Gelukkig ondanks pijn

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Gelukkig ondanks pijn"

Transcriptie

1 Gelukkig ondanks pijn Een online positieve psychologie interventie voor patiënten met chronische musculoskeletale pijn Elke Smeets, Madelon Peters, Marion Feijge, Steven Linton, & Gerhard Andersson

2 Positieve psychologie bij chronische pijn Chronische pijn: pijn die langer dan 6 maanden duurt. Zware impact op het leven van mensen (zowel psychologisch als lichamelijk) Focus onderzoek laatste decennia => risico factoren Onze focus = veerkracht=> welke factoren bepalen welke mensen beter met pijn zullen kunnen omgaan dan anderen. Welke interventies?

3 Achtergrond Meest frequent gebruikte behandeling voor chronische pijnpatiënten is cognitieve gedragstherapie Echter ook bewijs voor de toepasbaarheid van mindfulness, loving-kindness meditatie en ACT bij pijnpatiënten. Optimisme en zelfcompassie spelen een belangrijke rol in het omgaan met pijn => positieve psychologie interventie werd echter nooit eerder getest. Onze insteek: het ontwikkelen van een positieve psychologie interventie voor chronische pijnpatiënten

4 Ontwikkeling van onze interventie Literatuur review

5 Ontwikkeling van onze interventie Literatuur review Op basis van review => interventie ontwikkeld Drie goede dingen (wk1) Bewust genieten (wk2) Silver lining (wk3) Best mogelijke zelf (wk4 & 5))

6 Ontwikkeling van onze interventie Literatuur review Op basis van review => interventie ontwikkeld Drie goede dingen (wk1) Bewust genieten (wk2) Silver lining (wk3) Best mogelijke zelf (wk4 & 5)) Feasibility check bij 6 patiënten

7 Ontwikkeling van onze interventie Na feasibility check: aanpassing programma silver lining oefening vervangen door zelfcompassie oefeningen.

8 Ontwikkeling van onze interventie Na feasibility check: aanpassing programma silver lining oefening vervangen door zelfcompassie oefeningen. Nieuwe feasbility check met 5 patiënten

9 Ontwikkeling van onze interventie Literatuur review Feasibility check van interventie bij 6 patiënten Aanpassing van het programma Nieuwe feasibility check bij 5 patiënten Internet RCT: vergelijking Positieve Psychologie Interventie (PPI) met WL groep en bestaande CBT interventie

10 RCT: design PPI vs CBT vs WLC 8 weken Aangeboden via het internet Ondersteuning via (wekelijks) en telefoon (tweewekelijks) Interventiehandboek per post

11 RCT: inhoud Positieve psychologie interventie (PPI) Zelfcompassie (wk1 & 2) Drie goede dingen (wk3) Bewust genieten (wk 4 & 5) Best mogelijke zelf (wk 5 & 7) Cognitieve gedragsinterventie (CBT) Gebaseerd op bestaand behandelingsprotocol (Buhrman et al., 2004) Risicovolle pijnsituaties identificeren, ontspanningsoefeningen, negatieve gedachten uitdagen

12 Zelfcompassie: week 1 & 2 Zelfcompassie (Neff, 2003) houdt in dat je: Begripvol bent voor jezelf als je het moeilijk hebt Erkent dat niemand perfect is en dat lijden deel uitmaakt van het leven Stil staat bij je pijnlijke gevoelens, zonder ze te overdrijven of weg te drukken Achtergrond informatie over zelfcompassie, misvattingen over zelfcompassie. Oefeningen: hoe mild ben je voor jezelf?, bewustwording van eigen noden, zelfcompassiedagboek, jezelf en je leven waarderen, zelfcompassiepauze, zelfcompassie brief

13 Drie goede dingen: week 3 Doel: bewuster worden van goede dingen in het dagelijks leven. Instructie: neem iedere avond 10 minuten de tijd om stil te staan bij de mooie, leuke, of vrolijke momenten van de dag. Schrijf drie dingen op die leuk waren die dag Denk na en schrijf op waarom deze dingen zijn gebeurd

14 Bewust leren genieten: week 4 & 5 Bewust genieten (savoring) is het bewust plezier beleven aan de dingen die ons een goed gevoel geven. Achtergrond informatie: wat is bewust genieten?, manieren om genieten te bevorderen Oefeningen: waar geniet jij van?, actief plannen van momenten om van te genieten (dagelijks 20 min voor jezelf), genieten van eten en drinken, herinneringen ophalen aan gelukkige dagen.

15 Best mogelijke zelf: week 6 & 7 Je best mogelijke zelf is een gedachte oefening waarin je jouw ideale toekomst visualiseert in verschillende domeinen van je leven ondanks je pijn Achtergrond informatie over oefening Oefening: visualiseer je best mogelijke zelf

16 RCT: flow chart N=276 Voormeting randomizatie PPI CBT WLC (75%) 80 (71%) 41 (82%) nameting 6 m follow-up?? ~70%?? ~ 70% PPI CBT

17 RCT: uitkomstmaten Voor, na & follow-up Stemming Geluk Depressie Angst Disability Pijn

18 RCT: uitkomstmaten Voor, na & follow-up Stemming Geluk Depressie Angst Disability Pijn Zelfcompassie Optimisme Rumineren Catastroferen over pijn Cognitieve flexibiliteit Acceptatie

19 RCT: uitkomstmaten Voor, na & follow-up Stemming Geluk Depressie Angst Disability Pijn Zelfcompassie Optimisme Rumineren Catastroferen over pijn Cognitieve flexibiliteit Acceptatie Voor: verwachtingen en credibiliteit Na: tevredenheid met het programma

20 RCT: deelnemers Gemiddelde leeftijd 49 jaar; range % vrouw 2/3 fibromyalgie; 1/3 andere musculoskeletale pijn Opleidingsniveau iets hoger dan gemiddeld Gemiddelde tijd om het programma te doorlopen : 8,5 weken; range 7 16 weken

21 RCT: resultaten Credibiliteit en verwachtingen waren voor beide programma s hetzelfde Beide programma s zorgden voor een significante verbetering op de meeste uitkomstmaten in vergelijking met de WLC Patiënten waren even tevreden met PPI als met CBT programma (7/10)

22 RCT: resultaten PPI CBT WLC positive affect negative affect happiness pre post pre post pre post depression pre post pre anxiety post pre pain intensity post

23 RCT: resultaten % borderline clinical range depression PPI pre PPI post. CBT pre CBT post. WL pre WL post

24 RCT: resultaten pre optimism post pre acceptance post benefit finding pre post

25 RCT: conclusies Toename in: Geluk Acceptatie Optimisme Positieve stemming Zelfcompassie Tevredenheid over het leven ondanks de aanwezigheid van pijn Afname in: catastrofale pijngedachten, depressie, angst, negatieve stemming, vermijding, en hulpeloosheid.

