Infrmatie vr de verwijzer Obesitas gaat vaak samen met chrnische aandeningen Webmagazine C.B.S., dinsdag 28 januari 2014 9:30 Een p de tien inwners van ns land had in 2012 ernstig vergewicht. Zij hebben veel meer dan anderen suikerziekte type 2, hge bleddruk, gewrichtsslijtage en hart- en vaatziekten. Angst, depressie en een minder gede mentale gezndheid kmen k meer vr bij mensen met besitas. Vier p de tien vergewicht In 2012 had ruim 30 prcent van de bevlking van 4 jaar en uder matig vergewicht. Daarnaast had 10 prcent ernstig vergewicht, fwel besitas. Deze aandelen zijn de afgelpen decennia gestaag pgelpen. Mensen met besitas hebben veel vaker suikerziekte Figuur 1- Matig en ernstig vergewicht, bevlking van 4 jaar f uder Ruim 13 prcent van de mensen van 12 jaar f uder met besitas geeft aan suikerziekte type 2 te hebben. Dat is negen keer z veel als bij mensen die niet te zwaar zijn (1,5 prcent). Daarnaast kmt nder mensen met besitas ngeveer vier keer vaker hge bleddruk vr, en ngeveer drie keer vaker gewrichtsslijtage en hart- en vaatziekten. Mensen met matig vergewicht hebben k meer te maken met deze aandeningen dan mensen znder vergewicht, maar het verschil is minder grt. Figuur 2 - Langdurige aandeningen naar gewichtsklasse, bevlking van 12 jaar f uder, 2010/2012 Leeftijd verklaart deel van het verschil De samenhangen kmen deels vrt uit verschillen in geslacht en met name leeftijd. Oudere mensen hebben zwel vaker vergewicht als vaker aandeningen. Als hiermee rekening wrdt gehuden, hebben mensen met besitas echter ng altijd vijfenhalf keer z vaak suikerziekte type 2 als mensen znder vergewicht, drie keer vaker hge bleddruk en twee keer vaker gewrichtsslijtage en hart- en vaatziekten.
Ok vaker minder gede mentale gezndheid Het aandeel dat aangeeft weleens angstige f depressieve gevelens te hebben verschild nauwelijks tussen mensen met matig vergewicht en mensen znder vergewicht. Onder mensen met besitas kmt dit echter vaker vr. Ok kmt een minder gede mentale gezndheid bij deze mensen vaker vr. Figuur 3 - Angst, depressie en mentale ngezndheid naar gewichtsklasse, bevlking van 12 jaar f uder, 2010/2012 Jan-Willem Bruggink Brnnen: Statline, Lengte, nder- en vergewicht vanaf 1981 Statline, Gezndheid aandeningen beperkingen; persnskenmerken Langdurige aandeningen en psychische gezndheidsklachten, naar mate van vergewicht, 2010/2012 (maatwerktabel) --//-- Ongeveer 1 p de 21 mensen in Nederland lijdt aan een vrm van besitas. Velen daarvan zijn zich dat niet eens bewust en denken hguit dat zij last hebben van vergewicht. Er zijn zeer veel verschillende trajecten vr het behandelen van patiënten met besitas waarbij vaak de nadruk ligt p veding en beweging en er zijn enkele trajecten waarbij vrnamelijk patiënten met mrbide besitas in aanmerking kunnen kmen vr een zgenaamde bariatrische ingreep. Obese-Centrum Nederland (OCN) is een nieuwe partij binnen deze grep hulp aanbieders en cmbineert de gebieden veding en beweging met ntspanning en k de medische kant. Als u een verwijzer bent en u wilt een patiënt drverwijzen naar het OCN, dwnlad dan ns drverwijsfrmulier en stuur dat dan naar nze vestiging f geef dit mee aan de patiënt. Prgramma Obese-Centrum Nederland OCN gaat met haar cliënten in grepsverband samenwerken aan: Opbuw van kennis p het gebied van veding: Vedingsmiddelen Vedingshulpmiddelen/supplementen Wat zijn de functies en effecten van bepaalde vedings(hulp)middelen Opbuw van kennis p het gebied van: Wat is een geznd gewicht Wat is B.M.I.
