BALANSMANAGEMENT EN PIET EICHHOLTZ VASTGOEDFINANCIERING. 17 mei 2017
|
|
- Juliana Mulder
- 6 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 BALANSMANAGEMENT EN VASTGOEDFINANCIERING PIET EICHHOLTZ 17 mei 2017
2 DE HISTORIE VAN BALANSMANAGEMENT VERZEKERAARS EN PENSIOENFONDSEN DE SEVENTIES Assets Liabilities BUFFERVERMOGEN Focus op asset management 1
3 DE HISTORIE VAN BALANSMANAGEMENT ALM Exclusieve focus op assets leidt tot problemen Verandering in waarde van assets is niet verbonden aan de verandering in waarde van liabilities Als assets en liabilities = of dan risico op faillissement of onderdekking Verzekeraars en pensioenfondsen gaan sturen op buffervermogen - Is bepalend voor enterprise risk, pensioenbelofte, premies Oplossing voor verzekeraars en pensioenfondsen is asset en liability management (ALM) en duration matching 2
4 HOE WERKT DURATION? Basisidee ALM is beleggen in assets waarvan waardeverandering overeenkomt met waardeverandering van verplichtingen (pensioenuitkeringen) Rente is key driver van waarde Stem rentegevoeligheid assets af op liabilities Duration meet rentegevoeligheid Gewogen gemiddelde looptijd van serie kasstromen Rente-elasticiteit 3
5 DURATION MATCHING IS ALLEEN ZINVOL ALS WAARDE ASSETS EN LIABILITIES STERK CORRELEREN MET RENTE Voor verzekeraars is dat zeer zeker het geval Liabilities bestaan uit vaste nominale beloftes Assets bestaan (derhalve) vooral uit obligaties Voor pensioenfondsen werkt het al minder precies De liabilities bestaan uit reële pensioentoezegging, dus zijn ook afhankelijk van onzekere inflatie Veel minder vastrentende assets Hoe zit dat voor corporaties? Liabilities vastrentend Assets vrijwel 100% vastgoed 4
6 DURATION BENADERING VASTGOED IS NIET NIEUW, MAAR NOOIT ECHT DOORGEBROKEN The Journal of Portfolio Management,
7 WAARDE ASSETS WONINGCORPORATIES NIET ALLEEN BEÏNVLOED DOOR RENTE, MAAR DOOR VAN ALLES Inflatie Huurbeleid Marktomstandigheden Leegwaarde Mutatiegraad Onderhoudskosten Levensduur Balans woningcorporatie Activa Passiva Vaste activa Eigen vermogen Liquide middelen Vreemd vermogen Bij woningcorporaties is sprake van een niet vaste kasstroom 6
8 LAGERE RENTE ZORGT NIET ALTIJD VOOR WAARDESTIJGING VAN HET VASTGOED EN VICE VERSA Lange rente 2001 omhoog, huizenprijzen ook Lange rente licht gedaald, en woningprijzen nog veel meer Als je hier balansmanagement op basis van duration had toegepast, was het mis gegaan Index (2010 = 100) % 7% 6% 5% 4% 3% 2% 1% Woningprijzen Euribor Rente 10 jaar vast 0 0% 7
9 HOE DAN WEL BALANSMANAGEMENT BIJ WONINGCORPORATIES? Zo goed mogelijk inschatten van waardeontwikkeling van de assets Scenarioanalyse Afhankelijk van volatiliteit van waardeontwikkeling assets de flexibiliteit van de financiering aanpassen 8
10 Miljoenen HOE WERKT SCENARIO ANALYSE? Basisscenario vaststellen Op basis van begroting de ontwikkelingen van de portefeuille inzichtelijk maken Impact op portefeuille-ontwikkeling onderzoeken Interne waardebepalende factoren bepalen Beleidsvarianten Externe factoren (risico s) bepalen Rente, politiek, markt Verloop marktwaarde in verhuurde staat - basisscenario Marktwaarde in verhuurde staat Aantal eenheden 9
11 Miljoenen Miljoenen INTERNE EN EXTERNE FACTOREN KUNNEN INVLOED HEBBEN OP HET VERLOOP VAN DE MARKTWAARDE Interne factor Beleidskeuze: beschikbaarheid waarborgen Aantal eenheden blijft gelijk; marktwaarde stijgt Verloop marktwaarde in verhuurde staat - Beschikbaarheid Marktwaarde in verhuurde staat Marktwaarde in verhuurde staat basisscenario Externe factor Politieke keuze om verhuurderheffing te verhogen Marktwaarde daalt Aantal eenheden Aantal eenheden basisscenario Verloop marktwaarde in verhuurde staat - Verhuurderheffing Marktwaarde in verhuurde staat Aantal eenheden Marktwaarde in verhuurde staat basisscenario Aantal eenheden basisscenario 10
12 CONCLUSIE DURATION Duration matching vooral geschikt voor verzekeraars en pensioenfondsen Assets van woningcorporaties worden niet alleen beïnvloed door rente, ook door vele andere factoren Daarnaast heeft een woningcorporatie een niet vaste kasstroom Dus duration moeilijker te bepalen en beperkter bruikbaar Maak daarom als woningcorporatie gebruik van scenarioanalyse om te sturen op balansmanagement 11
13 FINANCIERING VAN HET NIET-DAEB BEZIT Twee situaties om DAEB en niet-daeb te onderscheiden Administratieve scheiding Juridische scheiding Bij administratief wijkt default risk voor niet-daeb niet af van DAEB Corporatie blijft één entiteit na scheiding Default risk van niet-daeb tak gelijk aan DAEB tak Goedkoop financieren via de bank Juridische scheiding Na scheiding aparte entiteit voor niet-daeb --> wel ander default risk Zou de bank (of iemand anders) deze entiteit ook goedkoop willen financieren? Hoe belangrijk is dit? 12
14 SECTORBEELD: DAEB BEZIT IS DOMINANT EN CORPORATIES KIEZEN MASSAAL ADMINISTRATIEVE SCHEIDING Verdeling totale sociale woningvoorraad Verdeling scheidingskeuze DEAB niet-daeb Administratief Verlicht regime Hybride Juridisch 13