26 RCT: conclusies Een online positieve psychologie interventie kan een belangrijke bijdrage leveren aan het leven van chronische pijnpatiënten. Beide programma s waren even effectief in het verhogen van de levenskwaliteit en het verminderen van de psychologische klachten van chronische pijnpatiënten. Even effectief als bestaand CBT programma Geen daling in pijn intensiteit Effect blijft ook overeind na 6 maanden!

27 RCT: conclusies Momenteel kunnen we nog geen uitspraak doen over welke factoren deze resultaten hebben gemedieerd. Analyses wekelijkse metingen kunnen mogelijkerwijs meer helderheid bieden.

28 RCT: conclusies Het feit dat beide interventies via het internet werden aangeboden biedt ruime toepassingsmogelijkheden voor het aanbieden van online zorg voor chronische pijn patiënten.

29 Bedankt voor jullie aandacht!

Workshop 2E: Optimisme. Elke Smeets. Madelon Peters. Faculty of Psychology and Neuroscience

Workshop 2E: Optimisme. Elke Smeets. Madelon Peters. Faculty of Psychology and Neuroscience Workshop 2E: Optimisme Elke Smeets Madelon Peters Optimisme: 2 benaderingen attributie stijl benadering Seligman & Peterson uitkomst verwachtingen benadering Carver & Scheier attributie stijl benadering

Nadere informatie

Gelukkig ondanks pijn: een online behandelprogramma voor mensen die lijden aan fibromyalgie of andere vormen van chronische pijn

Gelukkig ondanks pijn: een online behandelprogramma voor mensen die lijden aan fibromyalgie of andere vormen van chronische pijn Gelukkig ondanks pijn: een online behandelprogramma voor mensen die lijden aan fibromyalgie of andere vormen van chronische pijn Algemene informatie Dag in dag uit geconfronteerd worden met aanhoudende

Nadere informatie

Optimisme kun je leren. Madelon Peters Elke Smeets Yvo Meevissen Marjolein Hanssen Jantine Boselie Faculty of Psychology and Neuroscience

Optimisme kun je leren. Madelon Peters Elke Smeets Yvo Meevissen Marjolein Hanssen Jantine Boselie Faculty of Psychology and Neuroscience Optimisme kun je leren Madelon Peters Elke Smeets Yvo Meevissen Marjolein Hanssen Jantine Boselie De overtuiging dat men in het algemeen goede uitkomsten zal ervaren in het leven Scheier & Carver, 1985

Nadere informatie

De rol van optimisme (en andere beschermende factoren) voor lichamelijke klachten

De rol van optimisme (en andere beschermende factoren) voor lichamelijke klachten De rol van optimisme (en andere beschermende factoren) voor lichamelijke klachten madelon peters de overtuiging dat men over het algemeen goede uitkomsten zal ervaren in het leven Scheier & Carver, 1985

Nadere informatie

LEVEN MET PIJN Een gerandomiseerde studie naar een online ACT-behandeling bij chronische pijn

LEVEN MET PIJN Een gerandomiseerde studie naar een online ACT-behandeling bij chronische pijn LEVEN MET PIJN Een gerandomiseerde studie naar een online ACT-behandeling bij chronische pijn Martine Veehof, Hester Trompetter, Ernst Bohlmeijer & Karlein Schreurs 28 maart 2013 Inhoud Achtergrond Online

Nadere informatie

Positieve Psychologie Interventies

Positieve Psychologie Interventies Positieve Psychologie Interventies PPI bij patiënten met bipolaire stoornis in de euthyme fase Melissa Chrispijn AIOS psychiatrie KenBiS Klinisch Wetenschappelijke Vergadering 16 december 2016 Inhoud Achtergrond

Nadere informatie

MINDFULNESS EN AANVAARDING HELPEN BIJ CHRONISCHE PIJN

MINDFULNESS EN AANVAARDING HELPEN BIJ CHRONISCHE PIJN MINDFULNESS EN AANVAARDING HELPEN BIJ CHRONISCHE PIJN Karlein Schreurs 16 mei 2014 Het gaat redelijk goed. Ik doe weer wat in de tuin en ik help mijn zoon op de boerderij. Maar die pijn, die pijn is niet

Nadere informatie

Dit is jouw leven, een nieuwe integrale interventie gericht op floreren. Ernst Bohlmeijer

Dit is jouw leven, een nieuwe integrale interventie gericht op floreren. Ernst Bohlmeijer Dit is jouw leven, een nieuwe integrale interventie gericht op floreren. Ernst Bohlmeijer Inhoud Oefeningen Uitleg achtergrond en inhoud Vragen I Sta eens stil bij een moment in je jeugd dat je helemaal

Nadere informatie

Mindfulness op individuele basis: wat kan een patiënt met een chronische aandoening daarmee?

Mindfulness op individuele basis: wat kan een patiënt met een chronische aandoening daarmee? Mindfulness op individuele basis: wat kan een patiënt met een chronische aandoening daarmee? M A Y A S C H R O E V E R S, U N I V E R S I T A I R M E D I S C H C E N T R U M G R O N I N G E N Mindfulness

Nadere informatie

Toepassing van mindfulness in het ziekenhuis

Toepassing van mindfulness in het ziekenhuis Toepassing van mindfulness in het ziekenhuis Een pleidooi voor kortdurende interventies met duurzaam effect Willem Fonteijn Medische Psychologie Catharina Ziekenhuis, Eindhoven Een vorm van cognitieve

Nadere informatie

MINDFULNESS EN ACT INTERVENTIES ALS E-HEALTH: EEN META-ANALYSE

MINDFULNESS EN ACT INTERVENTIES ALS E-HEALTH: EEN META-ANALYSE MINDFULNESS EN ACT INTERVENTIES ALS E-HEALTH: EEN META-ANALYSE MARION SPIJKERMAN VGCT CONGRES, 13 NOVEMBER 2015 OVERZICHT Introductie Methode Resultaten Discussie Mindfulness en ACT interventies als ehealth:

Nadere informatie

Waarde van ACT voor de behandeling van CLRP

Waarde van ACT voor de behandeling van CLRP Supporting self-help ACT with e-mail counseling Waarde van ACT voor de behandeling van CLRP RNT 03-04-2014 Prof. dr. Karlein Schreurs Psychologie, Gezondheid en Technologie Revalidatiecentrum Roessingh,

Nadere informatie

Over angst en chronische pijn

Over angst en chronische pijn Over angst en chronische pijn Maurice Theunissen afdeling Anesthesiologie & Pijnbehandeling Maastricht UMC+ Ik ga naar huis.. Preoperatieve angst Angst Operatie Postoperatieve pijn Angst Acute pijn