Wat is E.W.L. Wat is een ngeznd gewicht Wat en wanneer is het vergewicht Wat en wanneer is het besitas Wat en wanneer is het mrbide besitas Wat zijn mgelijke gevlgen f afwijkingen die bij die verschillende fases kunnen vrkmen Wat zijn mgelijke behandelingsmethden Verbeteren van gewicht, cnditie, weerstand, zelfvertruwen en stressbestendigheid dr: Sprt en beweging prgramma s Mentale ndersteuning Specifieke therapieën indien ndzakelijk en mgelijk Sprtmedische en/f fysitherapeutische ndersteuning Psychlgische ndersteuning indien ndzakelijk en mgelijk Caching Wrkshps en seminars De cliënten vlgen gedurende 40 weken, éénmaal per week, een verplichte sessie welke bestaat uit twee prgrammanderdelen met een pauze daartussen. Deze prgrammanderdelen zullen meestal één theretisch en één praktisch/fysiek nderdeel zijn, bvendien zal er gedurende één van die sessies een weeg en meetmment zijn. Naast dit verplichte grepsprgramma is het k mgelijk dat de cliënt p individuele basis afspraken met specialisten binnen ns team zal hebben vanwege specifieke behandelingen f ndersteuning. Buiten deze gestructureerde prgrammanderdelen kan de cliënt bvendien de rest van de week gratis gebruik maken van de faciliteiten van het Sprtmedisch Centrum Zuidplas / Zin van Bewegen, zals daar zijn fitnessapparatuur, grepslessen, sauna en znnebank. Delgrep Mensen met een B.M.I. tussen 30 en 45. De meesten van hen kmen (ng) niet in aanmerking vr een peratie f willen m welke reden dan k niet gepereerd wrden. Wel hebben zij de prfessinaliteit en hulp van specialisten p het gebied van veding, beweging en ntspanning ndig m iets tegen dit hge B.M.I. te gaan den. Samengevat vallen deze mensen in principe in één van de vlgende grepen: Patiënten van een ziekenhuis f Privaat kliniek in een vrtraject bariatrische chirurgie Afgewezen peratie klanten znder drverwijzing
De patiënten kmen niet in aanmerking vr een bariatrische ingreep vanwege: Te laag B.M.I. Geen medische indicatie Geen aantnbare eigen inzet van minimaal 5 jaar De patiënten zijn afgewezen dr: Ziekenhuizen in de regi Regi Zuid-Hlland/Zeeland St. Franciscus Ziekenhuis Privaatklinieken Nederlandse Obesitas Kliniek De cliënten kunnen zich aanmelden bij het OCN dr middel van het invullen van het Intakefrmulier. Afgewezen patiënten met drverwijzing De patiënten kmen m dezelfde als hierbven beschreven redenen niet in aanmerking vr een peratie maar de behandelend arts vindt een gerichte behandeling wel ndzakelijk. Behandelend arts kan in dit verband zijn: Ziekenhuisarts/specialist Privaat kliniek arts/specialist Huisarts De behandelend arts schrijft een drverwijzing, dit kan dr middel van het drverwijsfrmulier dat te dwnladen is dr p de link hiernaast te klikken. Starters (eigen keuze) met drverwijzing Cliënten die lijden aan een vermatig vergewicht kunnen dr verschillende rganisaties f persnen wrden drverwezen. Deze cliënten zitten niet in een vrtraject vr een bariatrische ingreep. Drverwijzers kunnen zijn: Ziekenhuis specialist Huisarts Diëtiek Internisten/MDL Geriatrie Orthpedie Cardilgie Fysitherapeut Overige specialismen waarbij het vergewicht als rzaak van de klacht beschuwd wrdt.