15 ER ZIJN 11 CORPORATIES DIE HYBRIDE OF JURIDISCH GAAN SCHEIDEN 8 hybride scheidingen 3 juridische scheidingen Deze 11 corporaties hebben samen 5200 niet-daeb woningen (en 2,4 miljoen sociale huurwoningen) Waarvan 3600 woningen in Amsterdam - Ymere: 1600 enkel beheren - De Key: 1000 enkel beheren - De Alliantie: 1000 wel ambities Nieuwbouw ambities in niet-daeb zijn minimaal 14
16 NIET-DAEB FINANCIERINGSBEHOEFTE IS KLEIN 5200 woningen à marktwaarde Totale omvang: +/- 780 miljoen Financieringsbehoefte: +/- 300 miljoen Bij eens per 10 jaar herfinancieren: +/- 30 miljoen per jaar voor deze hele portefeuille Gemiddeld per woningcorporatie: +/- 3 miljoen, maar de Amsterdammers hebben wat meer nodig Totale financieringsvraag per corporatie bestaat dus uit kleine brokken 15
17 FINANCIERINGSVRAAG VAN TOTALE NIET-DAEB BESTAAT UIT RENOVATIES EN DUURZAAMHEIDSINVESTERINGEN Totale niet-daeb (ook administratieve scheidingen): woningen Gemiddeld label B in 2020: gemiddelde investering a per woning Totale investeringsvraag: 1,5 miljard Renovaties: gemiddelde investering a per woning Totale investering: 3,5 miljard Deze financieringsvraag wordt grotendeels gedekt vanuit de interne lening Wanneer de interne lening is afgelost, zijn de kasstromen in de niet-daeb zelf toereikend om nieuwe investeringen te doen Verdere eventuele financieringsbehoefte uit CO2 neutraliteit 2050 en woningtekort middensegment. Waar komt dat geld vandaan? 16
18 HOE FINANCIEREN DE COMMERCIËLE BROEDERS ZICH? Leverage ratio Amvest 2015: 18,7% 2014: 23,7 % 2013: 26,5% Onder andere verstrekt door ABN Amro, Deutsche Hypothekenbank en ING Bank (Duitsland) Leverage ratio Vesteda 2015: 28,6% 2014: 26,2% 2013: 25,1% Onder andere verstrekt door ABN Amro, BNP Paribas, Deutsche Bank, ING Bank en Rabobank Altera, ASR, Bouwinvest en CBRE maken geen gebruik van vreemd vermogen voor hun Nederlandse woningen 17
19 ONTWIKKELINGEN IN DE BANCAIRE SECTOR Tot 2008 was lenen simpel: banken waren de financiers in de vastgoedmarkt. De hele grote spelers gaven af en toe een obligatie uit. En toen kwam de bankencrisis Daarna: Strengere wet- en regelgeving Hogere kosten Nieuwe businessmodellen Banken zijn niet meer in de gelegenheid om in alle kapitaalbehoefte te voorzien, vooral in MKB. Banken bedienen voornamelijk nog het grote segment Corporatiefinancieringen in principe groot genoeg, maar zijn gewend aan lage spreads, in lijn met laag risico Banken zijn daarvoor fundamenteel te duur (qua operationele kosten en vooral qua fundingkosten) 18 18
20 WSW OPLOSSING: VERHANDELBARE LENINGEN MOETEN LEIDEN TOT GOEDKOPERE FINANCIERING VOOR WONINGCORPORATIES Woningcorporaties: onderhandse leningen Traditionele beleggers: openbare leningen verhandelbaar Deze financieringsvorm ook beschikbaar maken voor corporaties Markt van potentiële financiers wordt veel groter Goedkoper vermogen aantrekken Maar zoeken institutionele beleggers wel naar liquiditeit? Illiquide assets staan op de kaart. Ook vastrentend 19
21 OVERVLOED AAN VERMOGEN BIJ PENSIOENFONDSEN EN VERZEKERAARS GAAT NAAR NIEUWE TYPEN FIXED INCOME Bekleggers gaan zelf de markt op Rendementen op obligaties zijn heel laag geworden Zijn op zoek naar iets nieuws dat spread oplevert Direct lending: institutionele belegger verstrekt direct krediet Wordt steeds groter op Amerikaanse en Europese markt 20
22 CONCLUSIE FINANCIERING Nieuwbouw ambitie in juridisch gescheiden niet-daeb is minimaal Duurzaamheidsdoelstellingen en renovatie kunnen leiden tot financieringsvraag Banken financieren geen kleine brokken meer en zijn zelf te duur om administratief gescheiden niet-daeb te financieren Pensioenfondsen en verzekeraars gaan zelf de markt op. Liquiditeit minder belangrijk 21
23 Contact opnemen met Finance Ideas Finance Ideas B.V. Kantoor HNK Utrecht Weg der Verenigde Naties KT Utrecht Telefoon: Fax: info@finance-ideas.nl
VASTGOEDFINANCIERING IN DE ZORG
VASTGOEDFINANCIERING IN DE ZORG PIM DIEPSTRATEN Doorn, 1 december 2015 AGENDA 1 Financieringsstrategie zorginstelling 2 Huidige financiers en het WFZ 3 Perspectief investeerder op de zorgmarkt 4 Alternatieve
Nadere informatieDE SLAG OM HET MIDDENVELD. Johan Conijn 16 mei 2019, Den Bosch
DE SLAG OM HET MIDDENVELD Johan Conijn 16 mei 2019, Den Bosch AANGENOMEN MOTIE RONNES 2 APRIL 2019 Behandeling Wet maatregelen middenhuur: dat de bouw van middenhuurwoningen door marktpartijen nauwelijks
Nadere informatieAlternatieve financieringsbronnen voor duurzaamheid. 4 maart 2013
Alternatieve financieringsbronnen voor duurzaamheid 4 maart 2013 Aanleiding Het woonakkoord verminderd de investeringscapaciteit van woningcorporaties Het WSW wil dat de schuld per woning niet teveel oploopt
Nadere informatieIMPLEMENTATIEPLAN HERZIENE WONINGWET (NOVELLE)
IMPLEMENTATIEPLAN HERZIENE WONINGWET (NOVELLE) DAEB portefeuille portefeuille HOOFDLIJNEN IMPLEMENTATIE HERZIENE WONINGWET Bepalen strategie 1. Richting kiezen Uitvoeren scheiding 2. Uitwerken administratieve/juridische
Nadere informatieTOELICHTING BESLISBOOM
TOELICHTING BESLISBOOM De beslisboom is bedoeld als hulpmiddel bij het maken van de keuze tussen administratief of juridisch scheiden. Ook gaat de beslisboom in op de mogelijkheid van vrijstelling van
Nadere informatieHoe realiseren we samen optimale financiering?