Nadere informatie

De kracht om te veranderen wat ik kan veranderen. De moed om te aanvaarden wat ik niet kan veranderen. De wijsheid om het verschil te zien

De kracht om te veranderen wat ik kan veranderen. De moed om te aanvaarden wat ik niet kan veranderen. De wijsheid om het verschil te zien De kracht om te veranderen wat ik kan veranderen De moed om te aanvaarden wat ik niet kan veranderen De wijsheid om het verschil te zien De psychologie van pijn. Sint-Jozefkliniek Bornem - Willebroek Barbara

Nadere informatie

Positieve emoties en optimisme als bronnen van veerkracht:

Positieve emoties en optimisme als bronnen van veerkracht: Positieve emoties en optimisme als bronnen van veerkracht: causaliteit en mogelijkheden tot interventie Madelon Peters Clinical Psychological Science Universiteit Maastricht Positieve emoties Broaden-and-build

Nadere informatie

Psychologische ondersteuning en behandeling bij interstitiële longaandoeningen

Psychologische ondersteuning en behandeling bij interstitiële longaandoeningen Psychologische ondersteuning en behandeling bij interstitiële longaandoeningen 1 oktober 2014 Marielle van den Heuvel, Gezondheidszorgpsycholoog Afdeling Medische Psychologie Orbis Medisch Centrum Inhoud

Nadere informatie

Cognitieve gedragstherapie op maat voor fibromyalgie Saskia van Koulil UMC St. Radboud Afdeling Medische Psychologie

Cognitieve gedragstherapie op maat voor fibromyalgie Saskia van Koulil UMC St. Radboud Afdeling Medische Psychologie Fibromyalgie Cognitieve gedragstherapie op maat voor fibromyalgie Saskia van Koulil UMC St. Radboud Afdeling Medische Psychologie Wijdverspreide pijn Etiologie grotendeels onbekend Hoge impact voor de

Nadere informatie

HOUVAST, VOOR ELKAAR EEN ONLINE ZELFHULPCURSUS VOOR PARTNERS VAN KANKERPATIËNTEN. Nadine Köhle, MSc.

HOUVAST, VOOR ELKAAR EEN ONLINE ZELFHULPCURSUS VOOR PARTNERS VAN KANKERPATIËNTEN. Nadine Köhle, MSc. HOUVAST, VOOR ELKAAR EEN ONLINE ZELFHULPCURSUS VOOR PARTNERS VAN KANKERPATIËNTEN Nadine Köhle, MSc. Contactdag Leven met blaas- en nierkanker 11-04-2015 Amersfoort ACHTERGROND Kanker heb je niet alleen!

Nadere informatie

Cognitieve Gedragstherapie en Mindfulness Based Stress Reduction Therapie voor Angst en Depressie klachten bij volwassenen met

Cognitieve Gedragstherapie en Mindfulness Based Stress Reduction Therapie voor Angst en Depressie klachten bij volwassenen met Cognitieve Gedragstherapie en Mindfulness Based Stress Reduction Therapie voor Angst en Depressie klachten bij volwassenen met Autismespectrumstoornissen: ADASS Achtergrond ADASS Veelvuldig voorkomen van

Nadere informatie

Acceptance and Commitment Therapy bij kanker

Acceptance and Commitment Therapy bij kanker Acceptance and Commitment Therapy bij kanker Waardenvol Leven & Levenseinde Datum: 13042017 Door: Tim Batink PhDcandidate Maastricht University GZpsycholoog i.o., Gedragstherapeut & ACTsupervisor Ucenter

Nadere informatie

Gelukkig Werken & Gelukkig Leidinggeven. Erwin Klappe & Onno Hamburger

Gelukkig Werken & Gelukkig Leidinggeven. Erwin Klappe & Onno Hamburger Gelukkig Werken & Gelukkig Leidinggeven Erwin Klappe & Onno Hamburger Wie zijn wij? Erwin Klappe Klappe Training Trainer, coach & oprichter Onno Hamburger Gelukkig Werken Nederland Senior trainer, coach

Nadere informatie

Positieve gezondheid. Mini-symposium 31 maart 2017

Positieve gezondheid. Mini-symposium 31 maart 2017 Positieve gezondheid Mini-symposium 31 maart 2017 Inhoud Positieve gezondheid Wat voegt het toe? Methoden en interventies De rol van de Gezondheidspsycholoog Interventies in de praktijk: positieve Positieve

Nadere informatie

Mindfulness bij somatoforme stoornissen. Hiske van Ravesteijn psychiater i.o.

Mindfulness bij somatoforme stoornissen. Hiske van Ravesteijn psychiater i.o. Mindfulness bij somatoforme stoornissen Hiske van Ravesteijn psychiater i.o. Mindfulness-based cognitieve therapie (MBCT) bij somatoforme stoornissen Onverklaarde lichamelijke klachten 20% Persisterende

Nadere informatie

VELON CONGRES 19 MAART 2019 WORKSHOP KENNISMAKEN MET ACT MONIQUE BEKKER

VELON CONGRES 19 MAART 2019 WORKSHOP KENNISMAKEN MET ACT MONIQUE BEKKER VELON CONGRES 19 MAART 2019 WORKSHOP KENNISMAKEN MET ACT MONIQUE BEKKER M.BEKKER@BOPADVIES.NL WIE IS LOES?? ACCEPTANCE AND COMMITMENT THERAPY (ACT) 6 zuilen: Past binnen agogisch bekaam (er wordt binnen

Nadere informatie

Is cognitive gedragstherapie voor het chronisch vermoeidheidssyndroom ook effectief als groepstherapie?

Is cognitive gedragstherapie voor het chronisch vermoeidheidssyndroom ook effectief als groepstherapie? Nijmeegs Kenniscentrum Is cognitive gedragstherapie voor het chronisch vermoeidheidssyndroom ook effectief als groepstherapie? Jan-Frederic Wiborg, Jose van Bussel, Agaat van Dijk, Gijs Bleijenberg, Hans

Nadere informatie

Cliëntbeoordelingen e-health

Cliëntbeoordelingen e-health Cliëntbeoordelingen e-health eerste halfjaar 0 Items die tenminste één keer zijn beoordeeld zijn opgenomen in het overzicht. De beoordelingsperiode loopt van januari tot en met 0 juni; items die zijn vrijgegeven

Nadere informatie

Protocol: Dit is jouw leven in een begeleidingstraject

Protocol: Dit is jouw leven in een begeleidingstraject WHITEPAPER Protocol: Dit is jouw leven in een begeleidingstraject Monique Hulsbergen en Ernst Bohlmeijer Het programma Dit is jouw leven is gebaseerd op de positieve psychologie en beschrijft een integraal

Nadere informatie

Netwerkbijeenkomst Gezonde School Mentale Gezondheidsbevordering 10 mei 2012

Netwerkbijeenkomst Gezonde School Mentale Gezondheidsbevordering 10 mei 2012 Netwerkbijeenkomst Gezonde School Mentale Gezondheidsbevordering 10 mei 2012 Dr. Rinka van Zundert Orthopedagogiek Gezin & Gedrag Radboud Universiteit Nijmegen Positieve psychologie Geluk, optimaal functioneren,

Nadere informatie

Heeft positieve affectregulatie invloed op emotionele problemen na ingrijpende gebeurtenissen?