Sprtcentra Medische sprtcentra Sprtartsen De drverwijzers schrijven een drverwijzing, dit kan dr middel van het drverwijsfrmulier dat te dwnladen is dr p de link hiernaast te klikken. Starters (eigen keuze) znder drverwijzing De cliënten kunnen p de website van het Obese-Centrum Nederland een krte test den m te zien f zij in aanmerking kunnen kmen vr een traject bij het Obese-Centrum, als dat mgelijk is kunnen zij zich aanmelden dr middel van het invullen van het Intakefrmulier. Intake prcedure De Intake bestaat uit 3 nderdelen, waarbij ieder nderdeel een specifieke functie heeft en een beslissingsmment mvat. Intake frmulier De intake begint met het invullen van een frmulier dat nline beschikbaar staat vr de cliënt zelf f vr een verwijzer, zals dit staat beschreven in Hfdstuk 3.1 1e Fase. Het frmulier wrdt berdeeld dr een Obesitascach van het OCN, waarna een intakegesprek wrdt gepland met de cliënt. Intake gesprek Met name in dit intake gesprek wrdt dr de besitascach gekeken f iemand in aanmerking kmt vr het traject. Hierbij speelt mtivatie van de betreffende cliënt een zeer belangrijke en cruciale rl. Gedurende het intakegesprek wrdt verder gekeken naar de specifieke klachten en welke expertise er ndig is vr een succesvlle behandeling van de cliënt. Intake cnclusie Als afsluiting van het intake gesprek wrdt de cliënt p de hgte gebracht van de beslissing van de besitascach. Deze beslissing/cnclusie zal één van de vlgende drie mgelijkheden/pties zijn: -A- De besitascach ziet geen mgelijkheden vr deze cliënt, dit zal in de meeste gevallen te maken hebben met de mtivatie van de cliënt. Dus het verzek van de cliënt wrdt afgewezen. (Deze ptie zal niet snel gebruikt wrden mdat in de meeste gevallen de besitascach zal kiezen vr ptie - B-) -B- De besitascach twijfelt f de cliënt het traject zal vlbrengen, de cach zal aangeven aan de cliënt dat er ng geen beslissing genmen kan wrden, dat er eerst verleg dr de cach met een cllega cach en/f een verwijzer zal plaatsvinden, waarna de cliënt uitgendigd zal wrden vr een 2e intakegesprek. -C- Deze ptie zal naar verwachting in de meeste gevallen van tepassing zijn. De besitascach infrmeert de cliënt ver de verdere gang van zaken, dit mhelst nder andere een afspraak bij de sprtarts, fysitherapeut, diëtiste,
deze wrden ter plekke gepland en tevens wrdt de cliënt ingedeeld in een grep waarin hij f zij het beste past. Samenwerking met In deze categrie vindt u de partijen waarmee het Obese-Centrum Nerdeland een samenwerking is aangegaan. Deze samenwerking kan in diverse gradaties plaats vinden, van verwijzingsinstantie tt vergaande samenwerking dr middel van inzet van persneel en expertise. Huisartsen In de 1 e fase na de prichting van het OCN zal de samenwerking met huisartsen tweeledig zijn, namelijk enerzijds infrmatie verstrekking van het OCN aan de huisartsen ver de mgelijkheden en nmgelijkheden van OCN. Anderzijds verzekt het OCN de huisartsen cliënten die in aanmerking kmen f willen kmen vr een traject bij OCN, deze dr te verwijzen en in eerste instantie al wat uitleg daarver te geven. Sprtartsen SprtMedX In het gebuw van Obese Centrum Nederland zal zich tevens SprtMedX vestigen. Het OCN zal gebruik maken van de dienstdende sprtartsen en de expertise van SprtMedX. SprtMedX is gerelateerd aan het prinses Beatrix streekziekenhuis te Detinchem. SprtMedX zal k sprtmedische keuringen uitveren in pdracht van OCN. Deze sprtmedische keuringen vallen met ingang