0-meting zuiveringsbeheer Beschrijving methodiek 17 juni 2014, Jeroen Niezen, Meinard Eekhof, Wiely Luttmer
|
|
- Jasper Veenstra
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 0-meting zuiveringsbeheer Beschrijving methodiek 17 juni 2014, Jeroen Niezen, Meinard Eekhof, Wiely Luttmer Informatie over deze aanpak? Jeroen Niezen, , Hans de Vries, , 1. Wat en waarom? De wens om een 0-meting voor het zuiveringsbeheer te ontwikkelen vloeit voort uit de wens van de gemeenten om meer inzicht te krijgen hoe het zuiveringsbeheer er bij de waterschappen Noorderzijlvest en Hunze en Aa s voor staat. Het is een nieuw instrument, dat voor het eerst wordt toegepast. Het zal zich in de praktijk moeten bewijzen en ontwikkelen. Doel is om een globaal, kwalitatief inzicht in de bedrijfsprocessen en de mensen daar achter te verkrijgen. De 0-meting zuiveringsbeheer is in analogie met de 0-meting gemeenten opgezet. De term 0-meting is gehanteerd om aan te geven dat het om een vastlegging van de huidige situatie gaat. Dit houdt niet in dat hier op dit moment een periodieke toetsing aan wordt gekoppeld. Voor de ontwikkeling ervan zijn Wiely Luttmer en Meinard Eekhof van waterschap Vechtstromen gevraagd om hier vanuit externe deskundigheid een leidende rol in te vervullen. Bij de analyse en aanbevelingen wordt ook de relatie gelegd met de taken en taakuitvoering van gemeenten. Doelstelling Een probleem bij samenwerking in de waterketen is het beperkte inzicht in elkaars werkwijze en stand van zaken in de ontwikkeling van het rioolbeheer en zuiveringsbeheer. Door onderdelen binnen het zuiveringsbeheer onderling te vergelijken op een manier die voor iedereen begrijpelijk is, ontstaat inzicht in elkaars situatie. Dit kan bijdragen aan een vlotte totstandkoming van samenwerking. Ook wordt duidelijk wat we van elkaar kunnen leren, en waar verbeterpunten zitten. De 0-meting dient geen doel op zich, maar kan bij de ontwikkeling van de samenwerking inzicht verschaffen en kansen zichtbaar maken, waar samenwerkende partijen op kunnen bouwen. Het is een relatief eenvoudig en goedkoop toe te passen instrument, omdat het in enkele dagen is uit te voeren. 2. Methode Aan de hand van een vragenlijst (zie bijlage) worden betrokkenen bij de waterschappen geïnterviewd. De antwoorden geven inzicht in de toestand van de verschillende onderdelen van het zuiveringsbeheer. Door de verschillende onderdelen te ordenen volgens de beleidscyclus ontstaat een inzicht in de kwaliteit van het zuiveringsbeheer. Daarvoor wordt gebruik gemaakt van de universele PDCA methode, die is door vertaald naar het zuiveringsbeheer: 1
2 De Plan-Do-Check-Act-cirkel in bedacht door dr. W. Edwards Deming. In het zuiveringsplan staan hoofdlijnen van aanpak (strategie en beleid, PLAN). Op basis van deze aanpak zet u processen in gang (DO). Door de processen te evalueren, ziet u in hoeverre de inspanningen ook leiden tot de gewenste doelen (CHECK). Vervolgens kunt u waar nodig bijsturen (ACT). Per waterschap zullen er verschillen zijn in de mate waarin zaken zijn georganiseerd en op orde zijn. In onderlinge vergelijking kan dat tot drie situaties leiden: Situatie Het onderdeel is overwegend op orde Er zijn grote verschillen per waterschap Het onderdeel is overwegend niet op orde / verbetering is mogelijk Actie Continueren en verbeteren Leer- en verbeterpunten benoemen, verbetertraject benoemen, onderlinge rollen uitwerken. (Gezamenlijke) Actie organiseren om tot verbetering te komen. Aan de hand van de beantwoording van de vragen wordt een scoretabel ingevuld, waarin een waarde van 1-4 wordt toegekend aan het niveau van taakuitoefening. Deze waarden zijn: 1. Niet aanwezig of te zwak 2. Onvoldoende, verdiend verbetering 3. Voldoende, wenselijk om het nog iets beter te doen 4. Op orde Het beoordelen gebeurt op basis van expert judgement. Het vormt een indicatief oordeel dat (alleen) gebaseerd is op de informatie uit het interview. Door deze waarden door te vertalen naar de PDCA cyclus ontstaat een mooi inzicht in de volledigheid en samenhang van de onderdelen binnen de cyclus. Binnen een cyclus zijn alle onderdelen min of meer op elkaar van invloed euro besparen op meten kan tot euro te veel aan kapitaallasten leiden. Binnen de cyclus is het daarom van belang dat: Er een stabiel niveau van taakuitoefening is (score3 en 4) Verbeterpunten worden aangepakt en opgekrikt (score 1 en 2) De resultaten van de 0-meting kunnen aan de hand van de beleidscyclus de samenhang tonen tussen de verschillende onderdelen. Er kan visueel worden gemaakt wat het betekent als één of meerdere onderdelen niet op orde zijn: de zwakke schakels in de keten. De resultaten worden daarom via Excel in een grafiek gezet om een vergelijking in één oogopslag duidelijk te maken. Een voorbeeld met fictieve waarden: 2