Heeft positieve affectregulatie invloed op emotionele problemen na ingrijpende gebeurtenissen? Heeft positieve affectregulatie invloed op emotionele problemen na ingrijpende gebeurtenissen? Lonneke I.M. Lenferink Rijksuniversiteit Groningen, Universiteit Utrecht Paul A. Boelen Universiteit Utrecht,

Nadere informatie

E-coach behandeling voor patiënten met reumatoïde artritis en psoriasis

E-coach behandeling voor patiënten met reumatoïde artritis en psoriasis E-coach behandeling voor patiënten met reumatoïde artritis en psoriasis Sylvia van Beugen MSc, Maaike Ferwerda MSc, s.beugen@mps.umcn.nl m.ferwerda@umcn.nl Afdeling Medische Psychologie UMC St Radboud

Nadere informatie

Chronische vermoeidheid: Revalidatie of cognitieve gedragstherapie? Dr. Desirée Vos-Vromans

Chronische vermoeidheid: Revalidatie of cognitieve gedragstherapie? Dr. Desirée Vos-Vromans Chronische vermoeidheid: Revalidatie of cognitieve gedragstherapie? Dr. Desirée Vos-Vromans Onderzoeksgroep: Prof. Rob Smeets Prof. André Knottnerus Dr. Ivan Huijnen Drs. Nieke Rijnders Dr. Albère Köke

Nadere informatie

Kennismaking met Acceptance & Commitment Therapy (ACT) bij chronische pijn

Kennismaking met Acceptance & Commitment Therapy (ACT) bij chronische pijn Vernieuwend - Attent - Samen Kennismaking met Acceptance & Commitment Therapy (ACT) bij chronische pijn Anita Eijkelenkamp, GZ-psycholoog pijnrevalidatie Lisanne Heijboer, stagiaire psychologie Roessingh,

Nadere informatie

Geluk en optimisme. Een bewezen werkzaam programma op basis van positieve psychologie. Madelon Peters Elke Smeets

Geluk en optimisme. Een bewezen werkzaam programma op basis van positieve psychologie. Madelon Peters Elke Smeets Geluk en optimisme Een bewezen werkzaam programma op basis van positieve psychologie Madelon Peters Elke Smeets Uitgegeven door: Uitgeverij Nieuwezijds, Amsterdam Zetwerk: CeevanWee, Amsterdam Omslag:

Nadere informatie

Mindfulness-Based Cognitieve Therapie (MBCT) Aandachttraining/Mindfulnesstraining

Mindfulness-Based Cognitieve Therapie (MBCT) Aandachttraining/Mindfulnesstraining Mindfulness-Based Cognitieve Therapie (MBCT) Aandachttraining/Mindfulnesstraining 2 Deze folder geeft u informatie over Mindfulness-Based Cognitieve Therapie. Deze mindfulnesstraining wordt op de afdeling

Nadere informatie

Mindfulnesstraining Aandachttraining. Mindfulness-Based Cognitieve Therapie (MBCT)

Mindfulnesstraining Aandachttraining. Mindfulness-Based Cognitieve Therapie (MBCT) Mindfulnesstraining Aandachttraining Mindfulness-Based Cognitieve Therapie (MBCT) 2 Deze folder geeft u informatie over Mindfulness-Based Cognitieve Therapie (MBCT). De mindfulnesstraining wordt aangeboden

Nadere informatie

ACTief opvoeden Effect onderzoek naar de cursus voor ouders o.b.v. Acceptance en Commitment therapie.

ACTief opvoeden Effect onderzoek naar de cursus voor ouders o.b.v. Acceptance en Commitment therapie. ACTief opvoeden Effect onderzoek naar de cursus voor ouders o.b.v. Acceptance en Commitment therapie. Denise Bodden en Denise Matthijssen 23 november 2017 Wat is de cursus ACTief opvoeden? Gedragstherapeutische

Nadere informatie

Vitaliteit en pijn, een lastige combinatie?

Vitaliteit en pijn, een lastige combinatie? Supporting self-help ACT with e-mail counseling Vitaliteit en pijn, een lastige combinatie? Reade 13-06-2013 Prof. dr. Karlein Schreurs Psychologie, Gezondheid en Technologie Revalidatiecentrum Roessingh,

Nadere informatie

Onderzoeksdesigns. Ellen Tromp, epidemioloog St Antonius ziekenhuis

Onderzoeksdesigns. Ellen Tromp, epidemioloog St Antonius ziekenhuis Onderzoeksdesigns Ellen Tromp, epidemioloog St Antonius ziekenhuis Inhoud Inleiding Wetenschappelijk bewijs Opdracht Verschillende onderzoekdesigns De drie componenten van evidence-based practice Wetenschappelijk

Nadere informatie

UW PARTNER HEEFT KANKER EN HOE GAAT HET MET U?

UW PARTNER HEEFT KANKER EN HOE GAAT HET MET U? UW PARTNER HEEFT KANKER EN HOE GAAT HET MET U? Nadine Köhle, MSc. Contactdag Stichting Olijf 3 oktober 2015 Garderen EVEN VOORSTELLEN ACHTERGROND KANKER HEB JE NIET ALLEEN! 4 ACHTERGROND IMPACT VAN DE

Nadere informatie

Eerst je eigen toekomst bedenken, voordat je samen een toekomst bedenkt. Aantrekkelijk voelen Pak je echte wens

Eerst je eigen toekomst bedenken, voordat je samen een toekomst bedenkt. Aantrekkelijk voelen Pak je echte wens Trainen en coachen Psycholoog Mirella Brok Skype Tilburg Made Den Bosch psycholoog@psycholoogmirellabrok.nl 06 1771 2728 KvK 51743256 Lid Nederlandse Beroepvereniging voor Toegepaste Psychologie Opwarmoefening

Nadere informatie

Mindfulness Mindfulness is een vorm van meditatie en een levenshouding die zich kenmerkt door acceptatie van onvermijdelijke negatieve en positieve

