbaar onderwijs in Nijmegen is de verantwoordelijkheid voor het primair onderwijs opgedragen aan de stichting Conexus en voor openbaar voortgezet onderwijs aan de stichting Alliantie VO Nijmegen en omgeving. Beide besturen informeren ons met de jaarverslagen over de openbare scholen en hun financiële positie. Op basis van het toezichtkader voor het openbaar onderwijs informeren wij de raad een keer per twee jaar over de stand van zaken in het openbaar onderwijs op basis van de jaarverslagen van en de jaarlijkse bestuurlijke overleggen met de beide besturen. De financiële positie van beide besturen is gezond. Directie/afdeling, ambtenaar, telefoonnr. MO10, Henk Peereboom, 9216 Datum ambtelijk voorstel 25 november 2015 Registratienummer Ter besluitvorming door het college 1. De raadsinformatiebrief over de stand van het Openbaar Onderwijs in Nijmegen vast te stellen. Steller Henk Peereboom Paraaf akkoord Datum Alleen ter besluitvorming door het College Actief informeren van de Raad Besluit B&W d.d. 15 december 2015 Conform advies Aanhouden Anders, nl. nummer: 3.12 Bestuursagenda Paraaf akkoord Datum Portefeuillehouder Collegevoorstel

2 Collegevoorstel 1 Probleemstelling Na de verzelfstandiging van het openbaar onderwijs in Nijmegen is de verantwoordelijkheid voor het primair onderwijs opgedragen aan de stichting Conexus en voor openbaar voortgezet onderwijs aan de stichting Alliantie VO Nijmegen en omgeving. In 2014 heeft de Raad een nieuw toezichtkader Openbaar Onderwijs vastgesteld. De portefeuillehouder onderwijs overlegt jaarlijks met de beide schoolbesturen aan de hand van de jaarstukken over de begroting en de door de accountant van een goedkeurende verklaring voorziene jaarrekening. In het toezichtkader staat verder dat wij de raad een keer per twee jaar schriftelijk informeren over de stand van het openbaar onderwijs. Met bijgevoegde brief informeren wij de raad over onze bevindingen. Wij hebben vastgesteld dat de financiële positie van Conexus en de Alliantie gezond is en dat de besturen voldoende openbaar onderwijs aanbieden op scholen die voldoen aan de kwaliteitseisen van de Inspectie voor het onderwijs. 2 Juridische aspecten De gemeente heeft op basis van artikel 23 Grondwet de zorgplicht om te voorzien in voldoende openbaar onderwijs Deze zorgplicht is de basis voor de invulling van het toezicht op de schoolbesturen. De grondslag voor het toezicht ligt vast in wetgeving en statuten en raadsbesluiten. De gemeente houdt op basis van artikel 42 Wet op het voortgezet onderwijs en art 46 en 48 Wet op het primair onderwijs toezicht op de financiële positie van de schoolbesturen en de naleving van de wezenskenmerken van het openbaar onderwijs: Het openbaar onderwijs draagt bij aan de ontwikkeling van de leerlingen met aandacht voor de godsdienstige, levensbeschouwelijke en maatschappelijke waarden zoals die leven in de Nederlandse samenleving en met onderkenning van de betekenis en de verscheidenheid van die waarden. Openbare scholen zijn toegankelijk voor alle kinderen zonder onderscheid van godsdienst of levensbeschouwing. Openbaar onderwijs wordt gegeven met eerbiediging van ieders godsdienst of levensbeschouwing 3 Doelstelling Wij informeren de raad ieder twee jaar schriftelijk over de financiële positie van de besturen en over de wezenskenmerken van het openbaar onderwijs. 4 Argumenten Vaststellen van de raadsinformatiebrief Op grond van het Toezichtkader is het college de eerst verantwoordelijke om toezicht te houden op de financiële positie en de eventuele risico s bij het openbaar onderwijs. Wanneer de indicatoren uit de jaarrekening aanleiding geven tot zorg, informeert het college de raad direct na de ontvangst van het jaarverslag over de actuele financiële positie. Dit is niet het geval.