van januari 2016 nder de basiszrg van de ziektekstenverzekering. Diëtisten OCN werkt samen met diëtistes in eigen dienst (Sprtmedisch centrum Zuidplas) en/f p ZZP basis. OCN draagt zrg vr de cntracten tussen zrgverzekeraars en diëtiek. Diëtiek zit zwel in de basis als in de aanvullende ziektekstenverzekering. Mcht de cliënt al via u bij een diëtist(e) lpen, dan verzeken wij u daarvan melding te maken zdat er afstemming kan plaatsvinden. Fysitherapeuten OCN werkt samen met fysitherapeuten die verbnden zijn aan Sprtmedisch Centrum Zuidplas. SCZ heeft cntracten met alle zrgverzekeraars, en fysitherapie zit in alle aanvullende ziektekstenverzekeringen. Indien u als behandelend fysitherapeut de drverwijzer bent van de cliënt, dan verzeken wij u m cntact met nze vestiging zdat er nadere afstemming kan zijn. Psych/Sciale instellingen Indien ndig zal OCN de medewerking van een Psych/Sciale instelling inrepen, dit zal per geval berdeeld wrden en vrgelegd wrden aan een specialist van de PSI. Gemeenten Met gemeenten zal een samenwerkingsverband gezcht wrden in diverse gradaties, zals bijvrbeeld het WMO lket, maar k is te denken aan specifieke prgramma s en subsidie trajecten in het kader van sprt en bewegen activiteiten.
Specialismen ingezet in prgramma OCN Het OCN heeft verschillende medewerkers met ieder een eigen specialistische taak binnen het prgramma van het OCN. Gedurende het prgramma van 40 weken zal een grep zveel mgelijk per wederkerend prgrammanderdeel dezelfde specialist tegenkmen, m zdende enige cntinuïteit te garanderen. In een incidenteel geval zal daarvan afgeweken kunnen wrden maar dan zal altijd een gelijkwaardige cllega het prgrammanderdeel vernemen f een verschuiving in het rster van het prgrammanderdeel zal plaatsvinden. Vedsel Vedseldeskundige De titel vedingsdeskundige is niet beschermd. Het kan hier gaan m mensen met een uitgebreide universitaire f Hb-pleiding, maar er is k een eenjarige pleiding. Omdat de titel niet beschermd is, is het vaak handig m de pleiding van de deskundige na te gaan. Een vedingsdeskundige is deskundig p het gebied van veding en adviseert hierin. Smmige deskundigen weten veel ver afvallen, maar een deskundige p het gebied van veding kan zich bijvrbeeld k gespecialiseerd hebben in vedselveiligheid. Diëtist(e) Dit berep is beschermd dr de Wet BIG. Iemand mag deze titel pas gebruiken als hij een 4-jarige Hb-pleiding veding en diëtiek heeft afgernd. Ok met iemand met deze titel geregistreerd zijn in het BIG-register. Een diëtist begeleid en adviseert mensen met allerlei prblemen en beheftes p het gebied van veding. Je kunt hierbij denken aan mensen die af willen vallen, maar k aan mensen met een ziekte en speciale vedingsbeheften. Bijvrbeeld diabetes, een te hg chlesterl, verhgde bleddruk, darmen maagprblemen f ndergewicht. Ok sprters kunnen terecht vr een passend advies. Op basis van je prblemen en beheften wrdt een dieet fwel vedingsadvies samengesteld. Mgelijk wrdt er k ingegaan p de rest van je levensstijl. Gewichtscnsulente De gewichtscnsulent geeft mensen met vergewicht advies p het gebied van veding en beweging. De cnsulent heeft meestal geen medische achtergrnd. Hij behandelt dan k alleen mensen met matig vergewicht (tt een BMI van 30). Mensen met medische aandeningen kunnen niet bij de cnsulent terecht. Ok dit berep is niet beschermd. Er is wel een berepsvereniging, de BGN, Berepsvereniging Gewichtscnsulenten Nederland. Deze vereniging stelt bepaalde eisen aan de pleiding en werkwijze van de cnsulent. Ga na f juw cnsulent is aangeslten bij de vereniging! Beweging Bewegingsaggie Een bewegingsagg biedt ndersteunende en activerende begeleiding aan grepen f individuele cliënten, in een cntext van bewegen en lichamelijkheid. Het del daarbij is het stimuleren en vergrten van de mgelijkheid tt bewegen, binnen de mgelijkheden die er zijn. Er wrdt steeds gewerkt aan een actieve leefstijl, die gericht is p blijvend actief en/f sprtief bewegen,