Hoe realiseren we samen optimale financiering? Welke hobbels met betrekking tot financiering komen jullie tegen? Visie op financiering januari/februari 2015 2 De thema s van vandaag Waarom optimale financiering
Nadere informatieEEN BUSINESSMODEL VOOR ALL ELECTRIC
EEN BUSINESSMODEL VOOR ALL ELECTRIC NUL OP DE METER WONINGEN Rob Rötscheid Ede 11 november 2014 UITDAGINGEN VOOR DE CORPORATIESECTOR Kwaliteit voorraad Betaalbaarheid Duurzaamheid TWEE FINANCIËLE VRAAGSTUKKEN
Nadere informatieEen gemengd woningfonds
Een gemengd woningfonds Cathelijne van den Berg 1/43 Inhoudsopgave Introductie Opzet onderzoek Literatuurstudie Onderzoeksresultaten Conclusie & aanbevelingen 2/43 Introductie Housing Woningcorporaties
Nadere informatieKnelpuntenanalyse Novelle en BTIV 2015
Knelpuntenanalyse Novelle en BTIV 2015 Frank Vermeij Augustus 2014 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 2 Aanpak... 3 3 Juridische scheiding... 3 3.1 Aannames... 3 3.2 Resultaten... 4 4 Administratieve scheiding...
Nadere informatieFinancieringsmodel EnergieSprong Is nul-op-de-meter te financieren?
Financieringsmodel EnergieSprong Is nul-op-de-meter te financieren? Ugchelen, Oktober 2013 Agenda 1. Verwachtingen en uitgangspunten 2. Voorbeelden uit de praktijk: a. Project A (240 meergezinswoningen)
Nadere informatieBELANGRIJKSTE WIJZIGINGEN WONINGWET, BTIV EN RTIV
BELANGRIJKSTE WIJZIGINGEN WONINGWET, BTIV EN RTIV PER 1 JULI 2017 (VEEGWET) 5 juli 2017 DIENSTVERLENING AAN COLLEGA TI EN VERBONDEN ONDERNEMINGEN WEER TOEGESTAAN Dienstverlening aan collega TI of verbonden
Nadere informatieFFP Congres, oktober 2016
FFP Congres, oktober 2016 Nederlandse bank opgericht in 1945 Den Haag, Frankfurt, Amsterdam, Londen en Brussel Corporate Banking: Corporate finance & capital markets, financieren, investeren aan midcap
Nadere informatiePresentatie ALV 2015 IBEV. Volendam, 29 april 2015
Presentatie ALV 2015 IBEV Volendam, 29 april 2015 Wie is Care IS? 2009 2011 2013 2014 2015 Begonnen omdat vermogensbeheer beter kon en moest Geen kick backs, 100% transparant, vermogensbehoud Verhuizing
Nadere informatieVastgoed financieren. In een commerciële omgeving. Anja van Balen Sector Banker zorg 31 oktober 2013
Vastgoed financieren In een commerciële omgeving Anja van Balen Sector Banker zorg 31 oktober 2013 Welkom in de commerciële bancaire wereld Businessplannen Bancaire normen Business plan Focus aanbrengen
Nadere informatieEen haalbaarheidsonderzoek naar het huisvesten. woningen middels woningcorporaties. RE&H Housing policy, management and sustainability
Toewerken naar een betere morgen Een haalbaarheidsonderzoek naar het huisvesten van de middeninkomensgroep i met betaalbare woningen middels woningcorporaties Sunny K. P. Lam 1193465 RE&H Housing policy,
Nadere informatieConsultatiedocument Scheiding DAEB en niet-daeb Stichting Viveste
Consultatiedocument Scheiding DAEB en niet-daeb Stichting Viveste 27 oktober 2016 1 Inhoudsopgave 1 Aanleiding... 4 2 Consultatieproces... 4 3 Keuze administratieve scheiding of juridische splitsing...