3 Meerjarenprogramma Onderhoudsinspecties Onderhoudsmanagement Gemalen onderhoudsprogramma Beheersystemen 3. Resultaten Via de bovenstaande grafiek wordt per waterschap een beeld geschetst, en wordt kort samengevat wat de sterke punten zijn van het zuiveringsbeheer, en waar verbeteringen mogelijk zijn. De insteek is positief, gericht op het leren van elkaar en het ontwikkelen samenwerkingskansen. (Individuele verbetertrajecten zijn ook mogelijk.) Er wordt daarom ook een gecombineerde grafiek gemaakt van de betrokken waterschappen. Hierin worden verschillen en overeenkomsten zichtbaar gemaakt. Er worden algemene conclusies getrokken ten aanzien van: Positieve punten: benoemen wat goed gaat, beschrijven waar verschillen in benadering zitten, en waar van elkaar geleerd kan worden. Kwetsbaarheid: een indruk van de kwetsbaarheid van de taakuitoefening. Kijken waar de sterke punten (specialiteiten) zitten, en waar waterschappen elkaar kunnen aanvullen. Verbeterpunten: waar zitten de zwakke plekken en leemtes in het zuiveringsbeheer, en welke aanknopingspunten er zijn om hier verbetering in aan te brengen. Aan de hand van deze conclusies ontstaat er een totaalbeeld van de stand van het zuiveringsbeheer van de betrokken waterschappen. 4. Analyse en aanbevelingen Via de analyse worden de resultaten van de 0-meting door vertaald naar kansen voor samenwerking en tussen waterschappen onderling en met gemeenten. Daarbij maken we binnen het zuiveringsbeheer onderscheid in drie taakniveau s: Beleidsniveau Strategisch / tactisch niveau Operationeel niveau De inzet binnen de clustersamenwerking is vooral gericht op het beleidsniveau. Daar weten partijen elkaar via een afvalwaterplan of een waterakkoord goed te vinden. De verbinding moet echter worden gezocht op het strategisch / tactisch niveau. Met name het oppakken van de verbeterpunten vraagt meer aansturing, visie en interactie; ofwel: zuiveringsbeheer in volle omvang. Om dat te illustreren schetsen we de toerstand in de twee belangrijkste processen binnen het zuiveringsbeheer; toestand beoordeling en functioneren van de zuiveringstechnische werken. In onderstaande figuren worden deze beide processen geïllustreerd: Proces: toestand beoordeling / assetmanagement Maatregelen Onderhoud Vervanging In dit proces wordt voor een goede maatregelkeuze onderbouwd door vijf pijlers. Van de boven geschetste vijf pijlers wordt bekeken of ze voldoende op orde zijn. Strategisch beheer legt vervolgens de verbinding tussen alle gegevens, en vertaald dit door naar heldere uitgangspunten voor het beleid. Om- 3
4 Beheersysteem Optimalisatie afvalwatersysteem Jaarplan Gemalenbeheer Kwantiteitsmeting Kwaliteitsmeting Bemensing / processturing Controle vergunningseisen dat een goede afweging ten aanzien van doelmatig beheer een sterke relatie heeft met andere beleidsterreinen binnen het waterschap en in relatie tot gemeenten, vraagt het strategisch beheer ook over geschikte competenties van beheerder. Denken over beheer en zaken op orde hebben is één, ernaar handelen is twee. Proces: functioneren van het zuiveringsproces Beleid en planvorming In dit proces draait het om inzicht en onderbouwing van het functioneren van het zuiveringsproces, en daarin op de juiste samenhang sturen. Het komt voor dat theoretische aannames en modellen niet in overeenstemming zijn met de praktijk. Zo komt het voor dat gemalen veel meer of minder verpompen dan verwacht, of dat onderlinge schakelingen tussen gemalen niet functioneren. Een meetproject van tienduizend euro had voor tijdige actie en stabieler zuiveringsproces kunnen zorgen. Ook het optimaliseren van het afvalwatersysteem kan tot forse reductie van investeringen leiden. Strategisch beheer houdt in dit geval in dat er gestuurd wordt op basis van kennis, inzicht en goede uitwisseling van informatie. Het is een proces dat dat veel verschillende aspecten in zich draagt en dat gevoelig is voor verstoring in zowel fysieke onderdelen als in de organisatie. Kwetsbaarheid moet goed worden ondervangen. 4
5 Bijlage: Vragenlijst en weergave resultaten in tabelvorm Plan: o Hoe staat met de actualiteit en volledigheid van: De zuiveringsvisie + wat doen jullie hiermee? Het beheerplan Het meerjarenprogramma voor de gemalen / zuiveringen Onderhoudsmanagementsysteem + maken jullie jaarplannen? Gemalen onderhoudsprogramma OAS studies voor het hele gebied Calamiteitenplan Opleidingsplan personeel Do: o Ben je bij of zijn er achterstanden? o Hoe vindt de actualisatie van zuiveringen plaats? o Hoe vindt onderhoud en vervanging plaats? o Hoe verloopt de uitvoering van de MJA3 opgave voor energiebesparing? Check: o Hoe worden onderhoudsinspecties uitgevoerd, volledigheid? o Is de processturing op orde? Wie doet wat? o Hoe werkt de controle op de afnameverplichting, voldoen jullie daaraan? o Zijn de kwaliteitsmeetsystemen op orde, is er altijd zicht op de effluentkwaliteit? o Hoe vindt de controle op de vergunningseisen plaats, wie doet wat, voldoen jullie hier altijd aan? o Hoe werken de kwantiteitmeetsystemen op gemalen en zuiveringen, wie doet wat? o Welk telemetriesysteem gebruiken jullie, werkt dit volledig en goed? Act: o Is het beheersysteem voor vaste data volledig en bij? (vulling en actualiteit) o Zijn de meetdata volledig en bij? o Is het tekeningbeheer volledig en bij? o Hoe staat het met verwerking van gegevens uit onderhoudsinspecties, wie doet wat? o Hoe worden deze gegevens gebruikt om de bedrijfszekerheid te verbeteren? o Hoe vindt de controle plaats tussen theorie (ontwerp) en praktijk (metingen) binnen het zuiveringsproces? o Hoe is de levensduur van (onderdelen