dan wel het pden van bewegingservaring. Dr het aanbieden van sprt- en bewegingsactiviteiten f bewegingservaringen, kan de bewegingsagg een bijdrage leveren aan de psychische, sciale en/f lichamelijke ntwikkeling van mensen. Het gaat daarbij m een breed scala aan bewegingsactiviteiten en bewegingservaringen. Het kan gaan m specifieke sprten, m recreatieve activiteiten, m dagelijkse bewegingsactiviteiten als lpen f fietsen f m spelactiviteiten. Fysitherapie Fysitherapie maakt gebruik van de nieuwste technieken en biedt zveel mgelijk behandelmethdes zdat we direct p uiteenlpende klachten kunnen inspelen. Of u nu met revalideren na een peratie, met herstellen van een blessure, klachten hebt pgedaan tijdens werken f sprten, gevlgen heeft van een verkeerde beweging, ziekte, ngeluk f gewn dr uder wrden. Het is ns del u snel en effectief verder te helpen. Sprtfysitherapie De sprtfysitherapeut speelt een belangrijke rl bij preventie, vrlichting en advies vr iedereen die wil gaan sprten f sprt als hbby f berep heeft. De sprtfysitherapeut behandelt cliënten die na ziekte f blessures weer aan het werk willen en/f weer willen sprten. Hij begeleidt en adviseert ervaren sprters die hun sprt p hg niveau willen beefenen. In zijn praktijk ziet de sprtfysitherapeut k andere (kwetsbare) delgrepen, zals uderen en kinderen, bij wie sprt wrdt ingezet als nderdeel van de therapie. De meeste klachten waarmee mensen naar de sprtfysitherapeut gaan, zijn blessures aan de knie, enkel en schuder. De therapie richt zich niet alleen p het herstel van de getrffen gewrichten, maar kan k bedeld zijn m juist die lichaamsdelen te trainen die ng wel belastbaar zijn. De sprtfysitherapeut werkt vaak in een speciaal ingerichte praktijk f een sprtmedische afdeling van het ziekenhuis. Steeds vaker is hij werkzaam bij sprtverenigingen en in dienst van sprtbnden. Ok werkt hij veel en intensief samen met andere disciplines in de zrg, zals sprtartsen, chirurgen en sprtmasseurs en met verantwrdelijken vr het arbbeleid bij bedrijven. Mind Ontspanningsdeskundige De ntspanningsdeskundige is zals het wrd al zegt, deskundig in het ntspannen. Tijdens met name Zin-Satin wrdt p de ntspanningsdeskundige een berep gedaan m de cliënten te helpen ntspannen, hen handvatten te geven he zij zichzelf te allen tijde zelf kunnen ntspannen en daarmee stress mmenten te vrkmen f zelfs tegen te gaan. Mental Cach (ptineel) Is werken in het NU! Nu, het is altijd NU! Nch het verleden, nch de tekmst bieden realiteit f zekerheid. Je wrdt delbewust gemaakt, delgericht begeleid, m sms genschijnlijk nhaalbare delen te verwerkelijken, m drmen, fantasieën, waar te maken. Het gaat in de kern m mentaliteitstransfrmatie, die gericht is