Nadere informatieHOOFDPUNTEN IMPLEMENTATIE WONINGWET
HOOFDPUNTEN IMPLEMENTATIE WONINGWET DAEB portefeuille Niet-DAEB portefeuille DE GEHELE ORGANISATIE KRIJGT TE MAKEN MET DE WONINGWET RvT Bestuur Strategie en beleid Vastgoed Financiën en control Wonen -
Nadere informatieVisie ABN AMRO op woningcorporaties
Visie ABN AMRO op woningcorporaties 1december 2011 Astrid van Arum, Sectorspecialist Woningcorporaties De nieuwe bank: het beste van twee werelden LOGO KLANT binnen dit kader Op 1 juli 2010 zijn Fortis
Nadere informatieZorgRating. Financiële gezondheid ziekenhuizen
ZorgRating Financiële gezondheid ziekenhuizen Financiële positie ziekenhuizen verbetert, personeel niet in loondienst en dure geneesmiddelen zetten operationele kasstroom onder druk Financiële positie
Nadere informatieHOOFDPUNTEN CONCEPT BESLUIT TOEGELATEN INSTELLINGEN VOLKSHUISVESTING 2015 (BTIV) AMvB bij de novelle herziene Woningwet
HOOFDPUNTEN CONCEPT BESLUIT TOEGELATEN INSTELLINGEN VOLKSHUISVESTING 2015 (BTIV) AMvB bij de novelle herziene Woningwet DAEB portefeuille Niet-DAEB portefeuille TIJDPAD IMPLEMENTATIE HERZIENE WONINGWET
Nadere informatie-PERSBERICHT- Utrecht, 15 december 2014. - Zorgsector negatief over verkrijgen van financiering -
-PERSBERICHT- Utrecht, 15 december 2014 - Zorgsector negatief over verkrijgen van financiering - De recente faillissementen in de zorg tonen aan dat de risico's voor banken zijn toegenomen. Banken hebben
Nadere informatieRichtlijn borgingsplafond
Richtlijn borgingsplafond Pagina 2/8 Inleiding Het borgingsplafond van een corporatie is de maximale omvang van de geborgde leningportefeuille van een corporatie per ultimo kalenderjaar. Voor borging door
Nadere informatiezorg financiering in 2014 en verder Anja van Balen Sector Banker Zorg ABNAMRO
zorg financiering in 2014 en verder Anja van Balen Sector Banker Zorg ABNAMRO Financiering in een reguliere bancaire omgeving Miti ganten Jaar verslag Basel 3 kosten van financiering Basel 3 Wat houdt
Nadere informatieHoe te beleggen onder Solvency II regelgeving t.a.v. verdiscontering verplichtingen?
Hoe te beleggen onder Solvency II regelgeving t.a.v. verdiscontering verplichtingen? 1 Impact regelgeving t.a.v. beleggingsbeleid! "! # $ %&! $' (" ' )* + *! " &,!,, --- 2 Verdisconteringscurve: van economisch
Nadere informatieWoningcorporaties en financiering Recente ontwikkelingen drukken op de cashflow
Woningcorporaties en financiering Recente ontwikkelingen drukken op de cashflow drs. K. (Kees) Zachariasse drs. J. (Jolanda) van Elst-Spitteler Real Estate Advisory Februari 2012 0. Inhoud presentatie
Nadere informatieWooncorporatiedag Nijenrode 22 april 2014. Sturen op Maatschappelijken. Financieel rendement
Wooncorporatiedag Nijenrode 22 april 2014 Sturen op Maatschappelijken Financieel rendement 'Mijn belangrijkste taak is de woningmarkt weer vlot trekken, zowel in de huur- als koopsector. Door zekerheid
Nadere informatieHOOFDPUNTEN ONTWERP BESLUIT TOEGELATEN INSTELLINGEN VOLKSHUISVESTING 2015 (BTIV) Ontwerp AMvB bij de herziene Woningwet
HOOFDPUNTEN ONTWERP BESLUIT TOEGELATEN INSTELLINGEN VOLKSHUISVESTING 2015 (BTIV) Ontwerp AMvB bij de herziene Woningwet DAEB portefeuille Niet-DAEB portefeuille HOOFDPUNTEN BESLUIT TOEGELATEN INSTELLINGEN
Nadere informatie2.4 Paragraaf 4 Financiering en beleggingen
2.4 Paragraaf 4 Financiering en beleggingen Deze paragraaf gaat over het beheer van de financiële middelen (treasury). De kaders voor het op een verantwoorde manier beheren van de financiële middelen worden
Nadere informatieFINANCIËLE HAALBAARHEID DOELSTELLINGEN ENERGIEAKKOORD CORPORATIESECTOR. 12 oktober 2016
FINANCIËLE HAALBAARHEID DOELSTELLINGEN ENERGIEAKKOORD CORPORATIESECTOR 12 oktober 2016 MANAGEMENTSAMENVATTING Aanleiding In 2012 is het Convenant Energiebesparing Huursector ondertekend. Hiermee heeft
Nadere informatieStichting Pensioenfonds Medisch Specialisten. Vermogensbeheer SPMS. 17 november 2014
Stichting Pensioenfonds Medisch Specialisten Vermogensbeheer SPMS 17 november 2014 Structuur SPMS (vermogensbeheer) Bestuur SPMS F&C (verantwoord beleggen) Ortec (ALM studie) Bestuursbureau Investment
Nadere informatieVesteda Finance BV Jaarrekening 2013
Vesteda Finance BV Jaarrekening 2013 Inhoudsopgave pagina Directieverslag 3 Jaarrekening 1. Ten geleide 4 2. Grondslagen van waardering van activa en passiva en van resultaatbepaling 4 3. Balans per 31
Nadere informatieOntwerpvoorstel scheiding DAEB/niet-DAEB voor het bezit van de Alliantie in de regio Gooi en Vechtstreek
Ontwerpvoorstel scheiding DAEB/niet-DAEB voor het bezit van de Alliantie in de regio Gooi en Vechtstreek Datum : 23 september 2016 1 Inhoud 1. Inleiding... 3 2. Over scheidingsvarianten en te scheiden
Nadere informatieWoningmarkt en corporatiesector. Johan Conijn
Woningmarkt en corporatiesector Johan Conijn Ruimteconferentie PBL 21 mei 2013 Inhoud Woningmarktdebat Positie woningcorporatie Regeer- en woonakkoord DrieKamerModel 2 Woningmarkt Overmatige subsidiering