van) gemalen en zuiveringsinstallaties onderbouwd, hoe gaan jullie hier mee om? o Hoe vindt onderbouwing van te nemen maatregelen plaats? o Jullie doen mee met de bedrijfsvergelijking zuivering, wat doen jullie met de uitkomsten? o Vormt innovatie een onderdeel van jullie bedrijfscyclus, hoe, voorbeeld? o Welke nieuwe technieken passen jullie toe? o Voldoen alle gemaalcapaciteiten aan de afnameplicht, wat doen jullie hieraan? o Wat is de staat van onderhoud van jullie gemalen? Relatie waterschap gemeente o In hoeverre ben je op de hoogte van wat er bij het gemeenten speelt, en hoe men werkt? o Is er een regulier overleg, hoe vaak en waar over gaat het? o Zijn er goede afspraken over gemalen en de afnameverplichting? o Worden te nemen maatregelen in het zuiveringsbeheer met gemeenten afgestemd? o Hoe zijn de afspraken over de stedelijke wateropgave? Wie doet wat? o Is er nog discussie over overdracht van stedelijk water? Kennis en vaardigheden o Kun je kort omschrijven welke kennis en vaardigheden je hebt en waar je goed in bent? o Waar ben je minder goed in en wat mis je? o Waar ben je trots op ten aanzien van je werk? 5
6 Resultaten in tabelvorm Onderdeel P D Sterkte 1-4 Toelichting C A Plan: Zuiveringsvisie P Beheerplan P Meerjarenprogramma P Onderhoudsmanagementsysteem P Gemalen onderhoudsprogramma P OAS studies hele gebied P Calamiteitenplan P Opleidingsplan P Do: Uitv. actualisatie zuiveringen D Onderhoud en vervanging D MJA3 afspraken uitvoering D Check: Onderhoudsinspecties C Porcessturing/bemensing C Neerslagmeting C Controle afnameverplichting C Kwaliteitsmeetsystemen C Voldoen aan vergunningseisen C Telemetrie/Kwant.meetsyst. C Act: Beheersysteem volledigheid A Beheersysteem actualiteit A Registratie meetdata A Tekeningbeheer A Gebruik onderhoudsinspecties A Bedrijfszekerheid verbeteren A Zuiveren theorie en praktijk A Zuiveren onderb. levensduur A ZTW/bedrijfsvergelijking A Onderbouwing maatr.keuze A Innovatie A Toep. Nieuwe technieken A Gemalen capaciteit A Gemalen staat onderhoud A Relatie waterschap - gemeente Onderlinge kennis - Afspraken onderhoud - Regulier overleg - 6
0-meting rioolbeheer Beschrijving methodiek 10 juni 2013, Jeroen Niezen en Dries Jansma
0-meting rioolbeheer Beschrijving methodiek 10 juni 2013, Jeroen Niezen en Dries Jansma Informatie over deze aanpak? Jeroen Niezen, 06-30717435, j.niezen@groningergemeenten.nl Hans de Vries, 06-52051319,
Nadere informatieAfvalwaterbeleidsplan BMWE/NZV
Afvalwaterbeleidsplan BMWE/NZV Afvalwaterteam BMWE/NZV, 27 november 2013 Inhoud Aanleiding Ketenbenadering Maatregelen Kosten en Baten Specificatie Bedum Organisatie Aanleiding BMWE samenwerking Vier nieuwe
Nadere informatieBusiness case. Samenwerking afvalwaterketen. Informatiebijeenkomst gemeenteraden 26 juni
Business case Samenwerking afvalwaterketen Informatiebijeenkomst gemeenteraden 26 juni 2013 1012209-022 Inhoud 1. Proces tot nu 2. Informatie uit het onderzoek 3. Conclusies, aanbevelingen 4. Vervolg Business
Nadere informatieSamenwerking in de Rotterdamse afvalwaterketen
Samenwerking in de Rotterdamse afvalwaterketen 2 Samenwerkingsovereenkomst Rotterdamse afvalwaterketen Bestuurlijke overeenkomst voor Samenwerking in de Rotterdamse afvalwaterketen 3 Samenwerkingsovereenkomst
Nadere informatieProcesinrichting zorgplicht
Procesinrichting zorgplicht Dit document is een handreiking om te komen tot een eigen organisatie specifieke uitwerking van de wijze waarop de verschillende zorgplichtactiviteiten zijn ingericht. Daarbij
Nadere informatieKlaar voor de zorgplicht!? de Rijtuigenloods
Klaar voor de zorgplicht!? de Rijtuigenloods 1 Klaar voor de zorgplicht!? Erik Wagener Voorzitter stuurgroep zorgplicht http://zeeuwbouw.nl/portfolio/nieuwbouwdijkwoning herwijnen/# Klaar voor
Nadere informatieRIVUS. Voorbeeld regionale samenwerking. Hans Schepman Programmamanager RIVUS. Workshop landelijke Water Ontmoet Water dag 1 oktober Zwolle
RIVUS Voorbeeld regionale samenwerking gemeente Staphorst Hans Schepman Programmamanager RIVUS Workshop landelijke Water Ontmoet Water dag 1 oktober Zwolle Inhoud workshop RIVUS 1 Toelichting RIVUS 2.
Nadere informatie1 Samenwerkingsovereenkomst Rotterdamse afvalwaterketen. Samenwerking in de Rotterdamse afvalwaterketen
1 Samenwerkingsovereenkomst Rotterdamse afvalwaterketen Samenwerking in de Rotterdamse afvalwaterketen 2 Samenwerkingsovereenkomst Rotterdamse afvalwaterketen Bestuurlijke overeenkomst voor Samenwerking
Nadere informatieKWALITEITSBELEID
KWALITEITSBELEID 201.01 1 Dit plan is vastgesteld tijdens de teambijeenkomst d.d. 16.01.201 tevens is toen de betreffende kwaliteitskaart door het team ingevuld. 1. VISIE OP KWALITEITSBELEID. OBS de Robbedoes
Nadere informatieBasisopleiding Riolering Module 3
Basisopleiding Riolering Module 3 Cursusboek Nieuwegein, 2012 w w w. w a t e r o p l e i d i n g e n. n l Stichting Wateropleidingen, januari 2012 Groningenhaven 7 3433 PE Nieuwegein Versie 1.0 (herzien)
Nadere informatieMonitoring Sociaal Domein Besturen en Beheersen
Monitoring Sociaal Domein Besturen en Beheersen Bart van Oort 99-3 Inhoudsopgave Hoofdstuk 1: Inleiding... 3 Hoofdstuk 2: Huidige situatie... 4 Hoofdstuk 3: Wat willen we?... 5 3.1 Besturingsniveaus...