Mindfulness Mindfulness is een vorm van meditatie en een levenshouding die zich kenmerkt door acceptatie van onvermijdelijke negatieve en positieve Mindfulness Mindfulness is een vorm van meditatie en een levenshouding die zich kenmerkt door acceptatie van onvermijdelijke negatieve en positieve ervaringen, oftewel: aanvaarding. Door aanvaarding leer

Nadere informatie

Positieve Psychologie Interventies

Positieve Psychologie Interventies Positieve Psychologie Interventies Positieve psychologie bij patiënten met bipolaire stoornis in de euthyme fase Melissa Chrispijn, AIOS psychiatrie/senior-onderzoeker SCBS Bipolaire stoornissen Jannis

Nadere informatie

Mindfulness bij volwassenen met een autismespectrumstoornis. Annelies Spek Klinisch psycholoog / Senior onderzoeker GGZ Eindhoven

Mindfulness bij volwassenen met een autismespectrumstoornis. Annelies Spek Klinisch psycholoog / Senior onderzoeker GGZ Eindhoven Mindfulness bij volwassenen met een autismespectrumstoornis Annelies Spek Klinisch psycholoog / Senior onderzoeker GGZ Eindhoven Volgorde Overbelasting Mindfulness Theorie Praktijk (aanpassingen) Onderzoeksresultaten

Nadere informatie

Mindfulness binnen de (psycho) oncologie. Else Bisseling, 16 mei 2014

Mindfulness binnen de (psycho) oncologie. Else Bisseling, 16 mei 2014 Mindfulness binnen de (psycho) oncologie Else Bisseling, 16 mei 2014 (Online) Mindfulness-Based Cognitieve Therapie voor kankerpatiënten. (Cost)effectiveness of Mindfulness-Based Cognitive Therapy (MBCT)

Nadere informatie

De toekomst van de pijnrevalidatie vanuit revalidatiegeneeskundig perspectief. Prof. dr. Rob J.E.M. Smeets

De toekomst van de pijnrevalidatie vanuit revalidatiegeneeskundig perspectief. Prof. dr. Rob J.E.M. Smeets De toekomst van de pijnrevalidatie vanuit revalidatiegeneeskundig perspectief Prof. dr. Rob J.E.M. Smeets Disclosure Lid adviesraad Philips Pain Management Synthese fysieke training reviews en metaanalyses

Nadere informatie

UMC St Radboud. Mindfulness voor vrouwen met borstkanker

UMC St Radboud. Mindfulness voor vrouwen met borstkanker UMC St Radboud Mindfulness voor vrouwen met borstkanker Patiënteninformatie De diagnose borstkanker is ingrijpend en roept vaak veel emoties en reacties op, niet alleen bij uzelf maar ook bij uw naasten.

Nadere informatie

Samenvatting (Summary in Dutch)

Samenvatting (Summary in Dutch) Samenvatting (Summary in Dutch) Depressieve stoornissen zijn wijdverspreid, hebben nadelige gevolgen voor de kwaliteit van leven van patiënten en hun familieleden. Deze stoornissen worden geassocieerd

Nadere informatie

Welkom! 11 congressen in samenwerking met Hogrefe Uitgevers

Welkom! 11 congressen in samenwerking met Hogrefe Uitgevers Welkom! 11 congressen in samenwerking met Hogrefe Uitgevers Hondje van Pavlov Gedragstherapie 1ste generatie: klassieke en operante conditionering (outside the black box) =Gedrag wordt contextueel bepaald

Nadere informatie

8-weekse training "Voluit Leven"

8-weekse training Voluit Leven 8-weekse training "Voluit Leven" Trajekt Eijsden-Margraten start met een 8 weekse groepstraining "Voluit leven". In deze training, die gebaseerd is op de Acceptance and Commitment Therapy (ACT) gecombineerd

Nadere informatie

Inspiratie. Werkplaats Aandachtig Leven. Mindfulness betekent aandacht geven op een bepaalde manier gericht in het hier en nu niet (ver)oordelend.

Inspiratie. Werkplaats Aandachtig Leven. Mindfulness betekent aandacht geven op een bepaalde manier gericht in het hier en nu niet (ver)oordelend. Werkplaats Aandachtig Leven WERKPLAATS AANDACHTIG LEVEN: INSPIRATIE, BEZIELING, SPIRITUALITEIT, LEVENSWERK PSYCHO-SOCIAAL THERAPIE, SABBATICAL COACHING, MINDFULNESS TRAINING Nieuwsbrief 3 februari 2011

Nadere informatie

Chronische pijn: wegdrukken of omarmen?

Chronische pijn: wegdrukken of omarmen? Supporting self-help ACT with e-mail counseling Chronische pijn: wegdrukken of omarmen? 09/12/2015 Prof. dr. Karlein Schreurs Psychologie, Gezondheid en Technologie, Universiteit Twente Revalidatiecentrum

Nadere informatie

10 e Post O.N.S. Meeting

10 e Post O.N.S. Meeting 10 e Post O.N.S. Meeting Jeroen-Martijn Plette oncologie verpleegkundige Gelre Apeldoorn Mindfulness en stressreductie in de oncologische zorg 10 e Post O.N.S. meeting Mindfulness Based Stress reduction

Nadere informatie

Samenvatting. Dutch Summary

Samenvatting. Dutch Summary Samenvatting Dutch Summary 159 Samenvatting PIJN Pijn is meestal een waarschuwingssignaal dat er ergens in het lichaam een daadwerkelijke of potentiële beschadiging optreedt. Pijn is daarom moeilijk te

Nadere informatie

Effect van multidisciplinaire graded exposure bij Complex Regionaal Pijn Syndroom-Type I. Marlies den Hollander

Effect van multidisciplinaire graded exposure bij Complex Regionaal Pijn Syndroom-Type I. Marlies den Hollander Effect van multidisciplinaire graded exposure bij Complex Regionaal Pijn Syndroom-Type I Marlies den Hollander Inhoud van de presentatie Beperkingen en pijn-gerelateerde angst in CRPS-I Graded exposure

Nadere informatie

Lichaamstaal Jessica M. Alleva

Lichaamstaal Jessica M. Alleva Lichaamstaal Jessica M. Alleva Maastricht University jessica.alleva@maastrichtuniversity.nl Doe mee! Mijn lichaam is Achtergrond Lichaamsbeeld = Uiterlijk? Ideeën over het uiterlijk: Mooi = slank, lang,

Nadere informatie

Hoofdstuk 1 Hoofdstuk 2 Hoofdstuk 3 Hoofdstuk 4

Hoofdstuk 1 Hoofdstuk 2 Hoofdstuk 3 Hoofdstuk 4 SAMENVATTING Chronische nek pijn is vaak het gevolg van een verkeersongeval, en dan met name van een kop-staart aanrijding. Na zo een ongeval ontwikkelen mensen vaak een zeer specifiek klachtenpatroon.