Nadere informatieBZK seminar over Marktwaarde
BZK seminar over Marktwaarde Toepassing asset management bij (buiten-randstedelijke) corporaties Utrecht, 8 november 2017 info@virtus.nl 1 Het hanteren van marktwaarde helpt dat? info@virtus.nl 2 Agenda
Nadere informatieTrends ontwikkeling financiële positie woningcorporaties
Trends ontwikkeling financiële positie woningcorporaties Het WSW is in overgegaan op een nieuwe wijze van risicomonitoring van woningcorporaties, op basis van kasstromen in plaats van bedrijfswaarde. In
Nadere informatiewoonconcept Datum 7 juli 2016 Behandeld door Telefoonnummer
Gemeente Steenwij kerland College van Burgemeester en Wettiouders Postbus 162 8330 AD STEENWIJK woonconcept Ingekomen d.d. Zaaknummer; Reeks: O 8 JUL 2S;S > II Steenwijkerlaiul Ons kenmerk 2016-0018787
Nadere informatieJaarcijfers 2012. 6 maart 2013
Jaarcijfers 2012 6 maart 2013 Overzicht Klantbelang gediend met stevig financieel fundament Resultaat 255 miljoen Dividendvoorstel 88 miljoen Solvabiliteit 293% Kosten verder verlaagd met 6% Eigen Vermogen
Nadere informatieHet middensegment in de huursector De ontbrekende schakel Johan Conijn, ASRE/UvA, Ortec Finance
Het middensegment in de huursector De ontbrekende schakel Johan Conijn, ASRE/UvA, Ortec Finance Datum 11 mei 2011 Het middensegment Wat verstaan we onder het middensegment in de huursector? - verhuurders:
Nadere informatieAdministratieve splitsing Is er al een praktijk? Kees Tegel 8 oktober 2012
Administratieve splitsing Is er al een praktijk? Kees Tegel 8 oktober 2012 Waarom? Corporaties werken anders dan marktpartijen. Dat kunnen ze door vermogen zonder externe rendementseis: huur < marktconforme
Nadere informatieCuratoren middag 2015
Curatoren middag 2015 Alternatieve financieringsvormen Wat zijn de mogelijkheden in het huidige financieringslandschap 11 november 2015 Spreker: Onderwerpen 1. Financieringsbehoefte bedrijfsleven 2. Veranderende
Nadere informatieFINANCIERBAARHEID NOM RENOVATIES
FINANCIERBAARHEID NOM RENOVATIES De impact van NOM renovaties op het financial risk volgens het WSW 11 december 2015 VIER PROCENT VAN HET BEZIT PER JAAR NUL-OP-DE-METER RENOVEREN VOOR EEN GEMIDDELDE CORPORATIE
Nadere informatieVisie WSW op aflossingsplicht leningen Daeb aan niet-daeb
Visie WSW op aflossingsplicht leningen Daeb aan niet-daeb September 2014 Bij administratieve scheiding gaat het om interne boekhoudkundige leningen. Bij juridische scheiding betreft het leningen van de
Nadere informatieEen solide belegging AAA-borgstelling
Een solide belegging AAA-borgstelling Onze bijdrage aan de samenleving Het WSW stelt als onafhankelijk instituut woningcorporaties in staat optimale financiering te verkrijgen voor vastgoed in de publieke
Nadere informatiePortefeuillekeuze voor lange-termijn beleggers met liquiditeitsrisico's. Joost Driessen 26 maart 2013
Portefeuillekeuze voor lange-termijn beleggers met liquiditeitsrisico's Joost Driessen 26 maart 2013 Illiquide assets voor lange-termijn beleggers? David Swensen, CIO Yale endowment: "Accepting illiquidity
Nadere informatieDoorrekening extra huurinkomsten en heffing Woonakkoord
Doorrekening extra huurinkomsten en heffing Woonakkoord In de brief die minster Blok op 28 februari 2013 naar de Tweede Kamer heeft gestuurd, zijn extra huurinkomsten gepresenteerd die met het Woonakkoord
Nadere informatieBELEGGERS EN WONINGCORPORATIES EEN PERFECT MATCH? 21 mei 2014 Thomas Heijdendael
BELEGGERS EN WONINGCORPORATIES EEN PERFECT MATCH? 21 mei 2014 Thomas Heijdendael NEDERLANDSE WONINGMARKT IN EUROPEES PERSPECTIEF Initiatief van acht institutionele woningbeleggers en de IVBN Doel om Nederlandse
Nadere informatieFinanciering van niet Daeb, een nieuwe markt
Financiering van niet Daeb, een nieuwe markt Rotterdam 14 november 2011 Ceel Elemans Sectormanager Public Sector Barbera Brand Directeur Projectfinanciering ING REF AGENDA 1. Woningcorporaties, een belangrijke
Nadere informatie2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE
> Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4
Nadere informatieVersie 2013-08. TREASURYSTATUUT Stichting Woontij
Versie 2013-08 TREASURYSTATUUT Stichting Woontij 1. Inleiding Een groot deel van de kosten bij een wooncorporatie bestaat uit rente. Richtlijnen ten aanzien van financieren en beleggen zijn belangrijk.
Nadere informatieFinanciële Zorgthermometer - 4 e kwartaal
Financiële Zorgthermometer - 4 e kwartaal 2014 - Dit onderzoek kan worden overgenomen met bronvermelding. Toezending Utrecht, december 2014 Agenda Managementsamenvatting Generieke resultaten Sectorresultaten:
Nadere informatieFinanciële Zorgthermometer - 3 e kwartaal
Financiële Zorgthermometer - 3 e kwartaal 2012 - Utrecht, september 2012 Agenda Managementsamenvatting Generieke resultaten Sectorresultaten: Verpleging, verzorging en thuiszorg (VVT) Gehandicaptenzorg
Nadere informatieKWARTAALRAPPORTAGE Q VASTGOED FUNDAMENT FONDS N.V.