Nadere informatieOpzet werksessies Energiebesparing in de Zorg
Opzet werksessies Energiebesparing in de Zorg Uitgangspunten: 6 sessies gedurende een jaar. De werksessies zullen in overleg bij de deelnemende organisaties plaatsvinden. Doel van de werksessies is het
Nadere informatieThemabijeenkomst Innovatie 8 november 2012
Themabijeenkomst Innovatie 8 november 2012 BEOORDELINGSGRONDSLAG VOOR AFVALWATERSYSTEMEN Hans Korving Witteveen+Bos Waar gaan we het over hebben? Motivatie Context Aanpak Zelf aan de slag Uitwerking grondslag
Nadere informatie1 Samenwerkingsovereenkomst Rotterdamse afvalwaterketen. Samenwerking in de Rotterdamse afvalwaterketen
1 Samenwerkingsovereenkomst Rotterdamse afvalwaterketen Samenwerking in de Rotterdamse afvalwaterketen 2 Samenwerkingsovereenkomst Rotterdamse afvalwaterketen Bestuurlijke overeenkomst voor Samenwerking
Nadere informatiefrip Lelystad Gemeente Almere AAA dronten gemeente Zeewolde ZUIDiAiicii LAND REGIONALE BESTUURSOVEREENKOMST AFVALWATERKETEN FLEVOLAND gemeente -401/
gemeente AAA dronten Gemeente Almere -401/ 4$ REGIONALE BESTUURSOVEREENKOMST AFVALWATERKETEN FLEVOLAND gemeente NOORDOOSTPOLDER Zeewolde frip gemeente Lelystad ZUIDiAiicii LAND ONDERGETEKENDEN: 1. De Gemeente
Nadere informatieDe Netwerkvitaliteitsmeter Een korte toelichting op het meten van de netwerkvitaliteit
De Netwerkvitaliteitsmeter Een korte toelichting op het meten van de netwerkvitaliteit Aad Zoeteman, Sigrid Fiering en Linda van der Lans Eenheid Audit en Advies (tel. 070 441 75 78) Provincie Zuid-Holland
Nadere informatieOpbrengstgericht besturen en leidinggeven is samen te vatten als: het stellen van doelen en het
De strategische beleidscyclus en beleidsagenda van De Veenplas Opbrengstgericht systeemleiderschap! Aanpak t.b.v. de jaren 2012 2016 Vastgesteld juli 2013 Inleiding De Veenplas ziet zichzelf als een lerende
Nadere informatieDe Staat en het Kwaliteitsmodel voor Overheidsorganisaties Jan Kerkhof en Helga Witjes Gemeente Nunspeet Bestuursacademie Nederland d 30 november
De Staat en het Kwaliteitsmodel voor Overheidsorganisaties Jan Kerkhof en Helga Witjes Gemeente Nunspeet Bestuursacademie Nederland d 30 november 2006 1 Programma Workshop Inventariseren van vragen Toelichting
Nadere informatieBeoordelingscriteria scriptie Nemas HRM
Beoordelingscriteria scriptie Nemas HRM Instructie Dit document hoort bij het beoordelingsformulier. Op het beoordelingsformulier kan de score per criterium worden ingevuld. Elk criterium kan op vijf niveaus
Nadere informatieAfvalwaterplan DAL/W 2 In vogelvlucht. Gemeente Delfzijl Gemeente Appingedam Gemeente Loppersum Waterschap Noorderzijlvest Waterschap Hunze en Aa s
In vogelvlucht Gemeente Delfzijl Gemeente Appingedam Gemeente Loppersum Waterschap Noorderzijlvest Waterschap Hunze en Aa s watersysteem De afvalwaterketen Wij beschouwen de afvalwaterketen als één geheel,
Nadere informatieZero Based Begroten. De andere kant van de kaasschaafmethode
Zero Based Begroten De andere kant van de kaasschaafmethode Je moet de tijd nemen voor Zero Based Begroten, en je moet lef hebben Zero Based begroten legt een duidelijke relatie tussen de doelstellingen,
Nadere informatieCASEBESCHRIJVING. OPDIC analyse en uitkomst
CASEBESCHRIJVING OPDIC analyse en uitkomst VERTROUWELIJK W E www.implementatie-erp.nl info@implementatie-erp.nl Inleiding Dit is een voorbeeldproject, uitgevoerd door 1 of meerdere professionals van de
Nadere informatieEnergiemanagement Actieplan
1 van 8 Energiemanagement Actieplan Datum 18 04 2013 Rapportnr Opgesteld door Gedistribueerd aan A. van de Wetering & H. Buuts 1x Directie 1x KAM Coördinator 1x Handboek CO₂ Prestatieladder 1 2 van 8 INHOUDSOPGAVE
Nadere informatieDatum 14 januari 2011 Opgemaakt door afdeling Planvorming. Huidige samenwerking in de Veluwse afvalwaterketen
Datum 14 januari 2011 Opgemaakt door afdeling Planvorming Huidige samenwerking in de Veluwse afvalwaterketen Blad 2 van 6 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Huidige situatie; wat is er al bereikt?... 4
Nadere informatieVerbetertraject beheersing grondexploitaties & Optimalisatie Vastgoed Stand van zaken
Verbetertraject beheersing grondexploitaties & Optimalisatie Vastgoed Stand van zaken Commissie Ruimte, Verkeer en Wonen, 2 februari 2015 Agenda Onderwerpen 1. Verbetertraject beheersing grondexploitaties
Nadere informatieTeam & Talent.