Nadere informatie

GEZONDHEID SUBSTANTIEEL VERBETERD

GEZONDHEID SUBSTANTIEEL VERBETERD RESULTATEN ANALYSE 2014 GEZONDHEID SUBSTANTIEEL VERBETERD De Rughuis Methode heeft aangetoond dat de gezondheidstoestand en kwaliteit van leven bij patiënten met chronische rugklachten enorm kan toenemen.

Nadere informatie

preventie mentale ondersteuning direct en dichtbij

preventie mentale ondersteuning direct en dichtbij preventie ZORG BIEDEN DIRECT EN DICHTBIJ. DAAR STAAT INDIGO VOOR. HET LIEFST IN DE WIJK, LAAGDREMPELIG EN TOEGANKELIJK. VOOR IEDEREEN. mentale ondersteuning direct en dichtbij Indigo biedt niet alleen

Nadere informatie

Whiplash en duizeligheid: een paar apart Prof.dr. Rob A.B. Oostendorp

Whiplash en duizeligheid: een paar apart Prof.dr. Rob A.B. Oostendorp Whiplash en duizeligheid: een paar apart Prof.dr. Rob A.B. Oostendorp Wat te vewachten? 1. Praktijkervaring en registratie 2. Whiplash-trial 3. Prognostische factoren 1. Patiëntgegevens 1998 2003 Praktijk

Nadere informatie

Veerkracht en betrokkenheid aan het werk

Veerkracht en betrokkenheid aan het werk Veerkracht en betrokkenheid aan het werk 1st Nederlandse conferentie positieve psychologie Jan Auke Walburg Linda Bolier www.trimbos.nl VERMOGEN VAN NEDERLAND 2013 Mentale stoornissen Geen gezondheidsprobleem

Nadere informatie

De workshop Leiderschap wordt incompany gegeven en op maat aangeboden en is geschikt voor zowel beginnende- als doorgewinterde leidinggevenden.

De workshop Leiderschap wordt incompany gegeven en op maat aangeboden en is geschikt voor zowel beginnende- als doorgewinterde leidinggevenden. Workshop Leiderschap Leiderschap, krachtig in elke situatie Wat maakt iemand tot een goede leidinggevende? Natuurlijk moeten er doelen gehaald worden en het liefst binnen een bepaald budget. Maar zonder

Nadere informatie

INCHECKEN BIJ JEZELF Veerkracht retraite

INCHECKEN BIJ JEZELF Veerkracht retraite INCHECKEN BIJ JEZELF Veerkracht retraite Waar wil ik heen? Wat zit me nog in de weg? Wat heb ik nodig om te groeien? Hoe blijf ik bloeien? Met je aandacht erbij zijn Een heldere koers houden je losmaken

Nadere informatie

8-weekse training "Voluit Leven"

8-weekse training Voluit Leven 8-weekse training "Voluit Leven" Trajekt Eijsden-Margraten start met een 8 weekse groepstraining "Voluit leven". In deze training, die gebaseerd is op de Acceptance and Commitment Therapy (ACT) gecombineerd

Nadere informatie

Patricia van Oppen De impact van depressie op de behandeling van de Obsessieve compulieve Stoornis op lange termijn

Patricia van Oppen De impact van depressie op de behandeling van de Obsessieve compulieve Stoornis op lange termijn Patricia van Oppen De impact van depressie op de behandeling van de Obsessieve compulieve Stoornis op lange termijn 9 november 2012 VU Medisch Centrum/GGZinGeest/Amsterdam Patricia van Oppen 1 Presentatie

Nadere informatie

Back on Track: eerste ervaringen met geprotocolleerde pijnrevalidatie in de eerste lijn. Reni van Erp, MSc

Back on Track: eerste ervaringen met geprotocolleerde pijnrevalidatie in de eerste lijn. Reni van Erp, MSc Back on Track: eerste ervaringen met geprotocolleerde pijnrevalidatie in de eerste lijn. Reni van Erp, MSc Disclosure slide Companies No relations Research funding CZ Fonds Provincie Limburg Adelante epartment

Nadere informatie

Somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten in de 1e lijn Ingrid Arnold

Somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten in de 1e lijn Ingrid Arnold Somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten in de 1e lijn Ingrid Arnold LUMC Public Health en Eerstelijnsgeneeskunde Huisarts te Leiderdorp Uw spreekuur Moeheid Pijnklachten Buikpijn Hoofdpijn

Nadere informatie

Themabijeenkomst CCUVN 14 september 2017 Vermoeidheid en pijn bij IBD

Themabijeenkomst CCUVN 14 september 2017 Vermoeidheid en pijn bij IBD Themabijeenkomst CCUVN 14 september 2017 Vermoeidheid en pijn bij IBD Vermoeidheid en pijn bij IBD Behandelmogelijkheden Medische Psychologie Hanneke Robben Klinisch Psycholoog-Psychotherapeut IBD en vermoeidheid/pijn

Nadere informatie

Positieve psychologie in de praktijk

Positieve psychologie in de praktijk Welbevindentherapie Positieve psychologie in de praktijk Prof. dr. E.T. Bohlmeijer Dr. L. Christenhusz Dr. P. Meulenbeek VCGT 2015 Programma 1. Achtergrond & relevantie welbevindentherapie en positieve

Nadere informatie

Voorwoord...1. Inleiding...3. De denkwijze van een ACT-therapeut...7

Voorwoord...1. Inleiding...3. De denkwijze van een ACT-therapeut...7 Inhoudsopgave 1 Voorwoord...1 Inleiding...3 De denkwijze van een ACT-therapeut...7 1.1 Doen wat werkt...8 1.2 Acceptatie, defusie, mindfulness en het zelf (Acceptance)... 12 1.3 Waarden en toegewijd handelen

Nadere informatie

Figuur 2.1 Registratieformulier Emoties

Figuur 2.1 Registratieformulier Emoties Figuur 2.1 Registratieformulier Emoties Instructies Geef elk uur aan met welke intensiteit je je het afgelopen uur gelukkig hebt gevoeld en hoe sterk je je het afgelopen uur somber hebt gevoeld. Gebruik

Nadere informatie

Omgaan met (onbegrepen) lichamelijke klachten. Prof. dr. Sako Visser Universiteit van Amsterdam Pro Persona GGZ Dr. Michel Reinders GGZinGeest

Omgaan met (onbegrepen) lichamelijke klachten. Prof. dr. Sako Visser Universiteit van Amsterdam Pro Persona GGZ Dr. Michel Reinders GGZinGeest Omgaan met (onbegrepen) lichamelijke klachten Prof. dr. Sako Visser Universiteit van Amsterdam Pro Persona GGZ Dr. Michel Reinders GGZinGeest Van DSM IV naar DSM 5 DSM IV - somatisatie stoornis, - somatoforme