3 Collegevoorstel 2 Op basis van de ons beschikbaar gestelde jaarstukken zijn beide besturen financieel gezond te noemen. De kengetallen geven geen aanleiding tot opmerkingen. Financieel en personeel wordt er voldoende geanticipeerd op veranderende omstandigheden. We houden de vinger aan de pols omdat de schoolburen de komende jaren te maken krijgen met een terugloop van het aantal leerlingen. De kwaliteit van het onderwijs de openbare scholen is voldoende volgens de normen van de Inspectie voor het Onderwijs. De toegankelijkheid voor leerlingen is gewaarborgd. Wij concluderen op basis van de beschikbare informatie dat de financiële continuïteit van het openbaar onderwijs in Nijmegen geen gevaar loopt. De schoolbesturen Alliantie en Conexus houden zich aan de wezenskenmerken van het openbaar onderwijs. In hun jaarverslag staat echter niets over de openbare scholen onder hun bevoegd gezag. Wij hebben met beide besturen afgesproken dat zij in het vervolg in hun jaarverslagen aandacht besteden aan het openbaar onderwijs. In de raadsbrief zoomen wij verder in op de gedetailleerde informatie per bestuur. 5 Financiën Het voorstel heeft geen financiële consequenties. 6 Participatie en Communicatie Jaarlijks zijn er bestuurlijke overleggen met Conexus en met de Alliantie over het openbaar onderwijs op basis van hun begroting en jaarverslagen. 7 Uitvoering en evaluatie Op basis van het Toezichtkader informeren wij de raad om de twee jaar over de staat van het openbaar onderwijs. 8 Risico De financiële positie van de beide schoolbesturen geeft geen aanleiding deze op dit moment als een risico als aan te merken. Bijlage: Brief aan de raad

4 Maatschappelijke Ontwikkeling Aan de gemeenteraad van Nijmegen Korte Nieuwstraat PP Nijmegen Telefoon Telefax (024) gemeente@nijmegen.nl Postbus HG Nijmegen Datum 15 december 2015 Ons kenmerk MO10/ Contactpersoon Henk Peereboom Onderwerp Stand van het Openbaar Onderwijs Datum uw brief Doorkiesnummer (024) Geachte leden van de raad, Met deze brief informeren wij u over onze bevindingen in het kader van het gemeentelijk toezicht op het openbaar onderwijs. De gemeente heeft de (grondwettelijke) zorgplicht om te voorzien in voldoende openbaar onderwijs voor haar inwoners. Na de verzelfstandiging van het openbaar onderwijs in Nijmegen is de verantwoordelijkheid voor het primair onderwijs opgedragen aan de stichting Conexus en voor het openbaar voortgezet onderwijs aan de stichting Alliantie voortgezet onderwijs Nijmegen en omgeving. Het toezicht door de gemeente gaat over de financiële positie van de schoolbesturen en de handhaving van de wezenskenmerken van het openbaar onderwijs. In 2013 heeft uw Raad een nieuw toezichtkader voor het openbaar onderwijs vastgesteld. De portefeuillehouder onderwijs overlegt jaarlijks met de beide schoolbesturen aan de hand van de jaarstukken over de begroting en de door de accountant van een goedkeurende verklaring voorziene jaarrekening. In het toezichtkader staat verder dat wij de raad een keer per twee jaar schriftelijk informeren over de stand van het openbaar onderwijs. Wij hebben vastgesteld dat de financiële positie van Conexus en de Alliantie gezond is en dat de besturen voldoende openbaar onderwijs aanbieden op scholen die voldoen aan de kwaliteitseisen van de Inspectie voor het onderwijs. De schoolbesturen Alliantie en Conexus houden zich aan de wezenskenmerken van het openbaar onderwijs. In hun jaarverslag staat echter niets over de openbare scholen onder hun bevoegd gezag. Wij hebben met beide besturen afgesproken dat zij in het vervolg in hun jaarverslagen specifiek aandacht besteden aan het openbaar onderwijs. Hierna gaan wij nader in op de stand van zaken bij de Alliantie en Conexus. 1. De Alliantie Voortgezet Onderwijs Nijmegen en omgeving