Team & Talent Vanaf half 2015 zijn er binnen Odion pilots gedraaid met locatiescans bij een aantal locaties onder leiding van een coach van In voor Zorg en pilots met De Teamportaal (een online samenwerkingsinstrument)
Nadere informatieWAT IS DE FOCUS VAN JE WENS TOT VERBETERING BEHOEFTE BEPALEN INNOVATIEVERKENNER AANLEIDING ACHTERGROND INNOVATIEVRAAG
WAT IS DE FOCUS VAN JE WENS TOT VERBETERING BEHOEFTE BEPALEN INNOVATIEVERKENNER AANLEIDING ACHTERGROND INNOVATIEVRAAG WAT IS HET PROBLEEM ACHTER HET PROBLEEM BEHOEFTE BEPALEN 5X WAAROM PROBLEEMSTELLING:
Nadere informatieROC FRIESE POORT. Kernwaarden van ROC Friese Poort. Hoe de kernwaarden te meten? Kwaliteitszorg 21-9-2010
ROC FRIESE POORT Kernwaarden van ROC Friese Poort Hoe de kernwaarden te meten? Kwaliteitszorg 21-9-2010 Inhoud Inleiding... 3 1. Wat zijn kernwaarden van ROC Friese Poort?... 3 2. Meten is weten: Hoe kan
Nadere informatieB. Discussie Oud voor nieuw beleid kan gekoppeld worden aan de beleidsevaluatie;
Raadsvoorstel agendapunt Aan de raad van de gemeente IJsselstein Zaaknummer : 20531 Datum : 26 november 2013 Programma : Alle programma's Blad : 1 van 5 Cluster : Bestuur Portefeuillehouder: dhr. R. de
Nadere informatieWERKING KIJKWIJZER BELEIDSVOEREND VERMOGEN: TOEGEPAST OP LOOPBAANBEGELEIDING IN DE SCHOLENGEMEENSCHAP
WERKING KIJKWIJZER BELEIDSVOEREND VERMOGEN: TOEGEPAST OP LOOPBAANBEGELEIDING IN DE SCHOLENGEMEENSCHAP WAT? Voor u ligt een kijkwijzer om het beleidsvoerend vermogen van uw school in kaart te brengen. De
Nadere informatieUitdager van de maand. Rekenen Wiskunde, Groep 6. Algemeen
Uitdager van de maand Grafieken Rekenen Wiskunde, Groep 6 Algemeen Titel Grafieken Cognitieve doelen en vaardigheden voor excellente leerlingen Een verslag (omschrijving) van een grafiek aan een grafiek
Nadere informatieAfvalwaterteam Amersfoort Jaarplan 2016
Afvalwaterteam Amersfoort Jaarplan 2016 Definitief AWT Amersfoort-Nijkerk Amersfoort,12 april 2016 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 1.1 Achtergrond... 3 1.2 Samenwerking tot nu toe... 3 2 Jaarplan 2016...
Nadere informatieDVM in Amsterdam, de ambities waargemaakt door de systemen!
(Bijdragenr. 56) DVM in Amsterdam, de ambities waargemaakt door de systemen! Bert van der Veen Advin b.v. Rien Borhem Gemeente Amsterdam 1. Inleiding Om het verkeer in goede banen te leiden wordt steeds
Nadere informatieHet verbinden van water en MIRT VAN WENS NAAR MEERWAARDE
Het verbinden van water en MIRT VAN WENS NAAR MEERWAARDE Rond het verbinden van water en ruimte zijn al veel stappen gezet. In het kader van de Vernieuwing van het MIRT is door Rijk, provincies en waterschappen
Nadere informatieKlachten en Meldingen. Managementdashboard
Welkom bij de demonstratie van het Welkom bij de systeem demonstratie van Welkom bij de systeem demonstratie van het Management Klachten en Meldingen System Managementdashboard Systemen van Inception Borgen
Nadere informatie3 Management van ICT-kosten en baten
3 Management van ICT-kosten en baten Stand van zaken in de woningcorporatiesector Patrick van Eekeren en Menno Nijland Het bepalen van de hoogte van de ICT-kosten (en baten), bijvoorbeeld door gebruik
Nadere informatieWhitepaper Netwerksamenwerking. Competenties achilleshiel van effectief samenwerken. Auteurs Ronald Berkhuizen Hans Rasch
Whitepaper Netwerksamenwerking Competenties achilleshiel van effectief samenwerken Auteurs Ronald Berkhuizen Hans Rasch Aanleiding Verhouding tussen gemeenten en organisaties veranderen Op basis van een
Nadere informatieORGANISATIES WILLEN GRAAG CONCREET HOUVAST VOOR KWALITEITS- MANAGEMENT
Trainingen Kwaliteit Werkt voorzien in behoefte: ORGANISATIES WILLEN GRAAG CONCREET HOUVAST VOOR KWALITEITS- MANAGEMENT Veel organisaties worstelen met kwaliteitsmanagement in hun informatiebeheer: want,
Nadere informatieInleiding. Bijlage 2: Meetlat Toetscyclus
Bijlage 2: Meetlat Toetscyclus Inleiding Met de Meetlat Toetscyclus kan een school in beeld brengen hoe het er voor staat met de examinering op de school. De meetlat brengt in beeld hoe betrokkenen naar
Nadere informatieUitvoeringsprogramma samenwerking in de waterketen
Uitvoeringsprogramma samenwerking in de waterketen 2014-2015 Inhoudsopgave 1. Regionale samenwerking 3 1.1. Inleiding 3 1.2. Bestuurlijke afspraken 3 1.3. Doelen en resultaten 4 1.4. Visitatiecommissie
Nadere informatieDe curriculum van de masteropleiding PM MBO kan op verschillende niveau s bekeken worden:
Marco Snoek over de masteropleiding en de rollen van de LD Docenten De curriculum van de masteropleiding PM MBO kan op verschillende niveau s bekeken worden: Het intended curriculum : welke doelen worden
Nadere informatieagendapunt B.04 Aan Verenigde Vergadering BELEIDSKADER DUURZAAMHEID
agendapunt B.04 851617 Aan Verenigde Vergadering BELEIDSKADER DUURZAAMHEID Gevraagd besluit Verenigde Vergadering 28-10-2010 In te stemmen met de beleidsuitgangspunten, genoemd in hoofdstuk 5 van het Beleidskader
Nadere informatieMijn RI&E. Is pas compleet, Als ik PSA niet vergeet. Door: Huib Arts, Arboplaats. Wie zijn wij? Knelpunten Ontstaan van het model
Mijn RI&E Is pas compleet, Als ik PSA niet vergeet Door: Huib Arts, Arboplaats 1 Wie zijn wij? 2 Arboplaats Karakteristieken: - Op innovatie gericht: o.a. Mijn RI&E, DI, GS - Ambitieus team: 10 personen;
Nadere informatie: 3 informatiseringsprojecten Load-it, Z-info en Mcmain
A L G E M E E N B E S T U U R Vergadering d.d. : 7 september 2011 Agendapunt: 13 Onderwerp : 3 informatiseringsprojecten Load-it, Z-info en Mcmain KORTE SAMENVATTING: Binnen het programma Gezuiverd water
Nadere informatieKwaliteitsdashboard Amstelring
Kwaliteitsdashboard Amstelring Is jouw verpleeghuisorganisatie zich aan het oriënteren op het ontwikkelen en gebruiken van een dashboard? Lees dan deze publicatie met zeven praktijkvoorbeelden van verpleeghuizen
Nadere informatieEnergiemanagementsysteem. Van de Kreeke Beheer BV en Habets-van de Kreeke Holding BV
Van de Kreeke Beheer BV en Habets-van de Kreeke Holding BV Nuth,20augustus 2015 Auteur(s): Tom Kitzen Theo Beckers Geaccordeerd door: Serge Vreuls Financieel Directeur C O L O F O N Het format voor dit
Nadere informatieGRP 2014-2018 Gemeente Tynaarlo. Naar een nieuw gemeentelijk rioleringsplan.
