Groepsplannen en spel.

Transcriptie

1 Groepsplannen en spel. Workshop LBJK 22 maart 2017 In deze interactieve lezing/workshop zal Emilie Groot met de aanwezige jonge kind specialisten in gesprek gaan over de mogelijkheden om (meer) ruimte te maken voor spel in het groepsplan. Alle deelnemers zijn dan ook van harte uitgenodigd hun huidige groepsplannen mee te brengen naar de bijeenkomst om hier samen met andere jonge kind specialisten kritisch op te reflecteren. We zullen in kleine groepen een professionele dialoog aangaan om zo tot verdieping te komen en te leren van elkaars praktijksituaties en visie op spel en begeleiding. drs. Emilie Groot-Ketelaars Ellen Oosterholt Angelique Teeuwen Liesbeth van Dijk Docent Fontys OSO Master EN, Specialist Jonge Kind LBBO LBjk, Specialist Jonge Kind LBBO LBjk, Specialist Jonge Kind LBBO LBjk, Specialist Jonge Kind

2 PROGRAMMA Welkom en kennismaking Theoretische verkenning spel en het groepsplan Een doorkijkje in de praktijk Uitwisselingen en reflectie in groepen Actiestappen en opbrengsten

3 Vragen die we met elkaar zullen verkennen zijn: Hoe zet je spel in om een bijdrage te leveren aan de ontwikkeling en het leren van jonge kinderen? Hoe krijg je goed zicht op speelbehoeften van jonge kinderen, hoe stem je daarop af via spelbegeleiding en hoe integreer je dit in je groepsplan? Is er een verschil tussen onderwijsbehoeften en speelbehoeften? Wat is er nodig om meer ruimte te creëren voor spel en spelbegeleiding binnen het groepsplan? Wat is jouw rol daarbij?

4 Spel en het jonge kind Langeveld (1972): Het spel is de meest wezenlijke bezigheid van het veilige kind met een wereld die nog van alles kan blijken te zijn Wat is geen spel? Van Oers (2005b) [ ] Wanneer het spel ingezet wordt als opstap naar het serieuze leerwerk, in een poging om de aandacht en inzet van leerlingen te vangen. Het spel is hier niet meer dan wat Brougère (1995) heeft aangeduid als een pedagogische list (ruse pedagogique). Welke visie heeft jouw school / onderbouwteam op spel?

5 Kenmerken van spelen (Vermeer, 1955, p.153 e.v., Van Oers, 2005, p. 13 e.v., Van Oers in Van der Aalsvoort (red.), 2011, p.39 e.v., Singer, 2013, p. 63 e.v.) Spelen is een spontane activiteit Het kind is van binnenuit gemotiveerd Spelen doet het kind om het spelen zelf; niet om er een bepaald doel mee te bereiken Het kind bepaalt hoe en wat er gedaan wordt tijdens het spel (vrijheid, eigen werkelijkheid) De opbrengsten van goed spelen De patissier die vertelt over zijn liefde voor zijn vak, het maken van mooi gebak en bonbons, dat begon in de zandbak

6 Opbrengstgericht werken met jonge kinderen School aan zet (2014); Kwaliteitskaart Opbrengstgericht werken in de kleuterperiode HGW cyclus: 1-zorgroute, (2009) Welk model wordt op jouw school als onderlegger gebruikt?

7 Onderwijsbehoeften versus speelbehoeften Hulpzinnen t.a.v. onderwijsbehoefte Deze leerling heeft: instructie nodig die ; opdrachten of taken nodig die ; leeractiviteiten of materialen nodig die ; feedback nodig die ; groepsgenoten nodig die ; een leerkracht nodig die ; ouders nodig die. Pameijer, Van Beukering en De Lange, Vragen t.a.v. speelbehoeften Wat heeft dit kind nodig van jou? van andere kinderen? van de leeromgeving? van de activiteiten? van de materialen? om te kunnen leren van het spelen? Beets, In variatie op onderwijsbehoeften, Pameijer, Van Beukering en De Lange, 2009

8 Doelgericht afstemmen op speelbehoeften Beets Kessens, A. (2015). Spelen is leren met hoofd, hart en handen. Stimuleren van de cognitieve ontwikkeling. HJK, 43, (1), p.4-8. Doel Je verbetert de kwaliteit van het spelen zodanig, dat het kind, op basis van welbevinden, vanuit een hoge betrokkenheid, leerervaringen opdoet en de (cognitieve) ontwikkeling gestimuleerd wordt. Dat doe je door doelgericht aanpassingen te maken op (spelactiviteiten met) materialen, waardoor je afstemt op de speelbehoeften van het kind.

9 Hart Handen Hoofd Voorwaarden Leerstrategieën Cognitieve vaardigheden Afstemmingsbloem speelbehoeften Creëren (onderdelen samenbrengen tot iets nieuws) Onthouden (iets herinneren) Experimenteren Imiteren Toekijken Oriënteren Evalueren (beargumenteert standpunt) Analyseren (informatie opdelen en met elkaar in verband brengen) Toepassen (informatie gebruiken om een probleem op te lossen) Begrijpen (snappen waarom iets zo is) Speelsituatie met ontwikkelingsmaterialen Doel? Welbevinden Aleid H. M. Beets Kessens Met dank aan SLO

10 Opbrengstgericht werken met een groepsplan Ervaren collega s het groepsplan als doel of middel?

11 Verkenning aan de hand van praktijk - Welke knelpunten ervaar je bij het integreren van spel in je groepsplan? - Welke succeservaringen m.b.t. spel in het groepsplan wil je delen? - Welke vraag heb je aan de deelnemers van deze workshop?

12 Uitwisseling in groepen: Spel in het groepsplan Wie ben je, waar werk je, Welke expertise breng je mee? - Welke succeservaringen m.b.t. spel in het groepsplan wil je delen? - Welke knelpunten ervaar je bij het integreren van spel in het groepsplan? Verzamel TIPS en TOPS en noteer ze op een post-t

13 ACTIESTAPPEN en OPBRENGSTEN PERSOONLIJK Heb je voldoende zicht op de mogelijkheden van spel in het groepsplan? Hoe tevreden ben je over de situatie op jouw school? Wat houdt je op dit moment het meest bezig? SCHOOL Welke bouwstenen heb je verzameld? Waarover ga je in gesprek met je collega s en/of directie?