5 Gemeente Nijmegen Maatschappelijke Ontwikkeling 1 De Alliantie is het schoolbestuur van de drie scholen voor openbaar voortgezet onderwijs in Nijmegen: het Mondial College, Stedelijk Gymnasium en de Stedelijke Scholengemeenschap Nijmegen (SSGN) 1.1. Financiën Op basis van de van jaarverslagen van de Alliantie kunnen wij per openbare school een oordeel geven over de financiële positie van de betreffende scholen en het totale schoolbestuur. Uit de financiële kengetallen van zowel de openbare VO-scholen als van het totale schoolbestuur blijkt een positieve, gezonde financiële positie blijkt Binnen de Alliantie voert iedere school zijn eigen administratie, maar ze maken onderdeel uit van het bestuur over de Alliantie-scholen gezamenlijk. Iedere school kan terugvallen op het bestuur van de Alliantie. De medewerkers hebben een bestuursaanstelling, dus wanneer door krimp docenten boventallig worden, kunnen zij herplaatst worden naar een andere school van de Alliantie. Uit de meerjarenbegroting blijkt een stabiel financieel perspectief De ontwikkeling van het weerstandsvermogen op basis van de verwachte exploitatieresultaten laat een stijgende tendens zien, waardoor de Alliantie de eerste jaren voldoende buffer heeft om financiële tegenvallers op te vangen. De Alliantie stuurt actief op mogelijke financiële risico s, blijkt uit het uitgebreide jaarverslag De jaarrekening geeft inzicht in de besteding van de van de gemeente ontvangen middelen voor de onderwijshuisvesting in het kader van doordecentralisatie. Het oordeel van de Inspectie voor het Onderwijs over deze scholen is voldoende. Het SSGN en het Stedelijk Gymnasium hebben de afgelopen jaren zelfs het predicaat Excellente School behaald. De relevante financiële kengetallen ontwikkelen zich voor De Alliantie gedurende de periode als volgt (bedragen in 1.000) De liquiditeit (quick ratio) geeft de mate aan waarin het bestuur in staat is op korte termijn aan haar verplichtingen te voldoen. De solvabiliteit geeft de mate aan waarin het bestuur in staat is op langere termijn aan haar verplichtingen te voldoen. School Mondial College Stedelijk Gymnasium SSGN Alliantie totaal Jaar Liquiditeit 1,98 0,72 3,29 2,93 1,29 1,20 1,93 2,02 Solvabiliteit 1 30% 23% 31% 29% 46% 42% 32% 33% Solvabiliteit 2 74% 64% 76% 74% 70% 66% 45% 47% Weerstandsvermogen 11% 9% 44% 43% 17% 15% 28% 29%

6 Gemeente Nijmegen Maatschappelijke Ontwikkeling Ontwikkeling leerlingaantallen De groei van het totale leerlingenaantal van de afgelopen jaren zal vanaf 2016 het aantal ombuigen naar een dalende trend, niet zozeer op basis van de leerlingenontwikkeling in Nijmegen maar als gevolg van demografische ontwikkelingen in de regiogemeenten Ontwikkeling leerlingenaantal Mondial College S.S.G.N. Stedelijk Gymnasium Conexus bestuur voor primair onderwijs Stichting Conexus is het bestuur van 28 scholen in Nijmegen, waaronder 8 scholen voor openbaar basisonderwijs. Alle openbare scholen hebben brede school -profiel met voor- en naschoolse kinderopvang, extra activiteitenaanbod en ondersteuningsaanbod. 2.1 Financiën Bij de winstbestemming 2014 is ter dekking van het exploitatietekort onder andere rekening gehouden met de inzet van de middelen uit het Najaarsakkoord Met de in 2013 in het kader van het Nationaal Onderwijs Akkoord ontvangen middelen is een egalisatiereserve gecreëerd ter dekking van de extra kosten van de verruiming van de formatieruimte op scholen. Uit de meerjarenbegroting blijkt een stabiel financieel perspectief, de verwachte tekorten in de jaren kunnen uit het eigen vermogen gedekt worden. Conexus stuurt actief op financiële risico s blijkt uit het uitgebreide jaarverslag De jaarrekeningen geven inzicht in de besteding van de van de gemeente ontvangen middelen voor de onderwijshuisvesting in het kader van doordecentralisatie. Wij kunnen concluderen dat de financiële positie van Stichting Conexus gezond is. De financiële kengetallen ontwikkelen zich voor Conexus gedurende de periode als volgt: Jaar Weerstandsvermogen Liquiditeit Solvabiliteit Solvabiliteit % 2,29 32% 39%

7 Gemeente Nijmegen Maatschappelijke Ontwikkeling % 1,94 30% 35% 2.2 Ontwikkeling leerlingaantallen Het totaal aantal leerlingen van de openbare basisscholen is vrij stabiel en ligt rond de 20% van het totaal leerlingenaantal in het primair onderwijs in Nijmegen. De Oversteek telt ruim 1000 leerlingen. De basisscholen de Bloemberg en Michiel de Ruijter zitten al jaren onder de opheffingsnorm van 180 leerlingen. Dit zijn beide brede scholen; Conexus ontvangt hiervoor extra gemeentelijke middelen in het kader van het beleid voor de brede scholen en voor onderwijsachterstanden. In 2014 is de nieuwbouw voor basischool De Verwondering in Lent opgeleverd. Daarmee kan het leerlingenaantal op openbare basisscholen in het noordelijk deel van Nijmegen voorlopig doorgroeien. Overzicht van de leerlingenaantallen van de openbare basisscholen School De Buut Dukendonck Michiel de Ruyterschool De Bloemberg De Muze Nutsschool Lankforst De Oversteek De Verwondering Totaal openbaar basisonderwijs Hoogachtend, college van Burgemeester en Wethouders van Nijmegen, De Burgemeester, De Gemeentesecretaris, drs. H.M.F. Bruls drs. B. van der Ploeg