Fusies en overnames in tijden van crisis 27 mei 2013 Wilbert van Gerwen
Inhoud Brabant Finance Event Introductie Rembrandt Fusies & Overnames Fusies en Overnames: markt trends Kansen in een roerige markt Advies 2
Introductie Rembrandt Fusies & Overnames 3
Introductie Rembrandt Fusies & Overnames 5
Introductie Rembrandt Fusies & Overnames (RFO) Circa 60 transacties per jaar Ruim dertig consultants Amsterdam, Rotterdam en Eindhoven Marktleider in segment tot 100 miljoen enterprise value MidCap Alliance 6
Introductie 7
Fusies & Overnames - markttrends 8
Trends in de markt De afname in deal volume scherpst in het top segment De totale transactiewaarde in de categorie tot 250 miljoen blijft redelijk constant Bron: Mergermarket deal database 9
Trends in de markt onderkant van de M&A markt loopt redelijk door Het aantal deals tot 100 miljoen transactiewaarde is de laatste 4 jaar redelijk constant Bron: Mergermarket deal database 10
Trends in de markt onderkant van de M&A markt loopt redelijk door Groei in transactievolume in deals tot 250 mln komt vooral van een toename deals tussen 100 en 250 mln Bron: Mergermarket deal database 11
Trends in de markt 2012-2013 o o o o o o Grote verschillen tussen sectoren Toename transacties in de gezondheidszorg door o.a. privatiseringen Verwachting bij kopers dat overnameprijzen relatief laag zijn Private Equity: veel geld in kas, tekort aan deals, maar ook faillissementen Desinvesteringen van (groeps)onderdelen Bedrijven in moeilijkheden, veel voorkomende oorzaken - grote investeringen in 2007-2009 in combinatie met slecht (business)plan - overname s gedaan in 2007-2010 - slechte managementinformatie - minder goed management 12
Kansen in een roerige markt 13
Kansen in een roerige markt Waarderingsmethodieken niet veranderd o o Discounted Cashflow Methode Multiples en spiegelen van methodes Probleemstellingen ook niet veranderd o o o Opvolgingsproblematiek Niet meer de juiste persoon op de juiste plaats Onverminderde groeiambities
Kansen in een roerige markt Wat is wel veranderd? De toekomst is moeilijker te voorspellen, risico s zijn hoger nieuwe realiteit in sommige sectoren Soms is toekomst niet voorspelbaar meerdere scenario s, grotere bandbreedte waardering Leiden hogere risico s tot hogere gevraagde rendementen door kopers? 15
Kansen in een roerige markt Historische ontwikkeling in de risicovrije rente 16
Kansen in een roerige markt Historische ontwikkeling van verwachte rendement op aandelen Average Expected return from 1999 2012 = 8,5% Bron: website Damodaran 17
Kansen in een roerige markt Expected return relatief stabiel Small Firm Premie: grotere verschillen 18
Kansen in een roerige markt Wat is wel veranderd? Ondernemingen hebben lager bedrijfsresultaat dan afgelopen jaren maar de toekomst is belangrijker dan het verleden! eventueel effect via prognoses Wat zijn de zekerheden waard? effect op waarde via leencapaciteit van de onderneming Banken financieren niet meer en daardoor meer bereidheid bij verkopers om deel financiering te verstrekken of earn-out te accepteren geen effect op waarde 19
Trends in de markt Kredietverstrekking aan het bedrijfslaven Kredietverlening aan ondernemingen stokt; banken worden terughoudender met het verstrekken van financieringen Bron: De Nederlandsche Bank, Statistieken Binnenlands bankbedrijf (Jaargroei in kredietverlening door Nederlandse MFI s aan niet-financiële bedrijven in Nederland, gecorrigeerd voor securitisaties en breuken) 20
Kansen in een roerige markt Gerealiseerde multiples over de jaren 2004-2012 Gemiddelde gerealiseerde EV / EBITDA multiples relatief constant Bron: Rembrandt F&O transactie database 21
Kansen in een roerige markt Gerealiseerde multiples over de jaren 2004-2012 maar grote verschillen Bron: Rembrandt F&O transactie database 22
Advies 23
Proces advies Informatie Waarde bepalende factoren Wederzijdse informatieverschaffing Moet kloppen i.v.m. vertrouwen Kandidaten Meerdere kandidaten Gelijktijdig Proces management Doelstellingen en stoplichten Stappenplan Afspraken tussen partijen Tijdslijnen
Proces advies Verkoper Huiswerk Denk in knelpunten voor koper en help hem Geen quick fixes of snelle deals Koper Voorbereiding & Go No go management Vroegtijdig nadenken over financiering Kwaliteit wordt betaald
Dank u wel! 26