HGW: Een eerste interactieve kennismaking Ontmoetingsdag HGW De leerkracht doet er toe 16 september 2010
Inleiding
HGW als samenhang en samenwerking omtrent kinderen met bijzondere noden Wetenschappelijke uitgangspunten Maatschappelijke evoluties Zorgcontinuüm A. Inleiding
Het zorgcontinuüm Omschrijving volgens Ruyssenaars: Gradaties in afstemming van hulp, van geen aanpassing tot zeer intensieve en meer gespecialiseerde zorg In dit continuüm blijven alle betrokkenen rond individuele problemen samenwerken Zorgpiramide, zorgwiel, geïntegreerde zorg A. Inleiding
Waarover gaat het vandaag? Benoemen Gevulde begrippen Aftoetsen mogelijk Om bewust te kunnen inzetten A. Inleiding
Waarover gaat het vandaag? Uitwerken van de uitgangspunten 1. Doelgericht werken 2. Positieve kenmerken 3. Onderwijsbehoeften 4. Afstemming en wisselwerking 5. De leerkracht doet ertoe! 6. Constructief samenwerken 7. Systematisch en transparant Het nieuwe aansluiten op het bestaande (cfr. leerblad) A. Inleiding
Uitgangspunten
Leerblad Doelgericht werken
Doelgericht werken Waar willen we naartoe? Wat is ons doel en wat hebben we nodig om dit te bereiken? Als we weten dat dan kunnen we beslissen dat Oplossingsgericht: yes-advies waar alle betrokkenen achterstaan Gericht op beïnvloedbare factoren B. Uitgangspunten
Doelgericht en interne zorg Info verzamelen die daadwerkelijk bijdraagt tot te nemen beslissingen: volgsysteem, leerlingendossier Verduidelijken van de zorgvraag Wat kan en wil de school deze leerling bieden? Beslissen over onderwijsaanbod en extra zorg (indicaties, contra-indicaties) Handelingsplan opstellen en evalueren Ondersteunen van leerkracht bij uitvoering van advies: coaching
Doelgericht en de ouders Liever ten onrechte ongerust, dan ten onrechte gerust Wat is de zorgvraag van de ouders? Wat zijn hun wensen en verwachtingen? Wat lukt wel thuis? Wat zijn voor de ouders mogelijke oplossingen? Afstemming op wat ouders kunnen
Doelgericht en de leerling Kinderen beschikken over veel relevante informatie Ook kleuters kunnen al betrokken worden Wat helpt de leerling? Wat zou een goede oplossing zijn? Ziet de leerling het nut in van extra hulp? Begrijpt hij waarom? Hoe voelt de leerling zich erbij?
Oefening Denk aan een kind met een zorgvraag (heel recent) Wat is het eerste dat je gedaan hebt? Had je een doel in gedachten? Heb je dit aan iemand gezegd?
Leerblad Positieve kenmerken
Positieve kenmerken Wat als positief ervaren wordt, bevordert de sfeer en de motivatie neemt toe Breedbeeld Benutten in je aanpak Objectivering op basis van recente wetenschappelijke kennis en praktijk protectieve factoren B. Uitgangspunten
Oefening per twee Opdracht: vertel een recente, moeilijke situatie. De partner stelt denkvragen zodat het positieve naar voor kan komen (zonder zelf in te vullen) Mogelijke denkvragen Probeer de verteller door je vragen te leiden naar het hier-ennu: de concrete, dagdagelijkse leef- of leersituatie Wanneer is het wel eens gelukt? Waar is het kind/de ouder/de leerkracht goed in? Wat doet het kind/ / graag? Wat zie je wel nog zitten?
Leerblad Onderwijsbehoeften Afstemming en wisselwerking De leerkracht doet ertoe!