Nadere informatie

E-health4Uth: extra contactmoment vanuit de Jeugdgezondheidszorg voor 15/16 jarigen

E-health4Uth: extra contactmoment vanuit de Jeugdgezondheidszorg voor 15/16 jarigen E-health4Uth: extra contactmoment vanuit de Jeugdgezondheidszorg voor 15/16 jarigen Effectevaluatie Door: Rienke Bannink (Erasmus MC) E-mail r.bannink@erasmusmc.nl i.s.m. Els van As (consortium Rivas-Careyn),

Nadere informatie

Mindfulness voor mensen met longkanker en naasten

Mindfulness voor mensen met longkanker en naasten Mindfulness voor mensen met longkanker en naasten De diagnose longkanker is ingrijpend en roept vaak veel emoties en reacties op. Niet alleen bij uzelf maar ook bij uw naasten. Uit wetenschappelijk onderzoek

Nadere informatie

Evidence based richtlijnontwikkeling (EBRO) training voor patiënten. Ton Kuijpers, Epidemioloog

Evidence based richtlijnontwikkeling (EBRO) training voor patiënten. Ton Kuijpers, Epidemioloog Evidence based richtlijnontwikkeling (EBRO) training voor patiënten Ton Kuijpers, Epidemioloog Guru based medicine Inhoud Voorbeeld van een wetenschappelijk onderzoeksdesign (RCT) Mate van bewijs Conclusies

Nadere informatie

samenvatting Opzet van het onderzoek

samenvatting Opzet van het onderzoek 167 Angst en depressie komen vaak voor bij kinderen. Angst en depressie beïnvloeden niet alleen het huidige welbevinden van kinderen, maar kunnen ook een negatieve invloed hebben op hun verdere leven.

Nadere informatie

Acceptance & Commitment Therapy bij chronische pijn en vermoeidheid

Acceptance & Commitment Therapy bij chronische pijn en vermoeidheid Supporting self-help ACT with e-mail counseling Acceptance & Commitment Therapy bij chronische pijn en vermoeidheid 16/11/2015 Prof. dr. Karlein Schreurs Psychologie, Gezondheid en Technologie, Universiteit

Nadere informatie

Hoofdstuk 1 is de algemene inleiding van dit proefschrift. Samenvattend, depressie is een veelvoorkomende stoornis met een grote impact op zowel het

Hoofdstuk 1 is de algemene inleiding van dit proefschrift. Samenvattend, depressie is een veelvoorkomende stoornis met een grote impact op zowel het Samenvatting Hoofdstuk 1 is de algemene inleiding van dit proefschrift. Samenvattend, depressie is een veelvoorkomende stoornis met een grote impact op zowel het individu als op populatieniveau. Effectieve

Nadere informatie

Samen. Ontspannen. Eenheid tussen lichaam en geest

Samen. Ontspannen. Eenheid tussen lichaam en geest Samen Ontspannen Eenheid tussen lichaam en geest 1 Folder Cursus Speels Ontspannen Een goed begin van het weekeinde met een uur ontspanning in Landsmeer Hanneke Heij Mindful of Mindfull? Hoe zou het zijn

Nadere informatie

Dutch Summary Acknowledgements Curriculum Vitae

Dutch Summary Acknowledgements Curriculum Vitae Dutch Summary Acknowledgements Curriculum Vitae 184 Welbevinden en hoofdpijn bij adolescenten: de rol van zelfregulatie In dit proefschrift is de rol van zelfregulatie processen voor het welbevinden van

Nadere informatie

PREVENTIE VOOR POH-GGZ

PREVENTIE VOOR POH-GGZ PREVENTIE VOOR POH-GGZ ZORG BIEDEN DIRECT EN DICHTBIJ. DAAR STAAT INDIGO VOOR. HET LIEFST IN DE WIJK, LAAGDREMPELIG EN TOEGANKELIJK. VOOR IEDEREEN. MENTALE ONDERSTEUNING DIRECT EN DICHTBIJ INDIGO BIEDT

Nadere informatie

EVIDENCE BASED WERKEN MET E-HEALTH: BIJ ELKE CLIËNT? PROF. DR. ANNEMIEKE VAN STRATEN

EVIDENCE BASED WERKEN MET E-HEALTH: BIJ ELKE CLIËNT? PROF. DR. ANNEMIEKE VAN STRATEN EVIDENCE BASED WERKEN MET E-HEALTH: BIJ ELKE CLIËNT? PROF. DR. ANNEMIEKE VAN STRATEN 2 Hoogleraar Klinische Psychologie VU POH- GGZ in huisartsenpraktijk 3 E-health Wat bedoel ik daarmee? 4 Uitgangspunt:

Nadere informatie

The Systematic Activation Method: a Nursing Intervention study for patients with Late Life Depression.

The Systematic Activation Method: a Nursing Intervention study for patients with Late Life Depression. The Systematic Activation Method: a Nursing Intervention study for patients with Late Life Depression. Samenvatting De prevalentie van een ernstige depressie op latere leeftijd varieert tussen de 1 en

Nadere informatie

FEEL-E. Vragenlijst over emotieregulatie bij volwassenen. HTS Report. Simon Janzen ID 4589-2 Datum 11.11.2015. Zelfrapportage

FEEL-E. Vragenlijst over emotieregulatie bij volwassenen. HTS Report. Simon Janzen ID 4589-2 Datum 11.11.2015. Zelfrapportage FEEL-E Vragenlijst over emotieregulatie bij volwassenen HTS Report ID 4589-2 Datum 11.11.2015 Zelfrapportage FEEL-E Inleiding 2 / 14 INLEIDING De FEEL-E brengt de strategieën in kaart die volwassenen gebruiken

Nadere informatie

ACT en Authenticiteit

ACT en Authenticiteit ACT en Authenticiteit Weg met het keurslijf, ruimte voor jezelf. Datum: 25-09-2015 Door: Tim Batink Locatie: Bussum even voorstellen Tim Batink, MSc GZ-Psycholoog i.o., Cognitief Gedragstherapeut VGCt,

Nadere informatie

Kwaliteit van leven bij hartfalen: over leven of overleven. Eva Troe, MANP Verpleegkundig Specialist Catharina ziekenhuis

Kwaliteit van leven bij hartfalen: over leven of overleven. Eva Troe, MANP Verpleegkundig Specialist Catharina ziekenhuis Kwaliteit van leven bij hartfalen: over leven of overleven Eva Troe, MANP Verpleegkundig Specialist Catharina ziekenhuis Mijn wil is sterker dan mijn grens. (Paula Niestadt) Definitie kwaliteit van leven/qol

Nadere informatie

Borstkanker. en nu?! WORD JIJ GEHOORD?