KWARTAALRAPPORTAGE Q4 2017 VASTGOED FUNDAMENT FONDS N.V. 12 JANUARI 2018 Inhoud 1. Management samenvatting... 2 2. Financiële rapportage: 4 e kwartaal 2017... 3 3. Verklarende begrippen en definities...
Nadere informatieHALFJAARBERICHT 2018 WONINGFONDS NIEUWEGEIN CV
HALFJAARBERICHT 2018 WONINGFONDS NIEUWEGEIN CV 30 AUGUSTUS 2018 Inhoud 1. Management samenvatting... 2 2. Financiële rapportage: eerste halfjaar 2018... 3 3. Verklarende begrippen en definities... 4 Disclaimer:
Nadere informatieDe volkshuisvestelijke gevolgen van de DAEB-splitsing
De volkshuisvestelijke gevolgen van de DAEB-splitsing Hanjo Lagas, directeur Atrivé Het middensegment in de huursector VOGON studiemiddag, 14 september 2011 Visie Europa In 2007 klacht IVBN in 2007 (belangenvereniging
Nadere informatieCVF I BV Jaarrekening 2013
CVF I BV Jaarrekening 2013 Inhoudsopgave pagina Directieverslag 3 Jaarrekening 1. Ten geleide 4 2. Grondslagen van waardering van activa en passiva en van resultaatbepaling 4 3. Balans per 31 december
Nadere informatieOutlook Henk Jagersma Directievoorzitter Syntrus Achmea Real Estate & Finance 27 oktober 2015
Outlook 2015 2018 Henk Jagersma Directievoorzitter Syntrus Achmea Real Estate & Finance Profiel > 15 miljard beheerd vermogen Grootste beheerder van vastgoed en hypotheken in Nederland op de markt van
Nadere informatieCorporatie Survey Editie III
Corporatie Survey Editie III - 2011 - Utrecht, juni 2011 Auteurs: dr. Mark Schweitzer drs. Victor Burger Agenda Achtergrond Resultaten 1 Beschrijving Corporatie Survey Periodiek doet Finance Ideas een
Nadere informatieBeschermd Beheer. Guarding gains and managing risks
Beschermd Beheer Guarding gains and managing risks Agenda De noodzaak om risicovol te beleggen Aandelenbeleggen zonder neerwaarts risico Voor wie geschikt 2 Vermogensgroei: de afweging tussen risico en
Nadere informatieToekomstperspectief Zorgmarkt. Piet Eichholtz
Toekomstperspectief Zorgmarkt Piet Eichholtz Amsterdam, 6 februari 2013 Bancair krediet blijft mogelijk, alleen met goed businessplan en sterke financiële uitgangspositie Lot Rode Kruis Ziekenhuis in handen
Nadere informatieCare IS klantbijeenkomst. Hotel Van der Valk 2015
Care IS klantbijeenkomst Hotel Van der Valk 2015 Welkom Wij heten u van harte welkom in Van der Valk Hotel 2 Programma 19.00 uur Ontvangst 19.30 uur Opening 19.40 uur Presentatie rente 20.00 uur Korte
Nadere informatieStichting Futura Impact Europadossier t.b.v. toezichthouders
Sectorgroep Woningcorporaties Stichting Futura Impact Europadossier t.b.v. toezichthouders PwC Agenda Waar gaat het om? Financiële gevolgen Onderwerpen voor nadere uitwerking Conclusies Slide 2 Waar gaat
Nadere informatieWelke keuzes maakt u op weg naar een duurzaam maatschappelijk bedrijfsmodel?
Welke keuzes maakt u op weg naar een duurzaam maatschappelijk bedrijfsmodel? Inleiding Duurzaam - Maatschappelijk - Bedrijfsmodel Strategische sturing gericht op gezond bedrijfsmodel Lange termijn financieel
Nadere informatieKenmerken van een vastgoedfinanciering 13-6-2014 AGENDA. De herontwikkelingsopgave vanuit financieringsoptiek
AGENDA I. Kenmerken van een vastgoedfinanciering II. De vastgoedfinancieringsmarkt in Nederland III. Herontwikkelingsopgave De herontwikkelingsopgave vanuit financieringsoptiek IV. Financiering bij transformatie
Nadere informatieGevolgen Woonakkoord voor corporaties
Gevolgen Woonakkoord voor corporaties Johan Conijn en Wolter Achterveld 14 februari 2013 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 2 Doorrekening Woonakkoord... 3 2.1 Uitgangspunten... 3 2.2 Financiële randvoorwaarden...