GRP 2014-2018 Gemeente Tynaarlo Naar een nieuw gemeentelijk rioleringsplan. Landelijk beleid en ontwikkelingen Gemeentelijke zorgplicht watertaken: Zorgen voor een doelmatige inzameling en een doelmatig
Nadere informatieDe begrotings- en jaarplancyclus
De begrotings- en jaarplancyclus Cyclus planning en control (P&C) In de P&C-cyclus wordt op een systematische manier inhoud gegeven aan het proces van richting geven (het besturen, plannen) en het op koers
Nadere informatieDE AFDELING STRATEGIE MANAGEMENT VAN STRATEGIE NAAR EXECUTIE STRATAEGOS.COM
DE AFDELING MANAGEMENT VAN NAAR EXECUTIE STRATAEGOS.COM VERANDERING CRUCIAAL IN TURBULENTE OMGEVINGEN 1 Bedrijfstakken worden continue verstoord door start-ups, nieuwe technologieën, veranderde consumenten
Nadere informatieenergiemanagement & kwaliteitsmanagement
Energiemanagement Programma & managementsysteem Het beschrijven van het energiemanagement en kwaliteitsmanagementplan (zoals vermeld in de norm, voor ons managementsysteem). 1 Inleiding Maatschappelijk
Nadere informatiewerkatelier Kansen Drents-Friese flank
werkatelier Kansen Drents-Friese flank 20 april 2011 Bron: Drents Friese Wold, Atelier Mooi Drenthe Inhoud Het concept werkatelier 3 Werkatelier Kansen Drents-Friese flank 3 Programma 3 Presentaties 4
Nadere informatieVersterking van LOB in de doorlopende leerlijn vmbo-mbo
Stimuleringsproject LOB in het mbo Versterking van LOB in de doorlopende leerlijn vmbo-mbo Visie ontwikkelen in regionale inspiratiebijeenkomsten Wat verstaan we eigenlijk onder loopbaanoriëntatie en -begeleiding
Nadere informatieTRAINING AUDIT. Doelen van deze training is: Leden van de auditteams trainen in het uitvoeren van een audit. Voorbereiden van de audit.
TRAINING Doelen van deze training is: Leden van de auditteams trainen in het uitvoeren van een audit. Voorbereiden van de audit. DAGAGENDA 09.00 09.15 uur: Inloop en koffie 09.15 09.30 uur: Kennismaking
Nadere informatieB. Discussie Oud voor nieuw beleid kan gekoppeld worden aan de beleidsevaluatie;
Raadsvoorstel agendapunt Aan de raad van de gemeente IJsselstein Zaaknummer : 20531 Datum : 26 november 2013 Programma : Alle programma's Blad : 1 van 5 Cluster : Bestuur Portefeuillehouder: dhr. R. de
Nadere informatieAsset management in de Watercyclus Thomas Staverman, Stelselbeheerder Riolering
Asset management in de Watercyclus Thomas Staverman, Stelselbeheerder Riolering No-Dig dag, 23 september 2010 Wat mag je verwachten? Een korte agenda Waternet Asset management organisatie Onderhoudsmanagement
Nadere informatieVerbeterplan naar aanleiding van onderzoeken:
Verbeterplan naar aanleiding van onderzoeken: - Waar staat je gemeente? - Evaluatie organisatieontwikkeling; - Evaluatie burgerparticipatie; - Lokale bestuurskrachtmeting; - Eindrapport Visitatiecommissie
Nadere informatieOnderzoeksopzet wijkplatforms gemeente Barneveld
Onderzoeksopzet wijkplatforms gemeente Barneveld December 2011 1. Inleiding In 2003 bezocht de burgemeester van de gemeente Barneveld samen met de politie en de woningstichting de dorpskernen van de gemeente
Nadere informatieQuick scan Ambulant begeleid wonen 22 mei 2006
Quick scan Ambulant begeleid wonen 22 mei 2006 Rapport n.a.v. het onderzoek van de Inspectie jeugdzorg bij Jeugdformaat (Nieuwe Parklaan) Inspectie jeugdzorg 30 mei 2006 Inleiding De Inspectie jeugdzorg
Nadere informatieBeoordelingscriteria scriptie Nemas HRM
Beoordelingscriteria scriptie Nemas HRM Instructie Dit document hoort bij het beoordelingsformulier. Op het beoordelingsformulier kan de score per criterium worden ingevuld. Elk criterium kan op vijf niveaus
Nadere informatieBESTUURLIJKE SAMENVATTING AFSTEMMEN INVESTERINGEN
BESTUURLIJKE SAMENVATTING AFSTEMMEN INVESTERINGEN Aanpak De opdracht Afstemmen investeringen is voortvarend opgepakt door de werkgroep, bestaande uit vertegenwoordigers van de Gelderse waterschappen en
Nadere informatieOp de agenda. VIVO vzw. Het persoonlijk ontwikkelingsplan: een instrument binnen een kwalitatief VTO -beleid
Het persoonlijk ontwikkelingsplan: een instrument binnen een kwalitatief VTO -beleid Aline Schelfaut Miranda Vermeiren 22 mei 2013 Op de agenda Intro Kwalitatief leer- en opleidingsbeleid Het persoonlijk
Nadere informatieVOLCKAERT KWALITEITSVERSLAG
VOLCKAERT KWALITEITSVERSLAG DONGEN, JUNI 2018 2017 INLEIDING KWALITEITSVERSLAG 2017 2017 is het eerste jaar dat Volckaert werkt met het kwaliteitsbeleid Het kompas. Het model geeft weer op welke wijze
Nadere informatieInspiratiedag. Workshop 2: Interne controle in het Sociaal Domein. 15 september 2016
Inspiratiedag Workshop 2: Interne controle in het Sociaal Domein 15 september 2016 Programma Voorstellen en verwachtingen Interne beheersing en interne controle Relatie met de externe accountant Belangrijkste
Nadere informatieEmployabilityDriver. Waarom een strategische discussie over employability beleid?