Borstkanker. en nu?! WORD JIJ GEHOORD? Borstkanker en nu?! WORD JIJ GEHOORD? MIRANDA KALKSMA WANDA VERHOEFF Word jij gehoord? En gezien? Hoor en zie jij jezelf? MIRANDA KALKSMA Positiviteitscoach bij kanker Waarom sta ik hier samen met Wanda?

Nadere informatie

BELEVING. Is beleving van nierziekte en behandeling te beïnvloeden? Disclosure. Beleving en beinvloeding. Ziekte- en behandelpercepties

BELEVING. Is beleving van nierziekte en behandeling te beïnvloeden? Disclosure. Beleving en beinvloeding. Ziekte- en behandelpercepties Disclosure Is beleving van nierziekte en behandeling te beïnvloeden? Subsidies voor onderzoek van de Nierstichting en Novartis. Emma K. Massey, PhD e.massey@erasmusmc.nl Erasmus MC Department of Internal

Nadere informatie

Geen energie, moe, ernstig vermoeid, uitgeput Bij (ex) oncologische patienten. Joyce Vermeer 21 September 2018

Geen energie, moe, ernstig vermoeid, uitgeput Bij (ex) oncologische patienten. Joyce Vermeer 21 September 2018 Geen energie, moe, ernstig vermoeid, uitgeput Bij (ex) oncologische patienten Joyce Vermeer 21 September 2018 Oefening Ga eens met je blik naar binnen Let op de beweging van je adem. Hoe is het eigenlijk

Nadere informatie

Vitaliteit, een gezonde leefstijl betekent een duurzame organisatie

Vitaliteit, een gezonde leefstijl betekent een duurzame organisatie Workshop Vitaliteit Vitaliteit, een gezonde leefstijl betekent een duurzame organisatie Vitaliteit staat steeds vaker bij bedrijven op de prioriteitenlijst. En terecht, vitale medewerkers zijn onder andere

Nadere informatie

Leven & Loopbaan KVGO. Door Hellen van Lienden (Viven)

Leven & Loopbaan KVGO. Door Hellen van Lienden (Viven) Leven & Loopbaan KVGO Door Hellen van Lienden (Viven) Wie denkt zij dat ze is Achtergrond in Management & Consultancy Oprichter St. Viven Diensten gericht op groei van mens / organisatie Leefplezier &

Nadere informatie

Screening en behandeling van psychische problemen via internet. Viola Spek Universiteit van Tilburg

Screening en behandeling van psychische problemen via internet. Viola Spek Universiteit van Tilburg Screening en behandeling van psychische problemen via internet Viola Spek Universiteit van Tilburg Screening en behandeling van psychische problemen via internet Online screening Online behandeling - Effectiviteit

Nadere informatie

Deel 1: Positieve psychologie

Deel 1: Positieve psychologie Deel 1: Positieve psychologie Welkom bij: Positieve gezondheid. Jan Auke Walburg 2 Carla Leurs 3 4 Bloei Bloei is de ontwikkeling van het fysieke en mentaal vermogen. Welbevinden en gezondheid Verschillende

Nadere informatie

Dia-Fit: blended-care CGT voor chronische vermoeidheid bij diabetes type 1

Dia-Fit: blended-care CGT voor chronische vermoeidheid bij diabetes type 1 Dia-Fit: blended-care CGT voor chronische vermoeidheid bij diabetes type 1 Effecten en verklarende mechanismen Juliane Menting Nivel, Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg NKCV, Nederlands

Nadere informatie

Wandeltrainersdag 6 april 2019 Ronde 2 Nr. 09 Ken jezelf! Rogier Berghauser Pont

Wandeltrainersdag 6 april 2019 Ronde 2 Nr. 09 Ken jezelf! Rogier Berghauser Pont Wandeltrainersdag 6 april 2019 Ronde 2 Nr. 09 Ken jezelf! Rogier Berghauser Pont Praktische zaken 70 min Mobiel uit 4 muren Lever Kennismaking Naam, functie,. Wat geeft jou energie? 1 min p.p. Waarom deze

Nadere informatie

Mindfulness - de 8-weekse training in vogelvlucht

Mindfulness - de 8-weekse training in vogelvlucht Mindfulness - de 8-weekse training in vogelvlucht Flip Kolthoff, psychiater Radboud Universitair Centrum voor Mindfulness, GGZ Noord-Holland-Noord Flip Kolthoff, VUmc, 20-01-2012 1 Inleiding Flip Kolthoff,

Nadere informatie

Succesvol leven met Afasie Afasie conferentie Doriene van der Kaaden GZ-psycholoog (in opleiding)

Succesvol leven met Afasie Afasie conferentie Doriene van der Kaaden GZ-psycholoog (in opleiding) Succesvol leven met Afasie Afasie conferentie 2017 Doriene van der Kaaden GZ-psycholoog (in opleiding) Inhoud van de sessie u Wat is succesvol leven met afasie? u Interventies die bijdragen aan een succesvol

Nadere informatie

DE VEERKRACHT BIJ KINDEREN MET KANKERPIJN

DE VEERKRACHT BIJ KINDEREN MET KANKERPIJN DEPARTMENT OF EXPERIMENTAL-CLINICAL AND HEALTH PSYCHOLOGY GHENT HEALTH PSYCHOLOGY LAB DE VEERKRACHT BIJ KINDEREN MET KANKERPIJN Liesbet Goubert, PhD Pediatrisch Pijnsymposium 28 april 2018, Leuven KINDERKANKER

Nadere informatie

UMC St Radboud. Mindfulness voor mensen met MS

UMC St Radboud. Mindfulness voor mensen met MS UMC St Radboud Mindfulness voor mensen met MS Patiënteninformatie De diagnose MS is ingrijpend voor u en uw omgeving. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat bij ziekte angst, depressie en andere psychologische

Nadere informatie

Meer informatie MRS 0610-2

Meer informatie MRS 0610-2 Meer informatie Bij de VGCt zijn meer brochures verkrijgbaar, voor volwassenen bijvoorbeeld over depressie en angststoornissen. Speciaal voor kinderen zijn er brochures over veel piekeren, verlatingsangst,

Nadere informatie

BREATHWORKS.BE. Mindfulness benaderingen tot welzijn en gezondheid. Gelukkig leven met stress & Gelukkig leven met ziekte & pijn

BREATHWORKS.BE. Mindfulness benaderingen tot welzijn en gezondheid. Gelukkig leven met stress & Gelukkig leven met ziekte & pijn BREATHWORKS.BE Mindfulness benaderingen tot welzijn en gezondheid Gelukkig leven met stress & Gelukkig leven met ziekte & pijn Onderzoeksresultaten november 2011 Inleiding Dit document bevat een aantal

Nadere informatie