Onderwijsbehoeften Afstemming en wisselwerking De leerkracht doet ertoe! Van kind kan dit niet naar wat kan ik doen (niet zoeken naar schuld maar naar oplossing), van probleem/stoornis naar doel en aanpak Wat wel werkt uitbreiden Leerkracht doet ertoe: afstemming van aanpak op onderwijsbehoeften kind Onderwijsbehoeften bieden een helder en zinvol kader voor communicatie B. Uitgangspunten
Vervolg Groepsplan en subgroepsplan (clusteren) Kijkwijzers en checklists (aanpak, benadering, instructie: de leerkracht concretiseert zelf: meer betrokkenheid en verantwoordelijkheid!)
Wisselwerking Dit kind uit deze groep met deze leerkracht in deze school en van deze ouders Dit kind heeft een leerkracht of methode of klasgroep nodig die Wat kunnen/willen wij daarvan bieden/niet bieden? (geen childblaming) School is deskundig in omgaan met verschillen B. Uitgangspunten
Oefening: foto s
Oefening: foto s
Oefening: foto s
Formulier onderwijsbehoeften Wat willen we bereiken bij leerling, leerkracht en ouders op korte op middellange termijn? De verzamelde gegevens vertalen naar onderwijsbehoeften wat heeft dit kind nodig om het gestelde doel te behalen? B. Uitgangspunten
Vervolg Dit kind heeft: instructie nodig die opdrachten of materialen nodig die leeractiviteiten nodig die feedback nodig die groepsgenoten nodig die een leerkracht nodig die Vanuit gesprekken, observatie, onderzoek, analyse van toetsen, literatuur, B. Uitgangspunten
Oefening Formulier onderwijsbehoeften Vul blok 1, 2 en 3 in (individueel of per twee) Op een signaal geef je het formulier door naar links Op het gekregen formulier mag je aanvullingen doen
Leerblad Constructief samenwerken
Probleem volgens de leerkracht: Melisa uit het 2 de leerjaar leest nog te traag. De andere kinderen lezen al minstens op AVI-3 niveau en Melisa nog maar op AVI-1. Oplossing: Melisa moet meer lezen. Ze krijgt op school extra hulp en moet thuis elke dag 10 lezen. De leerkracht wil ook graag dat Melisa naar een logopediste gaat zodat ze nog meer extra hulp krijgt. Probleem volgens de ouders: Melisa leest niet graag. We herkennen dit van bij haar oudere zus. Die leest intussen wel vlot. We vinden dat Melisa tijd moet hebben om te spelen. Het lezen komt wel vanzelf. Oplossing: We willen Melisa zeker niet pushen. Het lezen zal vanzelf wel komen. Ze is toch nog jong. We willen wel af en toe lezen thuis, maar een logopedist vinden we niet nodig. Dat kost trouwens veel geld. Het is toch de taak van de school om een kind te leren lezen!
Hoe gaat het dan verder?
Samenwerking Praten met en niet over leerkrachten, kinderen, ouders Vragen, zorgen, verwachtingen, verklaringen, oplossingen van alle partijen meenemen van bij het begin Wanneer tevreden met diagnose en advies? Advies wordt niet opgelegd, maar voorgelegd B. Uitgangspunten
Leerblad Systematisch en transparant
Systematisch en transparant Zorgstructuur in stappen: wie doet wat, hoe, waarom en wanneer? Als dan Transparantie, duidelijk zijn: we zeggen wat we doen en waarom en we doen wat we zeggen Inzichtelijk maken hoe de besluitvorming werkt Zorgbeleid is voor iedereen duidelijk Kennis, instrumenten, maatregelen, zoveel mogelijk wetenschappelijk verantwoord B. Uitgangspunten
Systematisch en transparant Stap-voor-stap-werkwijze met eigen formulieren Eigen formulieren die passen bij zorgstructuur van de school Formulieren en checklists als leidraad en geheugensteun voor besprekingen Ingevulde formulieren als verslaggeving Overdrachtsformulieren: onderwijsbehoeften B. Uitgangspunten
Afronding
Afronding Leerblad Evaluatieformulier C. Afronding