Nadere informatieKwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel. Tweede kwartaal april 2012 t/m ultimo juni Samenvatting:
Kwartaalbericht Pensioenfonds KLM-Cabinepersoneel Tweede kwartaal 2012-1 april 2012 t/m ultimo juni 2012 Samenvatting: Nominale dekkingsgraad gedaald van 107,6% naar 101,9% Beleggingsrendement is 1,6%
Nadere informatieWoningwet: scheiden en splitsen. AEDES Treasuryplatform 21 maart 2016
Woningwet: scheiden en splitsen AEDES Treasuryplatform 21 maart 2016 1 Agenda Onderwerpen 1. Uitgangspunten 2. Strategie niet-daeb 3. Administratief scheiden - keuzes 4. Juridisch splitsen positie WSW
Nadere informatieHOOFDPUNTEN NOTA NAAR AANLEIDING VAN HET VERSLAG. Reactie minister Blok op vragen van de Tweede Kamer over de novelle
HOOFDPUNTEN NOTA NAAR AANLEIDING VAN HET VERSLAG Reactie minister Blok op vragen van de Tweede Kamer over de novelle DAEB portefeuille Niet-DAEB portefeuille WIJZIGINGEN TEN OPZICHTE VAN CONCEPT NOVELLE
Nadere informatieAllocatie van vermogen aan doelstellingen
05 Naar een optimale voorraadstrategie Allocatie van vermogen Woningcorporaties zijn de grootste spelers op de Nederlandse woningmarkt. Sinds de brutering focussen deze ondernemingen zich steeds meer op
Nadere informatieNIBE-SVV, 2013 OEFENEXAMEN ALGEMENE OPLEIDING BANKBEDRIJF
NIBE-SVV, 2013 OEFENEXAMEN ALGEMENE OPLEIDING BANKBEDRIJF 1. Bij welke activiteit handelt een bank NIET op de financiële markten? A. Bij activiteiten uit hoofde van de transformatiefunctie. B. Bij activiteiten
Nadere informatieBELANGRIJKSTE WIJZIGINGEN BESLUIT TOEGELATEN INSTELLINGEN VOLKSHUISVESTING. Vergelijking van het concept en definitieve BTIV bij de Woningwet
BELANGRIJKSTE WIJZIGINGEN BESLUIT TOEGELATEN INSTELLINGEN VOLKSHUISVESTING Vergelijking van het concept en definitieve BTIV bij de Woningwet DAEB portefeuille Niet-DAEB portefeuille Governance Implementatietrajecten
Nadere informatieVoorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA 's-gravenhage
> Retouradres Postbus 20201 2500 EE Den Haag Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA 's-gravenhage Korte Voorhout 7 2511 CW Den Haag Postbus 20201 2500 EE Den Haag www.rijksoverheid.nl
Nadere informatie7 Financiën. 7.1 Kerncijfers
7 Financiën 7.1 Kerncijfers 7.2 Resultaat Het nettoresultaat van Woonpartners komt in 2018 uit op 58,0 miljoen. Ten opzichte van 2017 is dit een verbetering van 24,1 miljoen. Hieronder een overzicht van
Nadere informatieMVGM VASTGOEDTAXATIES INSTITUTIONELE BELEGGERS
MVGM VASTGOEDTAXATIES INSTITUTIONELE BELEGGERS INTRODUCTIE 2 INTRODUCTIE MVGM VASTGOEDTAXATIES: HELDER INZICHT, BETERE KEUZES Zoekt u helder inzicht in de waarde van uw vastgoed? Wilt u meer grip op uw
Nadere informatieBeleggingen institutionele beleggers in 2004 met 8,1 procent omhoog
Publicatiedatum CBS-website Centraal Bureau voor de Statistiek 9 december 25 Beleggingen institutionele beleggers in 24 met 8,1 procent omhoog drs. J.L. Gebraad Centraal Bureau voor de Statistiek, Voorburg/Heerlen,
Nadere informatieMVGM VASTGOEDTAXATIES BEDRIJFSECONOMISCHE TAXATIES
MVGM VASTGOEDTAXATIES BEDRIJFSECONOMISCHE TAXATIES INTRODUCTIE 2 INTRODUCTIE MVGM VASTGOEDTAXATIES: HELDER INZICHT, BETERE KEUZES Zoekt u helder inzicht in de waarde van uw vastgoed? Wilt u meer grip op
Nadere informatieDe woningcorporatiesector in beeld
De Autoriteit woningcorporaties brengt jaarlijks de financiële positie en prestaties van de woningcorporatiesector in beeld. Dit gebeurt op basis van de cijfers die de corporaties aanleverden over verslagjaar
Nadere informatieStichting Pensioenfonds Ballast Nedam
Stichting Pensioenfonds Ballast Nedam Deelnemersvergadering Arthur van der Wal Nieuwegein, 28 september 2006 Agenda < Huidig Mandaat bij ING IM < Performance, Beleid en Vooruitzichten < Financieel Toetsingskader
Nadere informatieFINANCIËLE ANALYSE TEN BEHOEVE VAN VOORGENOMEN FUSIE
FINANCIËLE ANALYSE TEN BEHOEVE VAN VOORGENOMEN FUSIE 12 april 2017 DOEL EN OPZET ANALYSE Doel analyse Recent zijn AlleeWonen en WEL een onderzoek gestart naar de mogelijkheden van een fusie. Doel van dit
Nadere informatiebasispunten 31-12-2014 2015 2015 2015 31-12-2015 2015 2015 (I) (III) (IV) (V) (VI) (VII) (VIII=IV+VII) 9.438-2.307 1.134 213 8.478-101 1.