EmployabilityDriver Waarom een strategische discussie over employability beleid? We weten al een tijd dat door vergrijzing en ontgroening de druk op de arbeidsmarkt toeneemt. Het wordt steeds belangrijker
Nadere informatieVastgoedsturing bij Ymere.
Ymere Vastgoedsturing bij Ymere. Pablo van der Laan strategisch adviseur Kennisochtend NVDO Kwaliteitsborging en vastgoedsturing Utrecht, 18 september 2015 Groot stedelijke corporatie in Metropool Regio
Nadere informatieInleiding. Inleiding. Een goede Missie, Visie en Strategie (MVS) bestaat uit twee gedeelten: Strategie Ontwikkeling en Strategie Implementatie.
Inleiding Inleiding Veel bedrijven hebben wel eens een Visie, Missie en Strategie uitgewerkt. Maar slechts weinig bedrijven hebben er ook daadwerkelijk voordeel van. Bij veel bedrijven is het niet meer
Nadere informatieAUDITPLAN KWALITEITSCRITERIA EXTERNE VEILIGHEID
AUDITPLAN KWALITEITSCRITERIA EXTERNE VEILIGHEID AUDITPLAN KWALITEITSCRITERIA EXTERNE VEILIGHEID Doel van de Audit Criteria Aandachtsgebieden Opzet van de audit o o o o o o o o o Uitvoering audit Opmerking:
Nadere informatieToolkit Cliëntenparticipatie Zorg en Welzijn
Toolkit Cliëntenparticipatie Zorg en Welzijn De toolkit Cliëntenparticipatie Zorg en Welzijn bevat vier praktische instrumenten om samen met cliënten te werken aan verbetering of vernieuwing van diensten
Nadere informatieMonitoring. Uitwerking plan van aanpak monitoring project duurzame inzetbaarheid in de V&V. Oktober Uitvoerders: Disworks DISWORKS
Monitoring Uitwerking plan van aanpak monitoring project duurzame inzetbaarheid in de V&V Oktober 2012 Aanvrager: Opdrachtgevers: Uitvoerders: A+O VVT Bestuur A+O VVT en Bestuur SBCM CAOP Disworks DISWORKS
Nadere informatieQUICK SCAN KWALITEITSZORG VRIJWILLIGERS ORGANISATIES (ZELFEVALUATIE)
vrijwilligers info juni 2003 QUICK SCAN KWALITEITSZORG VRIJWILLIGERS ORGANISATIES (ZELFEVALUATIE) informatie voor deelnemende organisaties Inleiding Vrijwilligersorganisaties zijn organisaties in beweging.
Nadere informatieBijlage 12 TZHO als matrixstructuur in relatie tot de gemeentelijke structuur.
Publieke structuur 1 Figuur 1 1 In dit overzicht staan alleen de gemeenteraad, het college en de volgends doelstellingen bepaalde participatie van organisatieonderdelen binnen de gemeente. Matrixstructuur
Nadere informatieBROCHURE Cursus Prestatiemanagement. Prestatiemanagement (BSC) Sales Force Consulting
BROCHURE Cursus Prestatiemanagement Prestatiemanagement (BSC) Sales Force Consulting inleiding Bedrijven die prestatiemanagement hebben doorgevoerd, presteren aanzienlijk beter dan organisaties die geen
Nadere informatieHoofdstuk 2 Beleid en doelstellingen / directieverantwoordelijkheid
Hoofdstuk 2 Beleid en doelstellingen / directieverantwoordelijkheid 2.1 KAM beleidsverklaring De directie van Axent Groen BV onderschrijft het volgende KAM-beleid: Het beleid is er op gericht te willen
Nadere informatieHR Performance Management
HR Performance Management Door: Bernadette van de Laak Inleiding Bij Performance Management (PM) gaat het erom dat menselijk kapitaal binnen een organisatie dusdanig wordt georganiseerd, dat stijging van
Nadere informatieMODEL SWOT ANALYSUS REAL ESTATE SWOT-ANALYSUS REAL ESTATE TOELICHTING EN HANDLEIDING
MODEL SWOT ANALYSUS REAL ESTATE SWOT-ANALYSUS REAL ESTATE TOELICHTING EN HANDLEIDING PORTEFEUILLEMANAGEMENT EN SWOT ANALYSE Portefeuillemanagement is een dynamisch proces waarbij telkens opnieuw geanalyseerd,
Nadere informatieCASEBESCHRIJVING. OPDIC analyse en uitkomst
CASEBESCHRIJVING OPDIC analyse en uitkomst VERTROUWELIJK W E www.implementatie-erp.nl info@implementatie-erp.nl Inleiding Dit is een voorbeeldproject, uitgevoerd door 1 of meerdere professionals van de
Nadere informatie6 TIPS DIE HET PRESTEREN VAN UW WERKOMGEVING VERBETEREN
6 TIPS DIE HET PRESTEREN VAN UW WERKOMGEVING VERBETEREN INLEIDING Het Nieuwe Werken is in de afgelopen jaren op vele plekken geïntroduceerd om slimmer om te gaan met de beschikbare middelen binnen organisaties
Nadere informatieToets uw eigen continuïteitsplan
Inspectiebericht Inspectie Openbare Orde en Veiligheid Jaargang 6, nummer 1 (maart 2010) 9 Toets uw eigen continuïteitsplan Deze vragenlijst is een gecomprimeerde en op onderdelen aangepaste versie van
Nadere informatieIntroductie. De onderzoekscyclus; een gestructureerde aanpak die helpt bij het doen van onderzoek.