p (maximaal) presteren, m te winnen. Het ntwikkelen van een winnaarsmentaliteit met de vele daaraan inherente aspecten. Mental caching heeft niets met therapie te maken, wel met mentaliteitsntwikkeling f vrming, dr een slide mentaliteit f mentale eenheid te cnstrueren, dat synniem is vr mentaliteitsntwerpen (mentality designing). Het del: m beter te kunnen functineren en/f te presteren, dr grtere weerbaarheid, wilskracht, mentale veerkracht, vlharding, etc. Het gaat m bewustwrding, in de breedste zin van het wrd, de kerngedachte en het vertrekpunt van de ntwikkeling f transfrmatie van de mentaliteit. Bewustwrding van jezelf, je functineren, je blkkades, je remmingen, je vermed, je angsten, je irreële gedachten, enzvrt. Psychlg/-lge (ptineel) In de psychlgie vat de gedachte pst dat een mens het slachtffer f prduct is van zijn verleden (levenservaringen, kwetsingen, angsten en dergelijke). Om daar verandering in aan te brengen f m er (meer) cntrle ver te krijgen, met je eerst de rzaak vinden. Vaak ligt die in het verleden, sms ver terug in je jeugd, juw wereld en leven van it. Definitie van psychlgie (synniem zielkunde) is: De wetenschap die handelt ver de aard en eigenschappen van de menselijke ziel en zich bezighudt met het nderzek naar de determinanten van gedrag. Psychlgische hulp: vrziet vaak in een therapeutisch traject. De therapie bestaat vr een grt deel uit praten, gehrd en begrepen wrden. In het verlengde hiervan wrden vragen gesteld dr de psychlg, die de cliënt met beantwrden. Het vinden en frmuleren van die antwrden met leiden tt cncretisering van het prbleem, tt zelfinzicht en situatineel verzicht. Een prces waarin de patiënt leert m zichzelf en zijn mstandigheden beter te begrijpen, met het del te weten te kmen wie hij/zij in de kern is. Vanuit dit realistische zelfbeeld kan de cliënt zichzelf bijsturen, zichzelf cntrleren en vrijmaken van knellende f blkkerende zaken die de persnlijke ntwikkeling den stagneren. Dit alles met het del m een betere, gezndere, geestelijke entiteit in zichzelf te ntwikkelen. Medisch/Fysiek Aangezien in een grt aantal gevallen de cliënten al een geruime vrgeschiedenis hebben in het prberen bese de baas te wrden, zullen zij vaak drverwezen wrden dr (huis)artsen. Aangezien wij in de startfasen 1, 2 (ng) niet gerechtigd zijn m infrmatie direct in te winnen bij deze vak geledingen, zullen wij patiënten die niet zijn drverwezen tch adviseren m cntact met hun arts p te nemen met het verzek f zij dr hen naar ns kunnen wrden drverwezen via het daarvr bestemde drverwijsfrmulier. In die gevallen is het mgelijk iets meer infrmatie ver de mgelijk medische rzaken van het Obese van de cliënt te verkrijgen. In de laatste fase 3, 4 als het OCN wel is geregistreerd als zijnde een kliniek, zal er eenvudiger en wel directe cmmunicatie tussen arts/specialist en het OCN mgelijk zijn.
Sprtarts Binnen het OCN is er de beschikking ver een sprtarts, die nder andere de medische sprtkeuring van de cliënten vr zijn f haar rekening neemt, k kan deze sprtarts in verleg met de cliënt besluiten een specifieke behandeling bij de cliënt uit te veren indien dat gewenst is. Organisatrisch/algemeen Cach Iedere grep en dus ieder lid van deze grep krijgt een grepscach tegewezen. Deze cach begeleid de grep en is 1 e aanspreekpunt vr de leden. De cach zal nder andere zrgdragen vr het plannen van afspraken, het cördineren van de cmmunicatie tussen de grep en de specialisten. De cach is k lid van een speciale WhatsApp begeleidingsgrep waar zver mgelijk alle grepsleden k actief lid van zijn, zdat snelle effectieve cmmunicatie mgelijk is. (Iedere OCN grep heeft een eigen WhatsApp grep znder begeleiding en een WhatsApp grep met begeleiding.)