Risicomanagement De Rabobank voert een risicobeleid dat gericht is op een gematigd risicoprofiel. De risicostrategie is gericht op contuïteit en bewerkstelligt de beschermg van de wst en wstgroei, het
Nadere informatieFinanciering van de corporatiesector na de novelle. René Goorden
René Goorden Oktober 2014 Novelle? een prozaverhaal dat wat de omvang betreft tussen de roman en het korte verhaal geplaatst wordt. De lengte is typisch tussen de 50 en 100 pagina's, maar hierover bestaat
Nadere informatieLevensverzekeraars reduceren renterisico met derivaten
Levensverzekeringen worden in de regel voor een lange periode afgesloten. De rente speelt hierdoor voor levensverzekeraars een belangrijke rol. Bij een rentedaling daalt het eigen vermogen van deze sector
Nadere informatieDe waarde van marktwaarde
De waarde van marktwaarde Een nieuwe uitdaging voor de (meeste) corporaties 27 mei 2015 Maria Molenaar Voorzitter RvB Woonstad Rotterdam Bestuurslid Aedes Inhoud Aanleiding: de nieuwe woningwet De corporatiesector
Nadere informatieMR WBM VONDENHOFF ADVOCAAT
MR WBM VONDENHOFF ADVOCAAT TopTalks Bedrijfsfinanciering Mr. W.B.M. Vondenhoff 1. Stappen bedrijfsfinanciering A. Eigen vermogen: goed voor solvabiliteitsratio B. Kasstroom: inzichtelijk C. Werkkapitaal:
Nadere informatieScheiding DAEB/niet-DAEB. Door Imeldo Kwaak
Scheiding DAEB/niet-DAEB Door Imeldo Kwaak 1 Implementatie scheiding Publicatie hoofdlijnen beoordelingskader Aw (oktober 2015) Applicatie Aw beschikbaar voor indienen scheidingsvoorstellen (september
Nadere informatieFinanciering niet-daeb activiteiten Nadere uitwerking MIF
Financiering niet-daeb activiteiten Nadere uitwerking MIF Het samenbrengen van woningcorporaties met private financiers en beleggers Persoonlijk en vertrouwelijk Real Estate Advisory Niet-DAEB activiteiten
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2014 2015 32 013 Toekomst financiële sector Nr. 102 BRIEF VAN DE MINISTER VAN FINANCIËN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag,
Nadere informatieDe woningcorporatiesector in beeld 2016
De woningcorporatiesector in beeld 1 De Autoriteit woningcorporaties (Aw) brengt jaarlijks de financiële positie en prestaties van de woningcorporatiesector in beeld. Dit gebeurt op basis van de cijfers
Nadere informatieSTRATEGISCH VASTGOEDBELEID
STRATEGISCH VASTGOEDBELEID Felix van Baal o Sectordirecteur Gezondheidszorg & Wonen HEVO Achtergrond Felix kent de zorgsector van binnen uit, mede vanuit zijn positie als algemeen directeur huisvesting
Nadere informatieObligaties een financieringsinstrument en een beleggingscategorie
Obligaties een financieringsinstrument en een beleggingscategorie Mr A. van Dijk RBA 1 Inleiding Wat zijn obligaties? Kenmerken Rendement Risico Obligatiesoorten 2 Kenmerken van Obligaties Vordering Vaste
Nadere informatieNotitie over het scheidings- en splitsingsvoorstel
Notitie over het scheidings- en splitsingsvoorstel Scheidings- en splitsingsvoorstel van woningcorporaties Stek (incl. Warmunda) en Vooruitgang In september 2016 is een scheidings- en splitsingsvoorstel
Nadere informatieSamenvatting Management & Organisatie Hoofdstuk 4, 5 en 6
Samenvatting Management & Organisatie Hoofdstuk 4, 5 en 6 Samenvatting door een scholier 1083 woorden 18 januari 2006 5,8 10 keer beoordeeld Vak Methode M&O Percent 4 Financieel beleid: interestberekeningen
Nadere informatieSTROOMSCHEMA S VASTGOED TOEWIJZEN
STROOMSCHEMA S VASTGOED TOEWIJZEN Ten behoeve van het indelen van het bezit naar de DAEB en niet-daeb portefeuille (oktober 2015) 1 Bestaand bezit 1 STROOMSCHEMA WOONGELEGENHEDEN TOEWIJZEN Leegstand of
Nadere informatieHERZIENE WONINGWET EN AMVB. 28 augustus 2014
KNELPUNTENANALYSE HERZIENE WONINGWET EN AMVB 28 augustus 2014 KNELPUNTEN IN DE HERZIENINGSWET EN AMVB Aanleiding en achtergrond Volgens de huidige planning behandelen bh dl de Tweede en Eerste Kamer in
Nadere informatieLeidraad economische parameters dpi 2018
Leidraad economische parameters dpi 2018 Leidraad economische parameters dpi 2018 Datum 23 Juli 2018 Leidraad economische parameters dpi 2018 23 juli 2018 Colofon Uitgegeven door Inspectie Leefomgeving
Nadere informatieFinancieringsoplossingen voor duurzame ambities. Caspar Boendermaker, 22 april 2014, Breukelen
Financieringsoplossingen voor duurzame ambities Caspar Boendermaker, 22 april 2014, Breukelen Opbouw Financiering corporatie sector Verduurzaming Financiering verduurzaming Geschiedenis Gemeentelijke Credietbank
Nadere informatieDe voorzitter van de Eerste Kamer der Staten Generaal Postbus 20017 2500 EA Den Haag
> Retouradres Postbus 20201 2500 EE Den Haag De voorzitter van de Eerste Kamer der Staten Generaal Postbus 20017 2500 EA Den Haag Korte Voorhout 7 2511 CW Den Haag Postbus 20201 2500 EE Den Haag www.dsta.nl
Nadere informatieDuurdere financiering voor middensegment huurwoningen
Woningcorporaties ING Economisch Bureau Duurdere financiering voor middensegment huurwoningen Voor commerciële activiteiten kunnen corporaties sinds januari 2011 geen goedkope geborgde leningen meer aantrekken.
Nadere informatieBeleggen in een vastgoed CV
Beleggen in een vastgoed CV Een alternatief voor beleggen in aandelen of vastrentende waarden is beleggen in vastgoed. De belegger kan ervoor kiezen zelf vastgoed te kopen, of dit over te laten aan een
Nadere informatieNieuwe ronde, nieuwe risico s, nieuwe kansen? VBA Seminar Risicomanagement, 27 september 2012 Maarten Roest
Nieuwe ronde, nieuwe risico s, nieuwe kansen? VBA Seminar Risicomanagement, 27 september 2012 Maarten Roest Wat wil ik behandelen Marktwaardering UFR Risicomanagement 1 1. Marktwaardering Dekkingsgraad
Nadere informatieHere to stay. Visie op de toekomst van (vastgoed)banken. Real Estate Clients Erik Steinmaier Head of Real Estate Advisory Mei2015
Here to stay. Visie op de toekomst van (vastgoed)banken Real Estate Clients Erik Steinmaier Head of Real Estate Advisory Mei2015 Met een (on)gelukkige timing. Wat vind Gerrit Zalm van commercieel vastgoedfinancieringen?
Nadere informatie