Positieve psychologie in de praktijk

Transcriptie

1 Welbevindentherapie Positieve psychologie in de praktijk Prof. dr. E.T. Bohlmeijer Dr. L. Christenhusz Dr. P. Meulenbeek VCGT 2015

2 Programma 1. Achtergrond & relevantie welbevindentherapie en positieve psychologie (Ernst) 2. Opbouw & uitvoering welbevindentherapie (Lieke) 3. Casuïstiek (Peter)

3 Center for ehealth & Wellbeing Research Watch The Positive Psychology & Technology Lab in 90 seconds - Centre for ehealth by University of Twente:

4 Exercise

5 What is well-being and why is it relevant?

6

7 Emotional well-being

8

9

10 Psychological well-being

11 Social well-being

12

13

14 Flourishing At least 1 item emotional well-being and at least 6 items psychological wellbeing and/or social wellbeing often or very often in the past month.

15

16

17 People who flourish are 7 times less likely to have a depression 10 years later (Wood & Joseph, 2010). have the lowest risk of cardiovasculair disease, lowest number of chronic diseases and lower health care utilization (Keyes, 2005). have fewer conduct problems as youths (Keyes, 2006).

18

19

20 Well-being interventions 1. Comprehensive well-being interventions, e.g. wellbeing therapy or positive therapy 2. Dual continuum interventions, e.g. acceptance and commitment therapy 3. Single positive interventions within illness-oriented interventions

21

22

23 Dit is jouw leven

24 Welbevindentherapie, hoe maak ik cliënten weerbaarder?

25

26 Nabespreking geef jezelf een break Zelf compassie (p 117 Dit is jouw leven) Leg kort uit welke situatie het meest weerspiegelt dat je vriendelijk bent geweest tegen jezelf / de ander Reflecteer met je buur wat dit met jezelf of de ander deed. Hoe voelde je jezelf, reflecteer op de goedheid in jezelf Wat zegt deze situatie over jezelf?

27 Relevantie Welbevinden Therapie -Twee-continuamodel van Keyes (2005): geestelijke gezondheid en geestelijke ziekte zijn twee onafhankelijke dimensies. -Klachtreductie + Welbevinden = (positieve) geestelijke gezondheid oftewel herstel -Huidige behandelingen volgens de GGZ richtlijnen zijn slechts gericht op klachtreductie.. -> WBT voorziet in dit vacuüm!

28 Theorie (2) Psychologisch Zelfacceptatie Positieve relaties Autonomie Omgevingsbeheersing Doel in het leven Persoonlijke groei Sociaal Emotioneel Welbevindentherapie (PGGS) Ryff (1989) &Westerhof en Keyes (2005) &Fava, G.A., & Ruini, C. (2003)

29 VORM WBT - 8 sessies à 45 minuten, individueel, om de week -Sessie 1 & 2; - Psycho-educatie - Domeinbepaling (maximaal 2 domeinen van (beperkt) psychologisch welbevinden -> Gemeten met de PGGS (domeinen van Ryff) - Identificeren episodes van welbevinden & gedachten die welbevinden onderbreken -Sessie 3 t/m 5; 1e domein PGGS -Sessie 6 t/m 8; 2e domein PGGS -Middel; Dit is jouw leven -Therapeutische houding; Focus op positieve ervaringen, bestendigen i.p.v veranderen 29 29

30 DOEL(GROEP) WBT Doel: - Bevorderen psychologisch welbevinden (-> geestelijke gezondheid / herstel) - Terugvalpreventie Doelgroep: - Transdiagnostisch, geen specifieke doelgroep Plaats in de Geestelijke gezondheidszorg: Mn. Preventief of na reguliere behandelingen

31 Waarom zouden we dit doen? - Positieve geestelijke gezondheid kan ook via de beïnvloeding van welbevinden in plaats van klachten plaatsvinden. WBT is transdiagnostisch toe te passen - Welbevindentherapie helpt mensen zich niet meer als patiënt te beschouwen - Welbevindentherapie maakt mensen weerbaarder en geeft ze de kans te floreren in hun leven - De vorm pas binnen de basis GGZ qua formule (doel en tijdsbesteding). Daarbij is de switch van een op verandering gerichte focus naar een focus op positieve waarden en ervaringen noodzakelijk

32 Oefening Wens jezelf iets goeds toe p 114 Dit is jouw leven

33 Ontwikkelingen en Case report

34 Giovanni A. Fava

35 EABCT conferentie Den Haag

36 Fava Einstein

37 Fava Einstein

38 The Godfather of WBT

39 The Godfather of WBT

40 The Godfather of WBT

41 Voorbeeld van een oefening De Drie goede dingen oefening is bedoeld om voor een toename van geluk en een gevoel van welbevinden Elke avond voordat je gaat slapen: 1. Denk aan drie goede dingen die op die dag zijn gebeurd 2. Schrijf ze op 3. Reflecteer op waarom ze zijn gebeurd Deze oefening is wetenschappelijk effectief gebleken

42 Voorbeeld van een oefening Denk aan een recente situatie waarin iets vervelends gebeurde en jij kon het verhelpen of hanteren Het kan een kleine gebeurtenis zijn Denk erover in de vorm van een verhaal met een duidelijk begin, midden en een positief eind Neem vijf minuten de tijd om erover na te denken

43 Voorbeeld van een oefening Wat voor gevoel krijg je erbij? Wat maakte dat jij de situatie aankon? Wat betekent deze ervaring voor je? Wat zegt dit over je positieve (karakter)eigenschappen?

44 Voorbeeld van een oefening -Oma-

45 Case report

46 Focus op positieve ervaringen

47

48

49

50 Ryff s Scales of Psychological Well-being Lage scores op: - Zelfacceptatie - Doelen in leven

51 Zelfacceptatie

52 Zelfcompassie

53 Doelen in het leven

54 Socialiseren

55 Welbevindentherapie Voor Na

56 Welbevindentherapie Voor Na 56

57 Bijeffecten? Voor Na 57

58 Risico - Oplossing - Onrealistische verwachtingen - Optimale balans functioneren - Negeren van het negatieve - Integratie

59 Welbevinden

60 Welbevindentherapie in Nederland - Effectiviteit - Acceptability - Implementatie

61 Dank voor jullie aandacht Een artikel over Well-being therapy in the Netherlands is in 2015 gepubliceerd in het tijdschrift: Psychotherapy and Psychosomatics Contact