Introductie Een onderzoeksactiviteit start vanuit een verwondering of verbazing. Je wilt iets begrijpen of weten en bent op zoek naar (nieuwe) kennis en/of antwoorden. Je gaat de context en content van
Nadere informatieFUNCTIEFAMILIE 5.1 Lager kader
Doel van de functiefamilie Leiden van een geheel van activiteiten en medewerkers en input geven naar het beleid teneinde een kwaliteitsvolle, klantgerichte dienstverlening te verzekeren en zodoende bij
Nadere informatieProfielen. Inhoud. 1. Het profielwerkstuk. Stappenplan, tips en ideeën Profielwerkstuk
Ben je op zoek naar een onderwerp voor je profielwerkstuk? Dan is het Woudagemaal misschien interessant voor je. Profielen Volg je het profiel Natuur & Techniek, dan zit je goed! Want in dit stappenplan
Nadere informatieStartnotitie Omgevingsvisie Nijmegen
Startnotitie Omgevingsvisie Nijmegen Inleiding In juni van dit jaar is met de gemeenteraad gesproken over de Nijmeegse Omgevingsvisie aan de hand van de Menukaart Omgevingsvisie (zie bijlage). Afgesproken
Nadere informatieMethoden om te werken aan continue verbetering
Methoden om te werken aan continue verbetering Een aantal bekende methoden om te werken aan continue verbetering zijn: PDCA DMAIC Kaizen TOC 8D Kata Op de volgende pagina s zijn de methoden verder uitgewerkt
Nadere informatieResultaatgericht Portfoliomanagement. 4 oktober 2011
Resultaatgericht Portfoliomanagement 4 oktober 2011 Portfoliomanagement Van Wat (moeten we doen) naar Hoe (gaan we dat doen): van portfoliomanagement naar operationeel beheer PLAN Vastgoed portfolio DO
Nadere informatieBelangrijk is het uitgangspunt van eigenaarschap en
KWALITEIT Kwaliteit in beeld In een serie van twee artikelen bespreekt Herman Bijsterbosch het nieuwe Onderzoekskader van de Inspectie. Het eerste artikel (Nieuw Toezicht: Wat kunt u verwachten?) vindt
Nadere informatieInitiatief nemen en uitvoeren van een oplossing voor een probleem
O 4 Portfolio-opdracht 3 3 Initiatief nemen en uitvoeren van een oplossing voor een probleem De Handelsroute Uitgeverij Sarphati Niveau Keuzedeel Kwalificatie Dossierdatum 3-4 Ondernemend gedrag Alle
Nadere informatieDe zelfcontrole BRO. Algemene toelichting bij de vragenlijst. Versie Datum 14 april 2018 Status. Definitief concept
De zelfcontrole BRO Algemene toelichting bij de vragenlijst Versie 0.99 Datum 14 april 2018 Status Definitief concept De zelfcontrole BRO Colofon Kerndepartement BZK Dir. Ruimtelijke Ordening Turfmarkt
Nadere informatieOpdracht bij stappenplan kwaliteitsontwikkeling
Opdracht bij stappenplan kwaliteitsontwikkeling Rubriek: De school stimuleert de ontwikkeling van alle lerenden Deelrubriek: De lerende begeleiden Kwaliteitsverwachting B2 Het schoolteam biedt de begeleiding
Nadere informatieVoorstel voor de Raad
Voorstel voor de Raad Datum raadsvergadering : 26 november 2015 Agendapuntnummer : XV, punt 5 Besluitnummer : 1952 Portefeuillehouder : Wethouder Jan van 't Zand Aan de gemeenteraad Onderwerp: Watertakenplan
Nadere informatieManagementinformatie Onderhoudsbedrijven
Managementinformatie Onderhoudsbedrijven Bas Terlingen en Guus van Schöll Themamiddag Kovon, 26-10-2005 1 Niveaus van managementinformatie Inzomen op detail informatie Gegevens verzamelen PM Strategisch
Nadere informatieLeergang Ambtelijk Secretaris III De invloedrijke OR
Leergang Ambtelijk Secretaris III De invloedrijke OR Cursusdag 1 09:30 uur Kennismaking We starten deze module een kennismaking. We inventariseren de verwachtingen van alle deelnemers. U krijgt een toelichting
Nadere informatieKoen Claassen. Adviseur Water Gemeente Ede/ Lid Kernteam PWVE
Koen Claassen Adviseur Water Gemeente Ede/ Lid Kernteam PWVE Samenwerken nu en in de toekomst Versterken van de verbinding Doel Presenta2e Informeren over de ontwikkelingen t/m 2014 Gevolgd door een opiniërende
Nadere informatieUITTREKSEL en MANAGEMENTRAPPORTAGE
UITTREKSEL en MANAGEMENTRAPPORTAGE Zelfevaluatie Paspoorten en NIK Gemeente Achtkarspelen 2015 Uittreksel gemeente Achtkarspelen van de resultaten van de controle als bedoeld in artikel 94 van de Paspoortuitvoeringsregeling
Nadere informatieEvalueren is Leren. Workshop Landelijke KKB-dag NVLF. Hanke Timmermans, senior adviseur CBO
Evalueren is Leren Workshop Landelijke KKB-dag NVLF Hanke Timmermans, senior adviseur CBO Evalueren is Leren Programma Evalueren: waarom? Wat evalueer je? Op welk moment evalueer je? Hoe evalueer je? Wat
Nadere informatieVan ambitie naar collectief leren. Masterclass 2
Van ambitie naar collectief leren Masterclass 2 Cyclus op lokaal niveau check Ambitie ontwikkelen Product en proces evalueren Informatie verzamelen Actie uitvoeren Collectief leren studie/ analyse doen
Nadere informatiePOWERED BY BEPURE. Elke dag beter
POWERED BY BEPURE Elke dag beter Hallo zelfvertrouwen! Hallo inzicht! Hallo POWERED BY BEPURE Elke dag beter Innoveren is kansen zien en deze omzetten in producten of diensten die uw klanten echt willen.
Nadere informatie360 GRADEN FEEDBACK. Jouw competenties centraal
360 GRADEN FEEDBACK Jouw competenties centraal Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Over gedrag en de... 4 3. Totaalresultaten... 5 4. Overzicht scores per competentie... 7 5. Overschatting-/onderschattinganalyse...
Nadere informatieKwaliteitsborging LOB en Burgerschap. Gespreksleidraad voor de dialoog met betrokkenen op basis van Plan Do Check Act.
Kwaliteitsborging LOB en Burgerschap Gespreksleidraad voor de dialoog met betrokkenen op basis van Plan Do Check Act. Kwaliteitsborging LOB en Burgerschap Gespreksleidraad voor de dialoog met betrokkenen
Nadere informatieNota Kwaliteitzorg Kwaliteit en de bewaking ervan aan het Jan Tinbergen College
Nota Kwaliteitzorg Kwaliteit en de bewaking ervan aan het n Tinbergen College 2014 J.C. van Wettum 1. Visie op kwaliteit Het n Tinbergen College heeft een visie op hoe zij als onderwijsorganisatie in de
Nadere informatie